Piotr Podemski Niepubliczna Szkoła Podstawowa nr 72 Poziomy wymagań z przedmiotu Historia i społeczeństwo dla klasy V.

Transkrypt

1 1 Piotr Podemski Niepubliczna Szkoła Podstawowa nr 72 Poziomy wymagań z przedmiotu Historia i społeczeństwo dla klasy V. Poziom podstawowy (ocena dopuszczająca i dostateczna): Uczeń potrafi: poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Hellada, starożytność, polis, cywilizacja, ustrój, demokracja, umiejscowić w czasie i przestrzeni starożytną Grecję, opisać warunki naturalne starożytnej Grecji, opowiedzieć o wychowaniu dzieci w starożytnych polis, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: edukacja, imperium, określić położenie geograficzne Italii i Rzymu oraz wskazać je na mapie, opowiedzieć o wychowaniu i nauczaniu w starożytnym Rzymie, omówić dawne rzymskie obyczaje, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: średniowiecze, stany, paź, giermek, pasowanie na rycerza, terminować, mistrz, czeladnik, majstersztyk, wyzwolić się na mistrza, określić ramy czasowe średniowiecza, wymienić stany średniowiecznej Europy, opisać warunki życia dzieci na zamku, w mieście i na wsi średniowiecznej, opowiedzieć o wychowaniu dziewcząt w średniowieczu, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: odrodzenie (renesans), epoka nowożytna, humanizm, humaniści, antyczny, określić ramy czasowe odrodzenia, opisać warunki życia i nauki dzieci w epoce renesansu, opowiedzieć o wychowaniu dziewcząt w odrodzeniu, przeczytać ze zrozumieniem tekst źródłowy, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: oświecenie, powszechny obowiązek szkolny, rewolucja przemysłowa, zaznaczyć na osi czasu epokę oświecenia, opowiedzieć o wychowaniu i nauczaniu w XVIII w., omówić prawa dziecka zawarte w Konwencji Praw Dziecka, wymienić reguły zawarte w Kodeksie zachowania w klasie i ich przestrzegać, uważnie słuchać oraz zadawać jasne i precyzyjne pytania, mówić w sposób interesujący, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: kodeks, konwencja, podać przykłady obowiązków, które wynikają z pełnienia w grupie określonych ról, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: mała ojczyzna, opowiedzieć o miejscu zamieszkania, wskazać na mapie miejscowość, w której mieszka, wymienić tytuły legend związanych ze swoją miejscowością lub regionem, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: krewni, powinowaci, rodzina, ród, genealogia, drzewo genealogiczne, potomek, wskazać prawa i obowiązki członków rodziny, wyjaśnić, czym zajmuje się genealogia, opowiedzieć kilka wydarzeń z historii swojej rodziny,

2 poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: kompromis, statut szkoły, szanować odmienne poglądy, przestrzegać zasad obowiązujących w klasie i szkole, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: potrzeby, akceptować, wskazać przykłady interesów wspólnych i sprzecznych, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Akropol, Partenon, agora, opisać wygląd starożytnego miasta na przykładzie Aten, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Forum Romanum, termy, akwedukt, bazylika, łuk architektoniczny, kopuła, kolumna, opisać wygląd starożytnego Rzymu, opowiedzieć o życiu codziennym Rzymian, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: targ, jarmark, patrycjat, rada miejska, pospólstwo, plebs, cech, opowiedzieć, jak wyglądało miasto w średniowieczu, wymienić grupy, na jakie dzielili się mieszkańcy miast, wskazać na mapie Wielką Brytanię, Londyn, Tamizę, opisać wygląd XVI-wiecznego Londynu, opowiedzieć o rozrywkach londyńczyków w XVI w., poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: transport publiczny, metro, smog, opisać Londyn w XIX w., wymienić wynalazki i odkrycia, które zmieniły warunki życia w XIX w., poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: metropolia, znaleźć argumenty za i przeciw, które ułatwią podjęcie decyzji, przedstawić atrakcje turystyczne swojego miasta, prawidłowo operować pojęciami historycznymi, efektywnie pracować w grupie, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: faraon, system irygacyjny, młócka, plewy, wskazać na mapie Egipt i Nil, omówić wpływ warunków naturalnych na życie codzienne chłopów starożytnego Egiptu, opowiedzieć o pracy chłopów w starożytnym Egipcie, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: latyfundium, kolon, dzierżawa, opowiedzieć o życiu chłopów, kolonów i niewolników na wsi, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: zasadźca, prawo niemieckie, lokacja, dziesięcina, sołtys, samorząd, wolnizna, łan, omówić warunki życia na wsi w XIII w., poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: szlachta, folwark, pańszczyzna, opisać wieś w XVII w., opowiedzieć o życiu i pracy chłopów pańszczyźnianych w XVII w., zaprezentować swoją pracę, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: gbur, uwłaszczenie, siewnik, żniwiarka, młockarnia, brona, powiedzieć, na czym polegało uwłaszczenie, 2

