PROJEKT EDUKACYJNY - MIASTO GDYNIA W OKRESIE II WOJNY ŚWIATOWEJ Urząd Miasta Gdyni. Zdjęcie nr 1

Transkrypt

1 1 Zdjęcie nr 1

2 Literatura: Zeszyty/dokumenty projektu edukacyjnego: Miasto Gdynia w okresie II Wojny Światowej Zeszyt nr 1 (30) Straty osobowe Gdyni w okresie II Wojny Światowej Gdynia Gdynia, kwiecień/wrzesień Zeszyt nr 17 Mieszkańcy Gdyni zamordowani w lasach piaśnickich Listopad 1939 Gdynia, listopad 2015 Księga Adresowa Gdyni 1937/1938 Kartoteka kart meldunkowych Komisariatu Rządu w Gdyni Marcin Bodalski Policja Państwowa w Gdyni w okresie międzywojennym (praca magisterska), UG Gdańsk 2001 Kazimierz Małkowski Policja Państwowa w Gdyni (maszynopis) Ryszard Toczek Kalendarium Gdyni Oficyna Verbi Causa Gdynia Jarosław Tuliszka Alfabetyczna lista gdyńskich policjantów Policji państwowej. Stan na dzień 13 grudnia 2016 r. (maszynopis) Zdjęcie nr 1,11, 13 - zachowała (wraz z innymi zdjęciami i dokumentami ) Franciszka Tomkowiak mieszkanka Gdyni, sąsiadka Witolda Taraszkiewicza wysiedlona w 1939 r. Przekazała je Urzędowi Miasta wnuczka - p. Barbara Kozubińska (Gniezno). Komplet zdjęć /dokumentów przekazano Muzeum Piaśnickiemu w Wejherowie Zdjęcie nr 2 Zdjęcie nr 3, 8,9 Zdjęcie nr 4, 5, 6, 7, 10, Opracowanie merytoryczne: Ryszard Toczek Urząd Miasta Gdyni Opracowanie graficzne: Konrad Niżnik Urząd Miasta Gdyni 2

3 Dzień 11 listopada 2017r., jako Narodowe Święto Niepodległości, upamiętnia 99 rocznicę zdarzeń, symbolizujących odrodzenie się Rzeczypospolitej Polskiej po zaborach. Obchodzone od 11 listopada 1937 r., rozwijało tradycję Święta Policji (obchodzonego od 11 listopada 1927 r.) formacji, identyfikowanej z Państwem i z Narodem. Taką misję Policji potwierdzają Przykazania policjanta - bardziej wymowne od ustawowych definicji. Obchody Narodowego Święta Niepodległości w Gdyni w II RP miały swój tragiczny, a jednocześnie symboliczny finał: masową zbrodnię ludobójstwa popełnioną 11 listopada 1939 r. przez III Rzeszę w lasach piaśnickich. Unicestwiono ludzi, symbolizujących niepodległą Polskę, aby unicestwić Polskę jako taką. Wśród ofiar było wielu gdynian, w tym policjantów, bo zaliczono Ich do bezkompromisowych polskich patriotów. Żaden z policjantów, nawet najniższy stopniem, nie został zwolniony czy osadzony w obozie jenieckim, chociaż mieli status jeńców wojennych. Taki sam los spotkał wszystkich bez wyjątku policjantów, osadzonych w Ostaszkowie (ZSRR) przez drugiego agresora Sowietów i przez nich zamordowanych w Kalininie i pogrzebanych w Miednoje wiosną 1940 r. Wszystkim poległym i zamordowanym policjantom możemy ofiarować pamięć i modlitwę, szczególnie 11 listopada w Ich święto. Ale aby pamiętać, to - powtarzając za Zbigniewem Herbertem ( Pan Cogito o potrzebie ścisłości ) - ( ) musimy zatem wiedzieć policzyć dokładnie zawołać po imieniu opatrzyć na drogę ( ) Przygotowany w Urzędzie Miasta Gdyni Zeszyt przedstawia dotychczas policzonych funkcjonariuszy Policji Państwowej w Gdyni (niezależnie od okresu pełnienia służby w naszym mieście), z wyróżnieniem funkcjonariuszy poległych lub zamordowanych. Publikacja służy pomniejszeniu liczby gdyńskich policjantów, jeszcze niepoliczonych. 3

