F R I E D R I C H W I L H E L M A U G U S T F RŐBEL. i j e g o f i l o z o f i a s f e r y c z n a

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "F R I E D R I C H W I L H E L M A U G U S T F RŐBEL. i j e g o f i l o z o f i a s f e r y c z n a"

Transkrypt

1 F R I E D R I C H W I L H E L M A U G U S T F RŐBEL ( ) i j e g o f i l o z o f i a s f e r y c z n a Szczególnym zadaniem i właściwym powołaniem człowieka jako istoty rozumnej jest pełne uświadomienie sobie własnego jestestwa, swej boskiej natury, a tym samym Boga i jego zamierzeń, tak aby stały się one jasno określoną rzeczywistością, głoszoną i realizowaną w ciągu życia. (F. Fröbel, 1826, str. 3) Wydaje mi się, że współcześnie niewiele wiemy o życiu i działalności pedagogicznej Friedricha Fröbla a szkoda! Na początku XX wieku fröblizm osiągnął dość dużą popularność w Holandii i Szwajcarii, gdzie zaczęły powstawać ogródki dziecięce, a także w Anglii, gdzie powstało Towarzystwo Fröblowskie później przekształcone w Towarzystwo Narodowego Zjednoczenia Fröblowskiego. Z całą pewnością międzynarodowy sukces ogródków przedszkolnych Fröbla związany był z rosnącą potrzebą zapewnienia opieki dzieciom w wieku przedszkolnym, co wiązało się z postępującą wówczas industrializacją. Obecnie bardzo często wiąże się zagadnienia pedagogiki przedszkolnej i materiałów dydaktycznych dla małych dzieci z osobą Marii Montessori. Pomija się tym samym, albo zupełnie nie pamięta o roli, jaką odegrał F. Fröbel. W tym artykule chciałabym przybliżyć jego pedagogiczne poglądy. Friedrich Fröbel urodził się 21. kwietnia 1782 roku w księstwie Schwarzburg- Rudolstadt, jako szóste dziecko pastora. Dzieciństwo i wczesna młodość F. Fröbla naznaczone były stratą matki, która zmarła sześć miesięcy po urodzeniu syna. Ojciec ożenił się ponownie trzy lata później. Jednakże ani macocha, ani ojciec nie poświęcali uwagi najmłodszemu dziecku. Od małego Friedrich Fröbel pozostawiany sam sobie uwielbiał kontakt z przyrodą, a także samodzielnie zgłębiał Biblię. Te trzy elementy: strata matki, obcowanie z przyrodą oraz wiara chrześcijańska wywarły niebagatelny wpływ na jego późniejszą koncepcję pedagogiczną. Opracowała: Marta Kotarba 1

2 Jego ścieżka zawodowa była dość kręta. W roku 1803 został mierniczym posiadłości, domostw i lasów. Marzył jednak, aby wykonywać zawód architekta i szukał zatrudnienia w tym kierunku. W 1805 roku rozpoczął pracę w budownictwie. Jednak dość szybko okazało się, że i to nie jest to praca dla niego. W 1806 roku nawiązał kontakt z wpływową, patrycjuszowską rodziną von Holzhausenów we Frankfurcie i otrzymał zatrudnienia jako guwerner. Caroline von Holzhausen umożliwiła Fröblowi wyjazd do Yverdon w Szwajcarii, gdzie zapoznał się z metodami nauczania Pestalozziego, a jednocześnie kształcił swoich trzech podopiecznych. Pedagogiczne poglądy Pestalozziego odegrały znaczącą role w kształtowaniu się poglądów F. Fröbla. Warto przypomnieć, że Pestalozzi dążył do poprawy warunków życia klas niższych poprzez pedagogiczną aktywizację natury jednostek. Twierdził, że powinno dążyć się do tego, aby każdy człowiek mógł rozwijać wszystkie swoje siły. Pestalozzi uważał, że aby tak się stało należy początkowo wywierać systematyczny wpływ na ucznia. Rozwojem każdego dziecka zaś kierują trzy podstawowe siły: siła percepcyjna i intelektualna (siła głowy), na którą składają się głównie lingwistyczne zdolności poznawcze, siła fizyczna (siła rąk), związana z kontrolą ciała i zdolnościami manualnymi, siła moralna (siła serca), na którą składają się określone postawy społeczne. Te trzy siły są kategoriami, które należy pobudzać do rozwoju w sposób optymalny. Nie jest to jednak możliwe bez interwencji z zewnątrz. Doprowadzić do pełnego rozwoju owych sił można jedynie poprzez odpowiednią stymulację, którą należy rozpoczynać już we wczesnym dzieciństwie. F. Fröbel uważał, że teoria Pestalozziego wymaga solidniejszej podstawy, aby mogła dalej ewoluować. Fröblowi brakowało jednak wiedzy specjalistycznej, aby samodzielnie się tym zająć i dlatego postanowił podjąć studia pedagogiczne i nauczycielskie. Opracowała: Marta Kotarba 2

3 Z powodów osobistych, niektórzy podejrzewają, że nawiązał romans z matką swoich podopiecznych Caroline, w roku 1811 zrezygnował z posady guwernera i przeniósł się do Göttingen. Tam opracował swoją filozofię wychowania filozofię sferyczną, która była teorią naukową i metafizyczną. Jego teoria wychowania ma chrześcijańskie, choć warto podkreślić, że nie dogmatyczne korzenie. F. Fröbel uważał, że każdy człowiek jest częścią boskiej rzeczywistości i wszelkie ludzkie działania zdeterminowane są przez boską siłę (jego telos). Fröbel pojmuje więc wychowanie i nauczanie jako stymulację procesu formowania się sił, o których była wyżej mowa. Wewnętrzna rzeczywistość człowieka, gdzie drzemią potencjalne siły, powinna być stale rozwijana. Mówiąc prościej wspieranie procesu formowania się owych sił polega na gromadzeniu przez dziecko różnorodnych doświadczeń, które później łączą się w specyficzne struktury. Friedrich Fröbel podkreślał, że wychowanie i nauczanie dzieci w myśl teorii Pestalozziego powinno integrować elementarne siły: głowy, rąk i serca w celu zapewnienia pełnego wykształcenia. Wynika stąd wniosek, że wychowanie nauczające ma mieć charakter globalny, czyli musi łączyć aspekty: poznawczo-intelektualne, z fizyczno-manualnymi oraz z społecznymi i religijnymi. Ogólnie można powiedzieć, że celem kształcenia jest odkrywanie ludzkiej siły kształtowania świata. W marcu 1813 roku rozpoczęła się wojna przeciwko Napoleonowi. F. Fröbel zgłosił się na ochotnika do wojska i do maja 1814 roku brał udział w walkach. W czerwcu 1814 roku wystąpił z wojska i został asystentem na Uniwersytecie Berlińskim. W roku 1816 przeniósł się do Griesheim, aby po śmierci brata Christopha, zająć się swoimi bratankami. W 1817 roku ponownie przeniósł się, tym razem do Keilhau i tam założył prywatną szkołę pod nazwą Ogólny Niemiecki Zakład Wychowawczy. Model edukacji tworzony w Keilhau koncentrował się na wychowaniu w rodzinie. Nauczanie według Friedrich Fröbla nie powinno odbywać się w prostej formie odbierania przez uczniów instrukcji od nauczyciela, gdyż edukacja powinna być indywidualnie modelowana. Moralność i religijność tak ważna w koncepcji Fröbla wynikać miała z emocjonalnych związków ucznia z grupą. Opracowała: Marta Kotarba 3

