Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych"

Transkrypt

1 eakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych nazwa ogólna kwas karboksylowy bezwodnik kwasowy chlorek kwasowy ester amid 1 amid 2 amid 3 nitryl wzór N grupa karbonylowa atom (, N lub Cl) o większej elektroujemności niż at. C 1 Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018

2 14.1. Nazewnictwo kwasów karboksylowych nazwa systematyczna nazwa zwyczajowa nazwa systematyczna nazwa zwyczajowa Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 2

3 14.2. Nazewnictwo pochodnych kwasów karboksylowych metal ' H wymiana "-owy" na -an lub -ian kwas propanowy wymiana "kwas" na bezwodnik propanian sodu/metylu propionowy propanowy propionian propionowy Cl chlorek -ylu lub -oilu propanoilu propionylu acyl wymiana"-owy"na-yl lub -oil propanoil propionyl NH 2 wymiana -yl lub -oil na amid propanamid propionamid Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 N 2 1 N-metylopropanamid N-etylo-N-metylopropanamid N,N-dimetylopropanamid 3

4 14.3. Nazewnictwo wybrane wyjątki kwas acyl chlorek ester sól amid H H H H Cl H H K H NH 2 mrówkowy formyl formylu mrówczan metylu mrówczan potasu formamid H Cl K NH 2 octowy acetyl acetylu octan metylu octan potasu acetamid H Cl K NH 2 butanowy masłowy butanoil butyryl butanoilu butyrylu butanian metylu maślan butanian potasu maślan butyroamid H kwas benzoesowy benzoil benzoesan (metylu/sodu) benzamid Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 formica acetum butyrum valerian 4

5 14.4. Właściwości fizyczne oddziaływania dipol-dipol wiązania wodorowe C N N C oddziaływania dipol-dipol Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 5

6 14.5. eakcje kwasów karboksylowych z zasadami reakcje zachodzące poza karbonylowym at. C Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 6

7 14.6. Względna reaktywność kwasów karboksylowych i ich pochodnych grupa odchodząca reakcja addycji-eliminacji, obowiązuje reguła: im słabsza zasada, tym łatwiej odchodzi, H, NH 2 - zbyt mocne zasady, aby reakcja zachodziła bez aktywacji mającej na celu obniżenie zasadowości grupy odchodzącej grupa odchodząca (G ) Cl H NH 2 sprzężony kwas HCl H H 2 NH 3 pk a -7 ~ 5 ~ podatność gr. odchodzącej na podstawienie Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 7

8 14.7. Wzajemne przekształcenia kwasów karboksylowych i ich pochodnych - reakcja addycji-eliminacji odchodzi słabsza zasada (Z lub Y ) sp 2 sp 3 sp 2 addycja eliminacja względna zasadowość zasada odchodząca spodziewany przebieg reakcji Z > Y Y produkt Z ~ Y Z i Y mieszanina substrat/produkt Z < Y Y substrat (objaw makroskopowy, reakcja nie zachodzi) Cl Cl + CH 3 CH 3 + Cl CH 3 CH 3 H, pk a = 15.5 HCl, pk a =-7 + CH 3 CH 3 + CH 3 CH 3 C 2 H, pk a =5.43 Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 8

9 Przekształcanie chlorków kwasowych w bezwodniki symetryczne w bezwodniki mieszane, w estry, estryfikacja (alkoholiza) pirydyna, amina do związania HCl w praktyce reakcja stosowana do otrzymywania estrów alkoholi 3 i fenoli) (chlorki kwasowe trudniej dostępne niż kwasy karboksylowe) Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 9

10 cd. Przekształcanie chlorków kwasowych w kwasy, hydroliza w amidy, aminoliza 1 mol w roli reagenta 1 mol w roli zasady do związania HCl Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

11 Przekształcanie bezwodników kwasowych w estry, estryfikacja + CH 3CH 2 H + CH 2 CH 3 H w kwasy, hydroliza + H 2 2 H w amidy, aminoliza + 2 CH 3 NH 2 + NHCH 3 CH 3 NH 3 mechanizm estryfikacji Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

12 Przekształcanie estrów w warunkach kwasowych w kwasy, hydroliza (w warunkach kwasowych) podatność na hydrolizę, wyjaśnienie na podstawie mechanizmu reakcji addycji-eliminacji w estry wyższych alkoholi, transestryfikacja (w warunkach kwasowych) Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

13 14.7.3a. Mechanizm hydrolizy w warunkach kwasowych, rola kwasu mineralnego CH 3 + H-S 3 H H CH 3 S 3 H + H 2 H CH 3 H H S 3 H kwas zwiększa podatność estru na przyłączenie Nu H CH 3 H CH 3 H + H-S 3 H kwas zwiększa podatność gr. odchodzącej na odejście w praktyce H H CH 3 H S 3 H H + H 2 S 4 H H S 3 H + CH 3 H 13 Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018

14 Przekształcanie estrów w warunkach obojętnych w amidy, aminoliza (w warunkach obojętnych) Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

15 Przekształcanie estrów w warunkach zasadowych lepszy nukleofil niż H 2 reakcja nieodwracalna bo sól nie reaguje z nukleofilem w sole kwasów, hydroliza duże stężenie H przesuwa stan równowagi w w estry, transestryfikacja Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

16 Przekształcanie kwasów karboksylowych w estry alkoholi 1 i 2, estryfikacja Fischera reakcja odwrotna do reakcji hydrolizy estru Sposoby przesunięcia stanu równowagi w : duży nadmiar alkoholu lub kwasu karbokylowego (porównaj: synteza octanu n-butylu i synteza benzoesanu metylu), usuwanie estru w miarę powstawania (jeśli Tw (estru) < Tw pozostałych składników mieszaniny reakcyjnej), patrz synteza mrówczanu etylu (materiały do pracowni), usuwanie H 2 w miarę powstawania (techniką azeotropową, jeśli pozostałe składniki nie tworzą azeotropu). w chlorki kwasowe wariant z użyciem SCl 2 częściej stosowany Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

17 Przekształcanie amidów w warunkach kwasowych w sole amoniowe kwasów, hydroliza w estry, alkoholiza Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

18 Przekształcanie amidów w warunkach zasadowych w sole kwasów, hydroliza Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