4 Przykazania policjanta (1938) 1. Honor i Ojczyzna oto hasła, którymi w życiu Twoim masz się kierować. 2. Ojczyzna powierzyła Ci broń i oczekuje, że będziesz jej godny. 3. Ojczyzna przyznała Ci wyjątkowe prawa. Tych praw nie nadużywaj, gdyż nie są one przywilejem, lecz obowiązkiem, który sumiennie wypełniasz w służbie Narodu. 4. Przestępstwo jest nieszczęściem. Zachowaj się wobec niego z powagą i ludzkością. 5. Pomóż temu, kto Twojej pomocy potrzebuje i obchodź się ze wszystkimi tak, jak byś chciał, by się z Tobą obchodzono. 6. Bądź odważny, sumienny, ostrożny i nie zawiedź nigdy zaufania przełożonego. Nadużycie zaufania jest hańbą. Mów prawdę, gdyż kłamstwo jest tchórzostwem. 7. Pamiętaj, że nosisz mundur. Jak Cię widzą, tak Cię piszą. Bądź więc zawsze schludnie i czysto ubrany i nie zaniedbuj wyglądu zewnętrznego. 8. Żyj skromnie, zachowasz przez to niezależność. Nie przyjmuj żadnych podarunków, gdyż to zobowiązuje. Jako policjant nie możesz mieć zobowiązań. Życie ponad stan jest hańbą i prowadzi do nieszczęścia. Pijaństwo zabierze Ci ludzką godność, staniesz się pośmiewiskiem rodaków i zasłużysz na pogardę dzieci. 9. Pamiętaj, że Cię podsłuchują, więc nie mów publicznie o sprawach służbowych. Zachowuj umiar w mowie. 10. Bądź w życiu i służbie sprawiedliwy. 11. W wystąpieniach przeciwko wrogom Ojczyzny bądź bezwzględny, pamiętaj jednak, że dobry żołnierz gardzi okrucieństwem. 12. Rozkazów przełożonych słuchaj bezwzględnie, bądź wzorem dla podwładnych, którzy Cię pilnie obserwują. Jeżeli żądasz od innych, by byli dobrymi kolegami, pamiętaj sam o koleżeństwie. 13. Miej pogardę dla pochlebców. 14. Pamiętaj, że jesteś żołnierzem. Nie zaniedbuj ćwiczyć się w żołnierskiej sprawności i ucz się ciągle, pamiętając o tym, ze obywatele widzą w Tobie człowieka, który musi wiedzieć wszystko. Komendant Główny Policji Państwowej gen. insp. Józef Kordian Zamorski Zdjęcie nr 2 4