4 Po komplikacjach natury politycznej, kiedy to policja pruska określiła jego Zakład mianem gniazda demagogów, szkoła Fröbla zaczęła podupadać. Jednak okres spędzony w Keilhau ( ) był bardzo produktywny pod względem twórczym. Fröbel napisał wówczas sześć rozpraw, między innymi: Uniwersalna edukacja w pełni odpowiadająca potrzebom charakteru niemieckiego i podstawowym potrzebom Niemców (1821), czy: O Edukacji w Niemczech (1823). Po upadku Keilhau, Friedrich Fröbel przeniósł się do Szwajcarii, gdzie pracował w prywatny zakładzie wychowawczym w Wartensee. W jego koncepcji pojawiała się wówczas obok nadal aktualnej zasady rozwijania wszystkich sił człowieka idea twórczego działania. W późniejszych latach został dyrektorem sierocińca w Bern i szkoły elementarnej w Burgdorf. Przejdę teraz do ramowego zaprezentowania koncepcji Friedricha Fröbla, która co wynika z dotychczasowych rozważań kształtowała się przez całe jego życie. Fröblowska filozofia sferyczna stanowi zarówno teorię naukową, jak i doktrynę edukacyjną. Warto podkreślić, że Friedrich Fröbel używał terminu SFERA na określenie uniwersalnej, żywej i twórczej siły, która jest podstawą świata fizycznego i duchowego zarazem. Jak już pisałam, celem kształcenia mówiąc językiem Fröbla jest rozwijanie owej sferyczności. Jak tego dokonać? Należy oprzeć subiektywne poznawania świata na aktywności pedagogicznej. Owa aktywność zmusza dziecko do analitycznego zgłębiania rzeczywistości zewnętrznej w celu odnajdywania jej struktury. Tym samym przejawia się wówczas zdolność ludzkiego umysłu do samotworzenia struktur. W procesie tym dziecko odkrywa zarówno siebie, jak i obiekt, który bada. Uczeń doświadcza, że bez człowieka nie ma zewnętrznego świata. Najważniejszą częścią pedagogicznej koncepcji Fröbla są: zabawy edukacyjne, które mają podkreślać wspólnotę dorosłych i dzieci oraz wykorzystywane do tych zabaw podarki (por. F. Kierski (1923): Podręczna Encyklopedia Pedagogiki) lub inaczej dary, które stanowią po prostu materiał autodydaktyczny, a służyć miały właśnie do badania struktury przedmiotów. Opracowała: Marta Kotarba 4

5 Warto dodać, że w roku 1836 Fröbel otworzył w Turyngii Zakład dla rozwijania zamiłowań dzieci i młodzieży do pracy, który był w zasadzie fabryką zabawek! Powstały tam pierwsze podarki, które służyć miały samouczeniu się, a były to między innymi: drewniane kule, które dzieliły się na mniejsze, pudełka z klockami, sześciany podzielone na dalsze osiem sześcianów, sześciany przestrzenne matematyczne itp., małe piłki z wełnianych nitek w kolorach tęczy, walce, wycinanki itp. Idea Friedricha Fröbla była prosta dzieci poprzez aktywny kontakt z podstawowymi formami, w zabawie miały odkrywać właściwości i strukturę owych podarków! Przykładowo od piłki (kuli), która symbolizuje jedność przechodziło się do paciorków, aż w końcu do wzorków w kropki. Miało to na celu przybliżanie idei kosmosu i procesu tworzenia poprzez budowanie. Układanie z podstawowych elementów (np. z tzw. pudelek do budowania) dawało nieograniczone możliwości tworzenia kształtów, nazywanych przez Fröbla żywymi kształtami (kształty życia.) Konstruktywne posługiwanie się prostymi zabawkami umożliwiało, zdaniem Fröbla, koncentrowanie uwagi na przedmiotach które podlegały manipulacji. Matki mogły obserwować w praktyce funkcjonowanie teorii przedszkolnych Fröbla i ewentualnie miały udzielać wskazówek i wyjaśnień swoim dzieciom. Obecność matek była niezwykle ważna, gdy Fröbel twierdził, że zaufanie i intymność są niezbędne w pracy wychowawczej. Centralną rolę w koncepcji Fröbla odgrywały oczywiście zabawy z podarkami, ale obok nich istniały zabawy ruchowe (bieganie, tańce, gry w kole itp.) oraz ogrodnictwo. Opracowała: Marta Kotarba 5

6 Fröbel starał się spopularyzować swoją teorię zabawy na różne sposoby, jednakże nie opracował jej syntezy w żadnym ze swoich pism. Co prawda 1848 roku zorganizował konferencję dla nauczycieli szkół elementarnych, na której dyskutowano związek ogródków dziecięcych ze szkołą, a także rolę, jaką mogą odegrać podarki w systemie szkolnym. Nauczyciele szkól ludowych po konferencji wystosowali nawet wniosek do Zgromadzenia Narodowego we Frankfurcie o włączenie fröblowskich ogródków dziecięcych do ogólnoniemieckiego systemu edukacji. Jednakże niedogmatyczne i nieortodoksyjne metody pracy we fröblowskich ogródkach dziecięcych nie podobały się rządowi pruskiemu, który zakazał otwierania i utrzymywania tego typu placówek. Innowacyjność pomysłu Fröbla polegała na tym, że jego ogródki dziecięce, jako ośrodki kształcenia dzieci w wieku od 3 do 6 lat, zdecydowanie różniły się od współczesnych im placówek przedszkolnych, które były tylko zakładami opiekuńczymi, albo miejscem formalnego nauczania. Fröbel pragnął rozwijać procedury edukacyjne w oparciu o zabawę. Jego początkowe pomysły nauczania małych dzieci poprzez zabawę w rodzinie zostały po roku 1840 zrewidowane, w związku z tym, że pojawiła się społeczna potrzeba zapewnienia dzieciom całodziennej opieki poza domem. Ogródek dziecięcy stał się wówczas miejscem profesjonalnie organizowanej zabawy. Zajęciami dzieci kierowały po ukończeniu odpowiednich kursów przygotowujących do zawodu tzw. przewodniczki zabaw. Po II wojnie światowej ruch fröblowski praktycznie przestał istnieć, jednak system nauczania początkowego Fröbla, obejmujący zabawę z użyciem autentycznych przedmiotów wniósł bez wątpienia wiele do wychowania przedszkolnego. LITERATURA: Fröbel F. (1826): Die Menschenerziehung [Wychowanie człowieka]. Wienbrack. Kupisiewicz Cz. (2000): Myśliciele o wychowaniu. Warszawa. Opracowała: Marta Kotarba 6

