Dr Remigiusz W. Kaszubski

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Dr Remigiusz W. Kaszubski"

Transkrypt

1 Dr Remigiusz W. Kaszubski

2 SPIS TRECI Streszczenie... 3 Wstp Technologia Proton Technologia ZK/GeldKarte Technologia Mondex Visa Cash Systemy wykorzystujce technologi bezstykow Hong Kong Octopus Card Modeus Francja Interoperacyjno systemów pienidza elektronicznego Perspektywy budowy systemu pienidza elektronicznego w Polsce

3 STRESZCZENIE Szacuje si, e na wiecie działa około siedemdziesiciu systemów pienidza elektronicznego (dalej SPE) w trzydziestu dziewiciu krajach. W samej Europie działaj dwadziecia trzy przedsiwzicia w szesnastu pastwach. Wszystkie te systemy maj na celu obsług płatnoci o niskiej wartoci (mikropłatnoci), czsto jednak znaczco róni si midzy sob w swej filozofii działania, architekturze oraz charakterystyce technicznej. Rozdział 1. Technologia Proton W rozdziale tym przedstawiona została wiodca technologia elektronicznej portmonetki, bdca podstaw funkcjonowania systemów pienidza elektronicznego w wielu krajach wiata. Ten system techniczny zaprezentowany został na przykładzie belgijskiego systemu Proton, który jest jednym z najstarszych przedsiwzi tego rodzaju, jednoczenie najbardziej popularnym i generujcym najwiksze zyski w Europie. Zaprezentowane zostały równie inne systemy bazujce na tej samej technologii działajce w Holandii i Malezji. Rozdział 2. Technologia ZK/GeldKarte Technologia ta opracowana została w Niemczech, a nastpnie rozwinita we Francji i Luksemburgu. System działajcy w Niemczech jest najwikszym SPE na wiecie biorc pod uwag ilo wydanych kart zawierajcych aplikacj elektronicznej portmonetki. Niestety przedsiwzicie to nie odniosło spodziewanego sukcesu z uwagi na wiele błdów popełnionych w trakcie wdraania i funkcjonowania, głównie natury marketingowej. W Luksemburgu, natomiast, ta sama technologia odniosła sukces rynkowy czynic system MiniCash jednym z najlepiej działajcych na kontynencie. 3

4 Rozdział 3. Technologia Mondex Technologia Mondex jest jedn z najbardziej znanych technologii elektronicznych portmonetek na wiecie, róni si jednak radykalnie od wczeniej opisanych systemów zarówno w zakresie architektury technicznej jak i w podejciu marketingowym. Bardziej ni inne systemy, Mondex stara si upodobni pienidz elektroniczny do zwykłej gotówki. Mondex jako jedyny działa tylko off-line bez centralnego systemu rozliczeniowego monitorujcego transakcje. Tak jak w przypadku tradycyjnego systemu pieninego, warto całego pienidza elektronicznego ( dalej PE) w obiegu jest stała, system nie gwarantuje take pełnej interoperacyjnoci. W wikszoci krajów Mondex działa na zasadzie franchisingu, Mondex International posiadajcy prawa własnoci intelektualnej systemu, udziela licencji uczestnikom na wykorzystywanie swojej technologii i swojego znaku towarowego na okrelonym terytorium. Wad tej technologii s problemy z bezpieczestwem kart i liczne naduycia. Niemniej jednak Mondex jest bardzo popularny w niektórych regionach wiata, szczególnie w Korei Południowej, Tajwanie oraz Japonii. W Europie technologia ta jest wykorzystana w Norwegii. Rozdział 4. Visa Cash Visa przyjła zupełnie inne podejcie do pienidza elektronicznego ni jej konkurenci. Zamiast opiera si na jednej stworzonej przez siebie technologii Visa rozpoczła wdraanie pod wspóln nazw Visa Cash wielu projektów elektronicznej portmonetki wykorzystujc wiele rónych technologii. Niektóre z tych projektów bazuje na istniejcych wczeniej systemach, midzy innymi Proton, zmieniajc jedynie ich nazw. Visa wydała prawie 200 rónych produktów z logo Visa Cash w 35 krajach wiata Rozdział 5. Systemy wykorzystujce technologi bezstykow Aplikacje płatnoci bezstykowej istniej na wiecie ju od ponad 10 lat. Wykorzystywane s głównie w systemach transportu publicznego w duych aglomeracjach miejskich. Systemy takie wykorzystywane s midzy innymi w Hong Kongu, Tokio, Seulu, Waszyngtonie, Szanghaju a take w Warszawie w 4

5 postaci Warszawskiej Karty Miejskiej 1. W wielu z tych miast jednofunkcyjne karty mikroprocesorowe stopniowo rozszerzaj swoje zastosowanie na moliwo dokonywania bezstykowych płatnoci w lokalnych, detalicznych punktach usługowo-handlowych. Technologia bezstykowa daje olbrzymie moliwoci i przyczynia si do wikszej wygody konsumenta. Systemem pienidza elektronicznego opartym na technologii bezstykowej jest najwikszy system azjatycki, działajcy w Hong Kongu pod nazw Octopus. W Europie na podobnych zasadach funkcjonuje francuski Modeus. Rozdział 6. Interoperacyjno systemów pienidza elektronicznego Dotd moliwo dokonywania płatnoci elektroniczna portmonetk ograniczona była do jednego terytorium jednego pastwa, w szczególnoci jednego systemu. Była to przeszkoda spowalniajca rozwój pienidza elektronicznego, dlatego postanowiono rozwiza ten problem tworzc standard techniczny pozwalajcy na kompatybilno elektronicznych portmonetek w rónych krajach i zbliy ich funkcjonalno w tym zakresie do kart płatniczych. Efektem jest ustanowienie standardu Common Electronic Purse Specification, w który zaangaowani s dostawcy wikszoci systemów pienidza elektronicznego. Rozdział 7. Perspektywy budowy systemu pienidza elektronicznego w Polsce Systemy pienidza elektronicznego oparte na kartach mikroprocesorowych istniej w wikszoci krajów europejskich, take tych nie nalecych do Unii Europejskiej. Polska cigle nie doczekała si takiego systemu, nie mniej jednak obecny czas wydaje si optymalny na rozpoczcie takiego projektu. Przemawia za tym kilka wzgldów. Po pierwsze, jeszcze do niedawna wikszo systemów elektronicznej portmonetki w Europie rozwijała si w sposób powolny, nie osigajc zadowalajcych wyników tak finansowych jak i o wymiarze społecznym. Instrumenty tego rodzaju nie były wystarczajco popularne, a społeczestwo z trudnoci adoptowało nowe rozwizania w yciu codziennym. Twórcy popełniali wiele błdów organizacyjnych i marketingowych, jednake w ostatnim czasie wiele systemów zyskało du popularno i osignło sukces 1 5

6 rynkowy. Opieranie si na dowiadczeniach istniejcych ju przedsiwzi zminimalizuje ewentualne błdy w naszym kraju. Po drugie, na naszych oczach nastpuje przełom w zakresie technologii. Elektroniczne portmonetki pierwszej generacji, czyli o zasigu krajowym i nie dajce moliwoci dokonywania płatnoci w innych systemach oraz w innych krajach, zastpowane s przez instrumenty drugiej generacji. Systemy te, midzy innymi, dziki zastosowaniu standardu CEPS stopniowo osigaj postulat interoperacyjnoci, dziki czemu moliwe staj si transakcje o charakterze transgranicznym. Niebagatelne znaczenie ma stopniowe wprowadzenie w Polsce kart mikroprocesorowych w standardzie EMV, które s podstaw funkcjonowania aplikacji pienidza elektronicznego. Migracja na standard EMV pocignie za sob konieczno wymiany niemal wszystkich kart bdcych teraz w obiegu, opartych na technologii paska magnetycznego. Operacja ta wymaga równie unowoczenienia obecnej infrastruktury technicznej: terminali POS i bankomatów. Implementacja standardu EMV jest niejako okazj do jednoczesnego wprowadzenia aplikacji elektronicznej portmonetki. Opónienia technologiczne w zakresie elektronicznych instrumentów dokonywania płatnoci mog by take okazj do wprowadzenia rozwiza najnowoczeniejszych bez jakichkolwiek kompromisów i okresów przejciowych. Przykładem takich technologii s czipowe karty hybrydowe z podwójnym interfacem, łczce standard EMV z technologi bezstykow, a take wykorzystujce infrastruktur telefonii komórkowej. Struktura organizacyjna systemu ma niebywale due znaczenie dla jego rozwoju. Praktyka pokazuje, e najlepszym rozwizaniem jest system oparty na jeden centralnym wydawcy pienidza elektronicznego, w którym uczestniczy wiele instytucji finansowych. Podjcie decyzji o zastosowaniu wspólnej struktury wydawcy PE pozwoli bankom ograniczy koszty rozliczania i nadzorowania przeprowadzanych transakcji oraz koszty przeprowadzania ekspertyz dotyczcych bezpieczestwa systemów. Pomimo wspólnego wydawcy PE nadal zostanie zachowana moliwo konkurencji pomidzy bankami i innymi dystrybutorami PE przez stosowanie zrónicowanych opłat i prowizji oraz rónych rozwiza produktowych. 6

