Ewa Matuszczak, Ewa Topczewska-Lach, Artur Weremijewicz, Wojciech Dębek

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ewa Matuszczak, Ewa Topczewska-Lach, Artur Weremijewicz, Wojciech Dębek"

Transkrypt

1 FOLIUM 76 E. ROCZNIK Matuszczak, DZIECIĘCEJ E. Topczewska-Lach, CHIRURGII A. URAZOWEJ Weremijewicz, 10 (XXXIV) W. Dębek LUBLIN 2006 Ewa Matuszczak, Ewa Topczewska-Lach, Artur Weremijewicz, Wojciech Dębek URAZY NEREK W MATERIALE KLINIKI CHIRURGII DZIECIĘCEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W BIAŁYMSTOKU Z Kliniki Chirurgii Dziecięcej Akademii Medycznej w Białymstoku Kierownik: dr hab. med. W. Dębek Słowa kluczowe: nerka, urazy, dzieci U 3% urazowych pacjentów oraz u 10% pacjentów z urazem jamy brzusznej dochodzi do uszkodzenia nerek. W Klinice Chirurgii Dziecięcej AMB w latach leczono 11 chłopców z powodu urazów nerek. Chłopcy w wieku od 5 do 18 lat, średnia wieku - 11 lat. Najczęstszym mechanizmem urazu był upadek z roweru - w 3 przypadkach, upadek z wysokości - 3, pobicie - w 2, uderzenie o wystający przedmiot - 2, w jednym przypadku okoliczności urazu były niejasne. Ośmioro dzieci z I, II i III stopniem urazu nerek leczono zachowawczo, 3 dzieci: z III, IV i V stopniem urazu nerek wymagało interwencji chirurgicznej. Urazy I, II i III najczęściej leczone są zachowawczo, urazy IV i V stopnia wymagają interwencji chirurgicznej. Najważniejszym badaniem diagnostycznym jest badanie TK pozwalające na uwidocznienie detali anatomicznych oraz ewentualnych urazów towarzyszących. Urografia powinna być wykonywana jako badanie pierwszego rzutu przy braku dostępności TK. USG wykazuje mniejszą czułość w porównaniu do badania TK, jest bardzo przydatne jako badanie kontrolne oraz jako wstępne szybkie badanie pacjenta urazowego np.: na izbie przyjęć. Renoscyntygrafia może być przydatna do oceny funkcji nerek po urazie. WSTĘP U 3% urazowych pacjentów oraz u 10% pacjentów z urazem jamy brzusznej dochodzi do uszkodzenia nerek [1]. Nerki chronione są przez klatkę piersiową i kręgosłup ale siły działające bocznie mogą spowodować kompresję pomiędzy tymi strukturami prowadząc do ich uszkodzenia. WYNIKI W Klinice Chirurgii Dziecięcej AMB w latach leczono 11 chłopców z powodu urazów nerek. Chłopcy w wieku od 5 do 18 lat, średnia wieku - 11 lat. Najczęstszym mechanizmem urazu był upadek z roweru - w 3 przypadkach oraz upadek z wysokości - w 3, pobicie - w 2, uderzenie o wystający przedmiot - 2, w jednym przypadku okoliczności urazu były niejasne. Ośmioro dzieci z I, II i III stopniem urazu nerek leczono zachowawczo, 3 dzieci z III, IV i V stopniem urazu nerek wymagało interwencji chirurgicznej. Wstępna diagnostyka pacjentów hospitalizowanych z podejrzeniem urazu nerek składała się z badania USG jamy brzusznej, badania ogólnego moczu, badań laboratoryjnych: morfologii krwi, elektrolitów, czasu krzepnięcia, kreatyniny i mocznika. Diagnostykę rozszerzano o badanie TK jamy brzusznej w przypadkach urazów nerek ocenionych na II, III, IV i V stopień wg skali AAST. U wszystkich naszych pacjentów w badaniach laboratoryjnych stwierdzono hematurię, u 2 pacjentów z urazem I stopnia była to mikrohematuria. W przypadkach urazów III, IV i V stopnia - hematuria była bardzo nasilona - makroskopowo stwierdzano

