DIAGNOZA ZJAWISK KRYZYSOWYCH Dla Gminy Lądek

Transkrypt

1 DIAGNOZA ZJAWISK KRYZYSOWYCH Dla Gminy Lądek Posada, 7 Niniejsze opracowanie wsparciu finansowemu powstaje dzięki Unii Europejskiej OPRACOWALI: Strona z 85

2 mgr inż. Dariusz Kałużny inż. Daria Jarońska mgr inż. Katarzyna Korzeniewska mgr Justyna Tomczak ADRES BIURA: NUVARRO Sp. z o. o. ul. Reymonta, Posada 6-5 Kazimierz Biskupi tel. (6) 5 biuro@nuvarro.pl SPIS TREŚCI Spis treści.... Położenie geograficzne...5. Sfera społeczna Demografia Bezrobocie..... Ubóstwo, bezdomność... Strona z 85

3 .. Uzależnienia Przemoc Bezpieczeństwo Edukacja Aktywność obywatelska Kultura..... Badanie ankietowe PODSUMOWANIE Sfera gospodarcza Rynek pracy Turystyka..... PODSUMOWANIE...6 Sfera przestrzenno-funkcjonalna Infrastruktura wodociągowa Infrastruktura kanalizacyjna Zaopatrzenie w ciepło Sieć gazowa System elektroenergetyczny Transport i komunikacja Telekomunikacja Ochrona zdrowia Dostępność usług Dziedzictwo kulturowe i zabytki Badanie ankietowe PODSUMOWANIE Sfera techniczna Mieszkalnictwo Budynki użyteczności publicznej Odnawialne źródła energii Badanie ankietowe PODSUMOWANIE...68 Sfera środowiskowa Podział powierzchni geodezyjnej gminy według kierunków wykorzystania...69 Strona z 85

4 6.. Środowisko przyrodnicze i warunki klimatyczne Gospodarka odpadami Emisja CO PODSUMOWANIE Spis rysunków Spis tabel Spis wykresów POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE Gmina Lądek to gmina o charakterze wiejskim, położona we wschodniej części województwa wielkopolskiego, w powiecie słupeckim. Gmina oddalona jest od miasta Konin o km, zaś od miasta wojewódzkiego Poznań o 7 km. Gmina graniczy z jednostkami Strona z 85

5 samorządowymi powiatu słupeckiego, jednostkami samorządowymi powiatu konińskiego oraz jednostkami samorządowymi powiatu wrzesińskiego. Są to: Gmina Słupca od północy, Gmina Strzałkowo od północnego zachodu, Miasto i Gmina Zagórów od południa, Gmina Kołaczkowo od zachodu (powiat wrzesiński), Miasto i Gmina Pyzdry od południa (powiat wrzesiński). Gmina Rzgów od południowego wschodu (powiat koniński), Miasto i Gmina Golina od wschodu (powiat koniński). Rysunek.Położenie gminy Lądek na tle powiatu słupeckiego Źródło: System przestrzenny gminy swym zasięgiem obejmuje 6 sołectw, do których należą: Ciążeń, Dąbrowa, Dolany, Dziedzice, Jaroszyn, Jaroszyn-Kolonia, Ląd, Ląd-Kolonia, Lądek, Policko, Ratyń, Samarzewo, Sługocin, Sługocin-Kolonia, Wacławów, Wola Koszucka. Powierzchnia gminy Lądek jest równa ha, co stanowi,76% powierzchni powiatu słupeckiego oraz,% województwa wielkopolskiego. Strona 5 z 85

6 Rysunek. Plan gminy Lądek Źródło: wikipedia.org Publikacja Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata. Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Programu Operacyjnego (Uszczegółowienie WRPO) opracowana przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego zalicza gminę Lądek do obszarów: funkcjonalnych wymagających wsparcia procesów rozwojowych. Oznacza to, że poziom rozwoju społeczno-gospodarczego gminy przedstawia się niekorzystnie na tle województwa wielkopolskiego. Obszar gminy Lądek usytuowany jest w krainie Wielkich Dolin, której część nazwano Niziną Konińską. Na terenie gminy istnieją przeprawy promowe przez rzekę Wartę: w Ciążeniu i w Sługocinie.. SFERA SPOŁECZNA..DEMOGRAFIA Gminę Lądek pod koniec 6 r. zamieszkiwało mieszkańców, co stanowi 9,85% ludności powiatu słupeckiego i,7% ludności województwa wielkopolskiego. Gęstość Strona 6 z 85

7 zaludnienia osiągnęła wskaźnik 59 os / km. W ostatnich kilku latach w gminie Lądek odnotowywany jest wzrost liczby mieszkańców. Dynamika zmian pokazuje, że liczba ta wzrosła o 95 osoby, w ciągu 6 lat. Sytuację tę przedstawia wykres poniżej. Wykres Kolumna. Liczba mieszkańców gminy Lądek na przestrzeni lat -5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W gminie Lądek na mężczyzn przypadają 99 kobiet, wskaźnik ten jest niższy od średniej krajowej, gdzie na mężczyzn przypada 7 kobiet. Średni wiek mieszkańców wynosi 9,5 lat i jest porównywalny do średniego wieku mieszkańców województwa wielkopolskiego i nieznacznie mniejszy od średniego wieku mieszkańców całej Polski. W gminie Lądek według najnowszych danych w wieku przedprodukcyjnym jest 7,87% ludności, w wieku produkcyjnym 6,57%, a w wieku poprodukcyjnym jest 9,56% ludności. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego na przestrzeni ostatnich pięciu lat wzrósł udział liczby ludności w wieku poprodukcyjnym, natomiast maleje udział ludności w wieku przedprodukcyjnym. To negatywne zjawisko jest zauważalne zarówno w gminie Lądek, jak i powiecie słupeckim, województwie wielkopolskim oraz w kraju. Oznacza to systematyczne powiększanie się grona osób w wieku poprodukcyjnym i starzenie się społeczeństwa. Sytuację tę przedstawiają wykresy poniżej. Strona 7 z 85

8 Wiek przedprodukcyjny Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny. Wykres. Udział ludności według ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem w latach -5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS 6.57% 9.56% 7.87% wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny res. Rozkład ludności w danej kategorii wieku w gminie Lądek Źródło: dane gminy Wyk Mieszkańcy gminy Lądek zawarli w 5 roku 6 małżeństw, co odpowiada 6, małżeństwom na mieszkańców. Jest to znacznie więcej od wartości dla województwa wielkopolskiego oraz znacznie więcej od wartości dla Polski. W tym samym okresie odnotowano,6 rozwodów przypadających na mieszkańców. 9,6% mieszkańców gminy Lądek jest stanu wolnego, 58,% żyje w małżeństwie,,8% mieszkańców jest po rozwodzie, a 9,% to wdowy/wdowcy. Gmina Lądek ma dodatni przyrost naturalny wynoszący 5. Odpowiada to przyrostowi naturalnemu,9 na mieszkańców gminy Lądek. W 5 roku urodziło się 69 dzieci, w tym % dziewczynek i 58% chłopców. Należy zaznaczyć, że w roku przyrost naturalny wynosił -. Współczynnik dynamiki demograficznej, czyli stosunek liczby urodzeń żywych do Strona 8 z 85

9 liczby zgonów wynosi, i jest mniejszy od średniej dla województwa oraz większy od współczynnika dynamiki demograficznej dla całego kraju. W 5 roku zarejestrowano 6 zameldowań w ruchu wewnętrznym oraz wymeldowań, w wyniku czego saldo migracji wewnętrznych wynosi dla gminy Lądek 9. W tym samym czasie nie wystąpiły zameldowania z zagranicy i wymeldowania za granicę daje to saldo migracji zagranicznych wynoszące Przyrost naturalny migracje wewnętrzne migracje zagraniczne Wyk res. Przyrost naturalny, migracje wewnętrzne i migracje zagraniczne w gminie Lądek w latach -5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Rozkład ludności według poszczególnych kategorii wiekowych w poszczególnych sołectwach przedstawia tabela poniżej. Tabela. Ludność według kategorii wiekowych w poszczególnych sołectwach gminy Lądek Wiek przedwiek policzba Nazwa Wiek przed- produkcyjny Wiek Wiek poprodukcyjny ludnośc sołectwa produkcyjny na produkcyjny produkcyjny na i mieszkańców mieszkańców Ciążeń 7,8 85 9,6 Dąbrowa 77 5,6 5, Dolany 5 79, ,6 Dziedzice 8 5, 7, Jaroszyn , ,67 Jaroszyn77,75 5,79 Kolonia Ląd , , Lądek , ,9 Strona 9 z 85

10 LądKolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin SługocinKolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA 7,6 8 5, ,58,9 9,,7, ,6,,8, 5,6 5 6,8 7, , 9, Źródło: dane gminy 8 Jak widać najwięcej osób w wieku poprodukcyjnym zamieszkuje sołectwa: Ciążeń, Ląd i Lądek. W sołectwach występuje zjawisko sukcesywnej przewagi osób w wieku poprodukcyjnym nad osobami w wieku przedprodukcyjnym (starzenie się społeczeństwa). W całej gminie Lądek liczba osób w wieku poprodukcyjnym jest większa o blisko osób niż liczba osób w wieku przedprodukcyjnym. Wyniki te mogą być związane z negatywnym bilansem urodzeń i zgonów, ale także z migracją. Jak wynika z poniższej tabeli w 6 roku w gminie Lądek najwięcej zgonów miało miejsce w sołectwach Ciążeń, Ląd, Lądek, Ratyń i Dolany. W Ciążeniu, Dolanach, Lądzie Lądku, Samarzewie i Sługocinie odnotowano najwięcej wymeldowań. Strona z 85

11 Nazwa sołectwa i ulice Ciążeń Cmentarna Krzywa Marii Konopnickiej Parkowa Plac Zamkowy Rzeczna Spacerowa Słupecka Wąska Wiosny Ludów Wolności Wrzosowa Zielona Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn Jaroszyn-Kolonia Ląd Ląd-Kolonia Lądek Konińska Kościelna Leśna Niska Pyzdrska Rynek Słupecka Sosnowa Urodzenia Tabela. Urodzenia, zgony i wymeldowania w gminie Lądek Urodzenia na Zgony na Zgony Wymeldowania mieszkańców mieszkańców,,,,7,7,,85,,5,,7,,7,,7,,7,,7,5,,,5,,,6,7,,7,7,,,5, Strona z ,7,7,7,7,7,,7,85,,7,7,,,,68,9,,,7,7,,,,7,7, Wymeldowania na mieszkańców 5,6,,,7,,,,,,,,5,7,,,87,,,7,,7,87,5,,,,68,7,5, 5 Zameldowani a na mieszkańców 5,79,,, ,5,,7,,,,,9,7,,5,9,5,68,9,9,5,9,7,7,7,7,7,7,5, Zameldowania

12 Policko Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA 6 6,,5,68,,7,,, 8,6 6,7,68, 6,68, 6 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gminy Strona z 85,7,,,87,,68, 6 57,7,,87,7,7,9,5

13 ..BEZROBOCIE Liczba bezrobotnych w gminie Lądek w roku 6 wynosiła 5 osób (5,98% mieszkańców). Liczba ta spadła od roku o, ponieważ wcześniej (w latach ) utrzymywał się trend wzrastający. Na przestrzeni lat 5/6 ponownie zauważalny jest wzrost o osoby. W gminie występuje również bezrobocie ukryte, ponieważ część osób nie jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy Liczba bezrobotnych Wykres 5. Liczba bezrobotnych w gminie Lądek w latach -5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Najbardziej miarodajną informacją o intensywności bezrobocia jest wskaźnik udziału bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym. Wartość tego wskaźnika dla gminy Lądek to 9,56%. Średnia dla powiatu to 6,8% Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym Strona z 85 6

14 Wykres 6. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w gminie Lądek w latach -5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Według statystyk udział kobiet w strukturze osób bezrobotnych w gminie Lądek stanowił 6,9%, gdzie w powiecie słupeckim było to 56,6%, a w województwie wielkopolskim 57,7%. Nazwa sołectwa Ciążeń Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn Jaroszyn-Kolonia Ląd Lądek Ląd-Kolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA Tabela. Bezrobotni w gminie Lądek Liczba Liczba Liczba bezrobotnych długotrwale bezrobotnych na mieszkańców bezrobotnych 8, 5,7 9, 5,68, 9, 95 6,9 5 6, 6, 5 7,9, 7,87 8,68 7,9,9 9,5 5 6 Źródło: dane Powiatowego Urzędu Pracy w Słupcy Liczba długotrwale bezrobotnych na mieszkańców 9,,5,56,7,5, 9, 5,6,85 68,9,6,7,68,5,5 Jak wynika z powyższej tabeli najwięcej zarówno bezrobotnych, jak i długotrwale bezrobotnych zamieszkuje w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek...UBÓSTWO, BEZDOMNOŚĆ W 6 roku wsparciem systemu pomocy społecznej w gminie Lądek objęto 75 rodzin (dane GUS). Według danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej było to 5 rodzin. Duża liczba gospodarstw domowych korzystała z pomocy społecznej z powodu niskiego dochodu. Powyżej kryterium dochodowego jest 55 gospodarstw domowych, a poniżej aż. Poniżej kryterium dochodowego znajduje się aż 9 osób korzystających z pomocy społecznej, a powyżej tylko 8 osób. Strona z 85

15 gospodarstwa domowe poniżej kryterium dochodowego gospodarstwa domowe powyżej kryterium dochodowego Wykres 7. Gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej wg kryterium dochodowego w gminie Lądek Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W gminie Lądek najwięcej rodzin i osób korzystających ze wsparcia pomocy społecznej zamieszkuje w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek. Tam też udziela się najwięcej zasiłków. Strona 5 z 85