Osoba podstawą i zadaniem pedagogiki. Izabella Andrzejuk

Osoba podstawą i zadaniem pedagogiki. Izabella Andrzejuk Osoba podstawą i zadaniem pedagogiki Izabella Andrzejuk Plan wystąpienia 1. Człowiek jako osoba 1. Relacje osobowe 2. Istota wychowania 1. Znaczenie relacji osobowych w wychowaniu 3. Pedagogika, filozofia

Bardziej szczegółowo

SEMINARIA STUDIA STACJONARNE II STOPNIA INSTYTUT PEDAGOGIKI. Zakład Wczesnej Edukacji. Katedra Podstaw Pedagogiki

SEMINARIA STUDIA STACJONARNE II STOPNIA INSTYTUT PEDAGOGIKI. Zakład Wczesnej Edukacji. Katedra Podstaw Pedagogiki SEMINARIA STUDIA STACJONARNE STOPNIA INSTYTUT PEDAGOGIKI lp. Nazwisko i imię promotora 1 Józefa Bałachowicz tytuł naukowy 2. Danuta Gielarowska Sznajder Prof. Katedra/Zakład Zakład Wczesnej Katedra Podstaw

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 1 /z oddziałami integracyjnymi/ w GORLICACH

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 1 /z oddziałami integracyjnymi/ w GORLICACH KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 1 /z oddziałami integracyjnymi/ w GORLICACH Każde dziecko ma prawo do pełnego dostępu do edukacji bez względu na to, jaki prezentuje potencjał rozwojowy. Przedszkole

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM PUBLICZNEGO

KONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM PUBLICZNEGO Koncepcja pracy Gimnazjum im. Zygmunta Steinborn w Przezmarku Strona 1 z 4 KONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM PUBLICZNEGO IM. ZYGMUNTA STEINBORN W PRZEZMARKU NA LATA 2011-2016 1) Opracowano na zebraniu Rady Pedagogicznej

Bardziej szczegółowo

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE I REWALIDACYJNO WYCHOWAWCZE W PRZEPISACH PRAWA. Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku Anna Florczak

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE I REWALIDACYJNO WYCHOWAWCZE W PRZEPISACH PRAWA. Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku Anna Florczak ZAJĘCIA REWALIDACYJNE I REWALIDACYJNO WYCHOWAWCZE W PRZEPISACH PRAWA Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku Anna Florczak Podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada

Bardziej szczegółowo

STATUT SZKOŁY SPECJALNEJ PRZYSPOSABIAJĄCEJ DO PRACY IM. IRENY SENDLEROWEJ W NOWYM DWORZE GDAŃSKIM

STATUT SZKOŁY SPECJALNEJ PRZYSPOSABIAJĄCEJ DO PRACY IM. IRENY SENDLEROWEJ W NOWYM DWORZE GDAŃSKIM STATUT SZKOŁY SPECJALNEJ PRZYSPOSABIAJĄCEJ DO PRACY IM. IRENY SENDLEROWEJ W NOWYM DWORZE GDAŃSKIM 2016/2017 1 Podstawa prawna: 1) Ustawa o systemie oświaty z dn. 7.09.1991 r. - z późniejszymi zmianami.

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ W PAWŁOWIE NA LATA 2013-2018

KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ W PAWŁOWIE NA LATA 2013-2018 KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ W PAWŁOWIE NA LATA 2013-2018 MISJA SZKOŁY Jesteśmy szkołą bezpieczną i przyjazną. Szanujemy się wzajemnie i wspieramy. Celem naszej szkoły jest dobre przygotowanie uczniów

Bardziej szczegółowo

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w Technikum nr 4 im. ks.józefa Sieradzana w Kaliszu WPROWADZENIE

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w Technikum nr 4 im. ks.józefa Sieradzana w Kaliszu WPROWADZENIE Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w Technikum nr 4 im. ks.józefa Sieradzana w Kaliszu WPROWADZENIE Każdy człowiek ma w życiu jakieś cele, dążenia i plany, które chciałby w przyszłości osiągnąć

Bardziej szczegółowo

Szanowni Państwo. Rodzice dzieci sześcioletnich.

Szanowni Państwo. Rodzice dzieci sześcioletnich. Szanowni Państwo. Rodzice dzieci sześcioletnich. Kiedy dziecko przekracza po raz pierwszy progi szkoły, chcieliby Państwo mieć pewność, że lata, które w niej spędzi, będą tak samo szczęśliwe i radosne,

Bardziej szczegółowo

Projekt Otwarte Przedszkola został zrealizowany w Zespole Placówek Oświatowych w Zatorach. Byliśmy jedną z nielicznych placówek w powiecie pułtuskim

Projekt Otwarte Przedszkola został zrealizowany w Zespole Placówek Oświatowych w Zatorach. Byliśmy jedną z nielicznych placówek w powiecie pułtuskim Projekt Otwarte Przedszkola został zrealizowany w Zespole Placówek Oświatowych w Zatorach. Byliśmy jedną z nielicznych placówek w powiecie pułtuskim uczestniczących w projekcie. Wzięło w nim udział 48

Bardziej szczegółowo

Studia Podyplomowe Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna

Studia Podyplomowe Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna Studia Podyplomowe Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna I. Informacje ogólne II. Rekrutacja III. Charakterystyka studiów kwalifikacyjnych IV. Treści programowe V. Efekty kształcenia I. Informacje ogólne

Bardziej szczegółowo

Szkolny Program Profilaktyki

Szkolny Program Profilaktyki Szkolny Program Profilaktyki Publicznego Gimnazjum nr 1 w Żaganiu Motto: Papierosy, alkohol, narkotyki, AIDS... czyli jak się nie zgubić w supermarkecie świata. Wstęp PROFILAKTYKA jest chronieniem człowieka

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 7 W ŁOWICZU

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 7 W ŁOWICZU KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 7 W ŁOWICZU Każde dziecko ma prawo do pełnego dostępu do edukacji bez względu na to, jaki prezentuje potencjał rozwojowy. Przedszkole daje szansę rozwoju dzieciom uczy tolerancji,

Bardziej szczegółowo

Pytania do egzaminu dyplomowego na studiach I stopnia

Pytania do egzaminu dyplomowego na studiach I stopnia Załącznik nr 4 a Pytania do egzaminu dyplomowego na studiach I stopnia Pytania kierunkowe i specjalnościowe PYTANIA KIERUNKOWE Z PEDAGOGIKI I STOPIEŃ 1. Pedagogika jako nauka, subdyscypliny pedagogiki.