2 Urazy nerek w materiale Kliniki Chirurgii Dziecięcej Akademii Medycznej w Białymstoku 77 oddawanie moczu ze skrzepami krwi. Parametry laboratoryjne funkcji nerek wszystkich pacjentów mieściły się w granicach normy. Pacjenci wymagający interwencji chirurgicznej - opis przypadków: Przypadek 1. Chłopiec 16-letni przyjęty został do Kliniki z powodu urazu jamy brzusznej, którego doznał spadając z roweru. Przy przyjęciu był w stanie ogólnym średnim, palpacyjnie stwierdzono objawy ostrego brzucha. W badaniu TK jamy brzusznej stwierdzono III stopień urazu nerki prawej oraz wolny płyn w przestrzeni pozaotrzewnowej. Chłopiec wymagał interwencji chirurgicznej z powodu krwawienia do przestrzeni pozaotrzewnowej. W badaniach obrazowych uwidoczniono powiększanie się rozmiaru krwiaka, w badaniach laboratoryjnych spadek wartości hemoglobiny i hematokrytu. Podczas pobytu w oddziale chirurgii pacjent był monitorowany - zaobserwowano stopniowy wzrost częstości tętna i spadek wartości ciśnienia tętniczego. Chłopca zakwalifikowano do zabiegu chirurgicznego. W trakcie zabiegu stwierdzono uszkodzenie żylnego naczynia segmentarnego - naczynie zaopatrzono. Przypadek 2. Chłopiec 12-letni przyjęty został do Kliniki z powodu urazu jamy brzusznej po upadku z roweru. Przy przyjęciu był w stanie ogólnym średnim, palpacyjnie stwierdzono objawy ostrego brzucha. W badaniu TK jamy brzusznej stwierdzono uraz IV stopnia nerki prawej (ryc. 1). W trakcie zabiegu stwierdzono oderwanie górnego bieguna nerki prawej z jego zmiażdżeniem i rozerwaniem miedniczki, oraz oderwaniem unaczynienia żylnego górnego bieguna nerki prawej - uszkodzoną część nerki usunięto, zeszyto miedniczkę oraz moczowód. Przypadek 3. Chłopiec 10-letni przyjęty został do Kliniki w stanie ogólnym ciężkim, z objawami wstrząsu krwotocznego - doznał urazu jamy brzusznej po upadku z drabiny. W badaniu TK jamy brzusznej stwierdzono uraz V stopnia nerki lewej. Chłopiec wymagał nefrektomii z powodu całkowitego rozkawałkowania nerki. Wśród dzieci leczonych zachowawczo u 3 stwierdzono uraz I stopnia, u 4 uraz II stopnia, u 1 dziecka - uraz III stopnia (ryc. 2, 3). Z grupy pacjentów leczonych zachowawczo chłopiec 18-letni z urazem III stopnia został przyjęty ze szpitala terenowego. Podejrzenie ciężkiego urazu nerki prawej w szpitalu terenowym postawiono na podstawie wyniku urografii. Urografia uwidoczniła wyciek kontrastującego moczu poza układ kielichowo-miedniczkowy nerki prawej (ryc. 4). Przy braku dostępności badania TK, badanie rtg układu moczowego pozwoliło na prawidłową ocenę stopnia urazu nerki. W Klinice Chirurgii Dziecięcej chłopiec leczony był zachowawczo. Stan pacjenta pozostawał stabilny, nie obserwowano spadku wartości hematokrytu i ciśnienia tętniczego. W kontrolnych badaniach TK obserwowano stopniowe ustępowanie zmian pourazowych (ryc. 5). Wszyscy pacjenci pozostają w opiece ambulatoryjnej - nie zaobserwowano powikłań odległych, oraz zaburzeń funkcji nerek w badaniach renoscyntygraficznych. OMÓWIENIE Pomimo że pacjenci z tępym urazem jamy brzusznej są drugą, co do wielkości grupą pacjentów urazowych hospitalizowanych w naszej Klinice - w ciągu 7 lat tylko u 11 chłopców stwierdziliśmy uraz nerek. Nerki chronione są od tyłu przez mięsień biodrowo-lędźwiowy, od przodu przez trzewia, pośrodkowo przez kręgosłup. Ich duża ruchomość oraz torebka tłuszczo-

3 78 E. Matuszczak, E. Topczewska-Lach, A. Weremijewicz, W. Dębek Ryc. 1. Uraz nerki IV stopnia - TK Fig. 1. IV degree of renal injury - CT Ryc. 2. Uraz nerki I stopnia - USG Fig. 2. I degree of renal injury - USG Ryc. 3. Uraz nerki II stopnia - USG Fig. 3. II degree of renal injury - USG Ryc. 5. Uraz nerki III stopnia - TK Fig. 5. III degree of renal injury - CT Ryc. 4. Uraz nerki III stopnia - urografia Fig. 4. III degree of renal injury - urography wa stanowią dodatkową ochronę przed urazem. Większość urazów nerek to urazy niewielkiego stopnia [1, 2]. Uraz nerek należy podejrzewać przy złamaniach dolnych żeber lub wyrostków kręgów kręgosłupa, gdy w trakcie wypadku na pacjenta działały siły boczne, oraz przy urazach penetrujących okolicy lędźwiowej. Najczęstszym wskaźnikiem uszkodzenia nerek jest hematuria dużego stopnia, należy pamiętać, że w ok. 5% przypadków urazów nerek hematuria nie występuje. Również pacjenci z mikrohematurią z niestabilnością hemodynamiczną lub utrzymującą się

