Rozdział 7 Techniki określania struktury jednostek informacyjnych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rozdział 7 Techniki określania struktury jednostek informacyjnych"

Transkrypt

1 produkt metoda zadanie Weronika Szemińska Rozdział 7 Techniki określania struktury jednostek informacyjnych W dyskusji o jednostkach informacyjnych konieczne jest ustalenie, w jaki sposób należy określać ich strukturę, a mianowicie ich wartość systemową, znaczenie oraz sens, a konkretnie jak przeprowadzić ich identyfikację, oznaczając miejsce jednostki w systemie, semantyzację, oznaczając sposób funkcjonowania jednostki w tekście, oraz interpretację, czyli przypisać jednostce miejsce w dyskursie. Poszukiwane metody zostały określone odpowiednio jako technika identyfikacyjna, technika semantyzacyjna oraz technika interpretacyjna. Relacje między poszczególnymi elementami zadania przedstawia rysunek na następnej stronie (Rys. 18). Mianem zwerbalizowanej jednostki informacyjnej określamy moduł tekstowy funkcjonujący w sytuacji komunikacyjnej. Wyrażenie moduł, mimo że stosowane w różnych gałęziach nauki, wciąż wymyka się pre-cyzyjnej definicji. Wywodzi się ono od łacińskiego wyrazu modulus, czyli miara, najczęściej jednak używane jest na oznaczenie pełniących ustaloną funkcję, poniekąd samodzielnych elementów większej całości, tak jak ma to miejsce w przypadku podzespołów urządzeń, fragmentów programów komputerowych czy elementów budowlanych. STRUKTURA JEDNOSTEK INFORMACYJNYCH wartość systemowa znaczenie sens IDENTYFIKACJA jednostki w systemie SEMANTYZACJA jednostki w tekście INTERPRETACJA jednostki w dyskursie technika identyfikacyjna technika interpretacyjna technika semantyzacyjna słownik systemowy słownik semantyczny słownik eksplikacyjny SŁOWNIK UNIWERSALNY

2 Rys. 1: Metodologia określania struktury jednostek informacyjnych. Na potrzeby terminografii J. Lukszyn i W. Zmarzer [2006: 131] definiują moduły jako złożone komponenty systemu o różnej budowie, pełniące w ramach całości własne funkcje, skoordynowane z funkcjami innych modułów. A zatem jednostką informacyjną jest jednostka danego utworu językowego, którą można wyróżnić jako do pewnego stopnia autonomiczny jego komponent, posiadający własną wartość systemową, własne znaczenie oraz własny sens. W rzeczywistości funkcję jednostki informacyjnej może pełnić również znak niezwerbalizowany, na przykład milczenie czy nieartykułowane dźwięki mogą być w kontekście konkretnej sytuacji komunikacyjnej jak najbardziej zrozumiałe i znaczące. Niemniej w niniejszej monografii przedmiotem badań jest jednostka informacyjna zwerbalizowana; może nią być dowolny moduł tekstowy: zdanie, list, powieść, ale i pojedynczy wyraz, a w pewnych sytuacjach nawet morfem. Jednostką informacyjną może być również wyraz w izolacji, ale jedynie wówczas, gdy mamy do czynienia z konkretną sytuacją komunikacyjną, to jest na przykład wyraz w słowniku staje się jednostką informacyjną nadaną przez autora słownika i odebraną przez konkretnego użytkownika. Określenie znaczenia jednostki wymaga zastosowania techniki semantyzacyjnej. Semantyzacja może prze-biegać na kilku poziomach, w zależności od struktury danej jednostki informacyjnej. Poziomem o najniższym stopniu złożoności jest poziom pojęć leksykalnych, do których można sprowadzić każdą jednostkę informacyjną. Po nim następują poziomy: syntagmatyczny, zdań i wypowiedzi bardziej złożonych. Strukturę tę obrazuje następujący schemat: POZIOM WYPOWIEDZI BARDZIEJ ZŁOŻONYCH POZIOM ZDAŃ POZIOM SYNTAGMATYCZNY POZIOM POJĘĆ LEKSYKALNYCH Rys. 2: Struktura jednostki informacyjnej. W celu opracowania techniki semantyzacyjnej dla poziomu pojęć leksykalnych konieczne jest ustalenie znaczenia danego pojęcia leksykalnego. Znaczenie jest to relacja między wyrażeniem a klasami zjawisk pozajęzykowych, wyróżnionymi pojęciowo i wyobrażeniowo [Grzegorczykowa 2010: 46]. W przypadku jednostek prostych, takich jak wyrazy, znaczenie wyrażone jest w definicji intensjonalnej, czyli takiej, która podaje najbliższe pojęcie nadrzędne oraz cechy wyróżniające definiowane pojęcie w ramach tejże kategorii nadrzędnej [Geeraerts 2003: 89]. Przy tym znaczenia wyrażeń definiowanych i definiujących muszą być tożsame, to jest w definicji muszą występować wszystkie wystarczające i konieczne cechy semantyczne danego znaczenia [Apresjan 1972: 40]. Ważne jest, aby każdej dyferencjalnej cesze semantycznej odpowiadała jedna nazwa i odwrotnie [Apresjan 1972: 56], tak aby powstały słownik języka semantycznego pozwalał na możliwie precyzyjny i jednoznaczny opis każdej jednostki.

3 Samo oznaczenie dyferencjalnych cech semantycznych może nie pozwolić na wystarczający opis znaczenia, bywa ono bowiem uzależnione od sąsiedztwa wyrazów bliskich znaczeniowo. Przykładem jest para wyrazów chodzić i brodzić. Oba wyrazy odnoszą się do tej samej czynności, przy czym wyraz brodzić sygnalizuje, że chodzenie sprawia pewną trudność. Taki opis nie jest jednak wyczerpujący, albowiem bez względu na to, jak wielką trudność będzie nam sprawiać poruszanie się po asfalcie czy podłodze, nie możemy po nich brodzić. Przy głębszej analizie okazuje się, że wyraz brodzić implikuje rodzaj nawierzchni czy substancji: może to być np. woda, błoto lub piasek. Cecha ta jest wobec samej czynności brodzenia zewnętrzna, a jednak wydaje się być w tym przypadku koniecznym elementem opisu znaczenia. Jak widać z powyższego przykładu, znaczenie jednostki realizuje się w jej łączliwości. Co za tym idzie, należy przyjąć, że technika semantyzacyjna wymaga nie tylko opisu znaczenia w oparciu o definicję intensjonalną, ale też opisu łączliwości danej jednostki informacyjnej, określenia jej możliwych kontekstów lingwistycznych. W tym celu konieczne jest przygotowanie reprezentatywnego korpusu tekstów, na podstawie które-go będzie można oznaczyć możliwe realizacje badanej jednostki informacyjnej w tekście. Uzyskane w ten sposób dane można ująć w postaci następującej formuły: J 1 (I, a, b, c) J 2, J 3, J 4 gdzie: J 1 badana jednostka informacyjna, I kategoria nadrzędna, a, b, c cechy dyferencjalne, J 2, J 3, J 4 jednostki informacyjne łączące się z badaną jednostką (implikowane przez badaną jednostkę). Stopień łączliwości między jednostkami może być różny, co obrazuje poniższy schemat graficzny: J 1 J 2 J 3 J 4 Rys. 3: Różne stopnie łączliwości badanej jednostki informacyjnej z innymi jednostkami. Linia gruba ciągła łączliwość silna, linia gruba przerywana łączliwość średnia, linia cienka przerywana łączliwość słaba. J 1, J 2, J 3, J 4 jednostki informacyjne. Opracowanie techniki semantyzacyjnej dla jednostek informacyjnych na wyższych poziomach złożoności poziomie syntagmatycznym, poziomie zdań i poziomie wypowiedzi bardziej złożonych wymaga dalszych badań z zastosowaniem narzędzi semantyki kategorialnej.

