RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ Przedszkole Prywatne Entliczek Pentliczek Lublin Lubelski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Lublinie

2 Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. 2 / 39

3 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Renata Olszewska, Urszula Gralewska. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w przedszkolu nauczycieli, innych pracowników, dzieci, ich rodziców, partnerów przedszkola i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor przedszkola Nauczyciele Pracownicy niepedagogiczni Dzieci Rodzice Partnerzy przedszkola, przedstawiciele samorządu lokalnego Metoda/technika Sposób doboru próby Wielkość próby/liczba obserwowanych jednostek Indywidualny wywiad nd nd pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) nd nd Ankieta elektroniczna (CAWI) Badanie na próbie pełnej 10 "Przedszkole, w którym pracuję" Wywiad grupowy Nauczyciele zróżnicowani pod 6 zogniskowany (FGI) względem stażu i pracy w zespołach zadaniowych oraz psycholog Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Ankieta audytoryjna (PAPI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Pracownicy inni niż nauczyciele: woźne oddziałowe, pracownicy techniczni Przedstawiciele najstarszej grupy Przedstawiciele rady rodziców i rad grupowych, reprezentujący różne roczniki oraz wszyscy chętni Rodzice obecni w trakcie badania na terenie przedszkola Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Obserwacja zajęć Wszystkie grupy 6 Obserwacja przedszkola Wewnątrz i na zewnątrz nd Analiza danych zastanych / 39

4 Informacja o placówce Nazwa placówki Przedszkole Prywatne Entliczek Pentliczek Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Przedszkole Lublin AGATOWA Numer 21 Kod pocztowy Urząd pocztowy LUBLIN Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter niepubliczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze Oddziały Nauczyciele pełnozatrudnieni Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy LUBELSKIE Lublin Lublin gmina miejska Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia 4 / 39

5 Wprowadzenie: obraz placówki Raport, do którego lektury Państwa zapraszamy, jest rezultatem zewnętrznej ewaluacji problemowej przeprowadzonej w Przedszkolu Prywatnym entliczek pentliczek w Lublinie. Poniżej znajdą Państwo informacje o przedszkolu, wynikające z badań w zakresie obszarów: efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej przedszkola, procesy zachodzące w przedszkolu, funkcjonowanie przedszkola w środowisku lokalnym i zarządzanie przedszkolem. Należy podkreślić, iż wszystkie zawarte w niniejszym tekście tezy i dane znajdują potwierdzenie w wynikach badań. Działalności przedszkola przyświeca myśl przewodnia: entliczek pentliczek więcej niż przedszkole. Przedszkole prowadzi systemowe i spójne działania mające na celu wszechstronny rozwój dzieci, w oparciu o autorską Metodę Pozytywnego Wsparcia, powstałą jako wynik kilkuletnich doświadczeń pracy przedszkola. Wpisuje się ona w dewizę przedszkola Zauważaj to, co jest dobre w każdym człowieku. Każde dziecko otrzymuje indywidualne wsparcie, z uwzględnieniem jego potrzeb i możliwości w zakresie sfery emocjonalnej, umiejętności dydaktycznych, społecznych, sprawności fizycznej, ruchowej i rozwoju mowy. O dużej dbałości o jakość nauczania i wychowania świadczy stała obecność dwóch nauczycieli w każdej grupie. Dzieci mają też zapewnioną pomoc psychologa i logopedy, który jest na stałe zatrudniony w przedszkolu. Warto zwrócić uwagę na fakt, że w przedszkolu zostały opracowane autorskie programy: wychowawczy i psychoprofilaktyczny. Psycholog prowadzi także zajęcia z rodzicami w ramach Szkoły dla Rodziców. Na stronie www zamieszczony jest ogólnodostępny kącik logopedyczny bardzo obszerny materiał dla rodziców dzieci potrzebujących wsparcia w tym zakresie. Na uwagę zasługuje szeroka gama zajęć dodatkowych dla dzieci: basen, szachy, balet, tańce, karate, szkółka narciarska. Dzieci bardzo chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w przedszkolu. Rozbudzaniu aktywności dzieci sprzyja także różnorodność form aktywizujących, wykorzystywanych podczas zajęć dydaktycznych. Warto podkreślić, że w przedszkolu zorganizowany został Tydzień bez zabawek, mający na celu rozwijanie kreatywności dzieci. Wszystkie zabawki dzieci wykonywały same, wykorzystując różnorodne materiały. Akcja ta została zauważona i rozpropagowana przez media ogólnopolskie. Przedszkole realizuje Program Adaptacji Przedszkolnej Entliczkowo. Zajęcia w Entliczkowie są otwarte nie tylko dla dzieci przyjętych do przedszkola, ale dla wszystkich chętnych. Organizowane jest też Wakacyjne Entliczkowo, czyli wakacyjne zajęcia dla dzieci nie tylko uczęszczających stale do przedszkola, lecz także dla dzieci z osiedla, w którym mieści się przedszkole. W opinii przedstawicieli instytucji współpracujących z placówką zatrudnienie i praca w tym przedszkolu związana jest z dużym prestiżem. Przedszkole współpracuje z wieloma podmiotami działającymi w lokalnym środowisku, co pozytywnie wpływa na rozwój dzieci. Realizuje wiele przedsięwzięć i programów, m.in. projekt Włóczykij czy Przedszkolaki gotują (przedszkole dysponuje profesjonalnym, mobilnym sprzętem kuchennym, dostosowanym do potrzeb programu, a zajęcia prowadzone są przez profesjonalnego kucharza). Wymiernym efektem pracy przedszkola i indywidualnego podejścia do każdego dziecka jest fakt, że dzieci kończące przedszkole są bardzo dobrze przygotowane do nauki szkolnej. Absolwenci przedszkola doskonale dają sobie radę w szkole. Świadczą o tym listy pochwalne, e, opinie wyrażane przez rodziców na forum na stronie www. Dyrektor i nauczyciele dbają o kontakt z absolwentami, którzy wraz ze swoimi rodzicami są zapraszani i włączani w życie przedszkola. Aktywnie biorą udział w uroczystościach i imprezach (np. spływy kajakowe, kuligi). Warto podkreślić, że rodzinna atmosfera panująca w przedszkolu, zarówno wśród pracowników, jak i rodziców sprzyja zacieśnianiu więzi, a kontakty te wykraczają poza przedszkole. Organizowane są wspólne wyjazdy, w których uczestniczą rodzice z dziećmi, dyrektor i nauczyciele. Należy także zauważyć, że rodzice mają bardzo duży wpływ na działania przedszkola. Panująca w przedszkolu przyjacielska i partnerska atmosfera, stwarzana przez dyrektora i pracowników oraz ich otwartość, sprzyja wyrażaniu opinii. Wszelkie uwagi, sugestie i prośby są brane pod uwagę. Wszystkie decyzje dotyczące przedszkola podejmowane są po konsultacjach z rodzicami. Rzeczywiście Przedszkole Prywatne entliczek pentliczek - to więcej niż przedszkole. 5 / 39

6 Wyniki ewaluacji: Obszar: Efekty Wymaganie: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności Komentarz: Przedszkole prowadzi systemowe i spójne działania mające na celu wszechstronny rozwój dzieci. Służy temu autorska Metoda Pozytywnego Wsparcia, powstała jako wynik kilkuletnich doświadczeń pracy przedszkola. Każde dziecko otrzymuje indywidualne wsparcie, z uwzględnieniem jego potrzeb i możliwości w zakresie sfery emocjonalnej, umiejętności dydaktycznych, społecznych, sprawności fizycznej, ruchowej i rozwoju mowy. Dzieci na stałe mają zapewnioną pomoc psychologa i logopedy. Przedstawione poniżej argumenty świadczą o bardzo wysokim poziomie spełniania wymagania. Dzieci potrafią działać samodzielnie i w grupie. Dzieci potrafią samodzielnie myć ręce i twarz, poprawnie trzymać łyżkę i widelec, samodzielnie załatwiać potrzeby fizjologiczne i rozbierać się. Większość rodziców w ankiecie i pracownicy niepedagogiczni w wywiadzie wskazali na powyższe umiejętności, jako niesprawiające dzieciom trudności. Zdaniem rodziców (15 z 40 badanych) większą trudność sprawia dzieciom ubieranie się, a szczególnie zapinanie guzików (23 z 40 ankietowanych), co potwierdzają także pracownicy przedszkola. Dzieci w wywiadzie podały, że w przedszkolu nauczyły się ubierać, składać ubrania, układać zabawki, nakrywać do stołu. Ostatnio, jak poinformowały, na zajęciach uczyły się o dniu i nocy. Podkreślają, że w przedszkolu uczą się i bawią. W opinii dyrektora, wyrażonej w wywiadzie, dzieci potrafią działać także w zespole. Przede wszystkim sprzyja temu praca w grupach. Dzieci mają opracowane kodeksy zachowań, które podkreślają wartość wspólnego działania. W przedszkolu prowadzone są zajęcia, które kładą nacisk na umiejętność współdziałania, pomocy, wspierania się, realizowania wspólnych zadań. Jak podkreśla dyrektor, metoda Marii Montessori, która opiera się na indywidualnej pracy, uczy dzieci cierpliwości, muszą poczekać aż inne dziecko skończy się bawić. Natomiast praca metodą Weroniki Sherborne to nauka współpracy, tworzenia relacji. Dzieci adaptują się do grup rówieśniczych. Prawie wszyscy rodzice (38 z 40) wskazują w ankiecie, że dzieci chętnie bawią się z rówieśnikami, prawie wszyscy (39 z 40) twierdzą też, że potrafią respektować zasady przyjęte w trakcie zabaw z rówieśnikami. 34 ankietowanych rodziców stwierdza, że ich dziecko potrafi rozwiązywać konflikty z rówieśnikami. Na podstawie obserwacji dzieci można stwierdzić, że dzieci potrafią działać samodzielnie i w grupie. w grupie. Dzieci zachowywały się grzecznie, zgodnie z przyjętymi normami. W przedszkolu tworzy się warunki sprzyjające aktywności ruchowej dziecka oraz wspiera działania twórcze dzieci. Wszyscy nauczyciele (10) i dyrektor w ankiecie wskazują, że aktywność ruchowa jest włączona w pakiet zajęć prowadzonych przez nauczyciela opiekującego się grupą oraz zajęcia aktywizujące prowadzone są przez specjalistów (np. rytmika, taniec) i włączone w podstawowy pakiet zajęć, dostępny bez żadnych ograniczeń dla wszystkich dzieci. Wszyscy ankietowani uważają, że aktywności ruchowej służy maksymalnie długi czas spędzany na placu zabaw. Aktywności ruchowej dzieci sprzyjają, jak podają dyrektor i nauczyciele, zajęcia prowadzone Metodą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne w poszczególnych grupach przez nauczyciela i psychologa. Organizowanie zajęć gimnastycznych zgodnych z metodyką (zajęcia wg K. Wlaźnik); organizowanie zajęć ruchowych w wąwozie, na boisku, na placu zabaw; organizowanie ćwiczeń porannych oraz zabaw ruchowych, będących przerywnikiem podczas trwania zajęć dydaktycznych; codzienne spacery i zabawy na świeżym powietrzu - zabawy na śniegu, na placu zabaw, na boisku; wizyty na stadninie koni, wycieczki do leśniczówki. Rozwój ruchowy wspierany jest także poprzez organizowanie zajęć dodatkowych takich jak karate, basen (dodatkowo dzieci mogą chodzić na basen z rodzicami w weekendy do szkoły, w której uczą się pływać w ciągu tygodnia), balet, szkółka narciarska, które są wybierane zgodnie z zainteresowaniami dzieci. Organizowanie są imprezy rodzinne wykorzystujących aktywność ruchową, np. zimowy kulig, spływ kajakowy, rajd rowerowy, rodzinne pikniki połączone z zawodami sportowymi. Dzieci w wywiadzie potwierdzają, że lubią wychodzić na dwór. Po obiedzie, po czytaniu wychodzimy 6 / 39