7 WSTP Opracowanie to ma na celu przedstawienie najpopularniejszych systemów pienidza elektronicznego (dalej SPE) istniejcych na wiecie, opartych na technologii karty mikroprocesorowej 2. Z uwagi na du liczb takich systemów i ich rónorodno przedstawione zostały te najpopularniejsze, najbardziej charakterystyczne lub posiadajce unikalne cechy. Szczególny nacisk połoony został na systemy europejskie. Zaprezentowano równie proces ewolucji i rozwoju instrumentów PE na przestrzeni ostatnich lat, take obecn sytuacj na rynku oraz perspektywy dalszego rozwoju. Wiele miejsca powicono problemowi interoperacyjnoci i standaryzacji technologii wykorzystywanej w SPE. Ostania cz opracowania powicona jest moliwociom budowy systemu pienidza elektronicznego w Polsce. Przedstawiono tam moliw struktur i organizacj systemu oraz szereg czynników determinujcych sukces w oparciu o dowiadczenia innych, działajcych ju przedsiwzi. 1. Technologia Proton Technologia Proton jest wiodcym systemem technicznym stosowanym w europejskich systemach pienidza elektronicznego. Firma Proton World dostarcza licencje na wykorzystywanie tej technologii, która znajduje zastosowanie w wielu krajach wiata, bdc niejako standardem midzynarodowym. Jednym z wielu licencjobiorców technologii Proton jest belgijska firma Banksys 3, która była twórc tej technologii i jako pierwsza w Europie, w połowie lat 90 stworzyła SPE o tej samej nazwie. Po kilku latach rozwoju Proton zdobył odpowiedni udział w rynku, osigajc w rezultacie wielki sukces i stajc si obecnie najbardziej rozwinitym SPE na wiecie 4. 2 smart cart inteligentana karta 3 Spółka akcyjna bdca własnoci banków i zarzdzajca sieci bankomatów i rozliczajca transakcje kartami płatniczymi. 4 System Proton funkcjonuje midzy innymi w Szwecji, Szwajcarii, Malezji, Indiach (pilot), Bułgarii (pilot), Chorwacji (pilot), Grecji, Meksyku, Nigerii, RPA, Australii. 7

8 System Proton opiera si na wielofunkcyjnej 5 karcie mikroprocesorowej na której zapisywana jest elektroniczna warto pienina w postaci pienidza elektronicznego 6. System ten został zaprojektowany do dokonywania niskokwotowych transakcji w lokalnych sklepikach, parkomatach, automatach samoinkasujcych. Instrument ten słuy take jako karta telefoniczna i w wielu miastach jest elementem systemu transportu miejskiego 7 bdc nonikiem opłat za przejazdy rodkami komunikacji miejskiej. Karta moe by ładowana wartoci od 2,5 do 125. Przesyłanie wartoci midzy kartami jest niemoliwe 8. Proton jest system krajowym, jednowalutowym - transakcje odbywaj si w euro. Proces ładowania karty odbywa si poprzez podanie kodu PIN i przelanie wartoci z konta bankowego uytkownika na kart. Karta jest zazwyczaj wydawana przez banki swoim klientom i moe zosta załadowana za pomoc nastpujcych urzdze: bankomatów telefonów publicznych telefonów domowych wyposaonych w czytnik kart telefonów komórkowych przez Internet z wykorzystaniem komputera osobistego i z dołczonym czytnikiem 9 Bezporednio po transakcji zasilenia, konto bankowe uytkownika zostaje obcione odpowiedni kwot a równowarto tej kwoty zostaje zapisana na mikroprocesorze w karcie. Transakcja ta odbywa si w trybie on-line. rodki załadowane na kart rejestrowane s jako rodki w drodze (float account) i stanowi zobowizanie banku z tytułu wydanego pienidza elektronicznego. Podczas transakcji zakupu produktu lub usługi, warto pienina zapisana na karcie przesyłana jest do terminala sprzedawcy lub do odpowiedniego automatu w trybie off-line. Z uwagi na nisk warto transakcji, a take w celu zapewnienia wikszej wygody i szybkoci nie jest wymagane wprowadzanie kodu PIN. 5 w przeciwiestwie do jednofunkcyjnych kart przedpłaconych np. karta telefoniczna 6 pienidz elektroniczny jako elektroniczna warto zapisana na karcie i umoliwiajca dokonywanie transakcji za jej pomoc u podmiotów trzecich. Legalna definicja róni si w poszczególnych pastwach. 7 podobne rozwizanie zastosowano w Warszawie, jednak jak na razie jest to karta jednofunkcyjna. W Warszawie zastosowano nowatorsk technologi radiowego czipa (karta bezstykowa). 8 tak mołiwo daje tylko jeden system na wiecie, opisany dalej Mondex 9 system BANXAFE 8

9 Sprzedawca przesyła 10 zgromadzon warto z terminala na rachunek bankowy łczc si z bankiem za pomoc modemu w trybie on-line. Terminal wysyła informacje o kadej transakcji do serwera centralnego systemu, który identyfikuje numer karty, wydawc karty i kwot. System obcia konto rodków w drodze wydawcy karty i uznaje rachunek sprzedawcy. Wszystkie operacje s niejako centralnie monitorowane, dziki czemu zminimalizowane jest ryzyko naduy i posługiwania si skradzion kart 11. W terminalu mona zaprogramowa czstotliwo przesyłania danych w zalenoci od potrzeb, np. raz dziennie. Posiadacz karty moe sprawdzi ilo pienidza elektronicznego zgromadzonego na karcie w bankomacie, w telefonie publicznym, u sprzedawcy a take w małym kieszonkowym urzdzeniu dostarczanym przez operatora systemu czyli Banksys. Pienidz elektroniczny w systemie Proton jest wydawany tylko przez instytucje kredytowe a opłaty za korzystanie z systemu ustalane s indywidualnie przez kady bank. Roczne opłaty kształtuj si na poziomie od 0 do 5. Tak wic, niektóre banki nie pobieraj dnych opłat, ponadto ustalono w całym systemie zakaz pobierania opłat za kadorazowe zasilenie karty i za pojedyncz transakcj. Opłaty natomiast s pobierane od akceptanta, a ich wysoko okrelana jest przez operatora sieci. Od przedsibiorców pobierana jest opłata w wysokoci procenta wartoci zgromadzonej na terminalu oraz opłata stała za kadorazowe przelanie wartoci na rachunek bankowy. W Belgii na pocztku 2002 roku w obiegu znajdowało si około 9 milionów kart Proton z aplikacja elektronicznej portmonetki, a suma zgromadzonych na nich rodków wynosiła ponad 50 mln.. rednia warto miesicznych transakcji wynosiła 57 mln euro (w mln), a rednia wysoko jednej transakcji to 5,5 euro. Kart Proton mona realizowa transakcje zakupu w około 105 ty punktów usługowo handlowych. Zasili kart mona w ponad 210 ty. terminali. Roczna suma transakcji w 2002 roku signła 120 mln., osigajc warto 670 mln wymienia pienidz elektroniczny na rodki pienine w postaci pienidza bezgotówkowego 11 inne rozwizanie jest przyjte w systemie Mondex, gdzie nie istnieje centralne monitorowanie transakcji przez co dochodzi do wielu naduy. 12 ródło: 9

10 Wykres ilustruje roczn liczba transakcji w systemie Proton w Belgii. 13 Banksys wypucił na rynek mowy produkt z rodziny produktów Proton pod nazw Proton Prisma Mobile Profil (PPMP), który pozwoli na dokonywanie płatnoci wykorzystujc telefon komórkowy. Nowa technologia umoliwia płatnoci zarówno za pomoc pienidza elektronicznego jak i klasycznych kart płatniczych przenoszc zalety technologii Proton na kart SIM telefonu komórkowego. W efekcie aplikacja elektronicznej portmonetki zapisana jest na karcie SIM. Produkt skierowany jest głównie do operatorów telefonii komórkowej i ich partnerów, umoliwiajc im wejcie na rynek mobilnych usług finansowych. Technologia ta oparta na oprogramowaniu Java i wykorzystujca kart SIM umoliwia dostarczanie mobilnych usług nowej generacji (m-commerce). Technologia ta znaczco obnia koszty i dostarcza wyszy poziom bezpieczestwa. Wydawca karty SIM, czyli zwykle operator telefonii komórkowej bdzie mógł wydzieli na karcie bezpieczne obszary (domeny/sloty), które bdzie oddawa w uytkowanie dostawcom usług, takim jak banki, instytucje finansowe i sieci handlowe. To rozwizanie ma na celu dostarczanie nowego ródła dochodu zarówno telekomom, jak równie dostawcom usług, szczególnie bankom. Technologia ta gwarantuje Interoperacyjno aplikacji niezalene od producenta karty SIM. Kady partner dostawca usług ma pełn kontrol nad swoj aplikacja 13 ródło: 10

11 zapisan na karcie SIM. Proton Prisma MP dostarcza instytucjom finansowym moliwo zaoferowania własnych systemów dokonywania płatnoci nowej grupie konsumentów uytkownikom telefonii komórkowej. Technologia ta moe by wykorzystywana w rónych rozwizaniach sprztowych: telefonach komórkowych z jedn kart SIM, z dwoma kartami SIM. Wydaje si jednak e najłatwiejsze do wykorzystania s obecne na rynku telefony z jedna kart SIM. Test systemu PPMT miał miejsce w Belgii w 2001 roku i uczestniczył w nim licencjobiorca systemu Proton firma BANKSYS 14 we współpracy z operatorem telefonii komórkowej MOBISTAR. W pierwszej fazie, uytkownicy telefonów bez abonamentu (prepaid) mogli doładowa swoje konto dokupujc minuty przez telefon uywajc aplikacji o nazwie banxafe do przesyłania wartoci pieninej z ich rachunku bankowego na indywidualne konto u operatora. Nastpne fazy projektu umoliwi płatnoci w sklepach, przez internet i dostp do usług bankowych. Kolejnym krajem europejskim, gdzie funkcjonuje system oparty na technologii Proton jest Holandia. Pocztkowo funkcjonowały tam dwa konkurencyjne systemy pienidza elektronicznego. Grupa banków wraz z firm Interpay w 1996 utworzyła Chipknip 15, system bazujcy na technologii Proton 16. Kilka miesicy póniej w 1997 roku rozpoczł działalno system Chipper, którego twórc był Postbank działajcy we współpracy z narodowym operatorem telekomunikacyjnym. Systemy mimo niewielkich rónic działały w podobny sposób. W celu przyjmowania płatnoci przedsibiorcy musieli zaopatrzy si w specjalne terminale obu systemów, co było do kosztowne i niewygodne. Sytuacja ta wymusiła połczenie systemów i obecnie działaj wspólnie pod mark Chipknip. Podobnie jak belgijski Proton, system Chipknip jest skierowany na ten sam segment rynku, jakim s niskokwotowe, zwykle gotówkowe transakcje dokonywane w punktach handlowo-usługowych, gdzie dotychczas nie były akceptowane jakiekolwiek elektroniczne instrumenty płatnicze. Sukces systemu zbudowany został dziki moliwoci dokonywania 14 spółka akcyjna bdca własnoci banków i zarzdzajca sieci bankomatów belgijskich oraz rozliczajca transakcje kartami debetowymi 15 ciekawostk jest nazwa Chipknip, wypowiadana w jzyku holenderskim przypomina odgłos otwierania starego typu portmonetki, a logo Chipknip obrazuje dwa palce trzymajce monet. 16 licencjobiorc jest Interpay 11