19 Przekształcanie N-alkiloimidów w warunkach zasadowych synteza Gabriela metoda otrzymywania amin 1 halogenek 1 (ewentualnie 2 ) Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

20 14.8. trzymywanie i reakcje nitryli trzymywanie: z halogenku 1 Nazewnictwo (przykłady) H 3 C CN acetonitryl, cyjanek metylu CN propionitryl, cyjanek etylu z amidu 1 CN butyronitryl, cyjanek propylu H 2 C CN kwas 3-cyjanopropionowy eakcje: hydroliza w warunkach kwasowych H 2 /H NH 2 można niekiedy wydzielić H 2 /H H hydroliza w warunkach zasadowych C N H NH 2 H redukcja do amin 1 H 2, Ni-a CH 2 NH 2 nikiel aneya - katalizator Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

21 14.9. Kwasy dikarboksylowe grupa elektronoakceptorowa grupa elektronodonorowa wzór kwas pk a1 pk a2 wzór pk a H 2 C C 2 H szczawiowy H C 2 H 3.68 H 2 C C 2 H malonowy H C 2 H 4.74 H 2 C C 2 H bursztynowy H C 2 H 4.85 H 2 C C 2 H glutarowy H C 2 H 4.80 C 2 H C 2 H ftalowy C 2 H H 4.18 Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

22 dwadnianie kwasów karboksylowych kwasów monokarboksylowych P 2 5, T H kwasów dikarboksylowych (działanie (CH 3 C) 2 ) lub SCl 2 pięciolub sześcioczłonowy pierścień Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

23 Zaproponować sposoby otrzymania estru: Przykłady KCN H H Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 Br 23

24 Przykłady Podać reagenty niezbędne do wykonania reakcji: H, H 2 S 4 Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

25 Przykłady Podać produkt(y) reakcji: Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

26 Wzajemne przekształcenia pochodnych kwasów karboksylowych chlorki kwasowe C Cl bezwodniki C C (') SCl 2 estry C ' amidy C NH 2 Bardziej reaktywna pochodna może być łatwo przekształcona w pochodną mniej reaktywną. sole Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 C 26

27 Wzajemne przekształcenia pochodnych kw. karboksylowych - zestawienie uwaga 1: w praktyce reakcja stosowana do otrzymywania estrów alkoholi 3 (chlorki kwasowe trudniej dostępne niż kwasy karboksylowe) uwaga 2: tylko alkohole 1 i 2 Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

28 Uzupełnienie - laktony, laktamy i pochodne kwasu węglowego H 2 N n C 2 H wzór laktamu n=2 -laktam -propiolaktam 2-azacyklobutanon n=3 -laktam -walerolaktam 2-azaacyklopentanon n=4 -laktam -kaprolaktam 2-azacykloheksanon HN N H HN Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/

14. Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych

14. Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych 14. Reakcje kwasów karboksylowych i ich pochodnych nazwa ogólna kwas karboksylowy bezwodnik kwasowy chlorek kwasowy ester amid 1 amid 2 amid 3 nitryl wzór R N R R grupa karbonylowa atom (, N lub Cl) o

Bardziej szczegółowo

Reakcje alkoholi, eterów, epoksydów, amin i tioli

Reakcje alkoholi, eterów, epoksydów, amin i tioli 22-24. Reakcje alkoholi, eterów, epoksydów, amin i tioli gr. odchodząca wymaga aktywacji gr. najłatwiej odchodząca gr. najtrudniej odchodząca najmocniejszy kwas X = Cl, Br, I najsłabszy kwas Chemia rganiczna,

Bardziej szczegółowo

HCOOH kwas metanowy ( mrówkowy ) CH 3. COOH kwas etanowy ( octowy ) CH 2

HCOOH kwas metanowy ( mrówkowy ) CH 3. COOH kwas etanowy ( octowy ) CH 2 Kwasy karboksylowe, Ar Nazewnictwo: Kwasy, które są pochodnymi alkanów o otwartych łańcuchach, są nazywane w sposób systematyczny przez dodanie nazwy kwas i dodanie końcówki owy do alkanu - kwas alkanowy

Bardziej szczegółowo

Pochodne kwasów karboksylowych. Krystyna Dzierzbicka

Pochodne kwasów karboksylowych. Krystyna Dzierzbicka Pochodne kwasów karboksylowych Krystyna Dzierzbicka halogenki kwasowe X X = l, Br, I bezwodniki kwasowe ' estry ' amidy N 2 sole nitryle N Nazwy grup acylowych 3 3 2 acyl metanoil formyl etanoil acetyl

Bardziej szczegółowo

Substytucje Nukleofilowe w Pochodnych Karbonylowych

Substytucje Nukleofilowe w Pochodnych Karbonylowych J 1 Substytucje kleofilowe w Pochodnych Karbonylowych Y Y Y Slides 1 to 21 J 2 Addycje vs Podstawienia Ładunek δ zlokalizowany na atomie węgla w grupy karbonylowej powoduje, Ŝe e atak nukleofila moŝe doprowadzić

Bardziej szczegółowo

Reakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- )

Reakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- ) 34-37. eakcje związków karbonylowych zudziałem atomu węgla alfa (C- ) stabilizacja rezonansem (przez delokalizację elektronów), może uczestniczyć w delokalizacji elektronów C- -, podatny na oderwanie ze

Bardziej szczegółowo

11. Reakcje alkoholi, eterów, epoksydów, amin i tioli

11. Reakcje alkoholi, eterów, epoksydów, amin i tioli 11. Reakcje alkoholi, eterów, epoksydów, amin i tioli gr. odchodząca wymaga aktywacji gr. najłatwiej odchodząca gr. najtrudniej odchodząca najmocniejszy kwas X = Cl, Br, I najsłabszy kwas 1 11.1. Reakcja

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -COOH. Wykład 8 1

Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -COOH. Wykład 8 1 Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -CH Wykład 8 1 1. Reakcje utleniania a) utlenianie alkoholi pierwszorzędowych trzymywanie kwasów CH 3 H 3 C C CH 2 H CH 3 alkohol pierwszorzędowy CH K 2 Cr 2 3 7 H 3

Bardziej szczegółowo

18 i 19. Substytucja nukleofilowa w halogenkach alkili

18 i 19. Substytucja nukleofilowa w halogenkach alkili 8 i 9. Substytucja nukleofilowa w halogenkach alkili Związki pojadające wiązanie C (sp 3 )-atom o większej elektroujemności od at. C elektroujemny atom sp 3 polarne wiązanie 9.. Typowe reakcje halogenków