4 Urazy nerek w materiale Kliniki Chirurgii Dziecięcej Akademii Medycznej w Białymstoku 79 mikrohematurią lub niestabilnością hemodynamiczną z siłami działającymi bocznie w trakcie urazu w wywiadzie, powinni być poddani diagnostyce układu moczowego [3, 4]. Postępowanie z urazami nerek jest uzależnione od stopnia urazu oraz obecności urazów towarzyszących [1, 2, 3, 4]. Skala urazów nerek wg AAST (American Association for the Surgery of Trauma): I II - krwiak podtorebkowy - uszkodzenie miąższu nerki mniejsze niż 1cm bez powiększającego się krwiaka III - uszkodzenie miąższu nerki głębsze niż 1cm z wyciekiem moczu poza układ kielichowo-miedniczkowy IV - pęknięcie miąższu nerki sięgające układu kielichowo-miedniczkowego i/ lub zakrzep tętnicy segmentarnej V - zakrzep głównej tętnicy nerkowej, oderwanie naczyń nerkowych, rozkawałkowanie nerki. Bezwzględnym wskazaniem do interwencji chirurgicznej jest aktywne krwawienie do jamy brzusznej, uszkodzenie naczyń nerkowych, oraz powiększający się krwiak przestrzeni pozaotrzewnowej. Relatywnym wskazaniem do zabiegu jest stwierdzenie dużego fragmentu tkanki nerki pozbawionego ukrwienia oraz obecność urazów innych narządów jamy brzusznej. Postępowanie zachowawcze w przypadku tępego urazu nerki jest uzasadnione u pacjentów hemodynamicznie stabilnych [2]. Piśmiennictwo podaje następujące odległe powikłania urazu nerek: utratę funkcji nerki, powstanie pseudotętniaka, powstanie przetoki tętniczo-żylnej, nadciśnienie nerkopochodne [1, 2, 3, 4]. U naszych pacjentów w okresie obserwacji trwającym od 1 roku do 5 lat nie stwierdziliśmy powikłań odległych związanych z urazem nerek. PODSUMOWANIE 1. Urazy I, II i III najczęściej leczone są zachowawczo, urazy IV i V stopnia wymagają interwencji chirurgicznej. Leczenie zachowawcze urazów I-III stopnia nie jest obciążone ryzykiem późnych powikłań. U dzieci leczonych chirurgicznie należy unikać nefrektomii. 2. Najważniejszym badaniem diagnostycznym jest badanie TK pozwalające na uwidocznienie detali anatomicznych oraz ewentualnych obrażeń towarzyszących. Urografia powinna być wykonywana jako badanie pierwszego rzutu przy braku dostępności TK. 3. USG wykazuje mniejszą czułość w porównaniu do badania TK, jest bardzo przydatne jako badanie kontrolne oraz jako wstępne szybkie badanie pacjenta urazowego np.: na izbie przyjęć. 4. Renoscyntygrafia może być przydatna do oceny funkcji nerek po urazie.

5 80 E. Matuszczak, E. Topczewska-Lach, A. Weremijewicz, W. Dębek PIŚMIENNICTWO 1. Gourgiotis S., Germanos S., Dimopoulos N., Vougas V., Anastasiou T., Baratsis S.: Renal injury: 5-year experience and literature review. Urol. Int., 2006, 77, Santucci R.A., Fisher M.B.: The literature increasingly supports expectant (conservative) management of renal trauma - a systematic review. J. Trauma., 2005, 59 (2), Saidi A., Descotes J.L., Sengel C., Terrier N., Manel A., Moalic R., Boillot B., Rambeaud J.J.: Management of blunt trauma of the kidney. Prog. Urol., 2004, 14, Schmidlin F.: Renal trauma. Treatment strategies and indications for surgical exploration. Urologe A, 2005, 44, 863. Ewa Matuszczak, Ewa Topczewska-Lach, Artur Weremijewicz, Wojciech Dębek RENAL INJURES IN MATERIAL OF THE PEDIATRIC SURGERY DEPARTMENT OF THE MEDICAL ACADEMY IN BIAŁYSTOK Key words: the kidney, traumas, children Renal injuries occur in 3% of patients hospitalized with trauma, and in 10% of patients with abdominal trauma. Between 2000 and 2007 eleven boys with renal trauma were hospitalized in Pediatric Surgery Clinic of Medical Academy in Białystok. Boys aged 5 to 18, average age 11 years. The most common cause of renal trauma were fall from bicycle - in 3 cases and fall from height in 3 cases, assault - 2, strike against an object. In one case the casue of the trauma was not clear. Seven boys with I, II and III degree of trauma were treated conservatively, 3 boys with III, IV and V degree of renal trauma needed surgical intervention. I, II, and III degree renal injury usually are treated conservatively, IV and V degree renal injury require surgical intervention. CT scan is the preferred study, provides anatomic details and allows visualisation of other abdominal injuries. Urography should be the first line diagnostic tool when CT and USG are not awaliable. Ultrasonography is inferior to CT scan. It may be helpful in follow-up care of renal injuries and as a quick diagnostic in the emergency room. Renoscyntygraphy is helpful in diagnosis regarding the function of the injured kidney. Adres autorów: Klinika Chirurgii Dziecięcej AMB Ul. Waszyngtona Białystok

Lek. Marcin Polok. Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu. Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci

Lek. Marcin Polok. Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu. Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci Lek. Marcin Polok Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny

Bardziej szczegółowo

Urazy nerek leczenie Renal injuries treatment

Urazy nerek leczenie Renal injuries treatment Tomasz Ząbkowski 1, Ryszard Skiba 1, Agnieszka Grabińska 1, Artur Maliborski 2, Tomasz Syryło 1, Henryk Zieliński 1 Urazy nerek leczenie Renal injuries treatment Pediatr Med Rodz 2013, 9 (3), p. 267 271

Bardziej szczegółowo

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Nefrektomia Nefrektomia jest metodą umożliwiającą całkowite wyleczenie

Bardziej szczegółowo

Ewa Matuszczak, Wojciech Dębek, Jan Krzysztof Kirejczyk, Robert Błahuszewski, Artur Weremijewicz, Tomasz Lenkiewicz

Ewa Matuszczak, Wojciech Dębek, Jan Krzysztof Kirejczyk, Robert Błahuszewski, Artur Weremijewicz, Tomasz Lenkiewicz FOLIUM 54 E. Matuszczak, ROCZNIK W. Dębek, DZIECIĘCEJ J.K. Kirejczyk, CHIRURGII R. Błahuszewski, URAZOWEJ A. Weremijewicz, 9 (XXXIII) T. Lenkiewicz LUBLIN 2005 Ewa Matuszczak, Wojciech Dębek, Jan Krzysztof

