Etap: uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację inwestycji. Adres inwestycji: dz. nr 628/2, obręb Kiełpino, gmina Kartuzy

Transkrypt

1 EGZ. NR 1 RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO BUDOWA STACJI DEMONTAŻU POJAZDÓW WYCOFANYCH Z EKSPLOATACJI WRAZ Z PUNKTEM DO ZBIERANIA ODPADÓW W POSTACI ZŁOMU, NA DZIAŁCE NR 628/2, OBRĘB KIEŁPINO, POWIAT KARTUSKI Etap: uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację inwestycji Adres inwestycji: dz. nr 628/2, obręb Kiełpino, gmina Kartuzy Inwestor: Ryszard Marszałkowski Michał Marszałkowski Prokowo, ul. Kosowska Kartuzy Opracowanie: mgr inż. Roman Nieścioruk mgr inż. Katarzyna Matuska - Wykner

2 Kartuzy listopad 2013 r. Spis treści 1. STRESZCZENIE RAPORTU PODSTAWY PRAWNE RAPORTU WSTĘP Przedmiot opracowania Cel i zakres raportu OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka całego przedsięwzięcia Warunki użytkowania terenu w fazie realizacji, eksploatacji i likwidacji OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIECIA NA ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA OBJĘTYCH OCHRONĄ NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 r. O OCHRONIE PRZYRODY OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA ORAZ ICH ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Wariant I Rozpatrywane warianty alternatywne Wariant wybrany z uzasadnieniem Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku nie podejmowania przedsięwzięcia OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO UZASADNIENIE PROPONOWANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU, ZE WSKAZANIEM JEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Etap budowy (realizacji) Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i glebę Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Oddziaływanie na powietrze, ludzi i klimat akustyczny Oddziaływanie na rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze Oddziaływanie na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy

3 9.2 Etap eksploatacji Oddziaływanie na powierzchnię ziemi oraz wody powierzchniowe i podziemne Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne Oddziaływanie na klimat akustyczny Oddziaływanie gospodarki odpadami Oddziaływanie na szatę roślinną, siedliska przyrodnicze i zwierzęta USTALENIA WYNIKAJĄCE Z PLANU GOSPODAROWANIA WODAMI NA OBSZARZE DORZECZA I WARUNKÓW KORZYSTANIA Z WÓD REGIONU WODNEGO Oddziaływanie na warunki życia ludzi Oddziaływanie na krajobraz Oddziaływanie na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy Oddziaływanie w sytuacjach awaryjnych Wzajemne oddziaływanie między w/w elementami Możliwość wystąpienia oddziaływania skumulowanego Etap likwidacji OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-, ŚREDNIO- I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO WYNIKAJĄCE Z: Istnienia przedsięwzięcia Wykorzystania zasobów środowiska Emisji OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ WYMAGANIA, O KTÓRYCH MOWA W ART. 143 USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 r. PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA WSKAZANIE, CZY DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA KONIECZNE JEST USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 r. PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM MONITOROWANIE ZMIAN W ŚRODOWISKU WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO, OPRACOWUJĄC RAPORT PRZEDSTAWIENIE ZAGADNIEŃ W FORMIE GRAFICZNEJ WNIOSKI WYKONAWCA RAPORTU

4 ZAŁĄCZNIKI: 1. usytuowanie działki nr 628/2, obr. Kiełpino na mapie 2. usytuowanie działki nr 628/2, obr. Kiełpino na mapie topograficznej 3. usytuowanie działki nr 628/2, obr. Kiełpino względem obszarów ochrony przyrody 4. wyrys z mapy ewidencyjnej skala 1: wypisy uproszczone z rejestru gruntów 6. wyrys z mapy zasadniczej mapa do celów informacyjnych skala 1: pismo z dnia dotyczące zapewnienia dostaw energii elektrycznej 8. pismo z dnia dotyczące zapewnienia dostaw wody 9. geotechniczne warunki posadowienia 10. koncepcja zagospodarowania działki skala 1: schemat zagospodarowania działki w skali 1:1 000 z zaznaczeniem źródeł hałasu - dzień 12. oddziaływanie, ocena wpływu na klimat akustyczny obliczenia, izolinie dzień. 4

5 1. STRESZCZENIE RAPORTU Przedmiotem niniejszego raportu jest ocena oddziaływania na środowisko zamierzenia Inwestora, dotyczącego budowy stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, gm. Kartuzy. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach w przypadku omawianego przedsięwzięcia jest niezbędna do uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla przedmiotowego przedsięwzięcia. Realizacja planowanego przedsięwzięcia polegać będzie na wykonaniu nowego obiektu Stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną na terenie działki nr 628/2, obręb Kiełpino, gmina Kartuzy, powiat kartuski, województwo pomorskie. Działka przeznaczona pod inwestycję znajduje się na terenie miejscowości Leszno, obręb Kiełpino. Zjazd na działkę nr 628/2 następuje z drogi wojewódzkiej nr 224 (Kartuzy Somonino) poprzez działki nr, 629/1, 628/1 i 605. Stacja demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji będzie poddawała demontażowi 5 samochodów dziennie. Przyjmuje się, ze średnia masa pojazdu wynosi 1500 kg. W związku z czym dziennie zakład będzie przerabiał 7,5 Mg/dobę. Rocznie odzyskowi będzie poddawane 1800 Mg zużytych lub nienadających się do użytkowania pojazdów. W bezpośrednim sąsiedztwie analizowanego terenu działki nr 628/2 od strony: północno - zachodniej znajduje się działka nr 625 stanowiąca grunt rolny RV, północno wschodniej działka nr 605 Tk (tereny kolejowe), południowo zachodniej działka nr 980 rów melioracyjny, południowo - wschodniej działka nr 628/1 - droga. Planowane przedsięwzięcie ma ograniczony zakres przestrzenny i będzie się ograniczać do działki Inwestora. 5

6 Teren pod przedmiotową inwestycję jest lekko pochyły w kierunku południowo wschodnim, rzędne terenu kształtują się na poziomie od ok do m n.p.m. Obszar, na którym projektowana jest stacja demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, położony jest w Kartuskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. Obszar ten obejmuje fragmenty gmin Kartuzy, Somonino, Kolbudy i Żuromino, z wyłączeniem miasta Kartuzy. Planowane przedsięwzięcie nie jest związane z zarządzaniem bądź ochroną obszaru NATURA 2000, ani też nie oddziałuje znacząco na tego typu obszary. Aby prowadzić stację demontażu wycofanych z eksploatacji pojazdów, przedsiębiorca powinien uzyskać decyzję w zakresie gospodarki odpadami od właściwego miejscowo marszałka województwa oraz pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego. Natomiast wojewódzki inspektor ochrony środowiska musi sprawdzić funkcjonowanie instalacji i urządzeń służących do demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Jeżeli pojazd jest wycofany z eksploatacji, to właściciel może przekazać go wyłącznie przedsiębiorcy, który prowadzi stację demontażu, albo punkt zbierania pojazdów. Przedsiębiorca, który prowadzi stację demontażu powinien: Usunąć z pojazdów wycofanych z eksploatacji niebezpieczne elementy i substancje (w tym również płyny) Wymontować z nich przedmioty wyposażenia i części nadające się do ponownego użycia, odzysku lub recyklingu Zapewnić bezpieczne dla środowiska i zdrowia ludzi przetwarzanie wycofanych z eksploatacji pojazdów oraz odpadów, które z nich powstały Unieważnić dowód rejestracyjny, kartę pojazdu i tablice rejestracyjne, wydać zaświadczenie o jego demontażu i oświadczyć w nim, że unieważnia dowód, kartę i tablice Sporządzić w trzech egzemplarzach to zaświadczenie; jeden dla właściciela pojazdu, drugi dla organu rejestrującego (który jest właściwy dla miejsca ostatniej rejestracji pojazdu), a trzeci pozostawia w swojej firmie Przekazać w ciągu 7 dni organowi rejestrującemu Prowadzić ewidencję zaświadczeń o demontażu pojazdu oraz zaświadczeń o przyjęciu niekompletnego pojazdu 6

7 Sporządzać roczne sprawozdania m.in. o liczbie, markach, masie i roku produkcji samochodów wycofanych z eksploatacji i przyjętych do stacji demontażu, masie odpadów poddanych odzyskowi i recyklingowi Przechowywać przez 5 lat (licząc od końca roku kalendarzowego) zaświadczenia, które potwierdzają odzysk i recykling. Natomiast właściciel pojazdu w ciągu 30 dni od otrzymania zaświadczenia, powinien złożyć wniosek o wyrejestrowanie go. Teren stacji demontażu pojazdów musi być zabezpieczony przed dostępem osób postronnych, w szczególności ogrodzony. Na terenie stacji będzie wyznaczone pomieszczenie do przyjmowania i obsługi osób przekazujących pojazdy wycofane z eksploatacji wyposażone w szafę metalową służącą do przechowywania dokumentów pojazdów. Na terenie obiektu będą wydzielone następujące sektory: przyjmowania pojazdów, magazynowania przyjętych pojazdów, usuwania z pojazdów elementów i substancji niebezpiecznych, w tym płynów, demontażu z pojazdów przedmiotów wyposażenia i części nadających się do ponownego użycia oraz elementów, w tym odpadów, nadających się do odzysku, recyklingu albo unieszkodliwiania, sektor magazynowania części użytkowych, magazynowania odpadów. Sektory, przy zachowaniu wymagań wynikających z przepisów, mogą być ze sobą łączone. Inwestor w nowym obiekcie korzystać będzie z urządzeń i technologii sprawdzonej na rynku unijnym. Projektowana stacja demontażu pojazdów spełni wymogi zawarte w Ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202 z póź. zm. Dz. U. Nr 175, poz. 1458) oraz zgodnie z szeregiem dotyczącym tej ustawy rozporządzeń. W północno zachodniej części działki zaprojektowany zostanie plac utwardzony, który służyć będzie do czasowego gromadzenia zbieranych odpadów złomu. 7

8 Według Inwestora, ilość pozyskiwanych odpadów złomu stalowego i metali nieżelaznych ma wynosić 2 Mg/dobę, ok. 500 Mg/a, z czego 85 % (tj. 1,7 Mg/dobę) stanowić będą metale żelazne, zaś pozostałe 5 % metale nieżelazne. Dostarczany do punktu skupu złom będzie w pierwszej kolejności ważony, a następnie ręcznie segregowany w zależności od rodzaju odpadów. Następnie będzie selektywnie gromadzony w typowych kontenerach usytuowanych na utwardzonej powierzchni placu składowego. Na terenie zakładu nie będzie prowadzone zbieranie złomu urządzeń zawierających elementy niebezpieczne, w szczególności urządzeń elektroniki użytkowej oraz zużytego sprzętu elektrotechnicznego i AGD. W związku z zamierzoną działalnością Inwestor nie przewiduje demontażu pozyskiwanych odpadów ani ich obróbki. Posortowany materiał przechowywany będzie w odpowiednich kontenerach/pojemnikach, odrębnie do czasu przekazania ich do dalszego wykorzystania uprawnionym odbiorcom. Po zgromadzeniu odpowiedniej partii odpadów i telefonicznym zgłoszeniu, będą one przewożone transportem odbiorcy do dalszego zagospodarowania. Po uruchomieniu działalności na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, będą emitowane zanieczyszczenia do środowiska z uruchomionej kotłowni, jednak w ilościach nie powodujących przekroczenia obowiązujących norm. Będą też występowały niezorganizowane źródła emisji, pochodzące z transportu samochodowego. Woda na potrzeby socjalne i technologiczne pobierana będzie z wiejskiej sieci wodociągowej. Ścieki technologiczne, z mycia hali oraz z placu przyjmowania i magazynowania pojazdów, po podczyszczeniu oraz socjalno - bytowe odprowadzane będą do gminnej sieci kanalizacyjnej. Utwardzona powierzchnia, nieprzepuszczalna dla olejów i pozostałych płynów eksploatacyjnych na terenie stacji demontażu pojazdów zostanie wykonana przez umieszczenie pod warstwą betonu lub kostki brukowej nieprzepuszczalnej folii chroniącej przed przedostawaniem się olejów i innych płynów eksploatacyjnych do wód gruntowych. Zastosować można folię z polietylenu o wysokiej gęstości (PEHD). Przy realizacji takiego uszczelnienia należy starannie przygotować powierzchnię, na której układa się folię, w celu uniknięcia jej rozdarcia, zaś krawędzie folii wywinąć przy krawężnikach i całość połączyć (np. przez zgrzewanie) dla utworzenia szczelnej niecki. Niezbędne jest kierowanie ścieków z tych powierzchni przez system korytek i przewodów rurowych do separatora ropopochodnych. 8

9 Przy usuwaniu substancji ropopochodnych należy uwzględnić wpływ intensywnych niekiedy opadów atmosferycznych powodujących okresową dużą ilość ścieków, zanieczyszczonych płynami eksploatacyjnymi z placu utwardzonego, kierowanych wiatrem w stronę powierzchni nieutwardzonych i przepuszczalnych lub bezpośrednio do wlotów do kanalizacji. Dla zapobieżenia tej sytuacji niezbędne jest więc ograniczenie tego rodzaju parkingu odpowiednio szczelnymi krawężnikami, a w miejscach przejazdu pojazdów mechanicznych odpowiednimi korytkami ściekowymi przykrytymi rusztami o wytrzymałości odpowiadającej rodzajowi obciążeń transportowych (przejazdom wózków widłowych). Korytka kierują strumień ścieków poprzez system odstojników (studzienki osadnikowej) do separatora, a następnie do zbiornika szczelnego. Korytka tworzą system odwodnień liniowych. Należy uzyskać pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej podczyszczonych ścieków przemysłowych. Odprowadzenie wód opadowych z powierzchni dróg, placów, parkingów po podczyszczeniu z ropopochodnych substancji w separatorze, za pośrednictwem projektowanej wewnętrznej kanalizacji deszczowej, do gruntu za pośrednictwem studni chłonnych, w granicach własności Inwestora. Na odprowadzanie oczyszczonych wód opadowych do gruntu należy uzyskać pozwolenie wodnoprawne, zgodnie z wymogami przepisów odrębnych. Stacja demontażu pojazdów ogrzewana będzie za pomocą kotłowni zlokalizowanej w projektowanym budynku. Kocioł zasilany będzie ekogroszkiem. Moc kotła 150 kw. Zapotrzebowanie na energię elektryczną dla stacji demontażu pojazdów wyniesie ok. 35 kw. Emisja hałasu nie będzie stanowiła uciążliwości dla terenów sąsiednich. Prognozowane poziomy hałasu w środowisku powinny zapewnić dotrzymanie wszelkich norm środowiskowych zarówno w dzień, jak i w nocy na najbliższych terenach, dla których takie normy zostaną ustanowione. Inwestycja zostanie podłączona do linii energetycznej NN, projektowanym przyłączem, na warunkach określonych przez Kampanię ENERGA w Gdańsku. Wpływ przedsięwzięcia podczas budowy będzie miał charakter krótkotrwały i 9

10 ograniczony do czasu jej trwania. W okresie tym nie przewiduje się zagrożenia elementów środowiskowych. Planowana działalność nie spowoduje, w jej sąsiedztwie, żadnych przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w powietrzu. Stacja demontażu pojazdów będzie prowadziła uregulowaną pod względem wymogów prawa gospodarkę odpadami. Odpady komunalne będą gromadzone w kontenerze, odbierane na podstawie umowy z odbiorcą tego typu odpadów i wywożone na składowisko. Odpady nie będą stanowiły uciążliwości dla środowiska. Przekazując odpady odbiorcom do unieszkodliwiania, w interesie wytwarzającego jest sprawdzenie czy odbiorca posiada stosowne zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności, gdyż tylko w takim przypadku odbiorca przejmuje na siebie odpowiedzialność za przekazane odpady. Zorganizowany sposób gospodarowania ściekami zapewni, że stacja demontażu pojazdów wraz punktem do zbierania odpadów złomu, nie spowoduje zagrożenia dla wód powierzchniowych i podziemnych oraz środowiska gruntowego. W Raporcie... wykazano, że budowa i funkcjonowanie obiektu nie spowodują przekroczenia norm określonych w przepisach ochrony środowiska, a w szczególności nie spowodują pogorszenia ekologicznych warunków życia ludzi na terenach otaczających. Proponowane działania mające na celu zapobieganie, zmniejszanie lub kompensowanie szkodliwych oddziaływań na środowisko wykazano w rozdziale 14 raportu. Oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia na wszystkie komponenty środowiska naturalnego, tj. czystość powietrza, klimat akustyczny, wody podziemne, glebę przy zastosowaniu opisanych rozwiązań technicznych i organizacyjnych będzie niższe od ustalonych przepisami standardów jakości środowiska poza terenem stacji, a korzyści wynikające z jej uruchomienia przewyższą ewentualny wpływ przedsięwzięcia na środowisko. Wydaje się, iż powyższe, i przedstawione w opracowaniu założenia, przemawiają za realizacją opisanej inwestycji. Dla omawianej stacji demontażu pojazdów wraz punktem do zbierania odpadów złomu, na terenie działki nr 628/2 obręb Kiełpino, gm. Kartuzy, przed rozpoczęciem eksploatacji, zachodzą następujące obowiązki w zakresie uregulowania stanu formalno-prawnego w zakresie korzystania ze środowiska: 10

11 uzyskanie decyzji w zakresie gospodarki odpadami od właściwego miejscowo marszałka województwa, uzyskania decyzji w zakresie zbierania odpadów od Starosty Kartuskiego, uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych do ziemi, uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzenie ścieków przemysłowych z mycia hali i odprowadzenia odcieków z placu przyjmowania i magazynowania pojazdów. Planowana stacja demontażu pojazdów na działce nr 628/2, obręb Kiełpino będzie źródłem emisji: substancji pochodzących ze źródeł niezorganizowanych ruch samochodów substancji pochodzących ze źródeł zorganizowanych kotłowina hałasu odpadów komunalnych odpadów niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne ścieków socjalno bytowych ścieków technologicznych zanieczyszczonych wód opadowych. Przeprowadzona w niniejszym opracowaniu analiza planowanego przedsięwzięcia zlokalizowanego na działce nr 628/2 obręb Kiełpino, pozwala ocenić oddziaływanie przedsięwzięcia na poszczególne elementy środowiska i wysunąć wnioski sformułowane w rozdziale

12 2. PODSTAWY PRAWNE RAPORTU Formalno prawną podstawę niniejszego raportu stanowią wymienione niżej akty prawne: 1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z póź. zm. Dz. U nr 25 poz. 150, Dz. U nr 1111 poz. 708 Dz.U nr 119 poz. 804, tekst jednolity z dnia r. ze zm.) 2. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, Nr 227, poz. 1505, z 2009 r., Nr 42, poz. 340, Nr 84, poz. 700 ze zm.) 3. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U z dnia 10 maja 2003 r. z póź. zm. Dz. U nr 220 poz. 1413) 4. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz.1118, z póź. zm.) 5. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21). 6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. z dnia 8 października Nr 112, poz. 1206) 7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397, Dz.U ) 8. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 15 czerwca 2002 r. Nr 75, poz. 690 z póź. zm.) 9. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2012r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy Prawo wodne (Dz. U. z dnia 9 lutego 2012r., poz. 145 ze zm.) 12

13 10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984 ze zm.), 11. Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku ((Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz., 112). 12. Instrukcja ITB Nr 338/2003 dotycząca metody określania emisji i imisji hałasu przemysłowego w środowisku 13. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U z dnia 3 lutego 2010 r.) 14. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z dnia 18 września 2012 r., poz. 1031) 15. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. 2011, Nr 95, poz. 558) 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206 poz. 1291) 17. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia (Dz. U Nr 130, poz. 881) 18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U Nr 130, poz. 880) 19. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z póź. zm.) 20. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70) 21. Ustawa z dnia r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 391) 22. Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011r., o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. Nr 122, poz. 695) 23. Ustawa z dnia 17 lipca 2009r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz.U. Nr 130, poz. 1070). 13

14 24. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030) 25. Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 175, poz. 1458, z 2007 r. Nr 176, poz. 1236, z 2009 r. Nr 79, poz. 666, Nr 92, poz. 753, Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 28, poz. 145, Nr 76, poz. 489 ze zm.) 26. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla stacji demontażu oraz sposobu demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 121, poz. 1138) 27. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 czerwca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań dla stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. Nr 128, poz. 892). 28. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu przedmiotów wyposażenia i części wymontowanych z pojazdów, których ponowne użycie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego lub negatywnie wpływa na środowisko (Dz. U. Nr 201, poz. 1666) 29. Ustawa z dnia z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym obrocie odpadami (Dz. U. Nr 124, poz. 859 ze zm.) 30. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 października 2010 r. w sprawie obliczania poziomów odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2010 r. Nr 202, poz. 1340) 31. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968) 32. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz. 666) 33. Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 24 marca 2006 r. w sprawie listy istotnych elementów pojazdu kompletnego (Dz. U. z 2006 r. Nr 58, poz. 407) 34. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 kwietnia 2010 r. w sprawie sposobu unieważniania dokumentów pojazdów wycofanych z eksploatacji, wzorów zaświadczeń wydawanych dla tych pojazdów, sposobu przechowywania zaświadczeń oraz prowadzenia ewidencji (Dz. U. z 2010 r. Nr 75, poz. 476) 14

15 35. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu przekazywania informacji o pojazdach wycofanych z eksploatacji oraz zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 257, poz. 1746). 36. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 sierpnia 2004 r. w sprawie wzoru formularza przyjęcia odpadów metali (Dz. U. z 2004 r. Nr 197, poz. 2033). 37. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 243, poz. 2063). Źródła informacji: 1. Wymagania techniczne i ekologiczne dla stacji demontażu i punktów zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz podstawowe metody spełniania tych wymagań 2. Wytyczne Ministerstwa Środowiska dotyczące kodów odpadów przyjmowanych do stacji demontażu i punktów zbierania pojazdów oraz powstających w wyniku demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz w strzępiarkach odpadów Warszawa, dnia 29 marca 2012 r. 3. W. Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN W-Wa 2001 r. 4. Prof. dr W. Tymrakiewicz, Atlas chwastów - Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i LeśneW-wa 1962 r. 5. Mapa sytuacyjno wysokościowa 6. Wypis i wyrys z ewidencji gruntów 7. Szczegółowa mapa geologiczna Polski, PIG, Warszawa 8. Szczegółowa mapa hydrogeologiczna Polski, PIG, Warszawa 9. Mapa geośrodowiskowa Polski, PIG, Warszawa 10. PN-87/B-02151/ instrukcja ITB 338/ PN-84/N Serwis informacyjny Juda-Rezler K., Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na środowisko, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskej, Warszawa,

16 15. Stupnicka E., Geologia regionalna Polski, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa, Wizja w terenie 17. Informacje uzyskane od Inwestora 18. Lucjan Rutkowski, Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej 19. Lista Ptaków Polski, Wydawnictwo Influence 20. Katrin i Frank Hecker, Atlas ptaków poradnik obserwatora 21. Przewodnik Collinsa, Ptaki 22. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2007, Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski WSTĘP 3.1 Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego raportu jest ocena oddziaływania na środowisko zamierzenia Inwestora, dotyczącego budowy stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, gm. Kartuzy. Zgodnie z art. 59 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U , 2 ust. 1 pkt. 42), stacje demontażu w rozumieniu ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202, z późn. zm.), zaliczane są do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko i wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Jednocześnie zgodnie z w/w rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U , 3 ust. 1 pkt. 81) punkty do zbierania lub przeładunku złomu, zaliczają się do inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko, które mogą wymagać przeprowadzenia procedury OOŚ. Ze względu na to, iż Inwestor planuje budowę stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu, stanowiące jedną 16

17 inwestycję, punkt do zbierania odpadów w postaci złomu został włączony do niniejszego opracowania. Inwestor będzie ubiegał się o dofinansowanie inwestycji ze środków unijnych. na obecnym etapie nie jest w stanie podać z jakiego programu operacyjnego będzie korzystał. Do niniejszej procedury wymagane jest przedłożenie raportu oddziaływania inwestycji na środowisko. Dla omawianej działki brak jest opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach w przypadku omawianego przedsięwzięcia jest niezbędna do uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla przedmiotowego przedsięwzięcia (art. 72 ust. 1 pkt. 3 ustawy ooś). 3.2 Cel i zakres raportu Celem niniejszego raportu jest: potwierdzenie celowości planowanego przedsięwzięcia określonej w rozwiązaniach techniczno technologicznych i budowlanych zawartych w koncepcji inwestycji identyfikacja i ocena możliwych rozwiązań planowanego przedsięwzięcia spełniających założone kryteria racjonalności określenie uwarunkowań środowiskowych oraz przestrzennych faz realizacji, funkcjonowania i likwidacji planowanego przedsięwzięcia określenie charakteru, znaczenia i zasięgu potencjalnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, przestrzeń, krajobraz, dziedzictwo kulturowe oraz dobra materialne związanych z realizacją i funkcjonowaniem planowanego przedsięwzięcia określenie możliwości łagodzenia ewentualnych niekorzystnych wpływów i oddziaływań określenie możliwości wystąpienia sytuacji awaryjnych oraz sposobów ograniczenia zagrożeń nimi powodowanych określenie planu monitoringu środowiska na etapie budowy i funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia określenie wpływów na interesy osób trzecich. 17

18 Zakres opracowania obejmuje analizę wszystkich rodzajów potencjalnych oddziaływań i uciążliwości inwestycji w fazie budowy, normalnej eksploatacji lub likwidacji, na tle uwarunkowań środowiskowych, odniesionych do wymogów prawa. W zakres raportu wchodzi charakterystyka źródeł emisji, identyfikacja wytwarzanych zanieczyszczeń, określenie poziomu hałasu przenikającego z terenu inwestycji do środowiska, określenie zasięgu uciążliwości obiektu na podstawie technologii oraz wstępnych obliczeń. Raport wskazuje na potencjalne zagrożenie środowiska przedmiotowej inwestycji i określa sposoby minimalizacji jej wpływu. W opracowaniu zidentyfikowano i określono skutki potencjalnych sytuacji awaryjnych. Podstawowym warunkiem z zakresu ochrony środowiska jest nie wywoływanie uciążliwości poza granicami działki wydzielonej pod planowane przedsięwzięcie. 4. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 4.1 Lokalizacja przedsięwzięcia Realizacja planowanego przedsięwzięcia polegać będzie na wykonaniu nowego obiektu Stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną na terenie działki nr 628/2, obręb Kiełpino, gmina Kartuzy, powiat kartuski, województwo pomorskie. Działka przeznaczona pod inwestycję znajduje się na terenie miejscowości Leszno, obręb Kiełpino. Zjazd na działkę nr 628/2 następuje z drogi wojewódzkiej nr 224 (Kartuzy Somonino) poprzez działki nr, 629/1, 628/1 i 605. W bezpośrednim sąsiedztwie analizowanego terenu działki nr 628/2 od strony: północno - zachodniej znajduje się działka nr 625 stanowiąca grunt rolny RV, północno wschodniej działka nr 605 Tk (tereny kolejowe), południowo zachodniej działka nr 980 rów melioracyjny, południowo - wschodniej działka nr 628/1 - droga. Planowane przedsięwzięcie ma ograniczony zakres przestrzenny i będzie się ograniczać do działki Inwestora. Teren pod przedmiotową inwestycję jest lekko pochyły w kierunku południowo 18

19 wschodnim, rzędne terenu kształtują się na poziomie od ok do m n.p.m. Obszar, na którym projektowana jest stacja demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, położony jest w Kartuskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. Obszar ten obejmuje fragmenty gmin Kartuzy, Somonino, Kolbudy i Żuromino, z wyłączeniem miasta Kartuzy. Tereny ochronne rozciągają się od miejscowości Grzybno na północy, przez Smołdzino do Borkowa na wschodzie, a następnie wzdłuż torów PKP do Goręczyna, skąd po granicy Kaszubskiego Parku Krajobrazowego do południowo-wschodnich obrzeży miasta Kartuzy. Celem utworzenia tego obszaru jest ochrona bardzo malowniczych terenów morenowych pokrytych mieszanymi lasami zarówno państwowymi, jak i prywatnymi, z licznymi jeziorami i zabagnieniami. Całkowita powierzchnia Kaszubskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu wynosi 6880 ha, z czego na grunty Nadleśnictwa Kartuzy przypada około 31% (2133 ha). Na terenie tym obowiązują dodatkowe zakazy i ograniczenia wynikające z ustanowienia wyżej wymienionych chronionych obszarów przyrody określone Uchwałą NR 1161/XLVII/10 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 28 kwietnia 2010 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim. Na obszarach chronionego krajobrazu, wymienionych wprowadza się następujące zakazy: - m. in. realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r. Nr 199, poz ze zm.); Powyższy zakaz nie dotyczy: - realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała brak znacząco negatywnego wpływu na ochronę przyrody obszaru chronionego krajobrazu Planowane przedsięwzięcie nie jest związane z zarządzaniem bądź ochroną obszaru NATURA 2000, ani też nie oddziałuje znacząco na tego typu obszary. 4.2 Charakterystyka przedsięwzięcia 1. Stacja demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji 19