12 płatnoci za usługi masowe. Jednym z najwikszych osigni jest moliwo uywania karty w celu identyfikacji i ustalania autentycznoci posiadacza w transakcjach w sieci przy wykorzystaniu czytnika karty w powizaniu z komputerem osobistym lub telefonem komórkowym. Przewiduje si, e z biegiem czasu wykorzystywanie kart mikroprocesorowych do celów ustalania autentycznoci i identyfikacji w transakcjach on-line stanie si podstawow funkcj karty, a aplikacja elektronicznej portmonetki zostanie przeniesiona do wygodniejszych urzdze takich jak telefon komórkowy. Warto wspomnie take o SPE w Malezji funkcjonujcym pod nazw Government Multi-Purpose Card (GMPC), którego operatorem jest rzd federalny. Celem przedsiwzicia jest zastpienie dowodu tosamoci, prawa jazdy i informacji paszportowych elektroniczn kart. Aplikacja bdca własnoci Urzdu Imigracyjnego pozwala obywatelom Malezji korzysta z automatycznych przej granicznych na lotnisku w Kuala Lumpur unikajc kolejek i kontroli urzdnika imigracyjnego. Kolejn aplikacj rzdow zapisan na karcie jest narodowa karta zdrowia uprawniajca obywateli do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej. Na karcie zapisane s take spersonalizowane informacje medyczne kadego pacjenta. Karta rzdowa posiada take inne nie-rzdowe funkcje: elektroniczn portmonetk słuc do dokonywania płatnoci oraz aplikacj podpisu elektronicznego opartego na infrastrukturze klucza publicznego. Karta GMPC posiada unikaln cech jak s elementy biometryczne: zdjcie posiadacza oraz odcisk palca zakodowany w pamici karty. Policjanci i odpowiednie słuby s wyposaone w urzdzenia pozwalajce na odczytywanie informacji o obywatelu i w razie koniecznoci zapisywanie nowych. Obywatele mog sprawdzi dane zapisane na karcie w specjalnych terminalach miejskich. Inne urzdzenie pozwala instytucjom finansowym i urzdom na automatyczne pobranie z karty wymaganych danych do wypełnienia formularzy w rodowisku elektronicznym. Elektroniczna portmonetka uywana jest take do pobierania wiadcze od pastwa na rzecz obywateli oraz w celu dokonywania płatnoci w urzdach i bankach. 12

13 2. technologia ZK/GeldKarte GeldKarte to niemiecki system pienidza elektronicznego stworzony przez cały sektor bankowy i opierajcy si na porozumieniu midzy picioma organizacjami zrzeszajcymi banki na czele z Zentraler Kreditausschuss, bdcym operatorem systemu. Wydawcami kart i pienidza elektronicznego s banki. Jedn z zalet systemu GeldKarte jest wykorzystanie otwartego standardu, który umoliwia przyłczenie si do systemu kademu zainteresowanemu podmiotowi pod warunkiem, e spełni okrelone wymagania techniczne. System rozpoczł działalno w 1996 roku i od tego czasu wydano w sumie ok. 67 mln kart. Uczestniczce w projekcie banki dołczyły aplikacj elektronicznej portmonetki do wydawanych przez siebie kart debetowych, przede wszystkim do najpopularniejszej w Niemczech karty EC oraz kart Maestro. Karty z aplikacj elektronicznej portmonetki otrzymuj automatycznie wszyscy klienci banków. Oprócz kart połczonych z rachunkiem bankowym, s take karty wyposaone tylko w funkcj elektronicznej portmonetki i nie połczone z rachunkiem, zwane białymi kartami, które zapewniaj anonimowo uytkownika. Od 1997 roku GeldKarty wydawane s z dodatkowymi funkcjami, takimi jak elektroniczny bilet. Kart mona załadowa na dwa sposoby: w drodze obcienia rachunku bankowego posiadacza karty poprzez transakcj on-line w bankomacie, w trakcie której dokonywana jest weryfikacja PIN kodu, lub w zamian za wpłat gotówkow - w przypadku klientów nie posiadajcych rachunku bankowego. rodki załadowane na kart s przekazywane na rachunek rozliczeniowy pienidza elektronicznego w obiegu i jednoczenie zwikszane jest saldo rachunku prowadzonego dla kadej karty. Transakcja zakupu kart GeldKarte odbywa si w trybie off-line bez uycia kodu PIN. Pienidz elektroniczny jest przekazywany z karty klienta na kart sprzedawcy w terminalu. Zwykle na koniec dnia zgromadzone przez sprzedawc rodki s przekazywane w trybie on-line do odpowiedniego centrum rozliczeniowego w celu uznania rachunku bankowego sprzedawcy. 13

14 Wraz z pierwszym ładowaniem swojej GeldKarty klient otrzymuje mały, przenony czytnik pozwalajcy na sprawdzenie aktualnego stanu rodków na koncie oraz sprawdzenie 15 ostatnich transakcji zakupu i 3 zasilenia karty. Klienci w zwizku z uywaniem kart nie s obcieni duymi opłatami. Karty debetowe s przez wikszo banków bezpłatnie wyposaane w aplikacje elektronicznej portmonetki, tylko niektóre banki wprowadziły opłat roczn ok. 5 lub trzyletni 15. Opłata za zasilenie karty w sieci banku posiadacza karty wynosi 0,07-0,3, jeli załadowanie nastpiło w innym banku 1. Sprzedawca akceptujcy płatnoci tak kart płaci bankowi 0,3% kwoty transakcji, nie mniej jednak ni 0,01. Klient nie płaci prowizji za transakcj kupna. W Niemczech jest obecnie terminali akceptujcych GeldKarte, a w 2002 roku dokonano 37 mln transakcji. Liczba ta w skali iloci wydanych kart nie jest zadowalajca. Od momentu wprowadzenia karty na rynek w 1996 roku zainwestowano w ni ok. 400 mln, jednak karta nie odniosła spodziewanego sukcesu. W niemieckich portfelach znajduje si ok. 60 mln (w sumie wydano 67mln) GeldKarte, jednak tylko 0, 65% z nich jest aktywowana, reszta słuy jedynie jako karta debetowa. Potencjał 60 mln kart nie został jeszcze rozwinity z powodu braku wystarczajcej iloci punktów akceptujcych tego rodzaju płatnoci oraz fundamentalnych błdów marketingowych przy wprowadzaniu nowego, innowacyjnego produktu. System ten, jednak cigle ma przed sob dobre perspektywy, wiadczy o tym niedawno zawarte porozumienie banków z koncernami tytoniowymi gwarantujce, e do 2007 roku wszystkie z 600 ty niemieckich automatów sprzedajcych papierosy bd akceptowa GeldKarte weryfikujc take wiek kupujcego 17. Technologia GeldKarte wykorzystywana jest take w Luksemburgu (MiniCash) i we Francji (Moneo). 17 Karol wiruk GeldKarte Portfel Niespełnionych nadziei expander.pl

15 3. Technologia Mondex Mondex róni si radykalnie od innych systemów zarówno pod wzgldem architektury technicznej jak i podejcia marketingowego. Bardziej ni inne systemy, Mondex stara si upodobni pienidz elektroniczny do zwykłej gotówki. Mondex działa off-line bez centralnego systemu rozliczeniowego monitorujcego transakcje, tak jak przypadku tradycyjnego systemu pieninego, warto całego pienidza elektronicznego w obiegu jest stała. W celu uniknicia wycieku wartoci system jest absolutnie zamknity. Tylko Oryginator systemu moe wytworzy lub umorzy warto Mondex. Najbardziej nowatorsk cech systemu, odróniajc go od konkurencyjnych rozwiza jest moliwo przesyłania wartoci midzy posiadaczami karty za pomoc specjalnego urzdzenia, telefonu komórkowego, komputera osobistego lub terminalu telewizji cyfrowej. Mondex jest systemem wielowalutowym (multi-currency) i moe spełnia postulat interoperacyjnoci w skali globalnej, jednak tylko w ramach systemów Mondex w innych krajach. Interoperacyjno jest wic tylko czciowa, take dlatego, e karty Mondex nie opieraj si na standardzie CEPS, na którym oparte s nowe produkty w technologii Proton. Karta z aplikacj pienidza elektronicznego moe jednoczenie przechowywa warto pienin w piciu rónych walutach. Mondex tak jak inne produkty firmy MasterCard na całym wiecie stosuje jednolite standardy techniczne i działa pod t sam mark co umoliwia konsumentowi nabycie karty w jednym pastwie i dokonywa płatnoci w innym pod warunkiem, e na karcie załadowana jest warto w walucie tego pastwa. Nieuczestniczenie w standardzie CEPS jest niewtpliwie wielk wad tej technologii i w dłuszej perspektywie czasowej moe doprowadzi do marginalizacji tej technologii. Prawdopodobiestwo takiego scenariusza zwiksza fakt, i organizacja Europay/MasterCard ma w swojej ofercie konkurencyjny system Clip w pełni zgodny ze standardem CEPS. Wad s take problemy zwizane z bezpieczestwem kart. Firma zapewnia, e system Mondex jest jednym z najbezpieczniejszych o czym wiadczy ma prestiowy certyfikat EAL4+ zdobyty w Jednak w internecie bez trudu mona znale strony informujce o złamaniu technologii Mondex Karol wiruk Elektroniczne portmonetki, czyli nowe wcielenie pienidza expander.pl

