Informator dla opolskich seniorów. rzecz seniorów, mające swoje siedziby na terenie Miasta Opola, rady domów dziennego

Transkrypt

1 wydrzni kultur sport zdrowi Informtor dl opolskich sniorów wiosn 2015 gzmplrz bzpłtny Drodzy Czytlnicy! Now Rd Sniorów W związku z wygśnięcim mndtów poprzdnij kdncji funkcjonującj w Opolu Rdy Sniorów, w minionym misiącu Przydnt Mist Opol powołł skłd Rdy Sniorów II Kdncji. Now Rd się już ukonstytuowł, jj przwodniczącą zostł pni Grżyn Boguck-Ognisty. rzcz sniorów, mjąc swoj sidziby n trni Mist Opol, rdy domów dzinngo i cłodobowgo pobytu orz rd dzilnic. Poniwż mndt wybrnych wówczs członków Rdy Sniorów wygsł wrz z upływm poprzdnij kdncji smorządowj, polityk sniorln stł się jdnym z prioryttów włdz Opol, nizbędn stło się powołni Rdy Sniorów II Kdncji. Stło się to n Rd Sniorów powstł w Opolu w roku 2014 mocy zrządzni przydnt mist z dn. 7 n mocy uchwły Rdy Mist. Postwiono jj kwitni 2015 r. zdni płnini funkcji społczngo orgnu dordczgo Rdy Mist i Przydnt Mist Członkmi Rdy Sniorów II Kdncji zostli: Opol w zkrsi polityki społcznj, dmogr- Mri Trs Biłk, Brbr Binik, Grficznj i sniorlnj. żyn Boguck-Ognisty, Irn Bork, Grżyn Głównym clm istnini Rdy Sniorów jst Butmnkiwicz, Stnisłw Dzidziński, Mri intgrcj, wspirni i rprzntowni śro- Jnick, Wisłw Król, Hlin Łubniwsk, dowisk osób strszych poprzz ścisłą współ- Lokdi Kublńc, Irn Pikrsk, Jn prcę z włdzmi Mist przy rozstrzygniu Skowron, Trs Sokołowsk, Andrzj Sojcki i Lidi Żołądź. istotnych sprw sniorów. Rd skłd się z 15 członków dlgownych Wwnątrz ninijszj publikcji rozpoczynmy przz orgnizcj pozrządow dziłjąc n przntcję sylwtk członków Rdy Sniorów. Rportż o Domu Dzinngo Pobytu Mlink str. 4 Przydtn informcj str. 5 To j Twój wnuczk. Potrzbuję piniędzy! str. 6 Policj dl Sniorów str. 7 Sond: Jk się żyj w Opolu? Str. 8 Zdrowi: Aktywni przz życi. Pordy dr Królikowskij str. 9 Dzidk z bjki. Rkonstrukcj historyczn n mryturz str. 10 Rozrywk: Dziś przpis n psztt z slr orz sudoku str. 11 więcj informcji n: Jżli trzymci w rękch nszą publikcję, to znczy, ż lbo intrsują ws sprwy sniorów, lbo mci do sniorów jkąś sprwę, lbo po prostu jstści sniormi. To jst gzt dl Ws! Półki sloników prsowych uginją się pod ciężrm nizliczonych wydwnictw, w kżdj lif-stylow rportż i pordy, jk być młodą i piękną, lbo bogtym i ktywnym młodzińcm. Gdyby obc cywilizcj chcił bdć Zimię n podstwi rynku prsowgo, to zpwn by doszł do wniosku, ż ludzi żyją mnij więcj do cztrdzistki. Cóż, młodość jst piękn i dziwić się ni nlży, ż się ją lnsuj, l przciż i zstrzć się możn piękni, ktywni i zdrowo. Brdzo wilu opolskich sniorów tk włśni podchodzi do tmtu niubłgngo upływu czsu, l ciągl jst tż wilu tkich, którzy myślą, ż rdość, ktywność, mijski imprzy, kwirni i cikwy tryb życi to już ni dl nich. Ż prwo do pogody duch mją tylko młodzi. A to przciż niprwd! Ztm dość sidzni w cztrch ścinch i ponurgo myślni. Sniorzy mją prwo do płnoprwngo korzystni z wszlkich dóbr, jki moż dć im Misto Opol. A my jstśmy po to by w tym pomóc poprzz dostrczni informcji i pokzni jk godni i dobrz możn spędzć tzw. jsiń życi. Chodźci więc z nmi i korzystjci z życi! Rdkcj Wywid Przydnt Arkdiusz Wiśniwski Podjęliśmy dcyzję o skoordynowniu dziłń n rzcz sniorów, by polityk sniorln stnowił jdn z lmntów strtgii polityki społcznj Mist Opol. OPOLE DLA SENIORA O złożnich mijskij polityki sniorlnj, koniczności zminy sposobu rozumini problmtyki sniorlnj i plnch wobc społczności osób strszych rozmwimy z Przydntm Mist Opol Arkdiuszm Wiśniwskim. cd n str. 2

2 Wywid Pni Przydnci z czgo wynik zintrsowni sprwmi sniorów, któr obsrwujmy w nszym miści? - Sprwy sniorów od dwn są w polu nszgo zintrsowni i w tym tmci dużo się już w nszym miści wydrzyło. Nigdy jdnk ni jst tk dobrz, żby ni mogło być lpij, dltgo rzczywiści z szczgólną uwgą spoglądm n zgdnini tzw. polityki sniorlnj. Jstśmy winni uwgę i szcunk osobom, któr z rcji swgo wiku moż ni zwsz potrfią sobi sm pordzić z problmmi życi w nszym miści, z drugij strony mją swój udził w budowniu nszj loklnj społczności. Moją intncją jst by Opol było mistm przyjznym wszystkim miszkńcom, którzy świdomi uczstniczą w budowniu loklnj wspólnoty, bz względu n wik. Czy nsz misto prędko się strzj? - Opolszczyzn jst rgionm, który njbrdzij w cłym krju odczuw problmy dmogrficzn. Byłoby dziwn, gdyby zjwisk t ni dotykły stolicy nszgo rgionu. Chcąc w sposób odpowidzilny myślć o przyszłości Opol, musimy w nszych dziłnich brć pod uwgę sytucję dmogrficzną i systmtyczni zwiększjący się udził osób powyżj 60 roku życi w strukturz miszkńców Opol. Musimy tż dostrzgć spcyfikę stylu życi sniorów i związn z tym potrzby orz problmy z jkimi muszą się oni borykć. nusz Kowlski, odpowidzilny z sprwy społczn w nszym miści. A co Pn rozumi pod pojęcim polityk sniorln? - Polityk sniorln to dziłni dl osób strszych i polityk wobc osób strszych, przłmując strotypy dotycząc strości i wdrżjąc koncpcję ktywngo strzni się w obszrch: ztrudnini, ktywności społcznj, zdrowgo i bzpiczngo miszkni, tkż zdolność i przygotowni otoczni do wykorzystni potncjłu strzjącgo się społczństw. W tym clu nizbędn jst zmin prspktywy i rozptrywni procsów strzni się populcji widzi- Przydnt Arkdiusz Wiśniwski Polityk sniorln - to ogół clowych dziłń orgnów dministrcji publicznj wszystkich szczbli orz innych orgnizcji i instytucji, któr rlizują zdni i inicjtywy ksztłtując wrunki godngo i zdrowgo strzni się. No włśni problmy sniorów, czy istniją w Opolu jkiś systmow rozwiązni w tym zkrsi? Snior /osob strsz - to osob, któr - Oczywiści, istniją wspirn przz misto pl- ukończył 60. rok życi. Dfinicj jst zgodcówki kirując swoją ofrtę do sniorów. Jdnk n z przyjętą przz Pirwsz Świtow widzimy, ż wciąż tylko mł część populcji osób strszych korzyst z istnijących możliwości. Dopr- Zgromdzni n tmt Strzni się Spocowni wymgją tkż stndrdy świdczonych łczństw ONZ w 1982 r. usług. Dj się zuwżyć, ż sm społczność sniorów jst mło zintgrown i brk jst populrnj w innych krjch mody n pomoc sąsidzką. nych dotąd w kontkści pogorszonj sprwności psychofizycznj i usług świdczonych przz ośrodk Co chc Pn z tym wszystkim zrobić? pomocy społcznj n rzcz postrzgni procsu - Podjęliśmy już dcyzję o skoordynowniu dzi- strzni się, jko