Bardziej szczegółowo

Materiały dodatkowe kwasy i pochodne

Materiały dodatkowe kwasy i pochodne Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Katedra Chemii rganicznej Materiały dodatkowe kwasy i pochodne Kwasy 1. Kwasowość Kwasy karboksylowe są kwasami o stosunkowo niewielkiej mocy. Ich stała dysocjacji

Bardziej szczegółowo

Reakcje aldehydów i ketonów. grupa karbonylowa Z = H, aldehyd Z = R (czyli at. C), keton

Reakcje aldehydów i ketonów. grupa karbonylowa Z = H, aldehyd Z = R (czyli at. C), keton 30-33. Reakcje aldehydów i ketonów grupa karbonylowa Z =, aldehyd Z = R (czyli at. C), keton Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 1 15.1. Nazewnictwo Aldehyd

Bardziej szczegółowo

Estry. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. a) Wiadomości. b) Umiejętności

Estry. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. a) Wiadomości. b) Umiejętności Estry 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: wie, jak zbudowane są cząsteczki estrów, wie, jakie jest zastosowanie estrów, wie, jakie są właściwości fizyczne octanu etylu zna pojęcia: stan równowagi dynamicznej,

Bardziej szczegółowo

l. at C Wzór sumaryczny pół strukturalny Nazwa systematyczna Nazwa zwyczajowa 1 HCOOH

l. at C Wzór sumaryczny pół strukturalny Nazwa systematyczna Nazwa zwyczajowa 1 HCOOH KWASY KARBOKSYLOWE Temat: Szereg homologiczny kwasów karboksylowych 1) Występowanie kwasów karboksylowych 2) Podział kwasów karboksylowych 3) Wzory i nazwy kwasów karboksylowych Ad.1 - kwas octowy - kwas

Bardziej szczegółowo

KWASY KARBOKSYLOWE I ICH POCHODNE. R-COOH lub R C gdzie R = H, CH 3 -, C 6 H 5 -, itp.

KWASY KARBOKSYLOWE I ICH POCHODNE. R-COOH lub R C gdzie R = H, CH 3 -, C 6 H 5 -, itp. KWASY KARBKSYLWE I IH PHDNE I. Wprowadzenie teoretyczne Kwasy karboksylowe Kwasami organicznymi nazywamy związki, w których grupa funkcyjna H zwana grupą karboksylową jest związana z rodnikiem węglowodorowym

Bardziej szczegółowo

Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup

Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup Cz. XXV - Kwasy karboksylowe Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup karboksylowych - CH ( - C - H ), atom C w grupie funkcyjnej jest na hybrydyzacji sp 2,

Bardziej szczegółowo

18. Reakcje benzenu i jego pochodnych

18. Reakcje benzenu i jego pochodnych 18. Reakcje benzenu i jego pochodnych 1 18.1. Nazewnictwo mono-podstawionych benzenów nazwa podstawnika - przedrostek przed słowem benzen wiele nazw zwyczajowych (pokazane wybrane związki) pierścień benzenowy

Bardziej szczegółowo

KWASY KARBOKSYLOWE i ich pochodne (by Aleksandra Kołodziejczyk, UG)

KWASY KARBOKSYLOWE i ich pochodne (by Aleksandra Kołodziejczyk, UG) KWASY KABKSYLWE i ich pochodne (by Aleksandra Kołodziejczyk, UG) metanowy (mrówkowy) 3 etanowy (octowy) 3 2 propanowy (propionowy) 3 2 2 butanowy (masłowy) 3 ( 2 ) 3 (walerianowy Br l kwas 2-hydroksybenzoesowy

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI FOSFOROORGANICZNE

ZWIĄZKI FOSFOROORGANICZNE ZWIĄZKI FSFGANICZNE Związki fosforoorganiczne związki zawierające wiązanie węgiel-fosfor (C-) Wiązanie fosfor-wodór (-H; 77 kcal/mol) jest słabsze niż wiązanie azot-wodór (N-H; 93.4 kcal/mol). Wiązanie

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej 1) Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 2) Roztwory (zadania rachunkowe zbiór zadań Pazdro

Bardziej szczegółowo

pierwszorzędowe drugorzędowe trzeciorzędowe (1 ) (2 ) (3 )

pierwszorzędowe drugorzędowe trzeciorzędowe (1 ) (2 ) (3 ) FLUOROWCOPOCODNE alogenki alkilowe- Cl C 2 -C 2 -C 2 -C 3 C 3 -C-C 3 C 2 -C-C 3 pierwszorzędowe drugorzędowe trzeciorzędowe (1 ) (2 ) (3 ) I C 3 C 3 Cl-C 2 -C=C 2 Cl-C-C=C 2 1 2 3 Allilowe atom fluorowca

Bardziej szczegółowo

Addycje Nukleofilowe do Grupy Karbonylowej

Addycje Nukleofilowe do Grupy Karbonylowej J 1 Addycje kleofilowe do Grupy Karbonylowej H H +H H H Slides 1 to 29 J 2 Addycja vs Substytucja Atom w grupie karbonylowej (δ( + ) jest podatny na atak odczynnika nukleofilowego ; w zaleŝno ności od

Bardziej szczegółowo

Przed sprawdzianem z pochodnych węglowodorów karta powtórzeniowa.

Przed sprawdzianem z pochodnych węglowodorów karta powtórzeniowa. Przed sprawdzianem z pochodnych węglowodorów karta powtórzeniowa. Grupa związków Grupa funkcyjna wzór nazwa Wzór i nazwa przedstawiciela 1. Znajomość pojęć takich jak: fermentacja alkoholowa i octowa,

Bardziej szczegółowo

Reakcje benzenu i jego pochodnych

Reakcje benzenu i jego pochodnych 39-42. Reakcje benzenu i jego pochodnych 1 18.1. Nazewnictwo mono-podstawionych benzenów nazwa podstawnika - przedrostek przed słowem benzen wiele nazw zwyczajowych (pokazane wybrane związki) pierścień

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe C O OH OH C CH 2 H OH CH 2 C CH 3 C OH C OH C OH. propionowy. mrówkowy. akrylowy. octowy. masłowy metakrylowy.

