Sprawozdanie z realizacji w 2013 roku Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Gdańsk 2014

Transkrypt

1 Sprawozdanie z realizacji w 2013 roku Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Gdańsk 2014

2 Sprawozdanie z realizacji Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego w 2013 roku Dla Gminy Miasta Gdańska każdy człowiek jest podstawowym beneficjentem wszystkich przedsięwzięć, a zdrowie psychiczne jako niezwykle ważny obszar zdrowia publicznego wymaga wszechstronnych i wielokierunkowych działań. Mając na uwadze dynamikę problemów zdrowia psychicznego i ich istotę oraz w związku z zadaniami, które określa Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego w dniu 29 listopada 2012 roku został przyjęty Uchwałą Nr XXXII/694/12 Gdański Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata Program określa najistotniejsze elementy polityki zdrowotnej i wyznacza kierunki w zakresie poprawy stanu psychicznego mieszkańców Gdańska oraz umożliwienia im udziału w życiu społecznym. Z uwagi na uwarunkowania epidemiologiczne, demografię, poziom zasobów opieki psychiatrycznej, zróżnicowane problemy zdrowotne i społeczne program ten łączy w działający system zadania, które są już są realizowane w Mieście jako odrębne projekty na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi i nimi zagrożonych, osób uzależnionych, dotkniętych przemocą, rodzin dysfunkcyjnych, dzieci i młodzieży, osób niepełnosprawnych, seniorów, osób bezdomnych, osób bezrobotnych. Program ukierunkowuje działania podejmowane w zakresie profilaktyki i ochrony zdrowia psychicznego w ramach programów miejskich obejmujących promocję i profilaktykę zdrowia, profilaktykę i rozwiązywanie problemów uzależnienia od alkoholu i substancji psychoaktywnych, przeciwdziałanie przemocy w rodzinie; programy na rzecz osób niepełnosprawnych, rozwiązywania problemu bezdomności i łagodzenia jej skutków, szkolnych programów profilaktycznych oraz innych programów związanych z budowaniem systemu integracji społecznej. Program ma strategiczny charakter i planuje kontynuację wymienionych wyżej działań podejmowanych w Gminie Miasta Gdańska w latach ubiegłych oraz nowych działań na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym uzależnionych, dotkniętych przemocą, osób niepełnosprawnych. Przyjęty kierunek budowy programu porządkuje działania podejmowane w Gdańsku w zakresie promocji zdrowia psychicznego i jest spójny z kierunkami Gdańskiej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2015 oraz Programu Operacyjnego Gdańsk Moje Miasto. Gdański Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata jest realizowany przy udziale instytucji miejskich i sektora organizacji pozarządowych przez szczegółowe programy i projekty, które są odpowiedzią na określone cele i zadania Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego przypisane samorządom: Cel główny 1: Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym Cele szczegółowe: 1.1 Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu; 1.2 Zapobieganie zaburzeniom psychicznym; 1.3 Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi; 1.4 Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego.

3 Cel główny 2: Zapewnienie osobom z zburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym Cele szczegółowe: 2.1 Upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej 2.2 Upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego 2.3 Aktywizacja zawodowa osób z zburzeniami psychicznymi 2.4 Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy Realizacja celów głównych i szczegółowych oraz przypisanych im zadań w 2013 roku Cel główny 1 Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym W roku 2013 cel główny 1 był realizowany poprzez programy i projekty związane z celami szczegółowymi związanymi przede wszystkim z zapobieganiem zaburzeniom psychicznym i organizacją systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego oraz zwiększeniem integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi. Realizacji tych celów służyć miały również wszystkie działania dla osób z rozwijające postawy zrozumienia i akceptacji osób zagrożonych dyskryminacją, upowszechniające wiedzę na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego. Cel szczegółowy: 1.1 Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu Zadanie: Opracowanie i dystrybucja materiałów edukacyjno informacyjnych opartych na wiedzy naukowej dotyczących promocji zdrowia psychicznego adresowanych do rodziców, dzieci, młodzieży, seniorów, osób niepełnosprawnych, pracodawców) Zadanie dotyczące promocji zdrowia psychicznego poprzez programy informacyjno edukacyjne, działania polegające na wymianie doświadczeń pomiędzy instytucjami, przedstawicielami instytucji i organizacji pozarządowych działających w obszarze osób z zaburzeniami psychicznymi i osobami zagrożonymi uzależnieniami realizowane było w projektach Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej Informacyjno-edukacyjny program GSS na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi i Fundacji Oparcia Społecznego Aleksandry "FOSA Młodzieżowa Platforma Pomocy. W gdańskich placówkach edukacyjnych i wychowawczych w programach szkolnych uwzględnione były zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży o charakterze profilaktycznym z zakresu zdrowia psychicznego, kształtujące i rozwijające umiejętności społecznych, umiejętności radzenia sobie ze stresem kształtowanie promujące i uczące właściwych relacji rówieśniczych. Zajęcia miały na celu profilaktykę depresji i zapobieganie samobójstwom.