16 Tabela. Pomoc społeczna w gminie Lądek w 5 r. Niebieskie karty Niebieskie Karty osób na mieszkańców Liczba rodzin z problemem alkoholowym Liczba osób z problemem alkoholowym, Bezrobocie, rodzina niepełna - 8 Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba, rodzina niepełna, niepełnosprawność, alkoholizm 8 Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba Nazwa sołectwa Ilość rodzin Ilość rodzin na mieszkańców Ilość osób w rodzinach Ilość osób na mieszkańców Ilość zasiłków Ciążeń 8 8,8, 8 Dąbrowa,68,87 7 Dolany,7,58 Dziedzice,7,68 Jaroszyn,68, 7 Ląd 7,6 6 7,8 7 Lądek 8,7 5 7,67 9 Ląd-Kolonia Policko,,7 5,85,68 8 Ratyń,87 5,6 75 Samarzewo 7,9, 75 Sługocin,5,7 7 SługocinKolonia,68,87 Wacławów 7,9 8,77,5,7 Wola Koszucka SUMA 5 Powody korzystania z pomocy społecznej Bezrobocie, niepełnosprawność, wielodzietność, długotrwała lub ciężka choroba, potrzeba ochrony macierzyństwa, rodzina niepełna Bezrobocie, rodzina niepełna, długotrwała lub ciężka choroba Bezrobocie, rodzina niepełna, długotrwała lub ciężka choroba Bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba Bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba Bezrobocie, niepełnosprawność, wielodzietność, długotrwała lub ciężka choroba, potrzeba ochrony macierzyństwa, rodzina niepełna Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba, niepełnosprawność, rodzina niepełna Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba, alkoholizm, niepełnosprawność Bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba, rodzina niepełna 9 Źródło: dane gminy Strona 6 z 85 6,,7

17 W sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek z pomocy społecznej korzysta się z powodu: bezrobocia, niepełnosprawności, wielodzietności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, potrzeby ochrony macierzyństwa. Ogólnie powodami korzystania z pomocy społecznej w gminie Lądek są: bezrobocie ( rodzin), ubóstwo (95 rodzin), długotrwała lub ciężka choroba (9 rodzin), niepełnosprawność (5 rodzin), potrzeba ochrony macierzyństwa (7 rodzin), bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (5 rodzin), alkoholizm (7 rodzin), zdarzenia losowe ( rodziny), trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego ( rodziny) oraz klęski żywiołowe lub ekologiczne ( rodzina). Wykres 8 bezrobocie ubóstwo 5% % % % 5%% długotrwała lub ciężka choroba % 8% niepełnosprawność potrzeba ochrony macierzyństwa bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych 5% alkoholizm % zdarzenia losowe trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego klęski żywiołowe lub ekologiczne. Powody korzystania z pomocy społecznej w gminie Lądek w 5 r. Źródło: Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej pieniężnych, w naturze i usługach..uzależnienia Z danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wynika, że liczba rodzin, które otrzymują pomoc finansową z OPS z tytułu problemów alkoholowych wynosi 6. Należy podkreślić, że w 5 roku najwięcej osób i rodzin z problemem alkoholowym zamieszkuje w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek. Duża liczba osób z problemem alkoholowym zamieszkuje również sołectwo Wacławów. Strona 7 z 85

18 Tabela 5. Liczba rodzin i osób z problemem alkoholowym w gminie Lądek Liczba rodzin Liczba osób Liczba rodzin Liczba osób Nazwa z problemem z problemem z problemem z problemem sołectwa alkoholowym na alkoholowym na alkoholowym alkoholowym mieszkańców mieszkańców Ciążeń 8,6 7,9 Dąbrowa,7, Dolany Dziedzice Jaroszyn,7, Ląd 9,5, Lądek,5 5,85 Ląd-Kolonia Policko Ratyń,7,7 Samarzewo,7,7 Sługocin Sługocin,7,7 Kolonia Wacławów,7 8,6 Wola Koszucka SUMA 6 5 Źródło: dane gminy.5.przemoc Z danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wynika, że na terenie gminy Lądek funkcjonowało Niebieskich Kart. Najwięcej Niebieskich Kart funkcjonuje w rodzinach zamieszkujących sołectwa Ciążeń i Lądek. Tabela 6. Niebieskie Karty w gminie Lądek Niebieskie Karty na Nazwa sołectwa Niebieskie Karty mieszkańców Ciążeń,68 Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn Ląd Lądek 6, Ląd-Kolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów,7 Wola Koszucka - Strona 8 z 85

19 SUMA Źródło: dane gminy.6.bezpieczeństwo W 5 roku w Posterunek Policji w Zagórowie zarejestrował przestępstwa i 8 wykroczeń popełnionych na terenie gminy Lądek. Wysokim wskaźnikiem przestępczości charakteryzują się miejscowości Ciążeń (gdzie popełniono w sumie 7 przestępstw, których udział wynosił,% oraz 8 wykroczeń co stanowi 6,7% wszystkich wykroczeń), Ląd (gdzie popełniono w sumie 5 przestępstw, których udział wynosił,7% oraz 5 wykroczeń co stanowi ponad,% wszystkich wykroczeń) i Wola Koszucka (gdzie popełniono w sumie 5 przestępstw, których udział wynosił,7% oraz wykroczeń co stanowi ponad 9,% wszystkich wykroczeń). Najbezpieczniejszymi miejscowościami gminy Lądek, według statystyk Posterunku Policji w Zagórowie, są: Dolany, Dziedzice, Ląd-Kolonia, Policko, Samarzewo i Wacławów, ponieważ nie zanotowano tam żadnego przestępstwa. Tabela 7. Przestępczość na terenie gminy Lądek w 5 r. Liczba przestępstw Liczba wykroczeń Liczba przestępstw na Liczba wykroczeń na mieszkańców mieszkańców Ciążeń 7,9 8,6 Dąbrowa,, Dolany,, Dziedzice,, Jaroszyn,7, Jaroszyn-Kolonia,7, Ląd 5,85 5,85 Ląd-Kolonia,, Lądek,7 8,6 Policko,, Ratyń, 5,85 Samarzewo,, Sługocin,7,5 Sługocin-Kolonia,,7 Wacławów,, Wola Koszucka 5,85,9 SUMA 8 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Posterunku Policji w Zagórowie W skład przestępstw wchodzą: kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości, kierowanie pojazdem wbrew decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania, oszustwa internetowe, psychiczne i fizyczne znęcanie się nad rodziną, kłusownictwo, wypadek drogowy, kradzież, uszkodzenia ciała i mienia, fałszowanie dokumentów oraz Strona 9 z 85

20 poświadczenia nieprawdy. Natomiast w skład wykroczeń wchodzą: kierowanie pojazdem mechanicznym lub rowerem po użyciu alkoholu, niestosowanie się do przepisów ruchu drogowego, wymuszanie darmowego przejazdu na Autostradzie, kolizje drogowe, prowadzenie działalności gospodarczej bez wymaganego zezwolenia, przekroczenia dozwolonej prędkości, kradzież, niedopełnienie obowiązku Powiatowego Lekarza Weterynarii o padnięciu zwierzęcia, zakłócenia porządku publicznego, posiadanie narzędzi połowowych wobec braku uprawnień do rybactwa..7.edukacja Na terenie gminy Lądek znajdują się placówki oświatowe oferujące edukację na poziomie przedszkolnym, podstawowym i gimnazjalnym. Wśród nich można wyróżnić placówki:. Przedszkole Gminne w Dolanach, Oddział Dolany, Oddział Lądek, Oddział Ciążeń, Oddział Ratyń;. Szkołę Podstawową im. Wojska Polskiego w Lądku;. Szkołę Podstawową im. K.K. Baczyńskiego w Ciążeniu;. Szkołę Podstawową im. Orła Białego w Ratyniu; 5. Gimnazjum im. POW w Lądku. W gminie nie ma żłobka. Placówki oświaty poza tradycyjną edukacją prowadzą również dodatkowe zajęcia tematyczne. Uczniowie mają możliwość uczęszczania do: Koła teatralnego, Koła matematycznego, Koła komputerowego, Koła Czytelniczego i Plastycznego, Koła Ekologicznego, Grupy Badaczy Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego, Klubu Europejskiego, Koła artystyczno-tanecznego. Strona z 85

21 Stan techniczny bazy edukacyjnej na terenie gminy Lądek nie odpowiada zapotrzebowaniu ze strony mieszkańców gminy, stąd wysiłki gminy, aby poprzez proces termomodernizacji doprowadzić do odpowiedniego standardu obiekty szkolne. Tabela 8. Liczba uczniów w placówkach oświatowych w gm. Lądek 5 trend 5/ Liczba dzieci w przedszkolach wzrost / spadek Liczba uczniów w szkołach podstawowych spadek / wzrost Liczba uczniów gimnazjów spadek Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Powyższa tabela przedstawia liczbę dzieci uczęszczających do przedszkoli, a także liczbę uczniów kształcących się w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. Niepokojącym trendem jest ogólny spadek liczby uczniów w latach -5, z wyjątkiem uczęszczających do szkół podstawowych. Ważny podkreślenia jest fakt, że w przedszkolach brakuje miejsc dla dzieci, co wymusiło decyzję gminy o przeniesieniu i rozbudowie oddziału przedszkolnego w Ciążeniu. Sytuację tę przedstawia poniższa tabela. Tabela 9. Wychowanie przedszkolne w gminie Lądek Liczba dzieci Liczba miejsc Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.8.AKTYWNOŚĆ OBYWATELSKA Ważną rolę w gminie Lądek odgrywają liczne organizacje społeczne działające na terenie gminy Lądek pełniące istotną rolę w aktywizacji mieszkańców. W gminie funkcjonują, między innymi: Fundacja Unia Nadwarciańska, Stowarzyszenie Warto Pomagać, Stowarzyszenie Razem dla Kultury Towarzystwo Przyjaciół Rzeki Warty, Stowarzyszenie Lędzianie, Stowarzyszenie Rozwoju Sołectwa Dziedzice, Oratorium im. Poznańskiej Piątki, Towarzystwo Przyjaciół Lądu i Ziemi Nadwarciańskiej, Strona z 85

22 Stowarzyszenie Aktywnie w Przyszłość, Ochotnicza Straż Pożarna w Woli Koszuckiej, Ochotnicza Straż Pożarna im. Józefa Wrzesińskiego w Lądku, Ochotnicza Straż Pożarna w Sługocinie, Ochotnicza Straż Pożarna w Samarzewie, Ochotnicza Straż Pożarna w Wacławowie, Ochotnicza Straż Pożarna w Dolanach, Ochotnicza Straż Pożarna w Ciążeniu Ochotnicza Straż Pożarna w Ratyniu. Frekwencja wyborcza w wyborach do Sejmu i Senatu Rzeczpospolitej Polskiej w 5 roku wynosiła w Lądku,9%. W powiecie słupeckim wskaźnik ten wynosił,%, w województwie wielkopolskim 5,6%, a w całej Polsce 5,9%. Wynika z tego, że frekwencja w gminie Lądek była najniższa. W wyborach prezydenckich w 5 roku frekwencja w gminie Lądek wynosiła,%. Dla powiatu słupeckiego wskaźnik ten był nieco wyższy (,%). W Wielkopolsce udział w głosowaniu wzięło 7,9% mieszkańców, a w Polsce 8,96%. Na terenie gminy Lądek najmłodsi mogą przynależeć do -tej Lądzkiej Drużyny Harcerzy Wróbel ZHR oraz do klubu sportowego..9.kultura Na terenie gminy znajduje się Gminny Ośrodek Kultury. Głównym celem GOK-u jest przygotowanie społeczeństwa do aktywnego uczestnictwa oraz rozwijania kultury na terenie gminy. Głównym zadaniem jest upowszechnianie kultury, zaspokajanie i rozwijanie potrzeb kulturalnych mieszkańców oraz inspirowanie i rozwijanie ich aktywności artystycznej. Wszystkie te zadania realizowane są w czasie zajęć stałych oraz imprez kulturalnych organizowanych przez cały rok. GOK współpracuje z innymi instytucjami kultury, stowarzyszeniami oraz indywidualnymi animatorami życia kulturalnego. W ofercie GOK-u znajdują się: aktywności przeznaczone dla wszystkich: o kafejka internetowa, o sekcja karate, o próby orkiestry dętej; aktywności dla dzieci: o język angielski, Strona z 85

23 o zajęcia plastyczne, o nauka gry na gitarze; aktywności dla seniorów (Lądkowski Uniwersytet Trzeciego Wieku): o nordic-walking, o malarstwo, o Klub Seniora Radość, o informatyka, o sekcja językowa angielski, o sekcja muzyczna chór, o sekcja sportowa, o sekcja rękodzieła artystycznego, o zajęcia kulinarne. GOK prowadzi również świetlicę wiejską w Ciążeniu, w której można skorzystać z kawiarenki internetowej oraz zajęć dla LUTW (rękodzieło artystyczne, sekcja artystyczna) i dla dzieci (zajęcia plastyczne i kulinarne). Mieszkańcy gminy mogą także korzystać z dwóch placówek bibliotecznych. Warto podkreślić, że liczba czytelników wzrosła na przestrzeni lat /5 i zauważalny jest trend wzrostowy. Wszystkie biblioteki umożliwiają korzystanie z komputera i internetu, w tym jedna z internetu bezprzewodowego Liczba czytelników Wykres 9. Liczba czytelników księgozbioru bibliotek w gminie Lądek Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Strona z 85

24 W gminie Lądek nie ma kina, ale dużą rolę odgrywa wspomniany wcześniej Gminny Ośrodek Kultury. W latach -5 następowały wzrosty i spadki liczby organizowanych przez GOK imprez kulturalnych. Zauważa się duży spadek imprez w latach -5 zmniejszenie liczby imprez o. 8 5 Liczba imprez kulturalnych Wykres. Liczba imprez kulturalnych organizowanych przez GOK w Lądku Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W imprezach bierze udział mieszkańców, czyli zaledwie,5% wszystkich mieszkańców. Do najważniejszych imprez cyklicznych organizowanych na terenie gminy zaliczamy: Gminny Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy styczeń, Gminny Przegląd Piosenki, Festyn z okazji Dnia Dziecka czerwiec, Dożynki Gminne, Występy artystyczne, konkursy i zawody sportowe z okazji pożegnania lata, Zaduszki poetyckie dla poetów z gminy prezentujących swój dorobek, Ferie zimowe, Gminny Turniej Szachowy. Tego typu wydarzenia kreują pozytywny wizerunek gminy oraz zwiększają jej atrakcyjność, są także ciekawą formą integracji mieszkańców... BADANIE ANKIETOWE W III kwartale 6 roku odbyło się spotkań dotyczących rewitalizacji. Na spotkaniach mieszkańcy zostali poinformowani o problematyce rewitalizacji i poproszeni o Strona z 85

