URZĄD GMINY PAWŁOWICE BĄDŹ BEZPIECZNY

Transkrypt

1 URZĄD GMINY PAWŁOWICE BĄDŹ BEZPIECZNY Jak postępować w sytuacji zagrożeń? PAWŁOWICE

2 Zachęcamy Państwa do przeczytania informatora dotyczącego zachowania się w sytuacjach kryzysowych. Zagadnienia w nim zawarte dotyczą zagrożeń, zjawisk oraz przypadków na które jesteśmy narażeni w życiu codziennym. Zagrożenia wywołane są przez siły natury jak również przez naszą pośrednią lub bezpośrednią działalność. W wydanym informatorze opisane są najczęściej pojawiające się zagrożenia w naszym regionie, sposoby zapobiegania i ochrony przed nimi, sposoby ratowania, oraz zachowania się w danej sytuacji. Mamy nadzieję, że poradnik ten przyczyni się do poprawy Waszego bezpieczeństwa. Wójt Gminy Pawłowice Szef Obrony Cywilnej Gminy Pawłowice JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ NA WYPADEK KATASTROFY LUB KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ W przypadku wystąpienia katastrofy władze lokalne i wszystkie służby ochrony ludności będą próbowały Ci pomóc. Ratownicy nie będą w stanie dotrzeć do każdego potrzebującego natychmiast po wystąpieniu katastrofy. Każdy z nas musi być przygotowany, wiedzieć co robić w przypadku wystąpienia zagrożenia, jak przetrwać trudny okres, jak zabezpieczyć się w celu samodzielnego przeżycia przez 3 lub więcej dni, gdzie szukać schronienia, jak przygotować się do ewakuacji, jak zabezpieczyć dobytek przed zniszczeniem. Każdy z nas powinien przygotować się do ochrony swoich bliskich i swojego mienia. W trakcie prowadzonych działań ratunkowych nie należy pozostać biernym obserwatorem. Pomagajmy osobom potrzebującym pomocy. Przed wystąpieniem zagrożenia: Upewnij się czy wszyscy członkowie Twojej rodziny wiedzą, jak postępować w czasie wystąpienia danego zagrożenia (powódź, pożar, wichura, gradobicie itp.) oraz naucz ich jak wyłączać prąd, gaz i wodę. Naucz dzieci, jak i kiedy wzywa się policję i straż pożarną. Ustal plan komunikowania się w czasie zagrożenia w sytuacji, gdy członkowie rodziny są rozdzieleni (dorośli w pracy, a dzieci w szkole). Ubezpiecz siebie i rodzinę oraz swój majątek. Ważniejsze telefony alarmowe: 112 bezpłatny numer alarmowy dostępny zarówno w sieci telefonii komórkowej i stacjonarnej 997 Policja 998 Państwowa Straż Pożarna 999 Pogotowie Ratunkowe 992 Pogotowie Gazowe 994 Pogotowie Wodociągowe 991 Pogotowie Energetyczne Urząd Gminy Pawłowice Komisariat Policji w Pawłowicach Gminny Zespół Komunalny Ośrodek Pomocy Społecznej 2 3