procsu zindywidulizowngo, łń n rzcz tj grupy miszkńców, by polityk z odminną dynmiką, co z tym związn z sniorln stnowił jdn z lmntów strtgii zróżnicownymi potrzbmi. Ztm plnowni polityki społcznj Mist Opol. W tym clu sfor- ofrty dl sniorów musi uwzględnić tę spcyfikę mułowliśmy złożni polityki sniorlnj mist. i rozpiętość. Chcmy zminić sposób trktowni osób strszych z przdmiotowgo n podmiotowy. Bo sniorzy ni Myśli Pn ztm o wzmożonj ktywizcji zwosą tmtm do złtwini, problmm do roz- dowj strszych miszkńców? wiązni, lcz są prtnrmi włdz smorządo- - Tu chodzi o postrzgni strszj populcji, w chwych i jko tcy mją prwo ktywni uczstniczyć rktrz wrtości i zsobu, ni jko powżnj bw oprcowniu i rlizcji polityki sniorlnj Mist riry rozwojowj. Zmin tj prspktywy musi przopol. Osobą zrządzjącą jst wicprzydnt J- łożyć się n proponowni rozwiązń pozwljących Przwodnicząc Rdy Sniorów Przdstwimy członków Rdy Sniorów Grżyn Boguck-Ognisty Od nidwn Przwodnicząc Rdy Sniorów Mist Opol. Z wyksztłcni nuczycilk. Po przjściu n mryturę złożycilk Akdmii Rozwoju Umijętności. Grżyn Boguck-Ognisty Codzinni poznwj nowych ludzi i strj się ich zrozumić. 2 Obcni prowdzi stronę intrntową pl poświęconą tmtyc sniorlnj pod hsłm Wź życi w swoj ręc. N portlu promuj zdrową żywność i ktywność po 50-tc. Sm uprwi jogę. Jst zwolnniczką zkłdni Klubów Snior w kżdj dzilnicy Opol i budowy Mij- skigo Cntrum Snior. Miszk w dzilnicy Now Wiś Królwsk i prgnęłby ktywizowć sniorów włśni stmtąd. Jst bbcią szścioltnigo Adsi. Czynni uczstniczy w życiu mist, rcnzuj i komntuj wydrzni n swoim blogu. Jj dwizą jst hslo: Codzinni poznwj nowych ludzi i strj się ich zrozumić. Zmiścił j n swojj stroni w publikcji Dklog. -mil: g.ognisty@wp.pl n wykorzystni możliwości sniorów nstwini n ktywizcję społczną i zwodową. J sm znm wilu sniorów, którzy mją konkrtną widzę i umijętności, nbywn przz lt prcy zwodowj, którą chcą się podzilić. Ni widzą tylko, jk to zrobić. Jk Pn chc to osiągnąć? - Strzni się nszj społczności to kwsti, któr dotyczy wszystkich orgnizcji i instytucji dziłjących n trni mist. Stąd, by osiągnąć pozytywną zminę nizbędn jst współprc smorządu z prtnrmi gospodrczymi, społcznymi, publicznymi czy pozrządowymi. Będzimy zchęcć t podmioty do włączni się w konkrtn dziłni n rzcz sniorów. Myślę, ż wilką pomocą będzi powołn Rd Sniorów Mist Opol II Kdncji to njlpsi ksprci z zkrsu sprw sniorów, wskzni przz opolski środowisko sniorln. A co dlj? - W chwili obcnj Opol stoi przd konicznością przksztłcni struktury wydtków i inwstycji, by w większym niż obcni stopniu zspokjć oczkiwni corz licznijszj grupy corz strszych miszkńców mist. Pirwszym zwistunm tkigo podjści jst dcyzj o dokonniu korkty budżtu mist, dzięki którj pond 320 tysięcy złotych zostni przznczon n windę zwnętrzną dl przychodni Zodrz. Pcjnci tj plcówki to główni sniorzy, którzy muszą wspinć się po stromych schodch, by skorzystć z pordy lkrskij. Jdnk zmin kcntów w loklnj polityc wymg społcznj dyskusji, nliz i czsu orz co istotn istnini odpowidnich dokumntów strtgicznych. Stąd nizbędn jst dokonni rztlnj dignozy sytucji osób strszych w Opolu. Okrślni problmów i potrzb. Sformułowni clów krótkoi długotrminowych orz oprcowni hrmonogrmu dziłń. Nizbędn tż jst włączni do oprcowni, nstępni rlizcji polityki sniorlnj mist, wszystkich instytucji mist orz uczlni wyższych, orgnizcji pozrządowych, plcówk służby zdrowi, policji, kościołów i związków wyznniowych, przdsiębiorców itp. Włśni w clu skoordynowni cłości tych dziłń powołłm koordyntorkę ds. polityki sniorlnj Mist Opol pnią Iwonę Nidojdło. Jj zdnim jst zrządzni zminą w obszrz polityki sniorlnj mist, przy współprcy z środowiskim sniorów, prtnrmi publicznymi, pozrządowymi i prywtnymi orz ksprtmi. Pytł Bolsłw BEZEG informtor dl opolskich sniorów

3 Wywid Pmiętć o sniorch! O sposobch rlizcji polityki sniorlnj w Miści Opolu, o tym co to włściwi jst polityk sniorln, tkż o clch jki sobi stwi w swj prcy dl strszych miszkńców mist rozmwimy z Koordyntorm do sprw Polityki Sniorlnj Mist Opol Iwoną Nidojdło. Obsrwujmy w miści Opolu wzmożon zintrsowni sprwmi njstrszych miszkńców. Uznno tę tmtykę z wżną, do tgo stopni, ż powołno spcjln stnowisko Koordyntor do sprw Polityki Sniorlnj Mist Opol. Co to jst włściwi t polityk sniorln? - Trzb zcząć od tgo co to fktyczni jst polityk sniorln. To jst nic inngo jk włączni zrówno podmiotów z sktor finnsów publicznych, jdnostk smorządowych, jk i prtnrów w postci orgnizcji pozrządowych, przdsiębiorców, uczlni, szkół itd. do tgo by wspólni wyprcowć i rlizowć przdsięwzięci, któr mją przyczynić się do polpszni jkości życi miszkńców mist, w tym wypdku osób w wiku 60+. W jki sposób będzimy rlizowć prktyczni tę politykę? sniork, więc trktujmy t okrślni wyminni. Czy mmy jkiś sttystyki, któr by nm mówiły il tkich osób mmy w Opolu? - Sttystyki owszm są, wystrczy, ż sięgnimy do dnych z biur mldunkowgo. Wydził Polityki Społcznj Urzędu Mist przygotowując się do rlizcji różnych progrmów skirownych do osób w wiku 60, 65+, z tych sttystyk skorzystł i n dziń dzisijszy możmy powidzić, ż osób w wiku 60+ jst w Opolu blisko 30 proc. Iwon Nidojdło Moim zdnim będzi skoordynowni dziłń wydziłów i jdnostk Urzędu Mist przy podjmowniu rozmitych dcyzji, tk by zwsz pmiętno o tym, ż jdnym z odbiorców będzi miszknic w wiku sniorlnym. Jki njwżnijsz cl stwi sobi pni w prcy n stnowisku koordyn- Njpirw trzb się dowidzić jk jst, czyli do- tor do sprw polityki sniorlnj Mikonć dignozy sytucji, minowici spojrzć st Opol? w jkij sytucji pozostją sniorzy miszkjący w Opolu i okrślić potrzby orz problmy jki - Pirwsz moj dziłni ni przyniosą mją. I dkwtni do tgo nlży podjąć dcyzję mirzlngo fktu w postci wybudojki cl w njbliższych 5-10 ltch mją być osią- wngo budynku czy kwłk połognięt, wszystko po to, żby móc zspokoić w jk żongo sfltu, poniwż uwżm, iż jżli mmy njwyższym stopniu istnijąc potrzby, orz przy- dokonywć dziłń w okrślonym obszrz, to ich czynić się do rozwiązni problmów, z jkimi n co współutormi, współutorkmi muszą być osoby, dziń borykją się strsi miszkńcy Opol. któr są tymi dziłnimi zintrsown. Od lutgo, kidy zostłm powołn, moj pirwsz kroki W którym momnci z prspktywy mist stj- skirowłm do środowisk sniorlnych, zrówno my