7 na dwór. Na dworze bawimy się, biegamy, poznajemy przyrodę. Partnerzy w wywiadzie podkreślają, że przedszkole organizuje zajęcia sprzyjające aktywności ruchowej dzieci. Obserwacja zajęć pozwala stwierdzić, że dzieci nauczyciele stwarzają dzieciom możliwość aktywności ruchowej. Infrastruktura zapewnienia dzieciom możliwości aktywności ruchowej. Przedszkole wspiera także działania twórcze dzieci. Do działań przedszkola w tym zakresie dyrektor i nauczyciele w ankiecie zaliczają np. rysunek, który jest włączony w pakiet zajęć prowadzonych przez nauczyciela opiekującego się grupą oraz organizowanie w przedszkolu zajęć prowadzonych przez specjalistów (np. rytmika, taniec) i włączonych w podstawowy pakiet zajęć, dostępny nieodpłatnie dla wszystkich dzieci. Nauczyciele i dyrektor w czasie rady pedagogicznej podkreślili, że nauczyciele stworzyli zespół artystyczny, który dba o zaplecze, dostarcza materiałów umożliwiających działania twórcze. Powstał też kącik informacyjny na temat twórczego wykorzystywania z dziećmi wolnego czasu. W przedszkolu odbywają się zajęcia artystyczne prowadzone przez rodziców: warsztaty, np. ozdoby świąteczne, zajęcia florystyczne, filcowanie, stroiki z dyni. Prowadzone są warsztaty fizyczno chemiczne, eksperymentalno matematyczny, geograficzny. Ciekawą inicjatywą, w którą włączyli się także rodzice, była akcja,,drugie życie zabawek. Dzieci wspólnie z rodzicami reperowały zepsute zabawki. Było to działanie edukacyjne, bo jak podkreślają rodzice i nauczyciele, dyrektor wykazuje szczególną dbałość o to, by zabawki posiadały atesty bezpieczeństwa i były w razie potrzeby na bieżąco wymieniane. Dzieci biorą udział w wielu konkursach, m.in.,,rytm i melodia, Wiosenne przebudzenie, Festiwalu piosenki angielskiej, Był sobie król, był sobie paź, międzyprzedszkolnych zawodach, konkursie ekologicznym, aktorskim. W przedszkolu organizowanych jest bardzo wiele uroczystości i imprez, jak podaje dyrektor, przynajmniej jedna w ciągu miesiąca, np.: Jasełka, Dzień Babci, Dziadka, Mamy, Taty, Dzień Dziecka, występy dzieci na koniec roku. W programie psychoprofilaktycznym zaplanowany jest miesiąc działań twórczych. Rozwijaniu uzdolnień twórczych dzieci służy także bardzo bogata oferta zajęć dodatkowych balet, tańce, karate, szachy. Organizowane są spotkania autorskie, wieczorek poezji jesiennej, galeria sztuki. W salach i na korytarzach prezentowane są efekty różnorodnej aktywności twórczej dzieci. W przedszkolu analizuje się osiągnięcia dzieci. Analiza ta uwzględnia możliwości rozwojowe dzieci. W opinii wszystkich nauczycieli i dyrektora w przedszkolu analizuje się osiągnięcia dzieci. Nauczyciele podają, że służy temu systematyczne analizowanie arkuszy obserwacji dostosowanych do wieku metrycznego dziecka (3 razy w roku), co daje szansę, by dostosować realizowany materiał do jego indywidualnego rozwoju. Dotyczy to wszystkich sfer rozwoju dziecka poprzez sferę emocjonalną, rozwój mowy, umiejętności dydaktyczne, społeczne, sprawność fizyczna, ruchowa. W tym roku nauczyciele korzystają z szerokiego arkusza obserwacji udostępnionego przez panią psycholog zmodyfikowanego do potrzeb przedszkola. Prowadzona jest też ewaluacja osiągnięć dzieci, z uwzględnieniem ich możliwości rozwojowych, przeprowadzaną w oparciu o Metodę Pozytywnego Wsparcia (ocena dokonywana przez nauczycieli i rodziców, raz w roku jest tworzony wykres umiejętności i osiągnięć). Oceniane są inne sfery, nacisk położony jest na grafomotorykę, umiejętność czytania globalnego, kształcenie matematyczne, spostrzegawczość, język angielski. Mimo że zadania z MPW dla danej grupy wiekowej są jednakowe, to każde dziecko oceniane jest indywidualnie, z uwzględnieniem jego możliwości. Nauczyciele inaczej od pozostałych dzieci w grupie oceniają np. wytwory dziecka z nadwzrocznością, dziecka młodszego (jego sukces jest innym sukcesem niż u dziecka starszego), dzieci, które mają problem z emocjami (sukcesem np. jest to, że poradziły sobie podczas przedstawienia wyszły na scenę), dziecka, które ma ograniczenia fizyczne, dziecka obcojęzycznego. W MPW dzieci w każdy piątek dostają pracę domową do wykonania samodzielnie lub przy wsparciu rodziców. W poniedziałek dokonywana jest analiza osiągnięć, jak i co udało się zrealizować (nauczyciele wspólnie z dziećmi sprawdzają prace domowe i oceniają, biorąc pod uwagę ich możliwości, czy prace były wykonane samodzielnie czy z pomocą rodziców). Nauczyciele sprawdzają, na ile umiejętności zostały opanowane, dalej je wspierają i rozwijają. Z miesiąca na miesiąc zmienia się stopień trudności, można więc dokonywać porównań i obserwować rozwój. Analizie osiągnięć dzieci służy też monitoring i bieżąca obserwacja rozwoju społeczno-emocjonalnego, obserwowanie dziecka podczas zajęć i zabaw swobodnych; obserwacja i monitoring rozwoju mowy oraz informacje zwrotne uzyskiwane od rodziców, od psychologa i logopedy. Analiza prowadzona jest także poprzez dokonywanie analizy wytworów (każde dziecko posiada swoją teczkę, w której gromadzone są prace plastyczne, dzięki temu można analizować rozwój umiejętności plastycznych); analizę kart pracy; analizę postępów podczas tworzenia swobodnych wypowiedzi, opowiadania treści historyjek obrazkowych, sposobu formułowania odpowiedzi; analizowanie materiału z fotorelacji, która prowadzona jest na bieżąco przez cały rok (materiały reportażowe - zdjęcia wykonywane w trakcie różnorakiej działalności dzieci); analizowanie nagrań z występów oraz różnych imprez przedszkolnych (analizie podlega nie 7 / 39

