Dowody na wpływ mleka i innych insulinotropowych produktów mlecznych na występowanie trądziku

Transkrypt

1 Dowody na wpływ mleka i innych insulinotropowych produktów mlecznych na występowanie trądziku B. C. Melnik Trądzik młodzieńczy, najczęstsza choroba skóry w cywilizacjach zachodnich, osiągnął poziom epidemii ponad 85% nastolatków cierpi na tę chorobę, występuje także u prawie 50% dorosłych (w wieku studenckim). Trądzik nie występuje w innych krajach, w których nie spożywa się mleka, produktów mlecznych i hiperglikemicznych węglowodanów. Poprawne metodologicznie badania prospektywne opublikowane od 2005 r. dostarczają dowodów, iż składniki diety zachodniej, w szczególności mleko, produkty mleczne i diety wzbogacone węglowodanami z wysokim wskaźnikiem glikemicznym, są wiązane z występowaniem trądziku. Pokarmy insulinotropowe, zwłaszcza oczyszczony cukier, ziarna, ziemniaki, mleko i produkty mleczne są powszechnymi elementami diety zachodniej i stanowią prawie 50% poboru energetycznego na mieszkańca. W porównaniu z pojedynczymi składnikami diety, połączenie mleka z hiperglikemicznymi węglowodorami czyni możliwymi reakcje hiperinsulinomiczne. Mleko i produkty oparte na białku serwatkowym podwyższają poziom poposiłkowej insuliny i bazowego IGF-I w osoczu. Podwyższony poziom insuliny/igf-i odgrywa najważniejszą rolę w występowaniu trądziku. U pacjentów z trądzikiem stwierdzono korelację pomiędzy podwyższonym wydzielaniem łoju na twarzy a poziomem IGF-I w osoczu, ale leczenie zwalczającym nadproduktywność łoju lekiem izotretynoiną zmniejsza ten poziom. Badania epidemiologiczne potwierdziły związek pomiędzy spożyciem mleka a trądzikiem, jak również konsumpcją białek mleka a podwyższonym poziomem IGF-I w osoczu. Głównym zadaniem mleka ssaków jest wspieranie procesów wzrostu i warunków anabolicznych dla niemowląt w czasie karmienia naturalnego. Białko serwatkowe jest najsilniejszym induktorem zależnego od glukozy polipeptydu insulino tropicznego, wydzielanego przez K-komórki enteroendokrynowe, które, w zgodzie ze zhydrolizowanymi aminokwasami egzogennymi białka serwatkowego, stymulują wydzielanie pankreatycznych beta-komórek insulinowych. Podwyższony poziom insuliny/igf-i aktywuje drogę dotarcia dla kinazy fosfoinozytydów-3 (PI3)/Akt, jednocześnie redukując zawartość jądrową czynnika

2 transkrypcji FoxO1, głównego nutrigenomicznego regulatora genów, będących celem trądziku. Niedobór jądrowego FoxO1 powiązano ze wszystkimi głównymi czynnikami występowania trądziku, tj. transaktywacji receptora androgenicznego, komedogenezy, podwyższonej lipogenezy łojowej i zapalenia pęcherzykowatego. Trądzik kojarzony jest z występowaniem podwyższonego czynnika wzrostu i oporu insulinowego. Takie schorzenia, jak zespół jajników wielotorbielowatych, akromegalia i syndrom Aperta związane są ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nowotworu. Trądzik o ostrym przebiegu u mężczyzn skojarzono ostatnio z rakiem prostaty, a metaanaliza potwierdziła związek pomiędzy wysokim spożyciem produktów mlecznych a ryzykiem wystąpienia tego typu nowotworu. Ciągła, nadmierna ekspozycja ludzi z krajów zachodnich od narodzin do dorosłości najmocniejszym postnatalnym systemem czynnika wzrostu różnych gatunków ssaków jest pomijanym ryzykiem, związanym ze zdrowym odżywianiem się ludzi. Wpływ systemu czynnika wzrostu w mleku zwierzęcym na wrodzoną oś insulina/igf-i u człowieka okazuje się być główną przyczyną większości chronicznych chorób cywilizacji zachodniej. Istnieją jedynie dwa rozwiązania tego problemu: zmniejszenie spożycia mleka lub eliminacja insulino-tropowych czynników mleka. Atenuacja mechanizmów insulin tropowych bazujących na białkach serwatkowych to najważniejsze wyzwanie dla współpracy pomiędzy medycyną, odżywianiem, badaniami i biotechnologią produkcji mleka. Gdy wskaźnik insulinowy mleka zostanie poprawiony do poziomu odpowiadającemu tylko jego części węglowodorowej, wówczas ponownie przyjrzymy się twarzom bez objawów trądziku u mniej otyłych, młodych ludzi. Autor przewiduje, że mniej insulinotropowe mleko i produkty mleczne (wskaźnik insulinowy <45) będą miały ogromny wpływ na zapobieganie epidemicznym chorobom cywilizacji Zachodu otyłości, cukrzycy, raka, procesów neurodegeneratywnych i trądziku. Trądzik jest najbardziej użytecznym klinicznym i epidemiologicznym wskaźnikiem poprawnego lub niewłaściwego odżywiania u ludzi. Spadek występowania trądziku, spowodowanego niewłaściwą dietą, będzie związany ze zmniejszoną liczbą przypadków poważniejszych chorób cywilizacji zachodniej, które ujawnią się po dłuższym okresie uśpienia po szczycie trądziku w wieku młodzieńczym.

3 Rysunek 1 Wpływ konsumpcji białka mlecznego na sieć jelitowo-wysepkowo-łojowo-włosową. BTC=beat-Cellulin, AA aminokwas egzogenny, GIP polipeptyd insulinotropowy zależny od glukozy, GH hormon wzrostu, IGF-I insulinopodobny czynnik wzrostowy, IR receptor insulinowy, IGF1R receptor insulinopodobnego czynnika wzrostowego, EGFR naskórkowy receptor czynnika wzrostowego Rysunek 2 Skutki nadmiernej stymulacji sygnalizacji czynnika wzrostowego pochodzącego z mleka na drogę dotarcia dla PI3K/Akt/FoxO1.

4 Tabela 1 Prawdopodobny wpływ nadmiernego sygnalizowania, indukowanego mlekiem GIP/insulina/IGF-I w patogenezie trądziku i innych chronicznych chorób cywilizacji zachodniej. Okres prenatalny Zwiększona sygnalizacja IGF-I w grasicy; przyspieszony wzrost łożyskowy i transport glukozy u matki Okres postnatalny Podwyższone GIP, poziom insuliny i IGF-I w surowicy Okres młodzieńczy Nadmierna stymulacja sygnalizacji dojrzałości fizjologicznego czynnika wzrostowego, niedobór jądrowego FoxO1 Dorosłość Nadmierna stymulacja trzustkowych betakomórek, nadmierna stymulacja komórek śródbłonkowych i komórek mięśniowych tkanki mięśniowej gładkiej i podwyższona lipogeneza, nadmierna stymulacja sygnalizowania sieci insuliny/igf-i Nadmierna stymulacja komórek nerwowych przez insulinę/igf-i Zaburzone dojrzewanie T-komórek, upośledzona apoptoza T-komórek, zbyt szybki wzrost zarodka, zwiększona masa ciała po narodzinach Zaburzone programowanie neonatalne osi somatotropicznego IGF-I Pobudzane trądziku, podwyższone sygnalizowanie androgenu, wzmożona sebogeneza, komedogeneza, indukowana GIP dyferencjacja adypocytu i lipogenezy Wczesne starzenie się beta-komórek Stymulacja onkogennej drogi dotarcia PI3K/Akt Nierównomierność pomiędzy syntezą białek a degradacją, cukrzyca mózgu Alergia, atopia, choroby autoimmunologiczne, gigantyzm zarodkowy, skłonność do tycia, Podwyższona szybkość wzrostu długości ciała, zwiększone ryzyko wystąpienia raka, otyłości, cukrzycy, nadciśnienia Trądzik, występowanie trądziku w życiu dorosłym wczesne występowanie dziecięcej otyłości Cukrzyca typu 2 Choroba wieńcowa, wylew Pobudzanie choroby nowotworowej Wczesne występowanie procesów neurodegeneratywnych Bibliografia: 1. Cordain L, Lindeberg S, Hurtado M, et al: Acne vulgaris. A disease of Western civilization. Arch Dermatol 2002;138: Spencer EH, Ferdowsian HR, Barnard ND: Diet and acne: a review of the evidence. Int J Dermatol 2009;48: Melnik BC: FoxO1 the key for the pathogenesis and therapy of acne? J Dtsch Dermatol Ges 2010;8: Hoppe C, Mølgaard C, Dalum C, et al: Differential effects of casein versus whey on fasting plasma levels of insulin, IGF-1 and IGF-1/IGFBP-3: results from a

5 randomized 7-day supplementation study in prepubertal boys. Eur J Clin Nutr 2009;63: Melnik BC: Milk the promoter of chronic Western diseases. Med Hypotheses 2009;72: