I.1. I.2. Instalacja centralnego ogrzewania Czynnik grzewczy (no nik ciepła) Przewód zasilaj Przewód powrotny Spadek przewodów Podpora stała

Transkrypt

1 ZAWARTOŚĆ TECZKI I. Część ogólna... 3 I.1. Ogólne określenie projektu I.2. Podstawowe definicje i określenia... 3 I.3. Dokumentacja techniczna I.4. Koordynacja robót... 3 I.5. Przepisy, normy i warunki techniczne związane z wykonaniem zamówienia... 4 I.5.1. Rodzaj rozporządzeń... 4 I.6. Dokumenty techniczne i przepisy dotyczące branży I.6.1. Inne dokumenty... 8 II. Ogólne warunki wykonania zamówienia II.1. Obowiązki Wykonawcy II.2. Wyroby stosowane w instalacjach grzewczych II.3. Sprzęt i maszyny... 9 II.4. Środki transportu... 9 II.5. Składowanie materiałów III. Warunki techniczne III.1. Instalacje grzewcze...10 III.2. Kontrola, badania oraz odbiory robót III.3. Wymagania dotyczące przedmiaru i obmiaru robót budowlanych

2 I. Część ogólna. I.1. Ogólne określenie projektu. Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są ogólne wymagania dotyczące wykonania i odbioru instalacji centralnego ogrzewania oraz zasilania nagrzewnic wentylacyjnych. Roboty te wchodzą w zakres inwestycji zatytułowanej Projekt wykonawczy przystosowania kondygnacji dziewiątej budynku A1 obiektu Centrum Kształcenia Dydaktycznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi dla potrzeb Zakładu Genetyki Medycznej. I.2. Podstawowe definicje i określenia. Wymienione poniżej określenia należy rozumieć w każdym przypadku następująco: Instalacja centralnego ogrzewania zespół urządzeń, elementów i przewodów służąca do rozdziału i rozprowadzenia czynnika grzejnego w ogrzewanym budynku i przekazania ciepła w pomieszczeniu. Czynnik grzewczy (nośnik ciepła) czynnik, za pośrednictwem którego transportowane jest ciepło ze źródła ciepła do odbiorników. Przewód zasilający przewód, którym przesyłany jest czynnik grzewczy ze źródła ciepła. Przewód powrotny przewód, którym przesyłany jest czynnik grzewczy do źródła ciepła. Spadek przewodów nachylenie przewodów w stosunku do poziomu. Podpora stała element mocujący uniemożliwiający przemieszczanie się przewodów. Podpora ruchoma element mocujący przejmujący siły prostopadłe do osi przewodu i umożliwia jego przemieszczanie się. Kompensator urządzenie lub część przewodów ukształtowana w sposób umożliwiający przejmowanie zmian długości przewodów spowodowanych zmianami temperatury. Samokompensacja odpowiednie ukształtowanie przewodów umożliwiający przejmowanie zmian długości przewodów spowodowanych zmianami temperatury bez stosowania kompensatorów. Ciśnienie dopuszczalne najwyższa wartość nadciśnienia statycznego czynnika grzejnego, która nie może być przekroczona w żadnym punkcie instalacji. Ciśnienie robocze najwyższa wartość nadciśnienia czynnika grzejnego podczas krążenia wody. Odpowietrzenia miejscowe zespół urządzeń odpowietrzających bezpośrednio poszczególne elementy instalacji ogrzewania. Odwodnienie instalacji układ przewodów i armatury do opróżniania instalacji. I.3. Dokumentacja techniczna. Dokumentację robót montażowych wewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania oraz zasilania nagrzewnic wentylacyjnych stanowią: projekt budowlany opracowany zgodnie z rozporządzeniem [10] projekt wykonawczy opracowany zgodnie z rozporządzeniem [11] specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót opracowana zgodnie z rozporządzeniem [11] dziennik budowy prowadzony zgodnie z rozporządzeniem [23] dokumentacja powykonawcza czyli wymienione powyżej składniki dokumentacji robót z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót (zgodnie z art.3, pkt.14 ustawy Prawo Budowlane) [1] I.4. Koordynacja robót. W czasie prowadzenia robót będzie musiała istnieć bardzo ścisła współpraca pomiędzy Inwestorem, Projektantem i Wykonawcą. Wykonawca niniejszej branży porozumie się z poszczególnymi wykonawcami innych branż w celu wspólnego podejmowania najbardziej stosownych decyzji dotyczących wykonania instalacji. 3

3 Wykonawca wyznaczy przedstawiciela, który jako jedyny będzie odpowiedzialny za kontakty z Inwestorem i Projektantem. Osoba ta będzie posiadała wszelkie kompetencje niezbędne do udzielania odpowiedzi na pytania (techniczne i finansowe) dotyczące instalacji, zarówno podczas fazy prowadzenia robót, prób jak i ostatecznego odbioru. I.5. Przepisy, normy i warunki techniczne związane z wykonaniem zamówienia. Przestrzeganie wytycznych opracowania jak również obowiązujących w Polsce przepisów budowlanych, wchodzi w zakres świadczeń wynikających z umowy, nawet w przypadku, gdy w opracowaniu nie została określona całość zbioru wytycznych. I.5.1. Rodzaj rozporządzeń. Wykonawca niniejszej branży powinien wykazać się pełną i całkowitą znajomością wytycznych prawnych jak również przepisów dotyczących budownictwa i zawierających następujące dokumenty: Ustawy, Teksty, posiadające moc