Kwasy karboksylowe C O OH OH C CH 2 H OH CH 2 C CH 3 C OH C OH C OH. propionowy. mrówkowy. akrylowy. octowy. masłowy metakrylowy. Kwasy karboksylowe Największą kwasowość spośród związków organicznych wykazują kwasy karboksylowe. Związki te zawierają w cząsteczce grupę karboksylową H, połączoną albo z grupą alkilową R (RH) albo grupą

Bardziej szczegółowo

Elementy chemii organicznej

Elementy chemii organicznej Elementy chemii organicznej węglowodory alifatyczne węglowodory aromatyczne halogenopochodne węglowodorów alkohole etery aldehydy i ketony kwasy karboksylowe estry aminy Alkany C n H 2n+2 struktura Kekulégo

Bardziej szczegółowo

21. Wstęp do chemii a-aminokwasów

21. Wstęp do chemii a-aminokwasów 21. Wstęp do chemii a-aminokwasów Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2016/2017 1 21.1. Budowa ogólna a-aminokwasów i klasyfikacja peptydów H 2 N H kwas 2-aminooctowy

Bardziej szczegółowo

Pochodne węglowodorów, w cząsteczkach których jeden atom H jest zastąpiony grupą hydroksylową (- OH ).

Pochodne węglowodorów, w cząsteczkach których jeden atom H jest zastąpiony grupą hydroksylową (- OH ). Cz. XXII - Alkohole monohydroksylowe Pochodne węglowodorów, w cząsteczkach których jeden atom jest zastąpiony grupą hydroksylową (- ). 1. Klasyfikacja alkoholi monohydroksylowych i rodzaje izomerii, rzędowość

Bardziej szczegółowo

AMINY. nikotyna. tytoń szlachetny. pseudoefedryna (SUDAFED) atropina. muskaryna H 3 C CH 3 O

AMINY. nikotyna. tytoń szlachetny. pseudoefedryna (SUDAFED) atropina. muskaryna H 3 C CH 3 O AMINY nikotyna H 3 C NH tytoń szlachetny OH CH 3 O OH pseudoefedryna (SUDAFED) O N atropina muskaryna 1 KLASYFIKACJA AMIN 2 NUKLEOFILOWOŚĆ i ZASADOWOŚĆ AMIN 3 REAKCJA AMIN Z KWASAMI MINERALNYMI I KARBOKSYLOWYMI

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI MAGNEZOORGANICZNE. Krystyna Dzierzbicka

ZWIĄZKI MAGNEZOORGANICZNE. Krystyna Dzierzbicka ZWIĄZKI MAGNEZRGANIZNE Krystyna Dzierzbicka Związki metaloorganiczne, do których zaliczamy między innymi magnezo- i litoorganiczne są związkami posiadającymi bezpośrednie wiązanie węgiel-metal (np. Na,

Bardziej szczegółowo

Technologia chemiczna. Dwiczenie nr 4. OTRZYMYWANIE OCTANU n-butylu

Technologia chemiczna. Dwiczenie nr 4. OTRZYMYWANIE OCTANU n-butylu Technologia chemiczna Dwiczenie nr 4 OTRZYMYWANIE OCTANU n-butylu Wrocław, 2010 ESTRY BUDOWA, WŁAŚCIWOŚCI, OTRZYMYWANIE Estry to związki organiczne, które są pochodnymi kwasów karboksylowych (lub nieorganicznych)

Bardziej szczegółowo

a) I i II b) II i III c) I i III d) I, II, III

a) I i II b) II i III c) I i III d) I, II, III TEST estry 1) Kwasem karboksylowym, który powstanie w wyniku hydrolizy maślanu etylu jest: a) kwas etanowy b) kwas butanowy c) CH 3 CH 2 COOH d) HCOOH 2) Nienasycony ester, którego polimer jest wykorzystywany

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna. Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok)

Chemia organiczna. Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok) Chemia organiczna Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok) Zakład Chemii Organicznej Wydział Chemii Uniwersytet Wrocławski 2005 Lista zagadnień: Kolokwium I...3 Kolokwium

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I Związki manganu i manganometria AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA 1. Spośród podanych grup wybierz tą, w której wszystkie związki lub jony można oznaczyć metodą manganometryczną: Odp. C 2 O 4 2-, H 2 O 2, Sn

Bardziej szczegółowo

Mg I. I Mg. Nie można ich jednak otrzymać ze związków, które posiadają grupy chlorowcowe w tak zwanym ustawieniu wicynalnym.

Mg I. I Mg. Nie można ich jednak otrzymać ze związków, które posiadają grupy chlorowcowe w tak zwanym ustawieniu wicynalnym. nformacje do zadań kwalifikacyjnych na "Analizę retrosyntetyczną" Urszula Chrośniak, Marcin Goławski Właściwe zadania znajdują się na stronach 9.-10. Strony 1.-8. zawieraja niezbędne informacje wstępne.

Bardziej szczegółowo

13. B E Z W O D N I K I I H A L O G E N K I K W A S O W E Aleksander Kołodziejczyk sierpień 2007

13. B E Z W O D N I K I I H A L O G E N K I K W A S O W E Aleksander Kołodziejczyk sierpień 2007 13. B E Z W D N I K I I A L G E N K I K W A S W E Aleksander Kołodziejczyk sierpień 2007 A L G E N K I K W A S W E alogenki kwasowe są pochodnymi kwasów karboksylowych, w których funkcja hydroksylowa została

Bardziej szczegółowo

46 i 47. Wstęp do chemii -aminokwasów

46 i 47. Wstęp do chemii -aminokwasów 46 i 47. Wstęp do chemii -aminokwasów Chemia rganiczna, dr hab. inż. Mariola Koszytkowska-Stawińska, WChem PW; 2017/2018 1 21.1. Budowa ogólna -aminokwasów i klasyfikacja peptydów H 2 H H 2 R H R R 1 H

Bardziej szczegółowo

Halogenki alkilowe RX

Halogenki alkilowe RX alogenki alkilowe X Nazewnictwo halogenków alkilowych 1. Znajdź i nazwij łańcuch macierzysty. Tak jak przy nazywaniu alkanów, wybierz najdłuższy łańcuch. Jeżeli w cząsteczce obecne jest wiązanie podwójne

Bardziej szczegółowo

20 i 21. Eliminacja halogenków alkili

20 i 21. Eliminacja halogenków alkili 20 i 21. Eliminacja halogenków alkili 1 10.1. Eliminacja dwucząsteczkowa (E2) 10.1.1. Eliminacja E2 mechanizm reakcji lub B Jednoczesne odejście H + (formalnie) i X, kiedy X = Cl, Br, I C- C- 2 10.1.1.