3 opisać wygląd chaty w XIX w., scharakteryzować życie i pracę chłopów na Pomorzu po uwłaszczeniu, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Niderlandy, depresja, poldery, wskazać na mapie Holandię, opowiedzieć o warunkach naturalnych Holandii, opowiedzieć, w jaki sposób należy segregować odpady, wymienić zagrożenia ekologiczne, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: sympozjon, gimnazjon, Hipokrates, opowiedzieć o życiu codziennym starożytnych Greków, opowiedzieć, co jedli starożytni Rzymianie, omówić stosunek starożytnych Rzymian do higieny osobistej, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: asceza, przednówek, opowiedzieć, w jaki sposób dbano o czystość i zdrowie w średniowieczu, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: włoszczyzna, szafran, opowiedzieć, jak ludzie dbali o czystość w XVI XVIII w., wymienić nowe artykuły żywnościowe w kuchni polskiej w XVI XVIII w., poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: higiena, antyseptyka, dezynsekcja, opowiedzieć, jak ludzie dbali o higienę w XIX w., wyjaśnić, jak konserwowano żywność, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Trzeci Świat, dyktator, wymienić kraje Trzeciego Świata, opowiedzieć o życiu dzieci w krajach Trzeciego Świata, szanować odmienne poglądy, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: piramida zdrowego żywienia, skonstruować piramidę zdrowego żywienia, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Persja, hoplita, falanga, Maraton, triera, abordaż, Salamina, wskazać na mapie Grecję i Persję w V w. p.n.e., opowiedzieć o sposobach walki w starożytności na przykładzie bitew pod Maratonem i Salaminą, wyjaśnić przyczyny wojen grecko-perskich, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Kartagina, legion, najemnicy, Hannibal, wskazać na mapie Rzym i Kartaginę w III w. p.n.e., opowiedzieć o sposobach walki w starożytności na podstawie bitwy pod Kannami w III w. p.n.e., omówić przyczyny konfliktu Rzymu z Kartaginą, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: drużyna, pospolite ruszenie, woj, kolczuga, tarczownik, strzelec, Cedynia, Krzyżacy, Płowce, przyłbica, kopia, opowiedzieć o sposobach walki w średniowiecznej Polsce, omówić przebieg bitew pod Cedynią i Płowcami, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: husaria, muszkieter, pikinier, Kircholm, hetman, rozpoznać husarza, muszkietera, omówić przebieg bitwy pod Kircholmem, 3

4 4 poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: kolonia, propaganda, gazy trujące, karabin maszynowy, czołg, samolot, podać przyczyny wybuchu I wojny światowej, wymienić nowe rodzaje broni zastosowane podczas I wojny światowej, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: inwazja, alianci, Wał Atlantycki, desant, Normandia, wymienić państwa biorące udział w II wojnie światowej, omówić przyczyny wybuchu II wojny światowej, przedstawić przebieg inwazji na Normandię, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: zimna wojna, ONZ, terrorysta, lokalizować na mapie miejsca współczesnych konfliktów zbrojnych, wymienić sytuacje konfliktowe, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: igrzyska, olimpiada, pokój boży, atleta, pankration, zlokalizować na mapie Olimpię, opowiedzieć o przebiegu i organizacji igrzysk olimpijskich, wymienić starożytne i współczesne dyscypliny olimpijskie, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: maska, koturny, tragedia, komedia, mit, opisać, jak był zbudowany teatr grecki, odróżnić komedię od tragedii, opowiedzieć, jak wystawiano sztuki w teatrze starożytnym, opisać wygląd starożytnych aktorów, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: igrzyska, cyrk, Koloseum, amfiteatr, gladiatorzy, opowiedzieć, w jaki sposób mieszkańcy Rzymu spędzali czas w cyrku i w amfiteatrze, opisać wygląd rzymskiego cyrku i amfiteatru. poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: turniej, herb, szranki, herold, opowiedzieć o średniowiecznych turniejach i polowaniach, poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Wersal, menuet, arystokracja, opowiedzieć o rozrywkach arystokracji francuskiej w czasach Ludwika XIV, porównać igrzyska starożytne z nowożytnymi, przedstawić osiągnięcia techniczne XIX i XX w., opisać sposoby spędzania wolnego czasu, efektywnie pracować w grupie. Poziom rozszerzony (ocena dobra i bardzo dobra): Uczeń dodatkowo potrafi: wykazać różnice między wychowaniem w Sparcie i w Atenach, porównać wychowanie w starożytnej Grecji z dzisiejszym. porównać sposoby wychowywania dzieci przez Ateńczyków i Rzymian. wskazać różnice między wychowaniem przyszłych rycerzy, duchownych i rzemieślników. porównać wychowanie i obyczaje w średniowieczu oraz odrodzeniu. wskazać związek między postępem cywilizacyjnym a wychowaniem, wymienić różnice w traktowaniu dzieci przez dorosłych w poznanych epokach historycznych.