się sniorm, strszym miszkńcm? tych sformlizownych, jk i niformlnych, po to - Myśląc o sniorz możn przytoczyć wil dfini- by powidzić, ż w miści Opolu rozpoczyn cji. Pirwsz z nich to zkończni ktywności z- się now r, którą będzi cchowć zdcydowwodowj. Trochę się to kłóci z osobmi, któr tro- ni większ zintrsowni sprwmi sniorlnychę wczśnij kończą tę ktywność zwodową, czyli mi. Żby zproponowć, włączyć, zngżowć mówimy tutj o groni nuczycili, czy prcowników w współprcę z mistm zrówno w okrślniu służb mundurowych, bo dosyć trudno o 45-ltkch potrzb i problmów, jk i ngżowni się w rmówić, ż są sniormi. W związku z tym posługu- lizcję i dziłni n rzcz njbrdzij zintrsojmy się dfinicją zwrtą w dokumnci rządowym wnych grup. Co moż być nmclnym dowodm ztytułownym Długoflow Polityk Sniorln tgo, ż polityk sniorln jst rlizown? Myślę, w okrsi i tm jst jsno okrślon, ż ż przd wszystkim dcyzj podjmown przz snior to osob, któr ukończył 60 rok życi. To, ż pn przydnt Wiśniwskigo związn z loklimówimy rz snior, rz strszy miszknic wynik zcją Domu Snior, dptcją budynku i budową z tgo, ż nizręczni byłoby stl powtrzć snior, nowych obiktów w tym zkrsi. Od rzu powim, Wicprzwodnicząc Rdy Sniorów Przdstwimy członków Rdy Sniorów Grżyn Butmnkiwicz Grżyn Butmnkiwicz wiosn 2015 Od nidwn wicprzwodnicząc Rdy Sniorów Mist Opol. Przs Fundcji Międzypokolniowj CZAS Cntrum Zdrowi Aktywngo Snior. Prowdzi tż Akdmię Młodych Src Uniwrsytt II i III wiku n Politchnic Opolskij, gdzi n wykłdy w kżdy czwrtk o godz uczęszcz pond 160 osób. ż to jst wspóln prc wilu osób Wydziłu Polityki Społcznj Urzędu Mist, Mijskigo Ośrodk Pomocy Rodzini. Myślę, ż jki jst fkt tj nszj dziłlności zobczymy z około dw lt. Co cikwgo wydrzy się w środowisku sniorlnym jszcz w tym roku? - Powołn przz pn przydnt Wiśniwskigo Rd Sniorów II kdncji będzi ciłm njbrdzij komptntnym by przdstwić propozycj dziłń, któr sm wyprcuj w toku swojj prcy n rzcz sniorów. Moim zdnim będzi skoordynowni dziłń wydziłów i jdnostk Urzędu Mist przy podjmowniu rozmitych dcyzji, tk by zwsz pmiętno o tym, ż jdnym z odbiorców będzi miszknic w wiku sniorlnym, by przy podjmownych dziłnich uwzględnić szczgóln potrzby jki mją osoby w wiku 60+. Pytł Bolsłw BEZEG Nidwno wzięł udził w ogólnopolskich wyborch Miss po 50-tc, gdzi zdobył tytuł Miss Przdsiębiorczości. Zostł powołn do Rdy ds. Polityki Sniorlnj przy Wojwodzi Opolskim. Jst mgistrm turystyki, bsolwntką Akdmii Wychowni Fizyczngo w Poznniu orz pilotką wyciczk krjowych i zgrnicznych. Prcowł jko Dyrktor Oddziłu Orbisu w Opolu. Posid crtyfikt zrządzni projktmi unijnymi - w rmch Fundcji zrlizowł już projkty ddykown więcj informcji n: osobom 50 plus Aktywni bo zdrowi i Aqu rdość. Osttnio wzięł udził w ogólnopolskich wyborch Miss po 50-tc, gdzi zdobył tytuł Miss Przdsiębiorczości. W Rdzi Snior będzi zjmowć się sprwmi związnymi ktywizcją ruchową 50 plus. mil: fundcjczs@hotmil.com 3

4 Rportż Dom Dzinngo Pobytu MALINKA Tutj dziń rozpoczyn się już przd ósmą, kidy przychodzą pirwsi sniorzy. Większość to miszkńcy Mlinki i pobliskigo Osidl AK, l ni tylko. Kilknści osób dojżdż z Zodrz, rszt to miszkńcy Cntrum. Codzinni przychodzi tu ok. 50 osób. Zczynją od gimnstyki, njpirw tj rozluźnijącj, o 9.30 przchodzą do brdzij ktywnj. Ltm zjęci odbywją się n boisku. Kidy w 2010 r. ogłoszono, ż cły prtr wiżowc przy ul. Piotrkowskij po byłym przdszkolu koljowym zostni przznczony n Dom Dzinngo Pobytu rozpoczęły się protsty i ptycj miszkńców przciwko tworzniu nklwy dl struszków w ich bloku. Dziś są już zżyci i przyzwyczjni do widoku strszych pń i pnów rźno zmirzjących po ul. Piotrkowskij n zjęci. Włączją się w wspóln inicjtywy, których ukoronownim jst doroczny fstyn osidlowy. N scnę wówczs wkrczją z progrmm rtystycznym zspoły z DDP, widzmi są miszkńcy osidl. Zrówno przygotowni do fstynu, jk i sm zbw, intgruj wszystkich. Uczstnicy ni wyobrżją sobi już życi bz udziłu w przygotownych tu ofrtch kulturlnych. Jk dostć się do DDP Mlink? Pirwsz trzy misiąc uczęszcz się n próbę, po to by dobrć sobi wrsztty i zjęci do swoich upodobń. Jdni prfrują brydż i komputry, inni, w szczgólności pni, oddją się gotowniu n zjęcich kulinrnych (ptrz psztt z slr str.11) lub tż poświęcją w cłości czs n rlks. Rlks jst wżny, nic bowim tk ni uprzyjmni czsu jk pogwędki przy hrbtc, n to trzb zwsz znlźć czs. Istotn tż jst dobrni sobi towrzystw, niktórzy umwiją się w kilk osób. Po trzch misiącch sprwdzn są uprwnini mrytln lub rntow, trzb tż przdstwić zświdczni o dochodch. Wszystki zjęci są bowim niodpłtn, Bywlcy DDP Mlink podczs wyprwy do Krkow. " Podczs zjęć plstycznych równiż byw wsoło. jdnk z obidy trzb zpłcić, l ni więcj niż 8 zł. Pni Józi z ul. Ktowickij ni wyobrż już sobi życi bz codzinngo pobytu w Mlinc. To on picz, gotuj i jst odpowidziln z kuchnię, któr służy wszystkim. Tu powstją poczęstunki n większość uroczystości jst ich tu nimło. Skąd widzą kidy i n co się zpisć? - Informcj rozchodzą się pocztą pntoflową, kidy kończymy dny kurs, jgo uczstnicy zchęcją tk wilu nstępnych chętnych, ż list czsmi jst zmknięt n dw misiąc nprzód. Sniorzy po prostu smi się rkrutują odpowid pn Adm nimtor w Mlinc, trput, przyjcil, często i powirnik. Godz Rozpoczyn się robic z tńcmi. Tńczy się tu wg chorogrfii stworzonj przz tutjszych trputów. Zjęci ruchow prowdzi pni Hnryk Stchowsk. Godzinę późnij, gdy grup robicow odpoczyw, do głosu dochodzi zspół muzyczny. Prowdzący zjęci Pn Adm podkrśl, ż ni chodzi tu o prfkcję muzyczną, zwykł wykonni piosnk bisidnych, krsowych, prób zśpiwni n głosy ulubionych przbojów. Wyprwy i wyciczki Osobny rozdził w DDP Mlink to wyciczki. Skcj krjoznwcz to domn Pn Tdusz, który n co dziń jst Przsm Polskigo Stowrzyszni Krjoznwców. Szlki sniorów prowdzą njczęścij pod Rtusz, gdzi odbyw się zbiórk. Stmtąd ściżki prowdzą w różn cikw, historyczn zkątki Mist pod okim profsjonlnych przwodników. Od czsu do czsu utokrm udją się n dlsz wyciczki jk t osttni szlkim jonnitów do Biłj, którą do dziś wspominją. Ni możn tż zpomnić o ludzich piór, którzy goszczą w DDP Mlink w kżdy osttni wtork misiąc o godz n pornkch litrckich. Dl wszystkich, którzy chcą dowidzić się więcj podjmy nr tlfonu , i drs strony intrntowj DDP Mlink: Jolnt KAWECKA Zdjęci: Archiwum DDP Mlink " - Występ chóru DDP Mlink dl gości plcówki. 4 informtor dl opolskich sniorów