25 wypełnieni ankiet. W ankietach pytano o skalę problemy oznaczające je odpowednimi cyframi od do 5, gdzie = brak, = niewielkie, = średnie, = duże, 5 = bardzo duże. Pierwsze spotkanie odbyło się w Woli Koszuckiej. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją niewielkie poczucie bezpieczeństwa, aktywność społeczna, ubóstwo, baza kulturalna, przestępczość i patologie społeczne. Wykres ne sp oł ec z e ć pa ta ol og i pr ze st ęp cz oś be zr ob oc ie ba za ku lt ur al na do ch od y ub ós tw o - ni s ki e sp oł ec zn a no ść ak ty w po cz uc ie be zp ie cz eń st w a.5 Problemy społeczne w gminie Lądek Wola Koszucka Źródło: dane gminy. Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać chodnik wzdłuż drogi gminnej (7 głosów), nawierzchnię drogi (5 głosów), oświetlenie i przystanek autobusowy (po głosie). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: bezrobocie (7 głosów), bieda (5 głosów) oraz brak podstawowych mediów, dostępu do nowoczesnej technologii ( głos). Drugie spotkanie odbyło się w Ciążeniu. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją tam: średnia aktywnosć spoęczna, bezrobcie, poczucie bezpieczeństwa, ubóstwo oraz niewielkie baza kulturalna, patologie społeczne, a także niska przestępczość. Strona 5 z 85

26 pr ze st ęp cz oś ć ne pa ta ol og i ba za ni s ub ós tw o e ku lt ur al sp oł ec z na do ch od y ki e cz eń st w a po cz uc ie ak ty w be zp ie be zr ob oc ie sp oł ec zn a.6 no ść Wyk res. Problemy społeczne w gminie Lądek Ciążeń Źródło: dane gminy Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach ( głosy), bezrobocie ( głos), alkoholizm ( głos) oraz brak dostępu do nowoczesnej technologii ( głos). Poruszony został także problem renowacji remizy. Trzecie spotkanie odbyło się w Wacławowie. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją duże poczucie bezpieczeństwa i aktywność społeczna, średnia baza kulturalna, niewielkie ubóstwo i bezrobocie oraz brak przestępczości i patologii społecznych. Wykres ne. sp oł ec z do ch od y. ub ós tw o - ni s ki e ie be zr ob oc na ur al ku lt ba za no ść sp oł ec zn a cz eń st w a ak ty w po cz uc ie be zp ie.5 e.6.5 ć pa ta ol og i.85 pr ze st ęp cz oś.5. Problemy społeczne w gminie Lądek Wacławów Źródło: dane gminy Strona 6 z 85

27 Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać boisko wiejskie i świetlicę ( głosy), nawierzchnię drogi ( głos), kanalizację zrobienie od podstawy ( głos). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach (6 głosów), brak podstawowych mediów ( głosy), brak dostępu do nowoczesnej technologii i bezrobocie (po głosie). Czwarte spotkanie odbyło się w Dolanach. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją średnie ubóstwo i poczucie bezpieczeństwa, niewielkie aktywność społeczna, baza kulturalna, bezrobocie i patologie społeczne oraz brak przestępczości. Wykres Problemy społeczne w gminie Lądek Dolany Źródło: dane gminy pr ze st ęp cz oś ne sp oł ec z e ie pa ta ol og i be zr ob oc ba za ku lt ur al na na sp oł ec z no ść ak ty w be zp ie cz eń st w a do ch od y po cz uc ie ub ós tw o - ni s ki e ć..5. Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać plac przy remizie OSP (6 głosów), boisko wiejskie ( głosy) oraz siłownie zewnętrzne ( głos). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach ( głosów), bezrobocie (8 głosów), bieda (8 głosów), brak podstawowych mediów, dostępu do nowoczesnej technologii (po 6 głosów), przestępczość młodocianych, alkoholizm (po 5 głosów), narkomania ( głosy) oraz przemoc w rodzinie ( głosy). Piąte spotkanie odbyło się w Samarzewie. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją średnie ubóstwo i poczucie bezpieczeństwa, niewielkie aktywność społeczna, baza kulturalna, patologie społeczne, bezrobocie i brak przestępczości. Strona 7 z 85

28 Wykres pr ze st ęp cz oś be zr ob oc ie ne sp oł ec z e pa ta ol og i ak ty w ba za ku lt ur al sp oł ec z no ść ni s ub ós tw o na na do ch od y ki e cz eń st w a po cz uc ie be zp ie ć.5.5. Problemy społeczne w gminie Lądek Samarzewo Źródło: dane gminy Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać salę OSP ( głosy), budynek komunalny, przystanki oraz oświetlenie przy drodze (po głosie). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach (7 głosów), brak dostępu do nowoczesnej technologii i bieda (po 5 głosów), brak podstawowych mediów i bezrobocie (po głosie). Szóste spotkanie odbyło się w Jaroszynie. Było to spotaknie łączące dwa sołectwa Jaroszyn i Jaroszyn-Kolonię. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją średnie poczucie bezpieczeństwa i bezrobocie, niewielkie aktywność społeczna, ubóstwo, baza kulturalna i patologie społeczne oraz brak przestępczości. Wykres ne pa ta ol og i e ur al ku lt ba za ki e ni s - ub ós tw o sp oł ec z na do ch od y na sp oł ec z no ść be zr ob oc ie ak ty w po cz uc ie be zp ie cz eń st w a.5.5 ć.75 pr ze st ęp cz oś.5. Problemy społeczne w gminie Lądek Jaroszyn Strona 8 z 85

29 Źródło: dane gminy Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać doposażenie świetlicy ( głosów), lampy i chodniki ( głosów), bezpieczeństwo na drodze asfaltowej ( głosy), plac zabaw ( głosy). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach ( głosów), bezrobocie (7 głosów), alkoholizm (9 głosów), bieda (6 głosów), brak podstawowych mediów (6 głosów), brak dostępu do nowoczesnej technologii (6 głosów), przestępczość młodocianych (5 głosów), przemoc w rodzinie ( głosy) oraz przestępczość ( głosy). Siódme spotkanie odbyło się w Lądzie. Było to spotaknie łączące trzy sołectwa Ląd, Ląd-Kolonia i Policko. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją bardzo duże poczucie bezpieczeństwa, ubóstwo, bezrobocie, duże patologie społeczne, średnia aktywność społeczna, niewielkie baza kulturalna i przestępczość. Wykres ur al ku lt ba za ak ty w no ść sp oł ec z na na ne sp oł ec z e be zr ob oc ie pa ta ol og i - ni s ki e cz eń st w a ub ós tw o po cz uc ie be zp ie do ch od y. ć 5. pr ze st ęp cz oś Problemy społeczne w gminie Lądek Ląd Źródło: dane gminy. Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać drogi (6 głosów), chodniki ( głosy), plac zabaw ( głosy), plac wiejski w Policku i szkołę w Jaroszewie (po głosie) Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach ( głosów), bezrobocie (8 głosów), bieda (5 głosów), alkoholizm ( głosów), brak dostępu do nowoczesnej technologii ( głosy), brak Strona 9 z 85

30 podstawowych mediów ( głosy), narkomania ( głosy), przestępczość ( głosy), przestępczość młodocianych ( głos) oraz przemoc w rodzinie ( głos). Ósme spotkanie odbyło się w Lądku. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją średnie poczucie bezpieczeństwa i aktywność społeczna, niewielkie ubóstwo, baza kulturalna, bzrobocie oraz brak patologii społecznych i przestępczości pr ze st ęp cz oś ć ne sp oł ec z e pa ta ol og i be zr ob oc ie ba za ku lt ur al na do ch od y ub ós tw o - ni s ki e sp oł ec zn a no ść ak ty w po cz uc ie be zp ie cz eń st w a.5 Wykres 8. Problemy społeczne w gminie Lądek Lądek Źródło: dane gminy Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać ulicę Polną ( głosy) i Rynek ( głos). Ankietowani poruszali też problem chodników przy ul. Pyzderskiej i Słupeckiej. Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach (5 głosów), bezrobocie ( głosy), bieda ( głosy), alkoholizm ( głosy), brak dostępu do nowoczesnej technologii i bieda ( głosy), przestępczość, narkomania (po głosie). Dziewiąte spotkanie odbyło się w Dziedzicach. Spotaknie łączyło mieszkańców Dziedzic i Dąbrowy. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją bardzo duża aktywnosć społeczna, duże poczucie bezpieczeństwa, średnie baza kulturalna, ubóstwo i bezrobocie, niewielkie patologie społeczne i przestępczość. Strona z 85

31 Wykres sp oł ec z ne.8 pa ta ol og i e zo ść ub ós tw o - pr ze st ęp c ni s ki e be zr ob oc ie do ch od y na ku lt ur al po cz uc ie ba za be zp ie sp oł ec zn a ak ty w no ść cz eń st w a.5. Problemy społeczne w gminie Lądek Dziedzice Źródło: dane gminy Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać świetlicę i plac wokół (7 głosów). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach (7 głosów), bezrobocie, bieda, alkoholizm (po 5 głosów), przestępczość młodocianych ( głosy), brak dostępu do nowoczesnej technologii i podstawowych mediów (po głosie). Dziesiąte spotkanie odbyło się w Ratyniu. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją duża baza kulturalna, średnie poczucie bezpieczeństwa, aktywnosć społeczna, bezrobocie, ubóstwo i patologie społeczne oraz brak przestępczości. Wykres pa ta ol og i e sp oł ec z ne do ch od y - ni s ki e ie be zr ob oc ub ós tw o ak ty w no ść sp oł ec z na cz eń st w a be zp ie po cz uc ie ba za ku lt ur al na pr ze st ęp cz oś ć..5. Problemy społeczne w gminie Lądek Ratyń Źródło: dane gminy Strona z 85

32 Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać: chodniki, w tym szczególnie budowa przy drodze wojewódzkiej (9 głosów), drogę gminną (5 głosów), oświetlenie przy drogach ( głosy) i oczyszczenia parku ( głosy). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach (9 głosów), brak dostępu do nowoczesnej technologii i podstawowych mediów, a także przestępczość młodocianych (po głosie). Jedenaste spotkanie odbyło się w Sługocinie. Spotaknie łączyło mieszkańców Sługocina i Sługocina-Kolonii. W sferze społecznej mieszkańcy wskazali, że istnieją średnie poczucie bezpieczeństwa, niewielkie bezrobocie, ubóstwo, aktywnosć społeczna i patologie społeczne, brak bazy kulturalnej i przestępczości zo ść pr ze st ęp c na ku lt ur al ba za sp oł ec z e pa ta ol og i no ść sp oł ec z na do ch od y ki e ni s be zr ob oc ie - ak ty w po cz uc i ub ós tw o e be zp ie cz eń st w a. ne.5 Wyk res. Problemy społeczne w gminie Lądek Sługocin Źródło: dane gminy Rewitalizacji według mieszkańców należy poddać drogi (6 głosów) i oświetlenie (5 głosów). Na wybranych obszarach występują problemy następujące problemy: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach ( głosów), bezrobocie i przestępczość młodocianych (po głosy), bezrobocie ( głosy) i przestępczość ( głos). Poniższe wykresy przedstawiają ocenę danego zjawiska społecznego we wszystkich sołectwach gminy Lądek. Strona z 85

33 poczucie bezpieczeństwa Ciążeń Ratyń przestępczość Dolany Samarzewo Dziedzice Sługocin Jaroszyn Wacławów Ląd Wola Koszucka Lądek Wyk res.poczucie bezpieczeństwa i przestępczość w gminie Lądek Źródło: opracowanie własne Jak wynika z powyższego wykresu poczucie bezpieczeństwa najlepiej oceniane jest w Lądzie, Wacławowie i Dziedzicach, a najgorzej w Woli Koszuckiej, Lądku, Dolanach i Sługocinie. Największa przestępczość zdaniem mieszkańców występuje w Lądzie, Sługocinie i Woli Koszuckiej, a najmniejsza w Ciążeniu, Ratyniu i Samarzewie. Wykres Dolany Samarzewo.5..9 baza kulturalna Ciążeń Ratyń... aktywność społeczna Dziedzice Sługocin Jaroszyn Wacławów Ląd Wola Koszucka Lądek. Baza kulturalna i aktywność społeczna w gminie Lądek Strona z 85

34 Źródło: opracowanie własne Baza kulturalna najlepiej oceniana jest przez mieszkańców miejscowości Ratyń, Dziedzice i Wacławów, a najgorzej przez mieszkańców miejscowości Jaroszyn, Sługocin i Wola Koszucka. Największa aktywność społeczna zdaniem mieszkańców występuje w miejscowościach Dziedzice, Ciążeń i Wacławów, a najmniejsza w miejscowościach Sługocin, Wola Koszucka, Dolany Samarzewo i bezrobocie Ciążeń Ratyń ubóstwo Dolany Samarzewo Dziedzice Sługocin Jaroszyn Wacławów patologie społeczne Ląd Wola Koszucka Lądek Wykres. Bezrobocie, ubóstwo i patologie społeczne w gminie Lądek Źródło: opracowanie własne Mieszkańcy uważają, ze największe bezrobocie występuje w Lądzie, Ciążeniu i Ratyniu, a najmniejsze w Wacławowie, Woli Koszuckiej i Samarzewie. Największe ubóstwo zdaniem ankietowanych występuje w Lądzie, Dolanach i Ratyniu, a najmniejsze w Wacławowie, Woli Koszuckiej i Jaroszynie. Najwięcej patologii występuje w Lądzie, Ratyniu, Dolanach i Ciążeniu, a najmniej w Dziedzicach, Wacławowie i Lądku. Strona z 85

35 Wyniki badania ankietowego potwierdzają dane zebrane na podstawie dokumentów gminnych i danych gminy oraz innych instytucji. W Ciążeniu mieszkańcy zauważają duże bezrobocie i patologie społeczne, w Lądzie mieszkańcy wskazują na przestępczość, bezrobocie, ubóstwo i patologie, a w Lądku mieszkańcy mają niskie poczucie bezpieczeństwa... PODSUMOWANIE W sferze społecznej zdiagnozowano następujące problemy: średni wiek mieszkańców to 9,5 lat; w gminie Lądek w wieku przedprodukcyjnym jest 7,87% ludności, w wieku produkcyjnym 6,57%, a w wieku poprodukcyjnym jest 9,56% ludności; Oznacza to systematyczne powiększanie się grona osób w wieku poprodukcyjnym i starzenie się społeczeństwa; Strona 5 z 85