4 Przed przystąpieniem do identyfikacji jednostki należy zadać sobie pytanie, jaką strukturę ma system jednostek informacyjnych. Jak zostało powiedziane powyżej, jednostki informacyjne mogą przybierać formę wyrazów, zdań lub ciągów zdań. Wspólnie tworzą one dynamiczny system, który dzieli się na liczne y. Te można wyróżnić ze względu na dwa główne kryteria: kryterium stopnia złożoności tekstów pod względem semantycznym oraz kryterium stopnia złożoności tekstów pod względem strukturalnym. Ze względu na stopnień złożoności jednostek informacyjnych w wymiarze semantycznym możemy wyróżnić jednostek prostych oraz jednostek złożonych. Do jednostek prostych należą teksty jednowymiarowe, pozbawione konotacji i znaczeń implicytnych oraz jednostek polisemantycznych [Muszyńska-Wolny 2005: 127]. Przykładem mogą być choćby teksty specjalistyczne. Z kolei jednostki semantycznie złożone cechuje wieloznaczność, metaforyka i występowanie znaczeń ukrytych; przykładem mogą być teksty literackie czy religijne. Pod względem stopnia złożoności w wymiarze strukturalnym wyróżniamy y jednostek strukturalnie prostych, jednostek strukturalnie złożonych oraz hiperjednostek. Podsystem jednostek prostych obejmuje morfemy oraz wyrazy. Podsystem jednostek złożonych składa się z pojedynczych zdań i stosunkowo prostych syntaktycznie, krótkich ciągów zdań. Hiperjednostki to formy o wysokim stopniu złożoności strukturalnej i gęstej sieci odwołań w ramach tekstu, na przykład monografie naukowe czy teksty literackie. Powyższą systematykę prezentuje poniższy schemat: SYSTEM JEDNOSTEK INFORMACYJNYCH y ze względu na stopień złożoności tekstów w wymiarze semantycznym y ze względu na stopień złożoności tekstów w wymiarze strukturalnym jednostek prostych jednostek złożonych hiperjednostek jednostek złożonych jednostek prostych Rys. 4: Podsystemy systemu jednostek informacyjnych. Jak wskazują użyte przykłady, jedna jednostka informacyjna może należeć jednocześnie do u jednostek prostych pod względem semantycznym oraz u hiperjednostek ze względu na złożoność strukturalną taką jednostką będzie tekst specjalistyczny. W ramach każdego u można wyróżnić klasy, do których przypisane są poszczególne jednostki. Pierwszym zadaniem jest identyfikacja jednostek należących do u jednostek prostych w wymiarze strukturalnym. Wymaga ona odwołania się do definicji intensjonalnej danej jednostki, to jest takiej, która podaje najbliższe pojęcie nadrzędne oraz cechy wyróżniające

5 definiowane pojęcie w ramach tejże kategorii. Każdej dyferencjalnej cesze semantycznej odpowiada klasa systemu semantyczno-leksykalnego. Jeżeli jednostka informacyjna J 1 należy więc do nadrzędnej kategorii I i po-siada cechy dyferencjalne a, b i c, to należy do klas A, B i C, co można zapisać za pomocą poniższej formuły: J 1 (I, a, b, c) J 1 A i J 1 B i J 1 C gdzie: J 1 badana jednostka informacyjna, I kategoria nadrzędna, a, b, c cechy dyferencjalne, A, B, C klasy systemu semantyczno-leksykalnego. Jeżeli inna jednostka informacyjna J 2 posiada cechy dyferencjalne a, c i d, tym samym należąc do klas A, C i D, zaś jednostka informacyjna J 3 cechy dyferencjalne a, d i e i w związku z tym należy do klas A, D i E, zaczyna wyłaniać się fragment systemu, w którym J 1, J 2 i J 3 należą do tej samej klasy A, J 1 i J 2 oprócz tego do tej samej klasy C oraz J 2 i J 3 do tej samej klasy D. Takie zastosowanie techniki identyfikacyjnej pozwala na opis u jednostek prostych w wymiarze syntaktycznym. Można go ująć w następującej postaci graficznej: A B C D E J 1 J 2 J 3 Rys. 5: Fragment u jednostek prostych w wymiarze strukturalnym. A, B, C, D, E klasy semantyczno-leksykalne; J 1, J 2, J 3 jednostki informacyjne. albo w formie prostej tabeli: A B C D E J J J Tab. 1: Fragment u jednostek prostych w wymiarze strukturalnym. A, B, C, D, E klasy semantyczne; J1, J2, J3 jednostki informacyjne; + posiadanie cechy, brak cechy.

6 Przy tym, jak zauważa J. Apresjan, ilość dyferencjalnych cech semantycznych powinna być znacznie mniejsza od ilości definiowanych w oparciu o nie jednostek, albowiem im mniejsza ich liczba, tym większa miara organizacji systemowej [Apresjan 1972: 55]. Opis pozostałych ów, oparty na podobnych założeniach, wymaga dopasowania do charakteru jednostek w danym ie. W przypadku wszystkich ów jednostek złożonych konieczny jest podział tekstów na dominanty semantyczne i określenie przebiegu sieci semantyczno-leksykalnych łączących poszczególne jednostki. Zadaniem interpretacji jednostki informacyjnej jest określenie sensu/sensów danej jednostki, miejsca znaku w dyskursie, ustalenie jego kontekstu filologicznego. W tym celu konieczne jest zastosowanie techniki interpretacyjnej, polegającej na określeniu kierunku i sposobu dekonstrukcji tekstu przez jej interpretatora. Można spróbować określić repertuar prawdopodobnych interpretacji w oparciu o bardzo szeroki korpus tek-stów, składający się w przeważającej mierze z tekstów literackich i publicystycznych w takich kontekstach bowiem najczęściej jednostkom nadawane są konotacje, znaczenia implicytne, wychodzące poza ramy semantyczne znaczenia. Ustalone sensy można odczytywać na kilku poziomach, podobnie jak to miało miejsce w przypadku semantyzacji jednostki. W przypadku poziomu pojęć leksykalnych ponownie należy odnieść się do klas systemu semantyczno-leksykalnego. Konotacja oznacza bowiem przypisanie danej jednostki informacyjnej do innej klasy systemu semantyczno-leksykalnego, niż by to wynikało z dyferencjalnych cech semantycznych jednostki. Możemy zatem sens (sensy) jednostki informacyjnej na tym poziomie opisać za pomocą formuły: J 1 (I, a, b, c) F Li gdzie: J 1 badana jednostka informacyjna, I kategoria nadrzędna, a, b, c cechy dyferencjalne, F Li klasa systemu semantyczno-leksykalnego nie odpowiadająca żadnej cesze dyferencjalnej, przypisana danej jednostce z repertuaru klas w leksykonie mentalnym interpretatora jednostki (L i ). Podobnie należy opracować techniki interpretacyjne ściśle dopasowane do kolejnych poziomów: syntagmatycznego, zdań i wypowiedzi bardziej złożonych. Naturalnym produktem opracowania opisów struktury jednostek informacyjnych ich znaczeń, wartości systemowych i sensów mogą być ich ujęcia leksykograficzne w postaci odpowiednio słownika semantycznego, słownika systemowego oraz słownika eksplikacyjnego. Zastosowanie wszystkich technik jednocześnie (ewentualnie w odpowiednich proporcjach) w jednym opracowaniu leksykograficznym pozwoliłoby na przygotowanie słownika uniwersalnego. Bibliografia: Apresjan, Jurij D Definiowanie znaczeń leksykalnych jako zagadnienie semantyki teoretycznej, w: Anna Wierzbicka (red.),

