Produkt (wyrób lub usługa) projektowanie, jakość, niezawodność, konkurencja, prognozowanie popytu, wybór i projektowanie procesu technologicznego

Transkrypt

1 Produkt (wyrób lub usługa) projektowanie, jakość, niezawodność, konkurencja, prognozowanie popytu, wybór i projektowanie procesu technologicznego prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik Łódź 2017/

2 Produkt def. (I): Produkt w marketingu, to każdy obiekt rynkowej wymiany oraz wszystko co może być oferowane na rynku. Produktem może być dobro materialne, usługa, miejsce, organizacja bądź wiedza. 2

3 Produkt def. (II): rozumie się surowce, półfabrykaty, wyroby finalne oraz zespoły i części tych wyrobów - o ile występują w obrocie Wg. Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) Warszawa

4 Podział ze względu na wykorzystanie i przeznaczenia: 1. Konsumpcyjne: powszednie: podstawowe, impulsywne, nagłej potrzeby; wybieralne: homogeniczne (jednolite), heterogeniczne; luksusowe; sporadyczne (epizodyczne); niepostrzegalne. 4

5 cd. Podział ze względu na 2. Przemysłowe: wykorzystanie i przeznaczenia: dobra inwestycyjne; produkty wyposażenia dodatkowego; surowce i materiały; półprodukty i produkty zaopatrzeniowe; usługi profesjonalne. 5

6 cd. Podział ze względu ze względu na stopień materialności: czyste produkty materialne; produkty materialne z towarzyszącymi usługami; hybrydy (pół na pół); usługi z towarzyszącymi produktami materialnymi; czyste usługi. 6

7 Struktura produktu: (zaproponowana przez Levitta w latach 80.) rdzeń - istota produktu; produkt rzeczywisty; produkt poszerzony; 7

8 cd. Struktura produktu: (opisana przez Kotlera) podstawowy pożytek; produkt podstawowy; produkt oczekiwany; produkt rozszerzony; produkt potencjalny. 8

9 Funkcje produktu: zaspokojenie potrzeby nabywcy; użyteczność produktu; łatwość użytkowania produktu; kształt i kolorystyka produktów. 9

10 Dane podstawowe wyrobu 10

11 Dane identyfikujące: indeks wyrobu, elementu, materiału; nazwa wyrobu; kod kreskowy; itd. 11

12 kod analizy ABC; Dane klasyfikujące: klasyfikacja techniczna (wózki do transportu magazynowego); kod grupy technologiczne podobnej (np. komputery stacjonarne i przenośne); grupa sprzedażowa (np. dla systemu DIY); branża zakupowa (np. sprzęt elektroniczny); itd. 12

13 Dane konstrukcyjne: numer rysunku i jego wersja; wymiary; gabaryty; niezawodność; masa; model 3D; rysunek; itd. 13

14 Dane wytwarzania: wielkość partii produkcyjnej (jednostkowa, seryjna, masowa); warianty i procesy wytwarzania (ubytkowawiórowa, ścierna, erozyjna, strumieniem energii, bezubytkowa plastyczna, odlewnictwo oraz przyrostowa np. drukarki 3D); zasoby produkcyjne; itd. 14

15 Dane o zapasach: stan magazynowy; obroty magazynowe; stany minimalne; wielkości zamówień; itd. 15

16 Dane sprzedaży: cena sprzedaży; rabaty; pakowanie; odbiorcy; transport; itd. 16

17 Dane zaopatrzenia: cena zakupu; dostawcy okres zamawiania; terminy i warunki dostawy; itd. 17

18 Dane kalkulacyjne - koszty: materiałów; robocizny; magazynowania; zużycia zasobów; utraconej sprzedaży. 18

19 cd. Cykl życia produktu z punktu wytwórczego: 19

20 Cykl życia produktu marketing: wprowadzenia produktu na rynek, sprzedaż niska; wzrost; dojrzałość, czyli nasycenie produktem; spadek (schyłek). 20

21 Cykl życia produktu marketing 21

22 Cykl życia produktu wytwarzanie + marketing: Istotne czasy w konkurowaniu: Pierwszy - szybkie produkowanie (fast to product). Drugi - szybkie wchodzenie na rynek (fast to market). 22

23 Strategie produktu: kształtowanie funkcji produktu; kształtowanie struktury asortymentowej firmy; planowanie cyklu życia produktu; kreowanie nowych potrzeb i produktów ich zaspokajających; 23

24 cd. Strategie produktu: jakość i reklama; wzór i cechy; marka i znak firmowy; opakowanie i rozmiary; serwis i gwarancja. 24

25 Przykładowe strategie produktu: utrzymywania konkurencyjności oferty; pełnego asortymentu produktu; ograniczonego asortymentu produktu; 25

26 cd. Przykładowe strategie produktu: rozszerzania linii produktów; uzupełniania linii produktów; oczyszczania linii produktów. 26

27 Baza danych (def): to zbiór wzajemnie powiązanych ze sobą i zintegrowanych z pewnej dziedziny danych lub to zbiór danych zapisanych w ściśle określony sposób w strukturach odpowiadających założonemu modelowi danych 27

28 Rodzaje baz danych: proste: bazy kartotekowe; hierarchiczne bazy danych. 28

29 Rodzaje baz danych: relacyjne (powiązane); obiektowe; relacyjno-obiektowe; strumieniowe bazy danych; temporalne bazy danych. 29

30 Zasady w relacyjnej bazie danych: każda relacja ma unikatową nazwę, każda kolumna w relacji musi mieć unikatową nazwę w ramach relacji; wszystkie zapisy tego samego typu; uporządkowanie kolumn w relacji nie ma znaczenia; każdy wiersz w relacji musi być unikatowy; uporządkowanie wierszy nie ma znaczenia. 30

31 Przykładowa struktura danych indeks materiałowy: Indeks Gatunek Nazwa Jedn. miary Z St3S Z St3S Blacha grubość 8 Blacha grubość 12 kg kg 31

32 Przykładowa struktura danych indeks materiałowy: Indeks J.m. Ilość Cena Wartość Typ dokumentu Z kg RW Z kg RW 32

33 GPC globalna klasyfikacja produktów niezbędny element rejestracji pozycji handlowych w katalogach GDSN

34 kod kreskowy; nazwa produktu; nazwa marki; Dane transakcyjne dostawcahandlowiec: informacje wymiarowo wagowe; typy opakowań; klasyfikacje lokalne klasyfikacje międzynarodowe itp. /Do tej pory wymiana takich danych odbywała się za pomocą kart produktowych (Excel-owych, a wcześniej papierowych)/.

35 Sieć Globalnej Synchronizacji Danych GDSN to: międzynarodowa sieć współpracujących ze sobą certyfikowanych katalogów elektronicznych, umożliwiająca współdzielenie informacji produktowych.

36 Ideą GDSN jest: ustrukturyzowanie wymiany informacji pomiędzy katalogami; ustrukturyzowanie wymiany informacji produktowych wprowadzanych przez dostawców/producentów; by uczestnicy posiadali w swoich wewnętrznych systemach spójne dane o konkretnych jednostkach handlowych.

37 GPC Global Product Classification (Globalna Klasyfikacja Produktów): od 2003 roku jest standardem sukcesywnie wprowadzanym również do GDSN ; obecnie, aby móc prawidłowo zarejestrować produkt w katalogu, należy wypełnić ten parametr.

38 cd. GPC - budowa: płaski systemem klasyfikacji, służący do grupowania produktów; struktura jest elastyczna i może być stosowana w całości wielostopniowo lub w części, rozpoczynając proces przeszukiwania od najniższego poziomu jednostki zwanym brick ;

39 cd. GPC pozostałe elementy struktury: atrybuty cechy istotne produktu, odnoszące się do jednej lub więcej jednostek (na przykład Oznaczenie poziomu zawartości tłuszczu );

40 cd. GPC elementy struktury: wartości zdefiniowane wartości atrybutów (na przykład dla jednostki Mleko i substytuty mleka (łatwo psujące się) wartością Atrybutu oznaczenie poziomu zawartości tłuszczu będzie Beztłuszczowe itp.).