20 Stacja Demontażu Pojazdów prowadzona będzie zgodnie z wytycznymi zawartymi w Ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202 z póź. zm. Dz. U. Nr 175, poz. 1458) oraz zgodnie z szeregiem rozporządzeń: 1. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 października 2010 r. w sprawie obliczania poziomów odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2010 r. Nr 202, poz. 1340) 2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. Nr 143, poz.1206). 3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 czerwca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań dla stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 128, poz. 892). 4. Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 24 marca 2006 r. w sprawie listy istotnych elementów pojazdu kompletnego (Dz. U. Nr 58, poz. 407) 5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu przedmiotów wyposażenia i części wymontowanych z pojazdów, których ponowne użycie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego lub negatywnie wpływa na środowisko (Dz. U. Nr 201, poz. 1666) 6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968) 7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 96, poz. 860) 8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu przekazywania informacji o pojazdach wycofanych z eksploatacji oraz zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 257, poz. 1746) Jednocześnie prowadzenie w/w instalacji wymaga spełnienia wymagań zawartych w ustawach: 20

21 1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21). 2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz.1118, z póź. zm.) 3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z póź. zm. Dz. U nr 25 poz. 150, Dz. U nr 1111 poz. 708 Dz.U nr 119 poz. 804, tekst jednolity z dnia r. ze zm.) 4. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2012r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy Prawo wodne (Dz. U. z dnia 9 lutego 2012r., poz. 145 ze zm.) 5. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz. 666) 6. Ustawa z dnia z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym obrocie odpadami (Dz. U. Nr 124, poz. 859 ze zm.) 7. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U z dnia 10 maja 2003 r.) 8. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, z póź. zm.) 9. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową (Dz. U. Nr 121, poz. 1263) 10. Ustawa z dnia r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 391), oraz dotyczących w/w ustaw rozporządzeń. Aby prowadzić stację demontażu wycofanych z eksploatacji pojazdów, przedsiębiorca powinien uzyskać decyzję w zakresie gospodarki odpadami od właściwego miejscowo marszałka województwa oraz pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego. Natomiast wojewódzki inspektor ochrony środowiska musi sprawdzić funkcjonowanie instalacji i urządzeń służących do demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Jeżeli pojazd jest wycofany z eksploatacji, to właściciel może przekazać go wyłącznie przedsiębiorcy, który prowadzi stację demontażu, albo punkt zbierania pojazdów. Przedsiębiorca, który prowadzi stację demontażu powinien: 21

22 Usunąć z pojazdów wycofanych z eksploatacji niebezpieczne elementy i substancje (w tym również płyny) Wymontować z nich przedmioty wyposażenia i części nadające się do ponownego użycia, odzysku lub recyklingu Zapewnić bezpieczne dla środowiska i zdrowia ludzi przetwarzanie wycofanych z eksploatacji pojazdów oraz odpadów, które z nich powstały Unieważnić dowód rejestracyjny, kartę pojazdu i tablice rejestracyjne, wydać zaświadczenie o jego demontażu i oświadczyć w nim, że unieważnia dowód, kartę i tablice Sporządzić w trzech egzemplarzach to zaświadczenie; jeden dla właściciela pojazdu, drugi dla organu rejestrującego (który jest właściwy dla miejsca ostatniej rejestracji pojazdu), a trzeci pozostawia w swojej firmie Przekazać w ciągu 7 dni organowi rejestrującemu Prowadzić ewidencję zaświadczeń o demontażu pojazdu oraz zaświadczeń o przyjęciu niekompletnego pojazdu Sporządzać roczne sprawozdania m.in. o liczbie, markach, masie i roku produkcji samochodów wycofanych z eksploatacji i przyjętych do stacji demontażu, masie odpadów poddanych odzyskowi i recyklingowi Przechowywać przez 5 lat (licząc od końca roku kalendarzowego) zaświadczenia, które potwierdzają odzysk i recykling. Natomiast właściciel pojazdu w ciągu 30 dni od otrzymania zaświadczenia, powinien złożyć wniosek o wyrejestrowanie go. Teren stacji demontażu pojazdów musi być zabezpieczony przed dostępem osób postronnych, w szczególności ogrodzony. Na terenie stacji będzie wyznaczone pomieszczenie do przyjmowania i obsługi osób przekazujących pojazdy wycofane z eksploatacji wyposażone w szafę metalową służącą do przechowywania dokumentów pojazdów. Na terenie obiektu będą wydzielone następujące sektory: przyjmowania pojazdów, magazynowania przyjętych pojazdów, 22

23 usuwania z pojazdów elementów i substancji niebezpiecznych, w tym płynów, demontażu z pojazdów przedmiotów wyposażenia i części nadających się do ponownego użycia oraz elementów, w tym odpadów, nadających się do odzysku, recyklingu albo unieszkodliwiania, sektor magazynowania części użytkowych, magazynowania odpadów. Sektory, przy zachowaniu wymagań wynikających z przepisów, mogą być ze sobą łączone. Przyjmowanie pojazdów Sektor zlokalizowany będzie na utwardzonej, szczelnej powierzchni, wyposażonej w system odprowadzania ścieków przemysłowych do separatora substancji ropopochodnych o przepustowości przystosowanej do wielkości powierzchni objętej systemem odprowadzania ścieków przemysłowych. W zakładzie będzie zainstalowana waga o skali ważenia nie mniej niż 3,5 Mg, która pozwoli na ważenie dostarczanych pojazdów. Tutaj będzie wydawane zaświadczenie o złomowaniu przyjmowanych pojazdów. Magazynowanie przyjętych pojazdów Sektor magazynowania przyjętych pojazdów zlokalizowany będzie na utwardzonej, szczelnej powierzchni nie mniejszej niż 200 m2, z zachowaniem pola manewrowego, wyposażonej w system odprowadzania ścieków przemysłowych, kierowanych do separatora substancji ropopochodnych o przepustowości przystosowanej do wielkości powierzchni objętej systemem odprowadzania ścieków. Dostarczone pojazdy będą magazynowane w sposób zabezpieczający je przed wyciekiem paliw i płynów eksploatacyjnych. Niedopuszczalne jest magazynowanie pojazdów na boku i na dachu. Usuwanie z pojazdów elementów i substancji niebezpiecznych, w tym płynów Sektor zlokalizowany będzie w obiekcie budowlanym (hali demontażu), posiadającym utwardzone, szczelne podłoże wyposażone w system odprowadzania ścieków przemysłowych kierowanych do separatora substancji ropopochodnych, zadaszenie oraz ściany boczne zabezpieczające przed czynnikami atmosferycznymi. 23

24 Sektor wyposażony będzie w: 1) urządzenia do usuwania paliw i płynów eksploatacyjnych z pojazdów, które będą magazynowane w szczelnych pojemnikach; 2) oznakowane pojemniki na usunięte lub wymontowane z pojazdów następujące odpady: odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe, ze skrzyń biegów, hydrauliczne - spełniające wymagania wynikające z przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968), pozostałe usunięte paliwa i płyny eksploatacyjne: płyny chłodnicze, płyny ze spryskiwaczy, płyny hamulcowe, akumulatory - pojemniki wykonane z materiałów odpornych na działanie kwasów, usunięte z układów klimatyzacyjnych substancje zubożające warstwę ozonową - pojemniki spełniające wymagania dla zbiorników ciśnieniowych, układy klimatyzacyjne, katalizatory spalin, filtry oleju, zawierające materiały wybuchowe, zawierające rtęć. 3) pojemnik na wymontowane z pojazdów odpady kondensatorów spełniający wymagania wynikające z przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz.U. Nr 96, poz. 860); 4) sorbenty do neutralizacji ewentualnych wycieków paliw i płynów eksploatacyjnych z tych pojazdów. Wymontowane z pojazdów zbiorniki z gazem usuwane będą niezwłocznie z sektora. Demontaż z pojazdów przedmiotów wyposażenia i części nadających się do ponownego użycia 24

25 Sektor zlokalizowany w obiekcie budowlanym z zachowaniem tych samych wymagań techniczno-budowlanych, co sektor usuwania z pojazdów elementów i substancji niebezpiecznych. Sektor wyposaży będzie w następujące pojemniki na: szyby hartowane, szyby klejone, przedmioty wyposażenia i części zawierające metale nieżelazne. Magazynowanie wymontowanych z pojazdów przedmiotów wyposażenia i części nadających się do ponownego użycia Magazynowanie odpadów pochodzących z demontażu pojazdów Sektory te będą zlokalizowane na utwardzonej powierzchni. Odpady niebezpieczne będą umieszczane w budynku magazynowym. Pozostałe odpady mogą być magazynowane na pólkach w części zadaszonej wiaty na utwardzonej powierzchni z zastrzeżeniem następujących warunków: odpady niebezpieczne pochodzące z demontażu pojazdów magazynuje się odrębnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21). zużyte opony pochodzące z demontażu pojazdów magazynuje się w wydzielonym miejscu, wyposażonym w urządzenia gaśnicze, w stosach zabezpieczonych przed osunięciem. dopuszcza się magazynowanie zużytych lub nie nadających się do użytkowania pojazdów nie zawierających cieczy i innych niebezpiecznych elementów, oznaczonych kodem , zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206), w stosach zabezpieczonych przed osunięciem, nieutrudniających transportu wewnętrznego. Do stacji demontażu przekazywany jest odpad Zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy o kodzie *. W przypadku pojazdów, które uległy zniszczeniu wskutek zdarzeń losowych lub które zostały częściowo zdemontowane w wyniku nielegalnego demontażu, a wskutek działań inspekcyjnych i kontrolnych (np. na podstawie decyzji GIOŚ w zakresie nielegalnego międzynarodowego przemieszczania odpadów, wydanej przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta decyzji na podstawie art. 26 ustawy o odpadach lub własnych działań gminy) są przekazywane do stacji demontażu oraz są pozbawione wszystkich cieczy i 25

26 innych niebezpiecznych elementów są klasyfikowane pod kodem , a jeżeli w dalszym ciągu je zawierają, to pod kodem *. W procesie odzysku R12 (Wymiana odpadów w celu poddania ich któremukolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1 R11) wyodrębnia się z przekazanego odpadu części przeznaczone do ponownego użycia oraz wytwarza odpady o kodach wymienionych niżej. Podczas przetworzenia odpadów i następuje wydzielenie części przeznaczonych do ponownego użycia oraz wydzielenie odpadów i określenie, jakim procesom będą one poddane dalej (recyklingowi, odzyskowi energetycznemu, dalszym procesom rozdzielania w procesie strzępienia, unieszkodliwianiu). Wymontowane z pojazdów będą następujące rodzaje odpadów: odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe, ze skrzyń biegów, hydrauliczne magazynowane w specjalistycznych pojemnikach spełniających wymagania wynikające z przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968), pozostałe usunięte paliwa i płyny eksploatacyjne: płyny chłodnicze, płyny ze spryskiwaczy, płyny hamulcowe magazynowane w szczelnych oznakowanych pojemnikach, akumulatory magazynowane w pojemnikach wykonanych z materiałów odpornych na działanie kwasów, usunięte z układów klimatyzacyjnych substancje zubożające warstwę ozonową magazynowane w pojemnikach spełniających wymagania dla zbiorników ciśnieniowych, układy klimatyzacyjne, katalizatory spalin, filtry oleju, odpady zawierające materiały wybuchowe, odpady zawierające rtęć. Odpadom wydzielonym w procesie odzysku przypisuje się następujące rodzaje odpadów: * Mineralne oleje hydrauliczne niezawierające związków chlorowcoorganicznych * Syntetyczne oleje hydrauliczne * Inne oleje hydrauliczne 26

27 * Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych * Syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe * Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe * Olej opałowy i olej napędowy * Benzyna * Inne paliwa (włącznie z mieszaninami) * Freony, HCFC, HFC Zużyte opony * Filtry olejowe * Elementy zawierające rtęć * Elementy zawierające PCB * Elementy wybuchowe (np. poduszki powietrzne) * Okładziny hamulcowe zawierające azbest * Płyny hamulcowe * Płyny zapobiegające zamarzaniu zawierające niebezpieczne substancje Płyny zapobiegające zamarzaniu inne niż wymienione w Zbiorniki na gaz skroplony Metale żelazne Metale nieżelazne Tworzywa sztuczne Szkło * Niebezpieczne elementy inne niż wymienione w do , i Inne niewymienione elementy Inne niewymienione odpady Zużyte urządzenia inne niż wymienione w do * Baterie i akumulatory ołowiowe * Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe 27

28 * Inne baterie i akumulatory Zużyte katalizatory zawierające złoto, srebro, ren, rod, pallad, iryd lub platynę (z wyłączeniem ) * Zużyte katalizatory zawierające niebezpieczne metale przejściowe (2) lub ich niebezpieczne związki Zużyte katalizatory zawierające metale przejściowe lub ich związki inne niż wymienione w Metale żelazne Sposób postępowania z odpadami Wytworzone odpady na terenie Stacji Demontażu Pojazdów będą gromadzone w sposób selektywny w wydzielonych sektorach, wyposażonych w szczelne pojemniki, beczki, kontenery itp. na poszczególne rodzaje odpadów, w sposób zapewniający ochronę środowiska i zdrowie ludzi. Poszczególne sektory są wybetonowane niedostępne dla osób postronnych. Wszystkie czynności i etapy produkcji będą tak zorganizowane by zapewnić sprawne i bezpieczne dla środowiska gospodarowanie odpadami. Wszystkie odpady wytworzone na terenie stacji, w tym ubrania robocze i sorbenty będą odbierane przez koncesjonowanego odbiorcę, np. firmę ELWOZ Sp. z o.o., Oddział Sierakowie. W przypadku zlecenia usługi transportu Inwestor wskaże prowadzącemu działalność w zakresie transportu odpadów miejsce odbioru odpadów oraz posiadacza odpadów, do którego należy dostarczyć odpady. Odpady komunalne będą gromadzone w kontenerze śmietniku, odbierane przez koncesjonowanego odbiorcę, wskazanego przez Urząd Gminy. Część socjalno-biurowa Część socjalno-biurowa zlokalizowana będzie w wydzielonej i przystosowanej do tego celu części hali demontażu. Jedno z pomieszczeń zostanie wydzielone do przyjmowania i obsługi osób przekazujących pojazdy wycofane z eksploatacji. Pomieszczenie będzie wyposażone w szafę metalową służącą do przechowywania dokumentów pojazdów. W części socjalnej umieszczona będzie szatnia oraz pomieszczenia socjalne dla załogi wraz sanitariatami. 28

29 Główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych Strukturę procesu recyklingu samochodów dzieli się na cztery fazy: pozyskiwanie samochodów do recyklingu przygotowanie samochodów do recyklingu przetwarzanie materiałów z demontażu wykorzystywanie lub unieszkodliwianie materiałów z demontażu. Procesy przetwarzania i wykorzystania materiałów i części z linii recyklingowych można uszeregować w następujący sposób: odzysk produktowy - w wyniku, którego części z demontażu samochodów zostają ponownie wykorzystane zgodnie ze swoją funkcją, jako części zamienne odzysk materiałowy - w wyniku, którego do gospodarki powracają produkty demontażu samochodów, jako surowce do produkcji nowych wyrobów odzysk energetyczny - w wyniku, którego produkty z demontażu samochodów są wykorzystane jako paliwo w produkcji przemysłowej. Odzysk produktowy części samochodowych przynosi największy dochód w recyklingu samochodów, a równocześnie jest ekologicznie najbardziej korzystny. Oszczędza się bowiem zasoby materiałowe, nie wydatkuje energii i nie powstają odpady produkcyjne. Odzysk materiałowy jest działaniem zalecanym z punktu widzenia ekologii. Oszczędza się bowiem, w ten sposób zasoby naturalne. Różnie natomiast przedstawia się jego efektywność ekonomiczna. Praktycznie tylko odzysk materiałowy metali jest w pełni opłacalny. Odzysk innych materiałów, przy uwzględnieniu m.in. kosztów transportu, magazynowania, pozyskiwania itp., często wymaga subwencjonowania, np. w formie opłat produktowych lub depozytowych, tak jak ma to miejsce w wielu krajach UE, bądź wspomagania finansowego np. ze środków Funduszu Ochrony Środowiska, co ma miejsce w Polsce. Odzysk energetyczny jest rozwiązaniem stosowanym do materiałów palnych pochodzących z samochodów, dla których do tej pory nie znaleziono efektywnych metod odzysku materiałowego. Zapobiega on składowaniu na wysypiskach wielu materiałów 29

30 (szczególnie z gumy i tworzyw sztucznych) wymaga jednak bardzo starannego nadzoru ekologicznego nad procesem spalania. Odzysk materiałowy - w wyniku, którego do gospodarki powracają produkty demontażu samochodów, jako surowce do produkcji nowych wyrobów - jest zalecany z punktu widzenia ochrony środowiska. Często jednak stwarza problemy techniczne i ekonomiczne zależnie od konstrukcji części samochodowych oraz rodzaj materiałów, z których części te są wykonane. Zazwyczaj dla tych samych części i materiałów istnieje kilka metod odzysku materiałowego. I. Części ze stali i żeliwa do odzysku w postaci złomu żelaza o wysokiej jakości. Zalecaną metodą (stosowaną powszechnie w krajach UE) jest odzysk złomu żelaza przy zastosowaniu strzępiarki karoserii samochodowych. Strzępiarka jest młynem przemysłowym, w którym karoseria samochodu ulega rozdrobnieniu w bardzo krótkim czasie, z możliwością równoczesnego oddzieleniem frakcji lekkiej oraz oczyszczenia. Do strzępiarek powinny być przewożone wszystkie karoserie samochodowe wstępnie zdemontowane w zakładach demontażu. Odzysk taki zapewnia uzyskanie złomu wysokiej jakości, dokładnie oczyszczonego z farb, powłok bitumicznych, może być również oczyszczany z cynku. Znaczącą zaletą tej metody jest również to, iż demontaż samochodu po jego osuszeniu i usunięciu z niego materiałów niebezpiecznych, może być ograniczony tylko do części przeznaczonych do odzysku jako części zamienne oraz niektórych części przeznaczonych do odzysku materiałowego, których demontaż nie jest zbyt pracochłonny, a istnieją nabywcy, którzy je skupują i poddają recyklingowi oraz usunięcia szyb, bądź przez wyjęcie ich w całości (szyby klejone), bądź przez ich rozbicie na stłuczkę szklaną. Stosowanie strzępiarki, która w procesie strzępienia automatycznie oddziela złom metali od niemetali zmniejsza w sposób bardzo istotny pracochłonność demontażu samochodów i ilość odpadów powstających w Stacji demontażu, niezbędnych do zagospodarowania. Wymagane jest jednak, odpowiednie przygotowanie karoserii przeznaczonej do transportu do strzępiarki, tak aby miała ona możliwie najmniejsze wymiary gabarytowe, osiągnąć to można: przez prasowanie (spłaszczanie) karoserii do wymiaru wysokości wynoszącego ok mm. 30

31 przez odcięcie od karoserii dachów wraz z słupkami oraz zdjęcia kół (bądź ewentualne wymontowanie osi i mostów wraz z ich zawieszeniem, jeżeli są na nie odbiorcy). W wyniku tych działań wysokość karoserii przesyłanej do strzępiarki zmniejsza się do ok. 600 mm. Druga z powyższych metod ma większe szanse szerokiego wprowadzenia w zakładach, gdyż osie, mosty, wały napędowe, a także dachy są często wartościowymi i poszukiwanymi częściami zamiennymi. Ponadto wysoki koszt zakupu pras spłaszczających karoserie oraz ich rozmiary i problemy w instalacji na ograniczonym terytorialnie placu Stacji demontażu stwarzać mogą istotne problemy przy wdrażaniu tej metody. Należy zwrócić uwagę, iż dla uzyskania wysokiego stopnia recyklingu części i materiałów z samochodów (85%) niezbędne jest, aby niemetaliczne pozostałości ze strzępienia samochodów tzw. "lekka frakcja" nie była tak jak dotychczas składowana na wysypiskach, lecz po odpowiednim przesortowaniu (oddzielenie materiałów palnych od niepalnych) podlegałaby odzyskowi energetycznemu przez stosowanie jej, jako paliwo w cementowniach. Takie procesy są na skalę przemysłową stosowane są w Europie Zachodniej. Części z metali kolorowych do odzysku złomu aluminium i miedzi Odzysk materiałowy aluminium i miedzi jest istotną pozycją przy recyklingu samochodów ze względu na wysoką wartość tych materiałów. Niezbędne jest osobne gromadzenie części zawierających te materiały w zakładach demontażu samochodów, tym bardziej, że przy strzępieniu karoserii istnieją istotne problemy techniczne dla dokładnego oddzielenia miedzi z drutów nawojowych w silnikach i innych przewodów elektrycznych od złomu stalowego. Miedź zaś w złomie stalowym jest niepożądana, gdyż pogarsza parametry wytapianej stali. Innym problemem jest to, że części zawierające aluminium i miedź są równocześnie częściami, które najczęściej są przeznaczone do odzysku jako części zamienne (silniki, zespoły napędowe, akumulatory, prądnice, rozruszniki, silniki elektryczne, nagrzewnice, chłodnice). Zalecane jest więc, w przedsiębiorstwach demontażu samochodów wymontowywanie wszystkich tych części i gromadzenie ich w osobnych pojemnikach z rozdzieleniem na zespoły przeznaczone do sprzedaży jako części zamienne (dotyczy to części mających parametry 31

32 techniczne uzasadniające tę formę ich odzysku) oraz części pozostałe gromadzone w pojemnikach z przeznaczeniem dla odbiorców złomu. Części z tworzyw sztucznych do odzysku materiałowego Mimo wzrastającego udziału tworzyw sztucznych w nowoczesnych samochodach, nawet w krajach Europy Zachodniej, nie zostały wypracowane zadowalające przemysłowe metody odzysku materiałowego tworzyw sztucznych ze zużytych samochodów. Koszty ich segregacji, oczyszczania, transportu i przetwórstwa nie pokrywają zazwyczaj ceny, jaką za recyklat tworzyw sztucznych można uzyskać na rynku. Obecnie pokaźne objętościowo części samochodowe z tworzyw sztucznych wyrzucane są na wysypiska, bądź pozostają długi czas na terenie przedsiębiorstw demontażu samochodów. Wydaje się, iż wyjściem z tej sytuacji jest opisana poprzednio metoda strzępienia samochodów z zawartymi w nich częściami z tworzyw sztucznych, których odzysk materiałowy jest nieopłacalny oraz odzysk energetyczny tzw. "frakcji lekkiej" ze strzępiarki. W odniesieniu do pianki poliuretanowej z siedzeń celowe jest jej sprasowanie po demontażu z samochodu, gdyż zajmowała będzie ona zbyt wiele miejsca w czasie składowania i łatwo ulega zabrudzeniu. Należy zwrócić uwagę, iż z rozbiórki np. 50 samochodów pozyskuje się średnio ok.10 m3 pianki o wadze tylko ok.100 kg. Należy więc ją sprasować na prostych prasach. Proces technologiczny recyklingu pojazdów złomowanie pojazdów demontaż pojazdów przerób złomu pozostałego po zdemontowaniu z pojazdów produktów odzyskowych (zespołów, podzespołów części oraz materiałów eksploatacyjnych i konstrukcyjnych) przetwarzanie odzyskanych produktów odpadowych w wyspecjalizowanych zakładach recyklingu składowanie, przechowywanie i transport elementów procesu technologicznego recyklingu pojazdów. Proces złomowania pojazdów jest prowadzony przez wyspecjalizowane zakłady. We wstępnej fazie recyklingu następuje segregacja pojazdów oraz ich magazynowanie. Zakłady złomowania pojazdów muszą spełniać warunki ochrony środowiska przed skażeniem. 32

33 Szczególnie niebezpieczne jest zanieczyszczenie podłoża (gleby, wód powierzchniowych i głębinowych) przez wyciekające płyny eksploatacyjne, wypłukiwane przez wodę produkty reakcji materiałów pojazdu ze składnikami otoczenia oraz zanieczyszczenie atmosfery przez pary, pochodzące z materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych. Kolejnym etapem recyklingu pojazdów jest ich demontaż, który obejmuje: przyjmowanie i magazynowanie zezłomowanych pojazdów kwalifikację pojazdów do demontażu (oględziny, diagnozowanie, testowanie) opróżnianie pojazdów z materiałów eksploatacyjnych usuwanie akumulatorów, kół, szyb, zderzaków, lusterek i innych zewnętrznych części łatwych do demontażu demontaż zespołów i podzespołów pojazdu (m.in. silnika, układu napędowego) demontaż pozostałych części (m.in. foteli, wykładzin, tapicerki, kół, elementów z tworzyw sztucznych, przewodów elektrycznych) demontaż elementów nadwozia, przeznaczonych do ponownego wykorzystania (dach, pokrywa przedziału silnika, pokrywa bagażnika, drzwi) segregację produktów demontażu według kryterium dalszych etapów recyklingu. W wyniku segregacji produkty demontażu są kwalifikowane do: sprzedaży regeneracji dalszego przetwarzania rozdrabniania (strzępienia) razem z nadwoziem. W zależności od skali i organizacji przetwarzania zezłomowanych pojazdów demontaż może być realizowany jako stanowiskowy, potokowy i gniazdowy. W celu zapewnienia dostatecznej sprawności procesu demontażu zakłady są wyposażone w specjalistyczną aparaturę, umożliwiającą mechanizację pracy, oraz urządzenia do oceny i diagnostyki produktów demontażu. Pojazd przyjęty do demontażu jest poddawany ocenie na stanowisku diagnostycznym. Podstawowe badania diagnostyczne obejmują: pomiar ciśnienia sprężania w cylindrach pomiar ciśnienia oleju smarnego w silniku 33

34 badania elementów układów elektrycznych, m.in. prądnicy, rozrusznika sprawdzanie działania układu przeniesienia napędu. Opróżnianie pojazdu z materiałów eksploatacyjnych polega na usunięciu: paliwa olejów smarnych i smarów płynu chłodzącego płynu hamulcowego czynnika chłodniczego z układu chłodniczego klimatyzacji oleju z amortyzatorów płynu ze zbiornika spryskiwacza szyb innych płynów. Osuszanie układów pojazdu odbywa się grawitacyjnie lub z zastosowaniem pomp odciągających. Odzyskane materiały eksploatacyjne są segregowane, oceniane do dalszego zagospodarowania, pakowane i magazynowane. Następnie jest usuwane wyposażenie zewnętrzne i wewnętrzne oraz są demontowane zespoły, podzespoły i części pojazdu. Z nadwozia odcina się elementy możliwe do ponownego wykorzystania, takie jak dach, słupki, pokrywa przedziału silnika, pokrywa bagażnika, drzwi. Pozostała część nadwozia, której stan uniemożliwia bezpośrednie wykorzystanie, jest przeznaczona do rozdrobnienia. Rozdrabnianie zezłomowanych nadwozi jest wykonywane w młynach przemysłowych, tzw. strzępiarkach. Rozdrobnienie jednego nadwozia o średniej masie 620 kg trwa około 20 s. Do segregacji rozdrobnionego materiału wykorzystuje się różnice właściwości fizycznych (gęstość, właściwości magnetyczne itp.) odzyskiwanych materiałów. W związku z tym rozdrobniony materiał jest poddawany segregacjom pneumatycznej i magnetycznej. Ocenia się, że ze stopów metali, stanowiących masowo prawie 75% samochodu osobowego, istnieje możliwość recyklingu prawie 100% stopów żelaza i do 90% stopów nieżelaznych. Odzyskane w wyniku demontażu zespoły, podzespoły i części oraz materiały eksploatacyjne są poddawane regeneracji i ponownie wykorzystywane w motoryzacji. Niewykorzystane palne części zezłomowanych pojazdów są poddawane recyklingowi energetycznemu w piecach przemysłowych, w cementowniach i w hutnictwie jako dodatek do paliw. 34

35 Recykling zespołów i części pojazdów Najczęściej używanymi powtórnie zespołami, demontowanymi z zezłomowanych pojazdów, są: silniki zespoły układu przeniesienia napędu: skrzynie przekładniowe, wały napędowe, mosty i osie napędowe układy paliwowe alternatory, rozruszniki i pozostałe elementy układów elektrycznych elementy nadwozia elementy układu zawieszenia. Części pojazdów, które są najczęściej poddawane recyklingowi produktów, to koła, opony, reflektory, żarówki, zderzaki, szyby, fotele, elementy układów zasilania, hamulcowego i inne. Warunkiem dużej skuteczności recyklingu produktów jest odpowiednia kultura techniczna i jakość demontażu zezłomowanych pojazdów. Odzyskane zespoły, podzespoły i części po doprowadzeniu ich do stanu sprawności technicznej mogą być wprowadzone do sprzedaży i wykorzystywane jako części i urządzenia zamienne. Podstawową technologią stosowaną w recyklingu produktów jest regeneracja części, czyli przywracanie im właściwości zbliżonych do właściwości części nowych. Najczęściej w regeneracji części stosuje się ich obróbkę mechaniczną na wymiary naprawcze oraz tulejowanie. Technologię tę stosuje się m.in. do regeneracji elementów połączeń obrotowych oraz do złożenia tłok - cylinder. Ze względu na bardzo dużą rozmaitość asortymentową części i urządzeń zamiennych na rynku motoryzacyjnym skuteczność gospodarowania zespołami, podzespołami i częściami odzyskanymi metodami recyklingu produktów jest zależna w znacznej mierze od organizacji obrotu tymi towarami. Decydującą rolę odgrywają w tym wypadku jakość informacji o jakościowych i ilościowych stosunkach podaży i popytu oraz kompleksowe traktowanie obrotu w skali dostatecznie dużych struktur administracyjnych. W związku z tymi wymaganiami w Europie Zachodniej są obecnie wprowadzane koncepcje tzw. sklepów wirtualnych, realizujące obrót częściami i urządzeniami zamiennymi z recyklingu. 35