16 Mondex jest jedn z najbardziej znanych technologii elektronicznych portmonetek na wiecie 19, a karty z jego logo systemu s akceptowane w ponad 50 krajach na wiecie. Mondex znalazł zastosowanie w Europie: w Wielkiej Brytanii, Francji, Norwegii i Irlandii. Ponadto system działa w miastach Australii, Kanadzie, Izraelu, Tajwanie, Korei Południowej, Japonii. W Wielkiej Brytanii Mondex wykorzystywany jest tylko lokalnie na kampusach uniwersyteckich. W uyciu jest ok kart, które posiadaj take inne funkcj ni płatnicz, jak kontrola dostpu do budynków, wstpu do bibliotek i funkcj identyfikacyjn. Maksymalna ilo rodków które mog by przechowywane na karcie to 100 funtów. W Norwegii system Mondex znalazł bardzo innowacyjne zastosowanie. W systemie uczestniczy norweska loteria pastwowa (Norsk Tipping) i oferuje loteri i zakłady sportowe on-line z wygranymi wpłacanymi bezporednio na kart za pomoc specjalnego czytnika podłczonego do komputera. W wikszoci krajów Mondex działa na zasadzie franchisingu. Mondex International 20 posiadajcy prawa własnoci intelektualnej systemu, udziela licencji uczestnikom na wykorzystywanie swojej technologii i swojego znaku towarowego na okrelonym terytorium. Na franchisobiorcy spoczywa obowizek zarzdzania i promowania systemu, włczajc w to pozyskiwanie członów na danym obszarze działania. W systemie Mondex moemy wyróni nastpujcych uczestników: Oryginator podmiot bdcy wydawc pienidza elektronicznego, na którym spoczywa obowizek kontrolowania pienidza elektronicznego w obiegu oraz obowizek wykupu tego pienidza, członkowie (members) zazwyczaj banki wydajce kart Mondex swoim klientom akceptanci podmioty (np. punkty handlowo-usługowe) akceptujce zapłat kartami Mondex. posiadacze kart 19 Mondex był niezalen firm zajmujca si rozwojem technologii opartych o karty chipowe, został jednak przejty przez MasterCard i stał si czci jego czci 20 W 1996 r. powołano do ycia Mondex International Ltd., firm, której zadaniem jest promowanie i rozwijanie technologii Mondex na wiecie. Od 1997 r. głównym udziałowcem Mondex Int. jest MasterCard International, który posiada 51% akcji. 16

17 Oryginator, czyli wydawca dostarcza elektroniczn warto uczestnikom systemu, którzy nastpnie j dystrybuuj w zamian za rodki pienine. 4. Visa Cash Visa obrała zupełni inne podejcie do pienidza elektronicznego ni jej konkurenci. Zamiast opiera si na jednej stworzonej przez siebie technologii Visa rozpoczła wdraanie pod wspóln nazw Visa Cash wielu projektów elektronicznej portmonetki wykorzystujc wiele rónych technologii. Niektóre z tych projektów bazuje na istniejcych wczeniej systemach, midzy innymi Proton, zmieniajc jedynie ich nazw. Visa wydała prawie 200 rónych produktów opartych na Visa Cash w 35 krajach wiata. Karty Visa Cash oferowane s w 3 opcjach: Karta multifunkcyjna aplikacja elektronicznej portmonetki Visa Cash oferowana jest w połczeniu z aplikacj karty debetowej/kredytowej. karta jednofunkcyjna zawierajca tylko aplikacj elektronicznej portmonetki, któr mona doładowa w specjalnym terminalu lub bankomacie jednofunkcyjna karta jednorazowa o cile okrelonej wartoci, bez moliwoci doładowania Poniewa system Visa Cash bazuje na wielu technologicznie rónych rozwizaniach nie bdcych ze sob kompatybilnymi, dlatego zdecydowano si rozwiza ten problem wdraajc standard CEPS 21 ( Visa stworzyła własny, kompatybilny z nim standard Visa Cash CEPS i włanie ten standard jest podstaw funkcjonowania karty Visa Cash.) System ten jest interoperacyjny na skale globaln. Najwicej kart Visa Cash wydano dotychczas w Hiszpanii, jest tam obecnie ponad 5,5 milionów 22 tego typu instrumentów. Karty s wydawane przez ponad 21 Common Electronic Purse Specification 22 na wiecie ponad 8 milionów 17

18 40 banków i s akceptowane w ponad 150 ty. punktów handlowo-usługowych oraz w 20 ty. specjalnych terminali. 5. Systemy wykorzystujce technologi bezstykow Aplikacje płatnoci bezstykowej 23 istniej na wiecie ju od ponad 10 lat. Wykorzystywane s głównie w systemach transportu publicznego w duych aglomeracjach. Systemy takie wykorzystywane s midzy innymi w Hong Kongu, Tokio, Seulu, Waszyngtonie, Szanghaju a take w Warszawie w postaci Warszawskiej Karty Miejskiej 24. W wielu z tych miast jednofunkcyjne karty mikroprocesorowe stopniowo rozszerzaj swoje zastosowanie na moliwo dokonywania bezstykowych płatnoci w lokalnych, detalicznych punktach usługowo-handlowych. Technologia bezstykowa daje olbrzymie moliwoci i przyczynia si do wikszej wygody konsumenta. Twórcy systemu pienidza elektronicznego w Polsce powinni powanie wzi pod uwag korzyci płynce z zastosowania tej technologii i skorzysta z dowiadcze istniejcych ju systemów w innych krajach. 5.1 Hong Kong Octopus Card Karta Octopus, wypuszczona na rynek w 1997 roku jako elektroniczna portmonetka wykorzystywana w transporcie miejskim, jest najbardziej udanym i dojrzałym rynkowo systemem karty bezstykowej. Jest take przykładem ewolucji od systemu płatnoci w komunikacji miejskiej do wielofunkcyjnego systemu płatnoci detalicznych. Sukces tego przedsiwzicia uwidocznił dwa kluczowe składniki strategii wprowadzania kadego nowego systemu płatnoci: wyrobienie u uytkownika okrelonych przyzwyczaje w tym przypadku przyzwyczajenia do dokonywania samodzielnych płatnoci za pomoc nowej technologii. Drugi 23 technologia wykorzystujca chip radiowy wyposaony w anten zatopion w karcie

19 składnik determinujcy sukces to umiejtne wykorzystanie tych przyzwyczaje do rozwinicia systemu na płatnoci detaliczne w punktach usługowo-handlowych 25. Porównujc analogiczn sytuacj w systemie komunikacji miejskiej w Warszawie, mona stwierdzi, i mieszkacy miasta z łatwoci przywykli do nowej technologii i wyrobili w sobie okrelone nawyki, poczwszy od umiejtnoci dokonywania opłat za przejazd rodkami transportu miejskiego, a po róne sposoby zasilania karty. System ten wydaje si mie szanse dalszego rozwoju jednak tylko przy wsparciu silnych instytucji finansowych. Moliwo przetransformowania tego jednofunkcyjnego systemu na system wielofunkcyjny 26 wymaga posiadania licencji instytucji pienidza elektronicznego, lub cisłego współdziałania z bankiem bdcym wydawc pienidza elektronicznego. Niewtpliw zalet Warszawskiej Karty Miejskiej jest dua ilo wydanych i uytkowanych kart, a take terminali zasilajcych kart, co wydaje si wielkim atutem przy budowie systemu PE. Wracajc do systemu Octopus naley zwróci uwag na fakt, i nonikiem wartoci w tym systemie, czyli instrumentem pienidza elektronicznego moe by nie tylko karta z bezstykowym chipem (wydano ich ok. 9 mln) ale równie specjalny model zegarka zwany inteligentnym zegarkiem smart watch (150 ty.). System grupuje ponad 100 dostawców usług, włczajc wszystkie firmy transportu miejskiego (autobusy, metro, tramwaje, pocigi, promy orz taksówki) a take kioski i punkty handlowo-usługowe w obrbie stacji, dworców i całej infrastruktury komunikacyjnej oraz w wybranych miejscach w całej metropolii. Konsument w kadym z tych punktów moe sprawdzi stan rodków na karcie a take j doładowa. Transakcje doładowania mona przeprowadzi take w specjalnym automacie i punktach obsługi klienta. Karty mona take uywa w budkach do robienia zdj i automatach telefonicznych, liczba akceptantów szacowana jest na ok. 160 przedsibiorstw handlowo-usługowych. S to sieci supermarketów (np. 7 Eleven), kawiarnie (Starbacks), bary szybkiej obsługi. Płatnoci kart akceptowane s take w automatach samoinkasujcych i parkingach. Karta słuy take jako wejciówka na baseny i centra rekreacyjne. Dziennie notuje si około 7 mln transakcji o wartoci 50 mln HKD (6,5 mln USD). 25 Contactless Smart Card Schemes in the Asia Pacific Region Asia Pacific Smart Card Association report, czyli taki gdzie akceptantem płatnoci s podmioty inne ni wydawca 19