36 w roku przyrost naturalny wynosił -. Współczynnik dynamiki demograficznej, czyli stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów wynosi, i jest mniejszy od średniej dla województwa; najwięcej osób w wieku poprodukcyjnym zamieszkuje sołectwa: Ciążeń, Ląd i Lądek (starzenie się społeczeństwa); w gminie Lądek najwięcej zgonów miało miejsce w sołectwach Ciążeń, Ląd, Lądek, Ratyń i Dolany; w Ciążeniu, Dolanach, Lądzie Lądku, Samarzewie i Sługocinie odnotowano najwięcej wymeldowań; liczba bezrobotnych w gminie Lądek w roku 6 wynosiła 5 osób (5,98% mieszkańców); na przestrzeni lat 5/6 ponownie zauważalny jest wzrost o osoby; wskaźnik udziału bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym dla gminy Lądek to 9,56%; średnia dla powiatu to 6,8%; najwięcej zarówno bezrobotnych, jak i długotrwale bezrobotnych zamieszkuje w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek; duża liczba gospodarstw domowych korzystała z pomocy społecznej z powodu niskiego dochodu. Powyżej kryterium dochodowego jest 55 gospodarstw domowych, a poniżej aż. Poniżej kryterium dochodowego znajduje się aż 9 osób korzystających z pomocy społecznej, a powyżej tylko 8 osób; najwięcej rodzin i osób korzystających ze wsparcia pomocy społecznej zamieszkuje w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek, tam też udziela się najwięcej zasiłków; w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek z pomocy społecznej korzysta się z powodu: bezrobocia, niepełnosprawności, wielodzietności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, potrzeby ochrony macierzyństw; liczba rodzin, które otrzymują pomoc finansową z OPS z tytułu problemów alkoholowych wynosi 6; w 5 roku najwięcej osób i rodzin z problemem alkoholowym zamieszkuje w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek; na terenie gminy Lądek funkcjonuje Niebieskich Kart; najwięcej Niebieskich Kart funkcjonuje w rodzinach zamieszkujących sołectwa Ciążeń i Lądek; wysokim wskaźnikiem przestępczości charakteryzują się miejscowości Ciążeń (gdzie popełniono w sumie 7 przestępstw, których udział wynosił,% oraz 8 wykroczeń co stanowi 6,7% wszystkich wykroczeń), Ląd (gdzie popełniono w sumie 5 przestępstw, Strona 6 z 85

37 których udział wynosił,7% oraz 5 wykroczeń co stanowi ponad,% wszystkich wykroczeń) i Wola Koszucka (gdzie popełniono w sumie 5 przestępstw, których udział wynosił,7% oraz wykroczeń co stanowi ponad 9,% wszystkich wykroczeń); w gminie nie ma żłobka; stan techniczny bazy edukacyjnej na terenie gminy Lądek nie odpowiada zapotrzebowaniu ze strony mieszkańców gminy; niepokojącym trendem jest ogólny spadek liczby uczniów w latach -5, z wyjątkiem uczęszczających do szkół podstawowych. Ważny podkreślenia jest fakt, że w przedszkolach brakuje miejsc dla dzieci, co wymusiło decyzję gminy o przeniesieniu i rozbudowie oddziału przedszkolnego w Ciążeniu; poziom pomocy społecznej utrzymujący się na niezmienionym poziomie; frekwencja wyborcza w wyborach do Sejmu i Senatu Rzeczpospolitej Polskiej w 5 roku wynosiła w Lądku,9%. W powiecie słupeckim wskaźnik ten wynosił,%, w województwie wielkopolskim 5,6%, a w całej Polsce 5,9%. Wynika z tego, że frekwencja w gminie Lądek była najniższa. W wyborach prezydenckich w 5 roku frekwencja w gminie Lądek wynosiła,%. Dla powiatu słupeckiego wskaźnik ten był nieco wyższy (,%). W Wielkopolsce udział w głosowaniu wzięło 7,9% mieszkańców, a w Polsce 8,96%; w latach -5 następowały wzrosty i spadki liczby organizowanych przez GOK imprez kulturalnych. Zauważa się duży spadek imprez w latach -5 zmniejszenie liczby imprez o. W sferze społecznej zdiagnozowano następujące potencjały: wzrost liczby mieszkańców; gmina Lądek ma dodatni przyrost naturalny wynoszący 5, odpowiada to przyrostowi naturalnemu,9 na mieszkańców gminy Lądek; saldo migracji wewnętrznych wynosi dla gminy Lądek 9; ważną rolę w gminie Lądek odgrywają liczne organizacje społeczne działające na terenie gminy Lądek pełniące istotną rolę w aktywizacji mieszkańców; na terenie gminy znajduje się Gminny Ośrodek Kultury; Strona 7 z 85

38 GOK prowadzi również świetlicę wiejską w Ciążeniu, w której można skorzystać z kawiarenki internetowej oraz zajęć dla LUTW; mieszkańcy gminy mogą także korzystać z dwóch placówek bibliotecznych; liczba czytelników wzrosła na przestrzeni lat /5 i zauważalny jest trend wzrostowy; wszystkie biblioteki umożliwiają korzystanie z komputera i internetu, w tym jedna z internetu bezprzewodowego. najbezpieczniejszymi miejscowościami gminy Lądek są: Dolany, Dziedzice, Ląd- Kolonia, Policko, Samarzewo i Wacławów; placówki oświaty poza tradycyjną edukacją prowadzą również dodatkowe zajęcia tematyczne; na terenie gminy Lądek najmłodsi mogą przynależeć do -tej Lądzkiej Drużyny Harcerzy Wróbel ZHR oraz do klubu sportowego.. SFERA GOSPODARCZA..RYNEK PRACY Gmina Lądek zgodnie z podziałem administracyjnym i nomenklaturą GUS wliczana jest do subregionu konińskiego (obejmującego powiat gnieźnieński, kolski, koniński, słupecki, turecki, wrzesiński i miasto Konin). Na podstawie przeprowadzonych analiz przygotowano zestawienie branż strategicznych, odgrywających kluczową rolę w subregionie konińskim. Są to m.in. branże takie, jak: handel detaliczny, roboty budowlane specjalistyczne, produkcja mebli, produkcja metalowych wyrobów gotowych (z wyłączeniem maszyn i urządzeń), produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, produkcja artykułów spożywczych, wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego. W związku z tym pracodawcy najczęściej zgłaszali zapotrzebowanie na potrzeby kadrowe w zawodach takich, jak: agenci sprzedaży bezpośredniej, cieśle i stolarze budowlani, Strona 8 z 85

39 elektromechanicy, elektromonterzy, elektrycy budowlani, górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż, introligatorzy, kierowcy samochodów ciężarowych, księgowi, pakowacze, magazynierzy, mechanicy maszyn i urządzeń, operatorzy maszyn i urządzeń, opiekunowie dziecięcy, pracownicy przy pracach prostych, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, specjaliści do spraw public relations, specjaliści do spraw reklamy i marketingu, stolarze meblowi. Według Głównego Urzędu Statystycznego na terenie gminy Lądek w 5 roku funkcjonowało podmiotów gospodarczych, z czego 98 należy do sektora prywatnego, a 7 to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Najwięcej zarejestrowanych podmiotów gospodarczych działa w sektorze usług (57), następnie w sektorze przemysłu (7), a na końcu w rolnictwie (7). Liczbę podmiotów gospodarczych według rodzaju prowadzonej działalności na terenie gminy Lądek przedstawia tabela poniżej. Sekcja A Sekcja B Sekcja C Tabela. Podmioty według prowadzonej działalności gospodarczej rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo górnictwo i wydobywanie przetwórstwo przemysłowe wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, Sekcja D Sekcja E Sekcja F Sekcja G Sekcja H Sekcja I Sekcja J Sekcja K Sekcja L Sekcja M Sekcja N Sekcja O Sekcja P Sekcja Q Sekcja R Sekcja S i T 7 6 parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją budownictwo handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle transport i gospodarka magazynowa działalność związana z zakwaterowaniem i usługami 6 8 gastronomicznymi informacja i komunikacja działalność finansowa i ubezpieczeniowa działalność związana z obsługą rynku nieruchomości działalność profesjonalna, naukowa i techniczna działalność w zakresie usług administrowania i 8 działalność wspierająca administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne edukacja opieka zdrowotna i pomoc społeczna działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją pozostała działalność usługowa, gospodarstwa domowe 6 9 zatrudniając pracowników, produkujące wyroby i Strona 9 z 85

40 świadczące usługi na własne potrzeby Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Wskaźnik liczby podmiotów gospodarczych na mieszkańców w wieku produkcyjnym wyniósł w 5 roku 7. W roku wskaźnik ten kształtował się na poziomie 69. W strukturze przedsiębiorstw dominują mikro przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób (96), w tym większość z nich to jednoosobowe działalności gospodarcze. Na terenie gminy występuje zakładów zatrudniających od do 9 pracowników i zakład zatrudniających powyżej 5 osób. W latach - zauważalny był wzrost liczby nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych, ale również wzrost liczby wyrejestrowań firm. Na przełomie lat /5 obserwowany jest spadek liczby nowo zarejestrowanych firm i spadek liczby wyrejestrowań. Należy jednak zaznaczyć, że mimo wszystko ogólna liczba firm na terenie gminy Lądek Strona z 85

41 wzrasta od roku. Sytuację tę 8 6 przedstawia wykres 96 poniżej nowo zarejestrowane podmioty gospodarcze ogólna liczba firm podmioty wyrejestrowane Wykres 5. Podmioty gospodarcze w gminie Lądek Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Tabela poniżej przedstawia liczbę nowo zarejestrowanych, wyrejestrowanych i zawieszonych firm w 5 i 6 roku. Strona z 85

42 Tabela. Zarejestrowane, zawieszone i wyrejestrowane podmioty gospodarcze w 6 roku Nazwa sołectwa Ciążeń 5 Ciążeń 6 Dąbrowa 5 Dąbrowa 6 Dolany 5 Dolany 6 Dziedzice 5 Dziedzice 6 Jaroszyn 5 Jaroszyn 6 Jaroszyn Kolonia 5 Jaroszyn Kolonia 6 Ląd 5 Ląd 6 Ląd Kolonia 5 Ląd Kolonia 6 Lądek 5 Lądek 6 Policko 5 Policko 6 Ratyń 5 Ratyń 6 Samarzewo 5 Samarzewo 6 Sługocin 5 Sługocin 6 Sługocin Kolonia 5 Sługocin Kolonia 6 Wacławów 5 Wacławów 6 Wola Koszucka 5 Wola Koszucka 6 Ilość firm Ilość firm na mieszkańców 7, 9,5 6,7 7,9,9 5,85 6,,68 7,9,5,75,87 9,5,68,68, Zarejestrowane firm 5 7 Zarejestrowane firmy na mieszkańców,87,85,7,,,5,,,68,7,,,68,,,,68,7,7,,9,7,,7,5,7,,,,7,, Źródło: dane gminy Strona z 85 Zawieszone firmy 5 5 Zawieszone firmy na mieszkańców,85,5,,,85,68,7,,7,5,7,,7,,7,,68,5,,,7,7,5,,7,,,,,,, Wyrejestrowane firmy 6 9 Wyrejestrowane firmy na mieszkańców,,5,,,7,5,7,,7,,,,7,,,,7,,,,,7,,,,,,,,,,7

43 Jak wynika z powyższej tabeli na przestrzeni lat 5/6 zarejestrowanych podmiotów gospodarczych zmalała w sołectwach: Jaroszyn, Ląd, Policko, Ratyń, Sługocin. W Jaroszynie, Lądzie, Sługocinie i Woli Koszuckiej wzrosła liczba zawieszonych firm. Liczba wyrejestrowań wzrosła w sołectwach: Dolany, Jaroszyn i Ratyń. Najwięcej wyrejestrowań i zawieszeń firm na mieszkańców w 6 roku nastąpiło w sołectwach: Ciążeń, Dolany, Dąbrowa, Jaroszyn i Lądek...TURYSTYKA Gmina Lądek może pochwalić się wieloma zabytkami. Należą do nich m.in.: Grodzisko na Rydlowej Górze, klasztor pocysterski w Lądzie oraz Kościół, które są pomnikami dawnej świetności Lądu, a także cennymi zabytkami kultury polskiej i europejskiej; Dwór w Lądzie, w którym aktualnie mieści się Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, siedziba Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego oraz Towarzystwa Przyjaciół Lądu i Ziemi Nadwarciańskiej. To cenna baza noclegowa oraz punkt informacji turystycznej, popularyzujący walory regionu; Barokowy kościół wzniesiony w latach p.w. Świętego Mikołaja w Lądku, na planie krzyża w bryle trójnawowej bazyliki. Ciekawostką jest fakt, że znajdują się w nim dwie, starsze od samego kościoła kamienne kropielnice: późnoromańska i gotycka; Kościół św. Jana Chrzciciela w Ciążeniu kościół parafialny powstały w 55 roku w stylu gotyckim. W roku 76 został przebudowany na styl barokowy. Wpisany został wraz z dzwonnicą z połowy XIX w. i plebanią z poł. XVIII w do rejestru zabytków KOBiDZ pod numerem w dniu maja 968 roku; Późnobarokowy pałac biskupi w Ciążeniu powstał w latach dla biskupa Teodora Czartoryskiego. Pałac został w 969 roku przejęty przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a dziś mieści się tam oddział Biblioteki Uniwersyteckiej. Znajduje się tam największa w Polsce kolekcja druków masońskich. Na dwóch wyższych kondygnacjach znajduje się dom pracy twórczej z zapleczem hotelowym. Strona z 85

44 Wśród zalesionych wydm nad Wartą w Borku Lądkowskim znajduje się pomnik upamiętniający przysięgę z 98 roku członków obwodu słupeckiego Polskiej Organizacji Wojskowej, natomiast na lądkowskim cmentarzu warto zobaczyć najstarszy pomnik, który się na nim znajduje. Jest to obelisk płk Łukasza Jaskólskiego odznaczonego orderem Virtuti Militari i Legią Honorową. Pomnik został odnowiony przez Stowarzyszenie Razem dla kultury. Utworzenie Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego stworzyło doskonałą okazję do rozwoju turystyki, szczególnie pieszej i rowerowej. Na terenie Parku dostępne są ścieżki przyrodnicze: Ląd Krzynica Ląd (ok. 6,5 km), punkt początkowy z parkingiem i miejscem na ognisko Przy moście w Lądzie; Pyzdry Białobrzegi (ok. 8 km), początek na parkingu przy moście w Pyzdrach, koniec w schronisku PTTK Chatka Ornitologa w Białobrzegu. Można także korzystać z następujących atrakcji turystycznych: punkty widokowe, ścieżki dydaktyczne, przeprawy promowe, szlaki kajakowe, schroniska młodzieżowe, pola biwakowe oraz ośrodki agroturystyki. W obrębie Parku i jego najbliższej okolicy zlokalizowanych jest szereg bardzo wartościowych zabytków, w tym z początków polskiej państwowości. Szczególnie interesujące są miejscowości: Ciążeń, Ląd, Pyzdry, Zagorów. Na terenie gminy Lądek od r. obserwuje się wzrost turystów korzystających z bazy noclegowej oraz wzrost liczby udzielonych noclegów.