3 ZAGROŻENIA: BURZA I WICHURY Słuchając prognozy pogody i obserwując niebo możemy przygotować się i swoich bliskich do nadejścia burzy już dużo wcześniej, zanim wystąpią niebezpieczne wyładowania atmosferyczne, ulewy czy gradobicia. Pamiętajmy o kilku najważniejszych sprawach: sprawdź czy poszycie dachowe, rynny i lampy wokół domu są dobrze przymocowane; uprzątnij z obejścia, z balkonu przedmioty, które mogłyby w przypadku ich porwania przez wiatr, wyrządzić szkody; pozamykaj zwierzęta; upewnij się czy twoje latarki i radio działają i zaopatrz się w zapas baterii; zaopatrz się w paliwo do samochodu (samochód może być ci potrzebny); przypomnij sobie numery telefonów straży pożarnej i innych służb ratowniczych. w czasie burzy staraj się nie wychodzić z domu jeśli nie ma takiej konieczności; wyłącz wszystkie zbędne urządzenia elektryczne (telewizory, komputery, itp.), by zapobiec pożarom i ich uszkodzeniu, sprawdź stan apteczki pierwszej pomocy. Natomiast znajdując się poza domem, na otwartej przestrzeni pamiętaj by: nie zatrzymywać się pod trakcjami elektrycznymi, planszami reklamowymi i drzewami; trzeba trzymać się z daleka od metalowych obiektów jeśli jesteś w trakcie podróży pozostań w samochodzie; osoby w większej grupie powinny się rozproszyć; w czasie burzy nie wolno się kłaść na ziemi. Zastosowanie się do tych kilku praktycznych wskazówek pomoże nam i naszym bliskim bezpiecznie przeczekać groźne zjawiska atmosferyczne. Po przejściu silnych wiatrów: w razie potrzeby zorganizuj pierwszą pomoc, nie dotykaj zerwanych przewodów ani nie usuwaj zwalonych na linie energetyczne drzew, jeśli jesteś ubezpieczony wykonaj zdjęcia zniszczeń domu i jego wyposażenia. UPAŁY Upały niosą za sobą ryzyko udaru słonecznego, zwiększenia zagrożenia pożarowego, a także są bardzo niebezpieczne dla osób starszych i chorych. W upalne dni warto przestrzegać kilku zasad, które ochronią nas przed zagrożeniami jakie niesie z sobą zbyt wysoka temperatura powietrza: ogranicz do niezbędnego minimum czas przebywania na słońcu, utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz pomieszczenia, stosując żaluzje w oknach, spożywaj zbilansowane, lekkie posiłki, regularnie pij duże ilości wody, ogranicz przyjmowanie napojów alkoholowych, ubieraj się w luźno dopasowane rzeczy, zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry. Lekka i jasna odzież pomaga utrzymać normalną temperaturę ciała, noś okrycia głowy, używaj środków ochrony skóry, przebywając w lesie lub na podsuszonych łąkach i ścierniskach zachowaj szczególną ostrożność. 4 5