7 Béjoint, Henri 2000 Modern Lexicography: An Introduction. Oxford: Oxford University Press. Gouws, Rufus 2003 Types of articles, their structure and different types of lemmata, w: Piet van Sterkenburg (red.), Grzegorczykowa, Renata 2010 Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. (Wydanie czwarte rozszerzone.) Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Hartmann, Reinhard Rudolf Karl 1983 On theory and practice, w: Reinhard Rudolf Karl Hartmann (red.), Lewandowski, Jan (red.) 2004 Leksykografia specjalistyczna teoria i praktyka. (Języki Specjalistyczne 4.) Warszawa: KJS. Lukszyn, Jerzy 2004 Leksykon specjalistyczny Słownik terminologiczny Seria terminograficzna, w: Jan Lewandowski (red.), Lukszyn, Jerzy (red.) 2005 Języki specjalistyczne. Słownik terminologii przedmiotowej. Warszawa: Katedra Języków Specjalistycznych. Lukszyn, Jerzy -- Wanda Zmarzer 2006 Teoretyczne podstawy terminologii. (2 wydanie.) Warszawa: Katedra Języków Specjalistycznych. Łukasik, Marek 2007 Angielsko-polskie i polsko-angielskie słowniki specjalistyczne ( ). Analiza terminograficzna. Warszawa: Katedra Języków Specjalistycznych. Michałowski, Piotr 2004 W poszukiwaniu idealnego modelu słownika terminologii przedmiotowej, w: Jan Lewandowski (red.), Muszyńska-Wolny, Dorota 2005 Tekst specjalistyczny, w: Jerzy Lukszyn (red.), 127. Sterkenburg, Piet van (red.) 2003 A Practical Guide to Lexicography. Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins Publishing Company. Wierzbicka, Anna (red.) 1972 Semantyka i słownik. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład narodowy im. ossolińskich/wydawnictwo PAN.

Spis treści tomu pierwszego

Spis treści tomu pierwszego Spis treści tomu pierwszego WSTĘP.... 11 DŹWIĘK JAKO ZJAWISKO FIZYCZNE...15 CHARAKTERYSTYKA AKUSTYCZNA I AUDYTYWNA DŹWIĘKÓW MOWY.. 17 SŁUCH...20 WYŻSZE PIĘTRA UKŁADU SŁUCHOWEGO...22 EMISJE OTOAKUSTYCZNE...25

Bardziej szczegółowo

Angielsko-polskie i polsko-angielskie słowniki specjalistyczne ( ) Analiza terminograficzna

Angielsko-polskie i polsko-angielskie słowniki specjalistyczne ( ) Analiza terminograficzna UNIWERSYTET WARSZAWSKI KATEDRA JĘZYKÓW SPECJALISTYCZNYCH M a r e k Ł u k a s i k Angielsko-polskie i polsko-angielskie słowniki specjalistyczne (1990-2006) Analiza terminograficzna Warszawa 2007-1 - Niniejsze

Bardziej szczegółowo

Agnieszka Sawicka Od terminologii do słownika specjalistycznego czyli jak skonstruować słownik profesjonalisty

Agnieszka Sawicka Od terminologii do słownika specjalistycznego czyli jak skonstruować słownik profesjonalisty Agnieszka Sawicka Od terminologii do słownika specjalistycznego czyli jak skonstruować słownik profesjonalisty Językoznawstwo : współczesne badania, problemy i analizy językoznawcze 5, 145-151 2011 JĘZYKOZNAWSTWO

Bardziej szczegółowo

Katedra Języków Specjalistycznych Wydział Lingwistyki Stosowanej U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i. Debiuty Naukowe. Leksykon tekst wyraz

Katedra Języków Specjalistycznych Wydział Lingwistyki Stosowanej U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i. Debiuty Naukowe. Leksykon tekst wyraz Katedra Języków Specjalistycznych Wydział Lingwistyki Stosowanej U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i Debiuty Naukowe III Leksykon tekst wyraz WARSZAWA 2009-1 - Seria Debiuty Naukowe Redaktor tomu

Bardziej szczegółowo

2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują): BRAK

2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują): BRAK OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu kształcenia: JĘZYKOZNAWSTWO OGÓLNE 2. Kod modułu kształcenia: 08-KODM-JOG 3. Rodzaj modułu kształcenia: OBLIGATORYJNY 4. Kierunek

Bardziej szczegółowo

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważniejsze teorie semantyczne Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Koncepcje znaczenia 2 3 1. Koncepcje referencjalne znaczenie jako byt

Bardziej szczegółowo

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważniejsze teorie semantyczne Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Koncepcje znaczenia 2 3 1. Koncepcje referencjalne znaczenie jako byt

Bardziej szczegółowo

SYLLABUS. Leksykologia i leksykografia

SYLLABUS. Leksykologia i leksykografia SYLLABUS Lp. Element Opis 1 2 Nazwa Typ Leksykologia i leksykografia Obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki 4 5 Kod Kierunek, specjalność, poziom i profil PPWSZ-FP-1-45-s

Bardziej szczegółowo

TERMINOLOGICZNY SŁOWNIK PRZEKŁADOWY:

TERMINOLOGICZNY SŁOWNIK PRZEKŁADOWY: Weronika Szemińska Katedra Języków Specjalistycznych TERMINOLOGICZNY SŁOWNIK PRZEKŁADOWY: W POSZUKIWANIU NARZĘDZIA DOSKONAŁEGO Na pierwszy rzut oka scharakteryzowanie pojęcia terminologicznego słownika

Bardziej szczegółowo

Słowa jako zwierciadło świata

Słowa jako zwierciadło świata SYLLABUS Lp. Element Opis 1 2 Nazwa modułu Typ modułu Słowa jako zwierciadło świata do wyboru 3 Instytut Instytut Nauk HumanistycznoSpołecznych i Turystyki 4 5 Kod modułu Kierunek, specjalność, poziom

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych

Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl język system znaków słownych skoro system, to musi być w tym jakiś porządek;

Bardziej szczegółowo

Scenariusz zajęć języka angielskiego w klasie Va Temat: Where is the bank? opis położenia budynków względem siebie.