36 Recykling płynów eksploatacyjnych Podstawowymi płynami eksploatacyjnymi, które powinny być poddawane recyklingowi, są oleje smarne, płyny chłodzące i hamulcowe oraz czynniki chłodnicze w urządzeniach klimatyzacji. Oleje smarne są stosowane w pojazdach przede wszystkim w silnikach, przekładniach i w układach hydraulicznych. Spośród tych olejów największe jest zużycie olejów silnikowych i one stanowią dominującą uciążliwość dla środowiska w tej grupie zagrożeń. Do smarowania silników stosuje się oleje mineralne i syntetyczne. Oleje mineralne są otrzymywane na bazie produktów przeróbki ropy naftowej, przede wszystkim węglowodorów zarówno łańcuchowych, jak i pierścieniowych, nienasyconych i nasyconych. Wśród elementów bazowych olejów syntetycznych są estry wyższych alkoholi i kwasów karboksylowych. Oprócz części bazowej oleje zawierają dodatki uszlachetniające w ilości przeciętnie do (20-35) % masowo. Istnieje wiele wielkości fizycznych, charakteryzujących właściwości olejów, takich jak np. lepkość, liczba zasadowa, odporność na pienienie i na utlenianie. Oprócz tego są metody kompleksowej oceny olejów, m.in. lepkości i jej wrażliwości na temperaturę według SAE J 300 FEB 94 oraz klasyfikacja jakościowa ze względu na właściwości użytkowe oleju według API. W czasie eksploatacji pogarszają się właściwości użytkowe olejów (tzw. starzenie przepracowanego oleju) z powodu m.in. ich zanieczyszczenia produktami zużycia części silnika (m.in. metale ciężkie), produktami utleniania i rozkładu termicznego oleju i paliwa oraz zanieczyszczeniami zewnętrznymi (pyły, paliwo, płyn chłodzący), a także z powodu zużywania się dodatków uszlachetniających. Na skutek pogorszenia się właściwości użytkowych olejów konieczna jest ich wymiana. Mimo że w związku ze stałym postępem naukowo-technicznym przebiegi pojazdów, kwalifikujące olej do wymiany, uległy w ostatnich kilkudziesięciu latach znacznemu zwiększeniu, globalna ilość zużywanego oleju silnikowego stwarza istotne zagrożenie dla środowiska, tym bardziej, że przepracowane oleje są formalnie traktowane przez prawo jako odpady niebezpieczne. Jest zatem konieczne zarówno ze względów ekologicznych, jak ekonomicznych poddawanie recyklingowi przepracowanych olejów. Istnieje wiele metod technologicznych regeneracji przepracowanych olejów. Metody przetwarzania stosowane w instalacjach przemysłowych umożliwiają otrzymanie zregenerowanych olejów o parametrach porównywalnych z parametrami olejów nowych. W 36

37 większości metod regeneracji olejów wstępne operacje polegają na usunięciu zanieczyszczeń stałych i wody. Kolejne operacje są już zależne od stosowanej metody rafinacji z wykorzystaniem procesów m.in. destylacji, rafinacji, adsorpcji. Do wydzielenia produktów starzenia stosuje się rafinację oleju stężonym kwasem siarkowym w temperaturze (30-40) C. Rafinowany olej jest poddawany neutralizacji wodnym roztworem zasadowym (zazwyczaj sześcioprocentowy roztwór wodny wodorotlenku sodowego). Kolejną operacją jest destylacja w celu oddzielenia lżejszych frakcji. W celu poprawy właściwości oleju poddaje się go rafinacji ziemią odbarwiającą. Skuteczność opisywanej metody nie jest duża, mniej więcej 60%. Współczesne przemysłowe metody regeneracji olejów mają lepszą skuteczność przy stosunkowo małej energochłonności. Otrzymane w wyniku regeneracji oleje są następnie poddawane obróbce uszlachetniającej. Uboczne produkty regeneracji olejów są wykorzystywane w przemyśle petrochemicznym. Podobne technologie są stosowane do regeneracji olejów innych niż silnikowe. Płyny stosowane do chłodzenia silników spalinowych są najczęściej skomponowane na bazie glikoli lub poliglikoli etylenowych oraz propylenowych w stężeniu objętościowym (30-50)% z użyciem dodatkowych substancji poprawiających właściwości użytkowe, np. przeciw pienieniu się, przeciwkorozyjne, przeciwutleniające i inne. Trwałość płynów chłodzących jest oceniana na 3-4 lata. Glikol monoetylenowy (etanodiol) jest substancją silnie trującą, dlatego w płynach chłodzących zastępuje się go nietrującym glikolem monopropylenowym (propanodiolem). Związki chemiczne zawarte w płynach chłodzących są dobrze rozpuszczalne w wodzie i rozprzestrzeniają się w ten sposób w środowisku zanieczyszczając je. Jest to tym bardziej niebezpieczne, że dotychczas brak jest zorganizowanej zbiórki płynów chłodzących, a ich recyklingiem zajmują się jedynie producenci. I w tym wypadku korzystne jest stosowanie do płynów chłodzących propanodiolu - jest on znacznie bardziej podatny na rozkład biologiczny niż etanodiol. Wymagania techniczne przy regeneracji płynów chłodzących nie są duże. Przede wszystkim nie ma konieczności segregacji różnych rodzajów płynów. Regeneracja płynów chłodzących przebiega w procesach: wstępnego oczyszczania przez filtrację z zanieczyszczeń mechanicznych i oleju 37

38 destylacji, w której wyniku zostają odseparowane frakcje wodna, glikolowa i pozostałość rektyfikacji frakcji glikolowej Odzyskany glikol jest wykorzystywany do produkcji płynu chłodzącego. Pozostałość z destylacji znajduje zastosowanie w produkcji płynów przeciwzamarzających, używanych do transportu kruszywa. Bazą wszystkich płynów hamulcowych są te same związki chemiczne. Zawierają one: rozpuszczalniki, np. alkilowe etery glikoli środki smarne, np. poliglikole, estry eterów alkilowych dodatki uszlachetniające: przeciwutleniające, przeciwkorozyjne i inne Frakcja eterowa, zawierająca etery alkilowe, oraz frakcja poliglikolowa, w której skład wchodzą wyższe alkilowe etery glikoli, a także glikole polietylowe i polipropylowe, są wykorzystywane przy produkcji płynów hamulcowych. Z pozostałości podestylacyjnej wykonuje się płyny przeciwzamarzające do składowania i transportu węgla. Recykling opon i części gumowych Częściami, których podstawowym składnikiem jest guma, są w pojazdach opony, dętki, uszczelnienia, paski przekładniowe i połączenia gumowe. Dominujący udział gumy, zużywanej w motoryzacji, pochodzi z opon. Opona składa się z konstrukcji nośnej i otaczającej ją powłoki gumowej - bieżnika. W skład części nośnej wchodzą: guma, gumowe nici kordowe i drut stalowy. Bieżnik stanowi warstwa gumy o zmiennej grubości i zmiennym kształcie. Jako tkaninę kordową wykorzystuje się wiskozę, poliamidy, poliestry, włókna szklane i splot z drutu stalowego. Podstawowym czynnikiem zapewnienia dostatecznej skuteczności zagospodarowania zużytych opon i części gumowych jest system prawny, uniemożliwiający niekontrolowane traktowanie wyrobów gumowych pochodzenia motoryzacyjnego jako zwykłych śmieci komunalnych. Jest zatem konieczna pełna kontrola nad gromadzeniem i przechowywaniem zużytych opon w warunkach, nie stanowiących zagrożenia dla środowiska. Możliwości zagospodarowania zużytych opon są następujące: bieżnikowanie i wulkanizacja recykling materiałów i chemiczny 38

39 recykling energii Bieżnikowanie zużytych opon polega na ścięciu materiału bieżnika, przygotowaniu powierzchni do pokrycia klejem (szorstkowanie), nałożeniu kleju, mieszanki podkładowej, opasania i nowego bieżnika, a następnie poddaniu opony wulkanizacji. Zregenerowana w ten sposób opona jest następnie poddana operacjom wykańczającym, m.in. obcinaniu wypływek, szlifowaniu nadlewów, selekcji wymiarowej i wyrównoważaniu. Opony bieżnikowane są mniej więcej o 50% tańsze od nowych, a bieżnikowanie umożliwia wykorzystanie do 75% materiału opony zużytej. Opony bieżnikowane są jednak gorszej jakości i nie zapewniają takiego bezpieczeństwa, jak opony nowe. Jest to bardzo poważny powód, ograniczający rozwój tej metody recyklingu opon. Ocenia się, że w Europie bieżnikowanych jest prawie 40% opon do samochodów ciężarowych i mniej niż 15% do osobowych. Najczęściej spotykanym sposobem zagospodarowania zużytych opon i wyrobów z gumy jest recykling materiałów i chemiczny. Spośród wielu technologii przetwarzania wyrobów z gumy można wymienić: rozdrabnianie wyrobów z gumy metodami mechanicznymi z ewentualnym zastosowaniem metod kriogenicznych (wymrażanie ciekłym azotem); uzyskany granulat gumowy jest materiałem do dalszego przerobu regenerację mieszanki gumowej w celu odzyskania ze zużytych wyrobów regeneratu kauczukowego, wykorzystywanego do produkcji nowych wyrobów gumowych depolimeryzacja termiczna gumy, polegająca na rozpuszczaniu rozdrobnionych wyrobów gumowych w rozpuszczalnikach organicznych w temperaturze około 130 C przy przepływie powietrza; otrzymany roztwór gumy jest wykorzystywany do produkcji sadzy, lakierów bitumicznych, mieszanek asfaltowo-gumowych itp. piroliza, czyli proces rozkładu związków wchodzących w skład wyrobów gumowych w wysokiej temperaturze bez dostępu powietrza; w wyniku pirolizy otrzymuje się lotne, ciekłe i stałe związki organiczne o mniejszych cząsteczkach, wykorzystywane do dalszej przeróbki. Recykling energii polega na spalaniu zużytych wyrobów gumowych, przede wszystkim opon, w piecach przemysłowych. W związku z dużą wartością opałową gumy jest to proces opłacalny energetycznie. Duży nadmiar powietrza w przemysłowych instalacjach grzewczych 39

40 umożliwia znaczne ograniczenie emisji produktów niezupełnego i niecałkowitego spalania gumy. Pozostałe ze spalania odpady stałe (m.in. stal z kordów opon) są wykorzystywane jako materiał budowlany. Recykling tworzyw sztucznych Od kilkudziesięciu lat istnieje wyraźna tendencja do zwiększania zastosowania tworzyw sztucznych w pojazdach. Uzyskuje się dzięki temu znaczne zmniejszenie masy pojazdu, a tworzywa sztuczne są materiałami, umożliwiającymi szczególnie skuteczny recykling. Tworzywa sztuczne są organicznymi materiałami, w których skład wchodzą związki chemiczne o dużej masie cząsteczkowej. Tworzywa sztuczne są otrzymywane przez modyfikację surowców pochodzenia naturalnego, m.in. na drodze syntezy produktów przeróbki ropy naftowej, gazu ziemnego i węgla kopalnego. Podstawowe grupy tworzyw sztucznych, stosowanych w pojazdach, to: tworzywa termoplastyczne, przechodzące odwracalnie w stan plastyczny w podwyższonej temperaturze tworzywa termoutwardzalne, ulegające utwardzeniu pod wpływem wysokiej temperatury tworzywa chemoutwardzalne, ulegające utwardzeniu pod wpływem działania czynników chemicznych elastomery, tworzywa o dużej podatności na obciążenia mechaniczne o właściwościach sprężystych (powracające po ustąpieniu odkształcenia do pierwotnych kształtu i wymiarów) Tworzywa sztuczne charakteryzują się bardzo długim okresem biodegradacji, co powoduje, że duże ich zgromadzenie na wysypiskach odpadów stanowi zagrożenie dla środowiska. Pewne ograniczenia w recyklingu tworzyw sztucznych wynikają z ich dużej różnorodności: większość tworzyw sztucznych nie nadaje się do mieszania z innymi różne tworzywa sztuczne mają różne właściwości fizyczne i chemiczne, co utrudnia ich wzajemne zastępowanie w wyrobach o złożonej strukturze łatwość barwienia tworzyw sztucznych powoduje, że występują one w bardzo różnorodnych kolorach; w wyniku mieszania kolorowych tworzyw uzyskuje się 40

41 zazwyczaj materiał o kolorze nie spełniającym powszechnie przyjętych wymagań estetyki. W celu uzyskania dostatecznej skuteczności recyklingu tworzyw sztucznych z pojazdów jest konieczne: stosowanie tworzyw przystosowanych do recyklingu ograniczenie różnorodności stosowanych tworzyw sztucznych w pojazdach oznakowanie wyrobów z tworzyw sztucznych, umożliwiające łatwą identyfikację materiału stosowanie rozwiązań konstrukcyjnych części z tworzyw, ułatwiających ich demontaż. Tworzywami sztucznymi najlepiej przystosowanymi do recyklingu są tworzywa termoplastyczne, takie jak polipropylen, polietylen, poliamidy, poliestry i inne. Recykling tworzyw termo- i chemoutwardzalnych jest bardzo trudny (unikatowy proces technologiczny recyklingu tworzyw termoutwardzalnych, opracowany w firmie Mercedes). W wielkich koncernach motoryzacyjnych istnieje obecnie wyraźna tendencja do ograniczania różnorodności stosowanych tworzyw sztucznych. Dąży się, aby uzyskiwać tworzywa o wymaganych właściwościach przez modyfikację jednego uniwersalnego tworzywa bazowego. Przykładowo w koncernie TOYOTA opracowano polimer TSOP, którego użycie w samochodzie jest znacznie bardziej powszechne niż dawniej: w niektórych modelach samochodów znaczna część elementów części z tworzyw sztucznych (nawet 25% masowo) jest wykonanych z TSOP. Do odzyskiwania tworzyw sztucznych stosuje się przede wszystkim recykling materiałów i recykling chemiczny. Recykling materiałów jest stosowany zazwyczaj do wyrobów z tworzyw sztucznych należących do grup tworzyw o podobnych właściwościach, których mieszanie jest dopuszczalne. Recykling polega na rozdrobnieniu wyrobów do fazy granulatu. Jeśli rozdrobnieniu są poddane różne rodzaje tworzyw, np. w wyniku rozdrabniania wraków pojazdów w młynach, to istnieje konieczność segregacji tworzyw. Najczęściej do segregacji rozdrobnionych tworzyw sztucznych stosuje się metody wykorzystujące różnice właściwości fizycznych poszczególnych rodzajów tworzyw, przede wszystkim gęstości, właściwości elektrostatycznych i rozpuszczalności w różnych rozpuszczalnikach organicznych. Są to metody: flotacyjna: segregacja tworzyw odbywa się w wodzie z dodatkiem środków czynnych powierzchniowo 41

42 odśrodkowego rozdziału tworzyw sztucznych pneumatycznego rozdziału tworzyw sztucznych; kryterium segregacji jest w tym wypadku nie tylko różnica gęstości różnych rodzajów tworzyw, ale i kształtów oraz wielkości segregowanych elementów Recykling akumulatorów, metali szlachetnych i innych materiałów Zużyte akumulatory są zaliczane do odpadów szczególnie szkodliwych dla środowiska i, w szczególności, dla organizmów żywych. Substancjami szkodliwymi dla środowiska, pochodzącymi ze zużytych akumulatorów, są: ołów i jego związki kwas siarkowy uszczelniające pasty, zawierające m.in. związki metali ciężkich tworzywa sztuczne, przede wszystkim polipropylen i ebonit. Ocenia się, że (60-70)% światowej produkcji ołowiu jest wykorzystywane do produkcji akumulatorów, co uzasadnia ekonomiczny aspekt recyklingu akumulatorów. W związku z tak znacznym nagromadzeniem w zużytych akumulatorach substancji szkodliwych dla środowiska, konieczne jest przywiązywanie znacznej wagi do recyklingu akumulatorów. Podstawowym problemem jest gromadzenie i przechowywanie zużytych akumulatorów, a także ich transport do zakładów przetwarzania. Największym niebezpieczeństwem w tym etapie recyklingu jest zagrożenie zanieczyszczenia środowiska (powietrze, gleba, wody powierzchniowe) elektrolitem przez jego wyciek lub parowanie. Zanieczyszczaniu środowiska elektrolitem towarzyszy skażenie związkami ołowiu i metali ciężkich, zawartych w szlamie ołowiowym, znajdującym się w elektrolicie. Istnieje wiele metod technologicznych zagospodarowania zużytych akumulatorów. Najprostsza stara metoda polegała na przetopie kompletnych akumulatorów jedynie po opróżnieniu ich z elektrolitu. Skuteczność tej metody zarówno ekonomiczna, jak i ekologiczna była niewielka. Obecnie stosuje się metody przetwarzania z zastosowaniem segregacji materiałów akumulatorów. Przykładem takiej technologii jest proces opracowany w ZGH Orzeł Biały". W pierwszej fazie procesu akumulatory są kruszone na kawałki o wymiarach mniejszych niż 10 mm i jest odciągany elektrolit. Elektrolit jest oczyszczany ze szlamu i innych 42

43 zanieczyszczeń, gromadzony i dostarczany zakładom zużywającym kwas siarkowy. Pokruszone kawałki akumulatorów są poddawane segregacji w zawiesinie wody z magnetytem na frakcje metalową i organiczną. Wtórna segregacja frakcji organicznej umożliwia wydzielenie polipropylenu, który jest rozdrabniany na granulat i używany do ponownego przerobu. Frakcja metalowa, zawierająca głównie ołów, jest poddawana wytopowi w piecach obrotowowahadłowych. W wyniku wytopu uzyskuje się surowy ołów i żużel. Proces umożliwia odzyskanie ołowiu w ilości 95% masy tego surowca, zawartego w zużytych akumulatorach. Do odzyskiwania metali szlachetnych z ceramicznych lub metalicznych układów nośnych reaktora są stosowane dwa rodzaje technologii. Pierwsza metoda polega na stopieniu w piecu nośnika z dodatkiem innego metalu nieszlachetnego, który tworzy wraz z metalami szlachetnymi stop. Po wygrzewaniu odseparowanego stopu w atmosferze tlenu nieszlachetny metal utlenia się i pozostają metale szlachetne. Druga metoda polega na wytrawianiu metali z nośników, a następnie separacji metali dzięki wykorzystaniu różnicy ich właściwości fizycznych i chemicznych. Skuteczność obydwu metod jest duża, na poziomie 90% w wypadku platyny i palladu oraz 70% - rodu. Odzyskiwanie metali szlachetnych ma uzasadnienie nie tylko ekonomiczne, ale i ekologiczne: wydobywaniu metali szlachetnych towarzyszą skutki bardzo szkodliwe dla środowiska. Gęstość występowania metali szlachetnych w skorupie ziemskiej jest bardzo mała, więc wydobywanie rud powoduje zajmowanie dużych powierzchni oraz degradację krajobrazu. Proces pozyskiwania metali szlachetnych jest bardzo energochłonny, powstaje przy tym wiele produktów odpadowych, wymagających składowania. Spośród pozostałych części pojazdów poddawanych recyklingowi można jeszcze wymienić szkło, tapicerkę i fotele. Szkło jest materiałem łatwym do recyklingu, jednak jakość odzyskanego materiału nie zapewnia wymagań optycznych stawianych szybom stosowanym w pojazdach. Podstawową przeszkodą w otrzymywaniu odzyskiwanego szkła dobrej jakości jest złożona konstrukcja szyb samochodowych. Są one warstwowe, klejone, hartowane i nierównomiernie barwione, a niektóre zawierają powłoki ceramiczne i galwaniczne oraz przewody elektryczne. Utrudnia to odseparowanie czystego szkła, co jest podstawowym warunkiem wyprodukowania szyb o dużej przezroczystości. W związku z tym ze szkła, odzyskanego z części samochodowych, wykonuje się mniej odpowiedzialne wyroby. 43

44 Elementy tapicerki, wykładzin i foteli są wykonywane z surowców naturalnych i z tworzyw sztucznych. Po zmieleniu wyselekcjonowanych materiałów i dodaniu substancji wiążących otrzymuje się produkty, które mogą być wykorzystywane jako materiały izolujące i wyściółki (np. tzw. skóra ekologiczna). Wyposażenie stacji demontażu Celem recyklingu jest zminimalizowanie ogólnej ilości powstających odpadów przez odzyskanie z nich surowców nadających się do wtórnego wykorzystania lub wykazujących taką przydatność. Europejskie i krajowe rozwiązania prawne narzucają szereg rozwiązań stacjom recyklingu pojazdów samochodowych. Zwiększony odzysk surowców i materiałów z aut poddanych demontażowi wymaga stosowania coraz lepszych narzędzi oraz urządzeń technicznych. Sektor usuwania z pojazdów elementów i substancji niebezpiecznych powinien być wyposażony w urządzenia do usuwania paliw i płynów eksploatacyjnych oraz w oznakowane pojemniki na usunięte lub wymontowane z pojazdów odpady. Ze względu na rodzaj odpadów pojemniki muszą spełniać określone wymagania, np. pojemniki dla zbiorników ciśnieniowych przeznaczone są na usunięte z układów klimatyzacyjnych substancje zubożające warstwę ozonową, a pojemniki wykonane z materiałów odpornych na działanie kwasów na akumulatory. Poza tymi odpadami na stacjach demontażu powszechnie występują odpadowe oleje silnikowe przekładniowe, ze skrzyń biegów i hydrauliczne oraz pozostałe usunięte paliwa i płyny eksploatacyjne (płyny chłodnicze, ze spryskiwaczy i hamulcowe), zbiorniki z gazem, układy klimatyzacyjne, katalizatory spalin, filtry oleju, odpady zawierające materiały wybuchowe oraz rtęć. Osuszanie układów pojazdu odbywa się grawitacyjnie lub z zastosowaniem pomp odciągających. Odzyskane materiały eksploatacyjne są segregowane, oceniane do dalszego zagospodarowania, pakowane i magazynowe. Stacje recyklingu samochodów muszą być wyposażone w odpowiednie instalacje ze zbiornikami do usuwania płynów. W praktyce spotykane są gotowe zestawy (urządzenia) lub rozwiązania kompleksowe. 44

45 Przykładem są tu urządzenia Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów (PIAP). Zestaw urządzeń do usuwania olejów, płynów chłodniczych i hamulcowych z samochodów składa się z zespołu pneumatycznego P wytwarzającego podciśnienie do odsysania płynów z zespołów samochodowych i nadciśnienie do opróżniania zbiorników jezdnych, trzech zbiorników jezdnych z kompletem narzędzi do usuwania płynów (ZO oleju, ZC płynu chłodniczego, ZH płynu hamulcowego) oraz zestawu przygotowania powietrza FP (filtra, zaworu redukcyjnego i dwóch szybkozłączy). Innym przykładem są urządzenia z zestawu DCU do usuwania olejów, płynów chłodniczych lub płynów hamulcowych. Składa się on ze zbiornika na ZO, ZC, ZH i z zespołu pneumatycznego P do wytwarzania podciśnienia bądź nadciśnienia w zbiornikach ZO, ZC, ZH oraz zestawu przygotowania powietrza FP (filtra, zaworu redukcyjnego i dwóch szybkozłączy). Oprócz tradycyjnych zestawów wartymi uwagi są specjalistyczne urządzenia do usuwania oleju i sprężonego gazu z amortyzatorów i sprężyn gazowych samochodów wycofanych z eksploatacji. Mechanizm złożony z wiertarki pneumatycznej i głowicy wysysającej płyny z osuszanych zespołów do zbiornika podciśnieniowego usuwa je przez otwory wykonane w ich płaszczach. Przykładem innego urządzenia może być wysysarka pneumatyczna do płynów technicznych firmy Olkim, która zapewnia szybkie, praktyczne i czyste wyssanie każdego rodzaju płynu (oleju, płynu hamulcowego, oleju od obrabiarek lub płynów chłodzących). Jest to urządzenie przenośne ze zbiornikiem o pojemności 16 l, wyposażone we wskaźnik poziomu płynu w zbiorniku i w sondę przemysłową. Jeszcze innym przykładem jest pneumatyczna maszyna z częściami chromowanymi do wymiany płynu hamulcowego oraz płynu w sprzęgłach hydraulicznych ze wszystkich typów pojazdów. Operacja wymiany płynu może być przeprowadzona w ciągu kilku minut przez jedną osobę. Urządzenie wyposażone jest w membranę, która oddziela płyn hamulcowy od osobnej komory, w której gromadzi się powietrze. Dzięki temu wszelkie ryzyko powstania emulsji jest wykluczone. Po naładowaniu urządzenia sprężonym powietrzem (ciśnienie 8-9 barów) jest ono gotowe do operacji wymiany płynu. Dzięki rozwiązaniom systemowym można kompleksowo pozbyć się problemu osuszania pojazdów samochodowych podczas recyklingu. Są firmy, które projektują swoje systemy osuszania tak, aby usunąć z jednego samochodu do 98% wszystkich płynów w czasie krótszym 45

46 niż 15 minut. Jest to unikalna, opatentowana technologia, których przykładami są idealnie szczelny i bezzapachowy system nawiercania zbiorników, system kontroli jakości, który zapobiega zanieczyszczaniu paliwa, a także unikalny ciśnieniowo-podciśnieniowy system usuwania płynów samochodowych. Międzynarodowe standardy bezpieczeństwa (takie jak CE, GS, MOT, TÜV i ATTEX) potwierdzają, że systemy takie spełniają lub nawet przewyższają wymagania prawne i normy bezpieczeństwa. Oprócz instalacji do usuwania płynów pojawiły się urządzenia do demontażu szyb, odbezpieczania poduszki powietrznej, wycinania katalizatorów i transportu wewnętrznego w procesie demontażu, zestawy urządzeń do testowania zespołów w samochodach wycofanych z eksploatacji i eksploatowanych, analizatory widmowe do selekcji części z tworzyw sztucznych, a także prasy lub spłaszczarki. Każde nowe urządzenie daje szansę na większy odzysk, lecz bez selektywnej zbiórki, która wspiera przeróbkę odpadów, żadne z tych narzędzi nie spełni swoich funkcji. Opis oprogramowania System SIRS przeznaczony jest do wspomagania działalności przedsiębiorstw zajmujących się recyklingiem samochodów. W skład systemu wchodzą następujące moduły: Przyjmowanie samochodów - moduł pozwala rejestrować w bazie danych oprogramowania SIRS wszystkie dane o samochodzie przyjmowanym do złomowania jak i o osobie ten samochód zdającej. Pozwala także na wydruk zaświadczenia o przekazaniu samochodu do złomowania niezbędnego do wyrejestrowania pojazdu. Magazyn części - moduł ten pozwala prowadzić uproszczony magazyn części nowych, zakupionych oraz części wymontowanych ze zużytych samochodów. Gospodarka odpadami - wspomaga ewidencję i obrót odpadami powstałymi przy demontażu samochodów. Wystawianie i drukowanie kart ewidencji odpadów i kart przekazania odpadów. Strategia demontażu - tworzenie listy części, jakie warto wymontować z danego typu samochodu. Lista taka ułatwi pracę osobie demontującej samochód poprzez eliminację części procesu decyzyjnego podejmowanego przez pracownika polegającego na określeniu wartości i przydatności konkretnej części. 46

47 Planowanie - moduł rozbudowany. Znając dokładny opis stacji demontażu samochodów, rodzaje przeprowadzanych operacji, rodzaje i typy samochodów program przy wykorzystaniu zaawansowanych algorytmów optymalizacji ustawia kolejkę samochodów przeznaczonych do demontażu tak, aby proces demontażu tych samochodów przebiegał optymalnie. Faktury - sprzedaż części znajdujących się na stanie magazynu części. Wystawianie faktur lub paragonów na sprzedawane części. Raporty - tworzenie i drukowanie raportów o samochodach, częściach i odpadach np.: Raport Parking samochodów samochody. 2. Punkt do zbierania odpadów w postaci złomu W północno zachodniej części działki zaprojektowany zostanie plac utwardzony, który służyć będzie do czasowego gromadzenia zbieranych odpadów złomu. Według Inwestora, ilość pozyskiwanych odpadów złomu stalowego i metali nieżelaznych ma wynosić 2 Mg/dobę, z czego 85 % (tj. 1,7 Mg/dobę) stanowić będą metale żelazne, zaś pozostałe 5 % metale nieżelazne. Dostarczany do punktu skupu złom będzie w pierwszej kolejności ważony, a następnie ręcznie segregowany w zależności od rodzaju odpadów. Następnie będzie selektywnie gromadzony w typowych kontenerach usytuowanych na utwardzonej powierzchni placu składowego. Na terenie zakładu nie będzie prowadzone zbieranie złomu urządzeń zawierających elementy niebezpieczne, w szczególności urządzeń elektroniki użytkowej oraz zużytego sprzętu elektrotechnicznego i AGD. W związku z zamierzoną działalnością Inwestor nie przewiduje demontażu pozyskiwanych odpadów ani ich obróbki. Posortowany materiał przechowywany będzie w odpowiednich kontenerach/pojemnikach, odrębnie do czasu przekazania ich do dalszego wykorzystania uprawnionym odbiorcom. Po zgromadzeniu odpowiedniej partii odpadów i telefonicznym zgłoszeniu, będą one przewożone transportem odbiorcy do dalszego zagospodarowania. Działalność skupu prowadzona będzie w systemie jednozmianowym, 6 dni w tygodniu. 47