4 W sumie zrealizowanych zostało 12 programów: w 3 szkołach podstawowych, gimnazjum, w 4 zespołach gimnazjalno podstawowych oraz w 2 szkołach ponadgimnazjalnych. Objętych nimi zostało 361 dzieci i młodzieży, w tym 190 dzieci z rodzin z problemem alkoholowym. Zarówno wyżej wymienione programy, jak i zajęcia edukacyjne finansowane były ze środków Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok Cel szczegółowy: 1.2 Zapobieganie zaburzeniom psychicznym Zadanie: Przeciwdziałanie przemocy Kontynuacja Gdańskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata , który został przyjęty przez Radę Miasta Gdańska 30 września 2010 r. i stanowi zintegrowane, systemowe przeciwdziałanie i rozwiązywanie problemu przemocy w Gminie Gdańsk. Podnoszenie świadomości mieszkańców Gdańska o zjawisku i możliwościach profilaktyki i przeciwdziałania przemocy Uporządkowanie działań związanych z przemocą na terenie Gdańska Od 2010 roku pozwolił na zwiększenie dostępności bezpłatnej pomocy i innych form oddziaływań adresowanych do osób uwikłanych w przemoc, zapewniając pomoc psychologiczną, prawną, socjalną i medyczną. W celu ukierunkowania podejmowanych działań oraz usprawnianie systemu przepływu informacji w ciągu roku realizacji programu powołany został Zespół Interdyscyplinarny w skład którego wchodzą między innymi przedstawiciele koordynatora programu - Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku oraz Wydziału Polityki Społecznej, Wydziału Edukacji i Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu Miejskiego w Gdańsku, Straży Miejskiej w Gdańsku, Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku, gdańskich placówek oświatowych, PCK Polskiego Czerwonego Krzyża (Pomorski Oddział Okręgowy), Sądu rejonowego Gdańsk-Południe, Prokuratury Apelacyjnej, Towarzystwa Wspierania Potrzebujących Przystań, PCPB Monar Markot, Centrum Praw Kobiet, Stowarzyszenie Współpracy Kobiet NEWW, Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień, Ośrodek Terapii dla Dzieci i Młodzieży z Rodzin Alkoholowych, Centrum Interwencji Kryzysowej PCK w Gdańsku oraz inne instytucje i organizacje realizujące zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy. W ramach działań Zespołu opracowany został lokalny proces obiegu i rozpatrywania Niebieskich Kart w Gdańsku służących do dokumentowania przemocy w rodzinie i realizacji konkretnych działań pomocowych na rzecz rodziny, uruchomione zostały całodobowe dyżury pracowników socjalnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gdańsku, którzy uczestniczą w interwencjach, np. w sytuacji konieczności odbioru dziecka ze środowiska zamieszkania w sytuacji zagrażającej jego życiu lub zdrowiu oraz innych drastycznych przypadkach zaniedbań opiekunów, a także utworzony został Punkt Chwilowego Pobytu Interwencyjnego, dający czasowe schronienie osobom dotkniętym sytuacją kryzysową. W obszarach działań takich jak profilaktyka, interwencja, wsparcie ofiar, korekcja i edukacja sprawców, programu realizowane są programy ochrony ofiar przemocy, programy i działania terapeutyczne kierowane do ofiar, psychoterapia dzieci, edukacja rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą, działania pomocowe kierowane do ofiar przemocy, poradnictwo specjalistyczne. Ponadto zapewnienie profesjonalnego wsparcia dla osób zaangażowanych w przeciwdziałanie przemocy. Pomorski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża z siedzibą w Gdańsku w ramach pozakonkursowych projektów finansowanych z budżetu Miasta opracował i realizował program Asystent Osoby Pokrzywdzonej. Głównymi celami projektu było wyrównywanie szans i pomoc psychologiczna i prawna osobom pokrzywdzonym przestępstwem (w szczególności przestępstwem przemocy domowej) w sytuacjach

5 kryzysu psychicznego, zaangażowanych w proces sądowy oraz w postępowania przed innymi urzędami i instytucjami. Projekt zapewnił wsparcie dla 470 osób dzieci, młodzieży i osób dorosłych z różnych środowisk zawodowych, szczególnie narażonych na doznawanie przemocy w rodzinie, a także specjalistom udzielającym pomocy. Wydrukowany został plakat informacyjny. Zadanie: Realizacja lokalnych programów i projektów promocji i profilaktyki zdrowia psychicznego skierowanych do dzieci i młodzieży oraz dorosłych w następujących obszarach: zapobieganie depresjom i próbom samobójczym, przeciwdziałanie uzależnieniom, przeciwdziałanie patologicznym zachowaniom wśród dzieci i młodzieży, zapobieganie niedostosowaniu społecznemu Na realizację zadań został ogłoszony otwarty konkurs ofert dla organizacji pozarządowych w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2013 (Obszar Nr 3 Interwencja Zdrowotna). Środki przeznaczone na realizację zadań dla organizacji w konkursach dla pozarządowych wyniosły zł). Zdanie konkursowe związane z zapobieganiem depresjom i próbom samobójczym oraz przeciwdziałaniem uzależnieniom: Opracowanie i wdrożenie programu z zakresu zapobiegania depresji u opiekunów pacjentów z przewlekłymi chorobami psychicznymi i somatycznymi, zagrożonych uzależnieniem realizowały 3 organizacje pozarządowe: - Fundacja Wsparcia społecznego ORENDA - Sztuka Pomagania program dla opiekunów osób z zaburzeniami psychicznymi i zagrożonych uzależnieniem od alkoholu Wielostronny program terapeutyczny zapewniający działania pomocowe dla dorosłych pacjentów, zagrożonych depresją i uzależnieniem od alkoholu, którzy są opiekunami osób chorych psychicznie, w tym uzależnionych lub zagrożonych uzależnieniem od alkoholu Głównymi celami programu była poprawa jakości życia opiekunów osób z zaburzeniami psychicznymi pozostających w stanie permanentnego stresu, a w szerszej perspektywie ograniczenie liczby samobójstw, zredukowanie hospitalizacji na oddziałach całodobowych, zmniejszenie kosztów leczenia. Uczestnikami było 81 osób opiekunów osób z zaburzeniami psychicznymi i zagrożonych uzależnieniem od alkoholu. Udzielono 464 świadczenia zdrowotne: porady diagnostyczne lekarskie (psychiatryczne) i psychologiczne, terapie indywidualne i terapia grupowa (min. uczenie sposobów rozładowania napięcia, odreagowania i poprawy nastroju, sposobów radzenia sobie z emocjami i problemami w życiu, uczenie odporności na sytuacje trudne i radzenia sobie ze stresem). Przez cały czas trwania programu działał punkt informacji telefonicznej i internetowej zapewniający szybki kontakt ze specjalistą. - Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi "Przyjazna Dłoń - Opracowanie i wdrożenie programu z zakresu zapobiegania depresji u opiekunów pacjentów z przewlekłymi chorobami psychicznymi i somatycznymi, zagrożonych uzależnieniem Program promocja zdrowie psychiczne i zapobieganie zaburzeniom psychicznym zapewniał osobom opiekującym się osobami z przewlekłymi chorobami psychicznymi kompleksowego i wielostronnego wsparcia. Opieka terapeutyczną zostały objęte zarówno osoby chorujące, jak i ich rodziny 64 osoby dorosłe opiekunowie pacjentów z zaburzeniami psychicznymi, w tym, uzależnionych od alkoholu lub zagrożonych \