prawną, jakkolwiek nie posiadające nazwy, Rozporządzenia Ministrów, i innych organów centralnych, Rozporządzenia wojewódzkie, Rozporządzenia miejskie. Pozwolenie na Budowę wraz z załącznikami, I.6. Dokumenty techniczne i przepisy dotyczące branży. Wykonane prace i użyte materiały powinny odpowiadać ogólnym i technicznym zaleceniom zawartym w poniższych dokumentach dotyczących branży. Poszczególne normy obowiązujące w dniu złożenia oferty mają zastosowanie do robót i materiałów stanowiących przedmiot niniejszej branży. Wykonawca będzie zobowiązany do realizacji prac zgodnie z obowiązującymi Polskimi Normami i przepisami prawa budowlanego, a w szczególności: [1] Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. (tekst jednolity Dz. U. Nr 207/03 poz wraz z późniejszymi zmianami). [2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75/02 poz.690, Nr 33/03 poz.270). [3] Rozporządzenie Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 28 marca 1972 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych i rozbiórkowych (Dz. U. Nr 13, poz. 93). [4] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji a dnia 5 sierpnia 1998 r. w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz. U. Nr 107/98 poz. 679, Nr 8/02 poz.71). [5] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji a dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. Nr 113/98 poz.728). [6] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 1998 r. w sprawie określenia wykazu wyrobów budowlanych nie mających istotnego wpływu na spełnienie wymagań podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych i stosowanych według uznanych zasad sztuki budowlanej (Dz. U. Nr 99/98 poz.673). [7] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1999 r. w sprawie wykazu wyrobów wyprodukowanych w Polsce, a także wyrobów importowanych do Polski po raz pierwszy, mogących stwarzać zagrożenie albo służących ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia lub środowiska, podlegających obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczania tym znakiem, oraz wyrobów podlegających wystawiania przez producenta deklaracji zgodności (Dz. U. Nr 5/00 poz.53). 4

4 [8] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 2000 r. w sprawie trybu wydawania dokumentów dopuszczających do obrotu wyroby mogące stwarzać zagrożenie albo, które służą ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia i środowiska, wyprodukowane w Polsce lub pochodzące z kraju, z którym Polska zawarła porozumienie w sprawie uznawania certyfikatu zgodności lub deklaracji zgodności wystawianej przez producenta, oraz rodzajów tych dokumentów (Dz. U. Nr 5/00 poz.58). [9] Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie efektywności energetycznej (Dz. U. Nr 79/03 poz.714). [10] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120/03 poz.1133). [11] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno użytkowego (Dz. Nr 202/04 poz.2072). [12] Ustawa Prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r. (Dz. U. Nr 19/04 poz.177 z późniejszymi zmianami). [13] Warunki techniczne wykonania i odbioru sieci ciepłowniczych z rur i elementów preizolowanych. Seria wydawnicza: Wymagania techniczne COBRTI INSTAL. Zeszyt 4, wydanie 2003 r. [14] Warunki techniczne wykonania i odbioru węzłów ciepłowniczych. Seria wydawnicza: Wymagania techniczne COBRTI INSTAL. Zeszyt 8, wydanie 2003 r. [15] Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji ogrzewczych. Seria wydawnicza: Wymagania techniczne COBRTI INSTAL. Zeszyt 6, wydanie 2003 r. [16] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. (Dz. U. z 1992 r. Nr 92, poz. 460 zmiany: Dz. U. z 1995 r. Nr 102, poz. 507), [17] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz. U. z 1997 r. Nr 129, poz.844, z późniejszymi zmianami), [18] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz. U. z 1998 r. Nr 148, poz. 974), [19] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 marca 1999 r. w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm. (Dz. U. z 1999 r. Nr 22, poz.209), [20] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 września 1999 r. w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm. (Dz. U. z 1999 r. Nr 80, poz. 911, zm. Dz. U. z 2002 r. Nr 14, poz. 133), [21] Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 3 kwietnia 2001 r. w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm dla budownictwa. (Dz. U. z 2001 r. Nr 38, poz. 456 z późniejszymi zmianami), [22] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 lutego 2002 r. w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania Polskich Norm dotyczących ochrony przeciwpożarowej. (Dz. U. z 2002 r. Nr 18, poz. 182), [23] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz. U. z 2022r. Nr 108, poz.953), [24] Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2005r. Nr 116 poz. 985) PN EN 215:2002 PN EN 442 1:1999 Termostatyczne zawory grzejnikowe. Wymagania i badania. Grzejniki. Wymagania i warunki techniczne 5

