Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (t.j.: Dz.U. z 2013 poz. 1409) Art. 5 PB: Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami

Transkrypt

1 st. kpt. mgr inż. Maciej Chilicki Rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych nr upr. 612/2014

2 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (t.j.: Dz.U. z 2013 poz. 1409) Art. 5 PB: Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej,

3 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (t.j.: Dz.U. z 2016 poz. 290) zapewniając spełnienie wymagań podstawowych dotyczących spełnienie wymagań podstawowych : a) nośności i stateczności konstrukcji, b) bezpieczeństwa pożarowego, c) bezpieczeństwa użytkowania,

4 207 ust. 1. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru: 1) nośność konstrukcji przez czas wynikający z rozporządzenia, 2) ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku, 3) ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie budynki, 4) możliwość ewakuacji ludzi, a także uwzględniający bezpieczeństwo ekip ratowniczych.

5 11 ust. 1. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien być wznoszony poza zasięgiem zagrożeń i uciążliwości określonych w przepisach odrębnych, przy czym dopuszcza się wznoszenie budynków w tym zasięgu pod warunkiem zastosowania środków technicznych zmniejszających uciążliwości poniżej poziomu ustalonego w tych przepisach bądź zwiększających odporność budynku na te zagrożenia i uciążliwości, jeżeli nie jest to sprzeczne z warunkami ustalonymi dla obszarów ograniczonego użytkowania, określonych w przepisach odrębnych

6 216 ust. 1. warunków technicznych Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, powinny spełniać co najmniej wymagania określone w poniższej tabeli: Klasa odporności pożarowej budynku Klasa odporności ogniowej elementów budynku 5) *) główna konstrukcja nośna konstrukcja dachu strop 1) ściana zewnętrzna 1), 2) ściana wewnętrzna 1) przekrycie dachu 3) "A" R 240 R 30 REI 120 EI 120 (o i) EI 60 RE 30 "B" R 120 R 30 REI 60 EI 60 (o i) EI 30 4) RE 30 "C" R 60 R 15 REI 60 EI 30 (o i) EI 15 4) RE 15 "D" R 30 (-) REI 30 EI 30 (o i) (-) (-) "E" (-) (-) (-) (-) (-) (-) Oznaczenia w tabeli: R nośność ogniowa (w minutach), określona zgodnie z Polską Normą dotyczącą zasad ustalania klas odporności ogniowej elementów budynku, E szczelność ogniowa (w minutach), określona jw., I izolacyjność ogniowa (w minutach), określona jw., ( ) nie stawia się wymagań. * ) Z zastrzeżeniem 219 ust. 1 1) Jeżeli przegroda jest częścią głównej konstrukcji nośnej, powinna spełniać także kryteria nośności ogniowej (R) odpowiednio do wymagań zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odporności pożarowej budynku. 2) Klasa odporności ogniowej dotyczy pasa międzykondygnacyjnego wraz z połączeniem ze stropem. 3) Wymagania nie dotyczą naświetli dachowych, świetlików, lukarn i okien połaciowych (z zastrzeżeniem 218), jeśli otwory w połaci dachowej nie zajmują więcej niż 20% jej powierzchni, nie dotyczą także budynku, w którym nad najwyższą kondygnacją znajduje się strop albo inna przegroda, spełniająca kryteria określone w kol. 4. 4) Dla ścian komór zsypu wymaga się EI 60, a dla drzwi komór zsypu - EI 30. 5) Klasa odporności ogniowej dotyczy elementów wraz z uszczelnieniami złączy i dylatacjami.

