Wymiana izolatorów na liniach i stacjach elektroenergetycznych NN Inwestycja liniowa

Transkrypt

1 Wymiana izolatorów na liniach i stacjach elektroenergetycznych NN Inwestycja liniowa Inwestor Inżynier Kontraktu Wykonawca

2 Kto jest kim w inwestycji? Spis treści Inwestor Główny wykonawca Kto jest kim w inwestycji? 2 Słowo wstępu 4 Krajowy System Elektroenergetyczny 5 Znaczenie inwestycji 7 Charakterystyka obiektu i prace do realizacji 8 Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (PSE) są operatorem systemu przesyłowego energii elektrycznej w Polsce. Spółka jest własnością Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla polskiej gospodarki. Forma prawna oraz zakres jej odpowiedzialności jako OSP określony jest w ustawie Prawo energetyczne. PSE zajmują się przesyłaniem energii elektrycznej siecią przesyłową (400 kv i 220 kv oraz częstotliwości 50 Hz) do wszystkich regionów kraju. Są odpowiedzialne za wykonywanie szeregu obowiązków związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy polskiego systemu elektroenergetycznego oraz rozwojem sieci przesyłowej i połączeń transgranicznych z sąsiednimi systemami. PSE są właścicielem ponad kilometrów linii oraz 106 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć. PBE ELBUD w Katowicach Spółka z o.o. w polskiej elektroenergetyce działa nieprzerwanie od 1945 r. To ceniona na rynku firma o wieloletnich tradycjach i doświadczeniu, świadcząca usługi w zakresie budownictwa elektroenergetycznego. Firma specjalizuje się w budowie oraz modernizacji sieci przesyłowych i stacji transformatorowo rozdzielczych. Oferta obejmuje usługi z zakresu projektowania, kompletacji dostaw, budowy i uruchomienia obiektów. We własnych strukturach posiada wytwórnię produkującą konstrukcje stalowe oraz nowocześnie wyposażone warsztaty, gdzie produkuje i wyposaża szafy z aparaturą zabezpieczeniową i pomiarową. Ponadto od 2008 r. Elbud Katowice jest współwłaścicielem znanej, renomowanej firmy projektowej Energoprojekt - Poznań S.A. Prace do realizacji Pole elektromagnetyczne Hałas Ochrona środowiska - uwarunkowania prawne Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi Inżynier Kontraktu PSE Inwestycje S.A., to spółka należąca do Grupy Kapitałowej Polskich Sieci Elektroenergetycznych. Firma wykonuje szereg działań wspierających realizację projektów inwestycyjnych, które pozwalają osiągać statutowe cele krajowego Operatora Systemu Przesyłowego. Działalność PSE Inwestycje S.A. obejmuje nadzór inwestorski nad realizowanymi inwestycjami (funkcja inżyniera kontraktu) oraz sporządzanie projektów sieci i urządzeń elektroenergetycznych (biuro projektów). Aparatura w stacji elektroenergetycznej wyłączniki 2 3

