dofinansowania, jest odzwierciedleniem obecnej struktury organizacyjnej klas I-III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia.

Transkrypt

1 UZASADNIENIE Zapewnienie lepszego dostępu do edukacji najmłodszym dzieciom oraz umożliwienie rozpoczęcia nauki w klasie pierwszej szkoły podstawowej dzieciom sześcioletnim jest priorytetowym działaniem w obszarze edukacji zgodnym ze Strategią Rozwoju Kraju , Strategicznym Planem Rządzenia, Programem Prac Rządu na rok 2009 oraz Programem Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich na lata Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 458) przewiduje, że dzieci sześcioletnie będą objęte obowiązkiem szkolnym od 2012 r., natomiast proces włączania dzieci sześcioletnich do edukacji szkolnej rozpocznie się w 2009 r. W latach decyzję o rozpoczęciu nauki w szkole podstawowej przez dzieci sześcioletnie podejmują rodzice, natomiast od 1 września 2012 r. wszystkie dzieci sześcioletnie rozpoczną naukę w I klasie. Bardzo istotne jest, aby możliwie łagodnie wprowadzić te dzieci w naukę szkolną, tworząc dobre warunki do aktywnej nauki i zabawy. Powodem opracowania programu rządowego jest ponadto przyjęcie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych określonej rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17). Wprowadzenie od roku szkolnego 2009/2010 nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego oznacza konieczność organizowania zajęć edukacyjnych dla dzieci w młodszym wieku szkolnym w sposób odpowiedni do wieku rozwojowego dziecka. Istotne jest zatem stworzenie uczniom klas pierwszych bezpiecznych warunków kształcenia, porównywalnych z warunkami organizacji wychowania przedszkolnego. Czynnikiem istotnie wpływającym na powszechną społeczną akceptację obniżenia wieku obowiązku szkolnego do sześciu lat jest nowoczesne wyposażenie szkół. Szkoła dobra i wyposażona odpowiednio do wieku rozwojowego dzieci, 1

2 uwzględniająca indywidualne potrzeby i możliwości dziecka, dysponująca sprzętem rekreacyjnym i pomocami dydaktycznymi, z jednej strony motywuje rodziców dziecka sześcioletniego do podjęcia decyzji o rozpoczęciu realizowania obowiązku szkolnego przez ich dziecko, a z drugiej strony motywuje dziecko sześcioletnie do podejmowania wysiłku intelektualnego, stymuluje je do aktywności poznawczej i społecznej oraz inspiruje do działań edukacyjnych. Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowotnych i rozwojowych korzyści płynących z aktywności fizycznej sprawiło, że do katalogu zadań polskiej szkoły na stałe wpisano organizowanie aktywności fizycznej uczniów. Jeżeli jednak porównamy warunki, w jakich dziecko przebywa w przedszkolu lub w domu, z tymi, które najmłodszym uczniom zapewnia szkoła podstawowa, stwierdzamy z obawą, że rozpoczęcie edukacji szkolnej przez małe dziecko może niekiedy wpływać hamująco na jego aktywność fizyczną. W trosce o zdrowie oraz rozwój na miarę możliwości psychofizycznych najmłodszych uczniów należy dbać o to, aby szkoła podstawowa dobrze zaspakajała ich potrzeby ruchowe. Zaspokojeniu powyższych potrzeb ma służyć m.in. wyposażenie miejsc zabaw w szkołach w pomoce dydaktyczne i utworzenie lub modernizacja szkolnych placów zabaw, współfinansowane ze środków budżetu państwa w ramach programu uchwalonego przez Radę Ministrów. Przewiduje się, że programem rządowym zostanie objętych prawie publicznych i niepublicznych szkół podstawowych oraz ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia, w których uczą się dzieci w klasach I III (dane pochodzące z Systemu Informacji Oświatowej, według stanu na dzień 30 września 2008 r.). Przewidziane w ramach programu rządowego wydatki ze środków budżetu państwa zostaną przeznaczone na zakup albo zwrot kosztów zakupu pomocy dydaktycznych do miejsc zabaw w szkołach i na utworzenie lub modernizację albo zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji szkolnych placów zabaw, w zakresie obejmującym koszty zakupu i instalacji sprzętu rekreacyjnego, koszty prac przygotowawczych, w szczególności koszty sporządzenia dokumentacji dotyczącej utworzenia lub modernizacji szkolnego placu zabaw, w tym projektu szkolnego placu zabaw, oraz koszty zagospodarowania terenu szkolnego placu zabaw obejmujące pokrycie powierzchni szkolnego placu zabaw bezpieczną nawierzchnią oraz zielenią, a także koszty wykonania i zainstalowania na terenie szkolnego placu zabaw tablicy 2