Bardziej szczegółowo

USTAWA o Państwowym Ratownictwie Medycznym Rozdział 4a

USTAWA o Państwowym Ratownictwie Medycznym Rozdział 4a Jacek Nowakowski USTAWA o Państwowym Ratownictwie Medycznym Rozdział 4a Centra urazowe Art. 39a. W centrum urazowym świadczenia zdrowotne, o których mowa w art. 39c ust. 1, są udzielane pacjentowi urazowemu

Bardziej szczegółowo

Z Kliniki Chirurgii i Urologii Dzieci i Młodzieży Akademii Medycznej w Gdańsku Kierownik: dr hab. med. P. Czauderna

Z Kliniki Chirurgii i Urologii Dzieci i Młodzieży Akademii Medycznej w Gdańsku Kierownik: dr hab. med. P. Czauderna FOLIUM 48 ROCZNIK DZIECIĘCEJ K. Lewicki, CHIRURGII M. Sroka, P. URAZOWEJ Czauderna 10 (XXXIV) LUBLIN 2006 Krzysztof Lewicki, Mariusz Sroka, Piotr Czauderna SERIA CZTERECH PRZYPADKÓW PERFORACJI PRZEWODU

Bardziej szczegółowo

URAZY BRZUCHA U DZIECI MATERIAŁ KLINICZNY INSTYTUTU CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI W LATACH

URAZY BRZUCHA U DZIECI MATERIAŁ KLINICZNY INSTYTUTU CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI W LATACH FOLIUM Urazu brzucha ROCZNIK u dzieci DZIECIĘCEJ materiał kliniczny CHIRURGII Instytutu URAZOWEJ Centrm Zdrowia 9 (XXXIII) Matki Polki... LUBLIN 005 77 Paweł Pawlak 1/, Maria Klimanek-Sygnet 1/, Andrzej

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 16 marca 2018 r. Poz. 558

Warszawa, dnia 16 marca 2018 r. Poz. 558 Warszawa, dnia 16 marca 2018 r. Poz. 558 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie centrum urazowego dla

Bardziej szczegółowo

Układ moczowy metody diagnostyczne

Układ moczowy metody diagnostyczne Układ moczowy metody diagnostyczne Ultrasonografia (USG) Tomografia komputerowa Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej Urografia Angiografia Cystografia mikcyjna Pielografia wstępujaca Tomografia rezonansu

Bardziej szczegółowo

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi.

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Przypadek kliniczny 9 Case courtesy of Dr Ahmed Abd Rabou rid: 24528 Dziewczynka, 8 lat Bóle w lewej okolicy

Bardziej szczegółowo

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania

Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania Rak nerki stanowi około 3% wszystkich nowotworów złośliwych u człowieka. Najczęściej rozwija się w starszym wieku, aczkolwiek coraz

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Chirurgia i onkologia 2/2

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Chirurgia i onkologia 2/2 Kod NKO(nz)ChirOnk modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Nazwa modułu I nforma cje ogólne Chirurgia i onkologia 2/2 Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny

Bardziej szczegółowo

Powikłania w trakcie farmakoterapii propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych

Powikłania w trakcie farmakoterapii propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych Powikłania w trakcie farmakoterapii propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych S.Szymik-Kantorowicz, A.Taczanowska-Niemczuk, P.Łabuz, I.Honkisz, K.Górniak, A.Prokurat Klinika Chirurgii Dziecięcej CM

Bardziej szczegółowo

Gorzów Wielkopolski 12.10.2012

Gorzów Wielkopolski 12.10.2012 Utworzenie Centrum Urazowego w Szpitalu Wojewódzkim SP ZOZ w Zielonej Górze Gorzów Wielkopolski 12.10.2012 Przepisy prawne, które określają funkcjonowanie Centrów Urazowych: - ustawa z dnia 8 września

Bardziej szczegółowo

NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1

NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 Niewydolność nerek Niewydolność nerek charakteryzuje się utratą zdolności do oczyszczania organizmu

Bardziej szczegółowo

Zaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii

Zaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii 1 Kierunek: PILĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy

Bardziej szczegółowo

pacjentem urazowym. Centra urazowe zabezpieczą ciągłość szybkiego postępowania diagnostycznego oraz kompleksowe leczenie w jednym,

pacjentem urazowym. Centra urazowe zabezpieczą ciągłość szybkiego postępowania diagnostycznego oraz kompleksowe leczenie w jednym, ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia...2010 r. w sprawie centrum urazowego Na podstawie art. 39d ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z późn.

Bardziej szczegółowo

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Bardziej szczegółowo

Ewa Dzienis-Koronkiewicz, Wojciech Dębek, Marzanna Oksiuta, Leszek Drapało ORGANIZACJA OPIEKI NAD DZIECKIEM PO URAZIE GŁOWY

Ewa Dzienis-Koronkiewicz, Wojciech Dębek, Marzanna Oksiuta, Leszek Drapało ORGANIZACJA OPIEKI NAD DZIECKIEM PO URAZIE GŁOWY FOLIUM ROCZNIK Organizacja DZIECIĘCEJ opieki CHIRURGII nad dzieckiem URAZOWEJ po urazie głowy 9 (XXXIII) LUBLIN 005 41 Ewa Dzienis-Koronkiewicz, Wojciech Dębek, Marzanna Oksiuta, Leszek Drapało ORGANIZACJA

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

II Warsztaty Medycyna Pola Walki Medycyna Taktyczna Ratowanie Pacjenta Urazowego PTSD