5 Informcj Uniwrsytt Trzcigo Wiku Akdmi Młodych Src Wykłdy Akdmii Młodych Src Uniwrsyttu II i III wiku odbywją się w kżdy czwrtk o godz w uli Politchniki Opolskij przy ul. Ktowickij. Tmt: Podstwy ntropologiczn procsu zrządzni Prowdzący: prof. Zygfryd Smolk Trmin: r. Tmt: Cztry filry długowiczności Prowdzący: dr Jn Pokrywk Trmin: r. Tmt: Zrządzni włsnymi problmmi - ttr rzczywistości orgnizcyjnj List od Przwodniczącj Rdy Sniorów Drog Opolsk Sniorko i Drogi Opolski Sniorz, Wniosk dl Rdy Sniorów Mist Opol Osob zgłszjąc projkt:... Dn kontktow:... Cl projktu:... Opis projktu: czgo dotyczy (mx 200 słów) Prowdzący: mgr Dri Hołodnik orz dr Agniszk Gwlik Trmin: r. Tmt: Ni bójmy się nrgtyki jądrowj Prowdzący: dr Grzgorz Jzirski Trmin: Zkończni roku kdmickigo Trmin: Widomo Pństwu, iż zostł wybrn Rd Sniorów II kdncji Mist Opol. Skłd Rdy to tylko 15 osób, główni przdstwicili orgnizcji pozrządowych prcujących n rzcz sniorów. W trosc o jk njlpsz rozwiązywni problmów opolskich sniorów prosimy Pństw o wsprci nszj prcy poprzz zgłszni włsnych propozycji wniosków, któr pomogłyby lpij poznć nurtując Pństw środowisko problmy utrudnijąc codzinn życi. Czkmy n Pństw propozycj. Ni muszą to być sprwy wilki, nimlż wgi pństwowj. Zcznijmy młymi krokmi przystosowywć nsz lokln środowisko do zchodzących zmin dmogrficznych, szybko strzjącj się opolskij populcji. Zcznijmy zminić nsz misto, by było przyjzn młym i dużym, młodym i strym tkż nipłnosprwnym. Od czgo zcząć? Moż przydłoby się mijsc prkingow S (Snior) obok X n mijskich prkingch, bzpłtnych dl sniorów 65+? Swoj uwgi proszę zgłszć n formulrzu wniosku dostępnym w punkci informcyjnym w holu Rtusz, orz n stroni Pozdrwim srdczni Grżyn Boguck-Ognisty Przwodnicząc Rdy Sniorów... Uzsdnini projktu: komu projkt będzi służył i jką przynisi korzyść społczństwu (mx 200 słów)... Wydrzni Klndrium imprz Piątk 15 mj: VIII Noc Muzów, w Muzum Śląsk Opolskigo odbędzi się pod hsłm Sn Nocy Ltnij. W progrmi m.in. spktkl ogniowy Ttru Tńc i Ruchu z Ognim Mntikor, mpping n budynku muzum, wrsztty, prlkcj. Gmch główny Muzum Śląsk Opolskigo (wjści od ul. Muzlnj), Kminic czynszow, ul. Św. Wojcich 9, godz , wstęp: bzpłtny W rmch Nocy Muzów tkż, m.in. Pokz Świtło i Dźwięk n Wzgórzu Uniwrsytckim, wrsztty, quizy, wykłd Lszk Ołdk, spcr po wzgórzu, spotkni z Brctwm Wojcichowym, godz , wstęp: bzpłtny Piątk 15 mj: Czs Podróżników: Kub, czyli ligtor w złotj kltc. Spotkni z Irną Hodownic. Twrn Podróżników Kubryk, Rynk 32, godz , wstęp: bzpłtny. Sobot 16 mj: Opolsk Wyprw Krjoznwcz - Poznjmy Misto Opol, Strt: Rynk, godz Informcj i zpisy: krjoznwcy@ont.pl; tl ; kom Nidzil 17 mj: Rcitl Edyty Gpprt, Filhrmoni Opolsk Sl koncrtow, ul. Krkowsk 24, godz , wstęp: 80 zł. Ponidziłk 18 mj: SPOTKANIE Z TWÓRCĄ... Mijski Cntrum Orgnizcji Pozrządowych, ul. S. Żromskigo 3, I p, godz , wstęp: bzpłtny Wtork 19 mj: VI Forum Środowisk Litrckich Opolszczyzny Wojwódzk Bibliotk Publiczn, ul. Pistowsk 18, godz wstęp: bzpłtny Środ 20 mj: Żkind, Czyli Pochód Opolskich Studntów Ulicmi Opol - godz Środ 20 mj: Piosnki Jck Cygn, Filhrmoni Opolsk Scn klubow, ul. Krkowsk 24, godz , wstęp: 20 zł Środ 20 mj: pokz filmu: RANDKI W CIEMNO, rż. Lvn Kogushvili, Kino Studio, ul. Strzlców Bytomskich 1, godz , 20.30, wstęp: 8 zł Środ 20 mj: Czs Podróżników: Azj. Spotkni z Rfłm Milnikim, Twrn Podróżników Kubryk, Rynk 32, godz , wstęp: bzpłtny Sobot 23 mj: spktkl: KRÓLOWA ŚNIEGU, rż. Tomsz Konin, Ttr im. Jn Kochnowskigo, pl. Ttrlny 12, godz , 17.00, wstęp: 20 zł norm. / 16 zł ulg. Sobot 23 mj: Opolsk Wyprw Krjoznwcz Wyprw Trnow. Informcj i zpisy: krjoznwcy@ont.pl; tl ; kom ; Sobot 23 mj: pokz filmu: HISTORIE RODZINNE, rż. Srh Polly, godz , wstęp: 10 zł, Ponidziłk 25 mj: Spotkni z ktorm Mrinm Dziędzilm w rmch 11 Fstiwlu Filmowgo Zro Nudy. Kino Studio, ul. Strzlców Bytomskich 1, godz , wstęp: bzpłtny Ponidziłk 25 mj: Śląski Forum Krjoznwcz: Mijsk Bibliotk Publiczn sl konfrncyjn, ul. Minorytów 4, godz , wstęp: bzpłtny Wtork 26 mj: Pornk Litrcki: Spotkni z Twórcą... - n BIS. Dom Dzinngo Pobytu MALINKA, ul. Piotrkowsk 2, godz , wstęp: bzpłtny Środ 27 mj: w rmch progrmu Amryk w Twojj Bibliotc: Amrykński Włóczęg: Hwj Wrsztty ttużu z Bnn Ink, Wykłd Piotr Wojcichowskigo z Polish Tttoo Musum, Mijsk Bibliotk Publiczn - Sl Konfrncyjn, ul. Minorytów 4, wstęp: bzpłtny. Czwrtk 28 mj: Muzyk w Klubowym Fotlu: SPOTKANIA Z MUZYKĄ NA EKRA- NIE. Bibliotk Muzyczn, Rynk 1, godz , wstęp: bzpłtny. Czwrtk 28 mj: Kultur Dostępn: pokz filmu BOGOWIE, rż. Łuksz Plkowski, Kino Hlios, pl. Koprnik 17, godz , wstęp: 10 zł Czwrtk 28 mj: Wykłd o grupi rtystycznj PENERSTWO, Glri Sztuki Współczsnj, pl. Ttrlny 12, godz , wstęp: bzpłtny. Czwrtk 28 mj: spktkl: SEN NOCY LETNIEJ, rż. Pwł Świątk, Ttr Llki i Aktor im. Alojzgo Smolki, ul. Kośngo 2, godz Piątk 29 mj: prmir spktklu: LABIRYNT, Ttr Llki i Aktor im. Alojzgo Smolki, ul. Kośngo 2, godz ,, wstęp: 18 zł norm. / 15 zł ulg. Piątk 29 mj: spotkni z Admm Korzniowskim, Wojwódzk Bibliotk Publiczn Sl konfrncyjn, ul. Pistowsk 20, godz , wstęp: bzpłtny. Piątk 29 mj: Ms Krytyczn przjzd rowrzystów przz misto, strt: Plc Wolności, godz Po więcj informcji zprszmy n stronę osttnio zminion stron Mist stł się brdzo czytln, co njwżnijsz znjdzimy n nij njświższ i zktulizown informcj dotycząc wszystkich wydrzń i kżdgo spktu życi w nszym miści. Współprcuj z Rdkcją Snior w Opolu Zprszmy sniorki i sniorów, orz orgnizcj pozrządow i instytucj dziłjąc n rzcz strszych miszkńców Opol, do współrdgowni nszj Gzty. Prosimy o ndsyłni propozycji tmtów, o których chcci przczytć orz propozycji Wszych tkstów. Kontkt: tl , -mil: sniorwopolu@um.opol.pl. wiosn 2015 więcj informcji n: 5