5 PN EN 442 2:1999 PN EN 442 2:1999/ A1:2002 PN EN 442 3:2001 PN EN 1057:1999 PN EN :2002(U) PN EN :2002(U) PN EN :2002(U) PN EN :2002(U) PN EN :2002(U) PN EN ISO 6946:1999 PN EN ISO 13370:2001 PN EN ISO 13789:2001 PN EN ISO 14683:2000 PN ISO 7 1:1995 PN ISO 228 1:1995 PN 90/B PN 82/B PN B 02414:1999 PN 91/B PN 91/B PN 91/B PN 91/B PN B 02421:2000 PN 77/M PN B 03406:1994 PN 83/B PN C 04601:1985 Grzejniki. Moc cieplna i metody badań Grzejniki. Moc cieplna i metody badań Grzejniki. Ocena zgodności Miedź i stopy miedzi. Rury miedziane okrągłe bez szwu do wody i gazu stosowane w instalacjach sanitarnych i ogrzewania Miedź i stopy miedzi. Łączniki instalacyjne. Część 1: Łączniki do rur miedzianych z końcówkami do kapilarnego lutowania miękkiego i twardego. Miedź i stopy miedzi. Łączniki instalacyjne. Część 2: Łączniki do rur miedzianych z końcówkami do zaciskania. Miedź i stopy miedzi. Łączniki instalacyjne. Część 3: Łączniki do rur z tworzyw sztucznych z końcówkami do zaciskania. Miedź i stopy miedzi. Łączniki instalacyjne. Część 4: Łączniki z końcówkami innymi niż do połączeń zaciskowych i kapilarnych. Miedź i stopy miedzi. Łączniki instalacyjne. Część 5: Łączniki do rur miedzianych z krótkimi końcówkami do kapilarnego lutowania twardego. Komponenty budowlane i elementy budynków. Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczania. Cieplne właściwości użytkowe budynków. Wymiana ciepła przez grunt. Metoda obliczania. Właściwości cieplne budynków. Współczynnik strat ciepła przez przenikanie. Metoda obliczania. Mostki cieplne w budynkach. Liniowy współczynnik przenikania ciepła. Metody uproszczone i wartości orientacyjne. Gwinty rurowe połączeń ze szczelnością uzyskiwaną na gwincie. Wymiary, tolerancje i oznaczenia. Gwinty rurowe połączeń ze szczelnością nie uzyskiwaną na gwincie. Wymiary, tolerancje i oznaczenia. Ogrzewnictwo. Instalacje centralnego ogrzewania. Terminologia. Ogrzewnictwo. Temperatury obliczeniowe zewnętrzne. Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego z naczyniami wzbiorczymi przeponowymi. Wymagania. Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie wodnych zamkniętych systemów ciepłowniczych. Wymagania. Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego przyłączonych do sieci cieplnych. Wymagania. Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych i wodnych zamkniętych systemów ciepłowniczych. Badania. Ogrzewnictwo. Odpowietrzenie instalacji ogrzewań wodnych. Wymagania. Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Izolacja cieplna przewodów, armatury i urządzeń. Wymagania i badania przy odbiorze. Izolacja cieplna urządzeń energetycznych. Wymagania i badania. Ogrzewnictwo. Obliczenie zapotrzebowania na ciepło pomiesz czeń o kubaturze do 600m³. Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania wraz ze zmianą PN 83/B 03430/Az3:2000 Woda do celów energetycznych. Wymagania i badania jakości wody dla kotłów wodnych i zamkniętych obiegów ciepłowniczych. 6

6 PN C 04607:1993 PN H 74200:1998 PN 80/H PN 85/H PN 79/H PN 65/M PN 75/M PN 88/M PN 75/M PN 85/M PN ISO 6761:1996 PN ISO :2002 PN 90/B PN 87/B 02151/02 PN 87/B 02151/03 PN B 02423: Ap1:2000 PN 76/B PN B 10720:1999 PN 90/E 05030/00 PN 70/H PN 70/H PN 70/H PN 71/H PN 79/H PN 92/M PN 88/M PN 88/M PN 85/M PN 83/M PN 83/M PN 92/M BN 66/ PN 70/N PN 70/N Woda w instalacjach ogrzewania. Wymagania i badania jakości wody. Rury stalowe ze szwem gwintowane. Rury stalowe bez szwu walcowane na gorąco ogólnego zastosowania. Rury stalowe bez szwu wysokostopowe ze stali odpornej na korozję i żaroodpornej. Rury stalowe ze szwem przewodowe. Spawanie gazowe stali niskowęglowych i niskostopowych. Rowki do spawania. Spawanie łukowe elektrodami otulonymi stali węglowych i niskostopowych. Spawalnictwo. Druty lite do spawania i napawania stali. Spawalnictwo. Wady złączy spawanych. Nazwy i określenia. Spawalnictwo. Wadliwość złączy spawanych. Oznaczenia klasy wadliwości na podstawie oględzin zewnętrznych. Rury stalowe. Przygotowanie końców rur i kształtek do spawania. Kołnierze metalowe. Kołnierze stalowe. Ciepłownictwo. Terminologia. Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach. Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Izolacyjność akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów budowlanych. Wymagania. Ciepłownictwo. Węzły ciepłownicze. Wymagania i badania przy odbiorze. Zabezpieczenie urządzeń ciepłej wody użytkowej. Wymagania. Wodociągi. Zabudowa zestawów wodomierzowych w instalacjach wodociągowych. Wymagania i badania przy odbiorze. Ochrona przed korozją. Elektrochemiczna ochrona katodowa. Wymagania i badania. Ochrona przed korozją. Przygotowanie powierzchni stali, staliwa i żeliwa do malowania. Ogólne wytyczne. Ochrona przed korozją. Wzorce jakości przygotowania powierzchni stali do malowania. Ochrona przed korozją. Wzorce jakości przygotowania powierzchni stali, staliwa i żeliwa do malowania. Ochrona przed korozją. Malowanie konstrukcji stalowych. Ogólne wytyczne. Ochrona przed korozją. Pokrycia lakierowe. Wytyczne ogólne. Rurociągi pary i wody gorącej. Ogólne wymagania i badania. Armatura manometrycznych urządzeń pomiarowych. Kurki. Ciśnieniomierze wskaźnikowe zwykłe z elementami sprężystymi. Termometry przemysłowe. Wymagania i badania. Termometry elektryczne. Czujniki termometrów termoelektrycznych. Ogólne wymagania i badania. Termometry elektryczne. Charakterystyki termometryczne oporników (rezystorów) termometrycznych. Armatura przemysłowa. Ogólne wymagania i badania. Oprawy termometrów przemysłowych szklanych prostych i kątowych 90. Wytyczne znakowania rurociągów. Postanowienia ogólne. Wytyczne znakowania rurociągów. Kod barw rozpoznawczych dla przesyłanych czynników. 7

7 PN 70/N Wytyczne znakowania rurociągów. Podstawowe wymagania. I.6.1. Inne dokumenty. Zalecenia producentów poszczególnych materiałów i osprzętu zawartych w instalacjach oraz zastosowanych przy wykonywaniu robót. Powyższe specyfikacje techniczne i zalecenia uzupełniają opis szczegółowych wytycznych technicznych niniejszej branży. Oczywistym jest fakt, iż powyższe dokumenty stanowią uzupełnienie dokumentacji projektowej (rysunki, opis szczegółowych wytycznych technicznych, etc.). Zgodnie z art.10 ustawy - Prawo Budowlane, wszystkie wyroby zastosowane w obiekcie będą posiadały certyfikat, deklarację zgodności z Polskimi Normami lub aprobatę techniczną. II. Ogólne warunki wykonania zamówienia. Prace, które zostaną zrealizowane obejmują wszystkie czynności zmierzające do właściwego i kompletnego wykonania robót bez zastrzeżeń czy usterek. Wykonawca niniejszej branży przewidzi realizację robót, które są opisane czy też nie, a wynikających domyślnie z rysunków i dokumentów opisowych. Zakres robót leżących w zakresie Wykonawcy obejmuje dostawę wszystkich materiałów i urządzeń wchodzących w skład instalacji zgodnie z wymogami bezpieczeństwa, zaleceniami zawartymi w normach oraz technicznymi wymogami jakości narzuconymi przez wcześniej wymienione dokumenty, Prace będą obejmowały ponadto następujące czynności: Rusztowania i urządzenia dźwigowe niezbędne do wykonania robót wchodzących w skład niniejszej branży, Regularne oczyszczenie i wywóz gruzu, odpadów, itp., nagromadzonych w wyniku prowadzenia robót, Ogólnie rzecz biorąc, wszystkie akcesoria i roboty dodatkowe niezbędne do zakończenia robót leżących w zakresie niniejszej branży. Wykonawca zapewni wszystkie podpory i mocowania urządzeń. Próby i kontrole. Wykonawca zobowiązany jest do zapoznania się z całością dokumentów graficznych i opisowych, nie tylko aby zapoznać się z robotami z zakresu swojej branży, ale również aby poznać zagadnienia dotyczące robót wszystkich branż; w ten sposób będzie w stanie oszacować ogół wynikających z tego uwarunkowań wraz z ich oddziaływaniem na prace jego branży. II.1. Obowiązki Wykonawcy. Uznaje się, iż Wykonawca niniejszej branży zapoznał się z dokumentacją ogólną. W związku z powyższym, Wykonawca nie będzie się mógł tłumaczyć nieznajomością zakresu robót innych branż (wentylacja, klimatyzacja, instalacje wod. kan., instalacje elektryczne jak również roboty budowlane), których to roboty będą powiązane z jego branżą. Poprzez podpisanie umowy, Wykonawcy zobowiązują się do wykonania ogółu robót z zakresu powyższych branż, które stanowią nieodzowną część całkowitego wykonania robót budowlanych zgodnie z zasadami sztuki budowlanej oraz obowiązującymi normami. Rozumie się przez to również te roboty, które nie zostały określone w sposób jasny w kosztorysach. W przypadku, gdyby opisy zawarte w kosztorysie nie pokrywały się z rysunkami na przykład w odniesieniu do wymiarów, Wykonawca przyjmie w swojej ocenie najbardziej kosztowne rozwiązanie. Z tego powodu nie będzie on mógł wymagać dodatkowej zapłaty podpierając się rozbieżnością, niepełnością lub niezgodnością danych na rysunkach w stosunku do opisów. Tak więc, Wykonawca nie będzie mógł wymagać dodatkowych kwot do kwoty ry- 8