45 Wykres całoroczne obiekty noclegowe turyści korzystający z bazy noclegowej 5 całoroczne miejsca noclegowe udzielone noclegi styczne obiekty noclegowe w gminie Lądek Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Tury

46 ..PODSUMOWANIE W sferze gospodarczej zdiagnozowano następujące problemy: w strukturze przedsiębiorstw dominują mikro przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób (96), w tym większość z nich to jednoosobowe działalności gospodarcze. Na terenie gminy występuje zakładów zatrudniających od do 9 pracowników i zakład zatrudniających powyżej 5 osób. w latach - zauważalny był wzrost liczby nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych, ale również wzrost liczby wyrejestrowań firm. Na przełomie lat /5 obserwowany jest spadek liczby nowo zarejestrowanych firm i spadek liczby wyrejestrowań; na przestrzeni lat 5/6 zarejestrowanych podmiotów gospodarczych zmalała w sołectwach: Jaroszyn, Ląd, Policko, Ratyń, Sługocin.; najwięcej wyrejestrowań i zawieszeń firm na mieszkańców w 6 roku nastąpiło w sołectwach: Ciążeń, Dolany, Dąbrowa, Jaroszyn i Lądek. W sferze gospodarczej zdiagnozowano następujące potencjały: wskaźnik liczby podmiotów gospodarczych na mieszkańców w wieku produkcyjnym wyniósł w 5 roku 7. W roku wskaźnik ten kształtował się na poziomie 69. na terenie gminy Lądek od r. obserwuje się wzrost turystów korzystających z bazy noclegowej oraz wzrost liczby udzielonych noclegów.

47 . SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA Jednym z kluczowych zadań realizowanych przez gminę jest budowa i rozwój infrastruktury przestrzenno-funkcjonalnej zapewniającej mieszkańcom podstawowe potrzeby, w tym dostęp do bieżącej wody, wyposażenia w kanalizację sanitarną, zagospodarowania odpadów, zaopatrzenia w ciepło sieciowe (o ile jest to możliwe i uzasadnione ekonomicznie). Spełnienie tych wszystkich warunków technicznych wpływa na atrakcyjność inwestycyjną danego regionu. Oprócz tego na atrakcyjność inwestycyjną danego terenu ma wpływ sytuacja, w której dany teren objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. MPZG pełni podstawowe źródło informacji o możliwościach przeznaczenia danego terenu pod konkretne inwestycje. Korzyści wynikające z faktu posiadania MPZG to także uproszczenie procedury administracyjnej oraz skrócenie czasu oczekiwania, ubiegania się o wydanie decyzji w przypadku planowania danej inwestycji. Gmina Lądek w całości objęta jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Rysunek. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego gminy Lądek Źródło: ladek.e-mapa.net Gmina w swojej ofercie posiada tereny inwestycyjne i nieruchomości przeznaczone pod budownictwo jednorodzinne, pod aktywizację wielorodzinną, zabudowę siedliskową, usługi komercyjne. gospodarczą, pod zabudowę

48 Lądek jest centralnym ośrodkiem gminy, skupiającym główne funkcje administracyjne i usługowe, rzemieślnicze, handlowe, a także gastronomiczne, kulturalne i oświatowe. W centrum gminy Lądek dominuje zabudowa jednopiętrowa o spadzistych dachach, z lokalami usługowymi usytuowanymi pomiędzy budynkami mieszkalnymi. W centrum zlokalizowany jest plac, na którym zlokalizowany jest Urząd Gminy w Lądku wraz z strażnicą OSP. Obrzeża zajmują małe zakłady przemysłowe i usługowe. Na całym obszarze gminy można zaobserwować procesy urbanistyczne, w postaci rozwoju nowego budownictwa...infrastruktura WODOCIĄGOWA Wszystkie miejscowości na terenie gminy Lądek są zaopatrywane w wodę za pomocą systemów wodociągowych. W miejscowościach Ratyń, Ciążeń i Wola Koszucka działają stacje uzdatniania wody. Stacja uzdatniania wody w Ratyniu ma wydajność 87 m /d i zaopatruje miejscowości: Ratyń, Dolany, Sługocin, Sługocinek, Sługocin-Kolonia, Lądek. Stacja w Ciążeniu ma wydajność 68 m/d i zaopatruje w wodę miejscowości: Ciążeń, Dziedzice, Działy, Dąbrowa, Samarzewo. SUW w Woli Koszuckiej o wydajności m /d zaopatruje miejscowości: Wola Koszucka Parcele, Kowalewo, Kowalewo Opactwo, Wola Koszucka, Wacławów, Jaroszyn, Kolonia Ląd, Gałków, Poniatówek, Kowalewo Góry, Lądek, częściowo Ląd. Wymagana jest modernizacja poszczególnych stacji uzdatniania wody polegająca na zmniejszxeniu ich energochłonności i automatyzacji. Stacja w Ratyniu wymaga powiększenia o drugą studnię, aby zwiększyć zasobność wody do klientów. Za utrzymanie sieci wodociągowej odpowiada Zakład Gospodarki Komunalnej w Lądku. Sieć wodociągowa na terenie Gminy Lądek budowana była głównie w latach 8-tych (Ciążeń, Ląd i Lądek mają odcinki sieci wybudowane w latach 6/7), więc stan sieci z racji wieku jest dość mocno wyeksploatowany. W Ciążeniu i Lądzie znajduje się ok 8 km sieci wykonanych z rur azbestowych, które wymagają wymiany. Modernizacji wymagają także przeciski i inne odkryte miejsca przebiegu rurociągu, które wykonane ze stali, w wilgotnym klimacie ulegają przegniciu. Stąd też na sieci zdarzają się awarie, których corocznie obserwuje się od 5-5. Według danych statystycznych GUS za 5 rok długość sieci wodociągowej na terenie gminy Lądek wynosi 69,9 km, natomiast liczba przyłączy do budynków mieszkalnych

49 wynosi sztuk. Zużycie wody w ciągu roku przez jednego mieszkańca kształtuje się na poziomie 7,9 m i wzrasta od roku ( r. to 6, m, r. to 7, m). Z danych statystycznych wynika, że 97,% ogółu mieszkań jest przyłączonych do instalacji wodociągowej. Stan infrastruktury sieci wodociągowej na terenie gminy Lądek jest zróżnicowany. Charakterystykę sieci wodociągowej w roku i 5 przedstawia poniższa tabela. Tabela. Charakterystyka sieci wodociągowej na terenie gminy Kategoria Jednostka ogółem Korzystający z instalacji % 9, Długość czynnej sieci km 69,9 Ludność korzystająca z os. 55 sieci wodociągowej Przyłącza do budynków szt. 5 mieszkalnych Zużycie wody na m, mieszkańca Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS 5 ogółem 96,5 69, ,9..INFRASTRUKTURA KANALIZACYJNA Na terenie gminy Lądek funkcjonują trzy oczyszczalnie ścieków, które usytuowane są w miejscowościach Lądek (77 m/d), Ląd ( m/d) oraz Ciążeń (5 m/d). Są to oczyszczalnie typu mechaniczno-biologicznego. Osad pościekowy przeznaczony jest do rolniczego wykorzystania. Za utrzymanie sieci kanalizacyjnej odpowiada Zakład Gospodarki Komunalnej w Lądku. Z danych statystycznych wynika, że,7% mieszkań jest podłączonych do instalacji kanalizacyjnej. Na terenie miejscowości przyłączonych do sieci kanalizacyjnej znajduje się 7 przepompowni ścieków (5 w Ciążeniu i w Lądku). Mieszkańcy niepodłączeni do sieci kanalizacji sanitarnej posiadają zbiorniki bezodpływowe, których stan i szczelność nie są znane. Nieliczne gospodarstwa posiadają przydomowe oczyszczalnie ścieków. Według danych GUS z 5 roku, na terenie gminy Lądek zlokalizowane jest,8 km sieci kanalizacyjnej, do której poprowadzone jest 5 sztuk przyłączy. Sieć kanalizacyjna odprowadza ścieki od 79 mieszkańców w ilości ok. 5 dam.

50 Tabela. Charakterystyka sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Lądek 5 Kategoria Jednostka ogółem ogółem Korzystający z instalacji %,6, Długość czynnej sieci km,,8 Ludność korzystająca z os sieci kanalizacyjnej Przyłącza do budynków szt mieszkalnych Ścieki odprowadzone dam 5, Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS W zakresie modernizacji oczyszczalni ścieków, gmina Lądek planuje reorganizację gospodarki ściekowej na terenie gminy, polegającą na budowie nowej oczyszczalni ścieków w Lądku, która umożliwi rozbudowę sieci kanalizacyjnej we wschodniej części Gminy oraz likwidację oczyszczalni ścieków w Lądzie, na której miejscu planuje się zorganizować przepompownię ścieków, która będzie przesyłała ścieki do nowo wybudowanej oczyszczalni w Lądku. W celu zidentyfikowania wyposażenia poszczególnych miejscowości w gminie Lądek zweryfikowano w jakich miejscowościach zlokalizowane są sieć kanalizacyjna i wodociągowa. W poniższej tabeli TAK oznaczono występowanie danej infrastruktury, natomiast NIE oznacza braki. Tabela. Wyposażenie w sieć kanalizacyjną i wodociągową na ternie gminy Lądek Miejscowość Sieć wodociągowa Sieć kanalizacyjna TAK/NIE TAK/NIE Lądek TAK TAK (99%) Ciążeń TAK TAK (5%) Dąbrowa TAK NIE Dolany TAK NIE Dziedzice TAK NIE Jaroszyn TAK NIE Jaroszyn-Kolonia TAK NIE Ląd TAK TAK (%) Ląd-Kolonia TAK NIE Piotrowo TAK NIE Policko TAK NIE Ratyń TAK NIE Sługocin TAK NIE Sługocin-Kolonia TAK NIE Samarzewo TAK NIE Wacławów TAK NIE Wola Koszucka TAK NIE Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gminy Lądek

51 Jak wynika z tabeli gmina Lądek jest wyposażona w sieć wodociągową we wszystkich miejscowościach. W przypadku sieci kanalizacyjnej skanalizowane zostały miejscowości Ląd, Lądek oraz Ciążeń. Podczas eksploatacji sieci kanalizacyjnej, wskazany jest dalszy rozwój tego typu infrastruktury. Wyposażenie w sieć kanalizacyjną przyczyni się do eliminacji zbiorników bezodpływowych, a jednocześnie wyeliminuje zagrożenie skażenia gleby ściekami. Sieć kanalizacyjna jest wskazana w miejscach, gdzie technicznie i ekonomicznie możliwe jest jej wybudowanie. W miejscowościach o rozproszonej zabudowie wskazane jest lokalizowanie przydomowych oczyszczalni ścieków, wpływających na uporządkowanie gospodarki wodnościekowej na terenie gminy...zaopatrzenie W CIEPŁO Na terenie gminy Lądek brak systemu ciepłowniczego. Na system ciepłowniczy składają się głównie kotłownie lokalne zlokalizowane w poszczególnych budynkach. Najpopularniejszym źródłem ciepła w gminie Lądek jest węgiel...sieć GAZOWA Sieć gazowa na terenie gminy Lądek nie występuje..5.system ELEKTROENERGETYCZNY Systemem elektroenergetycznym na terenie gminy Lądek zajmuje się ENERGA OPERATOR SA. Na terenie gminy nie ma zlokalizowanych stacji transformatoroworozdzielczych WN/SN /5 kv. Przez obszar gminy nie przebiega również żadna linia elektroenergetyczna wysokiego napięcia WN kv. Poszczególne miejscowości w gminie Lądek zaopatrywane są w energię elektryczną z sieci średniego napięcia 5 kv za pomocą linii elektroenergetycznych relacji: Zagórów Słupca, Słupca Zagórów, Cienin Konin. Długość napowietrznych linii średniego napięcia wynosi 79,65 km, zaś kablowych,5 km. Linie niskiego napięcia stanowią linie napowietrzne i kablowe o napięciu, kv, zasilające bezpośrednio odbiorców komunalno-bytowych, sektora usług oraz drobny przemysł. Jak podaje ENERGA OPERATOR SA długość linii napowietrznych niskiego napięcia na terenie gminy Lądek wynosi 5, km, zaś kablowych,5 km.

52 Energia elektryczna jest dostarczana do wszystkich mieszkańców z terenu całej gminy i zaspokaja lokalny popyt na moc i energię elektryczną..6.transport I KOMUNIKACJA Na terenie gminy Lądek istnieje rozbudowany system dróg, w skład których wchodzą drogi wojewódzkie, powiatowe oraz gminne, a także autostrada A. Przez teren gminy przebiegają następujące drogi, będące w administracji: Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad o Autostrada A, odcinek Września Konin, dł. odcinka 9, km; Wojewódzkiego Zarządu Dróg Wojewódzkich o Droga nr 66 relacji Pyzdry Słupca, dł. odcinka 7,5 km, o Droga nr 67 relacji Ciążeń Golina, dł. odcinka 5, km; Zarządu Dróg Powiatowych w Słupcy o Droga nr 6 relacji Słupca Zagórów Drzewce, dł. odcinka 6 km, o Droga nr 6 relacji Dąbrowa Samarzewo, dł. odcinka 5, km, o Droga nr 6 relacji Samarzewo gr. woj, dł. odcinka km, o Droga nr 6 relacji Kąty Ciążeń, dł. odcinka, km, o Droga nr 65 relacji Wierzbno Chrusty, dł. odcinka 5 km, o Droga nr 66 relacji Lądek Parcele, dł. odcinka,6 km, o Droga nr 66 relacji Nakielec Konowo, dł. odcinka,9 km, o Droga nr 65 relacji Sługocin Wacławów, dł. odcinka, km. Pozostałe drogi należą do dróg gminnych, których łączna długość wynosi 5 km. Na mapie poniżej została przedstawiona mapa sieci drogowej na terenie gminy Lądek. Rysunek. Mapa sieci drogowej na terenie gminy Lądek Źródło: ladek.e-mapa.net