Bardziej szczegółowo

Chemia związków węgla

Chemia związków węgla strona 1/7 hemia związków węgla Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Węgiel i jego związki. Proste węglowodory nasycone i nienasycone, alkohole, kwasy karboksylowe,

Bardziej szczegółowo

Pochodne węglowodorów

Pochodne węglowodorów Literka.pl Pochodne węglowodorów Data dodania: 2010-01-12 15:53:16 Autor: Janina Tofel-Bykowa Sprawdzian wiadomości i umiejętności z chemii organicznej w kl. III gimnazjum. I Dokończ zdanie: 1. Nazwa grupy

Bardziej szczegółowo

Stałe siłowe. Spektroskopia w podczerwieni. Spektrofotometria w podczerwieni otrzymywanie widm

Stałe siłowe. Spektroskopia w podczerwieni. Spektrofotometria w podczerwieni otrzymywanie widm Spektroskopia w podczerwieni Spektrofotometria w podczerwieni otrzymywanie widm absorpcyjnych substancji o różnych stanach skupienia. Powiązanie widm ze strukturą pozwala na identyfikację związku. Widmo

Bardziej szczegółowo

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 13 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych 19 2.1. Zadania... 28 3. Zastosowanie metod spektroskopowych do ustalania struktury

Bardziej szczegółowo

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014 Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Karta przedmiotu obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014 Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej Kierunek studiów: Inżynieria

Bardziej szczegółowo

Biopaliwo do silników z zapłonem samoczynnym i sposób otrzymywania biopaliwa do silników z zapłonem samoczynnym. (74) Pełnomocnik:

Biopaliwo do silników z zapłonem samoczynnym i sposób otrzymywania biopaliwa do silników z zapłonem samoczynnym. (74) Pełnomocnik: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 197375 (21) Numer zgłoszenia: 356573 (22) Data zgłoszenia: 10.10.2002 (13) B1 (51) Int.Cl. C10L 1/14 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

Otrzymywanie halogenków alkilów

Otrzymywanie halogenków alkilów Otrzymywanie halogenków alkilów 1) Wymiana grupy OH w alkoholach C O H HX 2) reakcja podstawienia alkanów C X H 3 C CH CH 2 HBr C H 3 OH H 3 C CH CH 2 C H 3 Br h + + CH CH 2 3 Cl 2 Cl HCl CH CH 3 3 CH

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach:

Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach: Zadanie: 1 (1 pkt) Aby otrzymać ester o wzorze CH 3 CH 2 COOCH 3 należy jako substratów użyć: a) Kwasu etanowego i metanolu b) Kwasu etanowego i etanolu c) Kwasu metanowego i etanolu d) Kwasu propanowego

Bardziej szczegółowo

1 Marek Żylewski. Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Katedra Chemii Organicznej. NO 2 Zn, HCl HNO 3 N H 2. NH 2 Na 2. S x CHO.

1 Marek Żylewski. Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Katedra Chemii Organicznej. NO 2 Zn, HCl HNO 3 N H 2. NH 2 Na 2. S x CHO. Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Katedra Chemii rganicznej Materiały dodatkowe związki azotowe Związki nitrowe 1. Redukcja związków nitrowych. Grupa nitrowa jest bardzo podatna na działanie

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII WJEWÓDZKI KNKURS PRZEDMITWY Z CHEMII ETAP III PRPZYCJE RZWIĄZAŃ WRAZ Z PUNKTACJĄ Część I 26 punktów ZADANIA PRBLEMWE Zadanie 1 (0 6 pkt.) Za poprawne uzupełnienie zdań uczeń otrzymuje: W...wodzie sodowej...

Bardziej szczegółowo

Test dla kl. II Związki jednofunkcyjne

Test dla kl. II Związki jednofunkcyjne .. imię i nazwisko Test dla kl. II Związki jednofunkcyjne.. klasa. A. Podaj nazwy niżej podanych związków: a) CH 3 -CH 2 -CH 2 -H - b) CH 3 -C-CH 3 - c) CH 3 -CH - d) HCH - e) CH 3 CCH 3-2. Napisz wzory

Bardziej szczegółowo

Grupa karboksylowa DŁUGOŚĆ WIĄZAŃ

Grupa karboksylowa DŁUGOŚĆ WIĄZAŃ Kwasy karboksylowe Grupa karboksylowa DŁUGOŚĆ WIĄZAŃ KĄT Grupa karboksylowa REZONANS W GRUPIE KARBOKSYLOWEJ Grupa karboksylowa WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Grupa karboksylowa KWASOWOŚĆ JONIZACJA ETANOLU

Bardziej szczegółowo

10. Eliminacja halogenków alkili

10. Eliminacja halogenków alkili 10. Eliminacja halogenków alkili 1 10.1. Eliminacja dwucząsteczkowa (E2) 10.1.1. Eliminacja E2 mechanizm reakcji Jednoczesne odejście H + (formalnie) i X, kiedy X = Cl, Br, I C-a C-b 2 10.1.1. Regioselektywność

Bardziej szczegółowo

Narysuj stereoizomery cis i trans dla 1,2-dibromocyklobutanu. Czy ulegają one wzajemnej przemianie, odpowiedź uzasadnij.

Narysuj stereoizomery cis i trans dla 1,2-dibromocyklobutanu. Czy ulegają one wzajemnej przemianie, odpowiedź uzasadnij. WERSJA A EGZAMIN z hemii rganicznej I. IZMERIA ZWIĄZKÓW RGANIZNY 1. Narysuj wzory w projekcji konikowej i w projekcji Newmana 1,2-dibromoetanu 1,1-dibromoetanu w konformacji synklinalnej (gauche) w najbardziej

Bardziej szczegółowo

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Nazewnictwo kwasów karboksylowych.