48 Zamierzona działalność kwalifikowana jest jako działalność polegająca na zbieraniu odpadów złomu, która wymagać będzie zezwolenia organu ochrony środowiska w omawianym przypadku Starosty Kartuskiego. W projektowanej technologii zastosowane zostaną następujące urządzenia w obrębie placu składowego: standardowe kontenery do magazynowania złomu: 4 szt. o ładowności 20 Mg 4 szt. o ładowności 3,5 Mg. Wózki widłowe oraz wagi będą wspólne dla stacji demontażu pojazdów i punktu zbierania odpadów złomu. 4.3 Warunki użytkowania terenu w fazie realizacji, eksploatacji i likwidacji Nr działki 628/2, obręb Kiełpino, gmina Kartuzy, powiat kartuski, województwo pomorskie. Powierzchnia działki: 0,4600 ha, użytki: RV. Właściciel dz. nr 628/2 obręb Kiełpino: Marszałkowski Ryszard - zam Kartuzy, ul. Kosowska 1, Prokowo Marszałkowska Jolanta - zam Kartuzy, ul. Kosowska 1, Prokowo Marszałkowski Michał - zam Kartuzy, ul. Kosowska 1, Prokowo Marszałkowska Jolanta, Anna - zam. ul. Sportowa 10 adres koresp Kartuzy, ul. Kosowska 1, Prokowo. Użytkowanie terenu w fazie realizacji W fazie realizacji inwestycji omawiana działka ulegnie częściowemu przekształceniu. W fazie realizacji, zakres robót będzie obejmował: - zdjęcie warstwy gleby - wykopy pod obiekt kubaturowy i sieci zewnętrzne wraz z przyłączami - roboty ziemne w celu wykonania szczelnych nawierzchni utwardzonych. 48

49 Budynek będzie wykonany jako niepodpiwniczony. Badania podłoża gruntowego wykonywane były we wrześniu 2013 r. Wszystkie występujące na działce grunty są gruntami nośnymi i są ciągłe litologicznie, warunki gruntowe zaliczane są do prostych. Swobodne zwierciadło wody gruntowej, m. ppt od 3,4 do 2,9. Roboty ziemne należy wykonywać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót ziemnych, zalecanych pismem nr GWoP-002/90/94 z dnia przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w porozumieniu z Ministerstwem Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa. Zebrana warstwa ziemi urodzajnej zostanie wykorzystana pod planowane tereny zielone. Grunt miejscowy zgromadzony w wyniku wykopów w większości zostanie ponownie wbudowany przy kształtowaniu zagospodarowania terenu. Na etapie realizacji inwestycji będzie używany sprawny sprzęt budowlany, posiadający aktualne badania techniczne i certyfikaty. Tankowanie i obsługa techniczna będzie następowała poza terenem inwestycji. Nie przewiduje się używania płynnych substancji chemicznych podczas wykonywania prac budowlanych. Plac budowy jak na załączonym rysunku schemat zagospodarowania działki. Zaplecze budowy oraz prowadzenie prac budowlanych organizuje Wykonawca. Plac budowy będzie zorganizowany na terenie objętym inwestycją. Realizacja inwestycji nie wiąże się z usuwaniem drzew i krzewów. W przeszłości działka użytkowana była rolniczo, pokryta jest roślinnością trawiastą (łąka). Przewiduje się wydzielenie stosownego miejsca do czasowego gromadzenia odpadów, powstających w trakcie realizacji inwestycji. Użytkowanie terenu w fazie eksploatacji Powierzchnia działki nr 628/2 0,4600 ha. Aktualnie działka jest niezabudowana. Działka zabudowana zostanie budynkiem obsługi stacji z zapleczem socjalno biurowym i magazynowym o powierzchni zabudowy ok. 600 m 2. Obiekt będzie parterowy, w części sklepowo socjalnej piętrowy, niepodpiwniczony, wykonany w technologii hali stalowej. Obudowa części usługowej płyty warstwowe, części sklepowo socjalnej bloczki gazobetonowe lub ceramiczne. Dach dwuspadowy, kryty płytami warstwowymi. 49

50 Plac przyjmowania i magazynowania pojazdów o nawierzchni szczelnej ok. 420 m2. Plac do zbierania odpadów w postaci złomu o nawierzchni utwardzonej ok. 340 m2. Drogi i parkingi wewnętrzne o nawierzchni utwardzonej ok m2. Teren działki zostanie uzbrojony poprzez wykonanie przyłączy wod. kan. i energetycznego oraz telefonicznego. Odprowadzenie wód opadowych z placu do zbierania odpadów w postaci złomu oraz z dróg i parkingów wewnętrznych nastąpi do studni chłonnych na terenie działki Inwestora po podczyszczeniu w separatorze ropopochodnych z osadnikiem. Plac utwardzony szczelny będący sektorem przyjmowania pojazdów oraz ich magazynowania zostanie uzbrojony w kanalizację deszczową z odprowadzeniem ścieków do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej poprzez studzienkę osadnikową i separator substancji ropopochodnych. Zanieczyszczone wody opadowe z w/w sektora traktowane są jak ściek przemysłowy. Wolna część od zabudowy zostanie zagospodarowana zielenią trawniki z nasadzeniami drzew i krzewów. Docelowe zagospodarowanie terenu, związane z realizacją przedsięwzięcia, zostanie uwzględnione w projekcie zagospodarowania terenu działki. Użytkowanie terenu w fazie likwidacji Czas wykorzystania obiektu zastał określony, na co najmniej 30 lat. Likwidacja może polegać na zmianie funkcji lub całkowitej rozbiórce. Przy zmianie funkcji obiektu, zmianie może ulec zagospodarowanie terenu, w fazie ewentualnej rozbiórki wystąpi podobny rodzaj robót jak przy realizacji. W zależności od rodzaju likwidacji (całkowita lub częściowa) różny może być ich zakres. Zakończenie eksploatacji zakładu zostanie przeprowadzone zgodnie z zasadami określonymi w przepisach ustawy Prawo budowlane, ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach, lub w przepisach, które będą obowiązywać w dniu zakończenia eksploatacji zakładu. Ewentualna likwidacja zakładu będzie wymagała wykonania odpowiedniego projektu likwidacji oraz uzyskania zgody organu administracji architektoniczno budowlanej. Zatrudnienie Czas pracy w zakładzie przewidziany jest na 6 dni w tygodniu. Zatrudnienie 5 osób (mężczyźni) produkcyjni i 2 osoby w administracji. 50

51 Infrastruktura techniczna, a ochrona środowiska przy budowie nowego obiektu Projekt budowy stacji demontażu pojazdów, jak również projekt zagospodarowania terenu działki powinien zawierać rozwiązania pozwalające na pełne rozpoznanie prognozowanych oddziaływań na środowisko, oraz panowanie nad procesami prowadzonej działalności w celu systematycznych redukcji szeroko pojętych emisji zanieczyszczeń przy zastosowaniu najnowszych i sprawdzonych, zarówno w praktyce krajowej jak i za granicą, rozwiązań i osiągnięć technologicznych. Inwestor w nowym obiekcie korzystać będzie z urządzeń i technologii sprawdzonej na rynku unijnym. Projektowana stacja demontażu pojazdów spełni wymogi zawarte w Ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202 z póź. zm. Dz. U. Nr 175, poz. 1458) oraz zgodnie z szeregiem dotyczącym tej ustawy rozporządzeń. Po uruchomieniu działalności na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, będą emitowane zanieczyszczenia do środowiska z uruchomionej kotłowni, jednak w ilościach nie powodujących przekroczenia obowiązujących norm. Będą też występowały niezorganizowane źródła emisji, pochodzące z transportu samochodowego Woda na potrzeby socjalne i technologiczne pobierana będzie z wiejskiej sieci wodociągowej. Ścieki technologiczne, z mycia hali oraz z placu przyjmowania i magazynowania pojazdów, po podczyszczeniu oraz socjalno - bytowe odprowadzane będą do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej. Utwardzona powierzchnia, nieprzepuszczalna dla olejów i pozostałych płynów eksploatacyjnych na terenie stacji demontażu pojazdów zostanie wykonana przez umieszczenie pod warstwą betonu lub kostki brukowej nieprzepuszczalnej folii chroniącej przed przedostawaniem się olejów i innych płynów eksploatacyjnych do wód gruntowych. Zastosować można folię z polietylenu o wysokiej gęstości (PEHD). Przy realizacji takiego uszczelnienia należy starannie przygotować powierzchnię, na której układa się folię, w celu uniknięcia jej rozdarcia, zaś krawędzie folii wywinąć przy krawężnikach i całość połączyć (np. przez zgrzewanie) dla utworzenia szczelnej niecki. Niezbędne jest kierowanie ścieków z tych powierzchni przez system korytek i przewodów rurowych do separatora ropopochodnych. Przy usuwaniu substancji ropopochodnych należy uwzględnić wpływ intensywnych niekiedy opadów atmosferycznych powodujących okresową dużą ilość ścieków, 51

52 zanieczyszczonych płynami eksploatacyjnymi z placu utwardzonego, kierowanych wiatrem w stronę powierzchni nieutwardzonych i przepuszczalnych lub bezpośrednio do wlotów do kanalizacji. Dla zapobieżenia tej sytuacji niezbędne jest więc ograniczenie tego rodzaju parkingu odpowiednio szczelnymi krawężnikami, a w miejscach przejazdu pojazdów mechanicznych odpowiednimi korytkami ściekowymi przykrytymi rusztami o wytrzymałości odpowiadającej rodzajowi obciążeń transportowych (przejazdom wózków widłowych). Korytka kierują strumień ścieków poprzez system odstojników (studzienki osadnikowej) do separatora, a następnie do zbiornika szczelnego. Korytka tworzą system odwodnień liniowych. Należy uzyskać pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie do gminnej oczyszczalni ścieków podczyszczonych ścieków przemysłowych. Odprowadzenie wód opadowych z powierzchni dróg, placów, parkingów po podczyszczeniu z substancji ropopochodnych w separatorze ropopochodnych, za pośrednictwem projektowanej wewnętrznej kanalizacji deszczowej, do gruntu za pośrednictwem studni chłonnych, w granicach własności Inwestora. Na odprowadzanie oczyszczonych wód opadowych do gruntu należy uzyskać pozwolenie wodnoprawne, zgodnie z wymogami przepisów odrębnych. Stacja demontażu pojazdów ogrzewana będzie za pomocą kotłowni zlokalizowanej w projektowanym budynku. Kocioł zasilany będzie ekogroszkiem. Moc kotła ok. 150 kw. Zapotrzebowanie na energię elektryczną dla stacji demontażu pojazdów wyniesie ok. 35 kw. Emisja hałasu nie będzie stanowiła uciążliwości dla terenów sąsiednich. Inwestycja zostanie podłączona do linii energetycznej NN, projektowanym przyłączem, na warunkach określonych przez Kampanię ENERGA w Gdańsku. Wpływ przedsięwzięcia podczas budowy będzie miał charakter krótkotrwały i ograniczony do czasu jej trwania. W okresie tym nie przewiduje się zagrożenia elementów środowiskowych. Planowana działalność nie spowoduje, w jej sąsiedztwie, żadnych przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w powietrzu. Stacja demontażu pojazdów wraz z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu będzie prowadziła uregulowaną pod względem wymogów prawa gospodarkę odpadami. 52

53 Odpady komunalne będą gromadzone w kontenerze, odbierane przez podmiot, który jest wpisany do rejestru działalności regulowanej prowadzonej przez Urząd Gminy. Odpady nie będą stanowiły uciążliwości dla środowiska. Przekazując odpady odbiorcom do unieszkodliwiania, w interesie wytwarzającego jest sprawdzenie czy odbiorca posiada stosowne zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności, gdyż tylko w takim przypadku odbiorca przejmuje na siebie odpowiedzialność za przekazane odpady. Zorganizowany sposób gospodarowania ściekami zapewni, że stacja demontażu pojazdów wraz z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu nie spowoduje zagrożenia dla wód powierzchniowych i podziemnych oraz środowiska gruntowego. Oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia na wszystkie komponenty środowiska naturalnego, tj. czystość powietrza, klimat akustyczny, wody podziemne, glebę przy zastosowaniu opisanych rozwiązań technicznych i organizacyjnych będzie niższe od ustalonych przepisami standardów jakości środowiska poza terenem stacji, a korzyści wynikające z jej uruchomienia przewyższą ewentualny wpływ przedsięwzięcia na środowisko. Powyższe i przedstawione w opracowaniu założenia, przemawiają za realizacją opisanej inwestycji. Dla omawianej stacji demontażu pojazdów wraz z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu na terenie działki nr 628/2 obręb Kiełpino, gm. Kartuzy, przed rozpoczęciem eksploatacji, zachodzą następujące obowiązki w zakresie uregulowania stanu formalno-prawnego w zakresie korzystania ze środowiska: uzyskanie decyzji w zakresie gospodarki odpadami od właściwego miejscowo marszałka województwa, uzyskanie decyzji w zakresie gospodarki odpadami (skup złomu) od Starosty Kartuskiego, uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych do ziemi, uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzenie ścieków przemysłowych z mycia hali i odprowadzenia odcieków z placów przyjmowania i magazynowania pojazdów. Gospodarka wodno-ściekowa Woda 53

54 Zaopatrzenie w wodę nastąpi z wodociągu wiejskiego. Bilans zapotrzebowania z rozbiciem na poszczególne cele kształtuje się w następujący sposób: potrzeby socjalne 0,5 m3/d, 122 m3/rok Woda używana dla celów socjalno bytowych musi odpowiadać wymogom wody zdatnej do picia i na cele spożywcze. Ścieki socjalno - bytowe odprowadzane będą do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej. Ścieki technologiczne po podczyszczeniu w piaskowniku i separatorze węglowodorów ropopochodnych odprowadzane będą do zbiornika szczelnego poprzez studzienkę osadnikową i separator substancji ropopochodnych, a następnie wywożone wozem asenizacyjnym na gminną oczyszczalnię ścieków. Mycie hali - 0,5 m3/d, 122 m3/rok Ścieki z sektora przyjmowania i magazynowania pojazdów. Sektor magazynowania przyjętych pojazdów lokalizuje się na utwardzonej szczelnej powierzchni, z zachowaniem pola manewrowego, wyposażonej w system odprowadzania ścieków przemysłowych kierowanych do separatora ropopochodnych gdzie zostaną podczyszczone. Następnie będą one odprowadzane do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej. Sieć kanalizacji socjalno bytowej i technologicznej nie będzie się krzyżować wewnątrz zakładu. Średnioroczna suma opadów dla okolic Kartuz nie przekracza 650 mm/m2. Źródło: Atlas klimatu Polski pod redakcją Haliny Lorenc, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa Powierzchnia utwardzona szczelna 420,00 m2. Natężenie opadu deszczu: q = 102,97 dm3/s x ha. Roczną objętość ścieków opadowych odpływających określono wg następującego wzoru: Va = a b H F 10 gdzie: V roczna objętość ścieków opadowych odpływających z danej powierzchni 54

55 zlewni [m3/rok]; H roczna wysokość opadów [mm/rok] H = 650 mm/rok; F powierzchnia zlewni a współczynnik zmniejszający wielkość H o wysokość opadu nie dającą odpływu (parowanie) a = 0,9; b współczynnik zmniejszający wysokość H o wysokość opadu wywołującego jednostkowe natężenie spływu q > l/s ha, b = 0,9 Zatem: Va = 0, , = 221,13 [m3/rok]; Razem: ,13 = 343,13 m3/rok. Wody opadowe z powierzchni dróg, placów, parkingów po podczyszczeniu w separatorze ropopochodnych, odprowadzane będą do gruntu w obrębie działki Inwestora. Gospodarka energetyczna Energia elektryczna Stacja demontażu pojazdów zostanie podłączona do linii energetycznej NN, projektowanym przyłączem, na warunkach określonych przez Kampanię ENERGA w Gdańsku. Zapotrzebowanie na energię elektryczną wyniesie ok. 35 kw. Pomieszczenia oświetlane będą świetlówkami jarzeniowymi, a oświetlenie terenu żarówkami sodowymi. Zużycie energii elektrycznej ok. 180,0 MWh/rok. Energia cieplna Energia cieplna na potrzeby stacji demontażu pojazdów dostarczana będzie z własnej kotłowni. Kocioł na ekogroszek 150 KW. Wentylacja pomieszczeń 55

56 W pomieszczeniach biurowych, socjalnych i magazynowych projektuje się wykonanie wentylacji grawitacyjnej, natomiast w pozostałych wentylacji mechanicznej. 5. OPIS ELEMENTÓW ZAKRESEM PRZYRODNICZYCH PRZEWIDYWANEGO ŚRODOWISKA ODDZIAŁYWANIA OBJĘTYCH PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIECIA NA ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA OBJĘTYCH OCHRONĄ NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 r. O OCHRONIE PRZYRODY Formy ochrony przyrody Analizowana działka położona jest na terenie Kartuskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu uchwalonego Uchwałą Nr 1161/XLVII/10 Sejmiku Województwa Pomorskiego oraz w otulinie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, utworzonego Uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku dnia 15 czerwca 1983 r. Obszar chronionego krajobrazu został utworzony ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem oraz pełni funkcję korytarza ekologicznego. Park został utworzony ze względu na ochronę wartości przyrodniczych, historycznych i kulturowych oraz jego walory krajobrazowe. Siedliska przyrodnicze w otoczeniu inwestycji 56

57 Od zachodu, północy i wschodu, w odległości (najbliżej ok. 247 m na północ), od działki nr 628/2 rozciąga się kompleks lasów oddzielających w zasadzie miasto Kartuzy od wsi Leszno. Las położony jest w granicach administrowanych przez Nadleśnictwo Kartuzy. Na podstawie dostępnej inwentaryzacji na stronie internetowej gis.gdansk.rdos.gov.pl wykonanej przez Biuro Urządzeń stwierdzono występowanie w nim następujących zbiorowisk: Luzulo-Fagenion kwaśne buczyny. Fago-Quercetum petraeae kwaśna dąbrowa, Vaccino uliginosi Pinetum sylvestris sosnowy bór bagienny. Stellario holosteae Carpinetum betuli grąd subatlantycki Betuletum pubescentisbrzezina bagienna. stadia regeneracji potorfii płaty świerka pochodzenia antropogenicznego Inne formy ochrony Na terenie lasów w Nadleśnictwie Kartuzy, leśnictwo Kiełpino, w odległości ok. 1,77 km na północny wschód od analizowanej działki znajduje się Rezerwat Stare Modrzewie oraz w odległości 2,6 km na północny zachód - rezerwat Zamkowa Góra. Rezerwat Stare Modrzewie o powierzchni 4,85 ha został utworzony w 1954 r. Jest to rezerwat leśny chroniący stanowisko modrzewia europejskiego w wieku ok. 200 lat w siedlisku kwaśnej buczyny i grądu. Rezerwat Zamkowa Góra o powierzchni 8,88 ha również został utworzony w 1954 r. Jest to rezerwat leśny. Ochroną objęto fragment kwaśnej buczyny pomorskiej (wiek ok. 250 lat) na wierzchołku i stokach wzgórza morenowego o wysokości 222 m n.p.m. U stóp wzgórza leży jezioro Ciche. W odległości 1,9 km na południowy wschód znajduje się Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni. 6. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW 57

58 CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania m.in: l) zabytki nieruchome będące, w szczególności: a) krajobrazami kulturowymi, b) układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi, c) dziełami architektury i budownictwa, d) dziełami budownictwa obronnego, e) obiektami techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi zakładami przemysłowymi, f) cmentarzami, g) parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni, h) miejscami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji; 2) zabytki ruchome będące, w szczególności: a) dziełami sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej, b) kolekcjami stanowiącymi zbiory przedmiotów zgromadzonych i uporządkowanych według koncepcji osób, które tworzyły te kolekcje, c) numizmatami oraz pamiątkami historycznymi, a zwłaszcza militariami, sztandarami, pieczęciami, odznakami, medalami i orderami, d) wytworami techniki, a zwłaszcza urządzeniami, środkami transportu oraz maszynami i narzędziami świadczącymi o kulturze materialnej, charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentującymi poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego, e) materiałami bibliotecznymi, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach, f) instrumentami muzycznymi, g) wytworami sztuki ludowej i rękodzieła oraz innymi obiektami etnograficznymi, przedmiotami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji; 58

59 3) zabytki archeologiczne będące, w szczególności: a) pozostałościami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa, b) cmentarzyskami, c) kurhanami, d) reliktami działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej. Ochronie mogą podlegać nazwy geograficzne, historyczne lub tradycyjne nazwy obiektu budowlanego, placu, ulicy lub jednostki osadniczej. Formami ochrony zabytków zgodnie z art. 7 ww. ustawy są: 1) wpis do rejestru zabytków; 2) uznanie za pomnik historii; 3) utworzenie parku kulturowego; Podstawowymi czynnościami, jakie należy wykonać w fazie wstępnej każdego opracowania projektowego, aby całkowicie uniknąć lub chociażby zminimalizować szkody, jakie mogą wystąpić w trakcie realizacji i eksploatacji obiektów należy: a) zidentyfikować granice obszarów chronionych ze względu na dziedzictwo kulturowe przeprowadzić rozpoznanie zasobów archeologicznych b) zidentyfikować zagrożenia dla dóbr kultury. W przypadku stwierdzenia występowania na opracowywanym obszarze form objętych ochroną należy m.in.: a) prowadzić roboty budowlane ściśle wg wskazań Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zawartych w stosownej decyzji pod nadzorem osoby uprawnionej, b) unikać w trakcie prowadzenia robót (i w fazie eksploatacji) narażania obiektów na: drgania, zapylenia, naruszanie stanowisk archeologicznych, zasłonięcie zasługujących na ekspozycję widoków, naruszenie stateczności konstrukcyjnej obiektów, rozcięcie i/lub uszczuplenie terenu objętego ochroną. W bezpośrednim sąsiedztwie inwestycji, brak jest obiektów o znaczeniu kulturowym, archeologicznym czy religijnym. 7. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA ORAZ ICH ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO 59

60 7.1 Wariant I Wariant I polegający na realizacji inwestycji ma na celu: budowę stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem zbierania odpadów w postaci złomu, na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, gm. Kartuzy, powiat kartuski. Dla terenu, na którym ma być realizowana inwestycja, nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Inwestor będzie ubiegał się o decyzję o warunkach zabudowy. Projektowana stacja demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem zbierania odpadów w postaci złomu, będzie zlokalizowana przy drodze wojewódzkiej nr 224 Kartuzy Somonino. Zakłada się przydatność tego typu inwestycji na omawianym terenie. Zwłaszcza, że jej lokalizacja nie będzie stwarzać uciążliwości dla okolicznych mieszkańców. W powyższym wariancie przewiduje się usytuowanie budynku stacji w części południowo wschodniej działki, ze względu na planowany dojazd. Planowana w wariancie I inwestycja charakteryzująca się niskimi wskaźnikami zanieczyszczeń pozwoli na dotrzymanie obowiązujących przepisów ochrony środowiska w rejonie jej lokalizacji. W fazie budowy przekształcenia środowiska nieuniknione na etapie inwestycyjnym będą ograniczone do obszaru planowanej zabudowy. Jest to standardowo sprecyzowana inwestycja, z aktualnie najlepszą z możliwych technologią, sprawdzoną na rynku. 7.2 Rozpatrywane warianty alternatywne Poniżej przedstawiono uproszczoną analizę rozważanych wariantów realizacji inwestycji pod kątem m.in. oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Wariant II Wariant alternatywny przewiduje wykonanie: budowę stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem zbierania odpadów w postaci złomu, na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, gm. Kartuzy, powiat kartuski. 60

61 Sektor przyjmowania i magazynowania pojazdów zostanie zmniejszony do ustawowych 200 m2, plac do zbierania odpadów w postaci złomu będzie przylegał do w/w sektorów. Północno zachodnia część działki zostanie niezabudowana, powierzchnia terenów zielonych ulegnie zwiększeniu. Wariant powyższy niesie za sobą zagrożenia w przyszłości. Ze względu na prowadzenie działalności zarówno w zakresie prowadzenia stacji demontażu pojazdów, jak i punktu zbierania odpadów w postaci złomu ważne jest, by te dwie funkcje, przynajmniej w zakresie magazynowania odpadów trwale oddzielić od siebie. Jednocześnie znacznemu pogorszeniu ulegnie w tym przypadku komfort pracy w zakresie logistyki i transportu. Powierzchnia czynna działki będzie w dużym stopniu niewykorzystana, co po uruchomieniu działalności stwarzałoby zagrożenie lokowania odpadów w miejscach do tego nieprzeznaczonych. Należy zauważyć, iż duża część działki od strony torów kolejowych musi być wolna od zabudowy. Zgodnie z Ustawą z dnia 18 października 2006r. o zmianie i uchyleniu niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U Nr 220, poz. 1600) budowle i budynki mogą być usytuowane w odległości nie mniejszej niż 10 m od granicy obszaru kolejowego, z tym, że odległość ta od osi skrajnego toru nie może być mniejsza niż 20 m. musi być odsunięty od osi torów kolejowych o minimum 20 m. W związku z powyższym funkcja inwestycji została opracowana wzdłuż dłuższego boku działki. Wariant III Wariant alternatywny przewiduje wykonanie: budowę stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem zbierania odpadów w postaci złomu, na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, gm. Kartuzy. Zostanie zmieniona funkcja zagospodarowania terenu. Budynek stacji demontażu pojazdów zostanie posadowiony w środkowej części działki, natomiast sektory przyjmowania i magazynowania pojazdów będą usytuowane bezpośrednio przy wjeździe na omawianą działkę. Nastąpi w tym przypadku skrzyżowanie się dwóch funkcji. Na terenie omawianej inwestycji prowadzona będzie również działalność handlowa sprzedaż części samochodowych pochodzących z odzysku. Część biurowo handlowa usytuowana będzie w południowo wschodniej części projektowanego budynku. Potencjalni klienci będą niepotrzebnie poruszali się 61

62 swoimi pojazdami po całym zakładzie, zamiast zaparkować na parkingu usytuowanym zaraz przy wjeździe. Wariant IV Wariant alternatywny przewiduje wykonanie: budowę stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, gm. Kartuzy, powiat kartuski. Powyższy wariant nie przewiduje prowadzenia działalności w zakresie zbierania odpadów w postaci złomu. Zwiększy się tzw. część działki biologicznie czynna. Zmniejszeniu ulegnie ilość zbieranych odpadów, a tym samym ruch samochodów i potencjalnych klientów. Ze względu na to, że dla prowadzenia punktu zbierania odpadów w postaci złomu logistyka i infrastruktura techniczna jest podobna do prowadzonej działalności w postaci stacji demontażu pojazdów, wariant powyższy nie ma uzasadnienia ekonomicznego, tym bardziej, że omawiana działka posiada odpowiednią powierzchnię dla prowadzenia obu w/w działalności. Aktualnie w rozpatrywanym wniosku został wybrany do realizacji wariant I. Planowane przedsięwzięcie nie jest związane z zarządzaniem bądź ochroną obszarów NATURA 2000, ani też nie oddziaływuje znacząco na tego typu obszary. Podsumowanie analizy wariantowej Analiza pokazała, że realizacja inwestycji wg. wariantu I jest najbardziej korzystna dla środowiska. Spełnia ona wszystkie wymogi ochrony środowiska. Przyjęty do realizacji wariant został wybrany po analizie następujących elementów: - ochrony walorów krajobrazowo przyrodniczych i wpływu inwestycji na środowisko - wymaganych rozwiązań projektowo technicznych - możliwości wykorzystania istniejącej infrastruktury - względów ekonomicznych planowanego przedsięwzięcia - powstawania jak najmniejszych emisji do środowiska. 62

63 7.3 Wariant wybrany z uzasadnieniem Za wariant najkorzystniejszy dla środowiska został uznany wariant I, wybrany przez Inwestora, który zakłada zrealizowanie inwestycji polegającej na budowie stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu na działce nr 628/2, obręb Kiełpino, gm. Kartuzy, powiat kartuski. Zastosowane urządzenia i rozwiązania technologiczne, w wariancie wybranym - zapewnią bezpieczne prowadzenie działalności oraz ograniczą jej wpływ na środowisko. Postępowanie ze ściekami odbywać się będzie zgodnie z obowiązującymi, w tym zakresie, regulacjami. Wody opadowe po podczyszczeniu odprowadzane będą do gruntu na terenie własności Inwestora. Odpady komunalne i inne gromadzone będą selektywnie, a sposób ich zagospodarowania odbywać się będzie zgodnie z aktualnymi przepisami, indywidualnie dla każdej grupy odpadów. Ze względu na bliskość drogi publicznej, dostęp do działki będzie zapewniony, przy zachowaniu wszelkich zasad bezpieczeństwa i poszanowania praw ruchu drogowego. Argumentami przemawiającymi za realizacją przedsięwzięcia w wariancie wybranym przez Inwestora są: zapewnienie, poprzez nowoczesną technologię, bezpiecznego dla środowiska korzystania ze środowiska w każdym jego aspekcie, racjonalną i bezpieczną dla środowiska gospodarkę wytwarzanymi odpadami, zamknięcie oddziaływania przedsięwzięcia na wszystkie elementy środowiska naturalnego w granicach działki objętej projektowaniem, przydatność omawianej inwestycji na terenie powiatu kartuskiego z uwagi na rosnącą ilość pojazdów wycofywanych z eksploatacji Wariant najkorzystniejszy dla środowiska W myśl zasady zrównoważonego rozwoju, wariantem najkorzystniejszym, wydaje się być uruchomienie działalności z jednoczesnym poszanowaniem praw przyrody. Wybrany wariant pozwoli na minimalizację wszelkich uciążliwości będących konsekwencją funkcjonowania stacji demontażu pojazdów wraz punktem do zbierania odpadów w postaci złomu, poprzez zastosowanie najlepszej dostępnej technologii i sprawdzonego na rynku unijnym sprzętu. 63