8 czałtowej umowy w przypadku braku pozycji w kosztorysie opisowym, jeżeli takowe są widoczne na rysunkach. W ramach kwoty ryczałtowej Wykonawca zobowiązuje się do wykonania ogółu robót, przestrzegając norm i rozporządzeń, opisów szczegółowych wytycznych i zasad obliczeniowych obowiązujących w dniu podpisania umowy. Wykonawca pozostaje odpowiedzialny za roboty, które zrealizował do chwili ich całkowitego odbioru. Wykonawca niniejszej branży przedsięweźmie odpowiednie indywidualne i zbiorowe środki celem zapewnienia bezpieczeństwa pracowników. II.2. Wyroby stosowane w instalacjach grzewczych. Zastosowane materiały i akcesoria będą zgodne z dokumentacją projektową. Ocena zgodności materiałów należy wyłącznie do Projektanta. Przy wykonywaniu robót budowlanych należy zgodnie z ustawą [1], stosować wyroby budowlane, które zostały dopuszczone do obrotu i powszechnego lub jednostkowego stosowania w budownictwie. Wyrobami dopuszczonymi do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie są właściwie oznaczone: wyroby budowlane na które wydano certyfikat na znak bezpieczeństwa, wyroby budowlane dla których dokonano oceny zgodności i wydano certyfikat zgodności z Polską Normą lub z aprobatą techniczną, wyroby budowlane umieszczone w wykazie wyrobów nie mających istotnego wpływu na spełnienie wymagań podstawowych, wyroby budowlane oznaczone znakowaniem CE, wyroby budowlane znajdujące się w określonym przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa. Dopuszczone do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym są wyroby wykonane według indywidualnej dokumentacji technicznej sporządzonej przez projektanta lub z nim uzgodnionej, dla których wydano oświadczenie wskazujące, że zapewniono zgodność wyrobu z tą dokumentacją oraz z przepisami i obowiązującymi normami. Kierownik budowy lub, jeżeli jego ustanowienie, zgodnie z [1] nie jest wymagane, Inwestor, jest zobowiązany do przechowywania w/w oświadczeń oraz udostępniania ich przedstawicielom uprawnionych organów. II.3. Sprzęt i maszyny. Wykonawca przystępujący do wykonania instalacji grzewczych powinien wykazać się możliwością korzystania z właściwego sprzętu umożliwiającego wykonanie instalacji, w tym specjalistycznego sprzętu do montażu rurociągów, podwieszeń i izolacji, rusztowań do montażu rurociągów itp. Sprzęt montażowy musi być w pełni sprawny i dostosowany do technologii wykonania, warunków wykonywania robót oraz racjonalnego wykorzystania na budowie. II.4. Środki transportu. Podczas transportu i składowania materiałów i urządzeń, które mają zostać zainstalowane, należy przedsięwziąć wszystkie środki ostrożności celem zapobieżenia ich zniszczeniu. Uszkodzone materiały i urządzenia zostaną wymienione. Wykonawca pozostaje odpowiedzialny za roboty do chwili ich końcowego odbioru. Do wykonania zadania inwestycyjnego należy stosować ogólnie dostępne środki transportu, dostosowane do charakteru wykonywanych instalacji. Rury można przewozić dowolnymi środkami transportu wyłącznie w położeniu poziomym. Rury powinny być ładowane obok siebie na całej powierzchni i zabezpieczone przed przesuwaniem się przez klinowanie lub inny sposób. Rury w czasie transportu nie powinny stykać się z ostrymi przedmiotami, mogącymi spowodować uszkodzenia mechaniczne. 9

9 Podczas prac przeładunkowych rur nie należy rzucać, a szczególną ostrożność należy zachować przy przeładunku rur z tworzyw sztucznych w temperaturze blisko 0 o C i niższej. Przy wielowarstwowym układaniu rur górna warstwa nie może przewyższać ścian środka transportu o więcej niż ⅓ średnicy zewnętrznej wyrobu. Transport grzejników i armatury powinien odbywać się krytymi środkami transportu, zgodnie z obowiązującymi przepisami transportowymi. Transportowana armatura i grzejniki powinny być zabezpieczone przed przemieszczaniem i uszkodzeniami mechanicznymi. Armatura powinna być pakowana w skrzynie lub pojemniki. II.5. Składowanie materiałów. Rurociągi stalowe, miedziane oraz z tworzyw sztucznych należy składować w pozycji leżącej w wiązkach, na płaskim, równym, utwardzonym podłożu, zabezpieczonym przed wodą opadową oraz działaniem słońca i deszczu. Pierwszą warstwę rur układać na podkładach drewnianych. Rurociągi należy układać wg poszczególnych grup, wielkości i gatunków w sposób umożliwiający dostęp do poszczególnych stosów lub pojedynczych rur. Armaturę, kształtki i grzejniki należy przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych. Składowane materiały należy zabezpieczyć przed kradzieżą. III. Warunki techniczne. III.1. Instalacje grzewcze. Instalacje ogrzewcze powinny zapewniać obiektowi budowlanemu, w którym zostały wykonane możliwość spełnienia podstawowych wymagań dotyczących w szczególności: bezpieczeństwa konstrukcji, bezpieczeństwa pożarowego, bezpieczeństwa użytkowania, odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska, ochrony przed hałasem i drganiami, oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród. Instalacje powinny być wykonane zgodnie z projektem, przy spełnieniu we właściwym zakresie, wymagań zawartych w rozporządzeniu [2] a także zgodnie z zasadami wiedzy technicznej. Przewody poziome powinny być prowadzone ze spadkiem tak, żeby w najniższych punktach załamań przewodów było możliwe odwodnienie instalacji a w najwyższych, odpowietrzenie instalacji. Dopuszcza się prowadzenie odcinków przewodów bez spadku, jeżeli prędkość przepływu wody w rurach zapewni ich samoodpowietrzenie, a opróżnienie z wody jest możliwe przez przedmuchanie