41 Przykładowa struktura:

42 Przykładowa struktura schematu GPC: Brick kode: Opis kodu: Mleko i substytuty mleka (łatwo psujące się)

43 cd. Przykładowa struktura schematu GPC: Atrybuty : czy mleko jest zwierzęce?: zwierzęce niezwierzęce niesklasyfikowane niezidentyfikowane

44 cd. Przykładowa struktura schematu GPC: Atrybuty : zawartość tłuszczu: pełnotłuste półtłuste o obniżonej zawartości tłuszczu beztłuszczowe zredukowana zawartość tłuszczu niezidentyfikowane

45 cd. Przykładowa struktura schematu GPC: Atrybuty : czy organiczne?: tak nie niezidentyfikowane

46 cd. Przykładowa struktura schematu GPC: Atrybuty : czy probiotyczne? tak nie niezidentyfikowane

47 cd. Przykładowa struktura schematu GPC: Atrybuty : schłodzone: może być chłodzone musi być schłodzone niezidentyfikowane

48 cd. Przykładowa struktura schematu Atrybuty : GPC: źródło pochodzenia mleka: ośle wielbłądzie kozie owcze jaka klaczy owocowe warzywne ryżowe sojowe

49 Korzyści ze stosowania GPC: stanowi wspólny język w wymianie danych, ułatwiający współpracę biznesową; jest istotnym wsparciem przy realizacji programów zakupowych, dzięki ułatwieniu przeszukiwania i przeglądania danych oraz redukcji czasu potrzebnego do znalezienia właściwych danych;

50 cd. Korzyści ze stosowania GPC: umożliwia i ułatwia proces synchronizacji danych pomiędzy partnerami handlowymi, poprzez dostarczenie zaawansowanych możliwości przeszukiwania i przeglądania, wspólnej kategoryzacji; wpływa na rozwój e-handlu poprzez dostarczenie globalnego standardu przekazywania informacji o produkcie pomiędzy partnerami handlowymi, jak również pomiędzy różnymi gałęziami przemysłu;

51 Korzyści ze stosowania GPC: umożliwia poprawę integralności danych oraz redukcję kosztów związanych z wypuszczeniem produktu i jego utrzymaniem; ułatwia współpracę ze wszystkimi producentami na świecie.

52 Zadanie dla studenta: Wymień cechy dobrego (złego) wyrobu uwzględniając jego cykl życia z punktu widzenia wytwarzania. 52

53 Def. usługa : Działanie podejmowane zwykle w celach zarobkowych w celu zaspokojenia potrzeb innego człowieka lub organizacji. 53

54 cd. def usługa : O. Lange (1967) - to czynności związane z zaspokojeniem potrzeb ludzkich, nie służą one do bezpośredniej produkcji dóbr materialnych. Cz. Niewadzi (1975) - to czynności zaspokajające potrzeby ludzkie. K. Polarczyk (1971)- to praca wytwórcza. 54

55 cd. def usługa : J.B. Qeen (1988) - przedmiot wymiany między ludźmi, którego nie można sobie upuścić na nogi. J. Chmielewski (2001) wyodrębniający się sektor aktywności gospodarczej. Celem usług jest zaspokajanie rosnących materialnych i niematerialnych potrzeb. 55

56 cd. def usługa : wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym, tzn. usługi dla celów produkcji nietworzące bezpośrednio nowych dóbr materialnych; Wg Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług 56 (PKWiU) Warszawa 2015

57 cd. def usługa : wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej oraz na rzecz ludności, przeznaczone dla celów konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i ogólnospołecznej. Wg. Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) Warszawa

58 Podział usług: 1. Dla konsumentów: materialne: transport pasażerski i łączność; usługi osobiste i działalność komunalna; handel i naprawy, hotele i restauracje; niematerialne edukacja oraz ochrona zdrowia i opieka społeczna; działalność związana z rekreacją, kulturą. 58