64 W świetle przeprowadzonej analizy uznać należy, że wariant wybrany przez Inwestora jest najbardziej korzystny z punktu widzenia ochrony środowiska, skutecznie ograniczający negatywne oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko i zapewniający, że w otoczeniu stacji demontażu pojazdów nie będą przekraczane standardy jakości środowiska. Jednocześnie umożliwia Inwestorowi podjęcie działalności na terenie, do którego dysponuje tytułem prawnym. 7.5 Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku nie podejmowania przedsięwzięcia Działka nr 628/2, obręb Kiełpino, o powierzchni 0,4600 ha aktualnie nie jest użytkowana rolniczo. Stanowi odłóg. Zaniechanie przedsięwzięcia spowoduje szereg niekorzystnych zjawisk, w szczególności o charakterze ekonomiczno-gospodarczym, w postaci: niewykorzystania gospodarczego działki należącej do Inwestora pozbawi Inwestora możliwości podjęcia w przedmiotowym miejscu działalności gospodarczej pozbawi zatrudnienia osób z rozpatrywanego obszaru. Z omawianego punktu widzenia zaniechanie inwestycji w proponowanym miejscu, wydaje się być rozwiązaniem niekorzystnym, a przewidywane uciążliwości środowiskowe, do których zaliczyć należy przede wszystkim emisję hałasu, substancji do powietrza, wytwarzanie odpadów oraz odprowadzanie ścieków socjalno-bytowych i technologicznych, uznać należy za akceptowalne. 8. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Przedsięwzięcie proponowane przez Inwestora jest standardowo sprecyzowaną inwestycją, z aktualnie najlepszą z możliwych technologią, sprawdzoną na rynku. Szczegółowo 64

65 przewidywane oddziaływanie na środowisko analizowanych wariantów przedstawiono w rozdziale 7. W żadnej fazie przedsięwzięcie realizowane w wariancie wybranym przez Inwestora nie stwarza ryzyka wystąpienia poważnej awarii. Na terenie stacji demontażu pojazdów wraz z punktem zbierania odpadów w postaci złomu metali przewiduje się czasowe magazynowanie odpadów powstających w trakcie funkcjonowania, w tym również odpadów niebezpiecznych. Jednak właściwe ich magazynowanie, a następnie przekazanie do dalszego zagospodarowania uprawnionym odbiorcom, gwarantuje brak wystąpienia sytuacji awaryjnej w zakresie gospodarowania odpadami. Żadne ze stosowanych surowców w obiekcie firmy nie są klasyfikowane jako substancje niebezpieczne, których znajdowanie się na terenie zakładu może powodować zaliczenie go do zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji i substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku awarii przemysłowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 58, poz. 535). Z uwagi na profil działalności oraz lokalny charakter inwestycji, której zasięg oddziaływania nie wykroczy poza teren działki będącej własnością Inwestora, przedsięwzięcie nie będzie transgranicznie oddziaływać na środowisko. Analizowana działka znajduje się w odległości ok. 29 km do linii Zatoki Gdańskiej oraz od najbliższej granicy Polski w kierunku północno - wschodnim, w odległości ok. 77,3 km. W oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia w fazie eksploatacji przeanalizowano wpływ na środowisko abiotyczne, szatę roślinną, wody powierzchniowe i podziemne, powietrze, klimat akustyczny, jak też i na walory krajobrazowe. Zakres korzystania ze środowiska w wybranym wariancie Planowana stacja demontażu pojazdów wraz z punktem zbierania odpadów złomu metali - na działce nr 628/2, obręb Kiełpino będzie źródłem emisji: substancji pochodzących ze źródeł niezorganizowanych ruch samochodów substancji pochodzących ze źródeł zorganizowanych kotłowina hałasu odpadów komunalnych 65

66 odpadów niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne ścieków socjalno bytowych ścieków technologicznych zanieczyszczonych wód opadowych. W oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia w fazie eksploatacji przeanalizowano wpływ na środowisko abiotyczne, szatę roślinną, wody powierzchniowe i podziemne, powietrze, klimat akustyczny, jak też i na walory krajobrazowe. 9. UZASADNIENIE PROPONOWANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU, ZE WSKAZANIEM JEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO 9.1 Etap budowy (realizacji) Przewidywane oddziaływania na etapie realizacji przedsięwzięcia będą krótkotrwałe i ustąpią niezwłocznie po zakończeniu prac, a związane będą z emisją hałasu i drgań powstających w wyniku pracy urządzeń, nieznacznym zwiększeniem stopnia zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego cząstkami pyłu, gazów spalinowych i kurzu. Podczas budowy stacji demontażu pojazdów na omawianej działce, przy postępowaniu zgodnie ze sztuką budowlaną i zachowaniu dużej staranności, wykonywane prace nie powinny zagrozić środowisku naturalnemu. Szereg prac, szczególnie wyjściowych jak: prace ziemne roboty ziemne w celu wykonania szczelnych nawierzchni utwardzonych prace betoniarskie przenoszenie konstrukcji betonowych i stalowych transport do których używane są takie maszyny, jak: koparki lub spychacze betoniarki dźwigi samochodowe pompy ciekłego betonu 66

67 samochody ciężarowe, wywrotki są głośne lub bardzo głośne. Będzie to generowało z działki Inwestora prognozowany równoważny poziom mocy akustycznej w ciągu 8 godzin na poziomie db. Ze względu na fakt, że prace budowlane będą prowadzone w porze dziennej, można przyjąć, że poziom dźwięku poza terenem budowy nie będzie uciążliwy. Prace ziemne i wykopy konieczne do wykonania fundamentów, położenia instalacji prowadzone będą głównie w przypowierzchniowej warstwie gruntu. Na terenie budowy i na drodze dojazdowej nastąpi automatycznie zwiększenie natężenia ruchu, a tym samym i zwiększenie zanieczyszczeń powietrznych typu trakcyjnego. Dla ograniczenia uciążliwości należy przewidzieć prowadzenie tych prac jedynie w porze dziennej oraz poza szczytem upałów letnich, ze względu na uciążliwe zapylenie przesuszonej gleby. Wpływ przedsięwzięcia podczas budowy będzie miał charakter krótkotrwały i ograniczony do czasu trwania budowy. W okresie tym nie przewiduje się zagrożenia elementów środowiskowych. Planowana inwestycja wraz z towarzyszącą jej infrastrukturą powoduje szereg nieuniknionych przekształceń środowiska, które omówiono poniżej Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i glebę Na etapie inwestycyjnym zachodzi przekształcenie powierzchni terenu, obejmujące między innymi: przekształcenia w przypowierzchniowych strukturach geologicznych w związku z robotami ziemnymi (wykopy pod fundamenty i dla potrzeb uzbrojenia terenu) likwidację pokrywy glebowej na terenach posadowienia budynku i lokalizacji szczelnych i utwardzonych terenów placów, parkingów oraz dróg dojazdowych przekształcenie fizyko-chemicznych właściwości gleb na terenie placów budowy i składowania materiałów budowlanych (w wyniku pracy sprzętu budowlanego oraz w przypadkach awaryjnych wycieków substancji ropopochodnych). 67

68 Teren działki, na której zostanie zrealizowane przedsięwzięcie, jest w niewielkim stopniu pochyły w kierunku południowo wschodnim. Różnica poziomów wynosi ok. 1 m. W fazie budowy zamierzenie stanie się źródłem powstawania odpadów budowlanych oraz odpadów komunalnych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21) wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczeniu usługi stanowi inaczej. W trakcie realizacji planowanego przedsięwzięcia wytwarzającym odpady będą podmioty świadczące usługi w tym zakresie, którzy będą zobowiązani do posiadania stosownych zezwoleń, pozwoleń w zakresie gospodarki odpadami. Prace budowlane będą źródłem odpadów przede wszystkim z grupy 17. Poniżej przedstawiono rodzaje odpadów, wraz z ich kodami, jakie powstawać będą w czasie budowy, zgodnie z obowiązującą ich klasyfikacją określoną w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 w sprawie katalogu odpadów: 17 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych) Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali Gleba i ziemia Inne odpady z budowy, remontów i demontażu Odpady wyżej wymienione nie będą zaliczane do odpadów niebezpiecznych pod warunkiem, że nie będą zawierać takich substancji, jak np. impregnaty do drewna, substancje smołowe, niektóre materiały izolacyjne. Uzyskanie wymaganych decyzji i uzgodnień w zakresie 68

69 gospodarowania odpadami powstającymi w trakcie budowy należy do firmy wykonującej prace budowlane. Odpady będą czasowo magazynowane na terenie przedsięwzięcia, jedynie w celu zebrania partii transportowej, w sposób zgodny z wymogami określonymi w art. 25 ustawy o odpadach, a w szczególności: selektywnie, w zależności od rodzaju odpadów w wydzielonych i przystosowanych miejscach, w warunkach odpowiednio zabezpieczających przed przedostaniem się do środowiska substancji szkodliwych, w warunkach odpowiednio zabezpieczających przed dostępem osób postronnych. Odpady wytwarzane magazynowane będą odrębnie dla każdego rodzaju odpadów, w opakowaniach odpornych na działanie chemiczne odpadów, w sposób zabezpieczony przed przeciekaniem do środowiska i bezpieczny dla zdrowia i życia ludzi. Odpady będą odbierane, na podstawie zawartych umów, z firmami specjalizującymi się w ich odzysku, unieszkodliwianiu lub składowaniu, posiadającymi na taką działalność stosowne zezwolenia. Zgodnie z obowiązującą ustawą o odpadach prowadzona będzie ilościowa i jakościowa ewidencja odpadów zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów. Odpady inne niż niebezpieczne z grupy 17 wg rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 roku w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206), będą mogły być wykorzystane zgodnie z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 roku w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. Nr 49, poz. 356) lub przekazane osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym nie będącym przedsiębiorcami zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym nie będącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527). Po zakończeniu prac budowlanych Wykonawca winien uporządkować teren baz zaplecza i przekazać Inwestorowi teren zaplecza bez odpadów. W związku z tym, że zaplecze budowy organizuje Wykonawca, na obecnym etapie niemożliwe jest dokładne podanie miejsc magazynowania odpadów oraz podanie ilości 69

70 powstających odpadów. Szacunkowo można przyjąć powstanie 1200 Mg różnego typu w/w odpadów (głównie gleba i ziemia). Analogicznie niemożliwe jest podanie stosowanych metod odzysku odpadów oraz możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających prowadzić działalność w tym zakresie. Na terenie zapleczy budów powinny być wydzielone miejsca magazynowania odpadów do wyznaczenia tych miejsc powinien zostać zobowiązany Wykonawca w projekcie organizacji placu budowy Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Podobnie jak w przypadku gleb, ewentualne zagrożenie dla wód podziemnych pierwszego poziomu może stanowić ich zanieczyszczenie w trakcie awaryjnych wycieków substancji ropopochodnych ze sprzętu budowlanego i chemicznych, płynnych substancji budowlanych na terenie ich składowania i użycia. Podobne zagrożenie może wystąpić w odniesieniu do wód powierzchniowych. Na etapie realizacji inwestycji będzie używany sprawny sprzęt budowlany, posiadający aktualne badania techniczne i certyfikaty. Tankowanie i obsługa techniczna będzie następowała poza terenem inwestycji. Zaplecze budowy oraz prowadzenie prac budowlanych organizuje Wykonawca. Plac budowy będzie zorganizowany na terenie objętym inwestycją. W związku z powyższym proces inwestycyjny powinien być prowadzony z zachowaniem ostrożności, pod odpowiednim nadzorem i kontrolą sposobu prowadzenia prac budowlanych, aby nie dopuścić do przypadkowych rozlewów paliw i innych substancji Oddziaływanie na powietrze, ludzi i klimat akustyczny Emisja zanieczyszczeń do powietrza w fazie budowy (realizacji przedsięwzięcia) będzie miała charakter niezorganizowany, o zasięgu ograniczonym głównie do terenu budowy. Będzie ona związana głównie z ruchem i transportem pojazdów i urządzeń służących do przeprowadzenia prac ziemnych i budowlanych oraz rozładunkiem materiałów budowlanych. Zasięg oddziaływania tych zanieczyszczeń będzie jednak niewielki i ograniczał się będzie do terenu, na którym będą prowadzone prace budowlane. W fazie budowy projektowanego budynku i placów utwardzonych może nastąpić śladowa emisja zanieczyszczeń pyłowych. Na etapie 70

71 wykończenia budowy może wystąpić emisja gazów spawalniczych zawierających śladowe ilości zanieczyszczeń pyłu, CO, NO2 oraz rozpuszczalników farb (ksylen, toluen). Omawiany obszar jest obszarem wiejskim, w niewielkim stopniu zabudowanym. W otoczeniu tego obszaru znajdują się tereny rolne, które stanowią zabudowę zagrodową i usługi. W związku z pracą maszyn budowlanych i wzmożonym transportem może nastąpić okresowe pogorszenie ekologicznych warunków życia ludzi w wyniku emisji hałasu i zanieczyszczeń komunikacyjnych. Wpływ transportu na zabudowę mieszkaniową będzie niewielki, z uwagi na niewielki zakres prowadzonych prac budowlanych. Emisja zanieczyszczeń do powietrza w fazie budowy będzie miała charakter niezorganizowany, o zasięgu ograniczonym głównie do terenu budowy. Prawdopodobnie nastąpi okresowa, zwiększona emisja pyłów do atmosfery w związku z realizacją wykopów pod fundamenty i składowaniem sypkich materiałów budowlanych. Głównymi czynnikami oddziaływania na środowisko w fazie przygotowania terenu i budowy będzie hałas wynikający z pracy maszyn budowlanych i transportu. Emisja hałasu podczas prac budowlanych będzie związana z wykopami pod fundamenty, budową obiektu i montażem maszyn i urządzeń. Źródłem hałasu będą następujące maszyny i urządzenia: dźwigi, koparki, spychacze, betoniarki oraz wiertarki i szlifierki itp. Niektóre z tych urządzeń emitują hałas o znacznym zasięgu i dużym poziomie dźwięku A. Biorąc jednak pod uwagę ograniczony czas pracy tych urządzeń i spełnienie przez używane maszyny i narzędzia wymaganych norm, można stwierdzić, że uciążliwość akustyczna występująca w fazie budowy budynku usługowego i placów utwardzonych nie będzie dolegliwa dla mieszkańców. Zakłada się, że cykl budowy będzie trwał kilka miesięcy. W I fazie roboty budowlane polegać będą na organizacji placu budowy, oraz przygotowaniu wykopów pod fundamenty. Ze względu na niewielki czas trwania prac przygotowawczych i krótki czas pracy źródeł emisji wpływ emitowanych zanieczyszczeń oraz hałasu będzie stosunkowo niewielki. W tabeli poniżej przedstawiono poziom emisji hałasu przy pracy wybranych maszyn budowlanych. Rodzaj urządzenia (źródła hałasu) Samochody ciężarowe Maszyny budowlane Koparki, spycharki, ładowarki Poziom mocy akustycznej A (db)

72 Emisję hałasu można ograniczyć przez: prawidłową eksploatację urządzeń, zastosowanie wysokiej jakości tłumików w silnikach spalinowych oraz stosowanie technologii o niskim poziomie emisji. Obudowy maszyn i urządzeń powinny być szczelne i wyłożone wewnątrz materiałem tłumiącym drgania i dźwięki. Emisja drgań mechanicznych z pracy ciężkiego sprzętu wykonującego prace montażowe, rozbiórkowe, dowozu materiałów budowlanych itp., mogą niekorzystnie oddziaływać na mieszkańców sąsiadujących z planowaną inwestycją. Będą to jednak przejściowe uciążliwości o zasięgu lokalnym ze względu na krótki czas trwania robót Aby ograniczyć wibracje generowane podczas robót należy stosować maszyny wysokiej jakości i właściwie je konserwować. Roboty budowlane o wysokim poziomie emisji hałasu należy prowadzić tylko w dni powszednie, w ciągu dnia Oddziaływanie na rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze Przedsięwzięcie będzie realizowane na fragmencie łąki nawiązującej do zbiorowiska żyznych łąk na świeżych glebach mineralnych (Arhenatheretalia elatioris), lecz nie stanowi ona zbiorowiska cennego pod względem przyrodniczym, ponieważ wykształcił się tutaj podzespół zdecydowanie uboższy florystycznie owsicy omszonej (A. e. avenastrtosum). Wobec czego przeznaczenie go pod zabudowę nie spowoduje utraty wartościowego siedliska. Na terenie projektowanej budowy jak również w jej bezpośrednim sąsiedztwie nie występują siedliska przyrodnicze oraz nie zamieszkują zwierzęta. Podczas wizji na przedmiotowej działce nie stwierdzono miejsc lęgowych czy też bytowania zwierząt. Na obszarze objętym inwestycją oraz w jego sąsiedztwie nie stwierdzono gatunków prawnie chronionych, zagrożonych wyginięciem i rzadkich na terenie Pojezierza Kaszubskiego. Rodzaj i skala emisji oraz lokalizacja inwestycji z dala od siedlisk chronionych występujących w kompleksie lasów kartuskich powoduje, że instalacja nie będzie uciążliwa dla flory, fauny czy środowiska grzybów je zamieszkujących Oddziaływanie na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy Ze względu na brak, w zasięgu inwestycji obiektów o znaczeniu kulturowym, archeologicznym czy zabytkowym nie istnieje obawa o jakiekolwiek oddziaływanie na te obiekty. 9.2 Etap eksploatacji 72

73 Planowana inwestycja ma na celu budowę stacji demontażu pojazdów oraz punktu do zbierania złomu, z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, która będzie spełniała wymogi sanitarne i z zakresu ochrony środowiska. Zakres korzystania ze środowiska w wybranym wariancie Projektowany obiekt będzie źródłem emisji: substancji zanieczyszczających pochodzących ze źródeł energii cieplnej oraz ze źródeł niezorganizowanych hałasu odpadów z procesów technologicznych odpadów w postaci zbieranego złomu metali odpadów komunalnych odprowadzania wód opadowych z koniecznością podczyszczania ścieków socjalno bytowych ścieków technologicznych. W oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia w fazie eksploatacji przeanalizowano wpływ na środowisko abiotyczne, szatę roślinną, wody powierzchniowe i podziemne, powietrze, klimat akustyczny, jak też i na walory krajobrazowe. Dokonując analizy oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na poszczególne komponenty środowiska naturalnego, w dalszej części rozdziału odniesiono się do jego wpływu w fazie eksploatacji, na: ludzi, szatę roślinną, zwierzęta, siedliska przyrodnicze, wody powierzchniowe i podziemne, powietrze, powierzchnię ziemi, klimat i krajobraz, dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy Oddziaływanie na powierzchnię ziemi oraz wody powierzchniowe i podziemne Ocena gospodarki wodno ściekowej Omawiana działka leży na terenie Pojezierza Kaszubskiego. Rzeźba tego terenu kształtowana działalnością akumulacyjną lądolodu i wód roztopowych w czasie zlodowacenia północno polskiego. Inwestor planuje wykonanie inwestycji budynku w południowo wschodniej części działki 628/2, na poziomie ok. 193,0 m n.p.m. Woda gruntowa została stwierdzona na poziomie od -2,9 do 3,4 m ppt. 73

74 Wód powierzchniowych na omawianej działce nie stwierdza się. W celu zabezpieczenia wód gruntowych na etapie eksploatacji przedsięwzięcia, przed przenikaniem zanieczyszczeń, teren inwestycji na działce nr 628/2 (sektor zbierania i magazynowania pojazdów) zostanie zaopatrzony w trwałą i szczelną nawierzchnię, a wody opadowe w postaci ścieków technologicznych zostaną zebrane systemem sieci kanalizacji technologicznej i poddane oczyszczeniu w osadniku zawiesin mineralnych i separatorze substancji ropopochodnych. Po oczyszczeniu ścieki technologiczne zostaną odprowadzone do gminnej sieci sanitarnej na warunkach określonych przez gestora sieci. Wody opadowe z powierzchni dróg, placów, parkingów po podczyszczeniu w studzience osadnikowej i separatorze ropopochodnych, odprowadzane będą do gruntu w obrębie działki Inwestora. Ścieki sanitarno bytowe zostaną odprowadzone do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej. Zaprojektowane rozwiązania technologiczne oraz system odprowadzania ścieków z terenu stacji demontażu pojazdów pozwolą na ograniczenie wpływu przedsięwzięcia na środowisko. Utwardzoną powierzchnię, nieprzepuszczalną dla olejów i pozostałych płynów eksploatacyjnych na terenie stacji demontażu pojazdów należy wykonać przez umieszczenie pod warstwą betonu lub kostki brukowej nieprzepuszczalnej folii chroniącej przed przedostawaniem się olejów i innych płynów eksploatacyjnych do wód gruntowych. Zastosować można folię z polietylenu o wysokiej gęstości (PEHD). Wody podziemne, a także gleba będą chronione poprzez utwardzenie szczelną nawierzchnią terenu inwestycji. W razie przypadkowego rozlewu substancje będą natychmiast zbierane i poddawane neutralizacji. Gospodarka wodna Woda na potrzeby socjalne i technologiczne pobierana będzie z wiejskiej sieci wodociągowej. Przewidywane zapotrzebowanie na wodę dla potrzeb stacji demontażu pojazdów wynosić będzie około 1,0 m3/d, 244 m3/a. Woda używana dla celów socjalnych musi odpowiadać wymogom wody zdatnej do picia i na cele spożywcze. Inwestor wystąpi o warunki techniczne przyłącza wodociągowego do gestora sieci. 74

75 Gospodarki ściekowa Ścieki socjalno bytowe w ilości 0,5 m3/dzień, 122,0 m3/rok odprowadzane będą do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej. Ścieki technologiczne po podczyszczeniu w separatorze koalescencyjnym odprowadzane będą do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej. Ilość ścieków odprowadzanych do kanalizacji, wyniesie: ,13 = 343,13 m3/rok..do podstawowych składników zanieczyszczeń wchodzących w skład ścieków technologicznych z terenu stacji demontażu pojazdów należą przede wszystkim węglowodory ropopochodne, zawiesina mineralna. Ścieki te również charakteryzują się zanieczyszczeniami pochodzenia organicznego i nieorganicznego, które definiowalne są poprzez BZT5 i ChZT. Oprócz tego innymi składnikami są azot ogólny, fosfor ogólny, cynk i miedź. Wpływ niektórych składników na właściwości ścieków: o Metale ciężkie utrudniają biologiczne oczyszczanie ścieków, ponieważ utrudniają biochemiczną stabilizację. o Cynk - najważniejsze zastosowanie technologiczne cynku to pokrywanie nim blach stalowych (stal ocynkowana), w celu uodpornienia na korozję. Cynk jest też składnikiem wielu stopów, zwłaszcza z miedzią (mosiądz, tombak). Cynk stosowany jest też w ogniwach elektrycznych Daniella i Leclanchégo. o Miedź - głównym zastosowaniem miedzi jest produkcja kabli elektrycznych, pokryć dachów i instalacji wodociągowych i maszyn przemysłowych. Właściwości elektryczne miedzi są wykorzystywane w przewodach miedzianych i urządzeniach jak elektromagnesy. Układy scalone i obwody drukowane zawierają miedź, ze względu na jej bardzo dobrą przewodność elektryczną. Najbardziej znany jest stop miedzi udający złoto tombak i posiadający bardzo dobre własności mechaniczne oraz znaczną odporność na korozję mosiądz. Stopy miedzi stosuje się do elementów precyzyjnych urządzeń mechanicznych. 75

76 Poniżej przedstawiono tabelaryczne zestawienie dopuszczalnych wskaźników zanieczyszczeń wymagających uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na ich wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych. Lp zanieczyszczenie Azot amonowy Azot ogólny Fosfor ogólny Węglowodory ropopochodne Miedź Cynk Jednostka mgnh3/l mgn/l mgp/l Dopuszczalne stężenie mg/l 15 mgcu/l mgzn/l 1,0 5,0 Wody opadowe Wody opadowe z terenów utwardzonych stacji, po podczyszczeniu w osadniku i separatorze ropopochodnych, odprowadzane będą systemem wewnętrznej kanalizacji deszczowej do studni chłonnych w granicach własności Inwestora. Sposoby odprowadzania wód opadowych z instalacji objętej wnioskiem Sieć kanalizacji deszczowej odprowadzać będzie wody opadowe z połaci dachowych budynków oraz dróg dojazdowych, placów manewrowych. Sieć podzielona zostanie na dwa systemy odprowadzające wody opadowe: 1) z powierzchni utwardzonych wody opadowe odprowadzane będą poprzez studzienkę osadnikową o konstrukcji żelbetowej oraz separator ropopochodnych do wewnętrznej kanalizacji deszczowej 2) z powierzchni dachów odprowadzane będą bezpośrednio do wewnętrznej kanalizacji deszczowej. Spływ wód opadowych z powierzchni utwardzonych wewnętrznych następuje poprzez odpowiednie wyprofilowanie dróg wewnętrznych, placów i parkingów. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984 ze zm.), wody opadowe z powierzchni szczelnej dotyczącej w/w inwestycji, powinny być 76

77 oczyszczone w ilości, jaka powstaje z opadów o częstości występowania jeden raz w roku i czasie trwania 15 minut, lecz w ilości nie, mniejszej niż powstająca z opadów o natężeniu 77 l na sekundę na 1 ha., w taki sposób aby w odpływie zawartość zawiesiny ogólnej była nie większa niż 100 mg/l a substancji ropopochodnych nie większa niż 15 mg/l. W celu zabezpieczenia odbiornika przed substancjami ropopochodnymi i zawiesiną ogólną, przewiduje się urządzenia podczyszczające, składające się z odwodnień liniowych i studzienki osadnikowej zamontowanej na kanalizacji deszczowej oraz separatora ropopochodnych. Postępowanie z zatrzymywanymi zanieczyszczeniami Odseparowane związki ropopochodne zaabsorbowane przez separator oraz szlam, zgodnie z obowiązującą ustawą o odpadach zaliczane są do grupy odpadów niebezpiecznych. Wytwórca odpadów jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji wytwarzanych odpadów oraz przekazywania ich firmom posiadających stosowne zezwolenia na ich odbiór, transport i utylizację. Jako poświadczenie wykonania czyszczenia i odbioru zanieczyszczeń użytkownik urządzenia otrzymuje Kartę Ewidencji Odpadu oraz Kartę Przekazania Odpadu, które jest zobowiązany przechowywać i okazywać na żądanie organu przeprowadzającego kontrolę. Wzory kart określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 08 grudnia 2010 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 249, poz. 1673). Prawidłowa eksploatacja separatorów zainstalowanych na instalacji technologicznej oraz kanalizacji deszczowej wymaga przeprowadzania zabiegów konserwacyjnych. Ilość szlamów, jaka będzie powstawała w wyniku zainstalowania separatorów będzie wynosić ok. 3,2 Mg/rok. Magazynowanie do czasu usunięcia odpadu przez wyspecjalizowaną firmę odpad będzie gromadzony w urządzeniu podczyszczającym. Szlam będzie usuwany 2 razy do roku, a każdorazowy wywóz odpadu będzie odnotowywany w książce eksploatacji urządzenia podczyszczającego przez firmę usuwającą odpad. Zorganizowany sposób gospodarowania ściekami oraz ujęcie ich w systemy sieci kanalizacyjnych zapewni, że projektowana stacja demontażu pojazdów nie spowoduje zagrożenia dla wód powierzchniowych i podziemnych oraz środowiska gruntowego. 77

78 9.2.2 Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne Charakterystyka obszaru Działka, na której planowana jest inwestycja, znajduje się w obszarze usługowo przemysłowym (od strony północno wschodniej i południowej), oraz wśród zabudowy mieszkaniowej (od strony północno zachodniej i południowo zachodniej). W otoczeniu zakładu nie ma parków narodowych lub obszarów ochrony uzdrowiskowej. Tym samym tereny otaczające planowane przedsięwzięcie należą do obszarów zwykłych w rozumieniu rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16 poz. 87). Źródła emisji zanieczyszczeń Źródłami zanieczyszczenia powietrza związanymi z planowaną działalnością zakładu są: spalanie ekogroszku w kotłowni budynku spalanie benzyny i oleju napędowego w silnikach pojazdów na terenie stacji demontażu pojazdów i punkcie zbierania odpadów w postaci złomu emisja niezorganizowana. Emisja niezorganizowana Źródłami emisji niezorganizowanej jest transport samochodowy na teren stacji. W spalinach samochodowych do powietrza wprowadzane będą następujące zanieczyszczenia: dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek węgla mieszanina węglowodorów czteroetylek ołowiu akroleina. Na wprowadzanie zanieczyszczeń ze źródeł niezorganizowanych nie jest wymagane uzyskanie decyzji. 78