3 Słowo wstępu Krajowy System Elektroenergetyczny Trudno sobie dzisiaj wyobrazić codzienne życie bez dostępu do energii elektrycznej, światła, telewizji, radia, komputerów, telefonów, a co za tym idzie funkcjonowania naszych domów, firm, instytucji i szkół. Zapotrzebowanie na energię zależy od wielu czynników, spośród których do najważniejszych należy zaliczyć: tempo rozwoju gospodarczego kraju, wzrost liczby ludności, postęp techniczny w zakresie stosowania urządzeń i tworzenia nowych rozwiązań technologicznych. Współczesny postęp techniczny odznacza się elektryfikacją stosowanych urządzeń, procesami automatyzacji, powszechnym zastosowaniem elektroniki, wzrostem potrzeb oświetleniowych itp. Zwiększone zużycie energii elektrycznej wywołane jest również elektryfikacją rolnictwa i wzrostem wyposażenia gospodarstw domowych w odbiorniki elektryczne, ogrzewanie elektryczne oraz zastępowaniem paliw ciekłych energią elektryczną w transporcie. Wymiana izolatorów na liniach i stacjach elektroenergetycznych, to kolejny krok w stronę ulepszenia sieci przesyłowej. Energii elektrycznej wytworzonej w elektrowni nie można magazynować. Oznacza to, że system przesyłowy musi być na tyle elastyczny, aby w każdym momencie dostarczyć odpowiednią ilość energii do odbiorców. Aby zapewnić jego właściwe funkcjonowanie, niezbędne jest utrzymywanie i rozwój sieci najwyższych napięć, dzięki którym można przesłać największą ilość energii w najkrótszym czasie oraz zminimalizować straty w trakcie jej przesyłu. Dostarczenie energii elektrycznej do gospodarstw domowych jest możliwe dzięki właściwemu funkcjonowaniu rozległego systemu przesyłu energii, czyli systemu stacji i linii elektroenergetycznych o różnych napięciach. W uproszczeniu, cały proces od momentu wytworzenia do dostarczenia energii odbiorcy wygląda następująco: elektrownie produkują energię, po czym w stacjach SN/NN podwyższa się jej napięcie w celu przesłania na duże odległości, liniami najwyższych napięć przesyła się energię do lokalnych stacji NN/WN, gdzie napięcie zmniejszane jest do 110 kv, liniami wysokich napięć przesyła się energię na odległości nie przekraczające kilkudziesięciu kilometrów do stacji WN/SN, liniami średnich napięć energia przesyłana jest do typowych transformatorów słupowych SN/nN, liniami niskiego napięcia (nn) energia przesyłana jest do końcowych odbiorców (gospodarstw domowych). Droga energii elektrycznej od wytwórcy do odbiorcy Budujemy dla Was. Łańcuchy izolatorowe na słupie odporowym z przygotowanymi do montażu mostkami 4 5

4 Znaczenie inwestycji Obecnie w Polsce eksploatowanych jest ok. 8 tys. km linii o napięciu 220 kv, ok. 6 tys. km linii o napięciu 400 kv oraz 106 stacji elektroenergetycznych, jednak system przesyło wy wymaga wielu nowych inwestycji i modernizacji istniejącej infrastru- STARNO ZRC ktury. Brakuje przede wszystkim nowoczesnych linii przesyłowych najwyższych napięć oraz zdolnych je obsłużyć stacji elektroenergetycznych. Mapa Krajowego Systemu Elektroenergetycznego Przedmiotowe zadanie polega na wykonaniu prac związanych z wymianą izolatorów wraz z osprzętem na liniach i stacji elektroenergetycznej NN: 400 kv Tucznawa - Tarnów i Tucznawa - Rzeszów, 400 kv Pasikurowice - Dobrzeń, 220 kv Morzyczyn - Police, 220 kv Glinki - Police, SE 220/110 kv Ełk. Izolator energetyczny to ogólna nazwa aparatów stosowanych w elektroenergetyce do podtrzymywania i izolowania elementów przewodzących. Izolacja ta ma zasadniczy wpływ na parametry linii, a od przyjętych układów izolacyjnych zależą: kształt słupów, gabaryty linii, parametry i warunki eksploatacji. Wymiana (modernizacja) łańcuchów izolatorowych na liniach i stacji elektroenergetycznej jest jednym z elementów programu modernizacji Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE). Pozwoli m.in. na zmniejszenie ograniczeń przesyłowych, zapewni niezawodność dostaw energii dla regionu, zwiększy bezpieczeństwo działania oraz poprawi parametry robocze linii, które mają bezpośredni wpływ na otoczenie (środowisko), w którym się znajdują. Łańcuchy izolatorowe w oszynowaniu rozdzielni 220 kv 6 7