59 cd. Podział usług: 2. Dla producentów i biznesu: transport i gospodarka magazynowa; pośrednictwo finansowe; obsługa nieruchomości; wynajem maszyn i sprzętu; informatyka i działalność pokrewna; prace badawczo-rozwojowe; działalność związana z biznesem; 59

60 cd. Podział usług: 3. Usługi ogólnospołeczne: administracja publiczna i obrona narodowa; działalność organizacji członkowskich; organizacje i zespoły narodowe. 60

61 Cechy usług wg SHIP: jednoczesność, nierozłączność (Simultaneity) - działanie, dystrybucja, konsumowanie usługi może się odbywać bezpośrednio (np. zakład fryzjerski); niejednorodność, niejednolitość (Heterogeneity) - usługa musi odpowiadać klientowi; 61

62 cd. Cechy usług wg SHIP: Niematerialność, nieuchwytność (Intangibility) niektóre usługi nie mają charakteru rzeczywistego wyrobu (np. porada u psychologa); nietrwałość (Perishability) brak możliwości przechowywania, transportowania, tworzenia zapasów. 62

63 Porównanie: 63

64 Projektowanie 64

65 Co projektujemy: To jest związane jest z: wyrobem; usługom; procesem; infrastrukturą i wyposażeniem; obsługą techniczną; itd. 65

66 Projektowanie - ogólnie: 1. Koncepcja - określone są wstępne parametry użytkowe wyrobu lub usługi, uwzględniające wymagania przyszłego użytkownika. 2. Akceptacja - ustalenie, czy planowane parametry są możliwe do osiągnięcia. Następuje ostateczne zatwierdzenie parametrów będących kompromisem pomiędzy wymaganiami a możliwościami. 66

67 cd. Projektowanie ogólnie: 3. Wykonanie - przygotowanie modeli nowych produktów do testowania, dotyczy to zarówno produktów jak i usług. 4. Przetworzenie - projekt jest przetwarzany w taką postać, jaka jest możliwa do realizacji w danej organizacji, a jednocześnie uwzględnia parametry przyjęte podczas etapu drugiego. 67

68 cd. Projektowanie ogólnie: 5. Czynności pilotowe - wytworzona zostaje pewna liczba usług, które są potrzebne do sprawdzenia poprawności projektu, przyjętych parametrów i umiejętności personelu. 68

69 Projektowanie produktu - proces rozwoju (wariant ): Dział marketingu przekazuje wymagania projektantom. Projektanci uważają wymagania za nierealne w stosunku do dysponowanych technologii i środków oraz projektują produkt spełniający nowe warunki, odpowiadające skorygowanym analizom rynku. 69

70 cd. Projektowanie produktu - proces rozwoju (wariant): Projektanci przekazują projekt wyrobu lub usługi działom organizacji produkcji i zaopatrzenia. 70

71 cd. Projektowanie produktu - proces rozwoju (wariant): Dział organizacji produkcji uważa projekt za nierealny i wprowadza własne zmiany. Dział organizacji produkcji przekazuje projekt wyrobu wraz z projektem procesu produkcji do działu produkcji. 71

72 cd. Projektowanie produktu - proces rozwoju (wariant ): Dział zaopatrzenia wraz z dostawcami wprowadza własne poprawki do projektu. Dostawcy otrzymują zamówienie na dostarczenie materiałów według nowego projektu. 72

73 cd. Projektowanie produktu - proces rozwoju (wariant): Dział operacyjny otrzymuje materiały oraz projekt procesu produkcyjnego, który trzeba ponownie rozpatrzyć. Dział operacyjny zmienia wyniki analizy rynku i projekt produktu i jest zmuszony rozpocząć produkcję nadal wprowadzając zmiany. 73

74 Sterowanie projektem - uogólnienia: 1. Żaden projekt nigdy nie będzie ostateczny, tzn. taki do którego nie można wprowadzić poprawek lub modyfikacji. 74

75 cd. Sterowanie projektemuogólnienia: 2. Niewiele projektów jest całkowicie oryginalnych. Zbadanie nowego produktu ujawni że większość technik, części lub systemów było już wykorzystywanych wcześniej. 75