7 270 ust. 1. warunków technicznych Instalacja wentylacji oddymiającej powinna: 1) usuwać dym z intensywnością zapewniającą, że w czasie potrzebnym do ewakuacji ludzi na chronionych przejściach i drogach ewakuacyjnych nie wystąpi zadymienie lub temperatura uniemożliwiające bezpieczną ewakuację, 2) mieć stały dopływ powietrza zewnętrznego uzupełniającego braki tego powietrza w wyniku jego wypływu wraz z dymem,

8 PD-7974: The application of fire safety engineering principles to fire safety design of buildings Part 6: Human factors: Life safety strategies Occupant evacuation, behavior and condition

9 Detection time czas detekcji pożaru Alarm time czas zaalarmowania Recognition time czas rozpoznania sytuacji Response time czas reakcji na zdarzenie Travel time czas przemieszczania się ewakuowanych osób Pre-movement time czas przed przystąpieniem do ewakuacji (czas rozpoznania sytuacji + czas reakcji na zdarzenie) Evacuation time łączny czas ewakuacji (od zaalarmowania do zakończenia przemieszczania) ASET (available safe escape time) DCBE dostępny czas bezpiecznej ewakuacji RSET (Required safe escape time) WCBE wymagany czasbezpiecznej ewakuacji Margin of safety margines bezpieczeństwa

10

11

12

13 Jako kryterium krytyczne określające DCBE przyjmuje się parametr zagrożenia, którego wystąpienie następuje w najkrótszym czasie. Istotna kwestie stanowi przyjęcie granicznych wartości temperatury oraz parametrów związanych z zadymieniem. W literaturze przedmiotu jako graniczne parametry bezpiecznej ewakuacji przyjmuje się wystąpienie na wysokości mniejszej lub równej 1,8 m: temperatury powyżej 60ºC, zadymienia ograniczającego widzialność krawędzi elementów budowlanych i drzwi poniżej 10 m.

14 Wykorzystanie programów CFD

15 Na co zwrócić uwagę: poprawność danych wejściowych definicja źródła pożaru definicja wielkości pożaru scenariusz funkcjonowania wentylacji pożarowej przyjęta siatka w programie przyjęta krzywa rozwoju pożaru

16 Wartość energii pożaru wytwarzana przez wybrane elementy wyposażenia obiektów budowlanych

17 Zależność dokładności symulacji od przyjętej siatki w programie.

18 Program jest tylko modelem matematycznym określa wyniki zależnie od zadanych parametrów brzegowych i początkowych. To osoba przeprowadzająca symulację jest osobą odpowiedzialną za przebieg symulacji od jej działania zależy wynik! Np. zmniejszenie współczynnika dymotwórczości powoduje, że zasięg widzialności rośnie wykładniczo.

19

20

21 124 ust. 1 MG: Odmierzacze gazu płynnego na stanowisku tankowania pojazdów samochodowych oraz naziemne zbiorniki tego gazu powinny być usytuowane w odległości nie mniejszej niż: 10m* - od budynku stacji paliw płynnych, 30m od budynków mieszkalnych jednorodzinnych

22 60m od obiektów użyteczności publicznej oraz budynków mieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego, 20m* - od innych budynków niż wymienione powyżej. Odległości mierzy się od płaszcza tego zbiornika. *Możliwość zmniejszenia odległości o połowę po zastosowaniu ściany REI 120

23

24

25

26 11 ust. 1 MI: Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien być wznoszony poza zasięgiem zagrożeń i uciążliwości określonych w przepisach odrębnych, przy czym dopuszcza się wznoszenie budynków w tym zasięgu pod warunkiem zastosowania środków technicznych zmniejszających uciążliwości poniżej poziomu ustalonego w tych przepisach

27 11 ust. 1 MI: bądź zwiększających odporność budynku na te zagrożenia i uciążliwości, jeżeli nie jest to sprzeczne z warunkami ustalonymi dla obszarów ograniczonego użytkowania, określonych w przepisach odrębnych.

28 Podstawa określenia odległości budynku od istniejącej stacji gazu płynnego 124 rozporządzenia MG 11 ust. 1 rozporządzenia MI np. 60 metrów narzędzia inżynierskie

29 Etapy analizy i oceny inżynierskiej: Analiza budowy infrastruktury stacji gazu oraz występujących tam procesów technologicznych. Wybór zdarzeń awaryjnych scenariuszy. Modelowanie zdarzeń awaryjnych i oszacowanie ich skutków. Ocena ryzyka.