6 uzależnieniem. Świadczenia zdrowotne obejmowały porady lekarskie psychiatryczne i porady psychologiczne, porady w punkcie konsultacyjnym konsultacje specjalistyczne, psychoterapię indywidualną oraz warsztaty terapeutyczne dla rodzin. Formą wsparcia był działający punkt informacyjny. Wydrukowane zostały ulotki informacyjne. - Fundacja Centrum Św. Jacka z siedzibą w Gdańsku - Zapobieganie depresji u opiekunów i rodzin pacjentów z zaburzeniami psychicznymi i somatycznymi, zagrożonych uzależnieniem Celem programu było wsparcie beneficjentów programu poprzez przeprowadzenie konsultacji indywidualnych psychologicznych i psychiatrycznych diagnozujących problemy, motywowanie do zmiany, przeprowadzenie psychoterapii indywidualnej i grupowej osób z zaburzeniami psychicznymi, udział w grupie psychoterapeutycznej radzenia sobie z napięciem emocjonalnym. Uczestnikami programu było osób dorosłych opiekunów pacjentów z przewlekłymi chorobami psychicznymi i somatycznymi, uzależnionych od alkoholu lub zagrożonych uzależnieniem. Zadanie otwartego konkursu ofert dla podmiotów leczniczych: Opracowanie i wdrożenie programu zdrowotnego z zakresu zapobiegania depresji, samobójstwom i zburzeniom lękowym uwzględniającego specyficzne potrzeby grup ryzyka Realizowały dwa podmioty: - NZOZ Poradnia Zdrowia Psychicznego WRZESZCZ - Będzie Dobrze Program miał na celu zmniejszenie nasilenia problemu zdrowotnego w grupie docelowej poprzez poprawę jakości życia osób zagrożonych depresją, samobójstwem i zaburzeniami lękowymi, w tym zagrożonych uzależnieniem, a poprzez wsparcie i profilaktykę zdrowotną zmniejszenie szkód zdrowotnych, psychologicznych i społecznych. Ofertą programu dla osób dorosłych zagrożonych depresją, samobójstwem i zaburzeniami lękowymi, w tym zagrożonych uzależnieniem od alkoholu było, po poradach lekarskich psychiatrycznych diagnostycznych sesje psychoterapii indywidualnej, terapia grupowa warsztaty psychoterapeutyczne, terapia rodzinna. - Gdańskie Centrum Zdrowia Sp. z o.o. - Lepsza Przyszłość Program zdrowotny z zakresu zapobiegania depresji, samobójstwom i zaburzeniom lękowym uwzględniający specyficzne potrzeby grup ryzyka. Wczesne wykrywanie zaburzeń depresyjnych, lękowych i zagrożeń samobójstwem we wszystkich grupach wiekowych: dzieci młodzież, dorośli. Projekt zakładał zmniejszenie częstości występowania pełnoobjawowej depresji, zaburzeń lękowych czy zagrożenia uzależnieniem poprzez zidentyfikowanie u pacjenta cech predysponujących do jej wystąpienia w przyszłości oraz redukcję tychże czynników poprzez zastosowane działań interwencyjnych, konsultacji psychiatrycznych, diagnostycznych i terapeutycznych, konsultacji psychologicznych, diagnostycznych i terapeutyczne warsztatów psychoedukacyjno terapeutycznych oraz sesje terapii rodzinnej. Adresatami programu były dzieci, młodzież i osoby dorosłe będące zagrożone depresją, samobójstwem i zaburzeniami lękowymi, w tym zagrożonych uzależnieniem od alkoholu. Powyższe programy finansowane były z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2013 w ramach Obszaru Nr 3 Interwencja Zdrowotna w kwocie zł.

7 - Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Zaburzeniami Rozwoju - Warsztaty rozwoju kompetencji wychowawczych oraz umiejętności radzenia sobie ze stresem i zespołem wypalenia się sił jako działania ukierunkowane na profilaktykę uzależnień u rodziców osób przewlekle chorych Zorganizowanie cyklu warsztatów tematycznych dla rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju przyczyniających się do wzrostu samoświadomości w obszarze wychowawczym, rozwoju umiejętności konstruktywnego radzenia sobie ze stresem oraz zespołem wypalenia zawodowego, poszerzenia wiedzy na temat skutków nadużywania alkoholu oraz mechanizmów uzależnień, poprawy jakości życia poprzez kształtowanie umiejętności dbania o siebie i własne potrzeby. Beneficjenci programu to 16 osób dorosłych zagrożonych uzależnieniem od alkoholu (rodziców dzieci przewlekle chorych, z zaburzeniami rozwoju). W czasie trwania projektu przeprowadzono 4 warsztaty tematyczne: 1. Świadomość własnych zasobów i kompetencji rodzicielskich 2 części: I. Rozpoznawanie i nazywanie emocji doświadczanych przez dzieci II. Jak skutecznie stosować nagrody i kary 2. Konstruktywne metody radzenia sobie ze stresem i zapobiegania zespołowi wypalenia się 3. Przeciwdziałanie uzależnienia od alkoholu 1 spotkanie warsztatowe podsumowujące Rozkolportowane zostało 300 sztuk ulotek informacyjnych. - Pomorska Fundacja ETOH Udzielanie pomocy psychologicznej dla osób z zaburzeniami psychicznymi i uzależnionych oraz ich rodzin W ramach projektu przeprowadzone zostały indywidualne konsultacje psychologiczne i psychiatryczne zmierzające do zdiagnozowania problemów - konsultacje psychiatryczne i psychologiczne, terapia grupowa (grupa terapeutyczna), oraz terapii grupowych osób z zaburzeniami psychicznymi motywujących do zmiany funkcjonowania w życiu i radzenia sobie ze stresem (117 świadczeń). 35 osobom dorosłym z zaburzeniami psychicznymi i uzależnionym od alkoholu objętym pomocą psychologiczną zaproponowano przedstawienie oferty dalszej pomocy terapeutycznej. - Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Gdańsku Wspieranie rozwoju radzenia sobie ze stresem i komunikacji interpersonalnej u terapeutów i opiekunów osób przewlekle chorych jako działania ukierunkowane na profilaktykę uzależnień 2 warsztaty z profilaktyki uzależnień wspierania radzenia sobie ze stresem u terapeutów i opiekunów osób przewlekle chorych jako działanie ukierunkowane na profilaktykę uzależnień, rozwijające umiejętności konstruktywnego radzenia sobie ze stresem, wzrost zdolności komunikacyjnych, umiejętności oceny własnych zasobów i możliwości wykorzystywanych. W warsztatach brało udział 25 osób dorosłych zagrożonych uzależnieniem od alkoholu (opiekunów osób przewlekle chorych i niepełnosprawnych). Cel szczegółowy: 1.3 Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi Zadanie : Realizacja lokalnych programów informacyjno edukacyjnych sprzyjających postawom zrozumienia i akceptacji oraz przeciwdziałających dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi

8 - Fundacja Wsparcia społecznego ORENDA - Program informacyjno-edukacyjny zapobiegający dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi i zagrożonych uzależnieniem od alkoholu GPPiRPA Działania edukacyjne podnoszące wiedzę, umiejętności i wpływające na postawy, które mają na celu przeciwdziałanie dyskryminacji i przemocy, walkę z uprzedzeniami oraz wspieranie równości i różnorodności. Promowanie profilaktyki poprzez dystrybucję materiałów, biuletyny informacyjno - edukacyjne dla pacjentów i ich rodzin. Prowadzenie telefonu informacyjno motywacyjnego znacznie rozszerzyło obszar działania projektu. Bezpośrednimi działaniami objęte zostało 45 osób dorosłych uzależnionych i/lub zagrożonych uzależnieniem od alkoholu i z zaburzeniami psychicznymi (z podwójną diagnozą). Podstawowymi świadczeniami medycznymi były porady lekarskie (psychiatryczne) oraz wizyty domowe, porady edukacyjno - motywacyjne (59 wizyt). Zadanie : Realizacja Powiatowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Gdańsku do 2013 roku i opracowanie kolejnej edycji programu - Pełnomocnik Prezydenta ds. Osób Niepełnosprawnych - Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku - Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Gdańsku do 2013 roku Głównym celem Programu jest zwiększenie udziału osób niepełnosprawnych o różnych niepełnosprawnościach w życiu społecznym i gospodarczym Gdańska poprzez wyrównywanie ich szans korzystania z tych samych praw i wypełnianie tych samych obowiązków jakie dotyczą wszystkich mieszkańców. Działaniami programu są objęci mieszkańcy Gdańska: dzieci, młodzież, osoby dorosłe, niepełnosprawne, w tym z osoby z zaburzeniami psychicznymi. Wsparcie w ramach programu dla osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin oznacza przede wszystkim stworzenie systemu współpracy i komunikacji instytucji i organizacji świadczących pomoc psychologiczną, socjalną i prawną osobom niepełnosprawnym i ich rodzinom, wzrost dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej, rozwój psychiatrycznego lecznictwa otwartego, tworzenie punktów wsparcia psychiatrii środowiskowej. Wsparcie działań opieki zdrowotnej dla osób z zaburzeniami psychicznymi wielostronnym, zintegrowanym systemem opieki zdrowotnej, zmierzającą ku zapewnieniu skutecznej pomocy medycznej i usług rehabilitacyjnych przy rozwoju kompleksowych form rehabilitacji różnych grup osób niepełnosprawnych. oraz zagwarantowanie wsparcia w środowisku, z uwzględnieniem dostępu do środków pomocniczych i sprzętu w celu osiągania i utrzymywania przez osoby z niepełnosprawnością optymalnego poziomu funkcjonowania, samodzielności i niezależności życiowej oraz pełnej likwidacji barier psychospołecznych. W obszarze edukacji celem podstawowym jest stworzenie gdańskiego systemu edukacji włączającej i specjalnej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi, zindywidualizowany proces kształcenia, kształcenie specjalne, oddziały kształcenia integracyjnego, tworzenie Punktów Konsultacyjnych ds. Edukacji Integracyjnej. W ramach programu podejmowane są działania wspierające aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych, przy współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy oraz Zakładów Aktywności Zawodowej Warsztatów Terapii Zajęciowej, w szczególności na otwartym rynku pracy oraz zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego i środków utrzymania. W sferze społecznej istotnymi działaniami programu są kampanie i konferencje wpływające na podniesienie poziomu świadomości społeczeństwa na temat osób niepełnosprawnych, w tym osób zaburzonych psychicznie oraz budowanie pozytywnego wizerunku osoby niepełnosprawnej i jej miejsca w społeczeństwie.

9 Cel szczegółowy: 1.4 Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego Zadanie: Wspieranie działania ośrodków pomocy kryzysowej i punktów poradnictwa oraz telefonów zaufania oferujących pomoc w stanach kryzysów zagrażających zdrowiu psychicznemu Fundacja Wsparcia społecznego ORENDA - Oferta pomocy w stanach kryzysu zagrażającego zdrowiu psychicznemu Umożliwienie pacjentom będącym w stanach kryzysów zagrażających zdrowiu psychicznemu dostępu do pomocy i specjalistycznej opieki poprzez różne działania: terapeutyczne grupy wsparcia, porady diagnostyczne i konsultacje lekarskie (psychiatryczne) oraz psychologiczne, terapię indywidualną i grupową. Działania programu miały na celu zatrzymanie lub złagodzenie objawów kryzysu psychologicznego, zagrażającemu zdrowiu psychicznemu pacjentów. Spotkania Grupy Wsparcia prowadzone były pod kątem zrozumienia przez pacjentów procesów zarządzających kryzysami psychicznymi, wypracowania swoistych psychologicznych narzędzi do złagodzenia objawów, adaptacji do sytuacji i zarządzania zmianą. Spotkania pozwoliły beneficjentom programu zmniejszyć poczucie izolacji i wykluczenia społecznego, umożliwiły naukę rozpoznawania rodzajów kryzysów oraz strategii radzenia sobie z nimi. Bardzo ważnym elementem z punktu widzenia edukacji był system informacyjny związany z rozpowszechnianiem ulotek i materiałów edukacyjnych. W programie wzięło udział 70 osób dorosłych uzależnionych i/lub zagrożone uzależnieniem od alkoholu i z zaburzeniami psychicznymi. Cel główny 2: Zapewnienie osobom z zburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym Cel szczegółowy 2.1 Upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej Zadanie: Kontynuacja realizacji programu Punktu Wsparcia Środowiskowego dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry "FOSA" - Środowiskowy Dom Samopomocy Podstawowymi celami projektu jest prowadzenie Punkt Wsparcia Środowiskowego Przy Szopenie (przy ŚDS Młodzieżowy Szopen ) dla osób z zaburzeniami psychicznymi zgodnie z założeniami gdańskiego zintegrowanego systemu pomocy środowiskowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi, budowanie i utrzymanie współpracy przez pracowników Punktu Wsparcia Środowiskowego z przedstawicielami różnych instytucji oraz logistyczna organizacja punktu. Stanowi pilotażową formę gdańskiego zintegrowanego systemu pomocy środowiskowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin. Punkt Wsparcia Środowiskowego "Przy Szopenie" działa od 2008 roku. W ramach

10 posiadanych zasobów kadrowych Punkt świadczy wsparcie psychologiczne, prawne, socjalne, a także doradztwo zawodowe osobom zaburzonym psychicznie i ich rodzinom oferując pomoc lekarza psychiatry, psychologów, pracownika socjalnego, doradcy zawodowego, pedagoga i prawnika. Konsultanci w ramach swojej pracy, poza bezpośrednim wsparciem udzielanym zgłaszającym się klientom, budują sieć powiązań z przedstawicielami instytucji współpracujących z Punktem. Punkt prowadził również szkolenia, warsztaty i spotkania edukacyjnoszkoleniowe dla przedstawicieli instytucji placówek i ośrodków wsparcia. W roku 2013 wsparciem terapeutycznym i pomocą środowiskową w szerokim zakresie zostało objętych 325 osób z zaburzeniami psychicznymi zwłaszcza młodzież i osoby młode dorosłe i ich rodziny. W PWŚ udzielane jest bezpośrednie wsparcie osobom z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzinom w zakresie: - konsultacji psychologicznych oraz kierowania do miejsc, gdzie możliwe jest udzielenie dalszej pomocy psychologicznej i psychiatrycznej - udziału w grupie wsparcia - socjoterapii, w celu poprawy funkcjonowania w otoczeniu społeczny - konsultacji w zakresie edukacji, w celu pracy nad motywacją do podjęcia edukacji bądź powrotu do nauki - konsultacji zawodowej, w celu zbadania predyspozycji klienta do wyboru właściwego kierunku zatrudnienia - poradnictwa prawnego i socjalnego w w/w obszarach. Zadanie realizowane jest z dotacji miasta Gdańska za pośrednictwem Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku i powierzone zostało Fundacji Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA w drodze otwartego konkursu ofert. Cel szczegółowy 2.2 Upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego Zadanie: Realizacja programów i projektów mających na celu organizowanie różnorodnej pomocy i oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi w zakresie pomocy bytowej, mieszkaniowej, stacjonarnej, samopomocy środowiskowej Mieszkania Chronione Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku, Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA, Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi Przyjazna Dłoń, Stowarzyszenie Opiekuńczo-Resocjalizacyjne Prometeusz, Stowarzyszenie Wspólnota Serc, Stowarzyszenie MONAR, Stowarzyszenie Przedsiębiorczości i Rehablilitacji, Fundacja dla Rodziny "Ogniska Nadziei" - projekt Osiedle Sitowie Osiedle Sitowie powstało w 2011 roku w ramach projektu realizowanego przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku i organizacje pozarządowe, skierowanego do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w tym osób zaburzonych psychicznie. Podstawowym zadaniem projektu jest wszechstronne wsparcie w usamodzielnieniu oraz przygotowaniu pro-zawodowym beneficjentów pomocy społecznej i zapewnienie 36 miejsc hostelowych czasowego pobytu osobom z zaburzeniami psychicznymi, osobom niepełnosprawnym, bezdomnym matkom z dziećmi oraz usamodzielniającej się młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze. Uczestnicy projektu, korzystając z różnorodnych treningów rozwijających zaradność życiową przygotowywani są do samodzielnego życia, do pracy w Gdańskiej Spółdzielni

11 Socjalnej i na otwartym rynku pracy. Na terenie Osiedla Sitowie znajduje się sześć domków organizacji pozarządowych i jeden MOPR-u z mieszkaniami treningowymi, salami do terapii, pracowniami itp. Mieszkanie treningowe to innowacyjna metoda, która umożliwia wzmacnianie, utrwalanie i monitorowanie postępów w nabywaniu przez jednostkę zachowań i nawyków niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania oraz zwiększa prawdopodobieństwo trwałego powrotu do życia w społeczeństwie oraz integrację ze środowiskiem rodzinnym i zawodowym. Pozwala zredukować lęk psychologiczny przed samodzielną egzystencją, wzbudzić poczucie bezpieczeństwa i kontroli nad swoim życiem, nabyć umiejętność gospodarowania budżetem domowym, planowania, organizowania czasu, radzenia sobie w sytuacjach trudnych, a przede wszystkim wzmacnia jednostkę w procesie wychodzenia z bezdomności i całkowitego usamodzielnienia się i finalnie pozwala wyjść z systemu pomocy społecznej. Projekt składa się z dwóch działań: I. Uruchomienie Osiedla Sitowie, jako sieci wszechstronnego wsparcia w usamodzielnieniu oraz przygotowania pro-zawodowego dla beneficjentów pomocy społecznej, II. Utworzenie Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej, jako miejsca zatrudnienia osób usamodzielnianych społecznie i zawodowo w Osiedlu, która będzie również pełniła rolę inkubatora ekonomii społecznej dla organizacji pozarządowych oraz ich członków. W ramach oferty hostelowej zapewniane jest beneficjentom wsparcie grupowe i indywidualne, w tym asystenta osobistego, treningi przygotowujące do zatrudnienia w ramach Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej, a także na otwartym rynku pracy, zajęcia w pracowni rękodzieła oraz inne działania i treningi aktywizujące społecznie i zawodowo osoby mieszkające w hostelu. Okres pobytu w Osiedlu to maksymalnie 24 miesiące. Uczestnicy mają swoje własne pokoje, które mogą urządzić według własnych upodobań. Realizowany projekt umożliwia także otwarte działanie na rzecz zmiany postaw społecznych wobec osób z zaburzeniami psychicznymi i wsparcie tej grupy w przestrzeni publicznej. Podejmowane są działania informacyjno-profilaktyczne podczas organizowanych w gminach imprez okolicznościowych. Realizacja zadania prowadzona jest przez organizacje pozarządowe, organizujących wsparcie ze strony specjalistów, m. in. psychologów, pedagogów, pracowników socjalnych oraz doradców zawodowych, treningi uspołeczniające i szkolenia w pracowniach utworzonych w poszczególnych domkach. Zadanie ogłoszone w ramach konkursu przez Prezydenta Miasta Gdańska w formie prowadzenia hostelowych miejsc czasowego pobytu realizują od 2011 roku: Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA prowadzi domek dla 8 osób z zaburzeniami psychicznymi, a także pracownię rękodzieła. Fundacja będzie również zatrudniała asystenta osobistego - zadanie jest realizowane w budynku przy ul. Sitowie 45. Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi Przyjazna Dłoń - prowadzi domek dla 6 osób z zaburzeniami psychicznymi, a także pracownię remontową i poradnictwo psychologiczne - zadanie jest realizowane w budynku przy ul. Sitowie 29. Pomorskie Centrum Pomocy Bliźniemu MONAR MARKOT - prowadzi domek dla 8 bezdomnych matek i dzieci, a także punkt opiekuńczo - konsultacyjny dla matek z dziećmi oraz punkt poradnictwa pedagogicznego - zadanie jest realizowane w budynku przy ul. Sitowie 25. Stowarzyszenie Opiekuńczo-Resocjalizacyjne Prometeusz - prowadzi domek dla 8 bezdomnych matek i dzieci, a także pracownię ogrodniczo porządkową. Stowarzyszenie zatrudnia pracownika socjalnego - zadanie jest realizowane w budynku przy ul. Sitowie 47. W domku piątym działają pracownie (m.in. komputerowa), odbywają się spotkania grup wsparcia oraz zajęcia ze specjalistami. Realizacja projektu Sitowie połączona jest z szeregiem inicjatyw społecznych min. projektem "Sitowie Garage" prowadzonym przez Gdańską Spółdzielnię Socjalną, w ramach którego działa klub muzyczny, do którego zaproszone są muzykujące osoby z zaburzeniami psychicznymi, Festynami z okazji Dnia Dziecka, Festynami na Rudnikach - Ognisko Sąsiedzkie, wyjazdami do Szymbarku i Łeba Park, organizacją uroczystych Świąt, Wigilii.