76 cd. Sterowanie projektemuogólnienia: 3. W czasie projektowania występuje ciekawe zjawisko: im więcej czasu poświęca się na wykonanie jednego projektu, tym mniejszy jest wzrost jego wartości, jeżeli nie nastąpi odkrycie lub wprowadzenie nowej technologii. 76

77 cd. Sterowanie projektem- uogólnienia: 4. Warunki wewnętrzne i/lub zewnętrzne narzucają ograniczenia na czas wykonywania projektu i jego koszt. 77

78 Sposoby redukcji kosztów projektowania: korzystanie z usług specjalistów z zewnątrz; projektowanie wspomagane komputerowo; specjalizacja projektantów; 78

79 cd. Sposoby redukcji kosztów projektowania: rodzime wyroby lub usługi; system klasyfikacji i kodowania; biblioteki i usługi informacyjne. 79

80 Dane wejściowe do projektowania procesu technologicznego: Na podstawie procesu technologicznego przepisu określającego sposób wykonania konkretnych opcji (zadań) procesu podstawowego: grupa 1 rysunek konstrukcyjny wyrobu wykonywanego (części); grupa 2 określenie liczby wykonywanych wyrobów (części); 80

81 cd. Dane wejściowe do projektowania procesu technologicznego: cd. Na podstawie procesu technologicznego przepisu określającego sposób wykonania konkretnych opcji (zadań) procesu podstawowego: grupa 3 informacje o wyposażeniu systemu produkcyjnego; grupa 4 informacja o materiałach wejściowych. 81

82 Jakość 82

83 Jakość Def.: ogół cech i właściwości wyrobu lub usługi wymaganych do zaspokojenia stwierdzonych lub przewidywanych potrzeb ISO

84 Jakość: Koszty: strat na brakach wewnętrznych; strat na brakach zewnętrznych; kontroli jakościowej (odbioru jakościowego); działalności zapobiegawczej. 84

85 Koszty jakość: 85

86 Koszty jakość: 86

87 Gdzie spoczywa odpowiedzialność za jakość: najwyższe kierownictwo; marketing; funkcje badawczo-rozwojowe, projektowe i zarządzania; funkcje zarządzania działalnością podstawową. 87

88 cd. Gdzie spoczywa odpowiedzialność za jakość: zaopatrzenie; obsługa techniczna i posprzedażna; magazynowanie, transport i dystrybucja. zapewnienie jakości. 88

89 Niezawodność 89

90 Niezawodność to: zespół właściwości, które opisują gotowość obiektu i wpływają na nieuszkadzalność oraz podatność obsługową lub prawdopodobieństwo bezusterkowego funkcjonowania przez określony czas 90

91 Niezawodność w fazach cyklu życia produktu Niezawodność 91

92 Niezawodność związana jest z : uszkodzeniami, które mogą być: całkowite, częściowe, stopniowe, nagłe; analizą obejmującą: symptom uszkodzenia, skutek uszkodzenia, waga skutków uszkodzenia. 92

93 ??? Ryzyko -co mam robić? 93

94 Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu prawdopodobieństwo konsekwencji/skutku nieosiągnięcia rezultatu 94

95 Zarządzanie ryzykiem Poszukiwanie i podejmowanie działań, które powinny zabezpieczyć decydenta przed poniesieniem strat większych niż te, które dopuszcza przyjęty przez niego poziom bezpieczeństwa. 95

96 Zarządzanie ryzykiem obejmuje: identyfikację analizę (procesy, wyroby, dostawcy), planowanie, redukowanie, monitorowanie, kontrolowanie, dokumentowanie. 96

97 Klasyfikacja ryzyka zlecenie produkcyjne: zawarcia umowy; zasobów; dostawców; logistyki; produktu; procesu; serwisu. 97

98 Normalizacja 98

99 Normalizacja def. (I): działalność zmierzająca do uzyskania optymalnego, w danych okolicznościach, stopnia uporządkowania w określonym zakresie, poprzez ustalenie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub mogących wystąpić problemów. 99

