Czy zawarcie tego terminu w ustawie o VAT stworzy problemy interpretacyjne dotyczące nowej definicji?

Transkrypt

1 Czy zawarcie tego terminu w ustawie o VAT stworzy problemy interpretacyjne dotyczące nowej definicji? Nowelą z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. nr 192, poz. 1382), wprowadzono w słowniku ustawowym ustawy o VAT definicje wartości rynkowej. Definicja - art. 2 pkt 27b Przez wartość rynkową ustawodawca rozumie całkowitą kwotę, jaką w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju; w przypadku gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się: 1. w odniesieniu do towarów - kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy, 2. w odniesieniu do usług - kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług. Definicje zbieżną z powyższą odnajdujemy w Dyrektywie 2006/112/WE (art. 72 tejże dyrektywy). Powyższa definicja jest stosowana w odniesieniu do następujących uregulowań. 1 / 6

2 Prezenty o małej wartości - art. 7 ust. 4 pkt 2 Przed nowelizacją wartość każdego przekazywanego prezentu ustalano na podstawie jego ceny nabycia lub kosztu wytworzenia (netto), obecnie jego wartości będziemy ustalali na podstawie ceny rynkowej (brutto). W praktyce mogą wystąpić problemy z ustaleniem wartości rynkowej, np. gadżetów z logo firmy, jako że znalezienie porównywalnych produktów na rynku może być kłopotliwe czy wręcz niemożliwe. Należności w naturze - art. 29 ust. 3 Przed 1 stycznia 2008 r. w sytuacji gdy należność za sprzedaż towarów lub usług była określana w naturze, podstawą opodatkowania była wartość świadczenia obliczona na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia, pomniejszonych o podatek. Obecnie podstawą opodatkowania dla tego rodzaju świadczeń będzie wartość rynkowa, także pomniejszona o podatek. Powyższa zmiana wywołała już dyskusję na temat prawidłowości określenia podstawy opodatkowania w przypadku barterów oraz ich opłacalności. Przypomnijmy, iż umowa 2 / 6

3 barterowa to taka, w której towary lub usługi są wymieniane na inne towary lub usługi. Cechą tych umów jest zapłata w formie niepieniężnej. Są to transakcje nieodpłatne, podlegające jednak opodatkowaniu VAT. Zdaniem niektórych ekspertów, od tego roku bartery mogą stać się nieopłacalne, bo fiskus z większą łatwością niż obecnie będzie mógł kwestionować wartość zawieranych umów. Dodatkowo, w związku z powyższą zmianą mogą powstać wątpliwości dotyczące zakresu stosowania sformułowania użytego w definicji wartości rynkowej nie mniejszą niż...", jako dopuszczającego pewnego rodzaju swobodę w określaniu wartości rynkowej bez ograniczenia jej górnego przedziału. Brak określenia ceny - art. 29 ust. 9 Podstawą opodatkowania dla czynności podlegających opodatkowaniu, dla których nie została określona cena, będzie wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o podatek. Do końca 2007 r. wartość tych czynności ustalało się na podstawie cen stosowanych w obrotach z głównym odbiorcą, a w przypadku braku odbiorcy - na podstawie cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku z dnia wykonania tych czynności, pomniejszonych o podatek. W tym przypadku odwołanie się przez ustawodawcę do wartości rynkowej powinno doprowadzić do ograniczenia wątpliwych sytuacji w przypadku określenia obrotu dla nietypowych dostaw towarów lub świadczenia rzadkich usług. Darowizny na cele charytatywne - art. 29 ust. 10a 3 / 6

4 Obecnie podstawą opodatkowania w przypadku dostawy towarów na rzecz organizacji pożytku publicznego, której przedmiotem są produkty spożywcze i napoje, w szczególności: pieczywo, wyroby piekarskie i ciastkarskie, świeże, czekolady i wyroby cukiernicze, wody mineralne i napoje bezalkoholowe, jest kwota określona za pomocą ceny rynkowej. Powyższy przepis zawiera własną definicję ceny rynkowej bazującą na definicji wprowadzonej do słownika ustawy. Powyższa zmiana umożliwi przekazywanie produktów spożywczych o obniżonej wartości, np. z uwagi na zbliżający się upływ terminu ważności z odpowiednio obniżoną podstawą opodatkowania. Niestety, możliwość opodatkowania wartości rynkowej takich towarów jest ograniczona przede wszystkim przedmiotowo (czyli dotyczy jedynie artykułów spożywczych, zatem nie obejmuje już odzieży czy też zużytych urządzeń) oraz podmiotowo od strony obdarowanego, którym może być jedynie organizacja pożytku publicznego. Zaimplementowana zmiana jest kompromisem pomiędzy oczekiwaniami społecznymi a obawą władz podatkowych przed ewentualnymi nadużyciami w tym zakresie. Ustawodawca dodatkowo nakłada na darczyńców obowiązek prowadzenia szczegółowej dokumentacji przekazania towarów. Tą dokumentacją może być przykładowo faktura wewnętrzna, protokoł z przekazania towarów z wyraźnym wskazaniem beneficjenta oraz celu, na jaki następuje przekazanie (wyłącznie działalność charytatywna). Podatnik może być także zobowiązany do wykazania statusu beneficjenta jako organizacji pożytku publicznego. Szacowanie obrotu - art / 6

5 Na gruncie nowelizacji zmianie ulegną zasady szacowania obrotu. Do tej pory określano wysokość obrotu na podstawie przeciętnej ceny stosowanej w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia, pomniejszonej o VAT. Po wejściu w życie nowych przepisów w sytuacji, gdy wpływ na ustalenie wynagrodzenia będą miały powiązania o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym bądź ze stosunku pracy pomiędzy stronami transakcji oraz osobami pełniącymi u nich funkcje zarządzające, a także w przypadku, gdy wynagrodzenie to będzie: - niższe od wartości rynkowej, a nabywca nie ma pełnego prawa do obniżenia podatku należnego, - niższe od wartości rynkowej, dostawca/usługodawca nie ma pełnego prawa do obniżenia podatku należnego, a transakcja jest zwolniona od podatku, - wyższe od wartości rynkowej, a dostawca/usługodawca nie ma pełnego prawa do obniżenia podatku należnego, organ podatkowy określi obrót na podstawie wartości rynkowej, pomniejszonej o podatek. Podkreślić należy fakt, iż dla stosowania powyższego przepisu konieczne będzie spełnienie warunku, który sprowadza się do wystąpienia uszczuplenia dochodu Skarbu Państwa w związku z określeniem obrotu na nierynkowym poziomie. Nie dotyczy to zatem sytuacji, kiedy obie strony transakcji posiadają pełne prawo odliczenia podatku, gdyż wtedy rozliczenie podatku VAT jest neutralne dla Skarbu Państwa. Towary przetworzone i przeznaczone do wywozu - art. 83 ust / 6

6 W sytuacji zbycia na terytorium kraju towarów przerobionych, uszlachetnionych lub przetworzonych, przeznaczonych pierwotnie do wywozu poza terytorium UE, podstawę opodatkowania ustala się od 2008 r. od wartości rynkowej towaru pomniejszonej o podatek. W dotychczasowym brzmieniu ustawy wartość takiego towaru ustalało się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia, pomniejszonych o podatek VAT. 6 / 6