20 Ciekawe rozwizanie zastosowała firma Nokia wypuszczajc na rynek wymienialne obudowy do telefonów komórkowych zawierajce wbudowany mikroprocesor z anten, tak by telefon mógł słuy do dokonywania płatnoci. Standardowo karty Octopus s anonimowe i tylko niewielka ich cz (ok. 500 ty) jest powizana z rachunkiem bankowym. System ten odrónia od innych fakt, e został stworzony nie przez instytucje finansowe, lecz przez przedsibiorstwa transportu miejskiego. 5.2 Modeus - Francja W Europie technologia bezstykowa została zastosowana we francuskim systemie Modeus stworzonym wspólnie przez instytucje finansowe, midzy innymi Societe General, Poczt Francusk i przedsibiorstwa transportu publicznego (koleje francuskie, metro i autobusy paryskie) oraz narodowego operatora telekomunikacyjnego France Telekom. Na karcie zintegrowano elektroniczn portmonetk z systemem biletowym komunikacji miejskiej. We Francji oprócz systemu Modeus funkcjonuj dwa inne systemy Mondex oraz Moneo. Niestety konkurencja midzy mini i brak interoperacyjnoci spowodowały zahamowanie rozwoju wszystkich trzech inicjatyw. Dlatego uczestniczce w opisanych projektach banki uzgodniły zasady wzajemnej współpracy i utworzyły odrbn spółk Societe Financiere du Porte-Monnaie Electronique Interbancaire (SFPMEI), której zadaniem jest wydawanie pienidza elektronicznego oraz zarzdzanie rodkami otrzymanymi w zamian za ten pienidz. Spółka okrela take techniczne i organizacyjne zasady działania systemów oraz poziom ich bezpieczestwa. Podjcie decyzji o zastosowaniu wspólnej struktury wydawcy PE pozwolił bankom ograniczy koszty rozliczania i nadzorowania przeprowadzanych transakcji oraz koszty przeprowadzania ekspertyz dotyczcych bezpieczestwa systemów. Pomimo wspólnego wydawcy PE nadal zostanie zachowana 20

Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych.

Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych. ! " Opracował Krzysztof Trzak dyrektor Szkoły Podstawowej w Alojzowie 23.05.2002. Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych. Unia Europejska tworzy sprzyjajce warunki,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 21 października 2014 r. Poz. 1427

Warszawa, dnia 21 października 2014 r. Poz. 1427 Warszawa, dnia 21 października 2014 r. Poz. 1427 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 15 października 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu przekazywania informacji Narodowemu Bankowi

Bardziej szczegółowo

GIROCARD. Jako narodowa karta płatnicza. Wojciech-Beniamin Wolski

GIROCARD. Jako narodowa karta płatnicza. Wojciech-Beniamin Wolski GIROCARD Jako narodowa karta płatnicza Wojciech-Beniamin Wolski Politechnika Poznańska 28 Styczeń - 13 Luty 2015 WPROWADZENIE Plan prezentacji Podstawowe informacje Rodzaje kart, Standard e-portmonetki,

Bardziej szczegółowo

WARTO BYĆ RAZEM. Bank Zachodni WBK liderem. Maciej Biniek, czerwiec 2008

WARTO BYĆ RAZEM. Bank Zachodni WBK liderem. Maciej Biniek, czerwiec 2008 WARTO BYĆ RAZEM Bank Zachodni WBK liderem wśród d emitentów w kart płatniczych p Maciej Biniek, czerwiec 2008 1 ZAWSZE JESTEŚMY BLISKO Ponad 430 oddziałów na terenie całej Polski, pracujących w jednolitym

Bardziej szczegółowo

Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa.

Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa. Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa. Wstp Przy podejciu do planowania adresacji IP moemy spotka si z 2 głównymi przypadkami: planowanie za pomoc adresów sieci prywatnej przypadek, w którym jeeli

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH III KWARTAŁ r. Warszawa, grudzień r. SPIS TREŚCI Karty płatnicze strona 4 Karty płatnicze w podziale wg sposobu rozliczania

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH II KWARTAŁ 29 r. Warszawa, wrzesień 29 r. SPIS TREŚCI Karty płatnicze strona 4 Karty płatnicze w podziale wg sposobu

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH IV KWARTAŁ r. Warszawa, kwiecień 2006 r. - IV kwartał r. Tabela nr 1. Wybrane wskaźniki charakteryzujące rynek kart

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH IV KWARTAŁ 2009 r. Warszawa, marzec 2010 r. SPIS TREŚCI Karty płatnicze strona 3 Karty płatnicze w podziale na rodzaje,

Bardziej szczegółowo

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku.

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku. Warszawa, dnia 22 03 2007 Zrzeszenie Zwizków Zawodowych Energetyków Dotyczy: Informacja prawna dotyczca kwestii wydzielenia Operatora Systemu Dystrybucyjnego w energetyce Argumenty na poparcie idei wydzielenia

Bardziej szczegółowo

ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1)

ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 5 lipca 2004 r. w sprawie wysokoci opłat za czynnoci administracyjne zwizane z wykonywaniem transportu drogowego oraz za egzaminowanie i wydanie certyfikatu

Bardziej szczegółowo

Słowniczek pojęć i definicji dotyczących usług reprezentatywnych powiązanych z rachunkiem płatniczym

Słowniczek pojęć i definicji dotyczących usług reprezentatywnych powiązanych z rachunkiem płatniczym Stan na 8 września 2018 r. Ustawa o usługach płatniczych oraz wydane na podstawie jednego z jej przepisów rozporządzenie wprowadziły pojęcia i definicje dotyczące tzw. usług reprezentatywnych. Usługi reprezentatywne

Bardziej szczegółowo

Rozpoczynamy pracę nad stworzeniem wspólnego krajowego standardu płatności mobilnych

Rozpoczynamy pracę nad stworzeniem wspólnego krajowego standardu płatności mobilnych Rozpoczynamy pracę nad stworzeniem wspólnego krajowego standardu płatności mobilnych 1 Wspólny bankowy standard płatności mobilnych zapewni wygodę i zagwarantuje bezpieczeństwo Korzyści Klienci i akceptanci

Bardziej szczegółowo

Źródło: kwartalne raporty NBP Informacja o kartach płatniczych

Źródło: kwartalne raporty NBP Informacja o kartach płatniczych Na koniec I kwartału 2018 r. na polskim rynku znajdowały się 39 590 844 karty płatnicze, z czego 35 528 356 (89,7%) to karty klientów indywidualnych, a 4 062 488 (10,3%) to karty klientów biznesowych.

Bardziej szczegółowo

Globalne standardy toruj drog

Globalne standardy toruj drog Globalne standardy toruj drog Unikalnej Identyfikacji Wyrobów Medycznych (UDI) Unikalna Identyfikacja Wyrobów Medycznych (Unique Device Identification UDI) ma na celu popraw bezpieczestwa pacjentów i procesów

Bardziej szczegółowo

Inteligo. Rozwój projektu maj-listopad 2010

Inteligo. Rozwój projektu maj-listopad 2010 Inteligo Rozwój projektu maj-listopad 2010 INTELIGO: powrót na pozycję lidera bankowości elektronicznej Zmiany wprowadzone od 11 maja do 15 listopada 2010 roku nowe Inteligo Zmiany Taryfy Pożyczka gotówkowa

Bardziej szczegółowo

SPIS TRECI. Bibliografia... 33

SPIS TRECI. Bibliografia... 33 SPIS TRECI Wprowadzenie...3 1. Mobilne płatnoci definicja... 4 2. Instrumenty płatnicze wykorzystywane w mobilnych płatnociach... 4 3. Typy mobilnych transakcji...8 4. Dobra nabywane przez telefon komórkowy...8

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH I KWARTAŁ 2007 r. Warszawa, lipiec 2007 r. Informacja o kartach płatniczych - I kwartał 2007 r. SPIS TREŚCI Karty płatnicze..........................................

Bardziej szczegółowo

Urzdzenia techniki komputerowej Identyfikacja i charakteryzowanie urzdze zewntrznych komputera

Urzdzenia techniki komputerowej Identyfikacja i charakteryzowanie urzdze zewntrznych komputera Urzdzenia techniki komputerowej Identyfikacja i charakteryzowanie urzdze zewntrznych komputera Mobilne urzdzenia komputerowe Projekt współfinansowany ze rodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego

Bardziej szczegółowo

Karta szkolna PKO Banku Polskiego. Biuro Innowacji i Doświadczeń Klienta Warszawa, 2014 r.

Karta szkolna PKO Banku Polskiego. Biuro Innowacji i Doświadczeń Klienta Warszawa, 2014 r. Karta szkolna PKO Banku Polskiego Biuro Innowacji i Doświadczeń Klienta Warszawa, 2014 r. Karta Szkolna Karta dostępu do szkoły. Przedpłacona karta płatnicza PKO Banku Polskiego. Cel projektu 1 2 Podniesienie

Bardziej szczegółowo

20,00 zł 8,00 zł 8,00 zł 0,00 zł / 30,00zł 4 5,00 zł

20,00 zł 8,00 zł 8,00 zł 0,00 zł / 30,00zł 4 5,00 zł RACHUNKI BANKOWE Bank Spółdzielczy w Pucku WYCIG Z TARYFY PROWIZJI I OPŁAT POBIERANYCH PRZEZ BS W PUCKU ZA CZYNNOCI I USŁUGI BANKOWE KLIENT INSTYTUCJONALNY OBRÓT ROZLCZENIOWY W ZŁOTYCH Obowizujcy od 01.10.2015r.