Scenariusz zajęć języka angielskiego w klasie Va Temat: Where is the bank? opis położenia budynków względem siebie. Anna Rzeszot-Zalewska nauczyciel języka angielskiego Scenariusz zajęć języka angielskiego w klasie Va Temat: Where is the bank? opis położenia budynków względem siebie. 1. Usytuowanie problematyki omawianej

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Teoria przekładu i języków specjalistycznych Angielski Język Biznesu

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Teoria przekładu i języków specjalistycznych Angielski Język Biznesu Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Teoria Kierunek Angielski Język Biznesu Forma studiów stacjonarne Poziom kwalifikacji I stopnia Rok III Semestr

Bardziej szczegółowo

PN-ISO 704:2012/Ap1. POPRAWKA do POLSKIEJ NORMY. Działalność terminologiczna Zasady i metody ICS nr ref. PN-ISO 704:2012/Ap1:

PN-ISO 704:2012/Ap1. POPRAWKA do POLSKIEJ NORMY. Działalność terminologiczna Zasady i metody ICS nr ref. PN-ISO 704:2012/Ap1: POPRAWKA do POLSKIEJ NORMY ICS 01.020 PN-ISO 704:2012/Ap1 Działalność terminologiczna Zasady i metody Copyright by PKN, Warszawa 2014 nr ref. PN-ISO 704:2012/Ap1:2014-03 Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone.

Bardziej szczegółowo

Narzędzia do automatycznego wydobywania kolokacji

Narzędzia do automatycznego wydobywania kolokacji Narzędzia do automatycznego wydobywania kolokacji Jan Kocoń, Agnieszka Dziob, Marek Maziarz, Maciej Piasecki, Michał Wendelberger Politechnika Wrocławska Katedra Inteligencji Obliczeniowej marek.maziarz@pwr.edu.pl

Bardziej szczegółowo

MODUŁ KSZTAŁCENIA: Praktyczna nauka języka angielskiego: moduł 1

MODUŁ KSZTAŁCENIA: Praktyczna nauka języka angielskiego: moduł 1 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 1. nazwa kierunku FILOLOGIA ANGIELSKA. poziom kształcenia drugi. profil kształcenia ogólnoakademicki 4. forma prowadzenia stacjonarne studiów MODUŁ KSZTAŁCENIA: Praktyczna

Bardziej szczegółowo

Logika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki

Logika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki Logika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki Rafał Gruszczyński Katedra Logiki Uniwersytet Mikołaja Kopernika 2011/2012 Spis treści 1 Działy logiki 2 Własności semantyczne i syntaktyczne 3 Błędy logiczne

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z języka angielskiego dla klasy czwartej

Wymagania edukacyjne z języka angielskiego dla klasy czwartej Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 162 im. Władysława Szafera Rok szkolny 2018/ 2019 Wymagania edukacyjne z języka angielskiego dla klasy czwartej (podręcznik: Brainy ) 1 Wymagania edukacyjne

Bardziej szczegółowo

Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu.

Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu. Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu. 1 Logika Klasyczna obejmuje dwie teorie:

Bardziej szczegółowo

Mówienie. Rozumienie ze słuchu

Mówienie. Rozumienie ze słuchu Kryteria oceniania z języka angielskiego Ocena celująca Stopień CELUJĄCY otrzymuje uczeń, który spełnia wszystkie kryteria potrzebne na ocenę bardzo dobrą, ponadto opanował wiadomości i umiejętności wykraczające

Bardziej szczegółowo

Informacje ogólne. Wstęp do współczesnej semantyki. Lingwistyka komputerowa

Informacje ogólne. Wstęp do współczesnej semantyki. Lingwistyka komputerowa Informacje ogólne 1. Nazwa Wstęp do współczesnej semantyki 2. Kod WWS 3. Rodzaj obowiązkowy 4. Kierunek i specjalność studiów Lingwistyka komputerowa 5. Poziom studiów I 6. Rok studiów III 7. Semestr V

Bardziej szczegółowo

DOTACJA NA UTRZYMANIE POTENCJAŁU BADAWCZEGO DOTACJA Wykaz planowanych do realizacji zadań badawczych, ujętych w planie zadaniowym jednostki

DOTACJA NA UTRZYMANIE POTENCJAŁU BADAWCZEGO DOTACJA Wykaz planowanych do realizacji zadań badawczych, ujętych w planie zadaniowym jednostki DOTACJA NA UTRZYMANIE POTENCJAŁU BADAWCZEGO DOTACJA 2016 Wykaz planowanych do realizacji zadań badawczych, ujętych w planie zadaniowym jednostki Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej 1. Dzieje

Bardziej szczegółowo

Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka obcego nowożytnego w roku szkolnym 2014/2015

Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka obcego nowożytnego w roku szkolnym 2014/2015 Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka obcego nowożytnego w roku szkolnym 2014/2015 Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka angielskiego na poziomie podstawowym Arkusz składał się z 40

Bardziej szczegółowo

Bibliografia: Ahmad, Khurshid -- Lee Gillam 2002 Sharing the knowledge of experts. Fachsprache, Vol. 24, No. 1-2: 1-19. Atkins, Sue -- Charles J. Fillmore -- Christopher R. Johnson 2003 Lexicographic relevance:

Bardziej szczegółowo

Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2

Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2 Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2 Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl Rozkład jazdy 1 Pojęcie znaku 2 Funkcje wypowiedzi językowych

Bardziej szczegółowo

Propozycja badań potrzeb i kompetencji informacyjnych grupy zawodowej tłumaczy t. Krystyna Dziewańska Agnieszka Korycińska-Huras

Propozycja badań potrzeb i kompetencji informacyjnych grupy zawodowej tłumaczy t. Krystyna Dziewańska Agnieszka Korycińska-Huras Propozycja badań potrzeb i kompetencji informacyjnych grupy zawodowej tłumaczy t Krystyna Dziewańska Agnieszka Korycińska-Huras Historia napisana po angielsku, a potem przełożona na polski, jest jak symfonia

Bardziej szczegółowo

Narzędzia do automatycznego wydobywania kolokacji

Narzędzia do automatycznego wydobywania kolokacji Narzędzia do automatycznego wydobywania kolokacji Jan Kocoń, Agnieszka Dziob, Marek Maziarz, Maciej Piasecki, Michał Wendelberger Politechnika Wrocławska Katedra Inteligencji Obliczeniowej marek.maziarz@pwr.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta

Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta Lp. Element Opis 1 Nazwa Wstęp do językoznawstwa 2 Typ obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki Kod 4 PPWSZ-FA-1-15t-s/n Kierunek, kierunek: filologia 5 specjalność, specjalność:

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W GDAŃSKU WYDZIAŁ BADAŃ I ANALIZ STOPNIEŃ OPANOWANIA UMIEJĘTNOŚCI BADANYCH NA SPRAWDZIANIE W 2005 ROKU

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W GDAŃSKU WYDZIAŁ BADAŃ I ANALIZ STOPNIEŃ OPANOWANIA UMIEJĘTNOŚCI BADANYCH NA SPRAWDZIANIE W 2005 ROKU STOPNIEŃ OPANOWANIA UMIEJĘTNOŚCI BADANYCH NA SPRAWDZIANIE W 2005 ROKU W kwietniu 2005 roku Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku po raz czwarty przeprowadziła dla uczniów klasy szóstej szkół podstawowych

Bardziej szczegółowo

Stylistyka języka angielskiego

Stylistyka języka angielskiego SYLLABUS Lp. Element Opis 1 2 Nazwa przedmiotu/ modułu Typ przedmiotu/ modułu Stylistyka języka angielskiego obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki 4 5 Kod przedmiotu/

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu KARTA PRZEDMIOTU / MODUŁU 1. Nazwa przedmiotu: Wstęp do językoznawstwa 2. Kod przedmiotu: FG-6 3. Okres ważności karty: 2014-2017 4. Forma kształcenia: studia

Bardziej szczegółowo

Wstęp do logiki. Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża,

Wstęp do logiki. Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża, Prof. UAM, dr hab. Zbigniew Tworak Zakład Logiki i Metodologii Nauk Instytut Filozofii Wstęp do logiki Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża, kto poprawnie wnioskuje i uzasadnia

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI Wstęp... 9 Wykaz skrótów... 13 Rozdział 1. Prawo podatkowe w systemie prawa... 15 1.1. Uwagi wprowadzające... 16 1.2. Prawo podatkowe jako gałąź prawa... 16 1.2.1. Przesłanki uzasadniające

Bardziej szczegółowo

Struktura słownika jako narzędzia pracy lingwistycznej

Struktura słownika jako narzędzia pracy lingwistycznej Weronika Szemińska Struktura słownika jako narzędzia pracy lingwistycznej Słownik jako makroznak wiedzy stanowi istotne narzędzie pracy lingwistycznej, zarówno na etapie jego konstruowania, jak i lektury.

Bardziej szczegółowo

Programowanie komputerów

Programowanie komputerów Programowanie komputerów Wykład 1-2. Podstawowe pojęcia Plan wykładu Omówienie programu wykładów, laboratoriów oraz egzaminu Etapy rozwiązywania problemów dr Helena Dudycz Katedra Technologii Informacyjnych

Bardziej szczegółowo

W obrębie polskiego języka narodowego należy wydzielić dwa systemy:

W obrębie polskiego języka narodowego należy wydzielić dwa systemy: Wykład nr 2 W obrębie polskiego języka narodowego należy wydzielić dwa systemy: a) polszczyznę ogólną (zwaną literacką); b)polszczyznę gwarową (gwary ludowe). Jest to podział dokonany ze względu na zasięg

Bardziej szczegółowo

Konsultacje obowiązkowe

Konsultacje obowiązkowe SYLABUS MODUŁU KSZTAŁCENIA Lp. Element Opis 1 Nazwa modułu Leksykologia i leksykografia 2 Instytut Humanistyczny 3 Kod PPWSZ - FP - 1 523 s 4 Kierunek, poziom i profil filologia polska, studia pierwszego

Bardziej szczegółowo

Aleksy Awdiejew. Opublikowano w: Badanie i projektowanie komunikacji, red. Michał Grech i Anette Siemes, Wrocław 2013

Aleksy Awdiejew. Opublikowano w: Badanie i projektowanie komunikacji, red. Michał Grech i Anette Siemes, Wrocław 2013 Aleksy Awdiejew Opublikowano w: Badanie i projektowanie komunikacji, red. Michał Grech i Anette Siemes, Wrocław 2013 Proces komunikacji Materialnym przejawem procesu komunikacji jest tekst rozumiany bardzo

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis modułu i programu nauczania) OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Nazwa

Bardziej szczegółowo

I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ?... 13 II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY...

I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ?... 13 II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY... I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ?.... 13 II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY............ 17 1. Niepowtarzalność języka każdego z nas.................. 17 1.1. Nasz język indywidualny...........................

Bardziej szczegółowo

Wstęp do prawoznawstwa. Metody wykładni

Wstęp do prawoznawstwa. Metody wykładni Wstęp do prawoznawstwa Metody wykładni 1 Wykładnia prawa W polskiej nauce prawa przyjęło się określać normę prawną mianem wyrażenia językowego; Wysłowienie NP następuje w AN za pomocą języka, który ze

Bardziej szczegółowo

Wymagania programowe i kryteria oceniania w sferze wiadomości i umiejętności przedmiotowych z języka niemieckiego Rok szkolny 2010/2011

Wymagania programowe i kryteria oceniania w sferze wiadomości i umiejętności przedmiotowych z języka niemieckiego Rok szkolny 2010/2011 Wymagania programowe i kryteria oceniania w sferze wiadomości i umiejętności przedmiotowych z języka niemieckiego Rok szkolny 2010/2011 Opracowanie: Agnieszka Szpakowicz Istotna uwaga: Stopień trudności

Bardziej szczegółowo

Multimedialne bazy danych. Andrzej Łachwa, WFAiIS UJ 2011

Multimedialne bazy danych. Andrzej Łachwa, WFAiIS UJ 2011 2 Multimedialne bazy danych Andrzej Łachwa, WFAiIS UJ 2011 Bazy tekstów języka naturalnego Wiele systemów wyszukiwania informacji w tekstach nie działa na oryginalnym materiale tekstowym, ale na opisach

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia nr 7. TEMATYKA: Krzywe Bézier a

Ćwiczenia nr 7. TEMATYKA: Krzywe Bézier a TEMATYKA: Krzywe Bézier a Ćwiczenia nr 7 DEFINICJE: Interpolacja: przybliżanie funkcji za pomocą innej funkcji, zwykle wielomianu, tak aby były sobie równe w zadanych punktach. Poniżej przykład interpolacji

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE RODZAJ ZAJĘĆ LICZBA GODZIN W SEMESTRZE WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM 30

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE RODZAJ ZAJĘĆ LICZBA GODZIN W SEMESTRZE WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM 30 Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa Wstęp do Kierunek Angielski Język Biznesu Forma studiów stacjonarne Poziom kwalifikacji I stopnia Rok I Semestr I Jednostka

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK POLSKI klasa pierwsza. XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Akademii Krakowskiej. Św. Jana Kantego

WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK POLSKI klasa pierwsza. XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Akademii Krakowskiej. Św. Jana Kantego WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK POLSKI klasa pierwsza XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Akademii Krakowskiej Św. Jana Kantego I. Zasady oceniania i sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych Ocenianie

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego

Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego Nauczyciel: Justyna Lisiak Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia bieżąca klasyfikacyjnych wyrażona jest w stopniach wg następującej skali: a) stopień