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA KOLUMBUS W POZNANIU 2017/2018

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA KOLUMBUS W POZNANIU 2017/2018 KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA KOLUMBUS W POZNANIU 2017/2018 KONCEPCJA - PRZEDSZKOLA KOLUMBUS JEST OPARTA NA KONCEPCJI STWORZONEJ PRZEZ CELESTYNA FREINETA - PEDAGOGIKA CELESTYNA FREINETA Działania, które

Bardziej szczegółowo

,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny

,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny OPIS INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny... Dla uczniów klas I-III Szkoły Podstawowej Specjalnej im. ks. Jana Twardowskiego z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe [Wybrane fragmenty]

USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe [Wybrane fragmenty] USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe [Wybrane fragmenty] Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pracy Gimnazjum im. Jana Dobrogosta Krasińskiego w Węgrowie na lata

Koncepcja pracy Gimnazjum im. Jana Dobrogosta Krasińskiego w Węgrowie na lata Koncepcja pracy Gimnazjum im. Jana Dobrogosta Krasińskiego w Węgrowie na lata 2014-2017 Koncepcja pracy szkoły została opracowana w oparciu o następujące dokumenty: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć, nauczyłem się w przedszkolu- o tym jak żyć co robić, jak postępować, współżyć z innymi patrzeć, odczuwać,

Bardziej szczegółowo

Psychologia moduł 2.1 I 1 w 30 zal 2. Pedagogika moduł 2.1 I 1 w 30 zal 2. Pierwsza pomoc moduł 2.1 I 2 ćw 3 zal 0

Psychologia moduł 2.1 I 1 w 30 zal 2. Pedagogika moduł 2.1 I 1 w 30 zal 2. Pierwsza pomoc moduł 2.1 I 2 ćw 3 zal 0 SPECJALNOŚĆ NAUCZYCIELSKA informacja ogólna obowiązuje od 1.10.017 Od roku akademickiego 01/013 studenci pierwszego roku filologii germańskiej realizują program wybranej specjalizacji studiów z aktualnej

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY OŚRODKA REHABILITACYJNO EDUKACYJNO WYCHOWAWCZEGO NA LATA

KONCEPCJA PRACY OŚRODKA REHABILITACYJNO EDUKACYJNO WYCHOWAWCZEGO NA LATA KONCEPCJA PRACY OŚRODKA REHABILITACYJNO EDUKACYJNO WYCHOWAWCZEGO NA LATA 2015 2019 1 Koncepcja pracy Ośrodka jest wyznaczona przez Zarząd Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną

Bardziej szczegółowo

MAGICZNY DYWAN A DIAGNOZOWANIE POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH DZIECKA. Andrzej Peć FUNTRONIC

MAGICZNY DYWAN A DIAGNOZOWANIE POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH DZIECKA. Andrzej Peć FUNTRONIC MAGICZNY DYWAN A DIAGNOZOWANIE POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH DZIECKA Andrzej Peć FUNTRONIC SŁOWA KLUCZE Potrzeby Rozwój dziecka Diagnoza Obserwacja Potrzeby rozwojowe i edukacyjne Specjalne potrzeby

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W LEŚNIOWIE WIELKIM NA LATA

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W LEŚNIOWIE WIELKIM NA LATA PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W LEŚNIOWIE WIELKIM NA LATA 2013-2019 Program Wychowawczy szkoły został sporządzony w oparciu o treści misji szkoły oraz modelu absolwenta

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pracy Przedszkola nr 5 Zielona Półnutka w Swarzędzu

Koncepcja pracy Przedszkola nr 5 Zielona Półnutka w Swarzędzu Koncepcja pracy Przedszkola nr 5 Zielona Półnutka w Swarzędzu Każde dziecko ma prawo do pełnego dostępu do edukacji bez względu na to, jaki prezentuje potencjał rozwojowy. Przedszkole daje szansę rozwoju

Bardziej szczegółowo

Planowanie ścieżki rozwoju zawodowego ucznia Ku przyszłości

Planowanie ścieżki rozwoju zawodowego ucznia Ku przyszłości Planowanie ścieżki rozwoju zawodowego ucznia Ku przyszłości Wobec wielu problemów młodzieży związanych z wyborami edukacyjnozawodowymi oraz przejmowaniem odpowiedzialności za kształt własnych decyzji zawodowych

Bardziej szczegółowo

WYCHOWANIE DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM Praca zbiorowa pod redakcją ks. Józefa Stali i Elżbiety Osewskiej

WYCHOWANIE DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM Praca zbiorowa pod redakcją ks. Józefa Stali i Elżbiety Osewskiej WYCHOWANIE DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM Praca zbiorowa pod redakcją ks. Józefa Stali i Elżbiety Osewskiej I. Wychowanie ogólne 1. WYCHOWANIE DZIECKA W PRZEDSZKOLU W PERSPEKTYWIE HISTORYCZNEJ (Teresa Olearczyk)

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia 6/ Dyrektora Zespołu Szkół w Gołaszynie z dnia r.

Załącznik nr 1 do zarządzenia 6/ Dyrektora Zespołu Szkół w Gołaszynie z dnia r. Załącznik nr 1 do zarządzenia 6/2015.2016 Dyrektora Zespołu Szkół w Gołaszynie z dnia 16.10.2015 r. Procedury organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego

Bardziej szczegółowo

SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W DĄBRÓWCE

SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W DĄBRÓWCE SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM W DĄBRÓWCE Podstawy prawne Programu Wychowawczego szkoły: 1. Konstytucja RP, art.48 ust. 1, art. 53 ust 3, art. 72 ust 1 (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, pozycja 483 z późniejszymi

Bardziej szczegółowo

Miejsce zabaw w szkole pomysły, inspiracje, aranŝacje z Moje Bambino. Agnieszka Skorodzień

Miejsce zabaw w szkole pomysły, inspiracje, aranŝacje z Moje Bambino. Agnieszka Skorodzień Miejsce zabaw w szkole pomysły, inspiracje, aranŝacje z Moje Bambino. Agnieszka Skorodzień Zmiany w polskiej edukacji to dziś priorytet, kaŝdej polskiej szkoły. Nowa podstawa programowa, obniŝenie wieku

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH

PRZYKŁADOWE TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH PRZYKŁADOWE TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH dr Anna Andrzejewska Dotyczą one głównie nowych wyzwań edukacyjnych i zagrożeń głównie uczniów (dzieci, młodzieży) treściami mediów cyfrowych oraz interaktywnych technologii

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY DLA KIERUNKU PEDAGOGIKA STUDIA II STOPNIA. Rok akademicki 2018/2019

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY DLA KIERUNKU PEDAGOGIKA STUDIA II STOPNIA. Rok akademicki 2018/2019 ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY DLA KIERUNKU PEDAGOGIKA STUDIA II STOPNIA Rok akademicki 2018/2019 OGÓLNE 1. Dziedziny wychowania (moralne, estetyczne, techniczne). 2. Koncepcje pedagogiki porównawczej

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 59 KATOWICE Priorytetem naszej działalności jest zapewnienie naszym wychowankom wszechstronnego rozwoju, bezpieczeństwa, akceptacji, i poszanowania ich praw. Poprzez