4 POŻAR Ogień rozprzestrzenia się bardzo szybko, dlatego niezwłocznie należy powiadomić osoby znajdujące się w strefie zagrożenia i natychmiast wezwać straż pożarną, tel.: 998 lub z tel. komórkowego 112 Osoba alarmująca straż pożarną powinna spokojnym głosem podać: swoje imię i nazwisko, numer telefonu, z którego nadawana jest informacja o zdarzeniu, adres i nazwę obiektu, co się pali, na którym piętrze, czy jest zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego. Po podaniu informacji nie odkładać słuchawki do chwili potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia. Zanim przyjedzie straż pożarna należy, jeśli to możliwe, ewakuować ludzi i zwierzęta z miejsc gdzie ogień może zagrozić ich życiu i zdrowiu oraz rozpocząć gaszenie pożaru przy użyciu dostępnych środków gaśniczych. Czynności te wykonać należy w taki sposób, aby nie doszło do powstania paniki jaka może ogarnąć ludzi będących w zagrożeniu. Panika może być przyczyną niepotrzebnych i tragicznych w skutkach wypadków w trakcie prowadzenia działań ratowniczo - gaśniczych. Osoba prowadząca akcję musi zachować spokój i rozwagę w podejmowaniu decyzji. Pamiętaj: 1. jeśli ubranie pali się na Tobie zatrzymaj się, połóż na ziemi i obracaj do chwili zduszenia ognia (ucieczka powoduje zwiększenie płomienia); 2. urządzeń elektrycznych nie gaś wodą, postaraj się wyłączyć dopływ prądu i gazu; 3. nie próbuj gasić ognia, którego nie jesteś w stanie opanować; 4. jeśli swąd dymu i pożar obudzi Cię ze snu sprawdź czy drzwi są ciepłe, jeśli tak nie otwieraj ich tylko znajdź inną drogę opuszczenia pomieszczenia; 5. jeśli nie możesz wyjść z pomieszczenia uszczelnij drzwi i kanały wentylacyjne, by nie przedostał się przez nie dym, otwórz okno i wzywaj pomocy; 6. jeśli musisz przejść przez zadymione pomieszczenie, to zakryj usta i nos ręcznikiem okryj się czymś nie palnym lub mokrym kocem i poruszaj się jak najbliżej podłogi gdyż dym i gorące powietrze unosi się do góry, a dołem powietrze jest bardziej czyste i chłodne; 7. opuszczając mieszkanie zabierz ze sobą wszystkich domowników, pamiętaj że dzieci potrafią się chować przed ogniem w miejscach, w których ich nie widać: w szafie, pod łóżkiem, itp. Po pożarze nie wchodź do zniszczonego budynku zanim odpowiednie służby nie stwierdzą, że jest on bezpieczny. Gdy potrzebujesz mieszkania, żywności i straciłeś w pożarze swoje dokumenty zgłoś się do urzędu gminy lub do organizacji wspomagających poszkodowanych. Przed wyrzuceniem zniszczonych rzeczy wezwij agenta ubezpieczeniowego. Wyrzuć lekarstwa, żywność i napoje, które były narażone na wysoką temperaturę. W rolnictwie, szczególnie w okresie letnim istnieje duże niebezpieczeństwo pożarów, ze względu na składowanie stogów siana w pobliżu drzew i zabudowań. Rolnicy muszą więc znać przepisy, które dokładnie określają odległości, jakie muszą być zachowane wobec terenów zagrożonych. Pamiętać również należy, że wypalanie traw jest prawnie zabronione. Dopuszcza się wypalanie słomy i pozostałości roślinnych na polach w odległości co najmniej 100 m od zabudowań, miejsc ustawiania stert i stogów, lasów oraz zboża na pniu, przy zapewnieniu stałego dozoru miejsca wypalania oraz w sposób nie powodujący zakłóceń w ruchu drogowym. Wypalanie jednak jest to jeden z najgorszych sposobów niszczenia środowiska. Wbrew pozorom, wypalanie nie daje żadnych korzyści, a wręcz przeciwnie - przynosi jedynie szkody dla przyrody, jak i samego człowieka. Niefrasobliwość oraz 6 7

5 ludzka bezmyślność powoduje, że płoną pobliskie lasy, altanki na ogródkach działkowych a także zabudowania mieszkalne i gospodarcze. Zagadnienia dotyczące wypalania traw, a także składowania płodów rolnych, regulowane są przede wszystkim w aktach prawnych z zakresu ochrony przyrody i ochrony przeciwpożarowej. POWÓDŹ Powódź spowodowana przez naturalny żywioł (gwałtowne opady deszczu, przerwana infrastruktura przeciwpowodziowa rzek, zbiorników wodnych i rowów melioracyjnych) powoduje największe straty ludzkiego dobytku. Bądź przezorny: nie planuj budowy lub kupna domu w miejscu narażonym na zalanie, nawet jeśli cena działki wydaje się atrakcyjna, nie zasypuj przydrożnych rowów odprowadzających wodę, ubezpiecz swoje mienie na wypadek powodzi, naucz domowników sposobu odłączania zasilania energii elektrycznej oraz dopływu gazu, zgromadź materiały i podstawowe narzędzia, przydatne do zabezpieczenia budynku przed zagrożeniem powodziowym: worki, piasek, folia plastikowa, deski, płyty, gwoździe. W trakcie powodzi: obserwuj i analizuj sytuację hydrologiczno-meteorologiczną poprzez słuchanie komunikatów radiowych i telewizyjnych, stosuj się do zaleceń przekazywanych przez służby porządkowe i ratownicze, na wyższe kondygnacje budynku przenieś cenne przedmioty i przygotuj warunki do bytowania domowników, przygotuj się do ewentualnej ewakuacji pakując ważne dokumenty i najcenniejsze części dobytku, rozdzielcze urządzenia elektryczne i zawory gazowe zabezpiecz folią plastikową lub innymi materiałami chroniącymi przed zanieczyszczeniem, jeśli jest taka potrzeba lub wydane zostało zalecenie, odetnij dopływ energii elektrycznej i gazu do budynku. Po powodzi: powróć do opuszczonego budynku dopiero gdy będziesz miał pewność, że jest to bezpieczne, przed wejściem do budynku sprawdź czy budynek nie ma pęknięć lub innych widocznych uszkodzeń, dokumentuj fotograficznie istniejące zniszczenia i uszkodzenia (potrzebne przy ubieganiu się o odszkodowanie), zalane pomieszczenia odpompowuj stopniowo, by uniknąć rozwoju pleśni i grzybów ściany i sufity odkaź za pomocą mleka wapiennego z wapna palonego, zalane studnie, ujęcia wody oraz urządzenia sanitarne oczyść, wysusz i odkaź za pomocą wapna chlorowanego, wyrzuć całą żywność, która miała kontakt z wodą powodziową, usuń także padłe w wyniku powodzi zwierzęta, wodę do picia i płukania środków żywnościowych na surowo gotuj przed użyciem. ZAGROŻENIA CHEMICZNE Codziennie drogami przebiegającymi przez gminę Pawłowice (droga DK81, DW938, DW933) przewożone są materiały niebezpieczne. W literaturze fachowej możemy spotkać je pod nazwą toksycznych substancji przemysłowych (TSP) lub niebezpiecznych środków chemicznych. Pojazdy samochodowe przewożące niebezpieczne substancje oznakowane są pomarańczowymi, prostokątnymi tablicami z czarnymi napisami cyfrowymi, oznaczającymi rodzaj substancji według międzynarodowych oznaczeń, umieszczonymi z przodu i tyłu pojazdu: 8 9