79 Określenie wielkości emisji i danych do obliczeń Kotłownia Czas pracy 2600 godzin/rok. Kotłownia grzewcza budynku wyposażona zostanie w kocioł wodny opalany ekogroszkiem. Moc kotła wyniesie 150 kw. Spaliny z kotła odprowadzane będą bezpośrednio (bez urządzeń oczyszczających) do emitora E1 stalowego komina o wysokości 9,0 m npt i średnicy wylotu 0,3 m, wylot spalin NIE zadaszony. Obliczeń dokonano przy pomocy programu komputerowego System obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń OPERAT-2000 v moduł spalanie zatwierdzony przez Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie pismem znak BA/147/96. Zestawienie wielkości emisji Kocioł Kocioł 150 kw Nazwa zanieczyszczenia Bmax = 0,00609 Mg/h Brok = 15,846 Mg/rok Wskaźnik em. Emisja maksymalna Emisja roczna kg/mg mg/s kg/h Mg/rok Pył w tym pył do 10 µm Dwutlenek siarki (SO2) Tlenki azotu jako NO2 Tlenek węgla (CO) Węgiel elementarny (sadza) Benzo/a/piren , ,5 0,014 33,574 6,518 7,914 1,628 75,786 1,168 0,0316 0,1616 0,0244 0,0292 0,0062 0,2742 0, ,316 0,063 0,075 0,0159 0,712 0,0076 0, , Czas emisji = 2600 godzin Łączna nominalna moc cieplna, uwzględniając, że sprawność powyższego źródła wynosi η = 92 % - daje 163 kw = 0,163 MW. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia i nie wymaga pozwolenia (Dz. U Nr 130, poz. 880 i 881), kotłownia nie wymaga pozwolenia ani zgłoszenia. Ocena wpływu zakładu na zanieczyszczenie powietrza Zgodnie z Prawem ochrony środowiska należy przeciwdziałać powstawaniu zanieczyszczeniom poprzez zapobieganie i ograniczanie wprowadzania substancji i energii do 79

80 środowiska. Eksploatacja instalacji nie powinna powodować przekroczeń standardów emisyjnych oraz pogorszenia środowiska i wpływać negatywnie na zdrowie i życie ludzi. W świetle obowiązujących przepisów w zakresie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem omawiany obiekt nie będzie uciążliwy Oddziaływanie na klimat akustyczny Podstawę prawną do oceny klimatu akustycznego w środowisku stanowi obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku ((Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz., 112). Poniżej przedstawiono, zgodnie z załącznikiem do obwieszczenia Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 r. (poz. 112) dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku. Tabela. Dopuszczalne poziomu hałasu w środowisku Lp Przeznaczenie terenu Dopuszczalny poziom hałasu w [db] Drogi lub linie kolejowe Pozostałe obiekty i działalność będąca źródłem hałasu LAeq D LAeq N LAeq D LAeq N przedział czasu przedział czasu przedział czasu odniesienia odniesienia odniesienia równy 16 godz. równy 8 godz. równy 8 najmniej korzystnym godzinom dnia kolejno po sobie następującym a. Strefa ochronna A uzdrowiska b. tereny szpitali poza miastem a. tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b. tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży c. tereny domów opieki społecznej d. tereny szpitali w miastach przedział czasu odniesienia równy 1 najmniej korzystnej godzinie nocy

81 a. tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b. teren zabudowy zagrodowej c. tereny rekreacyjno wypoczynkowe d. tereny mieszkaniowo usługowe tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców W bezpośrednim otoczeniu inwestycji znajdują się: zabudowa usługowo - przemysłowa, tereny kolejowe, zabudowa mieszkaniowa oraz działki rolne, drogi i rowy. Najbliższy budynek mieszkalny znajduje się w odległości 13 m od południowo zachodniego narożnika działki. Źródła hałasu Źródłami hałasu w zakładzie będą: obiekt kubaturowy emitujący do środowiska hałas technologiczny całymi powierzchniami przegród zewnętrznych samochody ciężarowe, dostawcze, klientów i pracowników poruszające się po terenie działki. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, emisję hałasu do środowiska oblicza się dla 8 kolejnych najniekorzystniejszych godzin pory dziennej ( ) oraz dla 1 najniekorzystniejszej godziny pory nocnej ( ). W nocy stacja demontażu pojazdów nie pracuje. Izolacyjność ścian i dachów Projektowany budynek stacji demontażu pojazdów nie będzie obiektem o znaczącej emisji hałasu do środowiska. W obiekcie tym przyjęto równoważny poziom dźwięku L Aeqwew = 80 db. Założona średnia izolacyjność akustyczna przegród budowlanych (ścian, okien i dachu) wyniesie RAśr = 34 db. 81

82 Hałas komunikacyjny Hałas emitowany przez pojazdy jest zmienny w czasie i zależy od typu pojazdu i rodzaju wykonywanej operacji. Zgodnie z instrukcją ITB 338/96, przyjęto następujące poziomy mocy akustycznych i czasy trwania operacji: Operacja techniczna Start Hamowanie Jazda manewrowa Pojazdy lekkie Moc akustyczna Czas operacji LMA [db] [sek] ,5 Zależnie od długości drogi i prędkości Pojazdy ciężkie Moc akustyczna Czas operacji LMA [db] [sek] ,5 Zależnie od długości drogi i prędkości Prognozowane poziomy mocy akustycznej dla pojazdów poruszających się po terenie zakładu przedstawia się następująco (tylko dla pory dnia ): Poziom mocy akustycznej [db] maksymalny waha się w granicach 99,5 do 105,0 db. Poziom mocy akustycznej [db] równoważny (dzień) waha się w granicach 78,9 do 85,9 db. Parkowanie pojazdów osobowych prognozowany równoważny poziom mocy akustycznej, zakładając, że operacja manewrowania auta osobowego po parkingu w celu zahamowania trwać będzie średnio ok. 10 s i wyemituje do środowiska poziom mocy akustycznej równy podczas jazdy Lw = 99,5 db, hamowanie trwa 3 s z mocą akustyczną L w = 98 db, zaś operacja startu dla każdego samochodu trwa 5 s i generuje moc L w = 100 db, łącznie poziom mocy akustycznej dla każdego z tych punktów za 8 godzin dnia wyniesie Lweq = 72,0 db. Ruch pojazdów odbywać się będzie w porze dziennej, w dniach pracy zakładu 6 dni w tygodniu. Metodyka obliczeń Wielkość i zasięg emisji hałasu emitowanego przez omawianą instalację wyznaczono przy użyciu metody obliczeniowej według programu komputerowego HPZ 2001 wg Instrukcji ITB Nr 338/2005, wersja maj 2007, Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Akustyki. Podstawowymi danymi źródłowymi do obliczeń poziomów dźwięku w oparciu o powyższy model są moce akustyczne źródeł hałasu (instalacji i urządzeń) na obszarze zajmowanym przez 82

83 zakład. Niniejsza metoda opiera się na zależności między emisją dźwięku scharakteryzowaną ekwiwalentnym poziomem mocy akustycznej źródła i imisją dźwięku w obszarze oddziaływania hałasu, scharakteryzowaną ekwiwalentnym poziomem dźwięku. Program HPZ 2001 służy do prognozowania poziomu dźwięku wokół zakładów przemysłowych na podstawie danych teoretycznych lub empirycznych. Został on oparty o model obliczeniowy zawarty w normie PN-ISO oraz Instrukcji ITB Nr 338. Prognozowanie imisji hałasu w sieci punktów recepcyjnych na podstawie znajomości parametrów geometrycznych źródeł oraz ich mocy akustycznej określonej w sposób teoretyczny lub empiryczny jest zgodne z cytowaną normą. Pozwala to określić równoważny poziom dźwięku w wybranym punkcie na podstawie znajomości położeń źródeł, parametrów akustycznych tych źródeł, charakterystyki podłoża terenu, przy uwzględnieniu zjawisk ekranowania przez ekrany naturalne i urbanistyczne. W przyjętym modelu można wprowadzić źródła punktowe (w tym kierunkowe), źródła liniowe oraz źródła typu hala przemysłowa. Program sam decyduje o sposobie traktowania źródła w zależności od jego lokalizacji w stosunku do punktu obserwacji. Ekwiwalentny poziom mocy akustycznej punktowego źródła hałasu ustalonego, odniesiony do czasu obserwacji T, określa zależność: LAWeq = 10 log [1/T ( (t ( 10 0,1 LAW + tp ( 10 0,1 LAp)], db (A), gdzie: LAW - poziom mocy akustycznej źródła (dane katalogowe bądź pomiarowe), t- łączny czas działania źródła w okresie T, LAp - poziom mocy w przerwie działania źródła, przyjmuje się równy 0, tp - sumaryczny czas przerw w działaniu źródła w okresie T. Ekwiwalentny poziom dźwięku w miejscu imisji (obserwacji) usytuowany w odległości r od środka pojedynczego źródła dźwięku określa zależność: LAeq = LAWeq + Ko - (LB - 10 log 4 ( - (Lr - (Le - (Lz - (Lp, gdzie: LAWeq - ekwiwalentny poziom mocy akustycznej źródła punktowego, Ko - poprawka uwzględniająca wpływ kąta przestrzennego - stosowana w przypadku zewnętrznych źródeł hałasu, 83

84 (LB - poprawka uwzględniająca oddziaływanie kierunkowe budynku - stosowana w przypadku źródeł zlokalizowanych wewnątrz budynku, (Lr - poprawka uwzględniająca wpływ odległości (Le - poprawka uwzględniająca ekranowanie, (Lz - poprawka uwzględniająca wpływ zieleni, (Lp - poprawka uwzględniająca pochłanianie dźwięku przez powietrze. Ekwiwalentny wypadkowy poziom dźwięku w miejscu imisji, będący wynikiem działania wielu źródeł w normowanym czasie oblicza się według wzoru: LAeq = 10 log [ ( 10 0,1 LAeqi ], gdzie: LAeqi - ekwiwalentny poziom dźwięku w miejscu imisji hałasu pochodzący od poszczególnych źródeł. Wyznaczenie ekwiwalentnego poziomu mocy akustycznej źródeł punktowych LAWeq = 10 log [1/T ( (t ( 10 0,1 LAW + tp ( 10 0,1 LAp)], db (A) Hałas emitowany przez urządzenia scharakteryzowano ekwiwalentnym poziomem mocy akustycznej wynikającym z chwilowego poziomu mocy akustycznej i czasu pracy podczas obserwacji (8 najniekorzystniejszych godzin pory dziennej i 1 najmniej korzystnej w porze nocy). Charakterystyka źródeł dźwięku Do obliczeń uciążliwości akustycznej zakładu przyjęto następujące dane: źródła typu hala przemysłowa - budynek - przyjęto średni poziom hałasu wewnątrz, w odległości 1 m od ścian i stropu 80 db trwający przez sześć godzin w ciągu dnia (demontaż pojazdów, praca wentylatorów). Dla ścian i dachu przyjęto izolacyjność średnią RAśr = 34 db (przyjęto za Instrukcją ITB 338). rozładunek złomu do obliczeń przyjęto rozładunek pięciu samochodów w ciągu dnia trwający 90 minut, przyjęta moc akustyczna źródła - 65dB. 84

85 załadunek złomu do obliczeń przyjęto załadunek dwóch samochodów w ciągu dnia trwający 90 minut, przyjęta moc akustyczna źródła - 65dB. załadunek towarów do obliczeń przyjęto załadunek sześciu samochodów w ciągu dnia trwający 60 minut, przyjęta moc akustyczna źródła - 65dB. rozładunek materiałów pomocniczych do obliczeń przyjęto rozładunek jednego samochodu w ciągu dnia trwający 45 minut, przyjęta moc akustyczna źródła - 65dB. rozładunek samochodów do obliczeń przyjęto rozładunek czterech samochodów w ciągu dnia trwający 90 minut, przyjęta moc akustyczna źródła - 65dB. komunikacja na terenie stacji - poziom mocy akustycznej samochodów przyjęto na podstawie Instrukcji 338/96 i dla podanych tam założeń wyliczono moc akustyczną tych źródeł w kilkudziesięciu wyznaczonych punktach na terenie stacji - w miejscach przez które będą przejeżdżać te samochody. Poziom mocy akustycznej pojedynczego pojazdu w czasie jazdy przyjęto 101,5 db, podczas hamowania 111dB, natomiast podczas startu 105dB. Poziom mocy akustycznej dla każdego z tych punktów za 8 godzin dnia wyniesie Lweq = 72,0 db. Do wszystkich obliczeń przewidywanych poziomów hałasu w środowisku, wprowadzono poziom tła hałasu = 0 (zero) db. Uczyniono tak dlatego, aby w symulacji nie zakłócać oddziaływań analizowanej stacji demontażu pojazdów innymi źródłami hałasu na tym terenie. Do obliczeń przyjęto układ współrzędnych o osi X skierowanej w kierunku wschodnim, a osi Y w kierunku północnym. Współczynnik gruntu całej rozpatrywanej powierzchni przyjęto jako grunt mieszany G=0,20. Oddziaływanie na klimat akustyczny Dopuszczalne natężenia hałasu w środowisku ustala obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku ((Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz., 112). Wnioski 1. Poziom imisji hałasu na granicy działki stacji demontażu pojazdów z punktem do zbierania odpadów w postaci złomu nie przekroczy L Aeq,T=8h = 55 db w porze dnia. W nocy zakład nie pracuje. Z punktu widzenia emisji hałasu projektowana stacja demontażu 85

86 pojazdów nie będzie stanowiła zagrożenia ani uciążliwości dla środowiska i zdrowia mieszkańców. Wyniki obliczeń oraz wydruki w formie graficznej przedstawiono w załączniku do opracowania Oddziaływanie gospodarki odpadami Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112/2001, poz. 1206) określają zasady postępowania z odpadami i ich klasyfikację. Ustawa ma na celu zapobieganie powstawaniu i minimalizowaniu ich ilości. Przedstawia sposób usuwania z miejsc ich wytwarzania, a także wykorzystanie lub ich unieszkodliwianie zapewniające ochronę życia i środowiska. W niniejszym opracowaniu przedstawiono gospodarkę odpadami w projektowanej Stacji Demontażu Pojazdów. Celem opracowania jest określenie: rodzaju i ilości odpadów charakterystyki fizykochemicznej odpadów sposobu czasowego przechowywania odpadów odbiorców odpadów sposobu utylizacji, odzysku lub składowania odpadów klasyfikacji odpadów określenie wymaganych zezwoleń. Gospodarka odpadami Stacja demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji będzie poddawała demontażowi 5 samochodów dziennie. Przyjmuje się, ze średnia masa pojazdu wynosi 1500 kg. W związku z czym dziennie zakład będzie przerabiał 7,5 Mg/dobę. 86

87 Rocznie odzyskowi będzie poddawane 1800 Mg zużytych lub nienadających się do użytkowania pojazdów o kodzie * i Tabela. Przewidywane ilości odpadów przyjmowanych do demontażu L Rodzaj odpadu Ilość p. Sposób magazynowania *Zużyte 1800 W wydzielonym sektorze, na utwardzonym podłożu z systemem odprowadzania wód opadowych. Odzysk odpadów w stacji demontażu Zużyte j.w j.w. Mg/rok lub nie nadające się do użytkowania pojazdy Sposób postępowania lub nie nadające się do użytkowania pojazdy nie zawierające cieczy, niebezpiecznych elementów W wyniku prowadzenia demontażu w/w odpadów wytwarzane będą odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne, które według rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112 poz. 1206) posiadają następującą klasyfikację kodową: Tabela. Odpady pochodzące z demontażu pojazdów Lp Kod. odpadu 1 Rodzaj odpadu * Mineralne oleje hydrauliczna niezawierające związków chlorowcoorganicznych Ilość Sposób Mg/rok magazynowania 2,000 Przechowywanie w szczelnych pojemnikach, wykonanych z materiałów trudno palnych, odpornych na działanie olejów odpadowych, odprowadzających ładunki elektryczności statycznej, wyposażonych w szczelne zamkniecie, Sposób postępowania Przekazanie odpadów do odzysku, w tym regeneracji lub unieszkodliwiania specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi w zależności od stopnia zanieczyszczenia odpadów. 87

88 zabezpieczonych przed stłuczeniem. Na pojemnikach umieszcza się w miejscach widocznych: - napis OLEJ ODPADOWY, - informację o kodzie lub kodach odpadu wynikającą z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr 112, poz. 1206), - oznakowanie wymagane przepisami szczególnymi, dotyczącymi transportu odpadów niebezpiecznych. Podczas zbierania i magazynowania olejów odpadowych niedopuszczalne jest ich mieszanie z innymi odpadami i substancjami, w tym zwłaszcza z odpadami stałymi, odpadami PCB, olejem napędowym olejem opałowym, płynami chłodniczymi, płynami hamulcowymi oraz innymi substancjami i preparatami chemicznymi niebędącymi olejami; dopuszcza się mieszanie różnych rodzajów olejów odpadowych, jeżeli nie wpłynie to na pogorszenie procesu ich unieszkodliwiania lub odzysku * Syntetyczne oleje hydrauliczne 0,100 j.w j.w 88

89 * Mineralne oleje silnikowe, 2,000 j.w j.w * Syntetyczne oleje 2,000 j.w j.w * Inne oleje silnikowe, 15,000 j.w. j.w * Olej napędowe 20,000 Przechowywanie Przekazanie odpadów do odzysku, w tym regeneracji specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi * Benzyna 20,000 j.w. j.w * Gaz płynny 0,500 j.w. j.w * Sorbenty, materiały filtracyjne ( w tym filtry olejowe nieujęte w innych grupach), tkaniny do wycierania ( szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB) 0,600 Przechowywanie osobno, w odpowiednio oznakowanych pojemnikach. Przekazanie odpadów do odzysku lub recyklingu specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi. Zużyte opony 80,000 Przechowywane w przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych silnikowe, przekładniowe i smarowe przekładniowe i smarowe * Filtry olejowe osobno, w odpowiednio oznakowanych zbiornikach ze szczelnie zamykanymi wlewami, zaopatrzonymi we wskaźniki umożliwiające ocenę stopnia ich napełnienia. wydzielonym miejscu, wyposażonym w urządzenia gaśnicze, w stosach zabezpieczonych przed usunięciem. 1,000 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach. Przekazanie odpadów do odzysku lub recyklingu specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi. Przekazanie odpadów do odzysku specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi. 89

90 * Elementy zawierające rtęć 0,100 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach. Przekazanie odpadów do odzysku lub unieszkodliwiania specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi * Elementy zawierające Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach, oznaczonych napisem zawierające PCB. Przekazanie odpadów unieszkodliwiania przez spalanie w spalarniach odpadów * Elementy wybuchowe (np. 0,500 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach. Przekazanie odpadów do unieszkodliwiania specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi * Okładziny hamulcowe 0,500 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach. Przekazanie odpadów do unieszkodliwiania specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nim 1,000 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach. Przekazanie odpadów do odzysku, w tym regeneracji specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi * Płyny hamulcowe 8,000 Przechowywanie osobno, w odpowiednio oznakowanych zbiornikach ze szczelnie zamykanymi wlewami, zaopatrzonymi we wskaźniki umożliwiające ocenę stopnia ich napełnienia. Przekazanie odpadów do odzysku, w tym regeneracji specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi * Płyny zapobiegające 5,000 j.w. j.w. PCB 0,100 poduszki powietrzne) zawierające azbest Okładziny hamulcowe inne niż wymienione w zamarzaniu zawierające niebezpieczne substancje Płyny zapobiegające zamarzaniu inne niż wymienione w ,500 j.w. j.w Zbiorniki na gaz skroplony 1,500 Przechowywane w odpowiednio Przekazanie odpadów do odzysku 90

91 oznakowanych pojemnikach. specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi. Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach Przekazanie odpadów do odzysku, w tym recyklingu specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi Metale żelazne Metale nieżelazne 80,000 j.w. j.w Tworzywa sztuczne 180,00 j.w. j.w Szkło 75,00 j.w. j.w * Niebezpieczne elementy 1,500 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach. Przekazanie odpadów do odzysku lub unieszkodliwiania inne niż wymienione w do , i Inne niewymienione elementy 7,000 j.w. j.w Inne niewymienione odpady 8,000 j.w. j.w Zużyte urządzenia inne niż wymienione w do ,200 j.w. j.w * Baterie i akumulatory 15,000 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach odpornych na działanie kwasów. Przekazanie odpadów do odzysku lub unieszkodliwiania specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi * Baterie i akumulatory 0,200 j.w. j.w. 1,500 Przechowywane w odpowiednio oznakowanych pojemnikach w magazynie odpadów. Przekazanie odpadów do odzysku specjalistycznym podmiotom zajmującym się gospodarowaniem nimi * Zużyte katalizatory 0,500 j.w. j.w. Zużyte katalizatory zawierające metale przejściowe lub ich związki inne niż 0,500 j.w. j.w. ołowiowe niklowo-kadmowe Zużyte katalizatory zawierające złoto, srebro, ren, rod, pallad, iryd lub platynę (z wyłączeniem ) zawierające niebezpieczne metale przejściowe lub ich niebezpieczne związki

92 wymienione w Miejsce magazynowania odpadów Magazynowanie przyjętych pojazdów: Sektor magazynowania przyjętych pojazdów zlokalizowany będzie na utwardzonej, szczelnej powierzchni nie mniejszej niż 200 m2, z zachowaniem pola manewrowego, wyposażonej w system odprowadzania ścieków przemysłowych kierowanych do separatora substancji ropopochodnych o przepustowości przystosowanej do wielkości powierzchni objętej systemem odprowadzania ścieków przemysłowych, a następnie odprowadzanych do zbiornika szczelnego ( 6 ust.1 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie min. wymagań dla stacji demontażu oraz sposobu demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji Dz.U. 143, poz ze zmianami). Dostarczone pojazdy będą magazynowane w sposób zabezpieczający je przed wyciekiem paliw i płynów eksploatacyjnych. Dopuszcza się magazynowanie zużytych lub nie nadających się do użytkowania pojazdów nie zawierających cieczy i innych niebezpiecznych elementów, oznaczonych kodem , zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206), w stosach zabezpieczonych przed osunięciem, nieutrudniających transportu wewnętrznego w sektorze magazynowania przyjętych pojazdów. Magazynowanie odpadów niebezpiecznych: Odpady niebezpieczne magazynowane będą w pomieszczeniu hali demontażowej, posiadającym utwardzone, szczelne podłoże wyposażone w system odprowadzania odcieków kierowanych do zbiornika szczelnego po podczyszczeniu w separatorze ropopochodnych. Sektor wyposażony będzie w: 1. oznakowane pojemniki na usunięte lub wymontowane z pojazdów następujące odpady: odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe, ze skrzyń biegów, hydrauliczne spełniające wymagania wynikające z przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968), pozostałe usunięte paliwa i płyny eksploatacyjne: płyny chłodnicze, płyny ze spryskiwaczy, płyny hamulcowe, akumulatory - pojemniki wykonane z materiałów odpornych na działanie kwasów, 92

93 zbiorniki z gazem, usunięte z układów klimatyzacyjnych substancje zubożające warstwę ozonową pojemniki spełniające wymagania dla zbiorników ciśnieniowych, układy klimatyzacyjne, katalizatory spalin, filtry oleju, zawierające materiały wybuchowe, zawierające rtęć. 2. pojemnik na wymontowane z pojazdów odpady kondensatorów spełniający wymagania wynikające z przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 96, poz. 860); Pozostałe odpady wymontowane z pojazdów: Sektor magazynowania pozostałych odpadów lokalizuje się poza budynkiem, na utwardzonej powierzchni z zastrzeżeniem następujących warunków: zużyte opony pochodzące z demontażu pojazdów magazynuje się w wydzielonym miejscu, wyposażonym w urządzenia gaśnicze, w stosach zabezpieczonych przed osunięciem, pozostałe odpady inne niż niebezpieczne będą magazynowane w pojemnikach i kontenerach na utwardzonym placu. Odpady karoserii samochodowych będą magazynowane luzem. Inwestor jako wytwórca odpadów, będzie prowadził zgodną z obowiązującymi przepisami gospodarkę odpadową z zachowaniem następujących zasad: wszystkie odpady będą magazynowane w sposób selektywny i nie będzie następowało ich mieszanie, demontaż części samochodowych będzie odbywał się w budynku (hali demontażu), odpady niebezpieczne będą magazynowane w szczelnych pojemnikach, beczkach metalowych w wydzielonej części magazynowej budynku, pozostałe odpady magazynowane będą na placu magazynowym w sposób zabezpieczający środowisko przed skażeniem, 93

94 odpady będą magazynowe przez okres nie dłuższy niż 1 rok, odpady będą przekazywane innym posiadaczom odpadów, którzy posiadają odpowiednie zezwolenia na gospodarowanie odpadami celem przekazania ich do miejsc docelowego odzysku lub unieszkodliwienia, inwestor na etapie pozwolenia na budowę zdecyduje czy samodzielnie będzie prowadził działalność w zakresie transportu odpadów niebezpiecznych do miejsc docelowego unieszkodliwienia, usuwanie czynnika chłodniczego z układów klimatyzacyjnych pojazdów zlecane będzie podmiotowi zewnętrznemu posiadającemu stosowne zezwolenia. Inwestor, jako wytwórca odpadów, jest obowiązany do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów, które powstają w związku z eksploatacją instalacji, jeżeli wytwarza powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie lub powyżej 5 tysięcy Mg odpadów innych niż niebezpieczne rocznie. Inwestor prowadzący stację demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji winien uzyskać również zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku i zbierania odpadów. Sposób gospodarki odpadami w projektowanej Stacji demontażu pojazdów będzie zgodny z ustawą o odpadach, ustawą o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji i wymaganiami rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie minimalnych wymagań dla stacji demontażu oraz sposobu demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji z dnia 28 lipca 2005 r. ze zmianami. Ustawa o recyklingu pojazdów nakłada wiele różnych obowiązków na prowadzących stacje demontażu. Są one uprawnione do prowadzenia przetwarzania pojazdów oraz mają upoważnienie do zbierania odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji. Do stacji demontażu przekazywany jest odpad o kodzie * - zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy. Przetwarzanie pojazdów obejmuje swym zakresem usuwanie z nich elementów oraz substancji niebezpiecznych w tym płynów, wymontowanie z nich wyposażenia 94

95 bądź ich części nadających się do ponownego użycia oraz elementów nadających się do odzysku lub recyklingu. Na stacji demontażu obok procesu wytwarzania odpadów zachodzi proces odzysku. Jest nim proces R12 rozumiany jako wymiana odpadów w celu poddania ich któremukolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R11 Do tego procesu kwalifikowany jest demontaż pojazdów w wyniku, którego powstają nowe rodzaje odpadów. Zastosowane urządzenia techniczne i narzędzia determinują zastosowaną technologię demontażu. Wyróżniamy trzy procesy: gniazdowy, taśmowy i stanowiskowy. Na przedmiotowej stacji planuje się demontaż stanowiskowy. Polega on na wymontowaniu części i zespołów do regeneracji lub ponownego użycia oraz elementy przeznaczone do recyklingu materiałowego. Stanowisko demontażu wyposażone jest w podnoszony pomost z przyłączami sprężonego powietrza i energii oraz narzędziami do demontażu. Dalszy demontaż zespołów na poszczególne elementy dokonuje się na stołach warsztatowych. Po wymontowaniu wszystkich przydatnych elementów oraz zespołów podwozie, wraz z pozostałymi elementami karoserii jest odtransportowane na utwardzony plac pojazdów wycofanych. Wszystkie wymontowane części zamienne i surowce wtórne posegregowane według poszczególnych grup trafiają do pomieszczeń magazynowych. Stosowane techniki demontażu polegają na zastosowaniu procesów szybkiego oddzielania poszczególnych elementów takie jak: cięcie, wyłamywanie, wyrywanie i odcinanie. Przy demontażu przeważnie wykorzystywane będą narzędzia używane zwykle przy naprawach samochodów. Do transportu demontowanych pojazdów używany będzie wózek widłowy. Pierwszą czynnością demontażu pojazdu jest wyjęcie akumulatora i wyłożenie go do pojemnika z tworzywa sztucznego lub z blachy kwasoodpornej. Urządzenie powinno mieć zamknięte otwory wlewowe oraz odwrócone tymi otworami do góry, aby zapobiec wylaniu się kwasu siarkowego. Odpad tego typu zaliczany jest do grupy odpadów niebezpiecznych o kodzie: Baterie i akumulatory. Wyróżniamy tutaj następujące podgrupy odpadów: * Baterie i akumulatory ołowiowe * Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe Magazynowanie - Do czasu zebrania odpowiedniej partii wysyłkowej, akumulatory włożone do pojemników będą magazynowane w pomieszczeniu magazynowym na posadzce utwardzonej w 95

96 budynku gdzie odbywa się demontaż, aby zapobiec wypłukiwaniu substancji i obmywaniu urządzenia przez wody opadowe. Akumulatory będą wyjmowane na stanowisku osuszania pojazdu. Wymontowane akumulatory powinny być wysłane do zakładu utylizacji, w którym następuje proces oddzielenia płynu i jego bezpieczne utylizowanie. Kolejną czynnością jest tzw. osuszanie samochodów z olejów i pozostałych płynów. Stanowisko do osuszania wyposażone jest w podnośnik umożliwiający podniesienie pojazdu na dogodną do pracy wysokość oraz układ rurowy ze zbiornikiem do magazynowania olejów i innych płynów. Urządzenia do wykonywania tych operacji są wyposażone w przyrządy do przecinania przewodów z płynem i służące do nawiercania i przebijania dna zbiornika. Podczas tego zabiegu powstają odpady z grupy 13 i Wyróżniamy tu następujące rodzaje odpadów: * Mineralne oleje hydrauliczne niezawierające związków chlorowcoorganicznych * Syntetyczne oleje hydrauliczne * Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe zawierające związki chlorowcoorganiczne * Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych * Syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe * Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe * Płyny hamulcowe * Płyny zapobiegające zamarzaniu, zawierajęce niebezpieczne substancje Płyny zapobiegające zamarzaniu (inne niż wymienione w ) Magazynowanie Zbieranie, magazynowanie i klasyfikację zużytych olejów przeznaczonych do odzysku, z wyłaczeniem olejów zęzowych, reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968). Postępowanie z zużytymi olejami polega na selektywnym zbieraniu i magazynowaniu olejów różnego typu. Kryterium podziału zależy od dalszego sposobu unieszkodliwiania, czy też wykorzystania oleju. Oddzielnie należy też zbierać oleje smarowe, hydrauliczne, płyny hamulcowe i przeciw zamarzaniu. Oleje będą przechowywane w pojemnikach przeznaczonych do gromadzenia olejów odpadowych, które powinny być szczelne, 96

