Systemy rurowe UPP. Instrukcja zgrzewania elektrooporowego

Transkrypt

1 Systemy rurowe UPP Instrukcja zgrzewania elektrooporowego Franklin Fueling Systems 3760 Marsh Rd. Madison, WI 53718, USA Tel.: Faks:

2 Bezpieczeństwo Ważne! Systemy UPP mogą być instalowane wyłącznie przez odpowiednio przeszkolonych i certyfikowanych instalatorów. Postępowanie niezgodne z instrukcją instalacji spowoduje unieważnienie gwarancji oraz certyfikatu instalatora! Bezpieczeństwo podczas zgrzewania elektrooporowego Zgrzewarki UPP nie mogą być używane w Strefie 1 lub Strefie 0 (definicje obszarów niebezpiecznych pochodzą z Dyrektywy Europejskiej 1999/92/WE, natomiast wytyczne znajdują się w APEA Blue Book (Niebieska Księga APEA), wydanie 2.). Należy dopilnować, aby zgrzewarki było podłączone do źródła zasilania zgodnego z wymaganiami określonymi w podręczniku użytkownika, wymaganiami władz lokalnych oraz przepisów regionalnych. Ważnym wymaganiem dotyczącym każdego rodzaju systemu rur jest bezpieczne uziemienie wszystkich komponentów metalowych. Metalowe komponenty, jak również ogólnie materiały przewodzące, ze względu na wysoką pojemność mogą gromadzić dużą ilość energii elektrostatycznej (na elementach przewodzących widoczne są przeskakujące iskry). Wszystkie odsłonięte części metalowe wykorzystywane w instalacjach wykonanych z systemu UPP powinny być odpowiednio uziemione przy pomocy właściwego uziomu, a ich potencjał powinien być równy potencjałowi innych części metalowych w bezpośrednim pobliżu. Do zgrzewania rur UPP można wykorzystywać WYŁĄCZNIE zgrzewarki FFS EF1-110 lub EF Zgrzewarek tych NIE WOLNO używać do pracy przy rurach lub kształtkach innych producentów. Bezpieczeństwo chemiczne W przypadku używania środków chemicznych (np. acetonu) podczas instalacji produktów wchodzących w skład systemów UPP, należy postępować zgodnie ze wszystkimi wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa znajdującymi się na pojemnikach środków chemicznych lub w załączonych dokumentach. Przestrzenie zamknięte Niektóre instalacje produktów UPP mogą być wykonywane w zamkniętych przestrzeniach, w których może wystąpić niedobór tlenu oraz stężenie toksycznych oparów. Takie warunki pracy są szczególnie niebezpieczne w związku z czym konieczne jest przestrzeganie wszystkich lokalnych wymogów dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa pracy. Obchodzenie się z materiałami Środki ochrony Przez cały czas pracy należy stosować środki ochrony indywidualnej zgodnie z lokalnymi wymaganiami dotyczącymi zdrowia i bezpieczeństwa. Dane dotyczące bezpieczeństwa materiałów Należy zagwarantować dostępność i stosowanie wszystkich danych dotyczących bezpieczeństwa podczas instalacji systemów UPP (karty charakterystyki mogą być pobrane na stronie internetowej UPP). Transport i przechowywanie Produkty UPP należy przewozić i przechowywać zgodnie z wytycznymi zapisanymi w Sekcji 1. Ciężkie przedmioty Ciężkie przedmioty należy przenosić z wykorzystaniem odpowiednich urządzeń dźwigowych obsługiwanych przez upoważnionych pracowników. 2

3 Treść Bezpieczeństwo...2 Informacje ogólne...4 Wytyczne dotyczące instalacji...4 Instrukcja zgrzewania elektrooporowego...4 Omówienie procedury zgrzewania elektrooporowego...5 Przygotowanie do zgrzewania...6 Cięcie rury...6 Skrobanie...6 Czyszczenie...7 Zaznaczanie głębokości osadczej...7 Zaznaczanie głębokości osadczej przy wstępnym montażu... 7 Mocowanie klamrą...8 Zgrzewanie...8 Weryfikacja zakończenia zgrzewania...9 Zgrzewanie rury dwupłaszczowej i kształtek