Bardziej szczegółowo

Praktyczna nauka drugiego języka obcego II

Praktyczna nauka drugiego języka obcego II OPIS PRZEDMIOTÓW DO PLANU STUDIÓWNA ROK AKADEMICKI 2016/2017 PLAN STUDIÓW kierunek studiów: Filologia germańska profil studiów: ogólnoakademicki stopień: II ( ) forma studiów: stacjonarne specjalność:

Bardziej szczegółowo

opracowała Agnieszka Kurzeja-Sokół

opracowała Agnieszka Kurzeja-Sokół opracowała Agnieszka Kurzeja-Sokół Informacje ogólne egzamin z j. polskiego na poziomie podstawowym jest obowiązkowy egzamin sprawdza wiedzę z zakresu szkoły podstawowej, gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej

Bardziej szczegółowo

2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta

2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Filologia, specjalność język rosyjski program język biznesu, I stopień Sylabus modułu: Wstęp do językoznawstwa (02-FL-JRB-S1-WDJ02) Nazwa

Bardziej szczegółowo

Lokalizacja Oprogramowania

Lokalizacja Oprogramowania mgr inż. Anton Smoliński anton.smolinski@zut.edu.pl Lokalizacja Oprogramowania 16/12/2016 Wykład 6 Internacjonalizacja, Testowanie, Tłumaczenie Maszynowe Agenda Internacjonalizacja Testowanie lokalizacji

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO W KLASACH I-III SZKOŁY PODSTAWOWEJ

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO W KLASACH I-III SZKOŁY PODSTAWOWEJ PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO W KLASACH I-III SZKOŁY PODSTAWOWEJ 1. Obszary podlegające ocenianiu słuchanie i słownictwo - stopniowe osłuchanie z dźwiękami i intonacją języka angielskiego

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE

ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE Koło Wiedeńskie Karl Popper Thomas Kuhn FILOZOFIA A NAUKA ZAŁOŻENIA W TEORIACH NAUKOWYCH ZAŁOŻENIA ONTOLOGICZNE Jaki jest charakter rzeczywistości językowej? ZAŁOŻENIA EPISTEMOLOGICZNE

Bardziej szczegółowo

Dydaktyka literatury i języka polskiego w świetle nowej podstawy programowej.

Dydaktyka literatury i języka polskiego w świetle nowej podstawy programowej. Dydaktyka literatury i języka polskiego w świetle nowej podstawy programowej. Prof. UO dr hab. Jolanta Nocoń Słowo klucz do świata. O kompetencji leksykalnej gimnazjalistów Warszawa 13-14.03.2015 Definicja

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Filologiczny

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Filologiczny Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Program kształcenia, załącznik nr nazwa kierunku FILOLOGIA ANGIELSKA 1. poziom kształcenia drugi. profil kształcenia ogólnoakademicki. forma prowadzenia niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

17. 17. Modele materiałów

17. 17. Modele materiałów 7. MODELE MATERIAŁÓW 7. 7. Modele materiałów 7.. Wprowadzenie Podstawowym modelem w mechanice jest model ośrodka ciągłego. Przyjmuje się, że materia wypełnia przestrzeń w sposób ciągły. Możliwe jest wyznaczenie

Bardziej szczegółowo

Koło Naukowe BAJT Wydział Lingwistyki Stosowanej U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i. Język bez granic WARSZAWA 2011 - 1 -

Koło Naukowe BAJT Wydział Lingwistyki Stosowanej U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i. Język bez granic WARSZAWA 2011 - 1 - Koło Naukowe BAJT Wydział Lingwistyki Stosowanej U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i Język bez granic WARSZAWA 2011-1 - Redaktor tomu Język bez granic Dr Marek Łukasik Projekt okładki Marzena Łukasik

Bardziej szczegółowo

GH - Charakterystyka arkuszy egzaminacyjnych.

GH - Charakterystyka arkuszy egzaminacyjnych. GH - Charakterystyka arkuszy egzaminacyjnych. A. Arkusz standardowy GH-A, B, C oraz arkusze przystosowane: GH-A4, GH-A5, GH-A6. Zestaw zadań z zakresu przedmiotów humanistycznych, skonstruowany wokół tematu

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Teoria i interpretacja literatury. Humanistyczny. Kulturoznawstwo. Studia pierwszego stopnia. ogólnoakademicki.

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Teoria i interpretacja literatury. Humanistyczny. Kulturoznawstwo. Studia pierwszego stopnia. ogólnoakademicki. pieczątka jednostki organizacyjnej Załącznik Nr 1.11 Uchwały Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Nr 12/2015/2016 z dnia 15 grudnia 2015 r. OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: Translatoryka tekstu 2. Kod przedmiotu: FAT-21 3. Okres ważności karty: 2015-2018 4. Forma : studia pierwszego stopnia

Bardziej szczegółowo

Paradygmaty programowania

Paradygmaty programowania Paradygmaty programowania Jacek Michałowski, Piotr Latanowicz 15 kwietnia 2014 Jacek Michałowski, Piotr Latanowicz () Paradygmaty programowania 15 kwietnia 2014 1 / 12 Zadanie 1 Zadanie 1 Rachunek predykatów

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASACH 1-3 NOWE ZROZUMIEĆ TEKST ZROZUMIEĆ CZŁOWIEKA POZIOM ROZSZERZONY

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASACH 1-3 NOWE ZROZUMIEĆ TEKST ZROZUMIEĆ CZŁOWIEKA POZIOM ROZSZERZONY PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASACH 1-3 NOWE ZROZUMIEĆ TEKST ZROZUMIEĆ CZŁOWIEKA POZIOM ROZSZERZONY Kryteria oceniania ucznia zostały podzielone na trzy zakresy, odpowiadające celom

Bardziej szczegółowo

Wstęp do translatoryki - opis przedmiotu

Wstęp do translatoryki - opis przedmiotu Wstęp do translatoryki - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Wstęp do translatoryki Kod przedmiotu 09.4-WH-JFZP-WDT-S16 Wydział Kierunek Wydział Humanistyczny Filologia / Język francuski

Bardziej szczegółowo

Gramatyka kontrastywna polsko-angielska. III rok filologii angielskiej studia niestacjonarne I stopnia, semestr II. Profil ogólnoakademicki 2012-2013

Gramatyka kontrastywna polsko-angielska. III rok filologii angielskiej studia niestacjonarne I stopnia, semestr II. Profil ogólnoakademicki 2012-2013 PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE I. KARTA PRZEDMIOTU: Gramatyka kontrastywna polsko-angielska III rok filologii angielskiej studia niestacjonarne I stopnia, semestr II Profil ogólnoakademicki 2012-2013 CEL PRZEDMIOTU

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO I ANGIELSKIEGO. Klasy IV-VIII. Szkoła Podstawowa w Zdunach

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO I ANGIELSKIEGO. Klasy IV-VIII. Szkoła Podstawowa w Zdunach SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO I ANGIELSKIEGO Klasy IV-VIII Szkoła Podstawowa w Zdunach I. Umiejętności uczniów podlegające sprawdzaniu i ocenianiu Podczas trwania całego procesu