II Warsztaty Medycyna Pola Walki Medycyna Taktyczna Ratowanie Pacjenta Urazowego PTSD Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego w Łodzi im. gen. bryg. dr. med. Stefana Hubickiego II Warsztaty Medycyna Pola Walki Medycyna Taktyczna Ratowanie Pacjenta Urazowego PTSD kpt. lek. Grzegorz Lewandowski

Bardziej szczegółowo

Mirosław Krysta, Adam Bysiek, Wojciech Górecki, Krzysztof Solecki, Małgorzata Zamora, Joanna Budzyńska

Mirosław Krysta, Adam Bysiek, Wojciech Górecki, Krzysztof Solecki, Małgorzata Zamora, Joanna Budzyńska FOLIUM Urazy klatki piersiowej ROCZNIK zagrażające DZIECIĘCEJ życiu CHIRURGII w 14 letnim URAZOWEJ materiale Kliniki 9 (XXXIII) Chirurgii Dziecięcej LUBLIN... 2005 65 Mirosław Krysta, Adam Bysiek, Wojciech

Bardziej szczegółowo

Szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa chirurgicznego Harmonogram zajęć teoretycznych

Szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa chirurgicznego Harmonogram zajęć teoretycznych Szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa chirurgicznego Harmonogram zajęć teoretycznych Lp. Data Godziny Przedmiot Nazwisko i imię wykładowcy WYBRANE ASPEKTY LECZENIA CHORYCH mgr piel.renata

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. 1. Wprowadzenie Jerzy Kołodziej Epidemiologia obrażeń klatki piersiowej Jerzy Kołodziej... 10

SPIS TREŚCI. 1. Wprowadzenie Jerzy Kołodziej Epidemiologia obrażeń klatki piersiowej Jerzy Kołodziej... 10 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie Jerzy Kołodziej... 9 2. Epidemiologia obrażeń klatki piersiowej Jerzy Kołodziej... 10 3. Algorytm postępowania w obrażeniach klatki piersiowej Jerzy Kołodziej... 13 4. Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

Etiologia i częstość występowania monosymptomatycznego i niemonosymptomatycznego moczenia nocnego w populacji dzieci polskich

Etiologia i częstość występowania monosymptomatycznego i niemonosymptomatycznego moczenia nocnego w populacji dzieci polskich Etiologia i częstość występowania monosymptomatycznego i niemonosymptomatycznego moczenia nocnego w populacji dzieci polskich dr n. med. Agata Korzeniecka - Kozerska Założenia TRUDNOŚCI Z USTALENIEM CZY

Bardziej szczegółowo

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Podstawowe badania obrazowe Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Prawidłowe myślenie lekarskie Zebranie podstawowych danych (badanie podmiotowe i przedmiotowe)

Bardziej szczegółowo

Wczesne wykrywanie metodą ultrasonograficzną wad wrodzonych układu moczowego

Wczesne wykrywanie metodą ultrasonograficzną wad wrodzonych układu moczowego Wczesne wykrywanie metodą ultrasonograficzną wad wrodzonych układu moczowego Małgorzata Placzyńska, Anna Jung Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowy Instytut Medyczny Badanie ultrasonograficzne

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

Wiesław Urbanowicz, Michał Wolnicki, Janusz Sulisławski, Radosław Mycek, Piotr Sołtysiak

Wiesław Urbanowicz, Michał Wolnicki, Janusz Sulisławski, Radosław Mycek, Piotr Sołtysiak FOLIUM Urazy ROCZNIK układu moczowego DZIECIĘCEJ u dzieci CHIRURGII - etiologia, URAZOWEJ diagnostyka 10 i (XXXIV) postępowanie LUBLIN 2006 67 Wiesław Urbanowicz, Michał Wolnicki, Janusz Sulisławski, Radosław

Bardziej szczegółowo

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz Mgr Paweł Musiał Porównanie funkcjonowania podstawow-ych i specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Staszowie Rozprawa

Bardziej szczegółowo

URAZY KLATKI PIERSIOWEJ W MATERIALE KLINIKI CHIRURGII I ONKOLOGII DZIECIĘCEJ W ŁODZI W LATACH 2000-2005

URAZY KLATKI PIERSIOWEJ W MATERIALE KLINIKI CHIRURGII I ONKOLOGII DZIECIĘCEJ W ŁODZI W LATACH 2000-2005 FOLIUM 70 ROCZNIK DZIECIĘCEJ M. Krakós, W. CHIRURGII Kuzański, J. URAZOWEJ Niedzielski 9 (XXXIII) LUBLIN 2005 Marek Krakós, Wojciech Kuzański, Jerzy Niedzielski URAZY KLATKI PIERSIOWEJ W MATERIALE KLINIKI

Bardziej szczegółowo

Mężczyzna, 60 lat Bóle w lewej okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do pachwiny. W wywiadzie kamica nerkowa.

Mężczyzna, 60 lat Bóle w lewej okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do pachwiny. W wywiadzie kamica nerkowa. Mężczyzna, 60 lat Bóle w lewej okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do pachwiny. W wywiadzie kamica nerkowa. W dystalnej części lewego moczowodu widoczny złóg o wymiarach 6 x 5 x 5 mm. Niewielkie poszerzenie

Bardziej szczegółowo

Stabilizacja krótkoodcinkowa w leczeniu schorzeń i urazów kręgosłupa -w materiale własnym

Stabilizacja krótkoodcinkowa w leczeniu schorzeń i urazów kręgosłupa -w materiale własnym SYSTEM DERO: ROZWÓJ TECHNIK OPERACYJNEGO LECZENIA KRĘGOSŁUPA Adamski Ryszard, Tura Krzysztof 1 Stabilizacja krótkoodcinkowa w leczeniu schorzeń i urazów kręgosłupa -w materiale własnym Wstęp Streszczenie:

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Piotr Malinowski,

Dr n. med. Piotr Malinowski, Plan ćwiczeń z chirurgii naczyniowej IV rok kierunek lekarski 2012 5 dni po 6 godzin ( Ćwiczą 2 grupy 5-osobowe ) Osoba odpowiedzialna za realizację programu ćwiczeń Dr n. med. Piotr Malinowski, Dr n.