Bardziej szczegółowo

Rynek bezstykowych kart płatniczych w Polsce i na świecie

Rynek bezstykowych kart płatniczych w Polsce i na świecie broszura informacyjna T o r u ń, S t y c z e ń 2 0 0 9 raport badawczy, styczeń 2009 r. Rynek płatności detalicznych wciąż pozostaje zdominowany przez płatności gotówkowe, zwłaszcza w obszarze transakcji

Bardziej szczegółowo

Ale po co mi pieniądze?

Ale po co mi pieniądze? Ale po co mi pieniądze? Celem prezentacji jest zachęcenie do wykorzystywania kart kredytowych lub płatności mobilnych zamiast starych, tradycyjnych banknotów oraz monet. Opis: Co to jest karta płatnicza?...

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH II KWARTAŁ r. Warszawa, wrzesień r. Info - IV kwartał r. Tabela nr 1. Wybrane wskaźniki charakteryzujące rynek kart

Bardziej szczegółowo

Karty debetowe eurobanku: MasterCard Debit Visa Electron MasterCard Debit NFC płatności zbliżeniowe telefonem

Karty debetowe eurobanku: MasterCard Debit Visa Electron MasterCard Debit NFC płatności zbliżeniowe telefonem : MasterCard Debit Visa Electron MasterCard Debit NFC płatności zbliżeniowe telefonem 1. Karty debetowe eurobanku co warto wiedzieć? Karty debetowe eurobanku zapewniają wygodny i szybki dostęp do środków

Bardziej szczegółowo

VPN Virtual Private Network. Uycie certyfikatów niekwalifikowanych w sieciach VPN. wersja 1.1 UNIZETO TECHNOLOGIES SA

VPN Virtual Private Network. Uycie certyfikatów niekwalifikowanych w sieciach VPN. wersja 1.1 UNIZETO TECHNOLOGIES SA VPN Virtual Private Network Uycie certyfikatów niekwalifikowanych w sieciach VPN wersja 1.1 Spis treci 1. CO TO JEST VPN I DO CZEGO SŁUY... 3 2. RODZAJE SIECI VPN... 3 3. ZALETY STOSOWANIA SIECI IPSEC

Bardziej szczegółowo

Dokument dotyczący opłat

Dokument dotyczący opłat Dokument dotyczący opłat Nazwa podmiotu prowadzącego rachunek: Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna Nazwa rachunku: Konto Inteligo prywatne 1 (indywidualne i wspólne) dla klientów którzy

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN WYDAWANIA KART VISA DLA CZŁONKÓW SPÓŁDZIELCZYCH KAS OSZCZDNOCIOWO-KREDYTOWYCH. ROZDZIAŁ I - Postanowienia ogólne

REGULAMIN WYDAWANIA KART VISA DLA CZŁONKÓW SPÓŁDZIELCZYCH KAS OSZCZDNOCIOWO-KREDYTOWYCH. ROZDZIAŁ I - Postanowienia ogólne REGULAMIN WYDAWANIA KART VISA DLA CZŁONKÓW SPÓŁDZIELCZYCH KAS OSZCZDNOCIOWO-KREDYTOWYCH ROZDZIAŁ I - Postanowienia ogólne 1. Regulamin okrela warunki wydawania, uywania i obsługi Kart VISA dla członków

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH IV KWARTAŁ r. Warszawa, marzec 27 r. Informacja o kartach płatniczych - IV kwartał r. SPIS TREŚCI Karty płatnicze..........................................

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH I KWARTAŁ 2013 r. Warszawa, czerwiec 2013 r. SPIS TREŚCI Streszczenie strona 3 Liczba kart płatniczych strona 5 Ogólna

Bardziej szczegółowo

OFERTA DLA ZWIĄZKU TENISA STOŁOWEGO Płatności Bezgotówkowe

OFERTA DLA ZWIĄZKU TENISA STOŁOWEGO Płatności Bezgotówkowe OFERTA DLA ZWIĄZKU TENISA STOŁOWEGO Płatności Bezgotówkowe PROGRAM POLSKA BEZGOTÓWKOWA Program Polska Bezgotówkowa został powołany na mocy porozumienia zawartego przez Związek Banków Polskich reprezentujący

Bardziej szczegółowo

Przegldanie stron wymaga odpowiedniej mikroprzegldarki w urzdzeniu mobilnym lub stosownego emulatora.

Przegldanie stron wymaga odpowiedniej mikroprzegldarki w urzdzeniu mobilnym lub stosownego emulatora. I. Temat wiczenia Podstawy tworzenia stron WAP II. Wymagania Podstawowe wiadomoci z technologii Internetowych. III. wiczenie 1. Wprowadzenie WAP (ang. Wireless Application Protocol) - to protokół umoliwiajcy

Bardziej szczegółowo

Marzec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2015 r.

Marzec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2015 r. Marzec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2015 r. Marzec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2015 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2016 r. Spis treści 1. Streszczenie

Bardziej szczegółowo

Grudzień 2013 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2013 r.

Grudzień 2013 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2013 r. Grudzień 213 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 213 r. Grudzień 213 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 213 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 213 r. Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

Październik 2018 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2018 r.

Październik 2018 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2018 r. Październik 2018 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2018 r. Październik 2018 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2018 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2018 r. Spis treści

Bardziej szczegółowo

Cloud Computing - czego wymaga od dostawcy usług w zakresie bezpieczestwa. Telekomunikacja Polska S.A. Andrzej Karpiski Łukasz Pisarczyk

Cloud Computing - czego wymaga od dostawcy usług w zakresie bezpieczestwa. Telekomunikacja Polska S.A. Andrzej Karpiski Łukasz Pisarczyk Cloud Computing - czego wymaga od dostawcy usług w zakresie bezpieczestwa Telekomunikacja Polska S.A. Andrzej Karpiski Łukasz Pisarczyk 1 AGENDA Wprowadzenie Aspekty bezpieczestwa usługi Cloud Computing

Bardziej szczegółowo

Czerwiec 2019 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2019 r.

Czerwiec 2019 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2019 r. Czerwiec 2019 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2019 r. Czerwiec 2019 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2019 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2019 r. Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH IV KWARTAŁ r. Warszawa, marzec 2009 r. Informacja o kartach płatniczych - IV kwartał r. SPIS TREŚCI Karty płatnicze..........................................

Bardziej szczegółowo

obsług dowolnego typu formularzy (np. formularzy ankietowych), pobieranie wzorców formularzy z serwera centralnego,

obsług dowolnego typu formularzy (np. formularzy ankietowych), pobieranie wzorców formularzy z serwera centralnego, Wstp GeForms to program przeznaczony na telefony komórkowe (tzw. midlet) z obsług Javy (J2ME) umoliwiajcy wprowadzanie danych według rónorodnych wzorców. Wzory formularzy s pobierane z serwera centralnego

Bardziej szczegółowo

TABELA PROWIZJI I OPŁAT BROKERSKICH ZA WIADCZENIE USŁUG BROKERSKICH PRZEZ DOM MAKLERSKI PENETRATOR SA

TABELA PROWIZJI I OPŁAT BROKERSKICH ZA WIADCZENIE USŁUG BROKERSKICH PRZEZ DOM MAKLERSKI PENETRATOR SA TABELA PROWIZJI I OPŁAT BROKERSKICH ZA WIADCZENIE USŁUG BROKERSKICH PRZEZ DOM MAKLERSKI PENETRATOR SA. DLA KLIENTÓW, KTÓRZY PODPISALI Z DOMEM MAKLERSKIM PENETRATOR SA UMOW O WIADCZENIE USŁUG BROKERSKICH

Bardziej szczegółowo

1. W cz ci SKOK FIO Aktywny Zmiennej Alokacji, w pkt 1.1.b) skre lono s owa: Katarzyna Uniwersa Wiceprezes Zarz du,

1. W cz ci SKOK FIO Aktywny Zmiennej Alokacji, w pkt 1.1.b) skre lono s owa: Katarzyna Uniwersa Wiceprezes Zarz du, Przytoczenie zmian w prospekcie informacyjnym Funduszy: SKOK Fundusz Inwestycyjny Otwarty Aktywny Zmiennej Alokacji, SKOK Fundusz Inwestycyjny Otwarty Stabilny Zmiennej Alokacji. I. Strona tytuowa: W ostatnim

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH I KWARTAŁ r. Warszawa, czerwiec r. Narodowy Bank Polski Załącznik nr 1 Departament Systemu Płatniczego Informacja o

Bardziej szczegółowo

Czerwiec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2016 r.

Czerwiec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2016 r. Czerwiec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2016 r. Czerwiec 2016 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2016 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2016 r. Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

CENNIK USŁUGI ABONAMENT TELEFONICZNY OBOWIZUJE OD 2007-01-22

CENNIK USŁUGI ABONAMENT TELEFONICZNY OBOWIZUJE OD 2007-01-22 CENNIK USŁUGI ABONAMENT TELEFONICZNY OBOWIZUJE OD 2007-01-22 1 Postanowienia ogólne 1. Cennik Usługi Abonament Telefoniczny wiadczonej przez Operatora, zwany dalej Cennikiem, okrela wysoko opłat za Usługi

Bardziej szczegółowo

Lipiec 2018 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2018 r.

Lipiec 2018 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2018 r. Lipiec 2018 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2018 r. Lipiec 2018 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2018 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2018 r. Spis treści 1. Streszczenie

Bardziej szczegółowo

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce Art. 1. W ustawie z dnia 20 padziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) art. 4 i 5 otrzymuj brzmienie: "Art. 4. 1. Rada

Bardziej szczegółowo

Dokument dotyczący opłat

Dokument dotyczący opłat Dokument dotyczący opłat Nazwa podmiotu prowadzącego rachunek: Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna Nazwa rachunku: Konto Inteligo prywatne 1 (indywidualne i wspólne) dla Klientów Konta

Bardziej szczegółowo

Wrzesień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2016 r.