12 Za ten nowatorski projekt w 2012 roku Gmina Gdańsk została nagrodzona w IV edycji ogólnopolskiego konkursu Samorząd równych szans którego organizatorem jest Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego. Poza projektem Sitowie w 2013 roku zadanie związane z organizacją Mieszkań Chronionych było realizowane przez organizacje pozarządowe przygotowując osoby przebywającej w mieszkaniu, pod opieką specjalistów, do prowadzenia samodzielnego życia, zapewnienie warunki samodzielnego funkcjonowania w środowisku oraz integrację ze społecznością lokalną. Zapewnienie osobom zamieszkującym w mieszkaniu chronionym przygotowania do prowadzenia samodzielnego życia w społeczeństwie i/lub zastępujące pobyt w placówce medycznej, zapewniające całodobową opiekę Wsparcie tego procesu opieką odpowiednich specjalistów terapeutów, pracowników socjalnych 1. Stowarzyszenie Wspólnota Serc - Mieszkanie Chronione - od kwietnia 2009 Osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi 4 osoby 2. Stowarzyszenie Wspólnota Serc - Mieszkanie Chronione - od kwietnia 2009 Osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną 3 osoby 3. Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi "Przyjazna Dłoń" - Mieszkanie Chronione - od kwietnia 2008 Osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną 4 osoby 4. Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA - Mieszkanie Chronione - od września 2009 Osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną 2 osoby 5. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Gdańsku - Mieszkanie Chronione - od marca 2007 Osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną 2 osoby 6. Fundacja Rozwoju I Integracji Społecznej "AKCES" - Mieszkanie Chronione - od lutego 2013 Osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną 5 osób W roku 2013 tą formą pomocy zostało objęte 20 osób z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnością intelektualną. Środowiskowe Domy Samopomocy Do zadań Środowiskowych Domów Samopomocy należy budowanie sieci oparcia społecznego, przygotowanie do życia w społeczeństwie i funkcjonowania w środowisku osób z zaburzeniami psychicznymi oraz niepełnosprawnych intelektualnie. Umożliwiają osobom niepełnosprawnym pełny udział w życiu społecznym poprzez trening umiejętności interpersonalnych oraz grupowe i indywidualne formy terapii psychospołecznej. Podstawowym celem jest zmniejszenie degradacji i społecznego wykluczenia osób z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnych i budowanie sieci oparcia społecznego, przygotowanie do życia w społeczeństwie i funkcjonowania w środowisku. W 2013 roku w Gdańsku działały Środowiskowe Domy Samopomocy: prowadzone przez Miejski Ośrodek pomocy Rodzinie w Gdańsku Środowiskowy Dom Samopomocy typu AB, Gdańsk Wrzeszcz, ul. Wajdeloty 28 od 1991 roku Środowiskowy Dom Samopomocy typu AB, Gdańsk-Orunia, ul. Nowiny 7 od 1995 roku Środowiskowy Dom Samopomocy typu B, Gdańsk, ul. Starogardzka 20 od maja 2002 roku - 18 osób z niepełnosprawnością intelektualną

13 oraz Ośrodki prowadzone przez organizacje pozarządowe (zadania zlecone): 1. Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry "FOSA" - Środowiskowy Dom Samopomocy - od września 2008 Młodzież i młode osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi (w wieku od 13 do 21 roku życia) 53 osoby 2. Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi "Przyjazna Dłoń" - Środowiskowy Dom Samopomocy od maja 2005 i nadal Osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi 23 osoby 3. Fundacja MARCUS - Środowiskowy Dom Samopomocy Osoby dorosłe z chorobą Alzheimera 21 osób Konsultacje dla osób z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin, udzielanie poradnictwa specjalistycznego 4. Fundacja MARCUS - Środowiskowy Dom Samopomocy - od stycznia 2002 Osoby z niepełnosprawnością intelektualną 31 osób 5. Fundacja Sprawni Inaczej - Środowiskowy Dom Samopomocy - od października 2012 osoby z niepełnosprawnością intelektualną 15 osób 6. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Gdańsku - Środowiskowy Dom Samopomocy - od stycznia 2007 osoby z niepełnosprawnością intelektualną 25 osób 7. Fundacja Rozwoju i Integracji Społecznej "AKCES" - Środowiskowy Dom Samopomocy - od lutego 2013 Osoby z niepełnosprawnością intelektualną 39 osób 8. Gdańska Fundacja "I Ty Możesz Wszystko" - Środowiskowy Dom Samopomocy Osoby z niepełnosprawnością intelektualną 32 osoby Wymienione Ośrodki kontynuują działalność w roku 2014 i będą kontynuować w latach kolejnych. Kluby Samopomocy Celem Klubów Samopomocy jest przygotowanie osób z zaburzeniami psychicznymi do powrotu i prawidłowego funkcjonowania w życiu społecznym poprzez prowadzenie postępowania wspierającego w przełamywaniu izolacji społecznej, w zapobieganiu nawrotom choroby, w motywowaniu do podejmowania leczenia, zapobieganie nawrotom i pogłębianiu się zaburzeń psychicznych oraz zmniejszenie objawów chorobowych przełamanie izolacji społecznej osób z przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi Praca terapeutyczna i socjalna nakierowana jest na udzielanie wsparcia psychicznego, poradnictwo psychologiczne, rehabilitację społeczną, rehabilitacja ruchowa, doskonalenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach życiowych i społecznych i nauka wypełnienia wolnego czasu, pogłębianie zainteresowań, kształtowanie współpracy w grupie, promowanie zachowań prozdrowotnych. W 2013 ten rodzaj pomocy i wsparcia zapewniał 5 Klubów Samopomocy: 1. Stowarzyszenie Wspólnota Serc - Klub Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi - od stycznia osób z zaburzeniami psychicznymi 2. Stowarzyszenie Rehabilitacji i Przedsiębiorczości - Klub Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi - od stycznia osoby z zaburzeniami psychicznymi 3. Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi "Przyjazna Dłoń" - Klub Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi - od stycznia osób z zaburzeniami psychicznymi