4 Informacje ogólne Wykonanie rury UPP z polietylenu umożliwia wykonanie wszystkich połączeń techniką zgrzewania elektrooporowego. Wykonane w ten sposób połączenia są bardziej wytrzymałe od samej rury i absolutnie szczelne. Zgrzewanie elektrooporowe można wykonać w sposób szybki i prosty, korzystając ze specjalistycznych narzędzi oferowanych przez Franklin Fueling. Dostępna jest szeroka gama kształtek, od prostych złączek (do łączenia rur) do końcówek zgrzewanych (kończących rury dwupłaszczowe) oraz uszczelnień przejśc przez ścianki. Wytyczne dotyczące instalacji Celem wykonania poprawnej instalacji należy postępować zgodnie z poniższymi wytycznymi: Instrukcja zgrzewania elektrooporowego Przed rozpoczęciem instalacji rur i kształtek należy w miejscu wykonywania prac zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia i urządzenia. Podstawowe narzędzia instalacyjne to: Zgrzewarka UPP Obcinak do rur Skrobak Rozpuszczalnik do odtłuszczenia Zaciski proste i kątowe Marker permanentny lub odpowiedni ołówek (biały, żółty lub czerwony) Taśma miernicza Szczegółowe informacje dotyczące wyżej wymienionych narzędzi podano w kolejnych sekcjach. Wszystkie rury muszą być cięte pod kątem prostym. Wszystkie rury muszą zostać oskrobane w celu usunięcia utlenionego obszaru przed zgrzewaniem. Wszystkie kształtki zgrzewne (mufy, kolana zgrzewne etc) wcześniej rozpakowane lub w uszkodzonych opakowaniach muszą zostać oskrobane przed zgrzewaniem. Rury i kształtki muszą zostać oczyszczone acetonem na powierzchniach styku. Wszystkie złącza należy wykonać przy rurze umieszczonej w kształtce do pełnej, oznaczonej wcześniej głębokości osadczej. Podczas zgrzewania i stygnięcia złącza nie mogą podlegać żadnym naprężeniom. 4

5 Omówienie procedury zgrzewania elektrooporowego 1 2 Zmierz i utnij rurę w odpowiednim miejscu, z zachowaniem poprawnej głębokości osadczej. Przy pomocy jednego ze skrobaków znajdujących się w skrzynce instalacyjnej UPP przygotuj rury i kształtki do zgrzewania. 3 4 Wyczyść oskrobane powierzchnie rury/ kształtki przy pomocy niepylącej szmatki zwilżonej acetonem. Zmierz i zaznacz na rurze odpowiednią głębokość wsunięcia do kształtki (głębokości osadczej). 5 6 Wyczyść wnętrze kształtki do zgrzewania acetonem. Zmontuj złącze i unieruchom je zaciskami. Sprawdź, czy rura została wsunięta do oznaczonego miejsca. 7 8 Podłącz zgrzewarkę do złącza unieruchomionego zaciskami i postępuj zgodnie z instrukcją obsługi zgrzewarki. Upewnij się, że użyte zostały odpowiednie kable do zgrzewania. Uwaga: Na ilustracji pokazano zgrzewarkę walizkową EF Można także użyć zgrzewarki ręcznej EF Sprawdź, czy nie nastąpiło przesunięcie w stosunku do oznaczonej głębokości osadczej. Sprawdź, czy wskaźniki zakończenia zgrzewania ( piny ) wyszły na równą wysokośc. Poczekaj, aż zgrzew ostygnie do temperatury otoczenia. Przez co najmniej 20 minut po zakończeniu zgrzewania złącze nie powinno podlegać żadnym naprężeniom. 5