Spis treści. Nazewnictwo kwasów karboksylowych. Do tej klasy zaliczamy związki zawierające grupę karboksylową, zapisywaną w skrócie jako COOH. W tej grupie karbonylowy atom węgla jest związany dodatkowo z grupą hydroksylową. Z uwagi na hybrydyzację

Bardziej szczegółowo

Stereochemia Ułożenie atomów w przestrzeni

Stereochemia Ułożenie atomów w przestrzeni Slajd 1 Stereochemia Ułożenie atomów w przestrzeni Slajd 2 Izomery Izomery to różne związki posiadające ten sam wzór sumaryczny izomery izomery konstytucyjne stereoizomery izomery cis-trans izomery zawierające

Bardziej szczegółowo

Egzamin wstępny z Chemii 1 lipca 2011 r.

Egzamin wstępny z Chemii 1 lipca 2011 r. Egzamin wstępny z Chemii 1 lipca 2011 r. 1. Wskaż, które z podanych niżej substancji przereagują z wodnym roztworem chlorowodoru. Podaj zbilansowane równania odpowiednich reakcji i określ ich typ. (kwasowo

Bardziej szczegółowo

KWASY KARBOKSYLOWE. Krystyna Dzierzbicka

KWASY KARBOKSYLOWE. Krystyna Dzierzbicka KWASY KARBKSYLWE Krystyna Dzierzbicka Kwasy karboksylowe są związkami organicznymi zawierającymi grupę karboksylową - zbudowaną z grupy karbonylowej () i hydroksylowej (). R (Ar) karboksylowy Możemy je

Bardziej szczegółowo

Kolokwium z SUBSTYTUCJI NUKLEOFILOWEJI, ELIMINACJI, ADDYCJI Autorzy: A. Białońska, M. Kijewska

Kolokwium z SUBSTYTUCJI NUKLEOFILOWEJI, ELIMINACJI, ADDYCJI Autorzy: A. Białońska, M. Kijewska Kolokwium z SUBSTYTUCJI NUKLEFILWEJI, ELIMINACJI, ADDYCJI Autorzy: A. Białońska, M. Kijewska Wersja A czas: 45 minut Imię i nazwisko Kierunek studiów Nazwisko prowadzącego Data Skala ocen: ndst 0 20, dst

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony KRYTERIA ENIANIA DPWIEDZI Próbna Matura z PERNEM hemia Poziom rozszerzony Listopad 018 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu ch należy

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 4

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 4 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Chemia organiczna Organic chemistry Kod Punktacja ECTS* 4 Koordynator dr Waldemar Tejchman Zespół dydaktyczny dr Waldemar Tejchman Opis kursu (cele kształcenia) Celem

Bardziej szczegółowo

Egzamin wstępny z Chemii 1 lipca 2011 r.

Egzamin wstępny z Chemii 1 lipca 2011 r. Politechnika Warszawska Egzamin wstępny z Chemii 1 lipca 2011 r. 1. Wskaż, które z podanych niżej substancji przereagują z wodnym roztworem chlorowodoru. Podaj zbilansowane równania odpowiednich reakcji

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. 4. Przebieg lekcji. a) Wiadomości.

Kwasy karboksylowe. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. 4. Przebieg lekcji. a) Wiadomości. Kwasy karboksylowe 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna budowę kwasów karboksylowych, nazewnictwo kwasów karboksylowych, podział kwasów karboksylowych, sposoby otrzymywania kwasów karboksylowych, właściwości

Bardziej szczegółowo

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie

Bardziej szczegółowo

Halogenki alkilowe- atom fluorowca jest związany z atomem węgla o hybrydyzacji sp 3 KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA BUDOWĘ FRAGMENTU ALKILOWEGO:

Halogenki alkilowe- atom fluorowca jest związany z atomem węgla o hybrydyzacji sp 3 KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA BUDOWĘ FRAGMENTU ALKILOWEGO: FLUOROWCOPOCHODNE Halogenki alkilowe- atom fluorowca jest związany z atomem węgla o hybrydyzacji sp 3 KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA BUDOWĘ FRAGMENTU ALKILOWEGO: Cl CH 2 -CH 2 -CH 2 -CH 3 CH 3 -CH-CH 3 pierwszorzędowe

Bardziej szczegółowo

Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - kwasy karboksylowe, estry, glicerydy - tłuszcze, mydła + przykładowe zadania z rozwiązaniami

Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - kwasy karboksylowe, estry, glicerydy - tłuszcze, mydła + przykładowe zadania z rozwiązaniami Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - kwasy karboksylowe, estry, glicerydy - tłuszcze, mydła + przykładowe zadania z rozwiązaniami I. Kwasy karboksylowe 1. Budowa i klasyfikacja kwasów karboksylowych

Bardziej szczegółowo

Substytucja nukleofilowa

Substytucja nukleofilowa Substytucja nukleofilowa Katarzyna strowska eakcja podstawienia nukleofilowego polega na wymianie grupy X związanej z atomem węgla na odczynnik nukleofilowy. Podstawnikiem X jest przeważnie grupa elektronoakceptorowa,

Bardziej szczegółowo

CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery.

CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. Dział - Węgiel i jego związki. określa, czym zajmuje się chemia organiczna definiuje

Bardziej szczegółowo

1. REAKCJA ZE ZWIĄZKAMI POSIADAJĄCYMI KWASOWY ATOM WODORU:

1. REAKCJA ZE ZWIĄZKAMI POSIADAJĄCYMI KWASOWY ATOM WODORU: B I T E C N L CEMIA G GANICZNA I A Własności chemiczne Związki magnezoorganiczne wykazują wysoką reaktywność. eagują samorzutnie z wieloma związkami dając produkty należące do różnych klas związków organicznych.