6 Przykład: benzyny - paliwa silnikowe: 33 - nr rozpoznawczy nr substancji wg wykazu ONZ Jeśli jesteś świadkiem wypadku z udziałem substancji niebezpiecznych: powiadom natychmiast Straż Pożarną i Policję, opuść rejon zagrożony, kierując się prostopadle do kierunku wiatru, chroń swoje drogi oddechowe (filtr ochronny: zwilżona w wodzie chusteczka, szalik, ręcznik, itp.), stosuj się ściśle do poleceń służb ratowniczych, jeśli przebywałeś w strefie skażonej zdejmij ubranie, które uległo zanieczyszczeniu i zamień je na czyste oraz dużą ilością wody przemyj oczy, usta, nos i weź prysznic. NIBEZPIECZEŃSWO W GÓRACH Mroźna i śnieżna zima sprzyja uprawianiu sportów zimowych. Marzą nam się wtedy wyjazdy w góry, a niektórym wędrówki po ośnieżonych szlakach. Z radością pakujemy swój sprzęt sportowy i pełni pozytywnych emocji wyjeżdżamy, by czas wolny spędzić w ruchu, na świeżym powietrzu. Wyjeżdżając na zimowy wypoczynek na śniegu chcemy wrócić zdrowi i cali. Kask ratuje życie! Na stokach pamiętajmy o kaskach. Brak kasku to duża nieodpowiedzialność. Nawet będąc świetnymi i doświadczonymi narciarzami/snowboardzistami może się nam przydarzyć wypadek, bo przecież oprócz nas na stokach bawić się będzie mnóstwo innych ludzi. Do zimowych sportów warto przygotować się również pod względem prawnym. W razie zniszczenia lub kradzieży sprzętu, aby pokryć koszty leczenia po wypadku albo być chronionym wobec roszczeń osób trzecich, zawrzyjmy odpowiednie umowy ubezpieczenia - od nw i oc tak jak w ruchu drogowym. Właściwych informacji o umowach udzieli Państwu każde biuro podróży zrzeszone w Polskiej Izbie Turystyki. Kilka zasad zachowania się na stoku: Wzgląd na inne osoby Panowanie nad szybkością i sposobem jazdy. Wybór toru jazdy. Wyprzedzać można i z góry i z dołu i z prawej i z lewej, ale tylko w takiej odległości, która zapewni wyprzedzanemu wystarczającą przestrzeń dla wszelkich jego manewrów. Narciarz, snowboardzista, który wjeżdża na drogę zjazdu lub po zatrzymaniu chce znowu ruszyć, ma obowiązek sprawdzić patrząc w górę i w dół stoku, czy może to uczynić bez zagrożenia dla siebie i innych. Narciarz, snowboardzista tylko w razie absolutnej konieczności może zatrzymać się w miejscach zwężeń i złej widoczności. Po upadku narciarz musi usunąć się z toru jazdy tak szybko jak to tylko jest możliwe. Narciarz, snowboardzista może podchodzić lub schodzić tylko skrajem/brzegiem trasy, a w razie złej widoczności powinien zejść z trasy. Każdy narciarz, snowboardzista ma obowiązek stosowania się do znaków i sygnalizacji. W razie wypadku każdy użytkownik stoku ma obowiązek niesienia pomocy. Górska wędrówka zimą. Pamiętaj że wędrówka zimą w górach to trudniejsze przedsięwzięcie niż wędrówka latem. Zimą w górach przy złych warunkach atmosferycznych łatwo pobłądzić. Wędrówka na nieprzetartym szlaku wymaga niesamowitej kondycji, przygotowania całorocznego do tego rodzaju wysiłku