97 wykonane z materiałów niepalnych, odporne na działanie płynów, które się w nich znajdują, wyposażone w szczelne zamknięcie oraz zabezpieczeń przed stłuczeniem. Każdy pojemnik powinien być oznaczony w widocznym miejscu napisem OLEJ ODPADOWY oraz informacją o kodzie odpadu. Miejscem przeznaczonym do przechowywania wyżej wymienionych płynów i olejów będzie pomieszczenie magazynowe nr 16 w nowoprojektowanym budynku. Sposób ten zapewnia osłonięcie przez działaniem opadów atmosferycznych oraz poprzez utwardzone powierzchnie zabezpiecza przed możliwością zanieczyszczenia gruntu. Magazyn jest zamknięty przed osobami nieupoważnionymi. Przy użytkowaniu pojemników do gromadzenia olejów odpadowych obowiązuje system zamkniętego obiegu pomiędzy wytwórcą odpadu a kolejnym posiadaczem i miejscem unieszkodliwiania lub odzysku. Po operacji osuszania wrak przestawiany jest na stanowisko odzysku poszczególnych części samochodu jak: silnik, elementy karoserii i podwozia, rozruszniki, osie napędowe, skrzynie biegów, wały napędowe, mechanizmy różnicowe, drzwi, koła, felgi, reflektory, zderzaki, szyby, opony. Obok stanowiska demontażu oraz stołów warsztatowych będą ustawione pojemniki na różne rodzaje części przeznaczone do dalszego użytkowania lub do złomowania. W wyniku powyższych prac demontażowych powstają następujące odpady: a) Zużyte opony Magazynowanie - Wymontowane opony, będą posegregowane według przeznaczenia np. do sprzedaży, regeneracji, bądź energetycznego wykorzystania i układane w stosach zabezpieczonych przed osuwaniem się. b) * Filtry olejowe c) * Elementy zawierajęce rtęć d) * Elementy zawierajęce PCB e) * Elementy wybuchowe (np. poduszki powietrzne) f) * Niebezpieczne elementy (inne niż wymienione w , i ) Magazynowanie wyżej wymienione odpady jako niebezpieczne będą selektywnie umieszczone w odpowiednich szczelnych, zamykanych pojemnikach ustawionych na posadzce w pomieszczeniu magazynowym w budynku. Każdy z pojemników będzie oznaczony kodem 97

98 odpadu, który się w nim znajduje. Magazyn będzie zabezpieczony przed wstępem osób nieupoważnionych. g) Okładziny hamulcowe (inne niż wymienione w ) Magazynowanie odpady tego typu jako nie niebezpieczne będą gromadzone pojemniku ustawionym w pomieszczeniu w budynku. h) Zbiorniki na gaz skroplony Magazynowanie odpady tego typu będą magazynowane w pomieszczeniu w budynku. i) Metale żelazne Magazynowanie odpady tego typu będą magazynowane na specjalnie przeznaczonym do tego celu utwardzonym placu. j) Metale nieżelazne Magazynowanie będą przechowywane selektywnie w pojemnikach, ustawionych na placu przeznaczonym na tego typu odpady. W trakcie prowadzenia działalności związanej z demontażem przewiduje się pozyskiwanie tylko niektórych elementów z tworzyw sztucznych. Zaliczymy do nich formatki siedzeń wykonanych z pianki poliuretanowej, zderzaki, deski rozdzielcze, nadproża, zbiorniki, nadkola, oraz osłony chłodnicy wykonane z polipropylenu. k) Tworzywa sztuczne Magazynowanie - Odpady z tworzyw sztucznych będą przechowywane na utwardzonym placu. l) Inne niewymienione elementy (np. uszczelki gumowe, dywaniki, drewno, elementy tapicerki i podsufitki) Magazynowanie - W wyniku pozyskiwania formatki z siedzeń powstaje odpad w postaci tekstylnej tapicerki, który będzie umieszczony w pojemniku ustawionym w pomieszczeniu w projektowanym budynku. m) Inne niewymienione odpady Magazynowanie odpady tego typu jako nie niebezpieczne będą gromadzone pojemniku ustawionym w pomieszczeniu w budynku. 98

99 W celu wyjęcia szyby (do wtórnego wykorzystania lub pozyskania stłuczki do przetopienia) ostrym nożem usuwa się uszczelkę przytrzymującą szybę, a następnie za pomocą dwóch przyssawnych chwytaków wyjmuje się szybę. Wyjęte w ten sposób elementy są wkładane do skrzyń, każda przygotowana oddzielnie ze względu na markę i typ samochodu. Czasem może zdarzyć się stłuczenie takiej szyby lub też nie będzie popytu na dany typ szyby, wówczas powstanie odpad o kodzie: Szkło Magazynowanie - pozyskaną na stanowisku stłuczkę szklaną umieszczać się będzie w kontenerach i po wypełnieniu pojemnik transportuje się na plac. Wprowadzenie benzyny bezołowiowej wymusiło na producentach samochodów montaż katalizatorów. Urządzenia te w zależności od silnika zawierają różne ilości metali szlachetnych. Katalizatory według katalogu odpadów zostały zakwalifikowane do grupy o kodzie: Zużyte katalizatory zawierające złoto, srebro, ren rod, pallad, iryd lub platynę (z wyłączeniem ) Magazynowanie odpady tego typu będą umieszczane w pojemnikach szczelnych i zamykanych i ustawionych w pomieszczeniu w budynku. Pojemnik będzie oznaczony kodem odpadu. Wymontowane części nadające się do ponownego użytku będą umieszczane w skrzyniach lub pojemnikach według rodzaju asortymentu i typu samochodu. Silniki, skrzynie biegów nadające się do dalszej eksploatacji będą przetransportowane do pomieszczenia magazynowego. Pojemniki z mniejszymi przydatnymi częściami będą przechowywane na regale w pomieszczeniu użytkowym na poddaszu projektowanego budynku. Inne odpady Operacje związane z demontażem samochodów wymagają użycia tkanin do wycierania rąk i powierzchni zabrudzonych, odzieży ochronnej oraz sorbentów w postaci sypkich preparatów do likwidacji filmu olejowego. Są to odpady z grupy 15: * Sorbenty, materiały filtracyjne ( w tym filtry olejowe nie ujęte w innych grupach), tkaniny do wycirania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne, zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB) 99

100 Sypki sorbent celulozowy Spilkleen SPILPLUS - sprzedawany jest w opakowaniach 10 kg. Do usuwania plam substancji ropopochodnych przewiduje się, że może maksymalnie w ciągu roku być zużytych 100 kg środka. Chłonność preparatu wynosi 12 l/opakowanie (120 l x 0,9) = 208 kg; 0,208 Mg/rok Magazynowanie sorbent w oryginalnym opakowaniu jest przechowywany w pomieszczeniu magazynowym w budynku. Zużyty natomiast będzie do czasu odbioru przez uprawnionego odbiorcę gromadzony w metalowym, szczelnym i zamykanym pojemniku, ustawionym na utwardzonej powierzchni w pomieszczeniu magazynowym. Przyjmuje się zatrudnienie 7 pracowników, w tym 5 tzw. (produkcyjnych). Każdy z nich zużyje w ciągu roku przynajmniej 4 komplety odzieży ochronnej, stąd powstanie zużytych 20 szt. Waga kompletu ok. 4 kg 20 x 4 kg = 80 kg; 0,080 Mg/rok Zabrudzone szmaty i temu podobne materiały będą zużywane w ilości: 200 kg Razem: 0,280 Mg/rok Magazynowanie - Zużyte czyściwa, szmaty, ścierki i ubrania ochronne będą wrzucane do szczelnego i zamykanego pojemnika, ustawionego w pomieszczeniu magazynowym na odpady. Pozostałą część stanowić będą odpady powstałe w wyniku funkcjonowania obiektów i instalacji stanowiących wyposażenie stacji. Jest to instalacja oświetleniowa, kanalizacja deszczowa wraz z urządzeniami podczyszczającymi oraz kotłownia. Są to następujące odpady o kodach: * Szlamy z odwadniania olejów w separatorach Prawidłowa eksploatacja separatora wymaga przeprowadzania zabiegów konserwacyjnych. Ilość szlamów, jaka będzie powstawała w wyniku zainstalowania separatora będzie wynosić 3,2 Mg/rok. Magazynowanie do czasu usunięcia odpadu przez wyspecjalizowaną firmę odpad będzie gromadzony w urządzeniu podczyszczającym. Szlam będzie usuwany 2 razy do roku, a każdorazowy wywóz odpadu będzie odnotowywany w książce eksploatacji urządzenia podczyszczającego przez firmę usuwającą odpad. 100

101 Kod zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w do Ilość odpadu, określona została na podstawie wzoru: Q = (i x e) : 4 Gdzie: Q = ilość odpadu w kg/rok i ilość zainstalowanych świetlówek e waga 1 świetlówki 0,2 kg 4 częstotliwość wymiany raz na 4 lata Q = (150 x 0,2) : 4 = 7,5 kg/rok; 0,0075 Mg/rok Magazynowanie zużyte świetlówki będą gromadzone w pomieszczeniu magazynowym znajdującym się w budynku. Lampy będą zbierane selektywnie i przechowywane w swoich fabrycznych opakowaniach, oraz w zbiorczym kartonie w celu zabezpieczenia przed stłuczeniem. Pomieszczenie jest niedostępne dla osób postronnych. Sposób gromadzenia wyklucza kontakt odpadu z glebą, pomieszczenie magazynowe posiada utwardzoną posadzkę. Po zgromadzeniu ilości ekonomicznie uzasadnionej do transportu, świetlówki zostaną odebrane przez wyspecjalizowaną firmę. z częstotliwością raz na rok. Kod żużel Na potrzeby kotłowni zużywane będzie rocznie 15,9 Mg/rok węgla, z tego 10 %, po jego spaleniu stanowi żużel. Rocznie powstaje 1,59 Mg/rok. Magazynowanie odpad w postaci żużlu będzie magazynowany na utwardzonym placu w pomieszczeniu przy kotłowni. Kod niesegregowane odpady komunalne W skład tych odpadów będą wchodzić odpady powstałe z bytowania pracowników przebywających na terenie zakładu. Typowymi odpadami wchodzącymi w ich skład będą głównie resztki z posiłków, puste opakowania po produktach spożywczych. Z uwagi na niewielką liczbę pracowników zatrudnionych, ilość tych odpadów będzie niewielka. 101

102 Magazynowanie gromadzenie odpadów komunalnych odbywać się będzie w pojemnikach PM 110. Wywóz tych odpadów odbywać się będzie, co tydzień. Ilości odpadów, jaka powstanie w ciągu roku wyniesie 0,75 Mg/rok. Sumaryczne zestawienie powstających odpadów powstałych poza demontażem pojazdów Lp 1 2 Kod Rodzaj odpadu odpadu Szlamy z odwadniania olejów w separatorach * Sorbenty, materiały filtracyjne ( w tym filtry olejowe nie ujęte w innych grupach), tkaniny do wycirania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne, zanieczyszczone 4 substancjami niebezpiecznymi (np. PCB) Zużyte urządzenia zawierajęce niebezpieczne elementy 5 6 inne niż wymienione w do Żużel Niesegregowane odpady komunalne * * Ilość odpadu [Mg/rok] 3,2 0,488 0,0075 1,59 0,75 Sposoby zagospodarowania odpadów Powstające odpady nie nadające się do wykorzystania będą przekazywane do odzysku lub unieszkodliwiania firmom posiadającym odpowiednie zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu odzysku i/lub unieszkodliwiania danego typu odpadu. Inwestor będzie zobowiązany do prowadzenia jakościowej i ilościowej ewidencji wytwarzanych i poddawanych odzyskowi odpadów zgodnie z przyjętą klasyfikacją i wzorami dokumentów. Jednocześnie będzie na nim spoczywać obowiązek sporządzania i przekazywania zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilościach odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku odpadów. Projektowana stacja demontażu pojazdów będzie wyposażona w punkt przyjmowania i gromadzenia pojazdów oczekujących na demontaż w miejscach utwardzonych, 102

103 zabezpieczonych przed zanieczyszczeniami gruntu i wyposażonych w urządzenia i środki do zbierania wycieków. Przyjęte pojazdy będą magazynowane w sposób zabezpieczający je przed wyciekami paliw i płynów eksploatacyjnych, przy czym zaleca się aby nie stawiać pojazdów na boku lub na dachu. Stacja będzie wyposażona w stanowisko usuwania z pojazdów elementów i substancji niebezpiecznych, w tym płynów i olejów oraz w stanowisko demontażu z pojazdów przedmiotów wyposażenia i części przeznaczonych do ponownego użycia oraz odpadów przeznaczonych do odzyski, w tym recyklingu, w obiekcie budowlanym, posiadającym szczelne posadzki, zadaszenie oraz ściany boczne zabezpieczające przed czynnikami atmosferycznymi. Demontaż pojazdów będzie prowadzony w sposób zapewniający usunięcie paliw i płynów eksploatacyjnych, chyba, że znajdują się one w przedmiotach wyposażenia lub częściach przeznaczonych do ponownego użycia, z zastrzeżeniem usuwania w całości (bez osuszania) urządzeń klimatyzacyjnych, chłodniczych lub gaśniczych zawierających substancje zubożające warstwę ozonową i przekazywania ich do odzysku lub unieszkodliwiania podmiotom do tego uprawnionym na mocy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową. Na terenie stacji nie będzie odbywał się demontaż takich odpadów jak: filtr olejowy, przedmioty wyposażenia i części przeznaczone do ponownego wykorzystania, oraz akumulator, zbiornik z gazem bez jego opróżnienia, elementy zawierające materiały wybuchowe, katalizator spalin, kondensator z pojazdów wyprodukowanych przed 1 stycznia 1986 r., jeżeli nie będą one oddzielane w następującym po demontażu procesie przetwarzania. Organizacja demontażu będzie zapewniać osiągnięcie określonych przepisami szczegółowymi poziomów odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Podsumowanie i wnioski Przedstawiony powyżej sposób gospodarki odpadami jest zgodny z zasadami sanitarnymi i obowiązującymi przepisami ochrony środowiska dla tego typu działalności. Gromadzenie odpadów będzie odbywać się na terenie, do którego właściciel posiada tytuł prawny. Do tego 103

104 celu przeznaczone będą specjalne pojemniki i worki na śmieci. Odpady wymagają zawarcia umów z firmami zajmującymi się ich zabieraniem, transportem i utylizacją, co zapewni właściwy sposób ich zagospodarowania. Zgodnie z ustawą o odpadach wytwarzający odpady powinien zapewnić zgodne z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec, lub których nie udało się poddać odzyskowi. Wg. Art. 27 ustawy o odpadach wytwórca odpadów może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami innemu posiadaczowi odpadów, który ponosi odpowiedzialność za wykonanie tych czynności, jeżeli posiada stosowne uprawnienia, określone w tym artykule. Ponieważ zagospodarowanie powstających odpadów jest zlecane wybranym posiadaczom (odbiorcom) odpadów, koniecznym jest sprawdzenie czy dana firma posiada aktualne zezwolenie na prowadzoną działalność utylizacyjną w miejscu jej wykonywania, oraz czy firma świadcząca usługi transportu tych odpadów posiada zezwolenie na prowadzenie tego typu usług. Inwestor będzie zobowiązany do przekazywania sprawozdań z prowadzonej działalności do określonych w rozporządzeniach wykonawczych instytucji. Odpady powstające na terenie Stacji Demontażu Pojazdów nie będą stanowić dla środowiska i zdrowia ludzi zagrożenia o ile gospodarka odpadami prowadzona będzie w sposób zgodny z zaleceniami zawartymi w opracowaniu. Dodatkowo na terenie Stacji Demontażu Pojazdów Inwestor przewiduje zbieranie odpadów w postaci złomu, pochodzących od innych wytwórców, w tym od osób fizycznych. Dziennie do punktu odpadów przyjmowane będzie nie więcej niż 2 tony odpadów złomu stalowego i kolorowego. Tabela Nr 1.1. Rodzaje odpadów przewidywanych do zbierania: Lp Nazwa odpadu 1 Odpady metalowe Rdzenie i formy odlewnicze przed procesem odlewania inne niż wymienione 2 w Rdzenie i formy odlewnicze po procesie odlewania inne niż wymienione w Wybrakowane wyroby żeliwne 5 Zgary i żużle odlewnicze 6 Rdzenie i formy odlewnicze przed procesem odlewania inne niż wymienione Kod

105 w Rdzenie i formy odlewnicze po procesie odlewania inne niż wymienione w Zużyte formy Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów Cząstki i pyły żelaza oraz jego stopów Odpady z toczenia i piłowania metali nieżelaznych Cząstki i pyły metali nieżelaznych Odpady spawalnicze Opakowania z metali Miedź, brąz, mosiądz Aluminium Ołów Cynk Żelazo i stal Cyna Mieszaniny metali Złom żelazny usunięty z popiołów paleniskowych Odpady żelaza i stali Odpady metali nieżelaznych Metale żelazne Metale nieżelazne Metale Tabela Nr1.3. Miejsce i sposób magazynowania oraz rodzaje magazynowanych odpadów przewidywanych do zbierania: Lp Nazwa odpadu Kod Miejsce i sposób magazynowania: W kontenerach ustawionych 1 Odpady metalowe w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, Rdzenie i formy odlewnicze przed W kontenerach ustawionych procesem odlewania inne niż w wyznaczonym miejscu na placu składowym o 2 wymienione w utwardzonej nawierzchni Rdzenie i formy odlewnicze po W kontenerach ustawionych 3 procesie odlewania inne niż w wyznaczonym miejscu na placu składowym wymienione w o utwardzonej nawierzchni, W kontenerach ustawionych 4 Wybrakowane wyroby żeliwne w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, W kontenerach ustawionych 5 Zgary i żużle odlewnicze w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, Rdzenie i formy odlewnicze przed W kontenerach ustawionych 6 procesem odlewania inne niż w wyznaczonym miejscu na placu składowym o wymienione w utwardzonej nawierzchni Rdzenie i formy odlewnicze po W kontenerach ustawionych 7 procesie odlewania inne niż w wyznaczonym miejscu na placu składowym o wymienione w utwardzonej nawierzchni 8 Zużyte formy W kontenerach ustawionych 105

106 9 Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów 10 Cząstki i pyły żelaza oraz jego stopów 11 Odpady z toczenia i piłowania metali nieżelaznych Cząstki i pyły metali nieżelaznych Odpady spawalnicze Opakowania z metali Miedź, brąz, mosiądz Aluminium Ołów Cynk Żelazo i stal Cyna Mieszaniny metali Złom żelazny usunięty z popiołów paleniskowych Odpady żelaza i stali Odpady metali nieżelaznych w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, W kontenerach ustawionych w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, W kontenerach ustawionych w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, W kontenerach ustawionych w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, Opakowania z metali żelaznych w kontenerze ustawionym w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni. Opakowania z metali nieżelaznych w pomieszczeniu magazynowym w wydzielonym miejscu W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, w BIG-BAG-ach, W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, w BIG-BAG-ach, W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, w BIG-BAG-ach, W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, w BIG-BAG-ach, Na utwardzonym placu składowym w wydzielonym miejscu, W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, w BIG-BAG-ach, Na utwardzonym placu składowym w wydzielonym miejscu, W kontenerze ustawionym w wyznaczonym miejscu na placu składowym o utwardzonej nawierzchni, Na utwardzonym placu składowym w wydzielonym miejscu W pojemniku ustawionym w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynowym, 106

107 25 Metale żelazne Metale nieżelazne Metale Na utwardzonym placu składowym w wydzielonym miejscu Na utwardzonym placu składowym w wydzielonym miejscu, Na utwardzonym placu składowym w wydzielonym miejscu 1.4. Metoda zbierania odpadów: Odpady będą tymczasowo magazynowane, zbierane selektywnie, w zależności od rodzaju odpadów, po wstępnym sortowaniu nieprowadzącym do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i niepowodującym zmiany klasyfikacji odpadów, w sposób zgodny z zamieszczoną wyżej tabelą, luzem lub w kontenerach, ustawionych w wyznaczonym miejscu na placach składowych o utwardzonej i nieprzepuszczalnej nawierzchni, bądź w pomieszczeniach magazynowych z wylewką betonową, z zabezpieczeniem przed dostępem osób postronnych i z zachowaniem przepisów p.poż. Odpady odbierane będą okresowo przez firmy posiadające wymagane zezwolenia na zbieranie i transport odpadów tego typu, z przeznaczeniem do odzysku. Załadunek i wywóz odpadów realizowany będzie za pomocą urządzeń i środków transportu uprawnionych odbiorców, bądź transportem własnym przedsiębiorcy. Częstotliwość odbioru odpadów zależna będzie od zapełnienia kontenerów przewidzianych do ich magazynowania. Przy przyjmowaniu odpadów metali od osób fizycznych, niebędących przedsiębiorcami, będą wypełniane formularze przyjęcia tych odpadów (nie dotyczy metalowych odpadów opakowaniowych po produktach żywnościowych), w dwóch egzemplarzach, po jednym egzemplarzu dla przekazującego i przyjmującego odpady, w oparciu o obowiązujący w tym zakresie wzór formularza przyjęcia odpadów metali, zawarty w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 sierpnia 2004 r. w sprawie wzoru formularza przyjęcia odpadów metali (Dz. U. z 2004 r. Nr 197, poz. 2033). Nie będą przyjmowane odpady metali (z wyjątkiem metalowych odpadów opakowaniowych po produktach żywnościowych), w przypadku, gdy osoba przekazująca te odpady odmawia okazania dokumentu potwierdzającego jej tożsamość. Na zewnątrz punktu zbierania odpadów umieszczona zostanie tablica z informacją o konieczności okazywania dowodów osobistych przez dostarczających w/w odpady metali. Wypełnione formularze przechowywane będą przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym je sporządzono. Przechowywane formularze będą przedstawiane na żądanie organów przeprowadzających kontrolę, Policji, straży miejskiej i służb ochrony kolei. Prowadzona będzie ewidencja zbieranych odpadów, zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów, z zastosowaniem obowiązujących wzorów kart ewidencji i kart przekazania odpadów oraz roczna 107

108 sprawozdawczość o gospodarowaniu odpadami, przedstawiania Marszałkowi Województwa Pomorskiego na odpowiednim formularzu, w terminie do 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy. Czas magazynowania odpadów metalowych i niemetalowych przeznaczonych do odzysku nie będzie dłuższy niż okres 3 lat, liczony łącznie przez wszystkich kolejnych posiadaczy tych odpadów. Poszczególne rodzaje odpadów będą zbierane i magazynowane w wydzielonym miejscu, zgodnie z zasadami ochrony środowiska, na terenie, do którego Inwestor posiada wymagany tytuł prawny. Zebrane odpady będą przekazywane do dalszego zagospodarowania w celu odzysku uprawnionym odbiorcom Oddziaływanie na szatę roślinną, siedliska przyrodnicze i zwierzęta Lokalizacja inwestycji Pod względem fizyczno-geograficznym rozpatrywany obszar mieści się w obszarze w Podprowincji Pojezierze Południowobałtyckie, regionie Pojezierze Wschodniopomorskie, mezoregionie Pojezierze Kaszubskie. Rzeźba terenu charakteryzuje się niezmiernie urozmaiconym krajobrazem. Jego różnorodność wykształciła się poprzez akumulację osadów czwartorzędowych, których nagromadzenie następowało etapowo wraz z występowaniem lądolodów skandynawskich, jak również poprzez erozyjną działalność wód lodowca oraz inne procesy rzeźbotwórcze. Decydujący wpływ na powstanie różnych form rzeźby terenu miał okres zlodowacenia północnopolskiego. W tym czasie powstały takie elementy jak ciągi moren czołowych, rynny, równiny sandrowe oraz liczne mniejsze formy. Kartuzy oraz najbliższa okolica, w tym omawiany obszar położone są w strefie moreny czołowej, która tworzy jeden z najwyżej wzniesionych obszarów czołowo-morenowych Pomorza. Jest to teren bogaty w formy geomorfologiczne. Główną jego cechą jest silnie sfałdowana powierzchnia i duża ilość jezior [Majdanowski, 1950]. Najbardziej zwarte kompleksy wysoczyzn morenowych występują w zachodniej części gminy Kartuzy. Wysoczyzna morenowa reprezentowana jest tutaj głównie przez formy moreny dennej falistej i pagórkowatej z licznymi małymi formami wytopiskowymi urozmaicającymi powierzchnię. W północno-zachodniej części gminy występują najwyżej położone obszary (kulminacja 246,7 m n.p.m.), które tworzą skupiska moreny czołowej (tzw. moreny prokowskie i pomieczyńskie). Hipsometria terenu gminy Kartuzy wyraźnie wskazuje na występowanie bardzo zróżnicowanych wysokości bezwzględnych związanych z dużymi deniwelacjami często na 108

109 niewielkich odległościach. W rzeźbie terenu zaznacza się wpływ podłoża czwartorzędowego, znacznie zdenudowanego, na którym zalegają osady polodowcowe o dużej miąższości, tworząc genetycznie odmienne jednostki geomorfologiczne. Geneza tych form związana jest z aktualną działalnością lodowca, jego wód roztopowych, akumulacyjną i erozyjną działalnością wód rzecznych, procesów eolicznych oraz działalnością człowieka. W podłożu obszarów morenowych występują przede wszystkim piaski gliniaste i gliny, rzadziej na niewielkich obszarach piaski luźne i słabogliniaste. Powierzchnia moreny dennej urozmaicona jest bardzo licznymi zagłębieniami bezodpływowymi, wypełnionymi utworami holoceńskimi, najczęściej utworami mułowo-torfowymi. Charakterystyka terenu pod względem zainwestowania Dotychczasową funkcją wiodącą w gminie było rolnictwo, jednak w ostatnim czasie obserwuje się, wzrost rozwoju działu usług, rzemiosła, przemysłu nieuciążliwego, oraz budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego. Uzupełniającą rolę w gminie pełni rozwijająca się turystyka i rekreacja oraz agroturyzm. Działka przeznaczona pod inwestycję usytuowana jest w miejscowości Leszno leżącej w odległości ok. 3,7 km na południe od miasta Kartuzy. Leszno stanowi niewielkie sołectwo wchodzące w skład wsi Kiełpino. Zabudowa sołectwa Leszno rozciąga się głównie wzdłuż trasy komunikacyjnej drogi wojewódzkiej nr 224 relacji Sopieszyno-Nowa Karczma, w kierunku wsi Kiełpino począwszy od kompleksu lasów kartuskich. Leszno ma charakter wsi rolniczej z rozwijającą się zabudową produkcyjną, składową i mieszkaniową. Ze względu na usytuowanie wsi dogodnym szlaku komunikacyjnym oraz w sąsiedztwie ośrodka kulturalno-handlowego, jakim są Kartuzy, miejscowość stanowi dogodne miejsce dla rozwoju bazy mieszkalnictwa jednorodzinnego oraz małej i średniej przedsiębiorczości z takich sektorów jak: usługi budowlane, usługi transportowe, handel detaliczny i hurtowy, hodowla drobiu i ogrodnictwo. Należy tu też dodać, że Leszno posiada połączenie kolejowe, ponieważ leży na trasie linii kolejowej Kartuzy Somonino, które z kolei jest połączone z linią kolejową GdyniaKościerzyna. Obecnie linia Kartuzy Somonino jest słabo wykorzystywana, głównie w sezonie turystycznym. Na rozwój funkcji usługowych, produkcyjnych i mieszkaniowych w tym rejonie ma też wpływ dobre połączenie z aglomeracją trójmiejską. Przez Kiełpino biegnie droga 109