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Zdrowia Kierunek studiów: Ratownictwo medyczne Kod kierunku: 12.9 Specjalność: - 1. PRZEDMIOT

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz

Spis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz Spis treści 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz 1.1. Wstęp.... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej 1.2. Znaczenie rehabilitacji w chirurgii...

Bardziej szczegółowo

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego, 1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r. Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 07/08 0/0 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień studiów

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Karolina Mroczkowska Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło Critical Care 2018: Respiratory management in patients

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY

SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY FOLIUM 122 ROCZNIK DZIECIĘCEJ Paweł CHIRURGII Osemlak URAZOWEJ 10 (XXXIV) LUBLIN 2006 SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY Paweł Osemlak ASPEKTY URAZOWE NA XXXIII MIĘDZYNARODOWYM SYMPOZJUM CHIRURGÓW DZIECIĘCYCH NAGŁE

Bardziej szczegółowo

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA I LECZENIE URAZÓW CZASZKOWO-MÓZGOWYCH

DIAGNOSTYKA I LECZENIE URAZÓW CZASZKOWO-MÓZGOWYCH Częstochowa 2012 1 DIAGNOSTYKA I LECZENIE URAZÓW CZASZKOWO-MÓZGOWYCH Izabela Duda Częstochowa 2012 2 nomenklatura Traumatic brain injury Brain injury Head injury Traumatic cerebral injury Head trauma Traumatic

Bardziej szczegółowo

1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi

1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi Płód w płodzie fetus in fetu. Hanna Moczulska 1, Maria Respondek-Liberska 2 1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi 2. Zakład

Bardziej szczegółowo

Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne

Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne rozpoznanie? Wrodzone wodokielisze (megacalycosis) Pytanie 4

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Zdrowia Kierunek studiów: Ratownictwo medyczne Kod kierunku: 12.9 Specjalność: - 1. PRZEDMIOT

Bardziej szczegółowo

10 KROKÓW DO PRAWIDŁOWEGO ZGŁOSZENIA KONSULTACJI W SERWISIE REPLANTACYJNYM

10 KROKÓW DO PRAWIDŁOWEGO ZGŁOSZENIA KONSULTACJI W SERWISIE REPLANTACYJNYM 10 KROKÓW DO PRAWIDŁOWEGO ZGŁOSZENIA KONSULTACJI W SERWISIE REPLANTACYJNYM 1. POSTĘPOWANIE NA MIEJSCU ZDARZENIA - duże krwawienie z kikuta powinno zostać zabezpieczone uciskiem (nie zakłądać stazy) - amputowany

Bardziej szczegółowo

Prowadzący: dr hab. med. Stanisław MALINGER prof. PWSZ dr Grażyna BĄCZYK mgr piel. Justyna Skrzyńska

Prowadzący: dr hab. med. Stanisław MALINGER prof. PWSZ dr Grażyna BĄCZYK mgr piel. Justyna Skrzyńska Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie Instytut Nauk o Zdrowiu Kierunek - Pielęgniarstwo Studia niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia

Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia trzech ośrodków. Marcin Łosin 1, Wojciech Korlacki 2, Przemysław Mańkowski 3, Maciej Murawski 1, Andrzej Grabowski 2,

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY CHIRURGII RATOWNICTWO MEDYCZNE. Anatomia prawidłowa człowiek, Fizjologia, Patofizjologia, Podstawy chorób wewnętrznych,

PODSTAWY CHIRURGII RATOWNICTWO MEDYCZNE. Anatomia prawidłowa człowiek, Fizjologia, Patofizjologia, Podstawy chorób wewnętrznych, Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające/wymagania wstępne: Nazwa modułu / przedmiotu (przedmiot lub grupa przedmiotów) Osoby prowadzące:

Bardziej szczegółowo

ASSESSMENT BADANIE CHOREGO PO URAZIE

ASSESSMENT BADANIE CHOREGO PO URAZIE BADANIE CHOREGO PO URAZIE 1 ZAGADNIENIA 5 Ocena miejsca zdarzenia Ocena Wstępna Szybkie Badanie Urazowe Decyzja o transporcie i krytyczne interwencje Badanie szczegółowe Badanie dalsze 2 5 3 OCENA MIEJSCA

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Aneta Binkowska

Mgr inż. Aneta Binkowska Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji

Bardziej szczegółowo

INFORMACJE O WYKONYWANYCH BADANIACH RTG RTG kręgosłupa lędźwiowego

INFORMACJE O WYKONYWANYCH BADANIACH RTG RTG kręgosłupa lędźwiowego ...... RTG kręgosłupa lędźwiowego Badanie RTG kręgosłupa lędźwiowego jest krótkie i bezbolesne. Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza i dokumentem tożsamości. Przygotowanie pacjenta

Bardziej szczegółowo

Układ moczowy. Przypadki kliniczne

Układ moczowy. Przypadki kliniczne Układ moczowy Przypadki kliniczne 2015-2016 Przypadek 1 Case courtesy of Dr Frank Gaillard rid: 16699 Mężczyzna, 40 lat lewostronna kolka brzuszna Ból w okolicy lędźwiowej Pytanie 1 Podaj prawdopodobne