3 zawierającej regulamin określający zasady i warunki korzystania z placu zabaw oraz napis o treści Szkolny plac zabaw wyposażony w ramach programu rządowego RADOSNA SZKOŁA. Realizacja programu rządowego zaplanowana została na lata Koszt całego programu wynosi tys. zł, z czego tys. zł pochodzić będzie z budżetu państwa, a tys. zł stanowić będzie wkład własny finansowy organów prowadzących, przy czym organy prowadzące szkoły są obowiązane wykazać wkład własny finansowy w wysokości co najmniej 50% kosztów utworzenia lub modernizacji szkolnego placu zabaw. Kalkulacja kosztów programu rządowego pozwoli przekazać w okresie realizacji programu rządowego wsparcie finansowe na zakup albo zwrot kosztów zakupu pomocy dydaktycznych do miejsc zabaw w szkołach oraz utworzenie lub modernizację albo zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji szkolnych placów zabaw wszystkim organom prowadzącym szkoły, które mogą wziąć udział w programie. Wysokość kosztów dla budżetu państwa w poszczególnych latach kształtuje się następująco: w 2009 r tys. zł; w 2010 r tys. zł; w 2011 r tys. zł.; w 2012 r tys. zł, ; w 2013 r tys. zł; w 2014 r tys. zł. Środki budżetu państwa w roku 2009 zaplanowano w rezerwie celowej nr 62 Dofinansowanie zadań wynikających z obniżenia wieku szkolnego, będącej w dyspozycji ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Środki na realizację programu rządowego w latach zostaną wyodrębnione w odpowiednich rezerwach celowych budżetu państwa. Na podstawie danych o liczbie szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia oraz liczbie uczniów w klasach I-III według danych na dzień 30 września 2008 r. określono maksymalną wysokość pomocy finansowej dla poszczególnych grup szkół. Zróżnicowanie wysokości kwot wsparcia finansowego wynika z liczby uczniów w klasach I-III. Dla szkół, które powstaną po dniu 30 września 2008 r., brana będzie pod uwagę liczba uczniów klas I-III według danych na dzień 30 września w pierwszym roku funkcjonowania szkoły. W związku z tym, że w celu sporządzenia kalkulacji przyjęto liczbę uczniów z trzech kolejnych klas, można zakładać, że w kolejnych latach wdrażania programu rządowego nastąpią nieznaczne różnice dotyczące faktycznej liczby uczniów w stosunku do liczby 3

4 zakładanej w niniejszej kalkulacji. W związku z powyższym nie jest konieczna coroczna modyfikacja danych dotyczących liczby uczniów klas I-III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia wykorzystywanych do celów ustalenia wysokości należnych kwot wsparcia finansowego dla organów prowadzących szkoły. W ramach programu rządowego szkoły będą mogły otrzymać wsparcie finansowe na wyposażenie w pomoce dydaktyczne miejsc zabaw w szkole w wysokości do zł albo do zł oraz wsparcie finansowe na utworzenie lub modernizację szkolnych placów zabaw w wysokości do zł albo do zł w zależności od liczby uczniów klas I-III. Kwoty te zostały oszacowane w oparciu o analizę rynku sprzętu rekreacyjnego do szkolnych placów zabaw i pomocy dydaktycznych do miejsc zabaw w szkole, a w odniesieniu do szkolnych placów zabaw także w oparciu o analizę cen rynkowych kosztów zagospodarowania terenu szkolnego placu zabaw (obejmujących koszty pokrycia powierzchni szkolnego placu zabaw: nawierzchnią, na której zostanie zainstalowany sprzęt rekreacyjny, nawierzchnią syntetyczną typu tartan lub inną nawierzchnią syntetyczną, oraz zielenią) oraz kosztów prac przygotowawczych (w szczególności kosztów sporządzenia dokumentacji, w tym projektu szkolnego placu zabaw). Jednocześnie, ustalając maksymalne wysokości kwot wsparcia finansowego według kryterium szkół, w których liczba uczniów w klasach I-III wynosi odpowiednio od 1 do 69 uczniów oraz 70 uczniów i więcej, uwzględniono aktualne warunki demograficzne, których odzwierciedleniem jest liczba oddziałów na poziomie danej klasy w poszczególnych szkołach (tzw. szkoły jednociągowe i wielociągowe, tj. szkoły, w których na poziomie danej klasy utworzono odpowiednio jeden lub więcej oddziałów). Według danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej, liczba szkół jednociągowych, w których liczba uczniów w klasach I-III nie przekracza 69 uczniów, wynosi około 9 tys., a szkół wielociągowych, w których liczba uczniów w klasach I-III wynosi 70 uczniów i więcej, wynosi około 5 tys. Innymi słowy, powyższe kryterium przyjęte dla ustalenia maksymalnych kwot wsparcia finansowego, mające wpływ na ustalenie warunków dotyczących wymaganej powierzchni szkolnych placów zabaw (mały plac zabaw i duży plac zabaw), na których utworzenie lub modernizację albo zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji udziela się 4