6 Jk się uchronić przd oszustmi? To j twój wnuczk! Potrzbuję piniędzy... - Hlo? Bbci? - Krzysiu? Słbo cię słyszę To ty Dzicko? - Tk Bbciu, to j Krzysiu... - wystrczy t prę słów, by smodzilni pomóc oszustowi. Tn, nwt gdy ni wi, jk m n imię wnuczk osoby, któr odbrł tlfon, to ntychmist się dowiduj. Smi więc ułtwimy mu późnijsz oszustwo. A mtod jst brdzo prost poprzz rozmowę tlfoniczną zdobyć nsz zufni i jk njwięcj informcji n tmt rozmówcy. Czy istnij bbci lub dzidk, którzy ni zchcą pomóc w potrzbi swoim wnukom? Z dnych Mijskij Komndy Policji w Opolu wynik, ż w minionym roku w Opolu i powici opolskim zgłoszono 25 przypdków prób tkich oszustw, z czgo w 17 przypdkch doszło do oszustw. Jk widć tylko jdn trzci Dją, choć smi niwil zdołł się uchronić przd nmją ciągnięcim. Jk się okzuj sniorzy pomimo swj nikorzystnj sytu- Wyłudzni n Unię Eurocji finnsowj stnowią gru- pjską pę społczną, któr njchętnij Do końc kwitni 2015 roku i njczęścij udzil pomocy było szść zgłoszń, w tym mtrilnj swojj rodzini cztry oszustw i dw usiłowi njbliższym zuwż K- ni. W osttnim czsi oszutrzyn Błońsk, psycholog kny zostł 85-ltk z Opol. z Wyższj Szkoły Zrządzni W tym przypdku oszust poi Administrcji w Opolu. Po- dwł się z funkcjonriusz ndto nukowcy odkryli obszr CBŚ i wyłudził kilknści mózgu, który odpowidzilny tysięcy złotych. Jk widomo jst z większą łtwowirność potrzb mtką wynlzków osób młodych i strszych. To oszuści wyłudzją już ni część mózgu, któr osiąg pł- tylko n wnuczk, l tkż nię rozwoju jko ostni i jko w inny choć podobny sposób. pirwsz zczyn dgrdowć N gzownię lub n hysię. Dltgo tż dzici i snio- drulik - udjąc fchowc rzy są podtni n oszustw wchodzą do domu i krdną, dodj Błońsk. co się ud. Zdrz się tkż Przstępc zrobi wszystko, by udło mu się osiągnąć zmirzony cl. Corz częścij ofirmi pdją sniorzy, mtod n wnuczk zbir pokźn żniwo. Bbci i dzidkowi są wyjątkowo mptyczni. Skrtrz Rdy Sniorów oszustwo n urzędnik lbo choćby n dotcję. To osttni dotyczy rozmitych dotcji unijnych, rwitlizcji znidbnych dzilnic i innych tgo typu dziłń pomocowych. - Oszuści są corz bystrzjsi. To są duż problmy, ludzi cły czs są jdnk niświdomi mimo, ż się o tym dużo mówi - przkonuj spirnt sztbowy Mcij Kędr z Wydziłu Prwncji Komndy Mijskij Policji w Opolu. - Oszuści przychodzą do miszkń podjąc się z urzędnik lbo nwt policjnt. Policjnt nigdy ni żąd od nikogo jkichkolwik piniędzy. Jżli przyjdzi musi mić lgitymcję, kżd jst z numrm i zdjęcim przstrzg spirnt sztbowy Mcij Kędr. przd wszystkim n bzpośrdni spotkni z sniormi m.in. w domch dzinngo pobytu. N spotknich rdzą, jk ni dć się oszukć. Rcpt wydj się prost nlży przstrzgć kilku zsd: 1. Zdzwonić do kogoś z rodziny, kto moż potwirdzić, ż wnuczk jst w potrzbi. 2. Nigdy ni dwć niznjomym piniędzy. 3. Być czujnym i niufnym w stosunku do obcych. 4. W rzi wątpliwości zdzwonić n policję. Choć o nibzpiczństwch, jki mogą czyhć n sniojk się bronić przd oszu- rów mówi się corz więcj, to wciąż ni brkuj osób, któr stm? Dziłni prwncyjn opol- dją się nbrć. skij policji ukirunkown są - Opolsk policj i Urząd Mi- Przdstwimy członków Rdy Sniorów Lokdi Kublńc Świżo upiczon skrtrz Rdy Sniorów II Kdncji. W pirwszj kdncji był członkim Rdy. Oprócz tgo jst skrtrzm koł Zodrz Polskigo Związku Emrytów, Rncistów i Inwlidów, w którym dził od jgo powstni. Koło zodrzński zrzsz obcni cztrdzistu szściu członków, ludzi gotowych dć coś od sibi innym ni tylko sniorom. Lokdi Kublńc 6 Członkowi koł mją wil cikwych pomysłów, tkż sporo czsu n ich rlizcję. Jdnym z tkich st Opol rozpoczęli włśni kcję Uwżj z kim rozmwisz. Plnujmy zorgnizowni spotkń z włdzmi spółdzilni miszkniowych, by plkty promując njnowszą kmpnię znlzły się tkż w blokch njwiększych opolskich osidli. To pozwoli nm dotrzć do jk njwiększj liczby osób dodj spirnt sztbowy Mcij Kędr z Wydziłu Prwncji Komndy Mijskij Policji w Opolu. Jśli mmy wrżni, ż ktoś próbuj ns oszukć, ni wrto się whć, lpij zdzwonić n policję. Osttczni smi dcydujmy kogo wpuszczmy do nszgo miszkni. Robiąc to bzmyślni nrżmy sibi i bliskich n nibzpiczństwo i kłopoty. Krolin WOLDAN Dziłlność w Polskim Związku Emrytów, Rncistów i Inwlidów jst społczn i dj mnóstwo stysfkcji. wprowdzonych w życi pomysłów jst kwirnk Intrntow miszcząc się przy ul. Prószkowskij 7 n jdnstym piętrz. W jj uruchominiu pomogł dministrcj osidl. Mijsc to służy ni tylko sniorom. W ponidziłk (4 mj) rozpoczął się czwrty już kurs obsługi komputr. Chętni uczą się posługiwni się WORDEM, Skypm, potrzbnym do kontktu z młodziżą, któr wyjchł z grnicę; surfowni po Intrnci. Przyjść moż kżdy chętny, udził w zjęcich jst bzpłtny. Pni Lokdi często dyżuruj w kwirnc Intrntowj, zjmuj się pondto dministrcją strony n którj często umiszcz notki i ktulizcj. Dziłlność w Polskim Związku Emrytów i Rncistów jst społczn i dj mnóstwo stysfkcji. Ozncz bowim spotkni z cikwymi ludźmi, wyminę pomysłów, możliwość wyciągnięci z domu innych, uczstnictwo w różnorodnych projktch. -mil: licj1105@op.pl informtor dl opolskich sniorów

7 APEL OPOLSKIEJ POLICJI Uwg n oszustów, podszywjących się pod Policję! Sznowni Pństwo! Przstępcy wciąż szukją nowych mtod, by oszukć mtodą n wnuczk. I choć prowdzon przz opolską Policję i środki msowgo przkzu n szroką sklę kcj profilktyczn przynoszą fkty, wciąż pojwiją się osoby, któr dją wirę oszustom. Nipokojąc jst jdnk liczb zgłoszń dotycząc nowj mtody krdziży n policjnt, lub n oficr CBŚ. W ciągu kilku osttnich misięcy n trni Opol i okolic, policjnci odnotowli kilknści tkich przypdków nistty kilk osób dło się oszukć i strciło blisko złotych. W tych przypdkch sprwcy wykorzystli zufni społczństw do funkcjonriuszy Policji i wyłudzili piniądz od strszych osób. W związku z tym plujmy o ostrożność! Poniwż corz więcj osób słyszło o fłszywych wnuczkch, którzy dzwonią do osób strszych i próbują wyłudzić piniądz n złtwini pilnj sprwy, to trz przstępcy modyfikują sposoby oszustw i osttnio często dziłją mtodą n policjnt. Sposób dziłni przstępców jst podobny. Njpirw wykonują tlfon podjąc się z członk rodziny (njczęścij wnuczk), zminiony głos tłumczą chorobą lub wzbudzją poczuci winy w strszj osobi, z powodu tgo, ż go ni poznj. Proszą o pożyczni piniędzy, któr rzkomo mją być wykorzystn do pokryci szkód po wypdku drogowym, uniknięci więzini, n wżną oprcję, n zkup smochodu lbo wkcji w promocyjnj cni. Chwilę po zkończniu pirwszj rozmowy do ofiry dzwoni koljn podjąc się z funkcjonriusz Policji lub oficr Cntrlngo Biur Śldczgo. Przstępc informuj rozmówcę o tym, ż pdł ofirą oszustw, poprzdni rozmow tlfoniczn był próbą wyłudzni piniędzy. Informuj osobę o tym, ż oszust zostł już nmirzony. Nlg, by osob pokrzywdzon wypłcił okrśloną sumę piniędzy z bnku