53 Korzystne położenie lokalizacyjne sprawia, że w odległości km znajduje się węzeł umożliwiający wjazd na Autostradę A, co znacznie usprawnia przemieszczanie się mieszkańców między miejscowościami. Odległości drogowe i średni czas dojazdu do wybranych miast powiatowych i wojewódzkich z miejscowości Lądek: Tabela 5. Odległość w kilometrach i średni czas dojazdu do większych miejscowości Odległość w km Czas dojazdu m. Warszawa 7 km h 6 min m. Łódź 7 km h 9 min m. Poznań 78 km 55 min m. Bydgoszcz km h 8 min m. Kalisz 6, km 58 min m. Konin,6 km 5 min m. Września 9,5 km min Źródło: Google Maps, opracowanie własne Korzystne położenie gminy Lądek sprawia, iż czas przejazdu do największych miast wojewódzkich mieści się w granicy do godzin. Z badań natężenia ruchu na drogach wynika, że ilość pojazdów na najdłuższych odcinkach dróg w 5 roku w stosunku do roku zwiększyła się na Autostradzie A oraz na drodze wojewódzkiej nr 67. Szczegółowy zakres zmian przedstawia poniższa tabela. Tabela 6. Natężenie ruchu na drodze krajowej i wojewódzkiej w i 5 rok Badany odcinek 5 Autostrada A relacji Słupca Sługocin Dr. Woj. Nr 66 relacji Słupca 8 56 Ciążeń Dr. Woj. Nr 67 relacji Ląd 96 8 Sługocin Źródło: GDDKiA i 5 Stan techniczny dróg na terenie gminy Lądek w wyniku natężenia ruchu gwałtownie się pogarsza. Obecność w bliskiej lokalizacji Autostrady A wpływa na odciążenie dróg lokalnych od ruchu ciężkich pojazdów ciężarowych. Mimo tego natężenie ruchu na drogach na terenie gminy wpływa na stan infrastruktury drogowej, która wymaga ciągłej

54 modernizacji, a także istnieją drogi których stan wymaga natychmiastowej interwencji ze względu na zły stan nawierzchni. Ścieżki pieszo-rowerowe Na terenie gminy występuje brak rozwiniętej infrastruktury pieszo-rowerowej. Komunikacja piesza i rowerowa odbywa się najczęściej obok komunikacji samochodowej, co wpływa na poczucie niskiego bezpieczeństwa mieszkańców. Ścieżki rowerowe nie występują, z wizji lokalnej i ankietyzacji mieszkańców wynika konieczność ich lokalizacji. Na terenie gminy występują chodniki dla pieszych, jedynie w większych miejscowościach, które w większym stopniu wymagają modernizacji. W większości miejscowości brak także chodników dla pieszych. Komunikacja wodna Rzeka Warta stanowi element krajowego i europejskiego systemu dróg wodnych. Odcinek rzeki przecinający gminę jest sklasyfikowany jako szlak żeglowny klasa Ia. Szerokość szlaku wodnego wynosi m. Z uwagi na dekapitalizację drogi wodnej Warty oraz brak infrastruktury towarzyszącej żegluga wodna nie jest wykorzystywana jako środek transportu. Kolej na terenie gminy Przez teren gminy Lądek nie przebiega linia kolejowa pełniąca funkcje przewozowe. Komunikacja miejska Komunikacja miejska na terenie gminy Lądek jest ograniczona. Głównym przewoźnikiem pełniącym usługi na terenie gminy Lądek jest PKS Konin, który realizuje trzy kursy do miejscowości Lądek..7.TELEKOMUNIKACJA Na terenie gminy istnieje dostęp do usług telekomunikacyjnych. Głównym operatorem sieci jest Telekomunikacja Polska S.A. Mieszkańcy mają możliwość przyłączy telefonii stacjonarnej, a także mogą korzystać z telefonii komórkowej. W przypadku telekomunikacji bezprzewodowej, zasięg na danym obszarze zależy od operatora sieci.

55 Na terenie gminy dostęp do Internetu nie jest w żaden sposób ograniczony. Można korzystać z Internetu przewodowego, jak i bezprzewodowego..8.ochrona ZDROWIA Mieszkańcy mogą korzystać z usług lekarza rodzinnego w Poradni Opieki Zdrowotnej w Lądku oraz w Ośrodku Zdrowia w Ciążeniu. W ośrodkach tych mieszkańcy otrzymują podstawową opiekę zdrowotną. W przypadku potrzeby bardziej specjalistycznej opieki, mieszkańcy mogą udać się do poradni znajdujących się w Słupcy lub szpitala w Słupcy i w Koninie. Na terenie gminy zlokalizowane są apteki: w Lądku przy ul. Rynek 6 oraz ul. Pyzderskiej 7, a także w Ciążeniu przy ul. Wiosny Ludów..9.DOSTĘPNOŚĆ USŁUG Na terenie gminy mieszkańcy mają możliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb w zakresie handlu i usług. Na terenie miejscowości Lądek i Ciążeń, jak i większych miejscowości znajdują się sklepy oraz zakłady usługowe, np. fryzjerskie, kosmetyczne, naprawy samochodów i wulkanizacyjne itp... DZIEDZICTWO KULTUROWE I ZABYTKI Gmina Lądek wyróżnia się bogactwem zabytkowym dziedzictwa kultury zarówno polskiej, jak i europejskiej. Do najważniejszych z nich należą: klasztor i kościół pocysterski w Lądzie, Dwór w Lądzie, który aktualnie służy jako Ośrodek Edukacji Przyrodniczej oraz siedziba Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego, Barokowy kościół p.w. Świętego Mikołaja w Lądku na planie krzyża w bryle trójnawowej bazyliki, wzniesiony w latach W kościele znajduję się dwa zabytki starsze niż sam kościół kropielnica późnoromaoska i gotycka. Kościół św. Jana Chrzciciela w Ciążeniu kościół parafialny z 55 r. w stylu gotyckim. Wraz z dzwonnicą z połowy XIX w. i plebanią z poł. XVIII w. został wpisany do rejestru zabytków.

56 Pałac biskupi w Ciążeniu z 768 r., który został przejęty przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Obecnie pałac jest oddziałem biblioteki Uniwersyteckiej i znajduje się w nim największa w Polsce kolekcja druków masooskich. Pomnik upamiętniający przysięgę z 98 r. członków obwodu słupeckiego Polskiej Organizacji Wojskowej nad Wartą w Borku Lądkowskim. Obelisk płk. Łukasza Jaskólskiego odznaczonego orderem Virtuti Militari i Legią Honorową, pomnik znajduje się na lądkowskim cmentarzu. Na terenie gminy zlokalizowane są obiekty wpisane do ewidencji zabytków na terenie Gminy Lądek. Stan techniczny obiektów jest w dużej mierze zły i wymaga napraw i remontów. Napraw wymagają mury i fundamenty, konstrukcje dachów i stropów, elementy wykończenia, tynki, obróbki blacharskie itp. Na terenie gminy funkcjonuje również Gminna Biblioteka Publiczna w Lądku, która składa się z biblioteki głównej i filii w Ciążeniu. Biblioteka została utworzona w roku 98, a jej siedzibą jest budynek Urzędu Gminy. Celem tej jednostki jest zapewnienie dostępu lokalnej społeczności do wiedzy, a także poszukiwanych przez nią informacji. Biblioteka współpracuje z takimi instytucjami, jak: szkoły, przedszkola, centrum pomocy rodzinie. Biblioteka Publiczna jest częstym organizatorem różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych. Na terenie gminy funkcjonuje również Gminny Ośrodek Kultury w Lądku, którego oferta skierowana jest nie tylko do dzieci i młodzieży, ale także dla starszych mieszkańców. Podobnie jak Biblioteka Publiczna, GOK zajmuje się organizacją wydarzeń kulturalno-oświatowych. Dostępność do strefy sportowej i rekreacyjnej Na ulicy Sportowej w Lądku zlokalizowany jest stadion, na którym odbywają się wydarzenia sportowe i kulturalne. Ponadto na terenie gminy zlokalizowane są liczne boiska i place zabaw, stanowiące miejsce zabaw i spotkań mieszkańców. Miejsca sportu i rekreacji wymieniono w punktach poniżej.. Stadion Lądek. Boisko w Ciążeniu Odnowa Wsi. Place zabaw w Sołectwach w Gminie Lądek: Wola Koszucka, Jaroszyn, Lądek, Policko,

57 Ląd, Dolany, Wacławów, Samarzewo, Ratyń, Dziedzice, Sługocin, Ciążeń.. Boiska szkolne przy : Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Lądku, ul. Pyzderska, Lądek, Szkole Podstawowej w Ciążeniu, ul. Wolności a, 6- Ciążeń, Szkole Podstawowej w Ratyniu, Ratyń 5 A, 6-6 Lądek. BADANIE ANKIETOWE Wyniki badania wykazały, że w sołectwach Ciążeń, Ląd i Lądek, gdzie występuje najwięcej problemów społecznych, występują następujące problemy przestrzennofunkcjonalne: zły stan dróg, bezpieczeństwa na drogach, chodników, infrastruktury około drogowej, infrastruktury kulturalno-rekreacyjnej (place zabaw, remiza OSP).

58 .. PODSUMOWANIE W sferze przestrzenno-funkcjonalnej zdiagnozowano następujące problemy: zużycie wody w ciągu roku przez jednego mieszkańca kształtuje się na poziomie 7,9 m i wzrasta od roku ; stan infrastruktury sieci wodociągowej na terenie gminy Lądek jest zróżnicowany, występują rurociągi kamionkowe oraz azbestowe i stare stalowe, które przegniwają i wymagają modernizacji;,7% ogółu ludności korzysta z instalacji kanalizacyjnej, pozostali mieszkańcy korzystają ze zbiorników bezodpływowych, których stan techniczny nie jest znany i może wpływać na stan jakości gleb i wód podziemnych; głównym źródłem pozyskiwania energii cieplnej jest węgiel, co znacznie wpływa na poziom emisji dwutlenku węgla na tym obszarze; na terenie gminy Lądek nie ma sieci gazowej i dystrybucja gazu nie jest prowadzona; obciążenie dróg pojazdami wpływa na ich stan techniczny, co wymaga ciągłych napraw; brak rozwiniętej infrastruktury pieszo-rowerowej (ścieżki rowerowe nie występują); infrastruktura służąca użyteczności publicznej w mieście Lądek jest w złym stanie i wymaga modernizacji;

59 według mieszkańców rewitalizacji należy poddać: drogi, chodniki, infrastrukturę około drogową i infrastrukturę kulturalno-rekreacyjną (place zabaw, remiza OSP). W sferze przestrzenno-funkcjonalnej zdiagnozowano następujące potencjały: gmina Lądek w całości objęta jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego; gmina w swojej ofercie posiada tereny inwestycyjne i nieruchomości przeznaczone pod budownictwo jednorodzinne, pod aktywizację gospodarczą, pod zabudowę wielorodzinną, zabudowę siedliskową, usługi komercyjne; w sieć wodociągową wyposażone są wszystkie miejscowości w gminie Lądek; na terenie gminy występują oczyszczalnie ścieków, co daje predyspozycje do rozwoju sieci kanalizacyjnej na terenie gminy; gmina Lądek posiada rozbudowaną sieć dróg, którą tworzą drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne, które umożliwiają na sprawny dostęp do pobliskich miejscowości, dzięki bliskiej lokalizacji autostrady A relacji Świecko Warszawa; czas przejazdu do największych miast wojewódzkich mieści się w granicy do godzin; na terenie gminy występują liczne boiska, stadion i place zabaw stanowiące strefę sportowo-rekreacyjną mieszkańców; na terenie gminy istnieje dostęp do usług telekomunikacyjnych możliwość przyłączy telefonii stacjonarnej i korzystanie z telefonii komórkowej; na terenie gminy dostęp do Internetu nie jest w żaden sposób ograniczony.

60 5. SFERA TECHNICZNA 5..MIESZKALNICTWO Na obszarze gminy Lądek zanotowano 8 mieszkań w budynkach wybudowanych przed rokiem 98. Najwięcej budynków powstało w latach Liczbę mieszkań w obiektach wybudowanych na przestrzeni lat 98- przedstawia poniższa tabela. Tabela 7. Struktura wieku budynków w gminie Lądek Wiek budynków Przed Źródło: Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lądek Stan infrastruktury budynków zlokalizowanych w gminie Lądek jest zróżnicowany i zależy od mieszkańców zamieszkujących teren gminy Lądek. Tabela 8. Wykaz budynków mieszkalnych w miejscowościach Lądek, Ciążeń, Ląd Miejscowość i ulica Wybudowany przed Wybudowany po roku Łącznie budynki

61 Lądek - Brzozowa - Leśna - Sosnowa - Świerkowa - Polna - Zielona - Krótka - Niska - Rynek - Wielodwór - Pyzderska - Słupecka - Konińska Ciążeń - Cmentarna - Wiosny Ludów - Marii Konopnickiej - Krótka - Krzywa - Parkowa - Plażowa - Polna - Rzeczna - Słupecka - Spacerowa - Wąska - Wrzosowa - Plac Zamkowy - Zielona - Królewska - Krótka - Wolności Ląd rokiem mieszkalne Źródło: dane gminy Lądek Największa liczba budynków wybudowanych przed rokiem 989 zlokalizowana jest w Ciążeniu i wynosi 7 sztuk, w tym 7 budynków znajduje się przy ulicach Wolności i budynki znajdują się przy ulicy Wiosny Ludów. W miejscowości Lądek znajduje się tego typu budynków, w tym 5 przy ulicy Pyzderskiej, 5 budynki znajdują się przy ulicy Słupeckiej i przy ulicy Konińskiej. Budynki wybudowane przed rokiem 989 wymagają remontów, głównie w kierunku termomodernizacji ze względu na ich niską efektywność energetyczną.