Wrzesień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2016 r. Wrzesień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2016 r. Wrzesień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2016 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2016 r. Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

Dokument dotyczący opłat

Dokument dotyczący opłat Dokument dotyczący opłat Nazwa podmiotu prowadzącego rachunek: Bank Pekao S.A. Nazwa rachunku: Eurokonto Prestiżowe Data: 08.08.2018 r. Niniejszy dokument zawiera informacje o opłatach za korzystanie z

Bardziej szczegółowo

Czerwiec 2014 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2014 r.

Czerwiec 2014 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2014 r. Czerwiec 214 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 214 r. Czerwiec 214 r. Informacja o kartach płatniczych I kwartał 214 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 214 r. Spis treści 1. Streszczenie

Bardziej szczegółowo

Dokument dotyczący opłat

Dokument dotyczący opłat Dokument dotyczący opłat Nazwa podmiotu prowadzącego rachunek: Bank Pekao S.A. Nazwa rachunku: Eurokonto Prestiżowe Data: 09.11.2018 r. Niniejszy dokument zawiera informacje o opłatach za korzystanie z

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH II KWARTAŁ 28 r. Warszawa, wrzesień 28 r. SPIS TREŚCI Karty płatnicze.......................................... strona

Bardziej szczegółowo

DOKUMENT DOTYCZĄCY OPŁAT Z TYTUŁU USŁUG ZWIĄZANYCH Z RACHUNKIEM PŁATNICZYM

DOKUMENT DOTYCZĄCY OPŁAT Z TYTUŁU USŁUG ZWIĄZANYCH Z RACHUNKIEM PŁATNICZYM DOKUMENT DOTYCZĄCY OPŁAT Z TYTUŁU USŁUG ZWIĄZANYCH Z RACHUNKIEM PŁATNICZYM Podane w dokumencie opłaty i prowizje dotyczą najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym. Pełne informacje

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH III KWARTAŁ 2012 r. Warszawa, grudzień 2012 r. SPIS TREŚCI Streszczenie strona 3 Liczba kart płatniczych strona 6 Ogólna

Bardziej szczegółowo

Banki spółdzielcze na tle systemu finansowego w Polsce

Banki spółdzielcze na tle systemu finansowego w Polsce Banki spółdzielcze na tle systemu finansowego w Polsce 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Banki komercyjne Spółdzielcze Kasy Oszczdnociowo-Kredytowe Fundusze

Bardziej szczegółowo

DOKUMENT DOTYCZĄCY OPŁAT Z TYTUŁU USŁUG ZWIĄZANYCH Z RACHUNKIEM PŁATNICZYM

DOKUMENT DOTYCZĄCY OPŁAT Z TYTUŁU USŁUG ZWIĄZANYCH Z RACHUNKIEM PŁATNICZYM DOKUMENT DOTYCZĄCY OPŁAT Z TYTUŁU USŁUG ZWIĄZANYCH Z RACHUNKIEM PŁATNICZYM Podane w dokumencie opłaty i prowizje dotyczą najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym. Pełne informacje

Bardziej szczegółowo

Styczeń 2019 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2018 r.

Styczeń 2019 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2018 r. Styczeń 2019 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2018 r. Styczeń 2019 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2018 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2019 r. Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

Systemy mobilne wykład 5. Systemy komórkowe. Wykład prowadzi: Mikołaj Sobczak

Systemy mobilne wykład 5. Systemy komórkowe. Wykład prowadzi: Mikołaj Sobczak Systemy komórkowe Wykład prowadzi: Mikołaj Sobczak 1 Rozwizanie klasyczne Rozwizanie klasyczne - nadajnik o duej mocy pokrywajcy swym zasigiem znaczny obszar Dua emitowana moc Due terminale kocowe Powane

Bardziej szczegółowo

MASZ TO JAK W BANKU, CZYLI PO CO NAM KARTY I INNE PRODUKTY BANKOWE.

MASZ TO JAK W BANKU, CZYLI PO CO NAM KARTY I INNE PRODUKTY BANKOWE. MASZ TO JAK W BANKU, CZYLI PO CO NAM KARTY I INNE PRODUKTY BANKOWE. Szczecin, maj 2018 Tatiana Mazurkiewicz BANK KOMERCYJNY Instytucja finansowa: o gromadzi środki pieniężne gromadzi depozyty klientów

Bardziej szczegółowo

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Analiza procesu jest narzdziem do osignicia wyszej efektywnoci organizacji (midzy innymi). Wymaga ona zbudowania modelu procesu biznesowego bdcego opisem funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi dodatku InsERT GT Smart Documents

Instrukcja obsługi dodatku InsERT GT Smart Documents Instrukcja obsługi dodatku InsERT GT Smart Documents InsERT, grudzie 2003 http://www.insert.com.pl/office2003 InsERT GT Smart Documents to przygotowany przez firm InsERT specjalny dodatek, umoliwiajcy

Bardziej szczegółowo

Kwiecień 2019 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2018 r.

Kwiecień 2019 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2018 r. Kwiecień 2019 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2018 r. Kwiecień 2019 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2018 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2019 r. Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

Karty dobrym narzędziem na czas kryzysu

Karty dobrym narzędziem na czas kryzysu Karty dobrym narzędziem na czas kryzysu Małgorzata O Shaughnessy Dyrektor Generalna Visa Europe Polska, Czechy, Słowacja Paweł Mikutowicz Senior Relationship Manager Visa Europe w Polsce Forum Liderów

Bardziej szczegółowo

rewolucja w płatnościach Warszawa, 11 września 2007

rewolucja w płatnościach Warszawa, 11 września 2007 rewolucja w płatnościach Warszawa, 11 września 2007 Szczęśliwy, kto umie dzielić się z innymi Jednym z celów strategicznych firmy Polkomtel SA jest rozwijanie usług, które w jak najlepszy sposób odpowiadają

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH II KWARTAŁ 2012 r. Warszawa, wrzesień 2012 r. SPIS TREŚCI Streszczenie strona 3 Liczba kart płatniczych strona 5 Ogólna

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH IV KWARTAŁ 2012 r. Warszawa, marzec 2013 r. SPIS TREŚCI Streszczenie strona 3 Liczba kart płatniczych strona 5 Ogólna

Bardziej szczegółowo

Październik 2014 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2014 r.

Październik 2014 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2014 r. Październik 2014 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2014 r. Październik 2014 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2014 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2014 r. Spis treści

Bardziej szczegółowo

Styczeń 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2015 r.

Styczeń 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2015 r. Styczeń 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2015 r. Styczeń 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2015 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2016 r. Spis treści

Bardziej szczegółowo

Kwiecień 2017 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2016 r.

Kwiecień 2017 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2016 r. Kwiecień 2017 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2016 r. Kwiecień 2017 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2016 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2017 r. Spis treści

Bardziej szczegółowo

DLA KOGO UMOWY ENTERPRISE?

DLA KOGO UMOWY ENTERPRISE? Kady z Uytkowników posiadajcy co najmniej pakiet B moe zamówi funkcj Umowy Enterprise. Koszt tej modyfikacji to 800 zł netto bez wzgldu na liczb stanowisk. I jak ju wielokrotnie ogłaszalimy, koszt wikszoci

Bardziej szczegółowo

Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy

Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy Podstaw rozwoju kadego społeczestwa jest jego rozwój gospodarczy, a energia stanowi wan rol w jego realizacji. Z uwagi na cigły

Bardziej szczegółowo

Grudzień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2016 r.

Grudzień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2016 r. Grudzień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2016 r. Grudzień 2016 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2016 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2016 r. Spis treści

Bardziej szczegółowo

Dotpay wspiera również płatności realizowane z użyciem portfeli cyfrowych - MasterPass oraz V.me by Visa.

Dotpay wspiera również płatności realizowane z użyciem portfeli cyfrowych - MasterPass oraz V.me by Visa. OFERTA Płatności internetowe ul. Wielicka 72 30-552 Kraków tel.: +48 12 688 26 00 faks: +48 12 688 26 99 email: handlowy@dotpay.pl 1. KARTY PŁATNICZE Płatności przy użyciu karty to bardzo popularny, łatwy

Bardziej szczegółowo

AltiumLive Dashboard - sownik. AltiumLive Dashboard - Glossary. Language. Contents

AltiumLive Dashboard - sownik. AltiumLive Dashboard - Glossary. Language. Contents AltiumLive Dashboard - sownik Language AltiumLive Dashboard - Glossary Contents Konto (Account) Aktywacja (Activation) Kod aktywacji (Activation Code) Kontakt (Contact) Grupa (Group) Administrator grupy

Bardziej szczegółowo

ZATWIERDZAM. Warszawa, dn. 28 czerwca 2006 r.

ZATWIERDZAM. Warszawa, dn. 28 czerwca 2006 r. ZATWIERDZAM Warszawa, dn. 28 czerwca 2006 r. SPIS TRECI 1. Wstp... 3 1.1. Słownik... 3 1.2. Zastosowanie certyfikatów... 4 2. Podstawowe zasady certyfikacji... 5 2.1. Wydawanie certyfikatów... 5 2.2. Obowizki

Bardziej szczegółowo

Październik 2017 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2017 r.

Październik 2017 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2017 r. Październik 2017 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2017 r. Październik 2017 r. Informacja o kartach płatniczych II kwartał 2017 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2017 r. Spis treści

Bardziej szczegółowo

Karta kredytowa. Visa Classic. Przewodnik użytkownika

Karta kredytowa. Visa Classic. Przewodnik użytkownika Karta kredytowa Visa Classic Przewodnik użytkownika 1. Aktywacja karty 2. Korzystanie z karty Serdecznie witamy w gronie posiadaczy karty kredytowej Visa Classic eurobanku Aby móc przekonać się o wszystkich

Bardziej szczegółowo

Grudzień 2014 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2014 r.