sprężonym powietrzem. Przewody powinny spoczywać na podporach stałych i przesuwnych usytuowanych w odstępach nie mniejszych niż wynika to z wymagań dla materiału, z którego są wykonane. Przewody prowadzone w bruzdach ściennych lub w szlichcie podłogowej powinny być układane zgodnie z projektem technicznym. Trasy przewodów należy zinwentaryzować i nanieść w dokumentacji powykonawczej. Przewody należy prowadzić w sposób umożliwiający właściwą kompensację wydłużeń cieplnych z maksymalnym wykorzystaniem samokompensacji. Nie dopuszcza się prowadzenia przewodów bez możliwości kompensacji wydłużeń. Prowadzenie przewodów powinno umożliwiać wykonanie izolacji antykorozyjnej i cieplnej. Przewody zasilający i powrotny prowadzone obok siebie powinny być ułożone równolegle. Przy prowadzeniu przewodów pionowych, dopuszczalna odchyłka od pionu nie powinna przekraczać 1cm na kondygnację. Przewody piony dwururowego należy układać zachowując stałą odległość pomiędzy osiami 8cm (±0,5cm) przy średnicy pionu nie przekraczającej DN40. Odległość między osia- 10

10 mi przewodów o większych średnicach powinna być taka, aby umożliwiała dogodny montaż przewodów. Dla patrzącego na pion, przewód zasilający pionu dwururowego powinien znajdować się z prawej strony. Gałązki grzejnikowe powinny obchodzić pion dwururowy od strony pomieszczenia. Przewody należy prowadzić w sposób uniemożliwiający ich dewastację (szczególnie dotyczy to przewodów z miedzi i tworzywa sztucznego). Przewody poziome należy prowadzić powyżej instalacji wody zimnej i gazowych. Rozwiązanie i rozmieszczenie podpór stałych i przesuwnych powinno być zgodne z projektem technicznym. Zmiana lokalizacji podpór musi być każdorazowo uzgadniana z projektantem instalacji. Konstrukcja i montaż podpór powinny zapewniać łatwy i trwały montaż przewodów a konstrukcja i rozmieszczenie podpór przesuwnych powinny zapewniać swobodny poosiowy przesuw przewodów. Maksymalny rozstaw pomiędzy podporami podano w warunkach technicznych [15]. Przewód poziomy na stropie, wykonany z jednego odcinka rury, może być prowadzony bez podpór pod warunkiem umieszczenia go w rurze osłonowej z tworzywa sztucznego ( w peszlu ) osadzonej w warstwach podłoża podłogi. Rura osłonowa powinna być układana, aby jej oś była linią falistą w płaszczyźnie równoległej do powierzchni przegrody, na której przewód jest układany. Przewód w rurze osłonowej powinien być prowadzony swobodnie. Przy przejściach przez przegrody budowlane (ściany i stropy) należy stosować tuleje ochronne. W tulei ochronnej nie może znajdować się żadne połączenie rury. Średnica wewnętrzna tulei powinna być większa od średnicy zewnętrznej przewodu o: co najmniej 2cm przy przejściu przez przegrodę pionową, co najmniej o 1cm przy przejściu przez strop. Tuleja ochronna powinna być dłuższa niż grubość przegrody pionowej o około 5cm. Przy przejściu przez strop, tuleja powinna wystawać około 2 cm powyżej posadzki. Na tulejach gałązek grzejnikowych wylot tulei powinien być osłonięty tarczką ochronną. Przestrzeń między tuleją ochronną a rurą powinna być wypełniona materiałem trwale plastycznym nie działającym korozyjnie na rurę, zapewniającej jej swobodne wzdłużne przemieszczanie się i utrudniające powstawanie w niej naprężeń ścinających. Przepust instalacyjny w przegrodzie stanowiącej element oddzielenia przeciwpożarowego powinien być wykonany w sposób zapewniający odpowiednią klasę odporności ogniowej (szczelności ogniowej E; izolacyjności ogniowej I) wymaganą dla tych elementów, zgodnie z rozwiązaniem szczegółowym znajdującym się w projekcie technicznym. Przepusty w ścianach zewnętrznych powinny zapewniać odpowiednią gazo i wodoszczelność zgodnie z rozwiązaniem szczegółowym znajdującym się w projekcie technicznym. Tuleja ochronna nie może stanowić podpory przesuwnej. Grzejniki ustawiane przy ścianach należy montować w pozycji pionowej lub w płaszczyźnie równoległej do powierzchni ściany lub wnęki. Grzejnik montowany w poziomie musi posiadać możliwość odpowietrzenia. Grzejniki płytowe stalowe należy mocować do ścian zgodnie z instrukcją producenta. Grzejniki członowe lub modułowe aluminiowe należy montować na wspornikach ściennych i mocować dodatkowo uchwytami zgodnie z instrukcją producenta. Grzejniki członowe żeliwne i stalowe należy montować na wspornikach ściennych i mocować dodatkowo uchwytami. Jeden wspornik powinien przypadać na nie więcej niż 5 członów grzejnika żeliwnego i nie więcej niż 7 członów grzejnika stalowego, lecz nie mniej niż jeden uchwyt i jeden wspornik na grzejnik. Wyjątek stanowią grzejniki składające się a dwóch członów, które należy mocować na jednym wsporniku i jednym uchwycie. Grzejniki rurowe gładkie mocować stosując jeden wspornik na 1m długości grzejnika, lecz nie mniej niż dwa wsporniki na grzejnik. W grzejnikach wielorzędowych należy podtrzymywać najwyższy rząd grzejnika oraz przynajmniej jeden dodatkowy wspornik powinien podtrzymywać rząd najniższy. Konwektory należy montować zgodnie z instrukcją producenta. 11