8 tylko umiejętność wcielania się w rolę, ale także odporność emocjonalna dzieci); prowadzenie corocznych diagnoz logopedycznych i ocena stopnia rozwoju mowy w stosunku do lat ubiegłych. Na piśmie udzielana jest rodzicowi informacja zwrotna na temat rozwoju mowy. Jeżeli dziecko wymaga wsparcia, proponowany jest przez logopedę program terapii. Dzięki analizie określany jest indywidualny rozwój każdego dziecka, co pozwala na realizowanie treści związanych i dopasowanych do indywidualnego tempa jego rozwoju. Analiza pokazuje również tempo i wzrost umiejętności dzieci, które stanowią fundament do doboru treści, metod i form nauczania. Wszystkie prowadzone działania wyrównawcze wynikają z analizy. W przypadku najstarszych grup wiekowych prowadzona jest analiza gotowości szkolnej w oparciu o arkusze WSIP, które badają podstawowe sfery, niezbędne do tego, by dziecko przystąpiło do nauki w szkole. Codziennie dokonywane są analizy, np. dotyczące sprawności manualnej, rozwoju umiejętności twórczych dziecka, analiza wytworów, prac. Analizowane są wszystkie karty pracy, które stosowane są na co dzień. Analizuje się zachowania podczas zabaw swobodnych (proces usamodzielniania się dzieci, wchodzenia w relacje, nawiązywanie przyjaźni, rozwiązywania konfliktów). Jak wskazują nauczyciele, istnieją pewne ograniczenia w analizie osiągnięć dzieci, spowodowane są one: wstępnym okresem adaptacyjnym w przedszkolu, barierą językową dziecka cudzoziemskiego oraz nieobecnością dziecka na zajęciach. W przedszkolu wdraża się wnioski z analizy osiągnięć dzieci. W opinii nauczycieli i dyrektora w przedszkolu wdraża się wnioski z analizy osiągnięć dzieci. Przykłady wdrożonych wniosków, podane przez nauczycieli i dyrektora, to: 1. Dostosowanie form, metod i treści do grupy oraz zindywidualizowanych potrzeb dzieci. 2. Tworzenie indywidualnych planów pracy. 3. Przekazywanie informacji zwrotnych rodzicom - listy, rozmowy indywidualne, dotyczące rozwoju ich dzieci. 4. Konsultacje z psychologiem, logopedą i innymi nauczycielami. Ponadto, jak wskazują nauczyciele w ankiecie, wyniki z analizy osiągnięć dzieci wykorzystują do tworzenia indywidualnych planów pracy w zależności od potrzeb i możliwości dziecka (planowania indywidualnej pracy z dziećmi wykazującymi szczególne uzdolnienia lub do tworzenia indywidualnych planów pracy korekcyjno - kompensacyjnej w przypadku dzieci z trudnościami), prowadzenia zajęcia korekcyjno- kompensacyjnych, zajęć logopedycznych. Wprowadzane zmiany przyczyniają się do rozwijania umiejętności dzieci. Prawie wszyscy ankietowani rodzice (39 z 40 badanych) twierdzą, że przedszkole wspiera rozwój uzdolnień dzieci. 1 rodzic jest odmiennego zdania (raczej nie). Zdaniem nauczycieli, uczestniczących w wywiadzie, do rozwoju umiejętności dzieci przyczyniły się zmiany, wprowadzone w tym lub poprzednim roku szkolnym.. Powołane zostały zespoły, mające na celu wspieranie rozwoju i zainteresowań dzieci: zespół do spraw plastyczno artystycznych dba o to, by były ciekawe materiały plastyczne, pomysły na kreatywne prace plastyczne, materiały i informacje ze szkoleń, warsztaty plastyczne; zespół do spraw kultury szuka ciekawych propozycji (teatralne, plastyczne, kulturalne) dla dzieci i rodziców, z których mogą skorzystać w środowisku lokalnym, poza placówką, w czasie wolnym; zespół do spraw literatury, muzyki sprawdza, czym się interesują dzieci w poszczególnych grupach, wyszukuje książki, dokonuje odpowiednich zakupów w księgarni, nawiązał współpracę z wydawnictwem. Ustrukturyzowano plan tygodniowy zajęć, by rozwijać umiejętności dzieci i usystematyzować pracę. Dokonano podziału, by w jednym dniu prowadzone były zajęcia dominujące (gimnastyczne, matematyczne, rozwijanie mowy i myślenia), by skoncentrować się na jednej sferze rozwoju. Jak podkreślają nauczyciele, dzięki temu łatwiej jest ukierunkowywać pracę, kontrolować i wpływać na rozwój umiejętności dzieci. Wybór sfer jest zmienny, by wszystkie sfery były realizowane. Opracowany został program psychoprofilaktyczny, obejmujący całą sferę emocjonalną, przeprowadzane są cotygodniowe zajęcia we wszystkich grupach, dostosowane do wieku. Wprowadzono tablice dyżurów dzieci na początku każdego tygodnia imię dziecka przyporządkowane jest do emblematu symbolizującego dyżur. Czasami dzieci same wybierają dyżur, który chcieliby pełnić (pomoc przy stoliku, dbania o dywany i rośliny, pomocna dłoń nauczyciela, dyżurny od zabawek). Nauczyciele zauważają, ze rozwija to umiejętności dzieci, uczy odpowiedzialności. Kształtowane są umiejętności samoobsługowe wprowadzony został nóż do obiadu u 4 latków, sprzątanie po obiedzie dzieci same odnoszą talerze po obiedzie, same przynoszą drugie danie, kompot. Tworzone są okazjonalne kąciki zainteresowań, np. kącik teatralny, mini-biblioteka. 8 / 39

9 Realizacja projektu Włóczykij kształtuje umiejętności społeczne, uczy znalezienia się w różnych sytuacjach, przygotowuje dzieci do wejścia w relacje społeczne (wyjścia do różnych instytucji przynajmniej raz w miesiącu, jazda autobusami MPK). Realizacja projektu Przedszkolaki gotują kształtuje samodzielność, organizowane są zajęcia tematyczne, np. potrawy włoskie, tydzień czekolady. W tym i poprzednim roku większy nacisk położony został na realizację programu Pasje i zawody rodziców. Na zajęcia do przedszkola przychodzą rodzice i opowiadają o swoim zawodzie, dzielą się swoimi pasjami. Często sami rodzice wychodzą z inicjatywą. Do przedszkola zapraszani są goście (np. policjant, garncarz, strażak, kucharz, lekarz, stomatolog), którzy przybliżają różne zawody. Nawiązana została współpraca z pracownią plastyczną Kolorowe łapki, gdzie odbywają się profesjonalne zajęcia artystyczne. Wprowadzono zajęcia Englisch Morning (wszystkie dzieci, korzystające z dodatkowego j. angielskiego, codziennie rano spędzają czas z nauczycielem i w trakcie zabawy rozmawiają po angielsku) i Englisch Activity, żeby bardziej rozwijać umiejętności z języka angielskiego. Wprowadzono też zajęcia dodatkowe z j. hiszpańskiego. Dokonana została zmiana nauczycieli prowadzących zajęcia dodatkowe. Na tablicy wywieszone są podziękowania i dyplomy za udział przedszkola w różnego rodzaju przedsięwzięciach. Przedstawione powyżej argumenty wskazują na bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Dzieci są aktywne Komentarz: Dzieci bardzo chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w przedszkolu. Na uwagę zasługuje szeroka gama zajęć dodatkowych dla dzieci: basen, szachy, balet, karate, szkółka narciarska. Rozbudzaniu aktywności dzieci sprzyja także różnorodność form aktywizujących, wykorzystywanych podczas zajęć dydaktycznych. W przedszkolu zorganizowany został Tydzień bez zabawek, mający na celu rozwijanie kreatywności dzieci. Wszystkie zabawki dzieci wykonywały same, wykorzystując różnorodne materiały. Akcja ta została zauważona i rozpropagowana przez media ogólnopolskie. Przedstawione poniżej argumenty świadczą o bardzo wysokim poziomie spełniania wymagania. Dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w przedszkolu. Wszyscy ankietowani rodzice stwierdzili, że ich dziecko chętnie uczestniczy w zajęciach z oferty podstawowej. 25 z 40 ankietowanych uważa, że dzieci także chętnie biorą udział w zajęciach dodatkowych. Dzieci twierdzą, że lubią się bawić w liska, głuchy telefon, jeżyka. Nauczycie w ankiecie wskazują, że dzieci biorą aktywny udział w zajęciach, chętnie zgłaszają się do odpowiedzi, zadają liczne pytania, bardzo angażują się w śpiewanie podczas zajęć oraz zabawy leksykalne i ruchowe, wykazują się pomysłowością podczas przygotowywania i prezentacji pomocy, uczestniczą w zadaniach grupowych wymagających współpracy, jak i tych, które wykonują indywidualnie. Proponują zabawy lub biorą aktywny udział w proponowanych aktywnościach podczas zajęć dydaktycznych - śpiewają, tańczą, grają na instrumentach, malują, lepią z plasteliny, wykonują ćwiczenia ortofoniczne (tzw. gimnastyka buzi i języka), ćwiczenia gimnastyczne, naśladowcze, rozwiązują zagadki, zadania matematyczne - przeliczają, porządkują zbiory, porównują ich liczebność, określają położenie przedmiotów, porównują wielkości itd., uczestniczą w zabawach ruchowych, opowieściach ruchowych, odgrywają scenki sytuacyjne lub pantomimiczne. Dzieci podejmują decyzję (przez głosowanie), w jaką zabawę chcą się bawić. Chętnie biorą udział w grach, podczas których wspólnie rozwiązują zadania, biorą udział w eksperymentach - przygotowują je, samodzielnie sprawdzają wyniki. Pełnią dyżury, dbają o porządek w sali, w miejscu nauki, zabawy. W ramach projektu Przedszkolaki gotują często uczestniczą w zajęciach kulinarnych - uczą się przygotowywać proste posiłki, pomagają w pieczeniu ciast na rodzinne spotkania. Przygotowują prace plastyczne - upominki dla osób z rodziny lub gości odwiedzających przedszkole. Uczestniczą w spotkaniach poza przedszkolem, odpowiadają na pytania i zadają pytania osobom, 9 / 39