62 Zasoby mieszkaniowe gminy Lądek przedstawiają się następująco: 66 mieszkań, 758 izb, 559 m powierzchni użytkowej mieszkań. Zasoby te na przestrzeni lat przedstawia poniższy wykres mieszkania izby Wykres 7. Zasoby mieszkaniowe gminy Lądek Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Na terenie gminy dominuje zabudowa siedliskowa, dominująca jest zagrodowa zabudowa jednorodzinna wraz z budynkami gospodarczymi. Zabudowa zlokalizowana jest głównie w centrum danej miejscowości oraz wzdłuż głównych szlaków drogowych. Na terenie gminy 55 mieszkań wyposażonych jest w wodociąg, 9 w ustęp spłukiwany, 6 w łazienkę, w centralne ogrzewanie. Wynika z tego, że 9,7% mieszkań wyposażonych jest w wodociąg, 79,% ogółu mieszkań posiada łazienkę, a 66,% wyposażonych jest w centralne ogrzewanie. Według danych przeciętna powierzchnia użytkowa jednego mieszkania na terenie gminy Lądek wynosi 9,9 m. Mieszkań przypadających na mieszkańców jest 87,5. 5..BUDYNKI UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

63 Na terenie gminy Lądek zlokalizowanych jest 6 budynków użyteczności publicznej, które wymieniono w tabeli poniżej. Ich stan techniczny jest zróżnicowany i w wielu przypadkach wymaga modernizacji. Tabela 9. Budynki użyteczności publicznej na terenie gminy Lądek Zapotrzebowane na Rodzaj budynku Stan techniczny modernizację Lądek, ul. Pyzderska Ośrodek Zdrowia Dobry Zakres prac Nie Urząd Gminy Lądek Zły TAK Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Lądku, Lądek ul. Pyzderska Zły TAK- planuje się Przedszkole w Dolanach, Dolany 8a Zły TAK planuje się Ośrodek Zdrowia w Ciążeniu, Ciążeń, ul. Wiosny Ludów Zły TAK Szkoła Podstawowa Ciążeń ul. Wolności a Zły TAK- planuje się Przedszkole w Ciążeniu, Ciążeń, ul. Wolności Zły TAK Szkoła Podstawowa w Ratyniu, Ratyń 5a Zły TAK- planuje się Budynek biurowy ZGK Lądek Zły Tak OSP w Ciążeniu Zły TAK OSP w Dolanach Zły TAK Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian budynku, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej Ocieplenie ścian budynku, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian i dachu, konieczność zmiany lokalizacji i przebudowy kotłowni, wymiany pieca. Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku

64 OSP w Woli Koszuckiej Zły TAK OSP w Sługocinie Zły TAK OSP w Wacławowie Zły TAK OSP w Samarzewie Zły TAK OSP w Ratyniu Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Ocieplenie ścian zewnętrznych i stropodachu budynku Dobry Nie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gminy Stan techniczny budynków jest zróżnicowany na 6 budynków wskazuje się w złym stanie, większość budynków wymaga prac modernizacyjnych, polegających głównie na zmniejszeniu zapotrzebowania na energię cieplną budynku poprzez ocieplenie ścian/stropodachu. Zabiegi modernizacyjne poprawią estetykę budynków, ale przede wszystkim wpłyną na ilość zużywanego surowca do pozyskiwania energii. Głównym źródłem pozyskiwania energii cieplnej przez te budynki jest nadal, wysoko emisyjny węgiel kamienny. 5..ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

65 Na terenie gminy Lądek istnieją duże predyspozycje do lokalizacji instalacji odnawialnych źródeł energii stanowiącą energię czystą dla środowiska. Na podstawie poniższej tabeli oraz wskazanych rysunków przedstawiono wartości prędkości wiatru oraz natężenia promieniowania słonecznego jakie występują na terenie obszaru lokalizowanego w najbliższym otoczeniu gminy Lądek. Gmina zlokalizowana jest w strefie o średniej prędkości wiatru,9 m/s. Największe prędkości występują od listopada do marca, natomiast nasłonecznienie na terenie gminy jest rzędu 8,5 kwh/m, co przemawia za instalowaniem urządzeń takich, jak fotowoltaika czy kolektory słoneczne pozyskujących energię ze słońca. Obecnie pojedyncze instalacje wykorzystujące energię słoneczną są zlokalizowane na budynkach prywatnych. Tabela. Średnia prędkość wiatru oraz natężenie promieniowania słonecznego ze stacji meteorologicznej w Kole Średnia prędkość wiatru [m/s] Natężeni e słoneczn e [kwh/m ] I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Śr. rok,,,5,,7,5,5,,6,9,,,9, 9 5, 75, 8,6 9,9 5,7 9 6, 9, 8, 9, 6, 5, 8, 5 Źródło: dane z okresu 97- wg: Rysunek 5. Strefy energetyczne wiatru w Polsce Źródło: Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań

66 Rysunek 6. Rejonizacja zasobów energii słonecznej w Polsce Źródło: Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań W przypadku energii geotermalnej pozyskiwanej z wnętrza ziemi, gmina Lądek jest położona w obszarze o dość wysokiej temperaturze wód podziemnych, która wynosi ok. 7 C. Na terenie gminy brak instalacji wykorzystujących energię geotermalną w budynkach stanowiących własność gminy. Nie wyklucza się wykorzystywania tego typu energii w budynkach prywatnych, rejestr urządzeń nie jest prowadzony. Rysunek 7. Mapa gęstości ziemskiego strumienia cieplnego dla obszaru Polski Energetyka odnawialna w Wielkopolsce uwarunkowania rozwoju, Poznań Na terenie gminy Lądek zalesienie terenu wynosi,%, stąd też dostępność do drewna będącego czystym ekologicznie paliwem jest ograniczona. Gmina Lądek jest gminą wiejską i ze względu na swój rolniczy charakter mogłaby produkować energię z odpadów

67 biodegradowalnych, jednak na obecną chwilę na terenie gminy nie ma instalacji biogazowej oraz nie istnieją plany na jej lokalizację. 5..BADANIE ANKIETOWE Wyniki badania wykazały, że w sołectwach, gdzie występuje najwięcej problemów społecznych, przestrzenno-funkcjonalnych występuje największe natężenie problemów w sferze technicznej.

68 5.5.PODSUMOWANIE W sferze technicznej zdiagnozowano następujące problemy: najwięcej budynków powstało w latach 95-97; stan infrastruktury budynków publicznych zlokalizowanych w gminie Lądek znajduje się w złym stanie i wymaga modernizacji; 66,% mieszkań wyposażonych jest w centralne ogrzewanie; budynki użyteczności publicznej wykazują zły stan techniczny i wymagają modernizacji; na obiektach będących w administrowaniu gminy lub jej jednostek nie ma zlokalizowanych instalacji wykorzystujących energię ze źródeł odnawialnych; potencjał gminy w obrębie odnawialnych źródeł energii nie jest wykorzystany, instalacje odnawialnych źródeł energii są instalowane jedynie na budynkach prywatnych; według przeprowadzonej ankiety na terenie gminy Lądek, mieszkańcy w sferze technicznej zwracają uwagę na problemy związane z: brakiem dostępu do nowoczesnej technologii i brakiem podstawowych mediów. W sferze technicznej zdiagnozowano następujące potencjały: 85,% mieszkań w mieście wyposażonych jest w centralne ogrzewanie; na budynkach prywatnych montowane są instalację odnawialnych źródeł energii, co wskazuje na zainteresowanie mieszkańców, pozyskiwaniem energii z alternatywnych źródeł, przyjaznych dla środowiska; gmina Lądek zlokalizowana jest na terenie o stosunkowo wysokiej prędkości wiatru w ciągu roku. Na tle Polski, gmina Lądek ma duże predyspozycje do wykorzystania energii pochodzącej z siły wiatru; gmina Lądek znajduje się w części wysokiego promieniowania słonecznego. Natężenie promieniowania słonecznego zapewnia ekonomiczne przetwarzanie promieni w energię użyteczną; gmina ta jest położona w obszarze o wysokiej temperaturze wód podziemnych, która sięga do 75oC, co rekomenduje montaż np. gruntowych pomp ciepła na terenie gminy.

69 6. SFERA ŚRODOWISKOWA 6..PODZIAŁ POWIERZCHNI GEODEZYJNEJ GMINY WEDŁUG KIERUNKÓW WYKORZYSTANIA Na terenie gminy Lądek dominującą funkcją jest rolnictwa, potwierdzają to kierunki wykorzystania powierzchni gminy przedstawione w poniższej tabeli. Tabela. Skład powierzchni gminy Lądek Rok Rok Ilość [ha] Skład procentowy do ogólnej powierzchni gminy: Ilość [ha] Skład procentowy do ogólnej powierzchni gminy: Użytki rolne Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione Grunty pod wodami ,%,% ,7%,5% 6,6% 6,6% Grunty zabudowane i zurbanizowane Użytki ekologiczne Nieużytki Tereny różne 95,%,9% 7,5%,7%,% 7,7%,7%,% Skład obszaru gminy: Ogółem 9 858,% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS,% Z powyższej tabeli wynika, iż 86,7% powierzchni gminy, która wynosi ha, zajmują użytki rolne. Na powierzchnię gruntów pod wodami która wynosi 6 ha składa się przepływająca przez teren gminy rzeka Warta oraz inne rzeki będące jej dopływami, brak jest natomiast zbiorników wodnych. Grunty zabudowane i zurbanizowane zajmują ha (,9%) powierzchni, zaś grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione ha (,5%). Na terenie gminy występują użytki ekologiczne, których powierzchnia jest równa ha i stanowi,7%. Udział terenów różnych w ogólnej powierzchni gminy stanowi znikomy procent. Dużą powierzchnię zajmują natomiast nieużytki, bo aż 7 ha. Porównując lata i obserwuje się zmniejszenie powierzchni gruntów rolnych i wzrost gruntów zabudowanych i zurbanizowanych, wynika to z tego, iż część gruntów została przekształcona na działki budowlane. Ponadto odnotowano niewielki przyrost powierzchni gruntów leśnych oraz zadrzewionych i zakrzewionych, a także użytków ekologicznych.

70 6..ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE I WARUNKI KLIMATYCZNE Według regionalizacji klimatycznej R. Gumińskiego teren gminy Lądek należy do dzielnicy klimatycznej VII środkowej. Klimat tej dzielnicy charakteryzuje: roczna suma opadów w wysokości 5 55 mm; liczba dni bezchmurnych ; średnia temperatura lipca wynosi 8, C, natomiast stycznia -,8 C; liczba dni z przymrozkami wynosi od do ; okres wegetacyjny trwa od do dni; dominacja wiatrów zachodnich. Na terenie gminy Lądek zlokalizowane są takie obszary chronione, jak: obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Ostoja Nadwarciańska PLH9 Ostoja położona jest we wschodniej części Wielkopolski i obejmuje fragment doliny środkowej Warty, jej powierzchnia wynosi 665,7 ha. Obszar obejmuje co najmniej 5 rodzajów siedlisk wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Rady 9//EWG. Są one wyjątkowo zróżnicowane (od bagiennych i torfowiskowych do suchych, wydmowych), a część z nich, jak np. priorytetowe, śródlądowe łąki halofilne, cechują się bardzo dobrym stanem zachowania. Łąki te, z bogatymi populacjami ginących gatunków słonorośli (np. świbka morska) oraz krytycznie zagrożonego w Polsce storczyka błotnego, są osobliwością w skali europejskiej. Stwierdzono tu także występowanie gatunków z Załącznika II Dyrektywy Rady 9//EWG. Flora roślin naczyniowych liczy ponad gatunków, spośród których około znajduje się na krajowej i/lub regionalnej czerwonej liście taksonów zagrożonych. O dużej wartości przyrodniczej tego terenu decyduje stosunkowo niski poziom antropogenicznego przekształcenia, dominują tu bowiem ekosystemy o charakterze naturalnym i półnaturalnym. Międzynarodowe walory środowiskowe ostoi potwierdzone zostały przez uwzględnienie jej w programach CORINE biotopes i ECONET- Polska. Dolina środkowej Warty spełnia także kryteria obszarów ważnych z punktu widzenia ochrony biotopów podmokłych w ramach Konwencji Ramsarskiej. Negatywne oddziaływanie na obszar mają: drogi i autostrady, pozyskiwanie/usuwanie zwierząt lądowych oraz stosowanie nawozów, w tym sztucznych. obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Środkowej Warty PLB obszar obejmuje południową część gminy i zajmuje powierzchnię 557, ha. Obszar zawiera

71 ostoję ptasią o randze europejskiej E 6 (Dolina środkowej Warty). Występują co najmniej gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/9/EWG, 8 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Obszar jest bardzo ważną ostoją ptaków wodnobłotnych, przede wszystkim w okresie lęgowym. W okresie lęgowym obszar zasiedla powyżej % krajowej populacji rybitwy białowąsej, powyżej % krajowych populacji następujących gatunków ptaków: cyranka, gęgawa, krwawodziób, płaskonos, rybitwa białoczelna, rybitwa białoskrzydła, rybitwa czarna, rycyk i co najmniej % populacji krajowej następujących gatunków ptaków: batalion, bąk, błotniak łąkowy, błotniak stawowy, dzięcioł średni, kropiatka, podróżniczek (PCK), brodziec piskliwy, cyraneczka, czajka, czapla siwa, dudek, dziwonia, krakwa, kulik wielki, sieweczka obrożna i zausznik. Negatywne oddziaływanie na obszar stanowią: drogi, w tym autostrady, zarzucenie pasterstwa/brak wypasu, stosowanie nawozów, w tym sztucznych. Nadwarciański Park Krajobrazowy został powołany w celu ochrony środowiska przyrodniczego doliny środkowej Warty, jej swoistych cech krajobrazu pradolinnego o wysokim stopniu naturalności, licznych miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego oraz ochrony wartości historycznych tego regionu. Park obejmuje fragment doliny Warty, która została uznana za ostoję ptaków o randze europejskiej. Ogółem na terenie Parku stwierdzono występowanie gatunków ptaków, z czego ponad 5 gatunków to ptaki lęgowe. Są to m.in.: bąk, bączek, gęś gęgawa, czajka, batalion, rybitwy białoczelna i czarna. Dużą wartość przyrodniczą Parku podkreśla również ok. 7 gatunków roślin naczyniowych rosnących na jego terenie. Znajduje się wśród nich 57 gatunków prawnie chronionych (m.in. widłaki, sasanki, storczyki, grzybienie białe). Osobliwością są skupienia rzadkich roślin solniskowych (halofitów), powstające w sąsiedztwie słonych źródeł. Można tu wymienić m.in.: świbkę morską, sitowiec nadmorski, muchotrzew solniskowy, mlecznik nadmorski. Całkowita powierzchnia parku wynosi 8 ha. Na terenie gminy Lądek obejmuje jej południową część i pokrywa się z obszarami Natura. Pyzdrski Obszar Chronionego Krajobrazu obszar o powierzchni ha, utworzony w 986 r. Utworzono go w celu ochrony terenów o cechach środowiska zbliżonego do stanu naturalnego. Obszar chroniony leży na Równinie Rychwalskiej, obejmując swym zasięgiem też część doliny środkowej Warty. Ten bardzo urozmaicony krajobraz jest mozaiką lasów, łąk i torfowisk oraz pól uprawnych. O wartości przyrodniczej tego