6 Przygotowanie do zgrzewania Cięcie rury Rura wewnętrzna (jednopłaszczowa) Utnij rurę wewnętrzną, korzystając z odpowiednich nożyc. Do cięcia rur nie wolno wykorzystywać piły ręcznej. Narzędzia do cięcia rur UPP gwarantują uzyskanie za każdym razem prostego cięcia i brak zadziorów dzięki czemu ucięta rura doskonale pasuje do kształtek. Skrobanie powierzchni Skrobanie powierzchni rur i kształtek należy wykonywać dokładnie w opisany tu sposób, tak aby usunąć warstwę utlenionego materiału powstającego na powierzchni rury pod wpływem oddziaływania powietrza. Obecność utlenionego materiału obniża jakość zgrzewu i konieczne jest jego usunięcie. Uwaga: Nie zezwala się w żadnych okolicznościach na użycie papieru ściernego do oczyszczania (skrobania) jakichkolwiek rur UPP. Rura wewnętrzna (jednopłaszczowa) Rura jednopłaszczowa musi zostać oskrobana przy pomocy s krobaka. Narzędzie to umożliwia usunięcie zewnętrznej warstwy utlenionego polietylenu na odcinku rury wsuwanym do kształtki. Cięcie rury wewnętrznej przy pomocy nożyc Dostępne są dwa różne nożyce do cięcia rur, przeznaczone do różnych średnic rur. Narzędzie Średnica rury (mm) Średnica rury (cal) P.CUT ½-4 P.CUT MED Rura osłonowa (dwuścienna) Przetnij rurę osłonową dokładnie w ten sam sposób co rurę wewnętrzną, przy pomocy nożyc do cięcia rur UPP. Podczas cięcia rury dwupłaszczowej możliwe jest przecięcie obu rur za jednym razem. Należy zwrócić na to uwagę, jeśli rura wewnętrzna ma być dłuższa niż rura osłonowa (w studzienkach itp.). Skrobanie powierzchni rury jednopłaszczowej UPP przy pomocy skrobaka. Rura osłonowa (dwuścienna) Rurę osłonową należy oczyścić przy pomocy skrobaka ręcznego (SCR.HAR). Warstwę utlenionego plastiku należy usunąć z rury w miejscu w którym montowana jest kształtka. Oczyszczanie powierzchni rury osłonowej UPP przy pomocy skrobaka ręcznego Cięcie rury osłonowej przy pomocy narzędzia do cięcia UPP Rura typu dukt Nożycami do cięcia rur UPP nie można ciąć rur karbowanych typu dukt. Do cięcia rur typu dukt należy użyć piły ręcznej, wykorzystując karby jako elementy prowadzące w celu uzyskania czystego i prostego cięcia. 6

7 Kształtki niezgrzewane Kształtki niezgrzewane (tzn. wymagające złączki zgrzewanej do wykonania połączenia), jeśli zostały dostarczone bez opakowania, muszą być oczyszczone przed zgrzewaniem przy pomocy skrobaka ręcznego. Zaznaczanie głębokości osadczej Zaznacz głębokość wsunięcia na końcach rury przy pomocy markera trwałego lub odpowiedniego ołówka oraz linijki. Oczyszczanie powierzchni kształtki niezgrzewanej przy pomocy skrobaka ręcznego Polietylenowa część tych złączek musi być oczyszczona przy pomocy skrobaka ręcznego w celu usunięcia warstwy utlenionego polietylenu na całej powierzchni styku. Kształtki zgrzewane Kształtki zgrzewane to elementy z wbudowanym drutem grzewczym, które nie wymagają skrobania przed ich użyciem. Muszą być jednak odtłuszczone za pomocą rozpuszczalnika (patrz poniżej). Czyszczenie Aby wyeliminować możliwość występowania tłuszczu, wilgoci lub brudu na powierzchni styku, należy wcześniej wyczyścić wszystkie elementy. Dopuszcza się stosowanie następujących rozpuszczalników: Aceton (preferowany) Alkohol izopropylowy Użycie markera do zaznaczenia głębokości wsunięcia (osadczej) W poniższej tabeli pokazano poprawną głębokość wsunięcia rur do kształtek zgrzewnych. Opis Mufa zgrzewna kolanko zgrzewne 90º kolanko zgrzewne 45º Ø mm Kod produktu Długość wsuwania mm Cale / / / EIF / EIF / EIF / EIF / EIF / EIF / EIF /4 Zaznaczanie głębokości osadczej przy wstępnym montażu Głębokość wsunięcia można także zaznaczyć poprzez włożenie oczyszczonej rury do końca do kształtki i oznaczenie głębokości wsunięcia na obwodzie rury. Użycie szmatki nasączonej acetonem do oczyszczenia wnętrza elementu zgrzewanego. NIE WOLNO używać rozpuszczalników pozostawiających warstwę oleju na powierzchni złącza, takich jak terpentyna, ropa naftowa, trójchloroetan lub rozcieńczalniki syntetyczne. Powierzchnie, które należy wyczyścić obejmują: wszystkie powierzchnie rur i kształtek oczyszczone skrobakiem, wnętrze kształtek zgrzewanych. Po oczyszczeniu powierzchni rur i kształtek, które mają być zgrzewane należy unikać dotykania ich lub kontaktu z elementami mogącymi spowodować ich zanieczyszczenie tłuszczem, brudem itp. Uwaga: W przypadku opadów atmosferycznych, należy chronić kształtki przed zamoczeniem. Woda znajdująca się w kształtkach może zanieczyścić zgrzew i spowodować jego uszkodzenie. Zaznaczanie głębokości wsunięcia Narysuj linię dokoła miejsca złącza rury i kształtki. Uwaga: W przypadku stosowania tej metody należy upewnić się, że rura została wsunięta do końca. Pełne wsunięcie rury można sprawdzić wzrokowo, można też sprawdzić czy czuć, że rura weszła na pełną głębokość. 7