11 Grzejniki można montować na dostosowanych do nich wieszakach stosując odpowiednio wymienione powyżej zasady. Grzejniki, dla których dopuszczono montaż w kanale podłogowym, należy montować zgodnie z instrukcją producenta. Wsporniki, uchwyty i stojaki grzejnikowe powinny być osadzone w przegrodzie budowlanej w sposób trwały. Grzejnik powinien opierać się całkowicie na wszystkich wspornikach lub stojakach. Minimalne odstępy zamontowanego grzejnika od elementów budowlanych podano w warunkach [24]. Grzejnik, którego budowa to umożliwia należy łączyć krzyżowo. Krzyżowo należy łączyć także grzejniki, dla których ten sposób podłączenia wskazano w projekcie oraz grzejniki długie (np. członowe składające się z więcej niż 20 członów), jeżeli jest to technicznie możliwe. Grzejniki należy zabezpieczyć przed zanieczyszczeniem i uszkodzeniem do czasu zakończenie robót wykończeniowych. Jeżeli zabezpieczenie nie jest możliwe, zamiast grzejników należy montować szablony montażowe połączone z gałązkami grzejnikowymi w celu przeprowadzenia badań szczelności instalacji. Przy badaniu szczelności wodą, szablony muszą posiadać odpowietrzniki miejscowe. Grzejnik lub szablon montażowy należy łączyć z gałązkami grzejnikowymi w sposób umożliwiający montaż i demontaż bez uszkodzenia gałązek oraz bez naruszenia wykończenia przegród budowlanych. Armatura powinna odpowiadać warunkom pracy (ciśnienie, temperatura) instalacji, w której jest zainstalowana. Przed zainstalowaniem armatury należy usunąć z niej zaślepienia i ewentualne zanieczyszczenia. Przed montażem należy sprawdzić prawidłowość działania armatury. Miejsce montażu armatury musi umożliwiać jej obsługę i konserwację. Armaturę należy instalować w ten sposób, aby kierunek przepływu wody był zgodny z oznaczeniem na armaturze. Armatura powinna umożliwić zamknięcie dopływu ciepła do poszczególnych części instalacji ogrzewczej, opróżnienie jej z czynnika grzewczego bez konieczności przerywania pracy pozostałej części instalacji. Każdy pion o wysokości ponad 3 kondygnacje lub grupa pionów o wysokości 2 3 kondygnacji obsługującej nie więcej niż grzejników powinny być wyposażone w armaturę odcinającą z armaturą spustową montowaną na podejściu przewodu zasilającego i powrotnego. Nastawy armatury regulacyjnej jak np. nastawy regulacji montażowej przewodowej armatury regulacyjnej (w uzasadnionych przypadkach kryz regulacyjnych), nastawy regulatorów różnicy ciśnienia, nastawy montażowe zaworów grzejnikowych i nastawy eksploatacyjne termostatycznych zaworów grzejnikowych, powinny być przeprowadzone po zakończeniu montażu, płukaniu i badaniu szczelności instalacji w stanie zimnym. Nastawy regulacji montażowej armatury regulacyjnej należy wykonać zgodnie z wynikami obliczeń hydraulicznych w projekcie technicznym instalacji. Zabezpieczenie antykorozyjne zewnętrzne przewodów i innych elementów instalacji wykonanych ze stali węglowej, powinno być wykonane w zakresie i sposób określony w projekcie technicznym instalacji. Przewody instalacji ogrzewczej powinny być izolowane cieplnie. Dopuszcza się nie stosowanie izolacji przewodów grzewczych, jeżeli: są one gałązkami grzejnikowymi prowadzonymi po wierzchu przegrody budowlanej, prowadzone są w rurze ochronnej w warstwach podłogi i projektowana temperatura powierzchni przegrody nad przewodem nie przekracza 26ºC wymóg niestosowania izolacji cieplnej wynika z projektu technicznego instalacji. Armatura instalacji ogrzewczej powinna być izolowana cieplnie, jeśli wynika to z projektu technicznego instalacji. Izolację cieplną można wykonywać po uprzednim przeprowadzeniu wymaganych prób szczelności, wykonaniu wymaganego zabezpieczenia antykorozyjnego powierzchni przewi- 12

12 dzianych do izolacji oraz po potwierdzeniu prawidłowości wykonania powyższych robót protokółem odbioru. Materiał, z którego wykonywana jest izolacji oraz jego grubość powinna być zgodna z projektem technicznym. Stosowane materiały powinny być suche i czyste oraz nieuszkodzone. Nie dopuszcza się izolowania powierzchni zabrudzonych, mokrych oraz z niecałkowicie wyschniętą lub uszkodzoną powłoką antykorozyjną. Zakończenia izolacji powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem lub zawilgoceniem. Izolacja powinna być wykonana w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie się ognia. Po wykonaniu izolacji, przewody należy oznaczyć zgodnie z zasadami podanymi w projekcie technicznym i uwzględnionymi w instrukcji obsługi instalacji. Oznaczenia należy wykonać na przewodach, armaturze, i urządzeniach zlokalizowanych: na ścianach w pomieszczeniach technicznych i gospodarczych w budynku w tym w piwnicach nie będących lokalami użytkowymi. w zakrytych bruzdach, kanałach lub zamkniętych