10 z którymi się spotykają, biorą udział w wycieczkach, czasami udzielają wywiadów do TV. Podczas realizacji programy psychoprofilaktycznego każde dziecko uczy się opowiadać o sobie, mówić o swoich mocnych stronach, umiejętnościach, prezentować się przed innymi. Dzieci podejmują próby oceny swojego zachowania. W celu uatrakcyjnienia zajęć i zaangażowania wszystkich dzieci nauczyciele wykorzystują rzutnik i programy multimedialne. Dzieci dzielone są na mniejsze grupy, dzięki czemu wszystkie się aktywizują, organizowane są zajęcia i zabawy uczące współpracy, wymagające zaangażowania całej grupy, zwiększające poczucie przynależności do grupy. Dzieci decydują o rodzaju podejmowanej aktywności podczas wyborów kontrolowanych, przejmują inicjatywę, wykorzystywany jest ich potencjał twórczy. Wśród działań sprzyjających aktywności dzieci nauczyciele wymieniają w wywiadzie organizację Kolorowych dni w przedszkolu na powitanie poszczególnych pór roku w te dni wszyscy przebierają się w ubrania w takich kolorach, które symbolizują pory roku, są też zajęcia związane z danym kolorem. Kolorowe dni organizowane są na zmianę z pokazami mody tematycznej. Na zajęciach przeprowadzane są eksperymenty, prowokujące dzieci do obserwacji, formułowania wniosków. Jest kącik eksperymentalno matematyczny, plastyczny, geograficzny, kącik z pomocami M. Montessori, kąciki przyrody (dzieci przynoszą skarby, które znajdą, np. z wyjazdów wakacyjnych), hodowle roślin na parapetach. W przedszkolu obchodzone są Światowe dni żółwia, Światowy dzień pizzy. Aktywności dzieci sprzyja pełnienie dyżurów (zgłaszają, który chcieliby pełnić -pomoc przy stoliku, odpowiedzialność za dywany i rośliny, pomocna dłoń nauczyciela, dyżurny od zabawek). Dzieci mają możliwość brania udziału w konkursach w przedszkolu i na zewnątrz tanecznym, muzycznym, patriotycznym, piosenki angielskiej, Portret moich dziadków, kartek świątecznych, konkursie recytatorskim o tematyce ekologicznej. W przedszkolu zorganizowany został Tydzień bez zabawek, mający na celu rozwijanie kreatywności dzieci (wyniesiono wszystkie zabawki, dzieci same musiały je wykonywać, wykorzystując różnorodne materiały) akcja ta była zauważona i rozpropagowana w mediach lokalnych i ogólnopolskich; Drugie życie zabawek (naprawa zabawek we współpracy z rodzicami). Organizowane są akcje charytatywne Góra grosza, Szlachetna paczka, akcja zbierania nakrętek, współpraca ze schroniskiem dla zwierząt. Wykonywane były kartki świąteczne na kiermasz zorganizowany na rzecz chorej dziewczynki. Aktywności dzieci służy nawiązywanie współpracy ze środowiskiem lokalnym wycieczki na pocztę, fryzjera, przychodni zdrowia, sklepu zoologicznego, ogrody botanicznego, skansenu, teatru. Przedszkole organizuje eventy okolicznościowe, np. parada z okazji EURO 2012, pożegnanie zimy. Różnorodność form aktywizujących wykorzystywanych podczas zajęć dydaktycznych także rozbudza aktywność dzieci. Zdaniem pracowników niepedagogicznych dzieci uczestniczą w zajęciach bardzo chętnie. Świadczy o tym, ich zdaniem to, że codziennie pytają o zajęcia. Jak podkreślają, dzieci uczestniczą we wszystkich zajęciach z oferty dodatkowej. Także w opinii partnerów dzieci bardzo chętnie uczestniczą w zajęciach. Dzieci wykazują duże zainteresowanie zajęciami, zadają dużo pytań, zawsze okazują entuzjazm i ciekawość. Są otwarte na coś nowego, na nowe osoby. W trakcie obserwowanych zajęć wszystkie dzieci angażowały się. Ich aktywności sprzyjały działania podejmowane przez nauczycieli i stwarzana przez nich przyjazna atmosfera. Dzieci są zachęcane do samodzielności w działaniach prorozwojowych. W opinii dyrektora, nauczycieli i rodziców, wyrażonej w wywiadzie, dzieci w przedszkolu zachęcane są do samodzielnych działań. W tym celu nauczyciele umożliwiają dzieciom samodzielny wybór zajęć w czasie wolnym. Mają one dostęp do wszystkich materiałów, pomocy, mogą same decydować o swojej aktywności; czym się pobawią, jak sobie zorganizują zabawę. Różnorodność pomocy dydaktycznych i kąciki zainteresowań wspomagają inspirowanie aktywności. Mają możliwość wyboru tematu na zajęciach plastycznych, swobodnej ekspresji podczas zajęć ruchowych. Dzieci pełnią dyżury, samodzielnie noszą talerze, kubki. Posługują się wszystkimi sztućcami, także nożami. Samodzielne wykonują czynności samoobsługowe, biorą swoje przybory do mycia, myją kubeczki. Dzieci stawiane są w sytuacjach zadaniowych, by potrafiły same sobie poradzić (podejmij decyzję, co byś zrobił). Uczone są także samodzielnego rozwiązywania konfliktów. Jak podkreślają nauczyciele, kładą duży nacisk na samodzielność w różnych obszarach. Szeroka gama zajęć dodatkowych dla dzieci, basen, szachy, balet, karate, szkółka narciarska, spotkania z gośćmi w przedszkolu także sprzyjają kształtowaniu samodzielności. Zajęcia dodatkowe rozwijają i są inspiracją do organizacji czasu wolnego. Dzieci w trakcie wywiadu akcentowały możliwość samodzielnego decydowania o wyborze zabaw. Rodzice w trakcie wywiadu podkreślili fakt, że dzieci w przedszkolu są wdrażane do samodzielności. Dotyczy to czynności samoobsługowych (ubieranie, jedzenie nożem i widelcem, mycie rąk i zębów), ale także umiejętności 10 / 39

11 kulinarnych, które dzieci nabywają dzięki zajęciom organizowanym w przedszkolu. Rodzice zaznaczyli, że dzieci wyniosły z przedszkola te umiejętności, które sprawiały im kłopot. Czynności, których wyegzekwowanie w domu było trudne, teraz nie sprawiają dzieciom problemu i chętne je wykonują (np. sprzątanie po zabawie). Dzieci samodzielnie chcą wykonywać większość podstawowych czynności. Dzięki pochwałom i naklejkom, dawanym jako nagrody, dzieci same chętnie angażują się do pomocy w domu. W opinii partnerów w przedszkolu kształtowana jest samodzielność dzieci. Podkreślają, że widać ogromny progres w czynnościach samoobsługowych i samodzielności. W trakcie obserwowanych zajęć nauczyciele zachęcali dzieci do samodzielnego wykonywania zadań. Dzieci miały też możliwość wyboru zabaw, a także wyboru formy zajęć. Przedstawione powyżej argumenty wskazują na bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Komentarz: W przedszkolu analizuje się i ocenia podejmowane działania wychowawcze, między innymi w ramach ewaluacji autorskiej Metody Pozytywnego Wsparcia, która wpisuje się w dewizę przedszkola Zauważaj to, co jest dobre w każdym człowieku. Oceny działań dokonują zarówno nauczyciele, jak i rodzice. W przedszkolu podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań, co potwierdzają wszyscy respondenci. Na uwagę zasługuje fakt, że w przedszkolu został opracowany program wychowawczy i autorski program psychoprofilaktyczny. Przedstawione poniżej argumenty świadczą o bardzo wysokim poziomie spełniania wymagania. Dzieci mają poczucie bezpieczeństwa. Rodzice podczas wywiadu oraz zdecydowana większość ankietowanych rodziców stwierdziła, że ich dziecko w przedszkolu czuje się bezpiecznie. W ich opinii równie ważne jak bezpieczeństwo fizyczne jest bezpieczeństwo psychiczne dzieci. Podkreślili, że dzieci bardzo chętnie chodzą do przedszkola, często nie chcą z niego wychodzić do domu, co świadczy o tym, że bardzo dobrze się w nim czują. Przedszkole jest małe, wszyscy się znają, jest kameralna, domowa atmosfera. Rodzice zwrócili uwagę na fakt, że dzieci są stale pod opieką dwóch nauczycielek i nigdy nie ma sytuacji, by dzieci choć na chwilę pozostawały bez opieki. Oprócz nauczycielek zatrudnione są także panie z obsługi. Na bezpieczeństwo w przedszkolu ma wpływ także to, że wejście do przedszkola jest zamykane, jest domofon z kodem i nikt niepowołany nie ma wstępu do przedszkola. Nauczyciele zawsze kontrolują, kto odbiera dziecko. Dzieci można odebrać tylko za okazaniem dokumentu tożsamości. Zasady te są zawsze respektowane. Rodzice podkreślili, że wszystkie zabawki i sprzęty w przedszkolu mają atesty bezpieczeństwa, zniszczone zabawki natychmiast zastępowane są nowymi. Rodzice stwierdzili, że dzieci nigdy nie sygnalizowały braku poczucia nie bezpieczeństwa. Wszystkie ewentualne konflikty między dziećmi są rozwiązywane na bieżąco, nie było nigdy potrzeby angażowania rodziców w celu rozstrzygnięcia jakiegoś problemu. Pracownicy niepedagogiczni i partnerzy także twierdzą, że dzieci czują się dobrze w przedszkolu, lubią w nim przebywać, Jak stwierdzili pracownicy, rodzice nigdy nie zgłaszają uwag dotyczących bezpieczeństwa. Zaakcentowali także fakt, że wszystkie środki chemiczne używane w przedszkolu mają odpowiednie atesty. Partnerzy podkreślili dbałość dyrektora o bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne dzieci i zatrudnienie wykwalifikowanej, bardzo dobrze przygotowanej kadry pedagogicznej. Zwrócili też uwagę na fakt organizowania w przedszkolu spotkań z policjantem, który sygnalizuje dzieciom różne sytuacje zagrożenia. Dyrektor stwierdził, że poprzednim roku szkolnym nie zdarzyły się żadne wypadki. Na obserwowanych zajęciach nie wystąpiły sytuacje wskazujące na poczucie braku bezpieczeństwa dzieci, były one grzeczne, pogodne. Atmosfera stwarzana przez nauczycieli była przyjazna, zapewniająca dzieciom bezpieczeństwo emocjonalne. Dzieci czuły się dobrze i swobodnie. Dzieci w trakcie wywiadu stwierdziły, że w przedszkolu niczego się nie boją, są bezpieczne. Obserwacja placówki pozwala stwierdzić, że pomieszczenia urządzone są w sposób zapewniający dzieciom bezpieczeństwo. 11 / 39