5 Charakterystyka obiektów i prace do realizacji Linia 2 x 400 kv Tarnów - Tucznawa, Tucznawa - Rzeszów na odcinku objętym zadaniem (od słupa nr 399 do słupa nr 630, w tym na słupie nr 588A i 588B oraz na odcinku od słupa nr 590 do słupa nr 628 linia prowadzona jest na konstrukcjach jednotorowych) zlokalizowana jest na terenie dwóch województw: śląskiego i małopolskiego. Wymianie podlegają izolatory na 93 słupach. Linia 220 kv Morzyczyn - Police zlokalizowana jest na terenie województwa zachodniopomorskiego. Odcinek objęty zadaniem (słup nr 9 bramka liniowa SE Police) zlokalizowany jest na terenie gmin Police i Kobylanka. Wymianie podlegają izolatory na 25 słupach i bramce liniowej. Stacja elektroenergetyczna 220/110 kv Ełk zlokalizowana jest na terenie województwa warmińsko - mazurskiego, w powiecie ełckim, w gminie Ełk. Jest własnością PSE S.A. oraz PGE Dystrybucja S.A. Eksploatację w imieniu PSE S.A. prowadzi PSE S.A. Oddział w Warszawie. Linia 400 kv Pasikurowice - Dobrzeń zlokalizowana jest na terenie województw: dolnośląskiego i opolskiego. Wymianie podlegają łańcuchy izolatorowe środkowej fazy na 6 słupach (numery słupów: 379, 380, 381 gmina Długołęka; 392, 393, 394 gmina Oleśnica). Linia 220 kv Glinki - Police zlokalizowana jest na terenie województwa zachodniopomorskiego, w gminie Police. Zadaniem objęta jest cała linia łącznie z bramkami liniowymi w obu stacjach. Prace do realizacji W związku z modernizacją obiektów energetycznych, na liniach i stacji wymienia się m.in. łańcuchy izolatorowe. Technologia wymiany łańcucha izolatorowego polega na zastosowaniu dwóch specjalnych, niezależnych układów zabezpieczających, których celem jest: w przypadku wymiany łańcucha przelotowego: przejęcie ciężaru przewodu zawieszonego pod izolatorem, uwolnienie go spod przewodu, a w następstwie wymiana na nowy, w przypadku wymiany łańcucha odciągowego: przejęcie naprężenia od przewodu podwieszonego do izolatora, uwolnienie go od przewodu, a w następstwie wymiana na nowy. 8 9

6 Pole elektromagnetyczne Pole elektromagnetyczne ma dwie niezależne od siebie składowe: elektryczną i magnetyczną. Pole elektryczne (E) mierzy się w kv/m (kilowolt / metr). Wytwarza je każdy obwód elektryczny pod napięciem np. podłączona do gniazda elektrycznego, ale nie włączona lampka nocna. Kiedy lampka zostanie włączona, przez obwód popłynie prąd elektryczny, czego efektem będzie emisja pola magnetycznego (H), które mierzy się w A/m (amper / metr). Porównanie natężeń pól elektrycznych 50 Hz E (kv/m) wytwarzanych przez: Sprzęt elektryczny użytku domowego Linie napowietrzne i stacje wysokiego napięcia Wartości pól elektrycznego i magnetycznego, jakie mogą być emitowane do środowiska, są określone przepisami prawa. Polska ma w tym zakresie jedne z najbardziej rygorystycznych norm ze wszystkich krajów Unii Europejskiej. W Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów w Polsce dla pól o częstotliwości 50 Hz określone są następujące wartości: dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową: odpowiednio 1 kv/m i 60 A/m dla składowych elektrycznej i magnetycznej, dla miejsc dostępnych dla ludności: odpowiednio 10 kv/m i 60 A/m dla składowych elektrycznej i magnetycznej. Porównanie natężeń pól magnetycznych 50 Hz H (A/m) wytwarzanych przez: Sprzęt elektryczny użytku domowego Linie napowietrzne i stacje wysokiego napięcia Linie przesyłowe są jednym ze źródeł pól elektromagnetycznych w środowisku. Warto wiedzieć, że są to pola niskiej częstotliwości 50 Hz (herców), takie same jak wytwarzane przez np. odkurzacz, pralkę czy żelazko, czyli urządzenia elektryczne używane w każdym domu. Montaż podwójnego łańcucha izolatorów na słupie linii 400 kv 10 11