i przkzł ją wyznczonj osobi, lub położył piniądz w koprci w wyznczonym mijscu np. przy śmitniku lub prosi o wykonni przlwu bnkowgo n wskzny numr kont. Fłszywy policjnt podj często wymyślon lub tż wyczytn w Intrnci imię i nzwisko funkcjonriusz, nwt numr odznki służbowj, prosi by ni przrywć rozmowy tlfonicznj i wybrć numr 997. Wtdy inny głos w słuchwc przkonuj ofirę, ż birz udził w kcji rozprcowni oszust. Sprwcy oszustw wywirją n ofirch prsję czsu. Ni dją chwili n zstnowini się, czy sprwdzni informcji o dzwoniącym. Przkonują strsz osoby, ż ich piniądz pomogą w schwytniu przstępców. Mówią, ż przchowywn n konci piniądz ni są bzpiczn, i ż oszust m trz do kont łtwy dostęp. Przstępcy podjąc się z funkcjonriuszy, grożą tkż konskwncjmi prwnymi, jżli ich rozmówc ni będzi współprcowł. Tuż po przkzniu piniędzy kontkt się uryw, przstępcy znikją z wszystkimi oszczędnościmi ofiry. Sznowni Pństwo! Funkcjonriusz Policji nigdy tlfoniczni ni informują o prowdzonych przz sibi sprwch, zwłszcz sprwch oprcyjnych. Nigdy tż ni proszą o przkzni piniędzy n rlizcję sprwy. Pmiętjci! W momnci, kidy wyczujmy ż ktoś próbuj i będzi chcił ns oszukć podjąc się przz tlfon z policjnt ntychmist nlży zkończyć rozmowę tlfoniczną i skontktowć się z swoimi bliskimi. Po zkończniu rozmowy z oszustm i wyłączniu tlfonu dzwońmy n Policję pod numr 997 i informujmy o zdrzniu. Ni odbirjmy w ogól tlfonów zstrzżonych, ni podwjmy tym osobom nszych numrów tlfonów komórkowych, ni tż pod żdnym pozorm drsu nszgo miszkni. Zwrcmy się z plm równiż do osób młodych! Informujmy nszych rodziców i dzidków o tym, ż są osoby, któr mogą chcić wykorzystć ich dobroć i życzliwość. Powidzmy im jk zchowć się w sytucji, kidy ktoś zdzwoni do nich z prośbą o pożyczni dużj ilości piniędzy. Zwróćmy uwgę n opisywn zgrożni osobom strszym, o których wimy, ż miszkją smotni. W trosc o wspóln bzpiczństwo orz z wyrzmi szcunku i powżni Komndnt Mijski Policji w Opolu Inspktor Irnusz Jroszyński Zprszmy zintrsown osoby, orgnizcj i instytucj do udziłu w konfrncji prsowj nt. kcji, któr odbędzi się 27. mj 2015 r. o godz w Urzędzi Mist Opol, Rynk-Rtusz. Zgłoszni udziłu: p. Ew Bućko-Kowcuń, tl , -mil: w.kowcun@um.opol.pl Przdstwimy członków Rdy Sniorów Wisłw Król Jst Wicprzsm Oddziłu Okręgowgo Polskigo Związku Emrytów, Rncistów i Inwlidów w Opolu - orgnizcji, któr zrzsz 3500 członków. Członk Rdy ds. Polityki Sniorlnj przy Wojwodzi Opolskim. Jgo psją od 5 lt jst umożliwini osobom zrzszonym w związku wyjzdów n turnusy wypoczynkowo- -rhbilitcyjn. Osobiści ngocjuj ofrty w ośrodkch wczsowych w mijscowościch ndmorskich Rwlu, Midzywodziu i Kołobrzgu. Zpisy trwją od lutgo i kżdgo roku wyjżdż zorgnizownym trnsportm n wczsy pond 500 osób. W tym roku będzi 8 turnusów. Al ni tylko w mju plnuj wyciczkę dl mrytów do Wrocłwi, w czrwcu do Wrszwy, w wrzśniu w Biszczdy. Tblic ogłoszń w sidzibi związku Osobiści ngocjuj z szfmi ośrodków wczsowych zniżki dl sniorów. płn jst jgo ogłoszń o orgnizownych spotknich i cikwych inicjtywch. -mil: zw_k@wp.pl Wisłw Król wiosn 2015 więcj informcji n: 7

8 S O N D A Jk się żyj w Opolu? Poprosiliśmy kilkunstu miszkjących w Opolu sniorów o wypłnini przygotownj przz nszą rdkcję nkity, którj głównym pytnim było jk się żyj sniorom w Opolu. Oto co niktórzy z nich npisli Sbin i Adm P.: - Opol jst dl ns supr. Ttr, filhrmoni, kino przd wszystkim ściżk rowrow i wysp Bolko. Opol to misto niduż, zilon i czyst. Miszkmy tu 26 lt, njlpsz wspomnini dotyczą czsów kidy dzici dorstły i kończyły tu szkoły śrdni. Njbrdzij uciszyłyby ns now ściżki rowrow, gdyż il sił strcz jździmy n rowrch. Opol jst dl ns supr Dnut: - Miszkm w Opolu od 1958 roku, obsrwuję jgo rozwój, widzę zminy n lpsz, widzę jk ciągl pięknij. Ni zminiłbym mist n żdn inn, synowi miszkją w Wrszwi, l Opol to dl mni nr 1. Od pwngo czsu dzij się tu wil dl uktywnini sniorów, korzystm z tgo n il pozwl mi czs. Uciszyłyby mni sprwnij dziłjąc przychodni i większy dostęp do lkrzy. Młgorzt: - Opol jst mistm uroczym, z wilom cikwymi zbytkmi. Jst tu dużo mijsc, do których chc się zprosić przyjzdnych znjomych. Opol ni jst dużym mistm, l posid duży ośrodk kdmicki i jst mistm młodych ludzi. Ni znczy to jdnk, ż dl strszych ni m mijsc n cikw spcry Opol to misto niduż, zilon i czyst. i spotkni. Jst mijscm do ktywngo spędzni czsu. Pozytywni odróżni się w tym od dużych ośrodków, bo jst cicho, spokojni, ni trzb trcić czsu n przmiszczni. Miszkm w Opolu od urodzni, 57 lt, tu wydrzyło się wszystko co związn z moim życim osobistym i zwodowym. Poniwż jstm corz strsz, chciłbym by poprwił się dostęp do rhbilitcji. Ludwik Górck: - Miszkm tu od 19 lt. Opol odróżni od innych mist to, ż jst tu njstrszy fstiwl piosnki. Al powinno być tu więcj prkingów, kwirni dl ludzi strszych i godziny w kini tylko dl sniorów. 50+: - Opol stło się mistm studnckim, przz to zczęło być mistm imprz i szybkigo życi. Ludzi strsi ptrząc n ilość imprz dl młodych tż zczynją się orgnizowć, częścij spotykć. Jst prę kół turystycznych, bsny, domy dzinngo pobytu i rdy dzilnic, któr orgnizują zjęci ktywności ruchowj i intlktulnj. Brdzo mi się to podob. Dnrwuj mni osobiści brk ściżki rowrowj wzdłuż ul. Krpkowickij i bzpiczngo przjści z tj ulicy n wyspę Bolko. Czkmy n wypowidzi innych sniorów, piszci do nszj rdkcji, drs znjdzici w rdkcyjnj stopc. 8 informtor dl opolskich sniorów