5 Gdyńscy policjanci (333). Andrzejewski Józef, Andrykowski Franciszek, Anuszkiewicz Jan Tadeusz, Bakalarczyk Antoni, Balicki Jan Kazimierz, Banaszak Franciszek, Banka Wojciech, Bankieciak Józef, Baran Jan Baranowski Zygmunt, Baronówna Ignacy, Bartkowiak Józef, Bartusz Paweł, Bączkowski Antoni, Bąk Leon, Bednarczyk Marian, Bednarczyk Jan, Bednarczyk Stefan, Berbeka Kazimierz, Berliński Jan, Bezruczka Ludwik, Białasie Adam, Biedacki Wacław, Bielecki Kazimierz, Bieniecki Stanisław, Bieszke Augustyn, Bietzk Jan, Bittner Ignacy, Błaszkowski Wojciech, Błędowski Brunon, Bobkowski Otton, Bobrowski Wiktor, Bobrzyński Leon, Bogdanowicz Antoni, Bojto Mieczysław, Bokiniec Henryk, Bolek Włodzimierz, Bolesławski Jan, Borkowski Zygmunt, Borowski Jan, Brożyna Bronisław, Brzozowski Stanisław, Buczek Franciszek, Buczek Stanisław, Bujakowski Józef, Bednarczyk Stefan, Brzozowski Stanisław, Cejrowski Antoni, Chojnacki Stanisław, Chojnowski Jan, Chudziak Stanisław, Cichocki Aleksy, Cierzawa Jan, Cieszyński Franciszek, Cieślik Andrzej, Cyrankowski Jan, Dąbrowski Bolesław, Dec Karol, Dembek Józef, Derkowski, Dezor Ludwik, Dijakiewicz Leon, Dolata Józef, Dolewski Gracjan, Doliński Stanisław, Dopierała Stanisław, Downarowicz Romuald, Drzymała Walenty, Duczmal Marcin, Duda Hipolit, Dutkiewicz Franciszek, Dylewski Feliks, Dylko Michał, Dziaduła Michał, Dziedziczak Tadeusz, Dziuba Stanisław, Dziubaty Kazimierz Jan, Dziurowicz Edmund, Falkowski Henryk, Fewa Franciszek, Ficek Jan, Fidera Marian, Filipowski Bronisław, Fischer Otton, Formela August, Fotański Tadeusz, Frąckowiak, Gackowski Leon, Gburek Ksawery, Gdaniec Alojzy, Gerasimenok Wincenty, Głuchowski Władysław, Golon Zdzisław, Gosz, Góralczyk Władysław, Grochowicki Józef, Grochowina Paweł, Gryc Włodzimierz, Guziewicz Feliks, Hawryluk Józef, Heil Ludwik, Hering Józef, Hermann Leon, Hojnacki, Idczak Edward, Imbierowicz, Jabłonowski Tadeusz, Jabłoński Franciszek, Jakubowski Stanisław, Janicki Franciszek, Jarmołowicz Piotr, Jasiński Henryk, Jasnych Jan, Jastrzębski Tadeusz, Jaszczak Zygmunt, Jawor Józef, Jaworski Stefan, Jażdżewski Julian, Jone Kazimierz, Jorsz Mikołaj, Juziuk Władysław, Kaczmarek Franciszek, Kaczmarski Władysław, Kaliński, Kałużny Józef, Kamiński Edward, Kamiński Maksymilian, Kamiński Piotr, Kapalski J., Kauss Konstanty, Kaźmierczak Józef, Kisieliński Wacław, Kluz Włodzimierz, Kłakowski Eugeniusz, Kłys Andrzej, Knap Władysław, Knaus Bronisław, Knoll Emilian, Kochanowicz Bolesław, Kochanowicz Leon, Kołaczkowski, Kołakowski Marian, Kołodziej Augustyn, Kominiak Michał, Komolka Józef, Koralewski Franciszek, Kordek Kazimierz, Kosior Wacław, Kossowicz Antoni, Kostuch Józef, Kotas Antoni, Kowalski Marian, Kowalski Stanisław, Kozłowski Jerzy, Krajewski Jan, Kraszewski Franciszek, Krauze Tadeusz, Krężel Jan, Kromski Albert, Kropidłowski Leon, Krupnicki Bazyli, Krynicki Felicjan, Kubiak Ignacy, Kujawa Stanisław, Kulik Antoni, Kurlandt Leon, Kuskowski Zenon, Kuśnierz Jan, Kuziel Józef, Kwaśniewski Jan, Kwiatek Franciszek, Kwiatkowski Ignacy, Kwiecień Roman, Lange Władysław, Lasek Ludwik, Lewandowski Franciszek, Lewandowski Stanisław, Lichoniewicz Stanisław, Ligman Mieczysław, Lipin Aleksander, Lubkiewicz Stanisław, Łągiewka Adam, Łesak Michał, Łytkowski Teofil, Madejewski Bolesław, Majewicz Stanisław, Majewski Mieczysław, Majewski Stanisław, Makowski Jan, Malek Marian, Malinowski Jan, Małkowski Franciszek, Mańczuk A., Marciniak Stanisław, Marcol A., Matczak Stanisław, Matczak Edward, Mazur Jan, Mendelewski Stanisław, 5