5 przewidywać konsekwencje wypełnienia bądź niewypełnienia różnych obowiązków. streścić wybrane legendy. zauważyć wokół siebie innych i związki jednostki z innymi ludźmi, sporządzić drzewo genealogiczne swojej rodziny. rozpoznać, a także określić potrzeby oraz interesy swoje i kolegów. dostrzec odrębność swojego ja i umieć wyrazić to własnymi słowami, zauważyć wokół siebie innych i związki jednostki z innymi ludźmi. scharakteryzować zajęcia mieszkańców starożytnych Aten, opisać organizację życia codziennego w starożytnych Atenach. rozpoznać główne elementy architektury rzymskiej. omówić warunki życia ludzi w średniowiecznych miastach na przykładzie Paryża i Krakowa. porównać miasto średniowieczne z XVI-wiecznym Londynem. dostrzec wpływ rozwoju nauki i techniki na poprawę warunków życia ludzi. wymienić problemy i korzyści wynikające z życia w metropolii na przykładzie Nowego Jorku, rozwiązywać problemy w twórczy sposób, rozwiązywać problemy w twórczy sposób. ocenić możliwości rozwoju turystyki w swoim regionie, zrozumieć znaczenie turystyki dla rozwoju miasta, rozwiązywać problemy w twórczy sposób, wyjaśnić działanie systemu irygacyjnego. wskazać różnice między sytuacją niewolników i kolonów. opowiedzieć o sposobie zakładania wsi na prawie niemieckim. wskazać podobieństwa i różnice między latyfundium a folwarkiem, porównać położenie niewolnika i chłopa pańszczyźnianego. porównać życie chłopów pańszczyźnianych i uwłaszczonych. planować i organizować pracę w grupie. wymyślić własny sposób włączenia się do kampanii na rzecz ochrony środowiska, planować i organizować pracę w grupie, rozwiązywać problemy w twórczy sposób. wskazać związki między warunkami życia a pozycją społeczną ludzi, skutecznie wykonywać swoje zadania w grupie, przekazać w jasny sposób zdobytą wiedzę. omówić zmiany warunków życia, które dokonały się od starożytności do średniowiecza, porównać jadłospis duchowieństwa, rycerstwa, mieszczaństwa i chłopstwa, scharakteryzować zmiany warunków życia, które dokonały się od średniowiecza do XVI XVIII w., porównać kuchnię polską w XVI XVIII w. z dzisiejszą, dostrzegać zmiany warunków życia w różnych epokach historycznych. zaprezentować swoje stanowisko i bronić go, przygotować się do publicznego wystąpienia na temat: Czy powinniśmy pomagać krajom, w których panuje głód i bieda?. ocenić swój sposób odżywiania, zastosować zdobytą wiedzę w praktyce. opisać uzbrojenie hoplity, 5

6 porównać uzbrojenie oraz taktykę armii rzymskiej i kartagińskiej, opisać oraz porównać uzbrojenie konnego woja, tarczownika i strzelca, rozpoznać średniowiecznego rycerza oraz nazwać elementy jego uzbrojenia, opowiedzieć o sposobach walki w pierwszej połowie XVII w. na przykładzie bitwy pod Kircholmem. opisać sposób walki na przykładzie bitew pod Verdun i nad Sommą, dokonać oceny bitew pod Verdun i nad Sommą. podać przyczyny prowadzenia wojen, stawiać pytania i poszukiwać rozwiązań, rozróżniać trzy najczęściej występujące typy zachowania ludzi w sytuacjach konfliktowych, dostrzec we współczesnych igrzyskach olimpijskich nawiązanie do tradycji greckiej. porównać teatr starożytny ze współczesnym. zrozumieć związek między pozycją społeczną a sposobem spędzania wolnego czasu, porównać bal na dworze Ludwika XIV z dzisiejszymi zabawami. dostrzec wpływ osiągnięć technicznych na rozwój cywilizacji, analizować swoje sposoby spędzania wolnego czasu, porównać dzisiejsze sposoby spędzania czasu z dawnymi rozrywkami, 6