9 Zdrowi Rgulrn ktywność ruchow jst wskzn u osób w kżdym wiku! Aktywni przz życi Sidzący tryb życi, utomtyzcj, spożywni zbyt dużj ilości jdzni, njczęścij pokrmów prztworzonych i ogólni corz niższ ktywność fizyczn społczństw sprzyj rozwojowi zmin dgnrcyjnych w orgnizmi człowik i pojwiniu się wilu chorób okrślnych minm cywilizcyjnych jk.: otyłość, ndciśnini tętnicz, chorob nidokrwinn src, miżdżyc, cukrzyc i inn. Dr Bożn Królikowsk ZMIANY ZACHODZĄCE Z WIEKIEM CZŁOWIEKA przyczyniją się do: Obniżni się sprwności czynnościowj tknk, nrządów i mchnizmów rgulcyjnych, Zmnijszni się sprwności dptcyjnych orgnizmu. O SZYBKOŚCI I TEMPIE PROCESU INWOLUCJI DE- CYDUJE W DUŻEJ MIERZE CZYNNIK GENETYCZNY, DETERMINUJĄCY DŁUGOŚĆ ŻYCIA ALE NIE TYLKO! Czy możmy procs nikorzystnych zmin w jkimś stopniu modyfikowć? TAK! Jdnym z njwżnijszych czynników jst REGULARNA AKTYWNOŚĆ RUCHOWA uprwin w różnych formch rkrcji ruchowj i turystyki ktywnj. KORZYSTNE ZMIANY, jki zchodzą w wyniku systmtyczngo uprwini ktywności ruchowj, widoczn są gołym okim. Zzwyczj są to: łdn, dobrz umięśnion sylwtk, sprężysty lkki chód, n ogół lpsz smopoczuci, wyższ smoocn, dobr kondycj fizyczn i zdrowotn. Uprwijąc rgulrną ktywność ruchową zwiększmy sznsę ni tylko długigo, l równiż ktywngo życi o kilknści lt. NIE TYLKO DODAJEMY LAT DO ŻYCIA, LECZ RÓWNIEŻ ŻYCIA DO LAT AKTYWNOŚĆ RUCHOWA 40+ Powinn oddziływć n trzy podstwow lmnty: ) poprwić wydolność tlnową (robową), b) wzmcnić siłę mięśni, c) poprwić gibkość, równowgę i koordyncję ruchów. Dobór ktywności ruchowj jst w ogromnym stopniu indywidulny. Zlży on przd wszystkim od stnu zdrowi dnj osoby orz od stopni sprwności fizycznj. Zjęci ruchow powinn poprzdzć KONSULTACJA LEKARSKA. KORZYŚCI AKTYWNOŚCI FI- ZYCZNEJ Polpszni jkości snu. Polpszni smopoczuci psychofizyczngo. Zwiększni mchnicznj odporności ukłdu kostngo (minrlizcj). Zwiększni zkrsu ruchu w stwch. Podwyższni wydolności fizycznj (zwłszcz tlnowj). Zwiększni wrżliwości tknk n insulinę. Rgulcj gospodrki węglowodnowj. W zjęcich ruchowych powinn dominowć gimnstyk rkrcyjn. Aktywność fizyczn wżn jst w kżdym wiku. Wzrost siły mięśniowj (msy cił szczupłgo). Rgulcj (obniżni) ciśnini tętniczgo skurczowgo i rozkurczowgo krwi. Poprw stnu mocjonlngo (obniżni stnów lękowych, dprsji). FORMY ZAJĘĆ REKREACYJ- NYCH wskzn ktywność, któr opir się n: wysiłku robowym, wytrzymłościowym, o ruchch cyklicznych, wykonywn w śrdnim tmpi o umirkownj intnsywności szczgólni zlcn są: mrsz, mrszobigi, truchty, jzd n rowrz, pływni, kjkrstwo- wioślrstwo, nrcirstwo śldow bigow. Oprócz form wykonywnych w trni do podstwowych zliczmy: gimnstykę ogólnorozwojową, tnic, wybrn gry rkrcyjn. ĆWICZENIA WYTRZYMAŁO- ŚCIOWE (robow) chrktrystyk: Formy: mrsz, big, pływni, jzd n rowrz. Częstotliwość: wykonywn 2 x w tygodniu. Objętość: przz min 20 minut. Intnsywność: 40-60% rzrwy częstości skurczów src (różnic między mksymlną częstością skurczów src w czsi próby wysiłkowj i w spoczynku)drug mir intnsywności to tzw. skl Borg skl ciężkości odczuwni wysiłku fizyczngo. W 20-stopniowj wrsji tj skli wysiłk powinin być n poziomi punktów co jst równoznczn z wysiłkim lkkim do umirkowngo. ĆWICZENIA SIŁOWE (oporow) chrktrystyk: Częstotliwość: 2x w tygodniu. Objętość: 20 min. Intnsywność obciążń: kżd ćwiczni 10, mx 15 powtórzń dngo ruchu. Form: 1 zstw 8-10 ćwiczń ngżujących njwżnijsz grupy mięśniow. ĆWICZENIA ROZCIĄGAJĄCE (strtching) chrktrystyk: Częstotliwość: njlpij codzinni. Objętość: 5-15 minut. Tn rodzj ćwiczń powinin zostć równiż uwzględniony w kżdj innj formi jko lmnt rozgrzwki i części końcowj kżdych zjęć. W JAKI SPOSÓB POWINNA WYGLĄDAĆ JEDNOSTKA ZA- JĘĆ RUCHOWYCH 40+ (TOK- PORZĄDEK ZAJĘĆ) Część wstępn: czynności orgnizcyjn (powitni, sformułowni clu, motywcj do zjęć), rozgrzwk: optymlny czs 5-10 minut ćw. rozciągjąc strching Część główn: zsdnicz ćwiczni, zróżnicown w zlżności od formy jką uprwimy. Część końcow: wyciszni (cool down). ćw. rozciągjąc strtching. GIMNASTYKA REKREACYJ- NA powinn dominowć w zjęcich ruchowych 40+ STANOWI ONA SZEROKI ZASÓB ĆWICZEŃ: Ćwiczni. gimnstyczn kondycyjn, różngo rodzju odminy gimnstyki przy muzyc, równiż ćwiczni w wodzi, ćwiczni gimnstyczn oddchow, gimnstykę pornną. jog, ti chi, strtching, krótki ćwiczni izomtryczn. Zjęci muszą odbywć się rgulrni, plnowo, w przypdku gimnstyki domowj nwt codzinni po ok.10 do 30 min. zjęci gimnstyki grupowj 2-3 rzy tygodniu po 45/60 min. kżd ćwiczni nlży powtrzć 8-12 rzy, dl osób słbszych, czy rozpoczynjących zjęci, moż być mnijsz liczb powtórzń. zczynmy od 1, z czsm zwiększmy do 2-3 srii powtórzń. Dr Bożn KRÓLIKOWSKA Instytut Turystyki i Rkrcji Politchniki Opolskij Zdjęci Archiwum DDP Mlink wiosn 2015 więcj informcji n: 9

10 m y n l o w i s z c W N mryturz zminiją swój świt Dzidk z bjki Aby się ztrcić w brwnym świci rkonstruk rkonstrukcji historycznj potrzb dużo czsu. Kto m go więcj od mryt? Nic ztm dziwngo, ż wśród członków rozmitych brctw rycrskich możn spotkć tkż tkich, dl których okrs ktywności zwodowj nlży już do historii Dzwoniłm jkiś czs tmu do rzmiślnik chcąc złożyć zmówini n produkt. Zmówini powinno się skłdć po szoni turnijów, bo njwięcj czsu n rękodziło jst jsinią i zimą. Oczywiści obudziłm się z późno i usłyszłm, ż o zmówiniu możmy porozmwić w wrzśniu, bo trz rzmiślnik płucz złoto. Ni byłm pw- ni nipłnosprwności ni sidzi wcl w domu, jst mój znjomy hrldyk. Pmiętm tki szon, w którym spotykłm Mrk co drugi wknd, bo kurt tk się złożyło, ż jździliśmy n t sm turni- Rkonstruktorzy historyczni żyją w innym świci. j. Przz pięć lt studiów ni dowidziłm się tyl o hrmiotni nożm, toporm przciż wyglądją jk z bjbch, il w tmtym czsi od i włócznią, i mrytm. ki! Nikt w przdszkolu tkich Mrk, który uwilbi opowidzidków ni m. dć i zdrdzę wm skrt Chciłoby się zpytć jk znjduj pn n to wszystko W rkonstrukcji jst mijsc czs. Ni pytłm, bo wim, i czs n wszystko... Jst tk ż czs znjdzi się zwsz. wil do zrobini, do zobdob byw brdzo lstycz- czni i poznni, ż jdyn n, wśród odtwórców jst n co moż go zbrknąć, to wilu ludzi, już zwodowo zmrtwini się. Odtwórniktywnych, którzy jdnk cy historyczni czrpią z życi n nudę nigdy ni nrzkją. płnymi grścimi i ni mrzwsz znjdą chwilę n z- nują ni chwili. Robią to, n bwę z wnukmi, bo dzici przciż możn wpuścić do wrszttu, nuczyć strzlć z łuku, lbo zbrć n turnij. I jszcz kompltnym przypdkim zrzić psją, któr ubrwi dziciństwo i moż zostć z wnuczętmi n długi lt. Tki dzidk w szlchckim kontuszu, lbo bbci w cothrdi (dopsowny strój śrdniowiczny zpinny n rząd guziczków rd.), co wczśnij ni było czsu, co być moż ltmi czkło n rlizcję i zminiją świt. Ni drogą rwolucji, bo przciż zupłni ni o to chodzi. Chodzi o konskwntn zminini świt wokół sibi i budowni. Moż powoln, l czynion z rdością i przd wszystkim skutczn. Mri KLUSIK Zdjęci: Archiwum prywtn Mrk Milwski swój wolny czs poświęc swojj miłości do hrldyki. Andrzj Kościuk szf Opolskigo Brctw Rycrskigo, ksztln grodu w Byczyni, nurk, strszy strnik motorowodny, instruktor miotni nożm, toporm i włócznią orz mryt. n, czy dobrz słyszę, okzło się, ż tk. Po przjściu n mryturę mój rozmówc znlzł sobi now hobby: zjął się płuknim złot. Trz wiosną i ltm, zmist n turnij rycrski jździ w rjon Złotgo Stoku. Życi spędzm w ruchu rycrskim, wśród psjontów, którzy mją njdziwnijsz pomysły i już myślłm, ż nic mni ni zdziwi, tu nispodzink. Innym przykłdm rncisty, który mimo orzczongo stop- 10 jst zkochny. W pięknj scnrii zmków, zwsz z dmą src u boku, wśród ręczni robionych hrbów, zdj się, ż niczęsto myśli o swoim chorym kręgosłupi. Al nic ni pobij nmistnik Opolskigo Brctw Rycrskigo Andrzj Kościuk, który kidyś udziljąc mi wywidu, n pytni: Czym zjmuj się pn p o z brctwm odpowidził cytuję: Jstm przdsiębiorcą, ksztlnm grodu w Byczyni, nurkim, strszym strnikim motorowodnym, instruktorm Andrzj Kościuk w swoim żywiol. informtor dl opolskich sniorów