7 Odporność na zimno - nie każdy turysta sprawdzi się w górach zimą. Umiejętność organizowania biwaku zimą wymaga również wcześniejszego treningu na nizinach(np. w domowym ogrodzie). Należy unikać tras narciarskich i przejść pod wyciągami. Przy dłuższych wędrówkach warto korzystać z rakiet śnieżnych lub króciutkich nart tzw. big foot są w wypożyczalniach sprzętu zimowego i niektórych schroniskach. Przy dojściu do schroniska z plecakiem bazą (często kg. wagi) warto kupić tanie, plastikowe sanki (pulki) do transportu sprzętu. W przypadku biwaku, należy co najmniej 2 godziny przed zmrokiem rozpocząć jego organizację. Należy mieć zawsze zapasową czapkę, rękawice i polar. Nie wędrować przy temperaturze -10 C (przy niższych góry tylko dla ekstremistów z dużym doświadczeniem turystycznym Nie doprowadzać do odwodnienia organizmu i odmrożeń. Warto spakować do plecaka tabliczke czekolady lub glukozę - jest to dla organizmu materiał energetyczny, więc w razie konieczności doda nam sił. Odpowiedź o zrozumieniu sygnału to taki sam sygnał lecz 3 razy na minutę, po czym 1 minuta przerwy. EWAKUACJA Co ze sobą zabrać? - Nigdy nie wiadomo jak długo potrwa pobyt poza domem, warto więc zabrać z sobą kilka niezbędnych rzeczy: apteczkę zawierającą podstawowe leki, takie jak środki przeciwbólowe, aspirynę, tabletki przeciw zatruciom, węgiel itd. Należy wziąć z sobą również ciepłą odzież, zapasową bieliznę oraz kurtkę przeciwdeszczową. Dobrze jest mieć przy sobie radio na baterię, latarkę i choćby niewielki zapas żywności. Zabezpieczenie swojego mieszkania i mienia: zabezpieczenie pozostawionej żywności, zabezpieczenie wody pitnej potrzebnej po powrocie, wyłączenie zasilania w energię elektryczną, wyłączenie dopływu gazu i wody, szczelne zamknięcie okien i drzwi, W razie zgubienia szlaku i niemożliwości odnalezienia dalszej drogi, należy znaleźć jakikolwiek punkt charakterystyczny (słupek graniczny, tyczka na szlaku, ambona leśna itp.) a następnie wezwać GOPR/TOPR. Po wezwaniu pomocy nie zmieniać miejsca oczekiwania na ratunek! Ważne jest by mieć przy sobie telefon z zapisanymi numerami telefonów alarmowych: Telefon alarmowy GOPR: Telefony alarmowe TOPR: (18) oraz Jeśli nie mamy możliwości korzystania z telefonu można użyć jakiegokolwiek sygnału optycznego lub akustycznego (np. gwizdek), powtarzany 6 razy na minutę (co 10 sekund) po czym następuje jedna minuta przerwy