12 W przedszkolu prowadzona jest diagnoza zachowań dzieci. Prawie wszyscy ankietowani rodzice (39 z 40) twierdzą, że pracownicy przedszkola zwracają należytą uwagę na zachowania dzieci. 1 z rodziców nie odpowiedział na pytanie. Dyrektor i nauczyciele w ankiecie wskazują, że diagnoza zachowń dzieci prowadzona jest w oparciu o arkusze obserwacji dzieci (uwzględnienie sfery emocjonalno-społecznej) oraz wyciągnięcie wniosków z obserwacji; podczas bieżącej obserwacji - przez nauczycieli i psychologa - zachowań w trakcie sytuacji codziennych; poprzez prowadzenie codziennej oceny zachowań dzieci, tzw. "system buźkowy"; podczas hospitacji zajęć koleżeńskich - położenie nacisku na obserwację zachowań pożądanych i niepożądanych wychowawczo; podczas rozmów z rodzicami - ustalenie spójności zachowań dziecka, które przejawia w domu i przedszkolu. Nauczyciele podają ponadto, że diagnozę zachowań prowadzą poprzez obserwację poziomu rozumienia zasad i norm postępowania obowiązujących w grupie; ocenę zachowania w oparciu o kodeksy grupowe, wynikające z programu wychowawczego przedszkola; obserwację podczas zajęć indywidualnych i grupowych - analiza wytworów, wypowiedzi i zachowań podczas zajęć psychoprofilaktycznych; poprzez obserwację grupy pod względem umiejętności współdziałania, nawiązywania przyjaźni, wchodzenia w koalicję oraz częstotliwość pojawiających się konfliktów; poprzez rozmowę z osobami prowadzącymi zajęcia dodatkowe (uwzględnienie ich postrzegania zachowań danego dziecka); odniesienie się do wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej dziecka i przełożenie tej wiedzy na grunt przedszkola. Jak podkreślają nauczyciele w wywiadzie, diagnoza jest prowadzona systematycznie 3 razy w roku i dotyczy wszystkich dzieci. Cały rok prowadzona jest diagnoza dzięki Metodzie Pozytywnego Wsparcia. Bieżąca i systematyczna jest obserwacja psychologa. Systematyczna jest także wymiana informacji między nauczycielami. Nauczyciele, bądź same dzieci oceniają swoje codzienne zachowania na tzw. tablicach zachowań (naklejki na tablicy). W przedszkolu podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań, co potwierdzają rodzice, dyrektor, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni. Jak podaje dyrektor i nauczyciele, właściwe zachowania dzieci wzmacniane są poprzez nagrody: pochwała osobista, na forum grupy, przy rodzicach, przy dyrektorze, drobne nagrody, pieczątki, dodatkowy dyżur, dawanie dziecka za przykład. W nagrodę może zabrać zabawkę, książkę na weekend do domu. Motywowaniu pozytywnemu służy także realizacja programu Metoda Pozytywnego Wsparcia (dyplomy w MPW), który wpisuje się w dewizę przedszkola Zauważaj to, co jest dobre w każdym człowieku. W przedszkolu stosowane są pochwały indywidualne, grupowa informacja do rodziców z pochwałą. emblematy, naklejki pieczątki. Przydział dodatkowej funkcji jest też ogromnym wyróżnieniem dla dziecka. Dzieci same siebie oceniają - system tablicowy przyznają sobie nagrody. Otrzymują pochwały za każdą rzecz, którą się uda dziecku zrobić dobrze. Istotna, zdaniem dyrektora, jest także świadomość rodzica, który musi wiedzieć o sukcesie dziecka oraz wzmacniać dziecko pozytywnie, żeby pytaniem pierwszym nie było, co dzisiaj jadłeś, ale co ci się dzisiaj udało? W celu kształtowaniu pożądanych zachowań organizowane są spotkania z policjantem realizacja programu Bezpieczny przedszkolak. Jak twierdzą nauczyciele w wywiadzie, w przeciwdziałaniu niepożądanym zachowaniom najistotniejsza jest profilaktyka. Dyrektor i nauczyciele wskazują, że przedszkolu jest program wychowawczy, a jego elementem są wewnętrzne zasady grupowe, które dzieci znają. Wiedzą, czego nie wolno robić, żeby nie zrobić sobie lub komuś krzywdy. Jeżeli pojawi się zachowanie niepożądane stosowany jest wewnętrzny system reagowania - natychmiastowe odsunięcie agresora od innych dzieci, przerwanie sytuacji, aby opadły emocje. W celu wyciszenia stosowane są techniki relaksacyjne. W tego typu sytuacjach nauczyciele odwołują się do wewnętrznych norm i zasad, tłumaczą dziecku, wyciągają konsekwencje. Dziecko musi mieć świadomość konsekwencji swojego zachowania. Rodzice informowani są o zaistniałej sytuacji i po rozmowie podejmowane są wspólne działania. Nauczyciele konsultują się z psychologiem, proszą rodzica o kontakt z psychologiem, gdy sytuacja się powtarza. W poważnych sytuacjach dziecko jest wyprowadzane z sali do psychologa w celu rozładowania emocji i wyciszenia. Jak zauważają nauczyciele, nie jest kara, a przerwanie sytuacji trudnej. Pracownicy niepedagogiczni w wywiadzie stwierdzają, że nauczyciele tłumaczą dzieciom zasady postępowania. We wrześniu zawsze tworzony jest wspólnie z dziećmi kodeks grupy. Za dobre zachowania są chwalone, dostają nagrody, znaczki, naklejki. Rodzice w wywiadzie podkreślają, że dzieci często nagradzane są naklejkami, dyplomami, stempelkami, a również chwalone przy rodzicu. Pozytywne uwagi są wpisywane w segregatorach, w ramach Metody Pozytywnego Wsparcia. Jak stwierdzają, dzieci z takich uwag bardzo się cieszą. W opinii rodziców eksponowanie prac plastycznych jest także rodzajem nagrody. Dzieci biorą udział w konkursach i także otrzymują nagrody. W zeszłym roku przedszkole organizowało dla rodziców spotkanie z psychologiem dotyczące komunikacji z dzieckiem. Były te spotkania bardzo pomocne, praktyczne. 12 / 39

13 Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele poprzez swój sposób zachowania kształtowali pożądane postawy, pozytywnie motywowali dzieci, stwarzali przyjazną, pełną zaufania atmosferę. Dzieci wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Zdaniem wszystkich ankietowanych rodziców (40) dzieci w przedszkolu są jasno informowane, jakich zasad postępowania należy przestrzegać. W czasie wywiadu dzieci podały, że na zajęciach trzeba zachowywać się grzecznie, razem bawić, poprosić kolegę o zabawkę, a nie zabierać. Dbać o porządek, układać zabawki, nie niszczyć ich. Dzieci zauważają, że przed posiłkiem trzeba myć ręce, a w czasie posiłków nie należy rozmawiać. Przed śniadaniem idą same po talerz, po kubek z piciem i kanapkę. Po obiedzie samodzielnie odstawiają talerz i myją zęby. Podkreślają, że w przedszkolu są zasady, których należy przestrzegać. Wszyscy ankietowani nauczyciele twierdzą, że dzieci znają zasady, których się od nich oczekuje. Na obserwowanych zajęciach dzieci zachowywały się grzecznie, przestrzegały ustalonych zasad. W przedszkolu analizuje się i ocenia podejmowane działania wychowawcze. Zdaniem dyrektora, wyrażonym w wywiadzie, analiza działań wychowawczych odbywa się podczas ewaluacji metody MPW. Ewaluacja dokonywana jest przez nauczycieli i przez rodziców - 2 razy w roku dokonuje się podsumowania na radach pedagogicznych, dokonanie oceny ułatwia wykorzystanie prowadzonej dokumentacji. Rodzice wypełniają ankiety ewaluacyjne dotyczące pracy przedszkola. Działania podejmowane w przedszkolu oceniane są 4 razy w roku (2 razy na radzie pedagogicznej). Nauczyciele, jak podają w ankiecie, analizują efekty swoich działań w oparciu o protokoły z obserwacji zajęć, na podstawie rozmów z psychologiem, dyrektorem, innymi nauczycielami, rodzicami. Dokonują analizy i konfrontują ją z wnioskami i spostrzeżeniami psychologa, dyrektora i rodziców; oceniają swoje działania wychowawcze w oparciu o informacje zwrotne od rodziców, od nauczycieli prowadzących zajęcia dodatkowe; wyciągają wnioski z odpowiedzi udzielanych przez rodziców w ankietach; obserwują zachowania dzieci w miejscach publicznych, na placu zabaw, podczas spotkań z gośćmi i oceniają je pod kątem spójności z systemem norm i zasad, które przekazują dzieciom. Na podstawie analizy formułowane są wnioski do dalszej pracy. Modyfikowany jest system stosowanych wzmocnień pozytywnych i negatywnych stosowanych w grupie i dostosowywany do sytuacji i procesów zachodzących w grupie. Działania mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań są w razie potrzeby modyfikowane. W opinii dyrektora i nauczycieli, wyrażonej w wywiadzie, modyfikacja działań jest niezbędna, gdyż wpływa ona na rozwój przedszkola. W tym roku powstał program wychowawczy i autorski program psychoprofilaktyczny, wprowadzono autorską metodę wspierania indywidualnego rozwoju dzieci - Metodę Pozytywnego Wsparcia. Jak podkreślił dyrektor, wpłynęło to na zdecydowanie większe zaangażowanie rodziców. Rodzice włączani są we wszelkie działania realizowane w przedszkolu. Nauczyciele w wywiadzie wskazują, że dostosowano kodeksy grupowe do poziomu wiekowego (skorzystano z uwag i sugestii psychologa), stworzono z rodzicami wspólne i spójne zasady postępowania wobec dzieci (7 reguł z Metody Pozytywnego Wsparcia), wprowadzono nowy system motywacyjny system buźkowy. Prowadzone są konsultacje z psychologiem, położono nacisk na rozwijanie kompetencji społecznych, zorganizowano punkt konsultacyjny we współpracy z poradnią psychologiczno- pedagogiczną. Partnerzy w wywiadzie podkreślili ogromne zaangażowanie nauczycieli oraz konsekwencję w przestrzeganiu określonych jasno zasad. Przedstawione powyżej argumenty wskazują na bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. Poziom spełniania wymagania: A 13 / 39