Bardziej szczegółowo

Skala ocen: ndst 0 20, dst , dst , db , db , bdb Informacja:

Skala ocen: ndst 0 20, dst , dst , db , db , bdb Informacja: Kolokwium III Autorzy: A. Berlicka, E. Dudziak Imię i nazwisko Kierunek studiów azwisko prowadzącego Data Wersja B czas: 60 minut Skala ocen: ndst 0 20, dst 20.5 24, dst 24.5 28, db 28.5 32, db 32.5 36,

Bardziej szczegółowo

ORGANICZNE POCHODNE KWASU WĘGLOWEGO. Krystyna Dzierzbicka

ORGANICZNE POCHODNE KWASU WĘGLOWEGO. Krystyna Dzierzbicka RGANIZNE PDNE KWASU WĘGLWEG Krystyna Dzierzbicka Kwas węglowy ( 2 3 ) słaby kwas nieorganiczny, istnieje tylko w wodnych roztworach. 2 == + kwas węglowy Trwałą nieorganiczną pochodną kwasu węglowego jest

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ZESTAW ZADAŃ DLA KLAS REALIZUJĄCYCH CHEMIĘ W WYMIARZE MINIMUM 8 GODZIN W CYKLU KSZTAŁCENIA.

KRYTERIA OCENIANIA ZESTAW ZADAŃ DLA KLAS REALIZUJĄCYCH CHEMIĘ W WYMIARZE MINIMUM 8 GODZIN W CYKLU KSZTAŁCENIA. MTUR PRÓBN 22 KRĘGW K M I S J EGZMINYJN w KRKWIE HEMI KRYTERI ENINI ZESTW ZDŃ DL KLS RELIZUJĄYH HEMIĘ W WYMIRZE MINIMUM 8 GDZIN W YKLU KSZTŁENI. 55 kręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie Matura próbna

Bardziej szczegółowo

Fluorowcowęglowodory są to pochodne węglowodorów, gdzie jeden lub więcej atomów wodoru jest podstawione atomem fluorowca. Fluorowcowęglowodory mogą

Fluorowcowęglowodory są to pochodne węglowodorów, gdzie jeden lub więcej atomów wodoru jest podstawione atomem fluorowca. Fluorowcowęglowodory mogą Fluorowcowęglowodory są to pochodne węglowodorów, gdzie jeden lub więcej atomów wodoru jest podstawione atomem fluorowca. Fluorowcowęglowodory mogą być alifatyczne i aromatyczne. Grupą funkcyjną dla tych

Bardziej szczegółowo

PRACA KONTROLNA Z CHEMII NR 1 - Semestr I 1. (6 pkt) - Krótko napisz, jak rozumiesz następujące pojęcia: a/ liczba atomowa, b/ nuklid, c/ pierwiastek d/ dualizm korpuskularno- falowy e/promieniotwórczość

Bardziej szczegółowo

Kwasy organiczne G. H. I. J. K. ONa L. Ł. O OH

Kwasy organiczne G. H. I. J. K. ONa L. Ł. O OH ollegium Medicum UJ, Katedra hemii rganicznej, Barbara Drożdż Kwasy organiczne 1. arysuj wzory półstrukturalne poniższych kwasów: a. glicerynowy b. cytrynowy c. szczawiooctowy d. bursztynowy e. cynamonowy

Bardziej szczegółowo

Metody fosforylacji. Schemat 1. Powstawanie trifosforanu nukleozydu

Metody fosforylacji. Schemat 1. Powstawanie trifosforanu nukleozydu Metody fosforylacji Fosforylacja jest procesem przenoszenia reszty fosforanowej do nukleofilowego atomu dowolnego związku chemicznego. Najczęściej fosforylację przeprowadza się na atomie tlenu grupy hydroksylowej

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I

Zagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I Nr zajęć Data Zagadnienia Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I 9.10.2012. b. określenie liczby cząstek elementarnych na podstawie zapisu A z E, również dla jonów; c. określenie

Bardziej szczegółowo

TEMAT: Estry pachnąca chemia

TEMAT: Estry pachnąca chemia Scenariusz lekcji chemii utor: Katarzyna Polonis Borodynko DZIŁ: Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów TEMT: Estry pachnąca chemia Cele lekcji - uczeń po zajęciach potrafi: napisać wzór ogólny estrów; opisać

Bardziej szczegółowo

CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE. ALKOHOLE I FENOLE. IZOMERIA. POLIMERYZACJA.

CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE. ALKOHOLE I FENOLE. IZOMERIA. POLIMERYZACJA. INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy do matury i rekrutacji na studia medyczne Rok 2017/2018 www.medicus.edu.pl tel. 501 38 39 55 CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE. ALKOHOLE I FENOLE. IZOMERIA.

Bardziej szczegółowo

Kwas HA i odpowiadająca mu zasada A stanowią sprzężoną parę (podobnie zasada B i kwas BH + ):

Kwas HA i odpowiadająca mu zasada A stanowią sprzężoną parę (podobnie zasada B i kwas BH + ): Spis treści 1 Kwasy i zasady 2 Rola rozpuszczalnika 3 Dysocjacja wody 4 Słabe kwasy i zasady 5 Skala ph 6 Oblicznie ph słabego kwasu 7 Obliczanie ph słabej zasady 8 Przykłady obliczeń 81 Zadanie 1 811

Bardziej szczegółowo

Aminy. - Budowa i klasyfikacja amin - Nazewnictwo i izomeria amin - Otrzymywanie amin - Właściwości amin

Aminy. - Budowa i klasyfikacja amin - Nazewnictwo i izomeria amin - Otrzymywanie amin - Właściwości amin Aminy - Budowa i klasyfikacja amin - Nazewnictwo i izomeria amin - Otrzymywanie amin - Właściwości amin Budowa i klasyfikacja amin Aminy pochodne amoniaku (NH 3 ), w cząsteczce którego jeden lub kilka

Bardziej szczegółowo

Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści

Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści Anna Kulaszewicz Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy lp. Dział Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z przedmiotowym systemem oceniania i wymaganiami edukacyjnymi z

Bardziej szczegółowo

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych

Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 1 CHEMIA zbiór zadań matura 2018 tom II Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 2 Spis treści 1.Węglowodory... 3 2. Alkohole, fenole... 4 3. Estry i tłuszcze... 6 6. Związki organiczne zawierające

Bardziej szczegółowo

Część I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów)

Część I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów) Zadanie 1 (0 6 punktów) Część I ZADANIA PROBLEMOWE (26 punktów) W podanym niżej tekście w miejsce kropek wpisz: - kwas solny - kwas mlekowy - kwas octowy - zjełczałe masło - woda sodowa - pokrzywa - zsiadłe

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji w technikum z działu Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów ( 1 godz.) Temat: Estry pachnąca chemia.