6 Mędelewski Stanisław, Miszczak Tadeusz, Moczulski Józef, Mosakowski, Motyka Stanisław, Mucha Józef, Mularczyk Jan, Nagalski Stefan, Nagórski Józef, Napierała Józef, Naron Leon, Niewiero Wacław, Niezgoda Józef, Nikiel Rudolf, Nogalski Stefan, Nowak Franciszek, Nowak Jan, Nowak Leon, Nowak Stanisław, Nowakowski Marian, Nowotnik Józef, Okoń Augustyn, Okoński Piotr, Olasz Franciszek, Olejniczak Wawrzyniec, Olszewski Antoni, Orczyk Marcin, Orman, Orszulik Alojzy, Ostrowski Józef Bernard, Paczek Gustaw Bolesław, Panko, Pastwa Franciszek, Paszkowski Wiktor, Paszylk Józef, Pawłowski Józef, Pezrucke L., Piątkowski Karol Walkowiak Leopold, Walkowiak Wawrzyniec, Wanago Wacław, Wasilewski Henryk, Wawrzyniak Mieczysław, Wielich Jan, Wilanowski Adam, Wilczek Roman, Wilk Józef, Winkler Franciszek, Winkowski Leonard, Wisiałowski Franciszek, Wojciechowski Borys, Wojcieszak Józef, Wojnowski Aleksander, Wojtalewicz Leon, Wojtarowicz Aleksander, Wosik Jan, Woźniak Antoni, Woźniak Stanisław, Wróblewski Leon, Wróblewski Roman, Wysocki Jan, Wysocki Władysław, Zagała Piotr Zakrzewski Jan, Zatorski Józef, Zawadzki Konrad, Zawadzki Stanisław, Zawiska Wacław, Żurek Stanisław Kazimierz, Piekarz Mieczysław, Piepiorka Franciszek, Piesik Jan, Pietruszyński Gustaw, Piestrzyński Marcin, Piotrowski Marian, Podolski Alfons, Polaszek Marcin, Połom Leon, Połujancewicz Stefan, Popiel Julian, Przewoźniak Kazimierz, Przychodzeń Piotr, Przytarski Franciszek, Pustelniak Franciszek, Ramus Józef, Raszkowski Józef, Rauhut Antoni, Prąca Jan, Rejbo Mieczysław, Rembacz Andrzej, Richert Feliks, Rostecki Władysław, Ruciński Józef, Ruta Władysław, Rybczyński Kazimierz, Rygiel Stanisław, Ryniecki Stanisław, Rypeść Edward, Rysiewicz Marian, Rzepiński Józef, Sajko Bronisław, Sakiewicz Romuald, Sawicki Mieczysław, Schottek Juliusz, Serednicki Józef, Sienkiewicz Wacław, Sierant Czesław, Słoniszewski Bolesław, Słomczewski Bolesław, Smolnicki Tadeusz, Sobczakówna Kazimiera, Sobieralski Stanisław, Sosiński Jan, Sowiński Mieczysław, Sozański Józef, Stasiak Stefan, Stępień Kazimierz, Szafrański Maksymilian, Szczypiorski Wincenty, Szembor Alojzy, Szukiel, Szweda Bolesław, Szymański Jan, Szynkman Feliks, Szynwelski Alojzy, Tadajewski Felicjan, Tanaś Józef, Taraszkiewicz Witold, Tomasik Antoni, Toruński Władysław, Trojanek Stefan, Tybuś Jan, Walas Stefan, Jednostka Komenda Miasta Komendant Miejski PP nadkomisarz Józef Bernard Ostrowski Wydział Śledczy kierownik - Jan Kazimierz Balicki Komisariat I (Śródmieście) Komisariat II (Port) komisarz Józef Wojcieszak Komisariat III (Orłowo Morskie) Komisariat IV (Kamienna Góra) Gdynia Posterunek Kolejowy Gdynia Chylonia Posterunek Gdynia Grabówek Posterunek Gdynia Oksywie Posterunek Gdynia Witomino Posterunek liczba funkcjonariuszy RAZEM