Bardziej szczegółowo

Gimnazjum nr 8 w Jaworznie

Gimnazjum nr 8 w Jaworznie Szkolny Program Wychowawczy Gimnazjum nr 8 w Jaworznie Wychowanie to nieustannie toczony dialog nauczyciela z uczniem prowadzący ku horyzontowi dobra, prawdy i piękna. T. Gadacz Koncepcja programu- cele

Bardziej szczegółowo

W trakcie studiów studenci zobowiązani są do zrealizowani praktyk w trzech typach placówek, tj.:

W trakcie studiów studenci zobowiązani są do zrealizowani praktyk w trzech typach placówek, tj.: Program 120-godzinnej praktyki pedagogicznej Studia podyplomowe Edukacja i Rehabilitacja Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną - Oligofrenopedagogika Rok akademicki 2015/2016 Uczelnia Jana Wyżykowskiego

Bardziej szczegółowo

INTERDYSCYPLINARNE STUDIA NAD DZIECIŃSTWEM I PRAWAMI DZIECKA II STOPIEŃ, DYSCYPLINA WIODĄCA PEDAGOGIKA

INTERDYSCYPLINARNE STUDIA NAD DZIECIŃSTWEM I PRAWAMI DZIECKA II STOPIEŃ, DYSCYPLINA WIODĄCA PEDAGOGIKA Załącznik nr 2 do Uchwały nr 119/2018 Senatu Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej z dnia 19 grudnia 2018 r. INTERDYSCYPLINARNE STUDIA NAD DZIECIŃSTWEM I PRAWAMI DZIECKA II STOPIEŃ,

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY KATOLICKIEGO PRZEDSZKOLA IM. DZIECIĄTKA JEZUS W CIESZYNIE 2015/ /2017

PROGRAM WYCHOWAWCZY KATOLICKIEGO PRZEDSZKOLA IM. DZIECIĄTKA JEZUS W CIESZYNIE 2015/ /2017 PROGRAM WYCHOWAWCZY KATOLICKIEGO PRZEDSZKOLA IM. DZIECIĄTKA JEZUS W CIESZYNIE NA LATA: 2015/2016 2016/2017 2017/2018 Program opracowano w oparciu o: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 2. Konwencja

Bardziej szczegółowo

Wolontariat w przedszkolu?

Wolontariat w przedszkolu? Wolontariat w przedszkolu? Na przykładzie Przedszkolnych Kół Caritas w ramach wychowania człowieka do dojrzałego i wartościowego życia Cele wychowania przedszkolnego: Budowanie systemu wartości, w tym

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ SZKÓŁ IM. K. C. MRONGOWIUSZA W OLSZTYNKU

ZESPÓŁ SZKÓŁ IM. K. C. MRONGOWIUSZA W OLSZTYNKU ZESPÓŁ SZKÓŁ IM. K. C. MRONGOWIUSZA W OLSZTYNKU 11-015 Olsztynek, ul. Zamkowa 6 tel. 89 519 26 27 fax. 89 519 35 27 www. zamek. edu.pl www.facebook.com/zsolsztynek/ zs.olsztynek@zamek.edu.pl Droga Gimnazjalistko,

Bardziej szczegółowo

PLAN PRACY I NADZORU PEDAGOGICZNEGO W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 ODDZIAŁY PRZEDSZKOLNE I PUNKT PRZEDSZKOLNY W ŻARNOWCU

PLAN PRACY I NADZORU PEDAGOGICZNEGO W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 ODDZIAŁY PRZEDSZKOLNE I PUNKT PRZEDSZKOLNY W ŻARNOWCU PLAN PRACY I NADZORU PEDAGOGICZNEGO W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 ODDZIAŁY PRZEDSZKOLNE I PUNKT PRZEDSZKOLNY W ŻARNOWCU Podstawa prawna I. Art. 33 ust. 1 i 2; art. 35 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r.

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do pedagogiki

Wprowadzenie do pedagogiki Projekt pt. "Nauczyciel Przedmiotów Zawodowych" Wprowadzenie do pedagogiki Opracowanie: dr A. Dziwińska Materiały szkoleniowe współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu

Bardziej szczegółowo

Harmonogram szkoleń: styczeń marzec 2019 r.

Harmonogram szkoleń: styczeń marzec 2019 r. Termin 17.01.2019 r. godz. 1 00-19 00 18.01.2019 r. godz.1 30-19 00 19.01.2019 r. godz. 9 00-17 30 19.01.2019 r. godz. 9 00 25.01.2019 r. 2.01.2019 r. godz.15 30-19 30 31.01.2019 r. godz. 1 00-18 30 01.02.2019

Bardziej szczegółowo

ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ

ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ 1. Wspieranie dziecka w poznawaniu oraz wykorzystywaniu własnego potencjału rozwojowego i budowaniu pozytywnego obrazu własnego ja. 2. Tworzenie warunków umożliwiających dziecku

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pracy Przedszkola Miejskiego nr 21 w Olsztynie

Koncepcja pracy Przedszkola Miejskiego nr 21 w Olsztynie Koncepcja pracy Przedszkola Miejskiego nr 21 w Olsztynie KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 21 W OLSZTYNIE Misją naszego przedszkola jest tworzenie klimatu zapewniającego wszechstronny rozwój wszystkich

Bardziej szczegółowo

Innowacyjność w szkole

Innowacyjność w szkole Innowacyjność w szkole Inspiracje w prawie oświatowym Izabela Suckiel 26 marca 2019 Przepisy prawa oświatowego obligują przedszkola, szkoły i placówki do podejmowania innowacyjnych rozwiązań w pracy dydaktycznej,

Bardziej szczegółowo

Wymagania państwa wobec szkół jako wyraz nowej polityki edukacyjnej w Polsce. dr Joanna Kołodziejczyk Instytut Spraw Publicznych UJ

Wymagania państwa wobec szkół jako wyraz nowej polityki edukacyjnej w Polsce. dr Joanna Kołodziejczyk Instytut Spraw Publicznych UJ Wymagania państwa wobec szkół jako wyraz nowej polityki edukacyjnej w Polsce dr Joanna Kołodziejczyk Instytut Spraw Publicznych UJ Plan wystąpienia Wymagania wobec szkoły jako priorytety w jej funkcjonowaniu.