Grudzień 2014 r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał 2014 r. Grudzień r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał r. Grudzień r. Informacja o kartach płatniczych III kwartał r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, r. Spis treści 1. Streszczenie 1 2. Liczba

Bardziej szczegółowo

Śniadanie prasowe Warszawa, 1 lutego 2012 r. Problematyka opłaty interchange na rynku bezgotówkowych płatności kartowych w Polsce

Śniadanie prasowe Warszawa, 1 lutego 2012 r. Problematyka opłaty interchange na rynku bezgotówkowych płatności kartowych w Polsce Śniadanie prasowe Warszawa, 1 lutego 2012 r. Problematyka opłaty interchange na rynku bezgotówkowych płatności kartowych w Polsce Adam Tochmański Dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego NBP Agenda 1.

Bardziej szczegółowo

WIADECTWO INNOWACYJNOCI PRODUKTU

WIADECTWO INNOWACYJNOCI PRODUKTU WIADECTWO INNOWACYJNOCI PRODUKTU I. ZAKRES wiadectwo innowacyjnoci produktu dla ASTEC Sp. z o.o. dotyczy prototypu produktu MDT (Magik Development Tools) w fazie studium wykonalnoci. ASTEC Sp. z o.o. ul.

Bardziej szczegółowo

przewodnik użytkownika

przewodnik użytkownika karta kredytowa Visa Classic przewodnik użytkownika sam zarządzaj swoimi płatnościami 1. Aktywacja karty 2. Korzystanie z karty Serdecznie witamy w gronie posiadaczy karty kredytowej Visa Classic eurobanku

Bardziej szczegółowo

TARYFA PROWIZJI I OPŁAT ZA CZYNNOŚCI I USŁUGI BANKOWE - waluty wymienialne w Gospodarczym Banku Spółdzielczym Międzyrzecz

TARYFA PROWIZJI I OPŁAT ZA CZYNNOŚCI I USŁUGI BANKOWE - waluty wymienialne w Gospodarczym Banku Spółdzielczym Międzyrzecz Załącznik do Uchwały Zarządu nr 64/2012 z 23.02.2012r. Jednolita treść wg stanu na 30.05.2019 r. Uchwała Zarządu nr 150 / 2019 z 30.05.2019 r. Gospodarczy Bank Spółdzielczy Międzyrzecz TARYFA PROWIZJI

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN NABYCIA PRAWA DO LOKALU

REGULAMIN NABYCIA PRAWA DO LOKALU REGULAMIN NABYCIA PRAWA DO LOKALU Zatwierdzony uchwał Rady Nadzorczej nr 15/2004 z dnia 2004-12-29 Chorzów 2004 rok I. Postanowienia ogólne 1 Dokumentem stwierdzajcym prawo do uytkowania lokalu jest: 1.

Bardziej szczegółowo

Kwiecień 2018 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2017 r.

Kwiecień 2018 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2017 r. Kwiecień 2018 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2017 r. Kwiecień 2018 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2017 r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, 2018 r. Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH II KWARTAŁ 21 r. Warszawa, wrzesień 21 r. SPIS TREŚCI Streszczenie strona 3 Liczba kart płatniczych strona 5 Ogólna

Bardziej szczegółowo

6.3 Opłata za dostpno jako komponent wynagrodzenia partnera prywatnego

6.3 Opłata za dostpno jako komponent wynagrodzenia partnera prywatnego podmiotem publicznym i partnerem prywatnym, których celem z punktu widzenia podmiotu publicznego powinna by maksymalizacja wartoci dodanej ( value for money ) projektu. Ostatecznie za system klasyfikacji

Bardziej szczegółowo

zdefiniowanie kilku grup dyskusyjnych, z których chcemy odbiera informacje, dodawanie, usuwanie lub edycj wczeniej zdefiniowanych grup dyskusyjnych,

zdefiniowanie kilku grup dyskusyjnych, z których chcemy odbiera informacje, dodawanie, usuwanie lub edycj wczeniej zdefiniowanych grup dyskusyjnych, Wstp W nowoczesnym wiecie coraz istotniejsz rol odgrywa informacja i łatwy dostp do niej. Nie dziwi wic fakt, i nowoczesne telefony komórkowe to nie tylko urzdzenia do prowadzenia rozmów telefonicznych,

Bardziej szczegółowo

Wstp. Odniesienie do podstawy programowej

Wstp. Odniesienie do podstawy programowej ! " 1 Wstp Praca dotyczy projektu midzyprzedmiotowego, jaki moe by zastosowany na etapie nauczania gimnazjum specjalnego. Powyszy projekt moe zosta przeprowadzony na zajciach z przedmiotów: informatyka

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU.

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU. Załcznik Nr 1 do Uchwały Nr 202/XXI/2004 Rady Powiatu w Kłobucku z dnia 23 listopada 2004 roku PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU. I. Wstp do załoe rocznego

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN PROMOCJI BIZNES KLASA BEZPŁATNA PITKA

REGULAMIN PROMOCJI BIZNES KLASA BEZPŁATNA PITKA REGULAMIN PROMOCJI BIZNES KLASA BEZPŁATNA PITKA 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Promocja Biznes Klasa Bezpłatna Pitka ( Promocja ) jest organizowana przez ( POLKOMTEL ) i skierowana do osób prawnych, osób fizycznych

Bardziej szczegółowo

U S T A W A. o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsibiorstwa pastwowego Polskie Koleje Pastwowe

U S T A W A. o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsibiorstwa pastwowego Polskie Koleje Pastwowe Projekt U S T A W A z dnia o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsibiorstwa pastwowego Polskie Koleje Pastwowe Art. 1. W ustawie z dnia 8 wrzenia 2000 r. o komercjalizacji,

Bardziej szczegółowo

OFERTA Płatności internetowe. ul. Wielicka 72 30-552 Kraków tel.: +48 12 688 26 00 faks: +48 12 688 26 99 email: handlowy@dotpay.

OFERTA Płatności internetowe. ul. Wielicka 72 30-552 Kraków tel.: +48 12 688 26 00 faks: +48 12 688 26 99 email: handlowy@dotpay. OFERTA Płatności internetowe ul. Wielicka 72 30-552 Kraków tel.: +48 12 688 26 00 faks: +48 12 688 26 99 email: handlowy@dotpay.pl 1. KARTY PŁATNICZE Płatności przy użyciu karty to bardzo popularny, łatwy

Bardziej szczegółowo

Możliwości stworzenia w Polsce centralnej instytucji pieniądza elektronicznego, analiza rynku, koszty, korzyści

Możliwości stworzenia w Polsce centralnej instytucji pieniądza elektronicznego, analiza rynku, koszty, korzyści Możliwości stworzenia w Polsce centralnej instytucji pieniądza elektronicznego, analiza rynku, koszty, korzyści Dr Remigiusz W. Kaszubski Paweł Widawski SPIS TREŚCI 1. Cel stworzenia centralnej instytucji

Bardziej szczegółowo

KARTY PŁATNICZE WYDAWANE PRZEZ BPS SA

KARTY PŁATNICZE WYDAWANE PRZEZ BPS SA KONTO WYGODNE KONTO KOMFORT egbs KONTO KONTO PRESTIŻ KONTO BAJECZNE PREMIUM PLUS Konto wypłat świadczeń z JST* Załącznik nr 1 do uchwały 149/2013 zmiany: 64/2014; 22/2015; 72/2015; 108/2015 254/2015; 418/2015;

Bardziej szczegółowo

Dokument dotyczący opłat

Dokument dotyczący opłat Dokument dotyczący opłat Bank Spółdzielczy w Chodzieży Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy Pakiet DEBIUT 8 sierpień 2018r. Niniejszy dokument zawiera informacje o opłatach za korzystanie z usług powiązanych

Bardziej szczegółowo

Karta kredytowa. Visa Classic. Przewodnik użytkownika

Karta kredytowa. Visa Classic. Przewodnik użytkownika Karta kredytowa Visa Classic Przewodnik użytkownika 1. Aktywacja karty 2. Korzystanie z karty Serdecznie witamy w gronie posiadaczy karty kredytowej Visa Classic eurobanku Aby móc przekonać się o wszystkich

Bardziej szczegółowo

Wykaz zmian wprowadzany w Regulaminie wydawania i użytkowania kart płatniczych w ING Banku Śląskim S.A. z dniem 3 kwietnia 2017 r.

Wykaz zmian wprowadzany w Regulaminie wydawania i użytkowania kart płatniczych w ING Banku Śląskim S.A. z dniem 3 kwietnia 2017 r. Wykaz zmian wprowadzany w Regulaminie wydawania i użytkowania kart płatniczych w ING Banku Śląskim S.A. z dniem 3 kwietnia 2017 r. Ust./pkt. Poprzedni zapis Nowy zapis Par. 1 Pkt. 14 - zmiana Karta Płatnicza

Bardziej szczegółowo

Kwiecień 2014 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2013 r.

Kwiecień 2014 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał 2013 r. Kwiecień 214 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał r. Kwiecień 214 r. Informacja o kartach płatniczych IV kwartał r. Departament Systemu Płatniczego Warszawa, r. Spis treści 1. Streszczenie 1

Bardziej szczegółowo

Dokument dotyczący opłat

Dokument dotyczący opłat Dokument dotyczący opłat Nazwa podmiotu prowadzącego rachunek: Bank Pekao S.A. Nazwa rachunku: Konto Świat Premium Data: 08.08.2018 r. Niniejszy dokument zawiera informacje o opłatach za korzystanie z

Bardziej szczegółowo