100 Normalizacja def. (II): Działalność polegająca na analizowaniu wyrobów, usług i procesów w celu zapewnienia: funkcjonalności i użyteczności, zgodności (kompatybilności) i zamienności, bezpieczeństwa użytkowania, ograniczenia (zbędnej) różnorodności. 100

101 Etapy normalizacji: klasyfikacja, czyli grupowanie według podobieństwa cech charakterystycznych dla produktu; unifikacja, czyli ujednolicanie cech konstrukcyjnych i wymiarowych części maszyn w celu umożliwienia ich zamienności; typizacja, czyli ujednolicenie konstrukcji w celu uproszczenia produkcji (i obniżenia kosztów) oraz ułatwienia eksploatacji. 101

102 Cel norm: racjonalizacja produkcji i usług poprzez stosowanie uznanych reguł technicznych lub rozwiązań organizacyjnych; usuwanie barier technicznych w handlu i zapobieganie ich powstawaniu; Ustawa z dn. 12 września 2002 r. o normalizacji 102

103 cd. Cel norm: zapewnienie ochrony życia, zdrowia, środowiska i interesu konsumentów oraz bezpieczeństwa pracy; poprawa funkcjonalności, kompatybilności i zamienności wyrobów, procesów i usług oraz regulowania ich różnorodności; Ustawa z dn. 12 września 2002 r. o normalizacji 103

104 cd. Cel norm: zapewnienie jakości i niezawodności wyrobów, procesów i usług, działanie na rzecz uwzględnienia interesów krajowych w normalizacji europejskiej i międzynarodowej, ułatwienie porozumiewania się przez określanie terminów, definicji, oznaczeń i symboli do powszechnego stosowania. Ustawa z dn. 12 września 2002 r. o normalizacji 104

105 Rodzaje norm: normy podstawowe, które obejmują ogólne postanowienia dotyczące określonej dziedziny; normy terminologiczne obejmujące definicje terminów wraz z objaśnieniami; normy badań, w których zawarte są metody prowadzenia określonych badań; 105

106 cd. Rodzaje norm: normy wyrobu lub usługi określające wymagania odnośnie konkretnego rodzaju wyrobu; normy procesu opisujące wymagania, które zapewnić mają funkcjonalność procesu; 106

107 Rodzaje norm: normy interfejsu, które określają wymagania odnośnie kompatybilności wyrobów w miejscach ich łączenia; normy danych, które zawierają wykazy cech, właściwości, które powinny zostać sparametryzowane w celu określenia wyrobu lub usługi. 107

108 Konkurencja 108

109 Przewaga konkurencyjna organizacji to: wykonywane zadania lub wytwarzane produkty, które stawiają daną organizację w lepszej pozycji niż konkurencję. 109

110 Czynniki mające wpływ na przewagę konkurencyjną: produkt (wyraźne funkcje i unikatowe cechy użytkowe), personel (umiejętności i wyszkolenie), przedsiębiorstwo (określone funkcje/ operacje i technologia), 110

111 cd. Czynniki mające wpływ na przewagę konkurencyjną: programy/plany (szybkość i dokładność dostaw oraz zaopatrzenia); procesy (określone sposoby organizacji pracy). 111

112 Kierunki osiągania przewagi konkurencyjnej: rozpoznanie czynników konkurencyjności przedsiębiorstwa; powiązanie poziomu technologicznego produktów z efektami na rynku; 112

113 cd. Kierunki osiągania przewagi konkurencyjnej: uzyskanie jakościowego podejścia do tworzenia przewagi konkurencyjnej; umiejętność formułowania strategii konkurencyjnej firmy. 113

114 Rodzaje konkurencji: w ramach marki; w ramach formy produktu (wśród wyrobów służących temu samemu celowi); 114

115 cd. Rodzaje konkurencji: w ramach gałęzi (obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa wytwarzające ten sam produkt); ogólna. 115

116 Bariery wejścia i wyjścia: określają przeszkody, jakie firmy konkurencyjne napotykają wchodząc na dany segment rynku, bądź chcąc go opuścić. 116