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO OD 1 IX 2017

PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO OD 1 IX 2017 PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO OD 1 IX 2017 PODSTAWOWE KIERUNKI REALIZACJI POLITYKI OŚWIATOWEJ PAŃSTWA W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 1. Upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych

Bardziej szczegółowo

S Y L A B U S. Druk DNiSS nr 11D

S Y L A B U S. Druk DNiSS nr 11D S Y L A B U S Druk DNiSS nr 11D NAZWA PRZEDMIOTU: Teoretyczne i metodyczne podstawy pedagogiki wczesnoszkolnej Kod przedmiotu:. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy obowiązkowy Wydział: Humanistyczno- Społeczny

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pracy. Przedszkola Publicznego Nr 32. w Tarnowie. Promującego Zdrowie

Koncepcja pracy. Przedszkola Publicznego Nr 32. w Tarnowie. Promującego Zdrowie Koncepcja pracy Przedszkola Publicznego Nr 32 w Tarnowie Promującego Zdrowie Koncepcja Pracy Przedszkola Publicznego Nr 32 w Tarnowie została opracowana na podstawie: 1. Rozporządzenia Ministra Edukacji

Bardziej szczegółowo

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W PISZU PRZY ZESPOLE SZKOLNO PRZEDSZKOLNY NR 1 W PISZU Wstęp Program Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego stanowi integralną

Bardziej szczegółowo

Przedszkole Kraina Magii

Przedszkole Kraina Magii Przedszkole Kraina Magii Przedszkole Kraina Magii jest nowo powstałym niepublicznym przedszkolem prowadzonym przez Spółdzielnie Socjalną Aktywni. Do przedszkola zapraszamy dzieci od 2,5 do 6 lat. Rekrutacja

Bardziej szczegółowo

Harmonogram szkoleń: kwiecień czerwiec 2019 r.

Harmonogram szkoleń: kwiecień czerwiec 2019 r. LUBELSKIE SAMORZĄDOWE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI Oddział tel/fax 83 33-2-60, konsultanci 83-32-50-90, organizacja ów 83-32-50-91, www.lscdn.pl; bialapodlaska@lscdn.pl Harmonogram szkoleń: kwiecień

Bardziej szczegółowo

PROGRAM STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH. studia uzupełniające II stopnia kierunek studiów: Pedagogika

PROGRAM STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH. studia uzupełniające II stopnia kierunek studiów: Pedagogika PROGRAM STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH studia uzupełniające II stopnia kierunek studiów: Pedagogika specjalność: Wychowanie przedszkolne i nauczanie początkowe I. Cele praktyk Praktyki studenckie z założenia

Bardziej szczegółowo

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ. im. JANA PAWŁA II W KROCZEWIE

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ. im. JANA PAWŁA II W KROCZEWIE WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ im. JANA PAWŁA II W KROCZEWIE UWAGI WSTĘPNE Jednym z priorytetów reformowanej szkoły podstawowej jest wprowadzenie do programów nauczania

Bardziej szczegółowo

Pedagogika współczesna

Pedagogika współczesna Pedagogika współczesna Sebastian Bakuła Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Struktura wykładu Wprowadzenie Pedagogika jako nauka: przedmiot, metody

Bardziej szczegółowo

Plan nadzoru pedagogicznego w przedszkolu. w roku szkolnym

Plan nadzoru pedagogicznego w przedszkolu. w roku szkolnym Plan nadzoru pedagogicznego w przedszkolu. w roku szkolnym Podstawa prawna: 1. Art. 33 ust. 1 i 2, art. 35 ust. 1, art. 40 ust. 7 Ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: DzU 2004 nr

Bardziej szczegółowo

I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. WŁADYSŁAWA BRONIEWSKIEGO W BOLESŁAWCU PROGRAM WYCHOWAWCZY

I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. WŁADYSŁAWA BRONIEWSKIEGO W BOLESŁAWCU PROGRAM WYCHOWAWCZY I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. WŁADYSŁAWA BRONIEWSKIEGO W BOLESŁAWCU PROGRAM WYCHOWAWCZY 1 Wychowanie dziecka to nie miła zabawa, a zadanie, w które trzeba włożyć wysiłek bezsennych nocy, kapitał ciężkich

Bardziej szczegółowo

Innowacja Zabawy Fundamentalne kluczem do sukcesu dziecka. Przedszkole nr 12 w Nysie Rok szkolny 2014/2015

Innowacja Zabawy Fundamentalne kluczem do sukcesu dziecka. Przedszkole nr 12 w Nysie Rok szkolny 2014/2015 Innowacja Zabawy Fundamentalne kluczem do sukcesu dziecka Przedszkole nr 12 w Nysie Rok szkolny 2014/2015 Program Zabawy Fundamentalne Kluczem do sukcesu dziecka został opracowany zgodnie z aktualnymi

Bardziej szczegółowo

Procedura organizowania indywidualnego nauczania w Liceum Ogólnokształcącym im. B. Prusa w Skierniewicach

Procedura organizowania indywidualnego nauczania w Liceum Ogólnokształcącym im. B. Prusa w Skierniewicach Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 12/2015 z dnia 10.12. 2015 r. Dyrektora Liceum Ogólnokształcącego im. B. Prusa w Skierniewicach Procedura organizowania indywidualnego nauczania w Liceum Ogólnokształcącym

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 6 W KIELCACH

KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 6 W KIELCACH KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 6 W KIELCACH na lata 2015 2017 WSTĘP powstała w celu wyznaczania kierunków wprowadzanych zmian w organizacji działalności placówki oraz kontynuowania

Bardziej szczegółowo

STATUT ZESPOŁU SZKOLNO PRZEDSZKOLNEGO NR 3 W KALISZU SZKOŁA PODSTAWOWA NR 22 ORAZ PUBLICZNE PRZEDSZKOLE NR 31. w skład którego wchodzą:

STATUT ZESPOŁU SZKOLNO PRZEDSZKOLNEGO NR 3 W KALISZU SZKOŁA PODSTAWOWA NR 22 ORAZ PUBLICZNE PRZEDSZKOLE NR 31. w skład którego wchodzą: STATUT ZESPOŁU SZKOLNO PRZEDSZKOLNEGO NR 3 W KALISZU w skład którego wchodzą: SZKOŁA PODSTAWOWA NR 22 ORAZ PUBLICZNE PRZEDSZKOLE NR 31 Kalisz, 2011 PODSTAWA PRAWNA: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o

Bardziej szczegółowo

Dojrzałość matematyczna w przedszkolu - kluczem do sukcesu Mathematic maturity in preschool the key to success

Dojrzałość matematyczna w przedszkolu - kluczem do sukcesu Mathematic maturity in preschool the key to success Dojrzałość matematyczna w przedszkolu - kluczem do sukcesu Mathematic maturity in preschool the key to success Realizacja projektu 1.07.2016 r 30.06.2018 Opis projektu Edukacja matematyczna w oparciu o

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Pedagogicznej Nr 6/2013 z dnia 10.09.2013r. PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE Wrzesień 2013 r. PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia

Bardziej szczegółowo

Bezpośrednio po zgłoszeniu / w ramach konsultacji lub innym ustalonym terminie

Bezpośrednio po zgłoszeniu / w ramach konsultacji lub innym ustalonym terminie Porady indywidualne bez badań dla dzieci i młodzieży Poradnictwo dla rodziców (opiekunów prawnych) dzieci i młodzieży Konsultacje dla rodziców, nauczycieli, wychowawców, pedagogów szkolnych, dyrektorów

Bardziej szczegółowo

1. Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia

1. Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia Załącznik do Uchwały nr 125/2014 Senatu UKSW z dnia 25 września 2014 r. 1. Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia Nazwa kierunku studiów i kod programu wg USOS Poziom