5 dofinansowania, jest odzwierciedleniem obecnej struktury organizacyjnej klas I-III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia. W pierwszej kolejności wsparcie finansowe dla organów prowadzących szkoły będzie przeznaczone na zakup pomocy dydaktycznych do miejsc zabaw w szkole, a następnie - jeżeli nie zostały wyczerpane środki budżetu państwa zaplanowane w danym roku budżetowym na realizację programu rządowego kolejno, proporcjonalnie: 1) w roku do wysokości wnioskowanych przez organy prowadzące kwot wsparcia finansowego na zwrot kosztów zakupu pomocy dydaktycznych, utworzenie lub modernizację szkolnych placów zabaw, zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji szkolnych placów zabaw; 2) w latach : a) w przypadku nieuwzględnienia w latach poprzednich wniosków organów prowadzących o udzielenie wsparcia finansowego w odniesieniu do poszczególnych szkół do wysokości ponownie wnioskowanych przez organy prowadzące kwot wsparcia finansowego na zwrot kosztów zakupu pomocy dydaktycznych, zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji szkolnych placów zabaw albo utworzenie lub modernizację szkolnych placów zabaw, b) do wysokości wnioskowanych przez organy prowadzące kwot wsparcia finansowego na zwrot kosztów zakupu pomocy dydaktycznych, utworzenie lub modernizację szkolnych placów zabaw, zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji szkolnych placów zabaw. Szacunek kosztów związanych z realizacją programu w latach przedstawiają poniższe tabele: 5

6 Liczba szkół Liczba uczniów w klasach I - III Koszt przygotowania szkolnego placu zabaw dla jednej szkoły Projekt i prace przygotowawcze Nawierzchnia Urządzenia Ogółem Projekt i prace przygotowawcze KOSZTY CAŁKOWITE Nawierzchnia Urządzenia Ogółem (brutto) (brutto) (brutto) (brutto) (brutto) (brutto) (brutto) (brutto) od 1 do od Przygotowanie szkolnych placów zabaw ogółem (z rezerwą 2%) Przygotowanie miejsc zabaw w szkołach ogółem (z rezerwą 2%) Sprawdzenie zgodności utworzenia lub modernizacji szkolnych placów zabaw z wymogami określonymi w programie rządowym oraz warunkami bezpieczeństwa, jakim powinny odpowiadać szkolne place zabaw (na zlecenie MEN, z rezerwą 2%) Program rządowy w całości W tym budżet państwa W tym wkład własny organów prowadzących (brutto) (brutto) (brutto) RAZEM W uproszczeniu w programie rządowym podano koszty realizacji programu rządowego, w tym wielkość środków pochodzących z budżetu państwa oraz stanowiących wkład finansowy organów prowadzących szkoły, w zaokrągleniu w górę do pełnych milionów zł. 6

7 Należy podkreślić, że w przygotowanej kalkulacji wyodrębniono rezerwę finansową przeznaczoną m.in. na wsparcie finansowe szkół, które powstaną po dniu 30 września 2008 r. Kalkulacja została przygotowana całościowo na lata W związku z nierównomiernym rozłożeniem kosztów realizacji programu w poszczególnych latach oraz z krótkim okresem realizacji zaplanowanych działań w roku 2009, nie jest celowe szacowanie ilości i wartości utworzenia lub modernizacji szkolnych placów zabaw oraz zakupu pomocy dydaktycznych w poszczególnych latach trwania programu. Efekty realizacji programu rządowego będą monitorowane za pomocą następujących wskaźników: 1) stosunek liczby szkół, w których miejsca zabaw są dostosowane do potrzeb i liczby dzieci w młodszym wieku szkolnym, do liczby szkół, które mogą wziąć udział w programie rządowym; 2) stosunek liczby szkół, w których szkolne place zabaw są dostosowane do potrzeb i liczby dzieci w młodszym wieku szkolnym, do liczby szkół, które mogą wziąć udział w programie rządowym, 3) stosunek liczby szkół położonych na obszarach wiejskich, na terenie których w ramach programu rządowego zostały utworzone lub zmodernizowane szkolne place zabaw, do łącznej liczby szkół, na terenie których w ramach programu zostały utworzone lub zmodernizowane szkolne place zabaw. Zakłada się, że wartość wskaźników efektów realizacji programu rządowego wymienionych w pkt 1 i 2 powinna wynieść co najmniej 90% w 2014 r., natomiast wartość wskaźnika wymienionego w pkt 3 powinna wynieść co najmniej 50 % w 2014 r. 7