117 Wysokość bariery wejścia zależy wielu zmiennych: ekonomii skali produkcji (w połączeniu z krzywą doświadczenia); koszty zamiany - czyli ile kosztuje rezygnacja z jednego dostawcy i wybór innego - na rynku dóbr przemysłowych są to wysokie koszty, a na rynku dóbr konsumpcyjnych niewielkie; 117

118 cd. Wysokość bariery wejścia zależy od wielu zmiennych: wymogi kapitałowe; regulacje rządowe, np. kontyngenty (ograniczenia ilościowe); 118

119 cd. Wysokość bariery wejścia zależy od wielu zmiennych: dostęp do kanałów dystrybucji; dostęp do technologii; oczekiwane działania odwetowe - przekonanie o silnym odwecie może odstraszać;. 119

120 cd. Wysokość bariery wejścia zależy od wielu zmiennych: siła marek produktów; cena zapobiegająca wejściu; doświadczenie; polityka rządowa. 120

121 Prognozowanie 121

122 Prognozowanie (predykcja) def.: Naukowy sposób przewidywania, w jaki sposób będą kształtowały się w przyszłości procesy lub zdarzenia mające wpływ na produkcje. 122

123 cd. Prognozowanie def.: Sztuka przewidywania zachowania się nabywców, przyszłego stanu rynku, relacji podaży i popytu oraz spodziewanej koniunktury gospodarczej na obszarach działania przedsiębiorstwa. 123

124 Czynniki wpływające na prognozowanie: czynniki zewnętrzne (inaczej egzogeniczne), czynniki wewnętrzne (inaczej endogeniczne). 124

125 Proces prognozowania etapy: definiowania problemu (określenie zjawiska, celu i okresu prognozy); zebrania danych i ich analiza (znalezienie czynników mających wpływ na prognozę); 125

126 cd. Proces prognozowania etapy: wyboru metody i budowy modelu prognostycznego; postawienia prognozy; oceny jakości prognozy. 126

127 Kryteria klasyfikacji: 1. Okres: krótkoterminowe - do 12 miesięcy, średnioterminowe - od 1 do 5 lat, długoterminowe - powyżej 5 lat. 127

128 cd. Kryteria klasyfikacji: 2. Charakter: ilościowe: punktowe (liczba), przedziałowe (przedział liczbowy), jakościowe (wynik prognozy wyrażony słownie). 128

129 cd. Kryteria klasyfikacji prognoz: badawcze, identyfikujące zdarzenia i ich warianty, ostrzegawcze, uprzedzające o możliwości wystąpienia niepożądanych wydarzeń, normatywne, służące do dokonywania wyboru (programowania przyszłości). 129

130 Metody prognozowania def. Sposób przetwarzania informacji opisujących sytuację prognostyczną w prognozę, dostosowany do przyjętej zasady prognozowania. 130

131 Prognozowanie na podstawie szeregów czasowych bez tendencji: metoda naiwna; metoda średniej ruchomej prostej; metoda średniej ruchomej ważonej; prosty model wyrównywania wykładniczego; 131

132 Prognozowanie ilościowe: Metody matematyczne i statystyczne: 1. zmienna ciągła: modele trendu; analizę harmoniczną; analizę regresji; metodę najmniejszych kwadratów; 132

133 cd. Prognozowanie ilościowe: Metody matematyczne i statystyczne: 2. zmienna dyskretna: modele probitowe; modele logitowe; analiza dyskryminacyjna; 133

134 Prognozowanie jakościowe (heurystyczne): Wyróżnia się: metody bezpośrednie, wykorzystujące dane nt. dotychczasowego przebiegu procesu, 134

135 cd. Prognozowanie jakościowe (heurystyczne): Wyróżnia się: metody pośrednie wykorzystujące dane, metody analogowe (prognozowanie analogowe). 135

136 Ocena dokładności prognozy: Dokładność prognozy można ocenić: ex post badając odchylenie prognozy od rzeczywistej wartości, ex ante wyznaczając możliwy błąd prognozy na etapie prognozowania. 136

137 Dziękuję za uwagę 137