11 Fliton Zkzy odbirją życi Spotkłm Pn Miczysłw. Dwno go ni widziłm, ż wzbudziło to moj znipokojni, bo zwsz wszędzi go płno. Chociż m 81 lt i doskwirją mu różn choroby jst brdzo ktywnym sniorm. Dził w stowrzysznich, chodzi z kijkmi, do nidwn tż tńczył. Trz już nogi odmówiły mu posłuszństw, dltgo wyjchł n kilk tygodni n rhbilitcję. Po powroci lkrz orzcznik ni wydł mu zgody n posidni bzpłtngo mijsc prkingowgo. J rozumim, ż prkingi z koprtą są dl nipłnosprwnych, l korzystłm z tgo mijsc brdzo rzdko, tylko kidy jchłm do lkrz. Mm orzczni o nipłnosprwności dl clów pozrntowych, l zgody ni dostłm. Trz koprt jst pust - powidził z smutkim. Nikt ni zjmuj mijsc n prkingu pod domm pn Miczysłw, on strcił siłę do życi.nikt mni tu ni chc, T wszystki przykłdy świdczą dobitni o tym, ż ludzi strzy trktowni są jk przdmioty, ż przstjmy się powoli z nimi liczyć, ż ni trzb uzsdnić dcyzji wydnych dl nich lub o nich, bo w swojj nipordności i częstokroć bidzi, już nigdzi się ni odwołją. Choćby ni wim il stowrzyszń i fundcji powstło, choćby miliony uro przznczono n politykę sniorlną, choćby sm przydnt mist przznczył spcjln fundusz, nic to wszystko ni d jśli w kżdym z ns ni zpli się czrwon świtło ż strość wymg przychylności i zrozumini, bo odmówini im prw do tgo co mili przz cł życi zbir im wolność. Ż inn jst już tmpo ich życi i przyswjni zkzów, nkzów, kżd odmow odbirn jst jk drogowskz n drugi świt. Pmiętć nlży o tym, ż z prę lt większość miszkńców nszgo mist to będą sniorzy i njwyższy czs wyprcowć modl życi z nimi i dl nich, znlzini sposobu dotrci do nich grupowgo i indywidulngo, bo nidługo moż być po prostu z późno. Rys. Andrzj Czyczyło Wydwc: Wydził Polityki Społcznj Urzędu Mist Opol Koordyncj mrytoryczn: Jnusz Kowlski, Iwon Nidojdło Rdktor nczlny: Bolsłw Bzg Tl E-mil: sniorwopolu@um.opol.pl Adrs do korspondncji: Snior w Opolu, skrytk pocztow 384, Opol wiosn 2015 Psztt z Slr Jolnt KAWECKA 0,5 kg slr ztrzć n grubj trc 1 duż lub 2 mł cbul 2 ząbki czosnku 0,5 szklnki wody ½ kostki mrgryny 1 kostk bulionu grzybowgo SUDOKU Njwyższy już czs wyprcowć modl komunikcji z sniormi, bo nidługo moż być po prostu z późno. 50 lt prcowłm dl tgo Mist, trz wyrzucją mni stąd. Nich pn się ni mrtwi - pociszłm, sm ni wirząc w włsn słow bo wim co dl strszgo człowik znczy przyzwyczjni. Jdn bzduszn odmow zdcydowł o utrci snsu życi. Podobn skrgi słyszłm rok tmu od 88-ltnij pni Emilii z osidl Dmboni. W iminiu swojgo nipłnosprwngo męż wlczył długo o skrwk mijsc do prkowni przd blokim. Tym rzm bzdusznością wykzli się przdstwicil wspólnoty miszkniowj. Młodzi, sprwni i piękni kpili z struszków, dl których podjchni pod wjści do kltki schodowj było wilkim ułtwinim życi. Do ugody ni doszło. A w jdnym z wiżowców w Cntrum z dni n dziń, bz uzsdnini, wydno dcyzję o likwidcji przydomowych schowków. Struszkowi uznli to z zmch n ich 40 ltnią, opłcną comisięcznym czynszm włsność. Ni mmy siły wlczyć - powidzili loklnj rportrc, któr intrwniowł w obroni jdnj z loktork notbn niwidomj. To wszystko gotujmy ok.1 godz. i studzimy. Po wystudzniu do msy dodć ½ szklnki bułki trtj i 3 cł jjk. Rzm wymiszć, doprwić do smku. Blszkę wysmrowć, wysypć bułką trtą i pic około 1 godziny i 20 minut w tmprturz 190 st. Jśli chcsz, by pszttu było więcj, porcję skłdników nlży podwoić. Wydni sfinnsowno z środków Urzędu Mist Opol otrzymnych przz Fundcję Międzypokolniową Czs Cntrum Zdrowi Aktywngo Snior w rmch powirzni zdni publiczngo pod nzwą Wydni Gzty Snior w Opolu Skłd i druk: Zkłd Poligrficzny Sindruk, ul. Obr. Stlingrdu 66, Opol, tl , -mil: biuro@sindruk.pl więcj informcji n: Smczngo! Przpis wykonł Pni Józf Mroczkowsk w DDP Mlink 11

12 17 E I K S L O OP A R O I N E S I DN t Opol s i M t n d y z r P m pod ptront r o i n S n s Cz i s z c n r o i n S : i m r g o r p w. r j m l o p O I dziń - 15 mj (piątk) godz. 10:00 Msz św. w Intncji Sniorów godz. 12:00 z Mist Opol w Ktdrz Opolskij W rmch scny zorgnizownj pod Opolskim Rtuszm: Uroczyst wręczni kluczy do Brm Mist Wystąpini Przydnt Mist Opol Występy mtorskich zspołów sniorów rozstrzygnięci konkursu Czs n snior - snior n czsi wręczni ngród lurtom III dziń - 17 mj (nidzil) godz. 9:00 udził sniorów w V Mrtoni Opolskim godz. 16:00 SENIORADA - wilopokolniowy piknik rkrcyjny 18:00 (Prk n osidlu Armii Krjowj) w progrmi: pordnictwo z zkrsu zdrowi i urody gry i konkursy z ngrodmi dl wszystkich grup wikowych wytężni umysłu - ćwiczni, szrdy, łmigłówki, itp. Nordic Wlking poczęstunk liczn nispodzinki i ngrody godz. 16:00 intgrcyjn spotkni osób i rodzin dotkniętych chorobą godz. 18:00 Alzhimr w ogrodzi Środowiskowgo Domu Smopomocy Mgnoli ul. Stoińskigo 8 Wiczór n Wiży Pistowskij II dziń - 16 mj (sobot) godz. 10:00 Opol jkigo ni znmy - tjmnic nszgo mist zwidzni z przwodnikim: Wodociągi i Knlizcj - wiż, stcj SUW, lbortorium (zbiórk pod Opolskim Rtuszm) godz. 12:00 Dl uczstników zwidzni pyszn nispodzink godz. 16:00 Vill Młynówk - Intgrcyjn zbw tnczn dl sniorów 20:00 w trkci zbwy pokz mody Snior n czsi (zpisy w opolskich domch dzinngo pobytu) IV dziń - 18 mj (ponidziłk) godz. 10:00 Mjówk dl sniorów n trni Muzum Wsi Opolskij 13:00 (Sknsn Birkowic) piczni kiłbsk występy rtystyczn konkursy, zbwy, nispodzinki promocj zdrowgo stylu życi: Pięć kroków do bzpicznj żywności - przntcj dity dostosownj do wiku - bzpłtny pomir ciśnini krwi i poziomu cukru - pomir tlnku węgl w wydychnym powitrzu (dl osób plących ppirosy) - lkogogl zjęci ti chi