Scenariusz lekcji w technikum z działu Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów ( 1 godz.) Temat: Estry pachnąca chemia. Scenariusz lekcji w technikum z działu Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów ( 1 godz.) Temat: Estry pachnąca chemia. Cele dydaktyczno- wychowawcze: Wyjaśnienie mechanizmu reakcji estryfikacji Poznanie

Bardziej szczegółowo

WĘGLOWODORY AROMATYCZNE

WĘGLOWODORY AROMATYCZNE WĘGLOWODORY AROMATYCZNE cykliczne węglowodory spełniające warunki aromatyczności: Ale: związki niearomatyczne 1 ZWIĄZKI AROMATYCZNE - przykłady 2 NOMENKLATURA Monocykliczne węglowodory aromatyczne są nazywane

Bardziej szczegółowo

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO XV Konkurs Chemii Organicznej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1 (9 pkt) Ciekłą mieszaninę,

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy PESEL ZDAJĄ CEGO Miejsce na nalepkę z kodem szkoły Instrukcja dla zdającego PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII Arkusz II (dla poziomu rozszerzonego) Czas pracy 120

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony KRYTERIA ENIANIA DPWIEDZI Próbna Matura z PERNEM hemia Poziom rozszerzony Listopad 018 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu ch należy

Bardziej szczegółowo

CHEMIA 10. Oznaczenia: R - podstawnik węglowodorowy, zwykle alifatyczny (łańcuchowy) X, X 2 - atom lub cząsteczka fluorowca

CHEMIA 10. Oznaczenia: R - podstawnik węglowodorowy, zwykle alifatyczny (łańcuchowy) X, X 2 - atom lub cząsteczka fluorowca INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy na studia medyczne kierunek lekarski, stomatologia, farmacja, analityka medyczna tel. 0501 38 39 55 www.medicus.edu.pl CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE.

Bardziej szczegółowo

wzory skrócone Kwasy aromatyczne grupa arylowa połączona z grupą karboksylową. kwas benzoesowy

wzory skrócone Kwasy aromatyczne grupa arylowa połączona z grupą karboksylową. kwas benzoesowy KWASY KARBKSYLWE wzór ogólny wzory skrócone grupa karboksylowa Kwasy alifatyczne grupa alkilowa połączona z grupą karboksylową kwas propionowy kwas mrówkowy Kwasy aromatyczne grupa arylowa połączona z

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Pierwiastki, nazewnictwo i symbole. Budowa atomu, izotopy. Przemiany promieniotwórcze, okres półtrwania. Układ okresowy. Właściwości pierwiastków a ich położenie w

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. ĆWICZENIE 6 i 7. Aminy i amidy kwasowe

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. ĆWICZENIE 6 i 7. Aminy i amidy kwasowe ĆWICZENIE 6 i 7 Aminy i amidy kwasowe Do amin zaliczamy związki organiczne, których wzór można wyprowadzić ze wzoru amoniaku przez podstawienie w nim atomu lub atomów wodoru grupą lub grupami alkilowymi

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna. Mechanizmy reakcji chemicznych. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Chemia organiczna. Mechanizmy reakcji chemicznych. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia organiczna Mechanizmy reakcji chemicznych Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego 1 homoliza - homolityczny rozpad wiązania w jednym z reagentów; powstają produkty zawierające

Bardziej szczegółowo

1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego:

1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego: 1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego: 2. Określ w którą stronę przesunie się równowaga reakcji rozkładu

Bardziej szczegółowo

UJ - Collegium Medicum, KChO, Pracownia chemii organicznej S. Acylacja. Symbol Nazwa otrzymywanego preparatu strona. Acylacja część teoretyczna 2

UJ - Collegium Medicum, KChO, Pracownia chemii organicznej S. Acylacja. Symbol Nazwa otrzymywanego preparatu strona. Acylacja część teoretyczna 2 UJ - Collegium Medicum, KCh, Pracownia chemii organicznej S Symbol Nazwa otrzymywanego preparatu strona część teoretyczna 2 A1 Aspiryna I 5 A2 Aspiryna II 6 A3 Acetanilid 7 A4 N-acetylo-p-toluidyna 8 A5

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Budowa i nazewnictwo fenoli

Spis treści. Budowa i nazewnictwo fenoli Spis treści 1 Budowa i nazewnictwo fenoli 2 Kwasowość fenoli 2.1 Kwasowość atomów wodoru 2.2 Fenole jako kwasy organiczne. 3 Reakcje fenoli. 3.1 Zastosowanie fenolu Budowa i nazewnictwo fenoli Fenolami

Bardziej szczegółowo

KWASY KARBOKSYLOWE. Krystyna Dzierzbicka

KWASY KARBOKSYLOWE. Krystyna Dzierzbicka KWASY KARBKSYLWE Krystyna Dzierzbicka Kwasy karboksylowe są związkami organicznymi zawierającymi grupę karboksylową -H zbudowaną z grupy karbonylowej () i hydroksylowej (H). R (Ar) H karboksylowy Możemy

Bardziej szczegółowo

Kwasy organiczne. 1. Narysuj wzory półstrukturalne poniższych kwasów:

Kwasy organiczne. 1. Narysuj wzory półstrukturalne poniższych kwasów: Kwasy organiczne 1. arysuj wzory półstrukturalne poniższych kwasów: a. glicerynowy b. cytrynowy c. szczawiooctowy d. bursztynowy e. cynamonowy f. akrylowy g. jabłkowy h. walerianowy i. fosfoenolopirogronowy

Bardziej szczegółowo

Slajd 1. Slajd 2. Aminy. trietyloamina. amoniak. chlorofil

Slajd 1. Slajd 2. Aminy. trietyloamina. amoniak. chlorofil Slajd 1 Aminy chlorofil Slajd 2 amoniak trietyloamina Slajd 3 Wypadkowy moment dipolowy 1 lub 2 aminy: donory lub akceptory wiązania wodorowego 3 aminy: mogą być wyłącznie akceptorami wiązania wodorowego

Bardziej szczegółowo

LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach:

LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach: LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa Zadanie 1 (3 pkt) Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach: H 3 C CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 a) b) W tym celu: a) wybierz odpowiedni

Bardziej szczegółowo