8 Unieruchomienie zaciskami Sprawdź poprawność ustawienia zestawu zarówno w pionie, jak i w poziomie, i upewnij się, że nie podlega on żadnym obciążeniom powodującym wygięcie lub deformację złącza przed zastygnięciem zgrzewu. Przy pomocy zacisków unieruchom złącze w odpowiedniej pozycji, tak aby uniemożliwić jego ruch podczas zgrzewania i stygnięcia zgrzewu. Jeśli użycie zacisku jest niemożliwe, na przykład w małym zbiorniku, należy zastosować inne sposoby eliminacji naprężeń w złączu. Zaciski śrubowe Zaciski śrubowe na niektórych kształtkach są stosowane do przytrzymania rury w celu jej unieruchomienia zaciskiem. Rura może podlegać wstępnym naprężeniom, które mogą lekko wysunąć rurę przed unieruchomieniem zaciskiem. Dokręć śruby w celu przytrzymania rur podczas instalacji zacisków. Zgrzewanie Informacje ogólne Inteligentne zgrzewarki do UPP o napięciu 230 V i 115 V dostarczają precyzyjną dawkę energii elektrycznej do poprawnego zgrzania elementów UPP. Wytworzone ciepło powoduje stopienie powierzchni rury i złącza, łącząc je w jednorodną całość. Po zgrzewaniu połączone polietylenowe elementy zastygają, tworząc jednorodne połączenie, które jest bardziej wytrzymałe od rury i kształtki. Uwaga: Zgrzewarki UPP wytwarzają prąd stały. Komponentów UPP nie wolno zgrzewać korzystając ze zgrzewarek innych firm. Oba rodzaje zgrzewarek mogą być zasilane z sieci elektrycznej lub z generatora prądu. Zgrzewarki mierzą temperaturę otoczenia oraz wartości oporności kształtek zgrzewnych. Należy się upewnić, iż zgrzewarka i zgrzewane elementy mają zbliżoną temperaturę. Mostkowanie Przy pomocy przewodów mostkujących można jednocześnie zgrzewać maksymalnie trzy złączki lub kształtki zgrzewane do rur jednopłaszczowych. Większość złączek i kształtek zgrzewanych mają zapisany numer wskaźnika oporności: tzn. 6. Całkowita wartość numeru wskaźnika oporności trzech zgrzewanych elementów nie może przekraczać 10. Jeśli dana kształtka nie ma numeru wskaźnika oporności, należy przyjąć, że numer ten wynosi 10. Numery wskaźników oporności określono w poniższej tabeli. 8 Zainstalowany zacisk kątowy Zainstalowany zacisk prosty Opis Numer części Numer wskaźnika oporności Mufa zgrzewna Mufa zgrzewna Mufa zgrzewna Mufa zgrzewna Mufa zgrzewna Mufa zgrzewna Kolanko zgrzewne 90º EIF 4 Kolanko zgrzewne 90º EIF 5 Kolanko zgrzewne 90º EIF 10 Kolanko zgrzewne 90º EIF 10 Kolanko zgrzewane 45º EIF 5 Kolanko zgrzewane 45º EIF 10 Kolanko zgrzewane 45º EIF 10 Trójnik zgrzewny EIF 7 Trójnik zgrzewny EIF 5 Trójnik zgrzewny EIF 10 Trójnik zgrzewny EIF 10 Redukcja zgrzewana EIF 5 Redukcja zgrzewana EIF 10 Zgrzewne uszczelnienie przejścia Kołnierz Zgrzewne uszczelnienie przejścia Kołnierz Zgrzewne uszczelnienie przejścia Kołnierz Zgrzewne uszczelnienie przejścia Kołnierz 308 3