72 terenu w dużej mierze stanowią ptaki, szczególnie wodno-błotne. Swoje miejsca lęgowe mają tu m.in. perkozki, bąki, gęgawy, cyranki, płaskonosy, kropiatki, derkacze, kszyki, krwawodzioby, rycyki i rybitwy czarne, a dla regionu charakterystyczne są także: błotniak łąkowy, dudek, przepiórka, dziwonia i kulik wielki. użytek ekologiczny stanowi siedlisko przyrodnicze i stanowisko rzadkich lub chronionych gatunków. Został utworzony w r., a jego powierzchnia jest równa,8 ha. Celem jest ochrona gruntów w dolinie rz. Warty na terenie Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego. pomniki przyrody na terenie gminy Lądek ustanowiono 9 pomników przyrody, który mi są pojedyncze drzewa. Rozmieszczenie wyżej wymienionych obszarów chronionych przedstawia poniższy rysunek. Rysunek 8. Obszary chronione na terenie gminy Lądek Źródło: Pod względem oceny jakości powietrza gmina Lądek należy do strefy wielkopolskiej. W ocenie jakości powietrza za rok 5 na terenie strefy wielkopolskiej stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych dla B(a)P, pyłu PM,5 oraz pyłu PM i zakwalifikowano ją do klasy C. Dla pozostałych substancji, czyli dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, kadmu, arsenu, niklu, ołowiu, benzenu, tlenku węgla, ozonu nie stwierdzono przekroczeń i w związku z tym strefę zaliczono do klasy A. Obecnie dla stref, w których

73 stwierdzone zostało przekroczenie choćby jednego poziomu dopuszczalnego lub docelowego w odniesieniu do substancji podlegających ocenie jakości powietrza, sporządzony zostaje Program Ochrony Powietrza, którego celem jest osiągnięcie dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu oraz pułapu stężenia ekspozycji. Program ochrony powietrza dla strefy wielkopolskiej został przyjęty uchwałą NR XXXIX/769/ Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 5 listopada r. W dokumencie tym dla strefy wielkopolskiej szczególnej analizie poddano dwa zanieczyszczenia powietrza: pył zawieszony PM oraz benzo(a)piren. Na terenie gminy Lądek nie odnotowano przekroczenia poziomów dopuszczalnych stężeń wyżej wymienionych zanieczyszczeń, w związku z tym, gmina nie jest zobowiązana do realizacji działań naprawczych ujętych w harmonogramie rzeczowofinansowym, dla miast i gmin, w których wyznaczono obszary przekroczeń. Na terenie gminy Lądek nie istnieje scentralizowana sieć dystrybucyjna ciepła. Na system ciepłowniczy gminy składają się lokalne kotłownie zlokalizowane na terenie całej gminy. Z badań ankietowych przeprowadzonych na potrzeby opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lądek wynikło, iż głównym nośnikiem ciepła jest węgiel. Ponadto stosowane są także olej opałowy oraz drewno. Ilość i jakość spalanych paliw ma decydujący wpływ na stan czystości powietrza w gminie. Problemem występującym na terenie gminy jest niska emisja, będąca efektem spalania niskiej jakości paliw stałych w niskosprawnych urządzeniach grzewczych. Problem niskiej emisji dotyczy przede wszystkim terenów o zwartej zabudowie, gdzie utrudnione jest przewietrzanie. W przypadku gminy Lądek największa koncentracja zanieczyszczeń powietrza ma miejsce na terenie miejscowości Lądek, Ciążeń, Sługocin, Ratyń i Dolany. Wskutek niskiej emisji w powietrzu następuje wzrost stężenia takich substancji, jak: pyły zawieszone (PM i PM,5), dwutlenek siarki, tlenki azotu, dioksyny oraz WWA. Ze względu na powszechność występowania, zasięg oddziaływania oraz liczbę narażonej ludności, podstawowym źródłem uciążliwości akustycznych dla środowiska są hałasy komunikacyjne. W przypadku gminy Lądek jest to autostrada A oraz droga wojewódzka nr 66 i 67. Źródło hałasu stanowią również drogi gminne i powiatowe, jednak ze względu na mniejszą przepustowość i natężenie ruchu pojazdów mają mniejsze znaczenie. W ostatnich latach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu nie prowadził pomiarów poziomu hałasu komunikacyjnego na terenie gminy Lądek. Jednakże w 5 r. po raz trzeci przeprowadzone zostały okresowe pomiary poziomu hałasu w otoczeniu dróg

74 krajowych wykonywane przez zarządzających tymi drogami. Pomiary poziomu hałasu przeprowadzono w otoczeniu autostrady A, punkt pomiarowy został usytuowany w miejscowości Daniszew (gm. Kościelec) węzeł Koło w odległości 8 m od drogi. Na odcinku Konin Wschód/węzeł Koło/węzeł ŚDR w 5r. wyniósł poj./dobę natomiast na odcinku Sługocin/węzeł Modła/węzeł 99 poj./dobę. Równoważny poziom hałasu w punkcie pomiarowym wyniósł 75, db w dzień, natomiast w porze nocnej 7, db. Punkt pomiarowy został zlokalizowany na terenie nie podlegającym ochronie akustycznej, jednak należy zaznaczyć, iż dla zabudowy wielorodzinnej i mieszkaniowo-usługowej dopuszczalne wartości równoważnego poziomu hałasu wynoszą 65 db w porze dziennej i 56 db w porze nocnej, natomiast dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej dopuszczalne wartości równoważnego poziomu hałasu wynoszą 6 db w porze dziennej i 56 db w porze nocnej. Na odcinkach dróg wojewódzkich przebiegających przez teren gminy Lądek natężenie ruchu jest mniejsze. Dla drogi wojewódzkiej nr 66 na odcinku Słupca Ciążeń ŚDR w 5 r. wyniósł 56 pojazdów/dobę, a na odcinku Ciążeń Pyzdry 98 pojazdów na dobę. Natomiast dla drogi wojewódzkiej nr 67 na odcinku Ciążeń - Ląd ŚDR wyniósł 856 pojazdów/ dobę, na odcinku Ląd Sługocin 8 pojazdów/dobę. Na terenie gminy hałas przemysłowy nie stanowi zagrożenia. Przeważają niewielkie zakłady, prowadzące działalność na małą skalę, w których wykorzystywanie maszyn i urządzeń emitujących hałas jest znikome. Gmina Lądek należy do dorzecza Odry i regionu Wodnego Warty. Gmina położona jest w granicach jednolitych części wód powierzchniowych płynących, jak: Bawół, Bawół od Czarnej Strugi do ujścia, Dopływ spod Przyjmy; Dopływ z Głodowa, Dopływ z Jaroszyna, Dopływ z Kuchar Borowych, Dopływ z Rychwała, Meszna do Strugi Bawół, Meszna od Strugi Bawół do ujścia, Struga Bawół od Dopływu z Szemborowa do ujścia, Warta od Powy do Prosny; Wrześnica. W roku 5 monitoringiem została objęta JCWP Meszna do Strugi Bawół, Meszna od Strugi Bawół do ujścia, Warta od Powy do Prosny, Wrześnica. Wyniki monitoringu przedstawia poniższa tabela.

75 Meszna do Strugi III PPD II Umiarkowany Bawół Meszna od Strugi II PPD II Umiarkowany Dobry Bawół do ujścia Warta od Powy do Dobry Prosny Wrześnica III PSD II Umiarkowany Dobry Źródło: Wyniki badań, klasyfikacja wskaźników i oceny za rok 5 Stan wód Stan chemiczny Stan/potencjał ekologiczny hydromorfologicznychklasa elementów fizykochemicznychklasa elementów biologicznychklasa elementów JCW Tabela. Stan JCW płynących w 5 roku Zły Zły Zły Gmina Lądek wg Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (Dz.U. z 6 r. poz. 967) zlokalizowana jest w obszarze jednolitych części wód podziemnych: nr 6 o kodzie GW66, charakteryzująca się dobrym stanem chemicznym i dobrym stanem ilościowym; nr 6 o kodzie GW66, charakteryzująca się słabym stanem chemicznym i dobrym stanem ilościowym, nr 7 o kodzie GW67 charakteryzują się dobrym stanem chemicznym i dobrym stanem ilościowym. Na terenie gminy Lądek nie są zlokalizowane punkty pomiarowo-kontrolne, w których dokonuje się oceny jakości wód podziemnych. Najbliżej położonym punktem są punkty pomiarowo-kontrolne w miejscowości Smolniki Powidzkie (gm. Powidz) w granicach JCWPd nr 6. Wody podziemne zaklasyfikowano do klasy III wody zadawalającej jakości oraz IV wody niezadawalającej jakości. 6..GOSPODARKA ODPADAMI Według Planu Gospodarki Odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 7 gmina Lądek wchodzi w skład regionu VIII gospodarki odpadami. W regionie tym regionalną instalacją przetwarzania odpadów komunalnych jest Zakład Termicznego

76 Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Koninie oraz składowisko odpadów innych niż niebezpieczne w Koninie przy ul. Sulańskiej. Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Lądek właściciele nieruchomości zobowiązani są do prowadzenia selektywnego zbierania następujących rodzajów odpadów komunalnych:. niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, z zastrzeżeniem pkt. -;. przeterminowanych leków;. chemikaliów;. zużytych baterii i akumulatorów innych niż przemysłowe i samochodowe; 5. zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego; 6. mebli i innych odpadów wielkogabarytowych; 7. odpadów budowlanych i rozbiórkowych; 8. zużytych opon; 9. odpadów ulegających biodegradacji, w tym zielonych;. papieru i tektury;. szkła;. tworzywa sztucznego;. metali;. popiołu i żużlu z palenisk domowych. Zmieszane odpady komunalne, szkło, papier i tektura, metale i tworzywa sztuczne, odpady komunalne ulegające biodegradacji oraz popioły i żużle gromadzone są w przeznaczonych do tego workach i pojemnikach i odbierane z terenu nieruchomości raz w miesiącu. Przeterminowane leki kierowane są natomiast do pojemników znajdujących się w aptekach wyznaczonych na terenie gminy Lądek. Odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektroniczny i elektroniczny, jak również opony odbierane są od mieszkańców dwa razy w roku podczas zorganizowanej zbiórki w formie wystawki. Zużyte baterie zbierane są do pojemnika znajdującego się w Urzędzie Gminy Lądek. Na terenie gminy Lądek w miejscowości Ciążeń istniało składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Zostało ono uruchomione w 98 r., natomiast w roku zaprzestano przyjmowania odpadów i podjęto decyzję o jego zamknięciu. Składowisko w Ciążeniu nie zostało zrekultywowane i w chwili obecnej działka nie stanowi własności gminy. Ilość zebranych odpadów komunalnych z terenu gminy w roku 5 przedstawia poniższa tabela.

77 Tabela. Ilość odpadów komunalnych zebranych na terenie gminy Lądek w 5 r. Rodzaj odpadów Masa [Mg] Zmieszane odpady komunalne 8 Inne odpady z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 9 B-balast Tworzywa sztuczne, Szkło 7, Opakowania ze szkła 9,5 Opakowania z tworzyw sztucznych,7 Zużyte opony 5,7 Odpady wielkogabarytowe,6 Opakowania z papieru i tektury Papier i tektura,7 Razem 56,6 Źródło: Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Lądek za rok 5 W 5 r. osiągnięto na terenie gminy Lądek następujące poziomy: poziom recyklingu takich frakcji, jak: papier, metal, tworzywa sztuczne i szkło 5%; poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych 7%. Wyroby zawierające azbest W 5 r. na terenie gminy Lądek przeprowadzono inwentaryzację wyrobów zawierających azbest. Inwentaryzacja wykazała, iż wyroby azbestowe zastosowane jako pokrycia dachowe zostały zidentyfikowane w 5 miejscach, w tym 79 to pokrycia dachowe budynków mieszkalnych, 9 to azbest na budynkach gospodarczych, a w lokalizacjach azbest zidentyfikowano na obiektach, które nie znajdowały się w ewidencji oznaczone jako luz. Łączna powierzchnia dachów, na których zidentyfikowano występowanie wyrobów zawierających azbest wynosi.55 m o szacunkowej masie 5 98 kg. Zbiorcze zestawienie występowania azbestu z podziałem na budynki mieszkalne i budynki gospodarcze przedstawia poniższa tabela. Tabela. Zbiorcze zestawienie występowania azbestu z podziałem na budynki Miejsce występowania Ilość budynków Powierzchnia [m] Masa [kg] Budynki mieszkalne Budynki gospodarcze Luz Razem Źródło: Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Lądek

78 Poniższa tabela przedstawia natomiast ilość i rodzaj budynków, w których stwierdzono występowanie wyrobów zawierających azbest oraz ilość zinwentaryzowanych wyrobów zawierających azbest w poszczególnych miejscowościach. Miejscowość Tabela 5. Wyniki inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest Ilość bud. Luz Ilość bud. Powierzchnia [m] gosp. mieszk Masa [kg] Ciążeń Ciążeńskie 5 6 Holendry Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn Kolonia Jaroszyn Ląd Lądek Ląd Kolonia Nakielec Piotrowo Policko Ratyń Smarzewo Sługocin Sługocin Kolonia Wacławów Wola Koszucka Razem Źródło: Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Lądek Najwięcej wyrobów zawierających azbest zinwentaryzowano w miejscowości Ciążeń oraz Dolany, natomiast najmniej w miejscowości Ciążeńskie Holendry oraz Ląd Kolonia. Na terenie gminy stwierdzono także występowanie wyrobów azbestowych w postaci rurociągów sieci wodociągowej w ilości 5, Mg. Na terenie gminy nie występują drogi i place utwardzone odpadami zawierającymi azbest. Podczas inwentaryzacji dokonano także oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. Poniższa tabela przedstawia zestawienie wyrobów zawierających azbest według stopnia pilności usunięcia. Tabela 6. Zestawienie wyrobów zawierających azbest według stopnia pilności usunięcia Przewidywana data Stopień pilności Masa [kg] Udział [%] unieszkodliwienia I stopień 5-5 9,5 II stopień ,8 III stopień ,7 Razem 5 98,

79 I stopień wymagane pilne usunięcie, II stopień wymagana ponowna ocena w terminie do roku, III stopień wymagana ponowna ocena w terminie do 5 lat Źródło: Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Lądek Rysunek 9.Wyroby azbestowe wg stopnia pilności usunięcia Źródło: Gmina Lądek od 8 roku prowadzi działania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Słupcy. Ilość usuniętego azbestu w latach 8-5 przedstawia poniższa tabela. Tabela 7.Masa usuniętych wyrobów zawierających azbest w latach 8-5 Rok 8 9 Masa usuniętych wyrobów 9,5,5,56 6,5 55,8 5, 5, zawierających azbest [Mg] Źródło: Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Lądek 5 6, EMISJA CO Na terenie gminy Pniewy w celu opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej przeprowadzono inwentaryzację zużycia energii elektrycznej i cieplnej, w tym paliw w takich sektorach, jak: samorząd o budynki użyteczności publicznej, o transport publiczny, o oświetlenie uliczne,