14 Obszar: Procesy Wymaganie: Przedszkole ma koncepcję pracy Komentarz: Przedszkole Prywatne entliczek pentliczek w Lublinie działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy, która jest systematycznie analizowana i w razie potrzeby modyfikowana, odpowiada potrzebom dzieci i ich rodziców. Najważniejsze założenia koncepcji to: zapewnienie dzieciom opieki i bezpieczeństwa, tworzenie warunków do indywidualnego i wszechstronnego rozwoju dzieci, wspieranie działań wychowawczych i edukacyjnych rodziców przy pełnej współpracy w procesie wychowania, kształtowanie postaw moralnych, proekologicznych, promowanie zdrowia fizycznego i psychicznego, a także analiza i ocena efektów pracy przedszkola. Działalności przedszkola przyświeca myśl przewodnia: entliczek pentliczek więcej niż przedszkole. Rodzice znają i w pełni akceptują koncepcję pracy przedszkola. Poniższe argumenty uzasadniają bardzo wysoki stopień spełniania wymagania. Przedszkole posiada przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcję pracy. Wszyscy nauczyciele w ankietach potwierdzili, że czują się jej współautorami. Dyrektor i nauczyciele podczas wywiadów jako najważniejsze założenia koncepcji, według której działa przedszkole, podali: - zapewnienie dzieciom opieki i poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego; - stwarzanie warunków do indywidualnego i wszechstronnego rozwoju dziecka; - wspieranie działań wychowawczych i edukacyjnych rodziców i silna współpraca z nimi; - kształtowanie właściwych postaw prozdrowotnych, prospołecznych edukacyjnych; - rozwijanie samodzielności, kreatywności dzieci; - przygotowanie dzieci do edukacji szkolnej; - wyrównywanie szans edukacyjnych; - systematyczne i metodyczne prowadzenie zajęć z dziećmi; - realizacja podstawy programowej; - stosowanie aktywnych metod pracy; - dokonywanie analizy i oceny działań nauczycieli; - przestrzeganie praw dziecka; - gwarantowanie współpracy ze środowiskiem rodzinnym i lokalnym; - stałe wzbogacanie oferty edukacyjnej; - dbałość o wyposażenie, materiały, estetykę pomieszczeń. Za najważniejsze w pracy przedszkola nauczyciele uznają współpracę z rodzicami, tworzenie warunków do indywidualnego wszechstronnego rozwoju dziecka (we właściwy sobie sposób, w swoim tempie) oraz nawiązywanie współpracy ze środowiskiem lokalnym. W tym celu w przedszkolu opracowano autorską Metodę Pozytywnego Wsparcia, która zakłada optymalne wykorzystanie możliwości i potencjału dziecka w procesie jego rozwoju przy przyjęciu zasady nauki tylko przez zabawę z włączeniem świadomego udziału rodziców w ten proces. Metoda opiera się na nierozerwalnej współpracy pomiędzy rodzicami i przedszkolem. Na podstawie analizy dokumentacji można stwierdzić, że działalność przedszkola ukierunkowana jest na: wzrost bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego dzieci; stałe wzbogacenie oferty edukacyjnej przedszkola; bardzo dobre przygotowanie dzieci do edukacji szkolnej; wzrost skuteczności pracy nauczycieli; upowszechnienie i akceptację praw dziecka; zwiększenie integracji rodziny z przedszkolem; zacieśnienie współpracy z instytucjami wspomagającymi przedszkole; realizację skutecznego systemu diagnozowania dzieci oraz ich potrzeb rozwojowych; upowszechnienie wiedzy o działalności przedszkola w środowisku; stałe wzbogacanie bazy dydaktycznej przedszkola. 14 / 39

15 Cele te osiągane są dzięki realizacji autorskiej Metody Pozytywnego Wsparcia, a także innym metodom wykorzystywanym w pracy przedszkola, takim jak: Dziecięca matematyka, Metoda Dobrego Startu, Metoda Ruchu Rozwijającego, pedagogika zabawy, metoda Klanzy, a także elementy Metody Marii Montessori. W przedszkolu opracowano ponadto program wychowawczy i program psychoprofilaktyczny, który promuje zdrowie emocjonalne i psychiczne, wspiera rozwój umiejętności społecznych, komunikacyjnych i emocjonalnych. Program wychowawczy natomiast zakłada: - kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne; - kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych; - kształtowanie umiejętności zabawy i pracy w grupie w trakcie zajęć samorzutnych i zorganizowanych w przedszkolu i poza budynkiem przedszkolnym; - naukę tolerancji, akceptacji, zrozumienia potrzeb i odrębności drugiego człowieka oraz rodziny, rozwijanie empatii; - wprowadzanie dziecka w świat wartości uniwersalnych: dobro, prawda, miłość, piękno, patriotyzm; - kształtowanie poczucia przynależności do wspólnoty małej i wielkiej ojczyzny oraz tożsamości narodowej i regionalnej; - współpracę i wspieranie rodziców w ich działaniach wychowawczych. Przedszkole prowadzi działania realizujące własną koncepcję pracy. Jako przykłady najważniejszych działań, które realizują koncepcję pracy przedszkola dyrektor i nauczyciele w wywiadzie wymienili realizację podstawy programowej poprzez prowadzenie zajęć dydaktycznych, stosowanie aktywnych metod pracy, realizację Metody Pozytywnego Wsparcia, poszerzanie bazy materiałowej, dbałość o wygląd i estetykę sal, prowadzenie ewaluacji wewnętrznej, realizację programu psychoprofilaktycznego i wychowawczego, włączanie rodziców w działania przedszkola, organizację szkoleń dla rodziców, realizację programu adaptacyjnego Entliczkowo, a także udział w festiwalach i konkursach, realizację projektów: Włóczykij, Przedszkolaki gotują, Pasje i zawody rodziców, przygotowywanie przedstawień przez rodziców, fotorelacje comiesięczne sprawozdania z życia grupy wysyłane do rodziców. Kilkudniowa obserwacja placówki potwierdziła, że przedszkole systematycznie prowadzi działania służące realizacji koncepcji pracy przedszkola. Koncepcja pracy przedszkola jest analizowana i w razie potrzeby modyfikowana. Wszyscy nauczyciele w skierowanej do nich ankiecie stwierdzili, że w tym lub poprzednim roku szkolnym uczestniczyli w pracach nad analizą i modyfikacją koncepcji pracy przedszkola. Dyrektor i nauczyciele w czasie wywiadu podali przykłady wniosków sformułowanych na podstawie prowadzonej analizy. Dotyczyły one między innymi zintensyfikowania współpracy z rodzicami, włączenia Metody Pozytywnego Wsparcia do koncepcji, a także analizy losów absolwentów, opracowania programu wychowawczego i spójnych zasad wychowawczych stosowanych w przedszkolu i rodzinie dziecka. Rodzice znają i akceptują koncepcję pracy przedszkola. Prawie wszyscy ankietowani rodzice zgadzają się z wartościami promowanymi w przedszkolu, a wszyscy badani zgadzają się z działaniami podejmowanymi przez przedszkole. Dyrektor poinformował, że koncepcja pracy przedszkola została przedstawiona rodzicom podczas spotkania, a następnie rozesłana do nich jako dokument drogą mailową. Informacje znajdują się również na stronie internetowej przedszkola. Na tablicy w przedszkolu umieszczono informację o możliwości zapoznania się z koncepcja w gabinecie dyrektora. W opinii rodziców uczestniczących w wywiadzie najważniejsze w pracy przedszkola jest całościowe podejście, dotyczące wszystkich sfer rozwoju dziecka. Rodzice twierdzą też, że przedszkole zapewnia rozwój dzieci poprzez ofertę różnorodnych zajęć. Zwracają uwagę na podejmowanie licznych działań mających na celu włączanie ich w życie przedszkola. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. 15 / 39