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE - PEDAGOGIKA:

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE - PEDAGOGIKA: PYTANIA Z TREŚCI OGÓLNYCH, PODSTAWOWYCH I KIERUNKOWYCH: 1. Pedagogika jako nauka społeczna. 2. Wyjaśnij, na czym polegają związki pedagogiki z psychologią. 3. Uniwersalna rola filozofii. 4. Jaka jest struktura

Bardziej szczegółowo

Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna

Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna Studia podyplomowe skierowane do nauczycieli oraz do absolwentów innych kierunków, którzy uzyskają uprawnienia do nauczania na I etapie edukacyjnym Oeśli uzupełnią

Bardziej szczegółowo

Szkoła Przyjaciół Szkoła

Szkoła Przyjaciół Szkoła Załącznik nr 7 Program wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 1 w Puszczykowie Szkoła Przyjaciół Szkoła przyjaznych kontaktów dzieci, rodziców i pracowników szkoły, sprzeciwu dla brutalności, agresji i nietolerancji,

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PRAKTYK STUDENCKICH KIERUNEK: wychowanie fizyczne SPECJALNOŚĆ: gimnastyka korekcyjna Praktyka jest obowiązkowym elementem studiów.

PROGRAM PRAKTYK STUDENCKICH KIERUNEK: wychowanie fizyczne SPECJALNOŚĆ: gimnastyka korekcyjna Praktyka jest obowiązkowym elementem studiów. PROGRAM PRAKTYK STUDENCKICH KIERUNEK: wychowanie fizyczne SPECJALNOŚĆ: gimnastyka korekcyjna Praktyka jest obowiązkowym elementem studiów. Studenci zobowiązani są do odbycia 160 godzin (cztery tygodnie)

Bardziej szczegółowo

Kompetencje przyszłości

Kompetencje przyszłości Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Praca z uczniem zdolnym Katarzyna Lotkowska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 20 maja 2014 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Kompetencje

Bardziej szczegółowo

PROGRAM praktyki zawodowej (nauczycielskiej) z zakresu wychowania fizycznego zał. 4

PROGRAM praktyki zawodowej (nauczycielskiej) z zakresu wychowania fizycznego zał. 4 PROGRAM praktyki zawodowej (nauczycielskiej) z zakresu wychowania fizycznego zał. 4 1. Wymagania wstępne Uzyskanie zaliczenia z przedmiotu: psychologia, bezpieczeństwo i higiena pracy, zaliczenie dwóch

Bardziej szczegółowo

Jak wspomagać szkoły w rozwoju kompetencji kluczowych uczniów program POWER MARIANNA Hajdukiewicz ORE. Kraków, 14 grudnia 2016

Jak wspomagać szkoły w rozwoju kompetencji kluczowych uczniów program POWER MARIANNA Hajdukiewicz ORE. Kraków, 14 grudnia 2016 Jak wspomagać szkoły w rozwoju kompetencji kluczowych uczniów program POWER MARIANNA Hajdukiewicz ORE Kraków, 14 grudnia 2016 Współczesny rynek pracy Nadchodzący czas, to czas umysłowego pracownika, który

Bardziej szczegółowo

Egzamin magisterski Kierunek: Pedagogika

Egzamin magisterski Kierunek: Pedagogika Kierunek: Pedagogika 1. Dziedziny wychowania (moralne, estetyczne, techniczne). 2. Rola i zadania pedagoga. Tradycja a współczesność. 3. Istota i zadania procesu wychowawczego. 4. Oświata dorosłych i kształcenie

Bardziej szczegółowo

Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie Studia podyplomowe Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna. Edycja I - 2011/2012

Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie Studia podyplomowe Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna. Edycja I - 2011/2012 Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie Studia podyplomowe Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna. Edycja I - 11/12 Uprawnienia: Studia kwalifikacyjne, tzn. nadające kwalifikacje do zajmowania

Bardziej szczegółowo

ŚWIATOPOGLĄD NEW AGE

ŚWIATOPOGLĄD NEW AGE ŚWIATOPOGLĄD NEW AGE ŚWIATOPOGLĄD względnie stały zespół sądów (często wartościujących), przekonań i opinii na temat otaczającego świata czerpanych z rozmaitych dziedzin kultury, głównie z nauki, sztuki,

Bardziej szczegółowo

Doradztwo zawodowe w kontekście wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego i zawodowego

Doradztwo zawodowe w kontekście wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego i zawodowego Doradztwo zawodowe w kontekście wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego i zawodowego dr Izabella Kust 1 Regulacje prawne systemu doradztwa w Polsce 2 Podstawowym dokumentem w tym zakresie jest

Bardziej szczegółowo

Procedura organizowania indywidualnego nauczania w Liceum Ogólnokształcącym im. B. Prusa w Skierniewicach

Procedura organizowania indywidualnego nauczania w Liceum Ogólnokształcącym im. B. Prusa w Skierniewicach Procedura organizowania indywidualnego nauczania w Liceum Ogólnokształcącym im. B. Prusa Podstawa prawna: Ustawa z dnia 07 września 1991 roku o systemie oświaty ( tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pracy. SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 1. w Choszcznie. na lata 2015/ /2019

Koncepcja pracy. SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 1. w Choszcznie. na lata 2015/ /2019 Koncepcja pracy SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 1 w Choszcznie na lata 2015/2016 2018/2019 Choszczno 2015 r. 1 1. Założenia koncepcji. Koncepcja pracy szkoły jest dokumentem, który odpowiedzią na oczekiwania i potrzeby

Bardziej szczegółowo

Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku

Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku przy ulicy Korycińskiego. Była tutejszym nauczycielem,

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE PRAKTYKI*

ZGŁOSZENIE PRAKTYKI* Załącznik 1 WYŻSZA SZKOŁA HUMANITAS CENTRUM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH I SZKOLEŃ ul. Kilińskiego 43, 41-200 Sosnowiec ZGŁOSZENIE PRAKTYKI* studia podyplomowe TERAPIA PEDAGOGICZNA W ZAKRESIE REWALIDACJI DZIECI

Bardziej szczegółowo

Dzień przedsiębiorczości

Dzień przedsiębiorczości Program edukacyjny Dzień przedsiębiorczości XI edycja 2 kwietnia 2014 r. O Fundacji Fundacja Młodzieżowej Przedsiębiorczości to pozarządowa organizacja pożytku publicznego, której celem jest przygotowanie

Bardziej szczegółowo

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Gimnazjum nr 1 im. Ks. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Wąbrzeźnie Obowiązujący od 1 września 2015 r. Uchwała Rady Pedagogicznej z dnia 27 sierpnia 2015 r. 1

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET W BIAŁYMSTOKU WYDZIAŁ: PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII NAZWA MODUŁU/

UNIWERSYTET W BIAŁYMSTOKU WYDZIAŁ: PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII NAZWA MODUŁU/ UNIWERSYTET W BIAŁYMSTOKU WYDZIAŁ: PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII PLAN STUDIÓW KIERUNEK: PEDAGOGIKA SPECJALNA poziom kształcenia: jednolite magisterskie dyscyplina: pedagogika obowiązuje od roku akad. 2019/2020

Bardziej szczegółowo

Pedagogika - Spis treści CZĘŚĆ PIERWSZA PEDAGOGIKA? NAUKA O WYCHOWANIU 1. Pedagogika jako nauka 1.1. Cele rozdziału 1.2. Pojęcie nauki.