7 Hałas Ochrona środowiska - uwarunkowania prawne Linie elektroenergetyczne są źródłem specyficznego rodzaju hałasu. Występuje on bowiem wyłącznie wskutek niekorzystnych warunków atmosferycznych (mżawka, lekki deszcz, sadź). Dopuszczalne przepisami poziomy hałasu dla linii elektroenergetycznych w środowisku, różnią się w zależności od specyfiki terenu i wynoszą od 44 db (decybeli) w nocy do 55 db w ciągu dnia. Dla porównania, 55 db to wartość odpowiadająca normalnej rozmowie towarzyskiej (Rozporządzenie Ministra Środowiska z 2012 r. z późn. zm.). Wieloletnie badania poziomów hałasu linii elektroenergetycznych wskazują, że wartości określone w normach nie są przekraczane. Dodatkowo inwestorzy linii wprowadzają nowoczesne rozwiązania, które mają zapobiegać emisji hałasu, jak np. stosowanie przewodów wiązkowych i wysokiej jakości osprzętu. Głównym źródłem hałasu na stacji są: transformatory wyposażone w wentylatory służące do ich chłodzenia, zjawisko ulotu*, wyładowania powierzchniowe występujące na izolatorach. Transformatory generują stały dźwięk, zwiększający swoje natężenie po włączeniu wentylatorów. Natomiast dźwięk związany ze zjawiskiem ulotu nasila się w czasie złej pogody (mżawka, słaby deszcz). Jednak w żadnym przypadku, natężenie generowanego hałasu nie przekracza dopuszczalnych przepisami norm, o których mowa powyżej. Głównymi aktami prawnymi, poprzez które organy administracji rządowej i samorządowej, ale również organizacje ekologiczne czy społeczności lokalne, mogą kontrolować poprawność przebiegu procesu inwestycyjnego, są: Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów z dnia 30 października 2003 r. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku z dnia 14 czerwca 2007 r. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko z dnia 9 listopada 2010 r. W trakcie prac uciążliwy może być pojawiający się okresowo hałas związany z wykorzystaniem sprzętu budowlanego. Ponadto nastąpi nasilenie ruchu pojazdów związane z transportem izolatorów na miejsce prac. Jednak przy prawidłowo i sprawnie prowadzonych robotach oddziaływanie będzie krótkookresowe i nie będzie miało większego znaczenia dla środowiska. *Ulot jest zjawiskiem polegającym na wyładowaniu elektrycznym zachodzącym tuż przy powierzchni przewodu pod napięciem. Pojawia się on tylko w niekorzystnych warunkach pogodowych, takich jak lekki deszcz, mżawka czy sadź. Aparatura stacyjna z zastosowaniem izolacji porcelanowej i kompozytowej (biała) Odłącznik pola 400 kv 12 13

8 Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi Jak duży teren zostanie objęty inwestycją? Wymiana izolatorów planowana jest na pięciu liniach i jednej stacji elektroenergetycznej: 400 kv Tucznawa - Tarnów i Tucznawa - Rzeszów, 400 kv Pasikurowice - Dobrzeń, 220 kv Morzyczyn - Police, 220 kv Glinki - Police, Łącznie obejmie 7 województw, 27 powiatów i 54 gminy. Wymiany izolatorów zostały zaplanowane na słupach położonych w 32 gminach i 18 powiatach. Czy za zniszczenia powstałe w trakcie prac będą wypłacane odszkodowania? Za straty w pożytkach i uprawach oraz w mieniu ruchomym i nieruchomym, które nastąpią w wyniku prowadzonych prac, właścicielom gruntów należy się odszkodowanie, szacowane na podstawie protokołu. Czy w pobliżu stacji elektroenergetycznej nadal będzie można korzystać z maszyn rolniczych? Tak. Nie zaobserwowano żadnego wpływu stacji elektroenergetycznych na pracę urządzeń rolniczych. Na kiedy planowane jest zakończenie realizacji inwestycji? Realizacja inwestycji zakończy się w listopadzie 2018 roku. Czy podczas realizacji tej inwestycji będą przerwy w dostawach prądu? Podczas realizacji tego zadania nie są planowane przerwy w dostawach prądu. Wszystkim regionom zaopatrywanym w energię elektryczną przesyłaną tymi liniami, czy wyprowadzaną ze stacji Ełk, zapewnione zostanie stabilne zasilanie. Prowadzone prace nie będą w żaden sposób odczuwalne dla odbiorców energii (mieszkańców, przedsiębiorstw). SE 220/110 kv Ełk. Odłącznik pola 400 kv Stanowisko transformatora o górnym napięciu 400 kv z instalacją przeciwpożarową 14 15

9 Inwestor: Polskie Sieci Elektroenergetyczne S. A. ul. Warszawska Konstancin-Jeziorna e -mail: sekretariat@pse.pl Podwykonawca spraw formalnoprawnych: Agencja Promocji Inwestycji Sp. z o.o. ul. Berensona 32F Warszawa biuro@api.org.pl Wykonawca: Elbud Katowice Sp. z o.o. ul. Ks. Bpa Bednorza Katowice tel. (32) sekretariat@elbud.katowice.pl Zdjęcia: Archiwum API Strona inwestycji: Konstancin-Jeziorna, styczeń 2017 r.