Bardziej szczegółowo

Funkcje wyszukiwania i adresu PODAJ.POZYCJĘ

Funkcje wyszukiwania i adresu PODAJ.POZYCJĘ Funkcje wyszukiwania i adresu PODAJ.POZYCJĘ Mariusz Jankowski autor strony internetowej poświęconej Excelowi i programowaniu w VBA; Bogdan Gilarski właściciel firmy szkoleniowej Perfect And Practical;

Bardziej szczegółowo

O AKSJOMATYCZNYCH OPISACH JEZYKA NATURALNEGO 1

O AKSJOMATYCZNYCH OPISACH JEZYKA NATURALNEGO 1 O AKSJOMATYCZNYCH OPISACH JEZYKA NATURALNEGO 1 JERZY POGONOWSKI Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl Współczesną lingwistykę strukturalną charakteryzuje się jako naukę zajmującą się badaniem

Bardziej szczegółowo

Wstęp do Językoznawstwa

Wstęp do Językoznawstwa Wstęp do Językoznawstwa Prof. Nicole Nau UAM, IJ, Językoznawstwo Komputerowe Ósme zajęcie 24.11.2015 Morfologia: definicja "Morfologia jest działem gramatyki, której przedmiotem jest opis wewnętrznej budowy

Bardziej szczegółowo

Dyktowanie czy samodzielne myślenie? Dylematy w pracy dydaktycznej nauczycieli języka polskiego

Dyktowanie czy samodzielne myślenie? Dylematy w pracy dydaktycznej nauczycieli języka polskiego Pracownia Języka Polskiego, IBE Zofia Zasacka, Piotr Bordzoł Dyktowanie czy samodzielne myślenie? Dylematy w pracy dydaktycznej nauczycieli języka polskiego W jakim stopniu poniższe elementy procesu dydaktycznego

Bardziej szczegółowo

Student filologii przyszły nauczyciel, tłumacz czy bezrobotny

Student filologii przyszły nauczyciel, tłumacz czy bezrobotny Student filologii przyszły nauczyciel, tłumacz czy bezrobotny dr Anna Kucharska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Instytut Filologii Romańskiej Katedra Akwizycji i Dydaktyki Języków KRAJOWE

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Język obcy - Lektorat języka angielskiego. 2. KIERUNEK: Bezpieczeństwo Narodowe

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Język obcy - Lektorat języka angielskiego. 2. KIERUNEK: Bezpieczeństwo Narodowe KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Język obcy - Lektorat języka angielskiego 2. KIERUNEK: Bezpieczeństwo Narodowe 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok I i II, semestr

Bardziej szczegółowo

Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka obcego

Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka obcego Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka obcego nowożytnego w roku szkolnym 2013/2014 Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego z języka angielskiego na poziomie podstawowym Arkusz składał się z 40

Bardziej szczegółowo

I. Cele Przedmiotowego Systemu Oceniania:

I. Cele Przedmiotowego Systemu Oceniania: Przedmiotowy System Oceniania (PSO) Język angielski kl.4-6 PSO stanowi załącznik do WSO i definiuje wymagania edukacyjne, sposoby ich realizacji oraz wszystkie inne kryteria oceniania nie zawarte w WSO.

Bardziej szczegółowo

OGÓLNE JEZYKOZNAWSTWO WYKŁAD 1: PRZEDMIOT I GŁÓWNE PROBLEMY JEZYKOZNAWSTWA OGÓLNEGO. 1 Czym jest językoznawstwo ogólne? Kognitywistyka UAM, rok II

OGÓLNE JEZYKOZNAWSTWO WYKŁAD 1: PRZEDMIOT I GŁÓWNE PROBLEMY JEZYKOZNAWSTWA OGÓLNEGO. 1 Czym jest językoznawstwo ogólne? Kognitywistyka UAM, rok II JEZYKOZNAWSTWO OGÓLNE Kognitywistyka UAM, rok II WYKŁAD 1: PRZEDMIOT I GŁÓWNE PROBLEMY JEZYKOZNAWSTWA OGÓLNEGO JERZY POGONOWSKI ZAKŁAD LOGIKI I KOGNITYWISTYKI UAM 1 Czym jest językoznawstwo ogólne? Językoznawstwo

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Nauka o języku i komunikacji. 2. KIERUNEK: Nauczanie języka angielskiego na poziomie wczesnoszkolnym

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Nauka o języku i komunikacji. 2. KIERUNEK: Nauczanie języka angielskiego na poziomie wczesnoszkolnym KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Nauka o języku i komunikacji 2. KIERUNEK: Nauczanie języka angielskiego na poziomie wczesnoszkolnym 3. POZIOM STUDIÓW: studia podyplomowe 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW:

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część teoretyczna WSTĘP...

Spis treści. Część teoretyczna WSTĘP... Spis treści WSTĘP... 9 Część teoretyczna I. STAN BADAŃ... 1. Język w mediach masowych... 1.1. Język w mediach próba sprecyzowania pojęcia... 1.2. Specyfika komunikowania masowego... 1.3. Język w mediach

Bardziej szczegółowo

Umysł-język-świat 2012

Umysł-język-świat 2012 Umysł-język-świat 2012 Wykład II: Od behawioryzmu lingwistycznego do kognitywizmu w językoznawstwie Język. Wybrane ujęcia [Skinner, Watson i behawioryzm] Język jest zespołem reakcji na określonego typu

Bardziej szczegółowo

Internet Semantyczny i Logika II

Internet Semantyczny i Logika II Internet Semantyczny i Logika II Ontologie Definicja Grubera: Ontologia to formalna specyfikacja konceptualizacji pewnego obszaru wiedzy czy opisu elementów rzeczywistości. W Internecie Semantycznym językiem

Bardziej szczegółowo

O czym w Sejmie piszczy? Analiza tekstowa przemówień poselskich

O czym w Sejmie piszczy? Analiza tekstowa przemówień poselskich O czym w Sejmie piszczy? Analiza tekstowa przemówień poselskich mgr Aleksander Nosarzewski Szkoła Główna Handlowa w Warszawie pod kierunkiem naukowym dr hab. Bogumiła Kamińskiego, prof. SGH Problem Potrzeba

Bardziej szczegółowo

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny Wykład I: Czym jest język? http://konderak.eu/pwk13.html Piotr Konderak kondorp@bacon.umcs.lublin.pl p. 205, Collegium Humanicum konsultacje: czwartki, 11:10-12:40

Bardziej szczegółowo

FILOLOGIA POLSKA Rok akad. 2013/2014

FILOLOGIA POLSKA Rok akad. 2013/2014 FILOLOGIA POLSKA Rok akad. 2013/2014 OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Teorie językoznawcze 09.03.31/k,1,V Wydział Wydział Humanistyczny Instytut/Katedra Instytut Filologii Polskiej Kierunek

Bardziej szczegółowo

Wstęp do translatoryki - opis przedmiotu

Wstęp do translatoryki - opis przedmiotu Wstęp do translatoryki - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Wstęp do translatoryki Kod przedmiotu 09.4-WH-JFZP-WDT-S16 Wydział Kierunek Wydział Humanistyczny Filologia / Filologia francuska

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY WIADOMOŚCI O EPOCE wiadomości Określa ramy czasowe i genezę nazwy epoki. Wymienia głównych reprezentantów omawianych kierunków literackich. Wymienia

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH

UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH STUDIUM PRAKTYCZNEJ NAUKI JĘZYKÓW OBCYCH FORMAT EGZAMINU: EGZAMIN CERTYFIKUJĄCY Z JĘZYKA OBCEGO, POZIOM B2 Egzamin sprawdza znajomość języka obcego ogólnego na poziomie

Bardziej szczegółowo

I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ? II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY...