7 1. Anuszkiewicz Jan Tadeusz ( zmarł z ran) 2. Bednarczyk Marian (? zastrzelony przez Niemców - lasy piaśnickie)- 3. Berbeka Kazimierz ( ? 1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin - ZSRR) 12. Duczmal Marcin ( zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) przodownik PP Zdjęcie nr Dziedziczak Tadeusz ( piasnickie) 14. Golon Zdzisław ( poległ w walce) Zdjęcie nr 3 4. Błaszkowski Wojciech ( piaśnickie) 5. Błędowski Brunon ( piaśnicke) 6. Bobkowski Otton (? zastrzelony przez Niemców - lasach piaśnicke) 7. Brożyna Bronisław ( poległ w walce) 8. Bujakowski Józef (? Chojnacki (? zastrzelony przez Niemców - lasy piaśnickie) 10. Dec Karol ( Dezor Ludwik ( st. 15. Idczak Edward ( zastrzelony przez Niemców lasy piaśnickie) 16. Jakubowski Stanisław (? Kałużny Józef ( zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) st. przodownik PP Zdjęcie nr Knap Zygmunt ( poległ w walce) 19. Knaus Bronisław (? poległ w walce) 7

8 20. Kochanowicz Bolesław ( ? zabity przez Rosjan Kalinin) 21. Kołaczkowski (? Kołakowski Marian ( ? zabity przez Rosjan Kalinin) posterunkowy PP 23. Kołodziej Augustyn (? zastrzelony przez Niemców - lasy piaśnickie) Komolka Józef ( zastrzelony przez Niemców - lasy piaśnickie) 25. Kowalski Stanisław ( ?) 26. Krajewski Jan (? zastrzelony przez Niemców - lasy piaśnickie) 27. Lange Władysław ( ?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) posterunkowy PP Zdjęcie nr Lewandowski Franciszek (1915-?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) 29. Majewicz Stanisław ( Zdjęcie nr 6 piaśnickie) 30. Marciniak Stanisław (1905 -?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) st. 31. Matczak Edward (1913-?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) 32. Mazur Jan ( ?1940) zastrzelony przez Rosjan w Bykowni Zdjęcie nr Miszczak Tadeusz ( piaśnickie) 34. Nagórski Józef (? poległ w walce) st. przodownik PP 35. Nogalski Stefan ( Nowak Jan (1915-?1940 zastrzelony przez Rosjan w Kalininie) 37. Nowak Stanisław (? Nordhausen) 38. Nowakowski Marian ( piaśnickie) 39. Olejniczak Wawrzyniec ( zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) st. 40. Orszulik Alojzy ( Panko (? poległ w walce) 8

9 49. Rypeść Edward (13 XI ?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) aspirant PP Zdjęcie nr Piątkowski Karol ( Piepiórka Franciszek ( ?1945) 44. Polaszek Marcin ( KL Stutthof) 45. Połom Leon ( ?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) Zdjęcie nr Popiel Julian ( Przychodzeń Piotr ( piaśnickie) 50. Rzepliński Józef (? Sienkiewicz Wacław ( piaśnickie) 52. Szweda Bolesław ( rozstrzelany przez Niemców - lasy piaśnickie) 53. Szynkman Feliks ( ?1940 zastrzelony przez Rosjan - Katyń) Podkomisarz PP 54. Taraszkiewicz Witold ( zastrzelony przez Niemców lasy piaśnickie) Zdjęcie nr 11 Zdjęcie nr Raszkowski Józef ( piaśnickie) 55. Tomasik Antoni ( ?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) 9

10 56. Toruński Władysław ( ?1940 zastrzelony przez Rosjan - Kalinin) posterunkowy PP Zdjęcie nr Wojciechowicz Borys ( piaśnickie) 61. Wojtalewicz Leon ( piaśnickie) 62. Wosik Jan (?= zastrzelony przez Niemców - lasy piaśnickie) 57. Walkowiak Leopold ( poległ w walce) posterunkowy PP 58. Wilk Józef ( Wisiałowski Franciszek (? Zagała Piotr ( Zatorski Józef (? poległ w walce) 65. Zawadzki Konrad (? niemiecki obóz koncentracyjny) 66. NN (? poległ w walce) Zdjęcie nr 11 Zdjęcie nr 13 Zdjęcie nr 13 10