30

31 Scenariusze zdarzeń dobierane na podstawie: oceny stanu technicznego infrastruktury stacji gazu oceny zastosowanych na terenie stacji zabezpieczeń,

32 Pożary: jetfire pożar strumienia wypływającego gazu (uszkodzenie zaworu, króćca, etc.) flashfire rozszczelnienie instalacji (nagłe) i utworzenie chmury palnego gazu + zapłon (spalanie bez gwałtownego wzrostu ciśnienia) poolfire uwolnienie się substancji palnej i utworzenie rozlewiska + zapłon fireball rozerwanie zbiornika i utworzenie chmury palnej + zapłon (drugi etap BLEVE)

33 Wybuchy: wybuch VCE wybuch par w przestrzeni ograniczonej wybuch UVCE wybuch par w przestrzeni nieograniczonej BLEVE wybuch ekspandującej (rozszerzającej się) pary wrzącej cieczy

34

35 Gęstość strumienia ciepła [kw m -2 ] wyposażenie 37,5 Aparatura uszkodzona 25,0 12,5 Zapłon drewna przy długiej ekspozycji Zapłon drewna kontakt z płomieniem Rodzaj spowodowanego skutku ludzie 100% zgonów w ciągu 1 min 1% zgonów w ciągu 1 s 100% zgonów w ciągu 1 min 1% zgonów lub znaczne obrażenia po 10 s 1% zgonów w ciągu 1 min II stopień po 10 s; poważne obrażenia po 10min 9,5 I stopień poparzenia po 8 s; II stopień po 20 s 4,0 Powoduje ból po 20 s 2,1 Wartość progowa dla wywołania bólu >1min 1,6 Powoduje dyskomfort przy dłuższej ekspozycji

36

37 Graniczne gęstości strumienia ciepła zgodnie z normą PN-EN 1473:2008 Instalacje i urządzenia do skroplonego gazu ziemnego Projektowanie instalacji lądowych: 8 kw/m 2 - dyspozytornie, warsztaty, magazyny, etc. 5 kw/m 2 budynki administracyjne

38 Metody analityczne: Metoda multienergetyczna M-E (Yellow Book Methods for the calculation of Physical effects Due to releases of hazardous materials (liquids and gases) i Green Book Methods for the determination of possible damage to people and object resulting from releases of hazardous materials metoda TNO Metoda równoważnika TNT

39 Metody analityczne: Metoda CCPS 1994 opracowana przez Center for Chemical Process Safety of the American Institute of Chemical Engineers:,,Guidelines for Evaluating the Characteristics of Vapor Cloud Explosions, Flash Fires, and BLEVE s

40 Programy komputerowe: Aloha (U.S. EPA) GasMal (TNO) PHAST Micro (DNV) Expert (RIZIKON) Breeze (Trinity Consultants)

41 Program ALOHA służy do oszacowania stref zagrożenia w przypadku awaryjnego uwolnienia substancji niebezpiecznych za pomocą modelu matematycznego. Program ALOHA został opracowany przez: Office of Emergnecy Managment, EPA Emergency Response Division, NOAA

42 W zależności od scenariusza zdarzeń parametrami służącymi do określania zasięgu strefy są: Promieniowanie cieplne POŻAR Nadciśnienie WYBUCH Stężenie substancji emisja substancji toksycznych

43 Modele dyspersji: Model Gaussa dla gazów lżejszych od powietrza Model Degadis dla gazów ciężkich

44 Ograniczenia: Stałość parametrów meteorologicznych (np. niezmienny kierunek wiatru) Nie uwzględnia efektów związanych z przeszkodami terenowymi (nierówności terenu) Tylko substancje jednorodne i 5 roztworów, brak mieszanin, cząstek stałych oraz zanieczyszczeń powstałych w wyniku reakcji chemicznych

45

46

47

48

49

50

51 Parametry określające źródło emisji substancji w czasie zdarzenia awaryjnego można wprowadzać używając następujących opcji: DIRECT dane bezpośrednie PUDDLE rozlewisko TANK wyciek ze zbiornika PIPE wyciek z rurociągu

52

53

54

55

56

57

58

59 KONIEC CZĘŚCI IV