Bardziej szczegółowo

Cennik Badań Obrazowych Zakład Diagnostyki Obrazowej z Pracownią PET-CT

Cennik Badań Obrazowych Zakład Diagnostyki Obrazowej z Pracownią PET-CT Cennik Badań Obrazowych Zakład Diagnostyki Obrazowej z Pracownią PET-CT Mammografia Mammografia jednej piersi 50 Mammografia obu piersi 100 Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) Pozytonowa Tomografia Emisyjna

Bardziej szczegółowo

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII Prof. nadzw. dr hab. med. Marek Jemielity Klinika Kardiochirurgii UM w Poznaniu Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII

Bardziej szczegółowo

TĘTNIAKI AORTY BRZUSZNEJ - obserwacja czy interwencja, operacja otwarta czy stent-graft?

TĘTNIAKI AORTY BRZUSZNEJ - obserwacja czy interwencja, operacja otwarta czy stent-graft? SŁAWOMIR NAZAREWSKI Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej W.U.M. Kierownik: Prof. dr hab. med. Sławomir Nazarewski TĘTNIAKI AORTY BRZUSZNEJ - obserwacja czy interwencja,

Bardziej szczegółowo

dzienniczek pacjenta rak nerki

dzienniczek pacjenta rak nerki dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem ) Publikacje naukowe: ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem 7.03.2013) Stosowanie larw Lucilia sericata jako metoda leczenia przewlekłych ran kończyn. Inne publikacje: 1.

Bardziej szczegółowo

Amy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24

Amy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24 Amy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24 Cel - przegląd ma na celu określenie częstości występowania

Bardziej szczegółowo

Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania

Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania Jan Głowacki Współcześnie stosowane metody w diagnostyce chorób KLP: -zdjęcie sumacyjne P-A i boczne -zdjęcie

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta. Aneks III Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta. Uwaga: Poszczególne punkty Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta są wynikiem zakończenia

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ CHIRURGII URAZOWO-ORTOPEDYCZNEJ

WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ CHIRURGII URAZOWO-ORTOPEDYCZNEJ WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ CHIRURGII URAZOWO-ORTOPEDYCZNEJ Kod usługi Nazwa usługi A01 ZABIEGI WEWNĄTRZCZASZKOWE Z POWODU POWAŻNEGO 5.51.01.0001001 URAZU

Bardziej szczegółowo

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dr hab. n. med. Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Objawy chorób

Bardziej szczegółowo

Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej

Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Jednym z najczęstszych miejsc, gdzie nowotwory narządu ruchu dają przerzuty, są płuca Część zmian stwierdzanych w płucach będzie wymagała

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko) UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA... (imię i nazwisko) III rok (semestr 5/6) wykłady seminaria ćwiczenia I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej II Klinika Chirurgii Ogólnej

Bardziej szczegółowo

KATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ

KATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ DLA STUDENTÓW III ROKU ODDZIAŁU STOMATOLOGII SEMESTR VI (LETNI) 1. Zapoznanie z organizacją Katedry, w szczególności z organizacją Zakładu Chirurgii Stomatologicznej. Powiązania chirurgii stomatologicznej

Bardziej szczegółowo

Zaliczenie procedur medycznych

Zaliczenie procedur medycznych Załącznik nr 2 do Indeksu wykonanych zabiegów i procedur medycznych Zaliczenie procedur medycznych wykonanych przez lekarza w czasie staży specjalizacyjnych i kierunkowych realizowanych w ramach specjalizacji

Bardziej szczegółowo

TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok II semestr III

TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok II semestr III TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA rok II semestr III rok akademicki 2012/2013 PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA PRAKTYKI ZAWODOWE (40 godzin sem II + 80 godzin sem III)

Bardziej szczegółowo

Ortopedia i ortopedia dziecięca z traumatologią i elementami rehabilitacji. narządu ruchu - opis przedmiotu

Ortopedia i ortopedia dziecięca z traumatologią i elementami rehabilitacji. narządu ruchu - opis przedmiotu Ortopedia i ortopedia dziecięca z traumatologią i elementami rehabilitacji narządu ruchu - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ortopedia i ortopedia dziecięca z traumatologią i elementami

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

57.94 Wprowadzenie na stałe cewnika do pęcherza moczowego

57.94 Wprowadzenie na stałe cewnika do pęcherza moczowego ICD9 kod Nazwa 03.31 Nakłucie lędźwiowe 03.311 Nakłucie lędźwiowe w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego 100.62 Założenie cewnika do żyły centralnej 23.0103 Porada lekarska 23.0105 Konsultacja specjalistyczna

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 269 15678 Poz. 1593 1593 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na podstawie

Bardziej szczegółowo

WSKAŹNIK KRWAWIEŃ (BLEEDING SCORE)

WSKAŹNIK KRWAWIEŃ (BLEEDING SCORE) WSKAŹNIK KRWAWIEŃ (BLEEDING SCORE) Każdemu objawowi wymienionemu w kwestionariuszu należy przyporządkować stopień nasilenia od 0 do 3. Suma uzyskanych stopni stanowi wskaźnik krwawień. Do obliczenia wskaźnika

Bardziej szczegółowo

ZŁAMANIA KOŚCI. Objawy złamania: Możliwe powikłania złamań:

ZŁAMANIA KOŚCI. Objawy złamania: Możliwe powikłania złamań: moduł V foliogram 28 ZŁAMANIA KOŚCI Złamanie kości jest to całkowite lub częściowe przerwanie ciągłości kości. Dochodzi do niego po zadziałaniu sił przekraczających elastyczność i wytrzymałość tkanki kostnej.