9 Tabela kabli do zgrzewania Typ kształtki Kolor kabla do zgrzewania Rozmiar bolca do zgrzewania (mm) Prąd (A) Czas zgrzewania przy temp. 20ºC (w sekundach) Kształtki do rur wewnętrznych Czerwony i osłonowych Gemini Osłonowe Zielony Komora zgrzewania Biały 2, Weryfikacja zakończenia zgrzewania Pierwszą wskazówką udanego wykonania zgrzewu jest zapalenie się zielonej diody LED. Większość kształtek zgrzewanych ma wbudowane wskaźniki zgrzewania. Po zakończeniu zgrzewania środek wskaźnika powinien wystawać ponad otaczającą powierzchnię. Wskaźnik zgrzewania ( pin ) (przed zgrzewaniem) Duża średnica (10 A) Czarny Uwaga: Wartość oporności wynosząca X oznacza, że nie oznaczono wartości oporności na kształtce. W takim przypadku należy zakładać, że wartość ta równa jest 10. Podłącz przewody biegnące od zgrzewarki do kształtek zgodnie z powyższą tabelą. Przewody powinny być zamocowane w sposób stabilny. Bardzo ważne jest, aby używać odpowiednich kabli. Proces zgrzewania Po włączeniu zgrzewarki wciśnij włącznik w celu rozpoczęcia procesu zgrzewania. Czas zgrzewania określa zgrzewarka i nie ma potrzeby jego regulacji. Uwaga: Przed wciśnięciem włącznika na zgrzewarce musi palić się zielona lampka określająca jej gotowość do pracy. Włącznik należy wcisnąć na chwilę, a potem szybko go zwolnić. Lokalizacja wskaźnika zgrzewu Wskaźnik zgrzewania ( pin ) (po zgrzewaniu) Na wyświetlaczu zgrzewarki pokazany zostanie proces zgrzewania. Po zakończeniu zgrzewania dobrą praktyką jest zapisanie czasu na kształtce w celu określenia momentu, w którym możliwe będzie zdjęcie zacisków. Przed zdjęciem zacisków należy odczekać 20 minut, aż zgrzew ostygnie. Resetowanie zgrzewarki Pomiędzy kolejnymi operacjami zgrzewania należy zawsze zresetować zgrzewarkę poprzez naciśnięcie i przytrzymanie włącznika przez 3 sekundy. Wskaźnik zgrzewu po zakończeniu zgrzewania Pełna procedura kontroli znajduje się w sekcji dotyczącej próby szczelności. Wyszukiwanie i usuwanie usterek Pełne informacje dotyczące pracy zgrzewarki oraz kodów błędów znajdują się w dokumentacji zgrzewarki. W przypadku przerwania zasilania podczas wykonywania zgrzewu należy odczekać przynajmniej godzinę, aż kształtka ostygnie, a następnie rozpocząć ponownie proces zgrzewania. 9