przestrzeniach w lokalach użytkowych a także w pomieszczeniach technicznych i gospodarczych w budynku. Oznaczenia powinny być wykonane w miejscach dostępu, związanych z użytkowaniem i obsługą tych elementów instalacji. III.2. Kontrola, badania oraz odbiory robót. W warunkach technicznych [14] określone są szczegółowe warunki odbiorów technicznych częściowych, odbiorów końcowych oraz metodyka niektórych badań odbiorczych określonych przedmiotową normą PN B 02423, a które nie zostały w niej sprecyzowane. Odbiory międzyoperacyjne są elementem kontroli jakości robót poprzedzających wykonanie instalacji grzewczych i w szczególności powinny podlegać jej prace, których wykonanie ma istotne znaczenie dla realizowanej instalacji, np. ma nieodwracalny wpływ na zgodne z projektem wykonanie elementów tej instalacji. Odbiory międzyoperacyjne należy dokonywać szczególnie, jeżeli dalsze roboty będą wykonywane przez innych pracowników. Odbiór techniczny częściowy instalacji grzewczej obejmuje te części instalacji, do których zanika dostęp w wyniku postępu robót. Odbiór ten przeprowadza się w trybie odbioru technicznego końcowego jednak bez oceny prawidłowości pracy instalacji. Odbiór końcowy kończy się protokolarnym przejęciem instalacji grzewczej do użytkowania lub protokolarnym stwierdzeniem braku przygotowania instalacji do użytkowania, wraz z podaniem przyczyn takiego stwierdzenia. Protokół nie powinien zawierać żadnych postanowień warunkowych. W przypadku zakończenia odbioru stwierdzeniem braku przygotowania instalacji do użytkowania, po usunięciu przyczyn takiego stwierdzenia należy przeprowadzić ponowny odbiór instalacji. W ramach tego odbioru należy dodatkowo sprawdzić czy w okresie pomiędzy odbiorami elementy instalacji nie uległy uszkodzeniu spowodowanemu np. zamarznięciem wody, korozją lub z innych przyczyn. Zakres badań odbiorczych należy dostosować do rodzaju i wielkości instalacji grzewczej. Szczegółowy zakres badań powinien zostać ustalony w umowie pomiędzy inwestorem i wykonawcą z tym, że powinny one obejmować, co najmniej badania odbiorcze szczelności instalacji, odpowietrzenia, zabezpieczenia przed przekroczeniem granicznych wartości ciśnienia i temperatury, zabezpieczenia przed korozją wewnętrzną zabezpieczenia przed możliwością wtórnego zanieczyszczenia wody wodociągowej. Sposób wykonania badań odbiorczych wymienionych powyżej a w szczególności: badania odbiorcze szczelności instalacji ogrzewczej, badania odbiorcze działania na zimno instalacji ogrzewczej, czynności po badaniach związanych z napełnieniem instalacji wodą, badania odbiorcze zabezpieczeń antykorozyjnych powierzchni zewnętrznych instalacji ogrzewczej, badania odbiorcze odpowietrzenia instalacji ogrzewczej, badania odbiorcze oznakowania instalacji ogrzewczej, 13

13 badania odbiorcze zabezpieczenia instalacji ogrzewczej przed przekroczeniem granicznych wartości ciśnienia i temperatury, badania odbiorcze poprawności działania i szczelności na gorąco instalacji ogrzewczej, zostały omówione w warunkach technicznych [15]. Inwestor bierze na swoją odpowiedzialność obowiązkowe kontakty z organami kontrolnymi. Ogół wyników zostanie dołączony do Protokołu Odbioru Robót i przekazany Inspektorowi Nadzoru, oraz w formie raportu Inwestorowi Głównemu. Wykonawca objęty jest zobowiązaniem rezultatu. W trakcie odbioru robót Wykonawca dostarczy Inwestorowi, celem zatwierdzenia, jeden egzemplarz rysunków powykonawczych (dokumentacja powykonawcza), obejmujących co następuje: Wszystkie rysunki i szczegóły instalacji w pełni odpowiadające wykonanym instalacjom. Lista wszystkich zainstalowanych materiałów i urządzeń, Lista dostawców poszczególnych urządzeń wyszczególniająca nazwę producenta, adres oraz numer telefonu i faksu, Dokumentacje techniczne dostawców, Karty techniczne konserwacji wszystkich urządzeń i materiałów zainstalowanych podczas trwania robót, Po zatwierdzeniu przez Inwestora, Wykonawca przekaże mu trzy egzemplarze dokumentacji powykonawczej. III.3. Wymagania dotyczące przedmiaru i obmiaru robót budowlanych. Rozporządzenie Ministra określające metody i podstawy obliczenia planowanych kosztów prac projektowych i planowanych kosztów robót budowlanych zostało zawarte w Dz. U. Nr 130/04 poz Po zakończeniu robót instalacyjnych należy dokonać obmiaru powykonawczego instalacji ogrzewczej. Obmiar powinien być wykonany zgodnie z zasadami przyjętymi w kosztorysowaniu, zgodnie z załącznikiem Nr 1 do rozporządzenia [8], w tym np.: długość przewodów należy mierzyć wzdłuż osi, do ogólnej długości przewodów należy wliczyć długość armatury łączonej na gwint i łączników, długość zwężki należy wliczać do przewodu o większej średnicy, całkowitą długość przewodów przy badaniach instalacji ogrzewczej na szczelność lub przy badaniach na gorąco powinna stanowić suma długości przewodów zasilających i powrotnych. 14