110 powiatowa nr Kiełpino-Pikarnia-Dzierżążno stanowiąca powiązanie dwóch dróg wojewódzkich nr 224 Sopieszyno-Nowa Karczma oraz nr 211 Żukowo-Stara Dąbrowa. Wody powierzchniowe Obszar gminy Kartuzy leży w obrębie dwóch jednostek hydrograficznych: dorzecza rzeki Raduni i Łeby. Prawie cały jej obszar, znajduje się w zlewni rzeki Raduni. Wyjątek stanowi północno-zachodni fragment gminy, który jest odwadniany przez cieki należące do dorzecza Łeby. Pod względem usytuowania hydrograficznego wieś Leszno położona jest w zlewni rzeki Raduni. Na przedmiotowej działce oraz w jej sąsiedztwie nie występują wody powierzchniowe w postaci rzek, strumyków, oczek wodnych i jezior. Najbliższa wspomniana rzeka Radunia znajduje się od rozpatrywanej działki w kierunku południowym w odległości ok. 2,0 km. Najbliżej analizowanej działki znajdują się dwa niewielkie jeziora Duże i Małe położone na południowy wschód, w odległości odpowiednio: Duże 1,5 km i Małe 2,1 km. Są to nieduże zbiorniki wytopiskowe. Jeszcze dalej położone są jeziora: Szczuczno 2,41 km na wschód i Okunkowo 3,4 km na wschód. Wzdłuż zachodniej i południowej granicy działki 628/2 znajduje się rów melioracyjny. Swój początek bierze on z kompleksu lasu rozpościerającego się od strony północnej. Został on utworzony w celu odwodnienia podmokłych terenów leśnych. W trakcie oględzin w terenie zarówno w okresie letnim jak i jesiennym nie stwierdzono aby rowem tym płynęła woda. Na wysokości działki nr 628/2 rów był całkowicie suchy. Powyżej utrzymywała się wilgoć, lecz jako takiego zwierciadła wody nie stwierdzono. Ogólnie rów nie jest w dobrym stanie technicznym. Na wielu odcinkach jest zarośnięty kępami traw, situ oraz samosiejami brzozy brodawkowatej. Na odcinku leśnym również zaniechano jego czyszczenia. Rów jest zamulony przez co jest wypłacony, zatem jego funkcja odwadniająca została ograniczona w znacznym zakresie. Wody podziemne Na omawianym obszarze w podłożu występują utwory piaszczysto-gliniaste, w których woda gruntowa występuje na zróżnicowanych głębokościach. Pierwszy poziom wód gruntowych jest z reguły nieciągły i zależy od zmiennej budowy geologicznej związanej z różną 110

111 przepuszczalnością gruntów. Na terenach zbudowanych z piasków przeważa infiltracja wód w głębsze partie gruntu, natomiast na terenach z występującymi w podłożu glinami wody podlegają procesom ewapotranspiracji i powierzchniowemu spływowi. Na obszarach o znacznym nachyleniu stoków występuje duży spływ powierzchniowy, który na terenach pozbawionych roślinności może powodować zagrożenie erozyjne. Pierwszy poziom wodonośny wód podziemnych stanowią wody podskórne. Nie jest on ciągły i w praktyce nie ma większego znaczenia gospodarczego, gdyż jego występowanie i zasobność uzależnione są w dużym stopniu od zmienności warunków atmosferycznych. Warunki występowania głębszych poziomów wód gruntowych, w obrębie utworów czwartorzędowych są skomplikowane, co wynika ze złożoności warunków geologicznych i morfologicznych. Można wyróżnić w nich kilka poziomów wód, z których każdy zawiera jedną lub kilka warstw wodonośnych. Występują one w utworach międzymorenowych i śródmorenowych ostatnich dwóch zlodowaceń. Warstwy śródmorenowe nie mają istotnego znaczenia gospodarczego, gdyż z reguły występują jako płaty lub soczewki, a nie jako warstwy ciągłe. Źródłem zaopatrzenia są niższe warstwy międzymorenowe i utwory mioceńskie. Generalnie można zakładać, że największe zróżnicowanie tak przestrzenne jak i pod względem zalegania oraz zasobów wodnych wykazuje pierwszy poziom. Charakteryzuje się on z reguły niekorzystnymi właściwościami fizykochemicznymi, podobnie jak zaskórne wody holocńskie. Wody te zwykle są najgorsze jakościowo. Najbardziej istotne pod względem gospodarczym są wody plejstoceńskie głębsze. Gmina Kartuzy położona jest w całości w obrębie dwóch zbiorników wód podziemnych: Kredowego zbiornika wód podziemnych - Subniecka Gdańska Nr 111 o szacunkowych zasobach 110 tys. m3/d, Czwartorzędowego międzymorenowego zbiornika wód podziemnych Żukowo Nr 113, Omawiany teren fragmentu wsi Leszno położony jest na obszarze Głównego Zbiornika Wód Poziemnych Nr 111. Na potrzeby inwestycji zostały wykonane badania geologiczne podłoża (Geotechniczne warunki posadowienia budynku usługowego przy ul. Słonecznej w Kiełpinie działka nr 628/2, wykonawca Zakład Usług Geotechnicznych GEODOM G. Szyłańska, wrzesień 2013 r.), z 111

112 których wynika, że w zbadanym podłożu występuje woda gruntowa o zwierciadle swobodnym oscylująca w granicach od 2,9 m do 3,4 m poniżej poziomu terenu. Warunki glebowo rolnicze Na terenie miasta i gminy Kartuzy powierzchnia użytków rolnych wynosi ha, (co stanowi 86% obszaru gminy i miasta). Największą powierzchnię zajmują grunty orne ok. 78%, najmniejszą sady - ok. 1%, jeziora zajmują około 3,7% powierzchni. Na terenie zaliczanym do obszarów wysoczyzn morenowych przeważają gleby brunatne właściwe, brunatne wyługowane i brunatne kwaśne. Charakteryzują się one płytkim poziomem orno-próchnicznym nie przekraczającym na stokach cm miąższości, a na terenach płaskich 25 cm. Wierzchnia warstwa jest piaszczysta, a dolna gliniasta, sprzyjająca odgórnemu oglejeniu. Są one silnie zakwaszone na szerokości całego profilu oraz mało zasobne w składniki pokarmowe i mikroelementy. Charakteryzują się słabą przydatnością rolniczą, są przeważnie kompleksu żytniego słabego i żytniego bardzo słabego, niewielki udział mają tutaj ziemie kompleksu żytniego dobrego. Użytki zielone występują tu słabe i bardzo słabe. Mało urodzajne gleby są wykorzystywane pod uprawę żyta, owsa, ziemniaków i kapusty [Szukalski, 1960]. Analogicznie jak powyżej na analizowanej działce stwierdzono występowanie pod względem przydatności rolniczej słaby kompleks żytnio-ziemniaczany. Typ gleby jest pochodzenia mineralnego, złożony z piasków gliniastych i piasków luźnych. Są to gleby brunatne wyługowane i brunatne kwaśne. Klimat Pod względem klimatycznym, wg. Klasyfikacji R. Gumińskiego (1974 r.), gmina Kartuzy należy do dzielnicy pomorskiej. K. Kwiecień i S. Tarnowska w opracowaniu klimatycznym z 1974 r. zaliczyły ten teren do krainy Pojezierza Pomorskiego. Do czynników klimatycznych działających w makroskali na tym terenie można zaliczyć wysokość nad poziom morza oraz odległość od morza. W mezoskali na klimat oddziaływują głównie formy rzeźby terenu, obecność zbiorników wodnych oraz występowanie rozległych kompleksów leśnych. W toposkali oddziaływuje przede wszystkim ekspozycja i stopień nachylenia zboczy oraz te cechy warstwy czynnej, które określają jej zdolność do akumulacji ciepła i wilgoci. 112

113 Średnia temperatura roku wynosi 6,5 o C. Najchłodniejszym miesiącem w roku jest luty z temperaturą średnią 3,4 o C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec z temperaturą średnią 16,5 o C. Duża ilość dni jest przymrozkowych (średnio w roku 199). Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi 630 mm, a ich maksimum przypada na miesiąc lipiec (980 mm). Wiatry na analizowanym terenie wieją najczęściej z kierunku południowo-zachodniego i zachodniego. Szata roślinna na analizowanym obszarze Rozpatrywana działka we wsi Leszno od wschodu ograniczona jest linią kolejową relacji Kartuzy-Somonino, za którą na działce nr 629/5 zlokalizowana jest stacja paliw. Dalej w kierunku na wschód znajduje się droga wojewódzka nr 224. Od południa działka graniczy z drogą gminną (ul. Słoneczną), za którą znajduje się hurtownia materiałów budowlanych. Od zachodu na działce nr 627 usytuowany jest dom jednorodzinny z ogródkiem oraz poletkiem ziemniaków, a od północy na działkach nr 625 i 620/2 znajdują się użytki zielone - łąki. Inwentaryzację składu gatunkowego roślinności przeprowadzano w terenie w okresie od 1 czerwca do 16 czerwca 2013 r. Z uwagi na to, że działka jest praktycznie odizolowana od innych terenów przyrodniczych z powodu znajdującej się wokół zabudowy, drogi oraz linii kolejowej, inwentaryzację ograniczono do przedmiotowej działki oraz działek nr 625 i 620/2, które razem tworzą jednolity płat łąki. Analizą objęto wszystkie występujące gatunki roślin. Przy diagnozowaniu występowania jednostek syntaksonomicznych oparto się na opracowaniu Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski (Matuszkiewicz 2013). Rozpatrywany obszar według wyrysu i wypisu z ewidencji gruntów stanowi rolę klasy V. Jednak w praktyce użytkowany był jako łąka kośna intensywnie wykorzystywana. W składzie gatunkowym dominowała trawa owsica omszona (Avenula pubescens), w dalszej kolejności obficie występował szczaw zwyczajny (Rumex acetosa) i mniszek pospolity (Taraxacum officinale), licznie też występował krwawnik pospolity (Achillea millefolium), barszcz zwyczajny (Heracleum sphondylium) i ostrożeń polny (Cirsium arvense). Rzadko występował skrzyp polny (Equisetum arvense) i pasternak zwyczajny (Pastinaca sativa). Bardzo nielicznie występowały następujące gatunki jak: świerzbnica polna (Knautia arvensis), dzwonek rozpierzchły (Campanula patula), chaber drakiewnik (Centaurea scabiosa), dziurawiec zwyczajny 113

114 (Hypericium perforatum), kozibród łąkowy (Tragopogon pratensis), bniec biały (Melandrium album), komonica zwyczajna (Lotus corniculatus), koniczyna biała (Trifolium repens), koniczyna łąkowa (Trifolium pratense), wyka ptasia (Vicia cracca), wyka drobnokwiatowa (Vicia hirsuta), wyka wąskolistna (Vicia angustifolia), lucerna nerkowata (Medicago lupulina), rogownica polna (Cerastium arvense), bylica pospolita (Artemisia vulgaris), powój polny (Convolvulus arvensis), brodawnik jesienny (Leontodon autumnalis), kupkówka pospolita (Dactylis glomerata), kłosówka wełnista (Holcus lanatus), przetacznik ożankowy (Veronica chamaedrys), babka zwyczajna (Plantago major), babka lancetowata (Plantago lancelota), podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria), jaskier rozłogowy (Ranunculus repens), przytulia biała (Galium album). Występująca na przedmiotowym terenie roślinność składem nawiązuje do zbiorowiska żyznych łąk na świeżych glebach mineralnych (Arhenatheretalia elatioris) z zespołu rajgrasu wyniosłego Arrhenatheretum elatoris. Jednakże gatunki charakterystyczne dla tego typu łąk, występują na niej nielicznie. Szczególnie dotyczy to gatunków kwitnących, a także motylkowych, które w ogóle tu nie występowały. Zbiorowisko to wykształciło się wtórnie, na gruncie użytkowanym wcześniej jako pole uprawne. Ze względu na prowadzenie intensywnej gospodarki rolnej łąka zdominowana została przez owsicę omszoną i przyjęła sztuczną postać łąki rajgrasowej - A. e. avenaststretosum. Od strony wschodniej rozpatrywany obszar graniczy z torem kolejowym, wzdłuż którego rozprzestrzeniły się gatunki charakterystyczne dla tego typu siedliska jak: starzec lepki (Senecio vermalis), jasnota purpurowa (Lamiom purpureum), rzeżusznik piaskowy (Cardaminopsis arenosa), rzodkiewnik pospolity (Arabidopsis thaliana), przytulia czepna (Galium aparine), maruna bezwonna (Matricaria perforata), komosa biała (Chenopodium album), ostrożeń polny (Cirsium arvense). Z uwagi na bliskość pół uprawnych obok gatunków ruderalnych występuje tutaj roślinność segetalna jak: dymnica polna (Fumaria officinalis), bodziszek drobny (Geranium pusillum), tobołki polne (Thlaspi arvense), rzodkiew świrzepa (Rpaphanus raphanistrum), krzywoszyj polny (Lycopsis arvensis). Od strony zachodniej i północnej wzdłuż rozpatrywanej działki znajduje się rów melioracyjny, który uchodzi do rowu przy torze kolejowym. Rów na tym odcinku jest suchy. Z tego też względu nie stwierdzono tutaj występowania gatunków roślin wodolubnych i wilgociolubnych. Dno i skarpy rowu opanowały gatunki roślin segetalnych jak: poziewnik 114

115 szorstki (Galeopsis tetra hit), poziewnik miękko włosy (Galeopsis pubescens), krzywoszyj polny (Lycopsis arvensis), sporek polny (Spergula arvensis), gwiazdnica pospolita (Stellaria media) tasznik polny (Capsella bursa-pastoris), tobołki polne (Thlaspi arvense), fiołek polny (Viola arvensis) i wyka drobnokwiatowa (Vicia hirsuta). Poniżej zamieszczono kilka zdjęć przedstawiających ogólny wygląd działki nr 628/2 w Lesznie. Zdj. Nr 1 Widok na działkę 628/2 w kierunku północnym. W głębi stacja paliw. 115

116 Zdj. Nr 2. Widok na fragment działki 628/2 w kierunku przejazdu przez tory kolejowe. Po prawej rów. Zdj. Nr 3. Widok na łąkę na działce nr 628/2 obficie porośniętą owsicą omszoną. 116

117 Zdj. Nr 4 Widok na działkę nr 628/2 w kierunku południowym, w oddali hurtownia materiałów budowlanych. Wpływ inwestycji na chronione ekosystemy występujące na terenie Kartuskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Na terenie obszarów chronionego krajobrazu ochronie podlegają ekosystemy leśne poprzez utrzymywanie ich spójności i niedopuszczaniu do ich fragmentacji. Wspiera się również działania sprzyjające zalesieniu w szczególności jeśli dotyczy to korytarzy ekologicznych. Pożądane są procesy w postaci naturalnego odnowienia o składzie i strukturze odpowiadającej siedlisku. Używanie gatunków do odnowień właściwych siedliskowo z materiału pochodzenia miejscowego. Wskazane jest zwiększenie udziału gatunków domieszkowych i biocenotycznych, tworzenie stref ekotonowych z tych gatunków. Istotnym elementem jest też również pozostawienie drzew o charakterze pomnikowym, przestojów, drzew dziuplastych, części obumarłych, aż do całkowitego ich rozkładu. Na terenach leśnych powinny być podejmowane działania mające na celu ustabilizowanie stosunków wodnych w szczególności na siedliskach wilgotnych i bagiennych (tj. w borach i brzezinach bagiennych, olsach i łęgach). Dąży się do zachowania istniejących śródleśnych cieków, mokradeł, polan, torfowisk, wrzosowisk oraz do 117

118 ochrony stanowisk chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, restytucji gatunków rzadkich i zagrożonych. Omawiana inwestycja jest usytuowana poza obszarami leśnymi. Najbliższy kompleks leśny jest usytuowany w odległości 247 m na północ od działki nr 628/2, a więc powstanie stacji demontażu pojazdów na tej działce nie przyczyni się do fragmentacji czy też utraty tego ekosystemu. Obok lasów na obszarze chronionego krajobrazu ochronie podlegają ekosystemy lądowe jak łąki, pastwiska. ochrona ta ma polegać głównie na przeciwdziałaniu sukcesji tych siedlisk poprzez koszenie lub wypas, mechaniczne usuwanie samosiewów drzew i krzewów. W krajobrazie rolniczym należy pozostawić torfowiska, bagna i inne podmokłości oraz oczka wodne, a także obszary wodno-błotne czy obszary źródliskowe cieków. Ich ochrona ma polegać głównie na właściwym kształtowaniu stosunków wodnych aby nie dopuszczać do ich osuszenia. Ochronie podlegają też śródpolne murawy napiaskowe, wrzosowiska i psiary. Ochrona ma polegać głównie na stosowaniu ekstensywnej gospodarki rolnej, propagowaniu wśród rolników zwykłej, dobrej praktyki rolniczej, a także programów rolnośrodowiskowych. W analizowanym obszarze nie stwierdzono siedlisk w postaci torfowisk, bagien, oczek wodnych i innych podmokłości, także wspomnianych wrzosowisk czy muraw napiaskowych i psiar. W związku z czym planowana inwestycja nie będzie na nie oddziaływać. Omawiana działka nawiązuje płat łąki świeżej, która wykształciła się wtórnie na gruncie porolnym, lecz gatunki kwitnące charakterystyczne dla tego typu łąk występują na niej nielicznie. Innymi ekosystemami podlegającymi czynnej ochronie na terenie obszarach chronionego krajobrazu są ekosystemy wodne. Wszelkie wody powierzchniowe naturalne i sztuczne, płynące i stojące wraz z pasem roślinności okalającej. Ochrona ta ma polegać na utrzymywaniu drożności biologicznej rzek jako korytarzy ekologicznych, tworzeniu stref buforowych wokół zbiorników wodnych w postaci zadrzwień i zakrzewień oraz trwałych użytków zielonych, celem ograniczenia spływu substancji biogennych i zwiększenia bioróżnorodności biologicznej. Prace regulacyjne rzek są dopuszczone tylko w niezbędnym zakresie dla ochrony rzeczywistej ochrony przeciwpowodziowej. Propaguje się program małej retencji. Na terenie ochk wprowadza się ograniczenia zagospodarowania stref przybrzeżnych, w celu zachowania ciągów krajobrazowych oraz ochrony skarp przed ruchami masowymi ziemi. Ochroną objęto również zlewnię bezpośrednią jezior zwłaszcza lobeliowych przed zainwestowaniem i użytkowaniem 118

119 powodującym wzrost eutrofizacji. Dąży się do zapobiegania obniżaniu się zwierciadła wód podziemnych, w szczególności poprzez ograniczanie budowy urządzeń drenarskich i rowów odwadniających grunty orne, łąki i pastwiska w dolinach jeziornych i rzecznych oraz na krawędzi tarasów zalewowych. W przypadku stwierdzenia naturalnych fragmentów ekosystemów wodnych oraz stanowisk gatunków chronionych i rzadkich reprezentatywnych dla ekosystemów hydrogenicznych należy objąć je ochroną prawną. Wspiera się też działania mające na celu odtwarzanie korytarzy ekologicznych opartych o ekosystemy wodne celem zachowania dróg migracyjnych gatunków związanych z wodą. Na rozpatrywanym obszarze nie stwierdzono występowania żadnych ekosystemów wodnych. Przechodzący obok rów melioracyjny, który został utworzony do odwodnienia podmokłych terenów leśnych można stwierdzić, że praktycznie nie spełnia swojej funkcji z uwagi na jego zamulenie i silne zarastanie roślinnością zwłaszcza na odcinku gdzie przechodzi przez teren lasów oraz na wyjściu z lasu. Wobec braku elementów reprezentujących wody powierzchniowe w krajobrazie stwierdza się, że inwestycja nie będzie na nie oddziaływać. Ponadto planowany zakład nie wymaga zainstalowania drenaży odwadniających przez co nie wpłynie to na obniżenie zwierciadła wód podziemnych. Zgodnie z 5 Uchwały Nr 1161/XLVII/10 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 28 kwietnia 2010 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim, zabrania się zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry. Na analizowanej działce oraz w bezpośrednim jej sąsiedztwie nie stwierdzono występowania jakichkolwiek śladów w postaci nor, legowisk czy gniazd ptaków, które mogłyby być zniszczone w wyniku realizacji inwestycji. Oddziaływanie na rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze Przedmiotowa działka stanowi fragment łąki, która obejmuje jeszcze dwie sąsiednie działki nr 625 i nr 620/2. Działka nr 628/2 usytuowana jest pomiędzy terenami już zainwestowanymi. Od zachodu graniczy z zabudową mieszkalną. Od wschodu ograniczona jest linią kolejową, drogą wojewódzką i stacją paliw, od południa drogą gminną, za którą znajduje się hurtownia materiałów budowlanych, a od północy, również droga gminna (działka nr 621/1). Inwentaryzacja przyrodnicza wykazała, że przedsięwzięcie będzie realizowane na siedlisku 119

120 nawiązującym do żyznych łąk na świeżych glebach mineralnych (Arhenatheretalia elatioris) z zespołu rajgrasu wyniosłego Arrhenatheretum elatoris, jednakże zidentyfikowano tu podzespół zdecydowanie uboższy florystycznie owsicy omszonej (A. e. avenastrtosum). Występująca flora wykształciła się tutaj wtórnie poprzez zaniechanie wcześniejszej prowadzonej na tym gruncie uprawy rolnej. W wyniku prowadzenia intensywnej gospodarki łąkarskiej polegającej na: nawożeniu, niskim koszeniu, stosowaniu mechanizacji prac powstała zubożała forma łąki rajgrasowej. W jej runi dominuje jeden gatunek trawy - owsica omszona oraz dwa gatunki roślin dwuliściennych: szczaw zwyczajny i mniszek pospolity. W płacie tym nie występowały gatunki charakterystyczne dla łąk rajgrasowych jak rośliny motylkowe lub bardzo nielicznie występowały gatunki kwitnące, typowe dla tych łąk jak: dzwonek rozpierzchły czy świerzbnica polna. Wyżej wymienionego zbiorowiska nie można zaliczyć do siedliska o kodzie 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie, podtyp : Łąka rajgrasowa (owsicowa) (Arrhenatheretum elatioris) wymienionego w załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory oraz w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura ). Realizacja inwestycji doprowadzi do całkowitego zniszczenia zbiorowiska na działce nr 628/2 o powierzchni 0,46 ha, lecz przedmiotowy fragment łąki nie stanowi cennego siedliska pod względem przyrodniczym. Wobec czego przeznaczenie go pod zabudowę nie spowoduje uszczuplenia chronionych zasobów przyrodniczych. Na terenie objętym inwestycją oraz w jej sąsiedztwie nie zidentyfikowano gatunków roślin, prawnie chronionych, zagrożonych wyginięciem i rzadkich na terenie Pojezierza Kaszubskiego. Są to gatunki roślin pospolicie występujące na obszarze całego kraju, które nie są wymienione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z dnia 20 stycznia 2012 r.). Najbliższe siedliska chronione występują poza działką i znajdują się w kompleksie lasów kartuskich, rozpościerających się od strony wschodniej, północnej i zachodniej działki; najbliżej w odległości 247 m na północ. 120

121 Wyodrębniono w nim następujące siedliska, które są wymienione w załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory oraz w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000: 9110 kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) 9160 grąd subatlantycki (Stellario holosteae Carpinetum betuli) 91D0* bory i lasy bagienne (Betuletum pubescentis) Z uwagi na odległość nie przewiduje się aby planowana inwestycja mogła oddziaływać na wymienione siedliska. Występowanie porostów i grzybów na obszarze opracowania Na przedmiotowej działce nr 628/2 nie występowały żadne grzyby, czy porosty. Natomiast w pobliżu planowanej inwestycji na działce nr 624 rośnie jedno drzewo z gatunku topola czarna (Populus nigra ssp. betulifolia). Na drzewie tym znajdowały się porosty z gatunku: tarczownica bruzdkowana (Parmelia sulcata Taylor), obrost wzniesiony (Physcia adscendes) i złotorost postrzępiony (Xantoria candelaria), które występowały tam nielicznie. Zgodnie z Załącznikiem Nr 1 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765), wszystkie tarczownice są objęte ochroną ścisłą, za wyjątkiem tarczownicy bruzdkowanej. Natomiast zgodnie z Załącznikiem Nr 2 wszystkie tarczownicowate są objęte ochroną częściową. Pozostałe dwa gatunki porostów nie są objęte ochroną w myśl w/w rozporządzenia. W trakcie realizacji inwestycji nie przewiduje się negatywnego wpływu przedsięwzięcia na przyrodę ożywioną. Poniżej dwa zdjęcia przedstawiające porosty. 121

122 Zdj. nr 1. Tarczownica bruzdkowana (Parmelia sulcata Taylor) Zdj. nr 2. obrost wzniesiony (Physcia adscendes) i złotorost postrzępiony (Xantoria candelaria), 122

123 Literatura: J. Kondracki, Geografia regionalna Polski, PWN Warszawa, 1998 Prof. dr W. Tymrakiewicz Atlas Chwastów, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne Warszawa 1962 r. Zespół Autorski: T. Bartoszek, M. Bartoszewicz, Z. Biernacki, J. Chmielewski, St. Gołębiewski, St. Grzyb, K. Jacniacki, Wł. Kamieniecki, Fr. Kieda, Cz. Kryszan, B. Rutkowska, St. Słomiński, M. Szymańska, Poradnik Łąkarza, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne Warszawa 1961 r. Z. Nawara, Rośliny Łąkowe, MULTICO Oficyna Wydawnicza Sp. z o. o. Warszawa, 2006, 2012 B. Sudnik-Wójcikowska, Rośliny synantropijne, MULTICO Oficyna Wydawnicza Sp. z o. o. Warszawa, 2011 Zespół autorów: M. Cervenka, V. Ferakova, M. Haber, J. Kresanek, L. Paclova, V. Peciar, L. Somsak, Świat roślin skał i minerałów, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśńe, Warszawa 1982 S i G. Kłosowscy Rośliny Wodne i Bagienne, MULTICO Oficyna Wydawnicza Sp. z o. o. Warszawa, 2006, 2007 W. Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013 r. Inwentaryzacja awifauny na analizowanym obszarze W celu wykonania inwentaryzacji ptaków występujących na terenie inwestycji oraz w jego sąsiedztwie wykonano w okresie od początku maja do połowy lipca 2013r., w różnych warunkach pogodowych i o różnych porach dnia 3 kontrole. Do identyfikacji ptaków używano lornetki 10x50 oraz prowadzono nasłuch odgłosów godowych i innych. W trakcie inwentaryzacji stwierdzono 6 gatunków ptaków, których wykaz, z uwzględnieniem statusu ochronnego oraz statusu lęgowego przedstawiono w Tabeli 1. Status ochronny zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2011r., Nr 231, poz. 1419). Zastosowane kategorie lęgowości są zgodne ze stosowanymi w "Atlasie rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski ", gdzie zastosowano następujące oznaczenia: A - gniazdowanie możliwe, B - gniazdowanie prawdopodobne, C - gniazdowanie pewne. 123

124 Tabela 1. Wykaz gatunków ptaków z określeniem statusu ochronnego, lęgowego oraz zasad ochrony występujących na inwentaryzowanym terenie. Lp. Gatunek Status ochronny Dyrektywa Ptasia Status lęgowy w Polsce Pliszka siwa Motacilla alba Ochrona ścisła A Sroka Pica pica Ochrona częściowa Zał. II cz. B A Potrzeszcz Emberiza calandra Ochrona ścisła B Oknówka Delichon urbicum Ochrona ścisła Skowronek Alauda arvensis Ochrona ścisła Przepiórka Coturnix coturnix Ochrona ścisła A Zał. II cz. B A Na 6 stwierdzonych gatunków, 5 podlega ścisłej ochronie, jeden (sroka) podlega ochronie częściowej. Wykazane w tabeli gatunki ptaków nie są zagrożone w skali kraju i nie zostały ujęte w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (Głowaciński 2001) ani nie są wpisane na Czerwoną listę zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (Głowaciński 2002). Żaden ze stwierdzonych podczas inwentaryzacji ptaków nie jest ujęty w zał. I do Dyrektywy Ptasiej, natomiast dwa (sroka i przepiórka) ujęte są w załączniku II cz. B do ww. Dyrektywy. W Tabeli 2 przeanalizowano ocenę liczebności i rozpowszechnienia występujących tu ptaków w skali kraju. Dla oceny przyjęto skalę za Sikorą et al. (2007) wykorzystaną dla potrzeb atlasu ptaków lęgowych Polski, która dla poszczególnych kryteriów przedstawia się następująco: Kryterium rozpowszechnienia % pól atlasowych z gatunkiem 1. Występujący punktowo < 1,1 2. Występujący lokalnie 1, Słabo rozpowszechniony 4. Umiarkowanie rozpowszechniony 5. Szeroko rozpowszechniony 10,1 30,0 30,1 60,0 60,1 100,0 124

125 Tabela 2. Ocena liczebności i rozpowszechnienia gatunków ptaków występujących na inwentaryzowanym terenie (zatoka stężycka). Lp. Gatunek Ocena liczebności i rozpowszechnienia gatunków ptaków Wg Sikory et al. (2007) Pliszka siwa Motacilla alba Szeroko rozpowszechniona, średnio liczna Sroka Pica pica Szeroko rozpowszechniona, średnio liczna lub liczna Potrzeszc Emberiza calandra Umiarkowanie rozpowszechniony, średnio liczny lub liczny Oknówka Delichon urbicum Szeroko rozpowszechniona, liczna Skowronek Alauda arvensis Szeroko rozpowszechniony, bardzo liczny Przepiórka Coturnix coturnix Umiarkowanie rozpowszechniona, średnio liczna Z analizy powyższej tabeli wynika, że na terenie planowanej inwestycji występują gatunki średnio liczne, liczne lub bardzo liczne w Polsce. Dominują ptaki szeroko rozpowszechnione w naszym kraju. Należy zauważyć, że ściśle na terenie działki przeznaczonej pod inwestycję stwierdzono wyłącznie przepiórkę (ptak został zidentyfikowany na podstawie głosu). Pozostałe gatunki stwierdzone zostały w bliskim sąsiedztwie lub, jak oknówka, podczas żerowania nad terenem przedmiotowej działki. Skowronek śpiewał nad działką sąsiednią, pliszka siwa żerowała na terenie przemysłowym, sroka siedziała na budynku na terenie działki siedliskowej, natomiast potrzeszcz śpiewał na latarni po przeciwnej stronie gruntowej drogi. Zarówno jednak dla potrzeszcza jak i skowronka łąka stanowi potencjalny teren lęgowy. 125

126 Potrzeszcz Pliszka siwa 126