14 4. Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry "FOSA" - Klub Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi - od stycznia osób z zaburzeniami psychicznymi / Klub przy ul Toruńskiej / 5. Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry "FOSA" - Klub Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi - od września osób z zaburzeniami psychicznymi 13 osób / Klub przy ul. Chopina / 5. Stowarzyszenie "Nadzieja dla Rodziny - Klub Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi - od października osób z zaburzeniami psychicznymi 9 osób Cel szczegółowy 2.3 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób z zburzeniami psychicznymi Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku - Projekt systemowy "Systematycznie do celu" Systematycznie do celu systemowe rozwiązania w pomocy społecznej, realizowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie i partnerów: Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta z Gdańska, Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsku, Pogotowie Opiekuńcze im. K.O. Borchardta w Gdańsku ( ) Zainicjowany przez MOPR w Gdańsku projekt wdrażający modelowe i innowacyjne rozwiązania w zakresie aktywizacji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Współpraca interdyscyplinarna odgrywa ważną rolę w budowaniu gdańskiego systemu pomocy społecznej, promowaniu innowacyjnych rozwiązań w zakresie usamodzielniania się osób i rodzin w pokonywaniu trudnych sytuacji życiowych. Systemowe podejście Systematycznie do celu, proponuje rozwiązania wychodzące naprzeciw najpoważniejszym problemom społecznym, takim jak: ubóstwo, bezrobocie, starzenie się populacji oraz pogłębiająca się dezintegracja grup społecznych. Od 2008 roku w ramach projektu, ponad 2500 mieszkańców Gdańska zagrożonych wykluczeniem społecznym i korzystającym z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku, w tym ponad 800 osób niepełnosprawnych, zostało objętych wsparciem w ramach m. in. treningu umiejętności społecznych i umiejętności zawodowych. Do bardzo ważnych efektów należy umiejętność pokonywania trudności życiowych, wyższy poziom samooceny beneficjentów, wiara w siebie, nowe umiejętności aktywnego poszukiwania pracy. Nowatorskim i ważnym narzędziem jest asystentura wprowadzona od początku projektu w 2008 roku i rozwijana w kolejnych latach. Indywidualne wsparcie asystenta w ramach projektu otrzymało 1066 osób. Asystentura związana jest z rozwiązywaniem problemów i zaspokajaniem potrzeb różnych grup beneficjentów: Asystent rodziny Asystent osoby zagrożonej eksmisją Asystent osoby chorej lub zaburzonej psychicznie (2 asystentów w 2013r.) W roku 2013 w ramach projektu otrzymało wsparcie 20 osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi w wieku aktywności zawodowej. Głównymi rezultatami projektu jest wyjście z pomocy społecznej 46% beneficjentów po 6 miesiącach od zakończenia udziału w projekcie. W ramach realizacji założeń programu powstało: - Centrum Integracji Społecznej (ponad 70 Beneficjentów projektu) - Osiedle Sitowie - Gdańska Spółdzielnia Socjalna - Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej OWES Projekt Systematycznie do celu był współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (w ramach Priorytetu VII, Działania 7.1, Poddziałania Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) na lata Wartość dofinansowania ze środków Unii Europejskiej wyniosła ponad 17 milionów zł.

15 Warsztaty Terapii Zajęciowej Warsztaty Terapii Zajęciowej mają za zadanie stworzenie osobom niepełnosprawnym, w tym osobom z zaburzeniami psychicznymi niezdolnym do podjęcia pracy, możliwości rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywrócenia umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Wsparcie w tym zakresie i stworzenie osobom niepełnosprawnym warunków do rozwinięcia umiejętności służą - terapia zajęciowa rozwijająca umiejętności wykonywania czynności życia codziennego, w tym zaradność osobistą - terapia psychologiczna - zajęcia usprawniające komunikację społeczną - zajęcia ruchowe, ogólnousprawniające 1. Stowarzyszenie Przedsiębiorczości i Rehabilitacji - Warsztat Terapii Zajęciowej działający od grudnia 1995 W 2013 roku do WTZ uczęszczało 56 osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi 2. Fundacja Sprawni Inaczej - Warsztat Terapii Zajęciowej działający od kwietnia 1993, do którego w 2013 roku do WTZ uczęszczały 42 osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi 3. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Gdańsku - Warsztat Terapii Zajęciowej działający od września 1995, w 2013 roku 60 osób dorosłych niepełnosprawne intelektualnie z zaburzeniami psychicznymi 4. Fundacja Edukacji Ekologicznej i Promocji Zdrowia - Warsztat Terapii Zajęciowej istniejący od lipca 1996 objął działaniami 28 osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi 5. POL - WEST Sp. z o.o. - Warsztat Terapii Zajęciowej działający od marca 1996 Uczęszczało w 2013 roku 39 osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnych intelektualnie. Zadanie: Dalszy rozwój ekonomii społecznej i wspieranie zatrudniania osób z zaburzeniami psychicznymi Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku - Gdańska Spółdzielnia Socjalna Powstała w 2011 roku w ramach realizacji projektu Systematycznie do celu Gdańska Spółdzielnia Socjalna ma za zadanie przede wszystkim aktywizację społeczno zawodową osób wykluczonych społecznie, w tym osób z zaburzeniami psychicznymi przygotowując do samodzielnego świadczenia pracy. W Spółdzielni zatrudnienie znajdują osoby długotrwale bezrobotne, niepełnosprawne, z zaburzeniami psychicznymi, bezdomne, matki samotnie wychowujące dzieci, dzięki specjalnym treningom pracy oraz warsztatom terapii zajęciowej przywraca na rynek pracy lub umożliwia im jej rozpoczęcie. Ponadto GSS prowadzi również działania inkubacyjne dla tworzenia kolejnych spółdzielni socjalnych, a także bezpłatne konsultacje z dziedziny ekonomii społecznej. W zakresie społecznej reintegracji osób wykluczonych społecznie podejmuje działania społeczne oraz oświatowo kulturalne na rzecz środowiska lokalnego, jak również działania społecznie użyteczne w sferze publicznej. Bardzo ważnym elementem pracy Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej jest prowadzenie inkubatora ekonomii społecznej. W 2013 roku działaniami Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej objętych zostało 155 osób osoby dorosłych bezrobotne, wykluczonych społecznie lub nim zagrożonych dla których zorganizowane zostało 200 godzin treningów pracy. Ponadto odbyły się 3 spotkania ze społecznością lokalną, 2 konferencje tematyczne oraz zorganizowano 5 wizyt studyjnych.

16 Inicjatorem powstania Spółdzielni był MOPR w Gdańsku. Członkami-założycielami Gdańskiej Spółdzielni Socjalnej są organizacje pozarządowe Fundacja Sprawni inaczej, Pomorskie Centrum Pomocy Bliźniemu Monar-Markot, Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Stowarzyszenie Opiekuńczo-Resocjalizacyjne Prometeusz, Stowarzyszenie Rehabilitacji i Przedsiębiorczości, Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta, Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi Przyjazna Dłoń oraz Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA. Cel szczegółowy 2.4 Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy Zadanie: Koordynacja działań w zakresie psychiatrii środowiskowej Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Kryzysami Psychicznymi Przyjazna Dłoń - Realizacja programów w zakresie pomocy środowiskowej w celu rozszerzenia oferty dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym uzależnieniem Celem programu jest promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym oraz objęcie kompleksową opieką osoby chore i ich rodziny poprzez zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnych i dostępnych form środowiskowego wsparcia i innych form opieki, w tym przeciwdziałanie uzależnieniu. Podejmowane działania są związane z zapobieganiem wykluczeniu i degradacji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi i uzależnionych. Program objął wsparciem 55 osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi, z podwójną diagnozą, uzależnionych od alkoholu lub zagrożonych uzależnieniem. Różnorodne formy wsparcia i pomocy dla rodzin osób z zaburzeniami psychicznymi oraz uzależnionych i ich rodzin zapewniły : 91 godz. konsultacji specjalistycznych, 176 godz. terapii w grupach terapeutycznych, 90 godz. psychoterapii indywidualnej i 20 wizyt domowych, w środowisku. Przez cały czas realizacji programu działał punkt konsultacyjny 199 godzin. Fundacja Wsparcia społecznego ORENDA - Razem Raźniej Realizowany przez Fundację projekt zapewniał beneficjentom rozwój różnorodnych zintegrowanych form oparcia społecznego: - przeciwdziałanie izolacji i marginalizacji osób z zaburzeniami psychicznymi i rodzin znajdujących się w sytuacjach stwarzających zagrożenie dla ich zdrowia psychicznego i zagrożonych uzależnieniem od alkoholu oraz ich aktywizację (również rodzin) - dostępność usług medycznych, socjalnych i aktywizujących dostosowanych do problemu osoby chorej Celem projektu było również ograniczenie liczby samobójstw wśród objętej nim grupy osób. Beneficjenci programu to 53 osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi, uzależnione i zagrożone uzależnieniem od alkoholu wraz z rodzinami oraz osoby pozostające pod wpływem długotrwałego stresu. Projekt zapewnił poradnictwo i konsultacje psychologiczne, poradnictwo i konsultacje psychiatryczne, pomoc psychospołeczną porady terapie indywidualną i grupową, interwencję kryzysową świadczenie systemowej pomocy wyjścia z kryzysu. Punkt informacji telefonicznej ułatwiał podjęcie leczenia poprzez informowanie o placówkach pomocowych ponadto motywowanie do podjęcia terapii i leczenia odwykowego, udzielanie wsparcia w trakcie leczenia odwykowego i po jego zakończeniu. Miał też duży udział w inicjowaniu interwencji kryzysowej. Przez cały okres realizacji projektu działała stron internetowa.

17 Fundacja Św. Jacka z siedzibą w Gdańsku - Udzielanie pomocy psychologicznej osobom z zaburzeniami psychicznymi i uzależnionych oraz ich rodzin Projekt zapewnił pełna pomoc terapeutyczna (psychiatryczna i psychologiczną) poprzez diagnozowanie problemów i motywowanie do zmiany. Uczestnikami były 102 osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi, uzależnione lub zagrożone uzależnieniem od alkoholu. Pomoc terapeutyczna obejmowała: 52 godziny konsultacji indywidualnych i psychologicznych, konsultacje psychiatryczne, 60 godzin psychoterapii indywidualna oraz 120 godzin w grupie psychoterapeutycznej rozwiązywania problemów osobistych. Gdańskie Centrum Zdrowia - Jesteśmy Bliżej Program zdrowotny Program zdrowotny zapewniał oparcie społeczne w zakresie psychiatrii środowiskowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym zagrożonych uzależnieniem poprzez: - upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, - rozwijanie umiejętności radzenia sobie z sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu - zapobieganie zaburzeniom psychicznym - zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi - upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego. Bezpośrednimi beneficjentami programu było 69 osób: dzieci, młodzież i osoby dorosłe z zaburzeniami psychicznymi i ich rodziny, w tym osoby zagrożone lub uzależnione od alkoholu. W ramach działań porady psychiatryczna diagnostyczne/ terapeutyczne porady psychologiczne diagnostyczne/ terapeutyczne (terapie indywidualne), wizyty domowe, sesje wsparcia psychospołecznego, psychoedukacyjne warsztaty wsparcia dla rodziny pacjentów, warsztaty psychoedukacyjne dla pacjentów oraz terapię rodzinną NZOZ WRZESZCZ - Wyjść Poza Mury Program zdrowotny Realizowany program zdrowotny miał na celu zapewnienie kompleksowej, specjalistycznej opieki adekwatnej do stanu zdrowia i poziomu funkcjonowania społecznego, poprawę stanu psychicznego pacjenta, przeciwdziałanie i zapobieganie kolejnym hospitalizacjom oraz inwalidyzacji, poprawę funkcjonowania psychospołecznego i umiejętności społecznych. Nawiązanie współpracy z pacjentem i jego rodziną zakładało jej utrzymanie również po zakończeniu programu. W programie uczestniczyło 130 osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi i zagrożonych lub już uzależnionych od alkoholu. Program zapewnił świadczenia zdrowotne: lekarskie wizyty domowe, porady lekarskie diagnostyczne/ terapeutyczne, sesje psychoterapii indywidualnej, maraton terapeutyczny, terapię grupowa i terapię rodzinną.