I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ? II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY... Spis treści I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ?... 13 II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY...17 1. Niepowtarzalność języka każdego z nas...17 1.1. Nasz język indywidualny...17 1.2. Czynniki

Bardziej szczegółowo

Założenia Polskiej Ramy Kwalifikacji

Założenia Polskiej Ramy Kwalifikacji Założenia Polskiej Ramy Kwalifikacji dr Agnieszka Chłoń-Domińczak dr Stanisław Sławiński 15 lutego 2014 roku Plan prezentacji 1. Ramy kwalifikacji jako instrument polityki na rzecz uczenia się przez całe

Bardziej szczegółowo

Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta

Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta Lp. Element Opis 1 Nazwa Przekład literacki 2 Typ obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki 4 Kod PPWSZ-FA-1-412t-s/n Kierunek, kierunek: filologia 5 specjalność, specjalność:

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Język obcy - angielski. 2. KIERUNEK: Pedagogika. 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Język obcy - angielski. 2. KIERUNEK: Pedagogika. 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Język obcy - angielski 2. KIERUNEK: Pedagogika 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok I i II, semestr 1, 2, 3 i 4 5. LICZBA PUNKTÓW

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA otrzymuje uczeń, którego wiadomości i umiejętności znacznie wykraczają poza program języka polskiego

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie materiału uczącego dla OCR w oparciu o aplikację Wycinanki.

Przygotowanie materiału uczącego dla OCR w oparciu o aplikację Wycinanki. Przygotowanie materiału uczącego dla OCR w oparciu o aplikację Wycinanki. Zespół bibliotek cyfrowych PCSS 6 maja 2011 1 Cel aplikacji Aplikacja wspomaga przygotowanie poprawnego materiału uczącego dla

Bardziej szczegółowo

dr Martyna Klejnowska-Borowska

dr Martyna Klejnowska-Borowska Linguodidactica XX DOI: 10.15290/lingdid.2016.20.12 dr Martyna Klejnowska-Borowska Centrum Języków Obcych YLC, Płock e-mail: martyna.klejnowska@gmail.com Typologia słowników terminologicznych dla celów

Bardziej szczegółowo

WSTĘP DO LITERATUROZNAWSTWA. Wiedza

WSTĘP DO LITERATUROZNAWSTWA. Wiedza WSTĘP DO LITERATUROZNAWSTWA ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu literaturoznawstwa w systemie nauk humanistycznych oraz o specyfice przedmiotowej i metodologicznej literaturoznawstwa fr/hiszp/port/wł

Bardziej szczegółowo

Narzędzia do automatycznego wydobywania słowników kolokacji i do oceny leksykalności połączeń wyrazowych

Narzędzia do automatycznego wydobywania słowników kolokacji i do oceny leksykalności połączeń wyrazowych Narzędzia do automatycznego wydobywania słowników kolokacji i do oceny leksykalności połączeń wyrazowych Agnieszka Dziob, Marek Maziarz, Maciej Piasecki, Michał Wendelberger Politechnika Wrocławska Katedra

Bardziej szczegółowo

Architektura Systemu. Architektura systemu umożliwia kontrolowanie iteracyjnego i przyrostowego procesu tworzenia systemu.

Architektura Systemu. Architektura systemu umożliwia kontrolowanie iteracyjnego i przyrostowego procesu tworzenia systemu. Architektura Systemu Architektura systemu umożliwia kontrolowanie iteracyjnego i przyrostowego procesu tworzenia systemu. Architektura jest zbiorem decyzji dotyczących: organizacji systemu komputerowego,

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wykład 3: Model związków encji.

Bazy danych. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wykład 3: Model związków encji. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Bazy danych Wykład 3: Model związków encji. dr inż. Magdalena Krakowiak makrakowiak@wi.zut.edu.pl Co to jest model związków encji? Model związków

Bardziej szczegółowo

JĘZYK NIEMIECKI liceum

JĘZYK NIEMIECKI liceum JĘZYK NIEMIECKI liceum Przedmiotowy system oceniania i wymagania edukacyjne Nauczyciel: mgr Teresa Jakubiec 1. Przedmiotem oceniania w całym roku szkolnym są: - wiadomości - umiejętności - wkład pracy,

Bardziej szczegółowo

VI KSZTAŁCENIE LITERACKIE I KULTUROWE

VI KSZTAŁCENIE LITERACKIE I KULTUROWE Kryteria ocen w klasie VI KSZTAŁCENIE LITERACKIE I KULTUROWE Wymagania konieczne ( ocena dopuszczająca) - poprawnie czyta i wygłasza z pamięci tekst poetycki -wyodrębnia elementy świata przedstawionego

Bardziej szczegółowo

WIEDZA. Odniesien ie efektów do obszaru wiedzy. Efekty kształcenia na kierunku. Opis kierunkowych efektów kształcenia

WIEDZA. Odniesien ie efektów do obszaru wiedzy. Efekty kształcenia na kierunku. Opis kierunkowych efektów kształcenia I.2 Matryca efektów kształcen Efekty kształcenia na kierunku Opis kierunkowych efektów kształcenia Odniesien ie efektów do obszaru wiedzy Biblioteka jako instytucja kultury WIEDZA W Ć K L FP1_W01 FP1_W02

Bardziej szczegółowo

MAX WEBER zainteresowania: socjologia, ekonomia polityczna, prawo, teoria polityki, historia gospodarcza, religioznawstwo, metodologia nauk

MAX WEBER zainteresowania: socjologia, ekonomia polityczna, prawo, teoria polityki, historia gospodarcza, religioznawstwo, metodologia nauk OBIEKTYWIZM W NAUCE MAX WEBER 1864 1920 zainteresowania: socjologia, ekonomia polityczna, prawo, teoria polityki, historia gospodarcza, religioznawstwo, metodologia nauk społecznych uosobienie socjologii

Bardziej szczegółowo

Wykład 4 Logika dla prawników. Nazwy, Relacje między zakresami nazw, Podział logiczny, Definicje

Wykład 4 Logika dla prawników. Nazwy, Relacje między zakresami nazw, Podział logiczny, Definicje Wykład 4 Logika dla prawników Nazwy, Relacje między zakresami nazw, Podział logiczny, Definicje Nazwy Nazwą jest taka częśd zdania, która w zdaniu może pełnid funkcję podmiotu lub orzecznika. Nazwami mogą

Bardziej szczegółowo