16 Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Oferta zajęć umożliwia realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego Komentarz: Z przeprowadzonego badania wynika, że oferta zajęć prowadzonych w Przedszkolu Prywatnym entliczek pentliczek wynika z podstawy programowej wychowania przedszkolnego i odpowiada potrzebom dzieci. Jest wzbogacona o ofertę zajęć dodatkowych (karate, balet, szachy, nauka pływania, język angielski) oraz realizację licznych projektów, np. Przedszkole bez zabawek, Włóczykij, Przedszkolaki gotują. Oferta zajęć jest systematycznie modyfikowana, umożliwia rozwój zainteresowań dzieci. Przedszkole realizuje też nowatorskie rozwiązania programowe. Swoją działalność opiera na opracowanej przez nauczycieli przedszkola autorskiej Metodzie Pozytywnego Wsparcia, której celem jest doskonałe przygotowanie dzieci do edukacji szkolnej, nabywanie wiadomości i umiejętności oraz budowanie atmosfery pozwalającą na harmonijny rozwój. Założeniem metody jest optymalne wykorzystanie możliwości i potencjału dziecka w procesie jego rozwoju w oparciu o zasadę nauki przez zabawę z włączeniem w ten proces świadomego udziału rodziców. Poniższe argumenty uzasadniają bardzo wysoki poziom spełniania tego wymagania. Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową. Zarówno dyrektor, jak i nauczyciele poinformowali, że w przedszkolu realizowane są programy opracowane przez wydawnictwa w oparciu o podstawę programową wychowania przedszkolnego: Od przedszkolaka do pierwszaka (WSIP) i Zanim będę uczniem program wychowania przedszkolnego (Edukacja Polska). Zawierają one wszystkie elementy podstawy programowej. Obserwacja zajęć pozwala stwierdzić, że nauczyciele realizują podstawę programową wychowania przedszkolnego. Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami dzieci. Nauczyciele uczestniczący w wywiadzie grupowym wskazali najważniejsze potrzeby edukacyjne dzieci, odnosząc się do poszczególnych grup wiekowych. W grupie dzieci młodszych (4-latki) wymienili potrzebę ruchu, zabawy i relaksu, poczucia bezpieczeństwa, czułości, miłości, potrzebę poznawania świata, potrzeby rekreacyjne, zdrowotne, potrzebę organizacji czasu wolnego oraz posiadania czasu dla siebie ("kiedy mogą sobie same organizować czas i wybierać kolegów do zabaw"). W grupie pięciolatków wymienili potrzebę rozwoju mowy (poprawność wymowy, budowanie zdań), przygotowania do nauki czytania i pisania, potrzebę rozwoju społecznego (wchodzenie w nowe środowiska, przyjmowanie ról), rozwoju intelektualnego, potrzebę kreatywności i samodzielności, bycia członkiem grupy, utożsamiania się z grupą, potrzebę uznania i akceptacji. Nauczyciele poinformowali, że przedszkole zaspokaja wszystkie potrzeby dzieci poprzez systematycznie realizowane zajęcia dydaktyczne, ćwiczenia gimnastyczne, zabawy na placu zabaw, organizację zajęć dodatkowych, udostępnianie materiałów poglądowych, wyjścia do teatru, sklepu, biblioteki, na pocztę, spotkania z gośćmi, czytania książek, cichych zabaw przy stolikach, dbanie bezpieczeństwo, wyciąganie konsekwencji z niewłaściwych zachowań, reagowanie na krzywdę innych dzieci, powierzanie zadań, dających możliwość odniesienia sukcesu, uczenie samodzielności, zapewnianie dzieciom czasu wolnego, organizowanie dyżurów, wdrażanie do czynności samoobsługowych. Ankietowani rodzice twierdzą, że ich dzieci powinny nauczyć się w przedszkolu samodzielności i funkcjonowania w grupie, współpracy, odpowiedzialności, pisania, czytania, kontaktów z rówieśnikami, przestrzegania zasad obowiązujących w grupie, postępowania według określonych zasad, pewności siebie, odwagi podczas wyrażania swoich opinii i swojego zdania, ćwiczenia ręki, rozwijania zainteresowań, zachowania przy stole, samodzielnego ubierania się, samoobsługi na miarę własnych możliwości, wykonywania poleceń nauczycieli, cierpliwości, ćwiczenia koncentracji, obowiązkowości i dyscypliny, szacunku do innych, rozwiązywania konfliktów, przygotowania do zdyscyplinowanej pracy w szkole, wrażliwości na otoczenie, zabawy z rówieśnikami, podstaw językowych. W opinii większości badanych rodziców przedszkole umożliwia ich dzieciom nauczenie się tych najważniejszych rzeczy. Zdaniem rodziców biorących udział w wywiadzie dzieci powinny nauczyć się w przedszkolu samodzielności, współdziałania w grupie, sygnalizowania potrzeb. W opinii tych rodziców 16 / 39

17 przedszkole umożliwia ich dzieciom nauczenie się wymienionych rzeczy. Dzieci w trakcie rozmowy poinformowały, że przedszkole jest po to, żeby się uczyć, bawić, żeby były zajęcia. Dzieci stwierdziły, że podoba im się w ich przedszkolu, a na zajęciach uczą się. Oferta programowa przedszkola jest modyfikowana w celu umożliwienia rozwoju zainteresowań dzieci, o czym świadczą wypowiedzi dyrektora, nauczycieli, rodziców i partnerów przedszkola. Wynika z nich, że została wzbogacona o: - powołanie zespołów, mających na celu poszerzenie oferty edukacyjnej (zespół do spraw kultury, zespół poszerzający dostęp do literatury dziecięcej i muzyki, zespół artystyczno - plastyczny, poszerzający bazę plastyczną przedszkola); - realizację projektu "Przedszkolaki gotują" i "Włóczykij"; - wprowadzenie języka hiszpańskiego do podstawowej oferty przedszkola; - zorganizowanie dodatkowych zajęć języka angielskiego po hasłem "Mówimy tylko po angielsku " (English morning i English activity); - zwiększenie współpracy z rodzicami, czego wynikiem była realizacja projektu "Pasje i zawody moich rodziców", "Cała Polska Czyta Dzieciom"; - zorganizowanie kącika Montessorii, kącika matematyczno - eksperymentalnego; wzbogacenie kącików zainteresowań o kąciki kuchenne oraz warsztaty, przygotowanie kącika geograficznego (z wykonaną samodzielnie makietą układu słonecznego); - przygotowanie tablicy dyżurów i wyznaczanie dyżurów; - założenie hodowli roślin; wzbogacenie kącików przyrody; - zakup nowych, ciekawych pomocy i materiałów plastycznych; - wzbogacenie materiałów poglądowych o plansze do zajęć dydaktycznych; - konstruowanie indywidualnych planów pracy; - udostępnienie gier i pomocy wspierających rozwój zainteresowań i umiejętności matematycznych i językowych; - utworzenie książki przez dzieci i ich rodziców; - organizowanie zajęć pod hasłem "Światowy dzień..." (np. Pluszowego Misia, Dzień Żółwia, Dzień Pizzy); - informowanie rodziców o tematyce zajęć na dany tydzień, co daje możliwość stosowania przez rodziców w domu podobnych form aktywności. Dyrektor i nauczyciele podkreślają również, ze w celu bardziej wszechstronnego rozwoju zainteresowań dzieci dokonano zmiany nauczycieli zajęć dodatkowych, którzy w większym stopniu włączają się w życie przedszkola. Należy podkreślić, iż w ocenie prawie wszystkich ankietowanych rodziców przedszkole pomaga rozwijać zainteresowania ich dziecka. Natomiast rodzice biorący udział w wywiadzie grupowym nie dostrzegają potrzeby zmian w tym, czego przedszkole uczy dzieci. Przedszkole realizuje nowatorskie rozwiązania programowe, jak zgodnie twierdzą dyrektor i nauczyciele w wywiadach. Nowatorski charakter ma przede wszystkim opracowana przez nauczycieli przedszkola Metoda Pozytywnego Wsparcia - autorski program zapewniający dzieciom bardzo dobry start w edukacji szkolnej. Rozpoczyna się od pracy z dziećmi 3-letnimi. Metoda kształtuje także u rodziców wiedzę dotyczącą niezbędnych kompetencji, jakie powinno posiadać dziecko idąc do szkoły, uczy rodziców, jak rozwijać określone kompetencje. W przedszkolu na bazie doświadczeń i potrzeb dzieci został opracowany także program wychowawczy i autorski program psychoprofilaktyczny, uwzględniający indywidualne potrzeby wychowanków. Autorski charakter mają też liczne projekty realizowane w przedszkolu, np.: - Przedszkole bez zabawek - dzieci samodzielnie tworzyły zabawki, którymi bawiły się w przedszkolu (projekt innowacyjny na skalę kraju); - Włóczykij; - Żywe lekcje historii np. spotkanie z członkami grup rekonstrukcji historycznych; - Przedszkolaki gotują; - Tydzień eksperymentów. Do nowatorskich rozwiązań dyrektor i nauczyciele zaliczają ponadto: - przygotowywanie przedstawień przez rodziców, - prowadzenie zajęć przez rodziców zajęcia florystyczne, ozdoby z filcu, opowieści o podróżach, - "Kolorowe dni" i pokazy mody z udziałem rodziców, - realizację programu adaptacyjnego Entliczkowo i Wakacyjnego Entliczka, 17 / 39