8 SYGNAŁY ALARMOWE Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze obowiązujące na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej wprowadzone Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 października 2006 r. w sprawie systemów wykrywania skażeń i właściwości organów w tych sprawach ( Dz. U. z 2006 nr 191 poz.1415) RODZAJE ALARMÓW, SYGNAŁY ALARMOWE Sposób ogłoszenia alarmów Sposób odwołania alarmów Lp. Rodzaj alarmu akustyczny system alarmowy środków masowego przekazu wizualny sygnał alarmowy akustyczny system alarmowy środków masowego przekazu 1 Alarm powietrzny - Ciągły, modulowany dźwięk syreny w okresie jednej minuty - Następujące po sobie sekwencje długich dźwięków sygnałów dźwiękowych pojazdów, gwizdków, trąbek lub innych przyrządów na sprężone powietrze w stosunku 3:1; w przybliżeniu 3 sekundy dźwięku oraz 1 sekunda przerwy zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Uwaga! ogłaszam alarm powietrzny dla... Znak czerwony najlepiej w kształcie kwadratu Dźwięk ciągły trwający 3 minuty zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję alarm powietrzny dla... 2 Alarm o skażeniach - Przerywany modulowany dźwięk syreny - Sekwencja krótkich sygnałów wydawanych sygnałem dźwiękowym pojazdu lub innym podobnym urządzeniem lub też uderzenia metalem czy też innym przedmiotem w stosunku 1:1, w przybliżeniu 1 sekunda wydawania dźwięku oraz 1 sekunda przerwy zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! ogłaszam alarm o skażeniach... (podać rodzaj skażenia) dla... Znak czarny najlepiej w kształcie trójkąta Dźwięk ciągły trwający 3 minuty zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję alarm o skażeniach dla

9 KOMUNIKATY OSTRZEGAWCZE Lp. Rodzaj Sposób ogłoszenia komunikatu Sposób odwołania komunikatu komunikatu akustyczny system alarmowy środków masowego przekazu akustyczny system alarmowy środków masowego przekazu 1 Uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Osoby znajdująca się na terenie... około godz.... min.... może nastąpić skażenie... (podać rodzaj skażenia) w kierunku... (podać kierunek) zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję uprzedzenie o zagrożeniu... (rodzaj skażenia) dla... 2 Uprzedzenie o zagrożeniu zakażeniami Formę i treść komunikatu uprzedzenia o zagrożeniu zakażeniami ustalają organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej 3 Uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska zapowiedź słowna: Informacja o zagrożeniu i sposobie postępowania mieszkańców zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję alarm o klęskach... dla

10 Kilka ogólnych porad: Notatnik 1. Dzieci należy nauczyć kilku rzeczy: numerów telefonów pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji, by umiały tam zadzwonić w razie niebezpieczeństwa oraz sposobu ewakuacji z domu i z zagrożonego terenu; wskazać rzeczy, które powinny wziąć z sobą. 2. nie pozostawiaj otwartych drzwi do mieszkania, 3. nie wpuszczaj do mieszkania osób nieznajomych lub przygodnie poznanych, 4. przed wyjściem z domu sprawdź, czy wyłączyłeś urządzenia elektryczne, gaz i wodę, 5. nie noś ze sobą większej gotówki, 6. zwracaj uwagę na posiadane przy sobie mienie, 7. w nocy unikaj miejsc słabo oświetlonych, 8. nie zawieraj znajomości z przygodnie spotkanymi osobami, 9. nie bój się wzywać pomocy. Co warto posiadać w mieszkaniu: latarkę, radio z zapasem baterii, zapas żywności i wody pitnej na co najmniej 3 dni, gaśnice, czujniki przeciwpożarowe Warto wiedzieć: jakie są numery telefonów do centrum zarządzania kryzysowego, gdzie są główne wyłączniki prądu, gazu, wody i ogrzewania oraz jak te instalacje wyłączyć, jakie są miejsca i bezpieczne drogi ewakuacji, jakie dokumenty i przedmioty należy zabrać z sobą. sprawdź też, kto z sąsiadów wymaga pomocy w sytuacji, gdy zrobi się niebezpiecznie

11 20 Notatnik