Pedagogika - Spis treści CZĘŚĆ PIERWSZA PEDAGOGIKA? NAUKA O WYCHOWANIU 1. Pedagogika jako nauka 1.1. Cele rozdziału 1.2. Pojęcie nauki. Pedagogika - Spis treści CZĘŚĆ PIERWSZA PEDAGOGIKA? NAUKA O WYCHOWANIU 1. Pedagogika jako nauka 1.1. Cele rozdziału 1.2. Pojęcie nauki. Klasyfikowanie nauk 1.3. Terminy podstawowe i pochodne w pedagogice

Bardziej szczegółowo

P R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y

P R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y Szkoła winna stać się kuźnią cnót społecznych, tak bardzo potrzebnych naszemu narodowi. Jan Paweł II P R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y Zespołu Szkół Techniczno Ekonomicznych im. Mikołaja Reja w Myślenicach

Bardziej szczegółowo

Łódź, ul.lokatorska 12; www.przedszkole.honoratki.pl

Łódź, ul.lokatorska 12; www.przedszkole.honoratki.pl Łódź, ul.lokatorska 12; www.przedszkole.honoratki.pl Sługa Boża Aniela Róża Godecka Patronka Przedszkola Rozwój dziecka w naszej placówce jest oparty na chrześcijańskiej koncepcji wychowania wyrastającej

Bardziej szczegółowo

Innowacje pedagogiczne

Innowacje pedagogiczne Konferencja dla nauczycieli języka polskiego szkoła podstawowa Innowacje pedagogiczne Małgorzata Roszak, nauczycielka konsultantka ds. nauczania języka polskiego w szkole podstawowej Program spotkania

Bardziej szczegółowo

Harmonogram szkoleń: marzec czerwiec 2019 r.

Harmonogram szkoleń: marzec czerwiec 2019 r. LUBELSKIE SAMORZĄDOWE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI Oddział tel/fax 83 33-2-60, konsultanci 83-32-50-90, organizacja ów 83-32-50-91, www.lscdn.pl; bialapodlaska@lscdn.pl Harmonogram szkoleń: marzec

Bardziej szczegółowo

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Jana Pawła II w Kroczewie

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Jana Pawła II w Kroczewie Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Jana Pawła II w Kroczewie 1. Podstawowe akty prawne regulujące funkcjonowanie Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa

Bardziej szczegółowo

Rola i znaczenie biblioteki szkolnej w systemie oświaty. Sulejówek, 21 marca 2017 r.

Rola i znaczenie biblioteki szkolnej w systemie oświaty. Sulejówek, 21 marca 2017 r. Rola i znaczenie biblioteki szkolnej w systemie oświaty Sulejówek, 21 marca 2017 r. Rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży to jeden z podstawowych

Bardziej szczegółowo

Studia Podyplomowe. Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna

Studia Podyplomowe. Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna I. Informacje ogólne Studia Podyplomowe Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna II. III. IV. Rekrutacja Charakterystyka studiów kwalifikacyjnych Program studiów V. Efekty kształcenia I. Informacje ogólne

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY M.P. Nr 50 z O.I. w Katowicach

KONCEPCJA PRACY M.P. Nr 50 z O.I. w Katowicach KONCEPCJA PRACY M.P. Nr 50 z O.I. w Katowicach Każde dziecko ma prawo do pełnego dostępu do edukacji bez względu na to, jaki prezentuje potencjał rozwojowy. Przedszkole integracyjne daje szansę rozwoju

Bardziej szczegółowo

TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA

TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA Autor: Prof. PAWEŁ TYRAŁA Tytuł: TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA zarys teorii oraz metodyki wychowania Recenzja Prof. Igor Kominarec Liczba stron: 240 Rok wydania: 2012 Spis treści WSTĘP Rozdział I TEORIA

Bardziej szczegółowo

Edukacja elementarna i integracyjna

Edukacja elementarna i integracyjna wykłady realizowane wspólnie z profilem ogólnoakademickim Forma zaliczenia Egz/ zal po sem. Humanistyczny/Pedagogigki Wydział/Instytut/Katedra PLAN STUDIÓW PIERWSZEGO STOPNIA KIERUNEK: PEDAGOGIKA STUDIA

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA ORGANIZACJI KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W STRĄCZNIE

PROCEDURA ORGANIZACJI KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W STRĄCZNIE PROCEDURA ORGANIZACJI KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W STRĄCZNIE Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.

Bardziej szczegółowo

Program kółka matematycznego kl. I III

Program kółka matematycznego kl. I III Literka.pl Program kółka matematycznego kl. I III Data dodania: 2011-01-12 18:28:44 Autor: Małgorzata Szumlak Program kółka matematycznego Mały mistrz matematyki dla klas I-III edukacji wczesnoszkolnej

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA LOGICUS W ROKIETNICY 2017/2018

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA LOGICUS W ROKIETNICY 2017/2018 KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA LOGICUS W ROKIETNICY 2017/2018 KONCEPCJA - CZTERECH ŻYWIOŁÓW. KONCEPCJA PRZEDSZKOLA LOGICUS JEST OPARTA NA KONCEPCJI STWORZONEJ PRZEZ CELESTYNA FREINETA Działania, które podejmujemy,

Bardziej szczegółowo

O KURSACH I SZKOLENIACH DLA NAUCZYCIELI W ROKU SZKOLNYM

O KURSACH I SZKOLENIACH DLA NAUCZYCIELI W ROKU SZKOLNYM PRO BONO Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Kielce, ul. Sienkiewicza 60A/7 I N F O R M A T O R O KURSACH I SZKOLENIACH DLA NAUCZYCIELI W ROKU SZKOLNYM 2010/11 Szanowni Państwo Jesteśmy niepubliczną placówką

Bardziej szczegółowo

Projekt Dobry start przedszkolaka jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Dobry start przedszkolaka jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt Dobry start przedszkolaka jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Od sierpnia 2012 r. Przedszkole Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie realizuje

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (przedmiotu lub grupy przedmiotów)

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (przedmiotu lub grupy przedmiotów) OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (przedmiotu lub grupy przedmiotów) Nazwa modułu Przygotowanie w zakresie dydaktycznym Przedmioty: Dydaktyka techniki w szkole podstawowej Dydaktyka zajęć komputerowych w szkole

Bardziej szczegółowo

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO ZESPOŁU SZKÓŁ MISTRZOSTWA SPORTOWEGO W GORZOWIE WLKP. I. Podstawy prawne programu Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. PRAWO OŚWIATOWE (Dz. U. z 2017r. poz. 59 z

Bardziej szczegółowo