18 - fotorelacje comiesięczne relacje z życia grupy wysyłane drogą mailową do rodziców, - dogoterapię, adopcję kotów ze schroniska, - pracę metodą projektu. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci mają charakter zorganizowany Komentarz: W Przedszkolu Prywatnym entliczek pentliczek procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci mają charakter zorganizowany i są realizowane z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Procesy te są planowane, monitorowane i doskonalone. Przedszkole wykorzystuje wnioski z monitorowania procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci do planowania pracy i zacieśniania współpracy z rodzicami. Poniższe argumenty świadczą o bardzo wysokim poziomie spełniania tego wymagania przez przedszkole. Procesy edukacyjne w przedszkolu są planowane, jak zgodnie twierdzą dyrektor i nauczyciele. Opracowywany jest roczny plan pracy, plany miesięczne, indywidualne plany pracy oraz plany pracy zajęć dodatkowych. Nauczyciele opracowują indywidualne programy pracy korekcyjno -kompensacyjnej i programy pracy z dzieckiem uzdolnionym. Na zebraniach rady pedagogicznej odbywa się analiza planów z poprzedniego roku w celu weryfikacji i podjęcia decyzji o kontynuowaniu i modyfikacji pewnych działań oraz wprowadzeniu nowych elementów. Nauczyciele uczestniczący w wywiadzie poinformowali, że podczas planowania procesów edukacyjnych uwzględniają możliwości rozwojowe dzieci, ich wiek metryczny, potrzeby, zainteresowania, a także potrzeby rodziców i środowiska lokalnego. W realizacji procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci Przedszkole Prywatne entliczek - pentliczek wykorzystuje zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej. Z informacji uzyskanych od dyrektora wynika, że realizowane programy Od przedszkolaka do pierwszaka (WSIP) i Zanim będę uczniem (Edukacja Polska) uwzględniają wszystkie zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. W opinii nauczycieli w przedszkolu nie ma ograniczeń w stosowaniu zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej, a obserwacja zajęć w trakcie ewaluacji pozwala stwierdzić, że nauczyciele w swojej pracy wykorzystują zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej. Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są monitorowane. Znalazło to potwierdzenie w wypowiedziach zarówno dyrektora, jak i nauczycieli. Monitoring realizowany jest poprzez zajęcia hospitowane, zajęcia koleżeńskie, realizację Metody Pozytywnego Wsparcia prace domowe i ewaluacja, a także poprzez ocenę efektywności prowadzonych działań, zajęcia otwarte dla rodziców, wnioski z analizy realizacji planu rocznego, planów miesięcznych i programu wychowawczego. Monitoring możliwy jest również dzięki bieżącej analizie zapisów w dziennikach i informacji zwrotnej od rodziców i psychologa. Monitorując procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci nauczyciele poszukują odpowiedzi na pytania: - czy zachowywane są proporcje zagospodarowania czasu zgodnie z zaleceniami zawartymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego; - czy proces edukacyjny jest dostosowany do możliwości dzieci, ich potrzeb i zainteresowań; - czy programy dopuszczone w przedszkolu do użytku w pełni umożliwiają realizację podstawy programowej; - czy rodzice są zadowoleni, usatysfakcjonowani z tego co robi przedszkole; - czy przedszkole robi wszystko, by rodzice angażowali się w zachodzące w nim procesy; 18 / 39

19 - czy przedszkole odpowiada na potrzeby środowiska lokalnego; - czy przedszkole wyposażone jest w pomoce umożliwiające prowadzenie zajęć; - czy przedszkole wyposażone jest w dostateczną ilość zabawek w dobrym stanie dostosowanych do potrzeb i możliwości dzieci; - czy planami pracy indywidualnej zostały objęte wszystkie dzieci tego wymagające; - czy dzieci są zainteresowane realizowanymi zajęciami; - czy dzieci są odpowiednio motywowane, czy nie ma barier po stronie nauczycieli. Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. Dyrektor twierdzi, że monitorując na bieżąco proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci nauczyciele wiedzą, czy jest on dostosowany do możliwości i potrzeb dzieci, czy wszystkie obszary podstawy programowej wychowania przedszkolnego są realizowane we właściwym stopniu, czy w przedszkolu jest dostateczna ilość odpowiednich pomocy dydaktycznych Uczestniczący w wywiadzie grupowym nauczyciele, jako argument przemawiający za tym, że w procesie planowania wykorzystuje się wnioski z monitoringu wskazują: - zmiany w sposobie konstruowania miesięcznych planów pracy, - wzrost liczby dzieci objętych planami pracy indywidualnej, - systematyczne uzupełnianie pomocy dydaktycznych i wymianę zabawek w przedszkolu, - monitorowanie realizacji podstawy programowej, - wydłużenie czasu pracy przedszkola, - częstsze stosowanie metod aktywizujących w pracy z dziećmi, - włączanie rodziców w proces edukacyjny, - wydłużenie czasu pobytu dzieci na świeżym powietrzu, - poszerzanie działań na rzecz środowiska lokalnego, - realizację programu adaptacyjnego Entliczkowo i Wakacyjnego Entliczka. Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, należy stwierdzić, iż przedszkole spełnia to wymaganie na bardzo wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są efektem współdziałania nauczycieli Komentarz: Nauczyciele podejmują wspólne działania, aby tworzyć warunki wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. Współdziałają przy analizie procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. Wspierają się wzajemnie w ich organizowaniu i realizacji, w szczególności w zakresie prowadzenia obserwacji i diagnozy oraz ustalania kierunku pracy z dziećmi. Przedstawione poniżej argumenty uzasadniają bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. Dyrektor i nauczyciele w trakcie wywiadów podają szereg przykładów potwierdzających tę tezę. Zaliczają do nich przede wszystkim wspólne prowadzenie zajęć, imprez i uroczystości oraz akcji charytatywnych. Należy podkreślić, że z każdą grupą w przedszkolu stale pracuje dwóch nauczycieli. Nauczyciele wymieniają ponadto wspólne planowanie działań - opracowywanie planów pracy (także indywidualnych planów pracy), harmonogramu imprez, dokonywanie wyboru tematyki na dany rok, wyboru programów i podręczników, wspólne rozwiązywanie sytuacji trudnych. Koncepcja pracy przedszkola opiera się na autorskiej Metodzie Pozytywnego Wsparcia, która została opracowana przez dyrektora i zespół nauczycieli przedszkola. Zakłada ona ścisłą współpracę pomiędzy nauczycielami. Wszyscy ankietowani nauczyciele twierdzą, że konsultują swoje plany pracy z innymi nauczycielami. Nauczyciele współdziałają przy analizie procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci, jak twierdzi 19 / 39

20 dyrektor i wszyscy nauczyciele, którzy w ankietach również podają pytania, na jakie poszukują odpowiedzi prowadząc te analizy. Najważniejszymi ich zdaniem są pytania: czy procesy edukacyjne zachodzące w przedszkolu są dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci? czy programy są dobrane właściwie i czy spełniają wymogi podstawy programowej wychowania przedszkolnego? czy realizowane są wszystkie obszary podstawy programowej i w jakim zakresie? czy przedszkole robi wszystko, aby w pełni realizować założenia podstawy programowej? czy przedszkole posiada wystarczającą ilość pomocy do zajęć, umożliwiających realizację założonego tematu? czy plany pracy indywidualnej tworzone są w sposób prawidłowy i zapewniający odpowiednie wspomaganie procesów rozwojowych dziecka? czy nauczyciele stosują w pracy odpowiednią ilość metod aktywizujących? czy dzieci są zainteresowane propozycjami zajęć i zabaw? czy zajęcia są atrakcyjne, czy zaspokajają wszystkie potrzeby dzieci z każdej ze sfer rozwoju? co należałoby zmienić w pracy przedszkola, aby procesy wspomagania były jeszcze bardziej efektywne? co można zrobić, żeby w jak największym stopniu zaangażować rodziców w przebieg procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci? czy rodzaj i ilość zabawek jest dostosowana do aktualnych potrzeb i umiejętności dzieci? czy w przedszkolu jest wystarczającą ilość kącików zainteresowań? czy oferta zajęć dodatkowych jest wystarczająca? czy plan współpracy ze środowiskiem lokalnym wychodzi naprzeciw potrzebom rozwojowym dzieci? czy w toku działań edukacyjnych udało się wykształcić pożądane postawy, poszerzyć wiedzę, rozwinąć umiejętności dzieci? czy nauczyciele odpowiednio wykorzystują wiedzę zdobytą na szkoleniach? Dyrektor poinformował, iż analiza procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci opiera się również na analizie efektów pracy przedszkola i odbywa się na zebraniach rady pedagogicznej podsumowujących pracę. Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. Na potwierdzenie tej tezy nauczyciele i dyrektor w badaniu ankietowym, jako przykłady wzajemnego wspierania się nauczycieli w pracy z dziećmi, podali: - dzielenie się wiedzą merytoryczną i metodyczną z zakresu prowadzenia zajęć dydaktycznych; - dzielenie się doświadczeniem - rozmowy o sytuacjach wychowawczych i sposobach ich rozwiązywania; - dzielenie się pomysłami na zajęcia, - wspieranie się w realizacji Metody Pozytywnego Wsparcia, - udostępnianie kart pracy i pomocy dydaktycznych do zajęć; - udostępnianie literatury i materiałów ze szkoleń i kursów, - przekazywanie informacji o organizowanych konkursach; - pomoc w przygotowywaniu dekoracji na przedstawienia; - konsultowanie ze sobą miesięcznych planów pracy, koleżeńskie opiniowanie planów pracy; - udzielanie pomocy w opracowywaniu indywidualnych planów pracy; - udzielanie pomocy w wyborze arkuszy obserwacji; w opracowywaniu diagnozy zachowań dzieci; - wspólne rozwiązywaniu zaistniałych problemów wychowawczych; - ustalanie spójnych zasad we wszystkich grupach; - budowanie przyjaznego klimatu sprzyjającego pracy; - stałe motywowanie do dalszego rozwoju. Doskonałą formą wsparcia w opinii nauczycieli jest wspólne organizowanie imprez i wzajemne ocenianie przygotowywanych przedstawień. Nieocenionym wsparciem są dla nauczycieli także konsultacje z psychologiem oraz wzajemne obserwowanie zajęć i dzielenie się spostrzeżeniami oraz wyciągniętymi wnioskami. W ocenie wszystkich ankietowanych nauczycieli wsparcie, jakie uzyskują od innych nauczycieli jest zdecydowanie wystarczające. Przedstawione argumenty uzasadniają bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. 20 / 39