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:.. FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:.. PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

URAZY UKŁADU MOCZOWEGO

URAZY UKŁADU MOCZOWEGO URAZY UKŁADU MOCZOWEGO Ryszard Pacho, Maciej Michalak II ZAKŁAD RADIOLOGII KLINICZNEJ AKADEMIA MEDYCZNEJ W WARSZAWIE Urazy górnych i dolnych dróg moczowych 10-25% urazów jamy brzusznej Uraz izolowany Uraz

Bardziej szczegółowo

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM Zakażenia układu moczowego u dzieci Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM Plan wędrówki Kilka definicji Rekomendacje, siła zaleceń Omówienie przypadków dzieci z ZUM w świetle rekomendacji Najważniejsze

Bardziej szczegółowo

Wykaz kursów specjalizacyjnych z chirurgii naczyniowej w roku 2003

Wykaz kursów specjalizacyjnych z chirurgii naczyniowej w roku 2003 Wykaz kursów specjalizacyjnych z chirurgii naczyniowej w roku 2003 Spis kursów specjalizacyjnych w nadchodzącym roku wg. publikacji CMKP Wykaz kursów specjalizacyjnych w roku 2003 Styczeń Nr kursu: 13-736-2003

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Regulamin nauczania przedmiotu :,,Chirurgia Pielęgniarstwo w chirurgii naczyniowej obowiązujący w Katedrze Chirurgii

Regulamin nauczania przedmiotu :,,Chirurgia Pielęgniarstwo w chirurgii naczyniowej obowiązujący w Katedrze Chirurgii Regulamin nauczania przedmiotu :,,Chirurgia Pielęgniarstwo w chirurgii naczyniowej obowiązujący w Katedrze Chirurgii 1. Zajęcia z chirurgii odbywają się w Klinice Chirurgii Ogólnej ZOZ MSWiA z WM-CO, w

Bardziej szczegółowo

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania

Bardziej szczegółowo

Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii

Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Dr n. med. Krzysztof Powała-Niedźwiecki Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 1. Do OIT będą

Bardziej szczegółowo

BC LAPAROSKOPII PIOTR JARZEMSKI BYDGOSKIE WARSZTATY ENDOSKOPOWE

BC LAPAROSKOPII PIOTR JARZEMSKI BYDGOSKIE WARSZTATY ENDOSKOPOWE ALAPAROSKOPIA BC LAPAROSKOPII W UROLOGII PIOTR JARZEMSKI Sławomir Listopadzki A BYDGOSKIE WARSZTATY ENDOSKOPOWE ZESPÓŁ ODDZIAŁU UROLOGII SZPITALA UNIWERSYTECKIEGO NR 2 IM. DR. JANA BIZIELA W BYDGOSZCZY

Bardziej szczegółowo

Rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych

Rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych Rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych 1. Centrum Medyczne Magnetica prowadzi działalność leczniczą w rodzaju ambulatoryjne świadczenia zdrowotne. 2. Zakres udzielanych

Bardziej szczegółowo

Informacja o pobraniu nerki od dawcy żywego w celu przeszczepienia

Informacja o pobraniu nerki od dawcy żywego w celu przeszczepienia Informacja o pobraniu nerki od dawcy żywego w celu przeszczepienia Laparoskopowe przezotrzewnowe pobranie nerki w celu przeszczepienia (ze wspomaganiem ręką chirurga lub bez wspomagania ręką chirurga)

Bardziej szczegółowo

1. Cel praktyki Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad chorym hospitalizowanym chirurgicznym

1. Cel praktyki Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad chorym hospitalizowanym chirurgicznym Praktyka zawodowa z Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Studia stacjonarne Autor programu: mgr Maria Półtorak Liczba godzin: 160 godz; 4 tygodnie Czas realizacji: II. rok ; IV semestr; praktyka wakacyjna

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r. Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 207/208 202/2022 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień

Bardziej szczegółowo

SYLABUS Anatomia kliniczna z elementami radiologii Rok akademicki

SYLABUS Anatomia kliniczna z elementami radiologii Rok akademicki SYLABUS Anatomia kliniczna z elementami radiologii Rok akademicki 2016 2017 Celem kursu jest zapoznanie studentów z radiologicznymi aspektami anatomii jamy brzusznej i miednicy. W trakcie zajęd studenci

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Cukrzycowa choroba nerek

Bardziej szczegółowo

THE COOPERATION BETWEEN ORTHOPAEDIC AND TRAUMA DEPARTMENT AND GENERAL SURGERY DEPARTMENT IN TREATMENT OF MULTIPLE INJURIES

THE COOPERATION BETWEEN ORTHOPAEDIC AND TRAUMA DEPARTMENT AND GENERAL SURGERY DEPARTMENT IN TREATMENT OF MULTIPLE INJURIES Nowiny Lekarskie, 75, 3, 5 DARIUSZ PALCZEWSKI 1, HENRYK KOMOŃ 1, SZYMON GŁOWACKI 1, MICHAŁ SMOCZYK WSPÓŁPRACA ODDZIAŁU ORTOPEDYCZNO-URAZOWEGO I ODDZIAŁU CHIRURGII OGÓLNEJ WOJEWÓDZKIEGO SZPITALA SPECJALISTYCZNEGO

Bardziej szczegółowo