10 Zgrzewanie rury dwupłaszczowej i kształtek 5. Wyczyść rurę wewnętrzną acetonem. Do zgrzewania rur osłonowych należy używać zielonych kabli. Na wyświetlaczach niektórych zgrzewarek pokazuje się napis: Tryb rury osłonowej (Secondary Mode), a po pięciu sekundach Podłącz element zgrzewany (Connect welding element). Procedura 1. Utnij rurę koncentryczną na odpowiedniej długości przy pomocy obcinarki w sposób pokazany poniżej. Wyczyść rurę osłonową acetonem. 6. Wstępnie wyczyść rurę osłonową na odcinku 200 mm (8,0") od końca. 7. Wyczyść zwężkę acetonem i nasuń ją na rurę osłonową. Cięcie rury osłonowej 2. Ustaw lub przesuń rurę osłonową do tyłu o 40 mm. (1 9 / 16 "). 40 mm (1 9 / 16 ") Ustawianie lub przesuwanie rury osłonowej 3. Przygotuj rurę wewnętrzną i osłonową przy pomocy zdzieraka. 4. Rurę osłonową należy oczyścić na odcinku 150 mm (6,0") od jej końca. Nasuwanie zwężki na rurę osłonową 8. Upewnij się, że odcinek kolanka lub trójnika do zgrzewania z rurą wewnętrzną mają wymiar min. 30 mm (1 3 / 16 ") i utnij je na odpowiedniej długości. 30 mm (1 3 / 16 ") 150 mm (6,0") Pomiar odcinka do zgrzania wewnętrznej Oczyszczanie rury osłonowej zdzierakiem 10

11 9. Przygotuj odcinki do zgrzania rury wewnętrznej i osłonowej trójnika/kolanka, korzystając ze skrobaka. Oczyszczanie rury wewnętrznej i osłonowej skrobakiem 10. Wyczyść odcinek kolanka/trójnika do zgrzewania z rurą wewnętrzną acetonem. 11. Wyczyść odcinek kolanka/trójnika do zgrzewania z rurą osłonową acetonem. 15. Przed rozpoczęciem zgrzewania sprawdź, czy zwężka do rury osłonowej została zamocowana w odpowiednim miejscu nad obszarem wyczyszczonym skrobakiem na rurze osłonowej. 16. Wykonaj zgrzewanie złączek rury wewnętrznej. 17. Po zakończeniu zgrzewania poczekaj co najmniej 30 minut, aż zgrzew ostygnie. 18. Jeśli zajdzie taka potrzeba, nie wykonuj zgrzewu rury osłonowej do czasu przeprowadzenia kontroli rury wewnętrznej. 19. Przetrzyj wnętrze zwężki i odcinek kolanka/ trójnika do zgrzewania z rurą acetonem. Czyszczenie acetonem 12. Wyczyść złączkę zgrzewaną do rury wewnętrznej acetonem. 13. Zamontuj złączki na odcinku kolanka/trójnika do zgrzewania z rurą wewnętrzną. Czyszczenie wnętrza rury osłonowej 20. Nasuń zwężkę w odpowiednim miejscu (do końca). 21. Wykonaj zgrzew rury osłonowej. 22. Przed narażeniem złącza na jakiekolwiek naprężenia odczekaj co najmniej 30 minut, aż złącze ostygnie. Zmontowane kształtki do rur osłonowych. Czyszczenie złączki zgrzewanej acetonem 14. Włóż rurę wewnętrzną do złączki zgrzewanej (do końca). Wkładanie rury wewnętrznej do złączki 11

12 FFS Rev Marsh Road Madison, WI 53718, USA Tel.: Faks: Tel.: USA i Kanada Tel.: Meksyk Franklin Fueling Systems GmbH Rudolf-Diesel-Strasse Wittlich, NIEMCY Tel.: Faks: Franklin Fueling Systems (XML) 8 Olympus Close Whitehouse Industrial Estate Ipswich, Suffolk IP1 5LN Wielka Brytania Tel.: Faks: