KONCEPCJA FUNKCJONALNA BUDOWY ORDYNACJI PODATKOWEJ

Transkrypt

1 KONCEPCJA FUNKCJONALNA BUDOWY ORDYNACJI PODATKOWEJ

2 JAKA FORMUŁA DLA ORDYNACJI?

3 PROFESJONALIZM LEGISLACYNY Profesjonalizm normatywny, to nie tylko umiejętności legislacyjne, lecz także znajomość przedmiotu regulacji. Krótka historia teorii i edukacji prawnopodatkowej po okresie socjalizmu powoduje, że znajomość materii podatkowej ma dla legislacji podatkowej wielkie znaczenie. Ordynacji podatkowej potrzeba profesjonalizmu normatywnego nie tylko

4 PROFESJONALIZM LEGISLACYJNY I KONSEKWENCJE JEGO BRAKU Jeżeli dla aktu prawnego brak myśli przewodniej to konsekwencją m.in. są błędy w projektowaniu przepisów, w których nie można z powodu braku koncepcji zrozumiałym językiem odwzorować w proponowanego rozwiązania.

5 NIEJEDNORODNOŚĆ CELÓW I FUNKCJI O.P. Cele Ordynacji podatkowej są pochodną właściwości całego prawa podatkowego. W przeciwieństwie do najbardziej znanych kodeksów, których przedmiotem są konstrukcje jednorodne, ordynacja jest aktem ogólnym dla wielu instytucji o zróżnicowanych funkcjach.

6 ZAKRES OGÓLNEGO PRAWA PODATKOWEGO Ordynacja musi tworzyć jeden prawny mechanizm dla ustaw podatkowych, ustawy o ministrze finansów oraz urzędach i izbach skarbowych, postępowania podatkowego, kontroli skarbowej, rejestracji i ewidencji podatników, prawa celnego, egzekucji itd. Ordynacji potrzebny jest dla wszystkich tych aktów: A) wspólny system pojęć i B) powiązanie proceduralne

7 MOŻNA SOBIE WYOBRAZIĆ CO NAJMNIEJ DWA MODELE BUDOWANIA ORDYNACJI Rozproszony pojęciowo-literacki i Funkcjonalny. Rozproszony pojęciowy polega na tym, że grupowanie przepisów dokonuje się nie poprzez powiązane między sobą funkcjonalnie grupy norm prawnych ale przez przypisanie do danej grupy na podstawie nazwy (znaczenia pojęcia w danym języku).

8 PRZYKŁADY GRUPOWANIA JĘZYKOWEGO Grupę norm tworzy się z przepisów połączonych wspólną nazwą informacje : W jednostce Obowiązki informacyjne oraz urzędowe interpretacje prawa podatkowego umieszcza się przepisy : 1. Dokumentacja podatkowa i rachunki 2. Deklaracje podatkowe 3. Informacje podatkowe 4. Tajemnica skarbowa

9 GRUPOWANIE JĘZYKOWE C.D.: Między tymi grupami norm nie istnieją żadne logiczne powiązania funkcjonalne, podmiotowe, nie istnieje żaden wspólny mianownik inny poza takim, że na gruncie językowym za ich nazwami kryją się jakieś informacje. Treść i funkcja tych informacji jest jednak zróżnicowana. Takie podejście wydaje się niewłaściwe, ponieważ prawo to grupy uprawnień i obowiązków i to charakter uprawnień i obowiązków powinien tworzyć związki i podziały strukturalne przepisów.

10 WSKUTEK PODEJŚCIA JĘZYKOWEGO TWORZY SIĘ SWOISTA PLANETARNA STRUKTURĘ SAMODZIELNYCH GRUP PRZEPISÓW O PRZYPADKOWEJ KOLEJNOŚCI I TREŚCI zaświadczenia przepisy ogólne organy podatkowe i ich właściwość Istniejąca treść O.p. według działów 1) przepisy ogólne; 2) organy podatkowe i ich właściwość; przepisy karne porozumienia w sprawach ustalania cen transakcyjnych 3) porozumienia w sprawach ustalania cen transakcyjnych, 4) zobowiązania podatkowe; 5) postępowanie podatkowe; wymiana informacji podatkowych z innymi państwami zobowiązania podatkowe 6) czynności sprawdzające; 7) kontrola podatkowa; 8) tajemnica skarbowa; 9) wymiana informacji podatkowych z innymi państwami; tajemnica skarbowa postępowanie podatkowe 10) przepisy karne; 11) zaświadczenia. kontrola podatkowa czynności sprawdzające

11 Instytucje Ordynacji podatkowej są: KONSEKWENCJE C.D. - źle nazwane (np. wygasanie zobowiązań), - niepoprawnie zdefiniowane (nadpłata, powstawanie zobowiązań) albo - w ogóle nie mają definicji określającej ich treść i charakter prawny(np. deklaracje).

12 KONSEKWENCJE C.D. Nieprzemyślane naukowo wyobrażenia o danej instytucji prawnej powodują stosowanie nieadekwatnego języka i tworzą karykaturalne, nietrafne instytucje prawne. Do szczytowych osiągnięć tego rodzaju zaliczyć należy wstrzymanie wykonania interpretacji, wygasanie zobowiązania na skutek zapłaty kwoty z deklaracji, a następnie jego odżywanie w decyzji korygującej deklarację.

13 SKUTKI: BRAK SYNCHRONIZACJI POJĘCIOWEJ I DEZINTEGRACJA FUNKCJONALNA W Ordynacji podatkowej brak elementarnej dyscypliny pojęciowej. Nie wykształcono na potrzeby Ordynacji podstawowego systemu pojęciowego. Ordynację cechuje dezintegracja funkcjonalna. Powiązane ze sobą instytucje są unormowane niezależnie od siebie. Brak jest synchronizacji między pojęciami, a działaniem instytucji oraz między poszczególnymi pojęciami i instytucjami.

14 DEZINTEGRACJA LUB BRAK SYNCHRONIZACJI FUNKCJONALNEJ Ewidentnym przykładem dezintegracji instytucji prawnych jest odrębne unormowanie: ściśle powiązanej nierzetelności (art. 193), szacowania (art. 23) i przesłanek wymiaru (art. 21), a przykładem braku synchronizacji: wymiar zobowiązania (art. 21) i nadpłaty (art. 72 i n.) wymagające przeprowadzenia dwóch odrębnych postępowań opartych na tych samych dowodach, połączenie w jedno przedawnienia wymiaru i przedawnienia wykonywania zobowiązań (art. 68 i 70 O.p.) oraz wyłączenie wielu rodzajów przedawnienia poza rozdział temu poświęcony.

15 CHAOS W ORDYNACJI PODATKOWEJ POWIELA KAŻDA KOLEJNA NOWELIZACJA W konsekwencji każda nowa grupa przepisów tworzy kolejną planetę, bo brak jest koncepcji, według której można by ją logicznie przypisać do powiązanej z nią merytorycznie grupy reguł. Przykładem są tu regulacje dotyczące: uprzednich porozumień cenowych (art. 20a i n.), interpretacji podatkowych (art. 14a i n.), które z braku jakiegokolwiek pomysłu zostały potraktowane jako kompetencje organów podatkowych, czy tzw. obejście prawa raz traktowane jako prawo materialne, a następnie przeniesione do postępowania dowodowego (z art. 24a i b do art. 199a).

16 IDENTYFIKACJA CELÓW (FUNKCJI) PRAWA Ustalenie treści i obowiązywania prawa dokonuje się poprzez jego rozumienie, dokonywane w procesie wykładni. Wykładnia powinna ustalać funkcję, jaką ma spełniać norma prawna. Przepisy należy więc tak sformułować, aby było możliwe odczytanie funkcji (celu, rezultatu, skutku), jaką chce wywołać prawodawca.

17 USTALANIE FUNKCJI PRAWA NA PODSTAWIE WYKŁADNI JĘZYKOWEJ Przedstawione powyżej rozumowanie nie oznacza też tworzenia preferencji dla wykładni funkcjonalnej. Przeciwnie, funkcje prawa powinno się dać ustalić na podstawie wykładni językowej. Ale język powinien być tak użyty aby czytelna była funkcja normy prawnej.

18 KSZTAŁTOWANIE UPRAWNIEŃ I OBOWIĄZKÓW ZA POMOCĄ JĘZYKA UWZGLĘDNIAJĄCEGO FUNKCJE AKTU PRAWNEGO Aby to jednak było możliwe, w procesie tworzenia prawa należy uwzględnić jego funkcje i tak napisać tekst prawny, aby z wykładni językowej wprost wynikało jaka jest funkcja danego przepisu (normy).

19 PODPORZĄDKOWANIE JĘZYKA I KONSTRUKCJI FUNKCJOM PRAWA Oznacza to, że język i konstrukcja uprawnień i obowiązków powinny być podporządkowane funkcjom aktów prawnych i poszczególnych instytucji prawnych.

20 KONCEPCJA AKTU PRAWNEGO I JEGO SKŁADNIKÓW (INSTYTUCJI, NORM) Aby ustanowić jasne i proste przepisy należy poznać ich swoistą istotę podatkową. Fundamentalne znaczenie mają tu: a) znaczenie obowiązku i zobowiązania podatkowego, b) funkcje jakie pełnią procedury podatkowe

21 TWORZYWO STOSUNKU PRAWNEGO I RELACJE MIĘDZY STOSUNKIEM PRAWNYM, OBOWIĄZKIEM I ZOBOWIĄZANIEM PODATKOWYM Podmiot Obowiązek powstaje Zwolnienie Przedmiot Zobowiązanie jest wymierzane Obowiązek podatkowy art. 4 O.p. Stosunek prawnopodatkowy = = (+ -) = Zobowiązanie podatkowe art. 5 O.p. Ulga Podstawa opodatkowania Stawka podatkowa

22 FUNKCJE JAKIE W PRAWIE PODATKOWYM PEŁNI WYODRĘBNIENIE OBOWIĄZKU I ZOBOWIĄZANIA Tworzywem faktycznym obowiązku jest zachowanie podatnika w świetle przedmiotu opodatkowania. Tworzywem prawnym obowiązku są elementy konstrukcji podatku. Obowiązek powstaje przed zobowiązaniem. Obowiązek i moment jego powstania wyznacza stan prawny według którego wymierzane jest zobowiązanie. Nie wymierza się zobowiązania według stanu na dzień wymiaru. Termin wymiaru nie pokrywa się z dniem powstania obowiązku podatkowego Treścią obowiązku i zobowiązania są uprawnienia i obowiązki materialno-prawne tworzące stosunek podatkowoprawny (merytoryczna tożsamość). Obowiązek jest wzorcem materialno-prawnym dla zobowiązania. Obowiązek i zobowiązanie powinny być w sensie prawnym tożsame. Jednak podmiot zobowiązany do wymiaru może dokonać niewłaściwej wykładni albo źle obliczyć zobowiązanie rachunkowo. Tożsamość prawna nie oznacza tożsamości bytu realnego. Forma bytu: obowiązek jest wirtualny, a zobowiązanie jest pisemną regułą zachowania w deklaracji albo decyzji (J. Kowalski powinien zapłacić X w terminie T). Powstanie obowiązku podatkowego wywołuje powinność wymiaru powstanie obowiązku kreuje obowiązek wymiaru Obowiązek powstaje samoistnie z mocy prawa, wyłącznie w efekcie działania podatnika odpowiadającego przedmiotowi opodatkowania. Zobowiązanie jest wymierzane przez podmiot, który wyznacza obowiązujące prawo deklaracją albo decyzją. Obowiązek istnieje i jest punktem odniesienia dla zobowiązania do ostatniego momentu w którym zgodnie z prawem można dokonać wymiaru zwyczajnego albo w trybach nadzwyczajnych. Wygasa dopiero wtedy gdy wygasa prawo do jego wymiaru w ramach jakiejkolwiek procedury Kontrola obowiązku i zobowiązania to kontrola treści zobowiązania względem jego wzorca jakim jest obowiązek podatkowy. Obowiązek pełni w kontroli rolę wyznaczeń.

23 ZNACZENIE PROCEDUR W PRAWIE PODATKOWYM Inaczej niż w prawie cywilnym czy karnym nośnikiem materialnych stosunków prawnych w prawie podatkowym są akty prawa proceduralnego czyli deklaracje, zeznania i decyzje podatkowe. O ile w prawie cywilnym materialny stosunek prawny może istnieć i wygasnąć bez zastosowania kodeksu postępowania cywilnego to w prawie podatkowym akty procedury są formą ujawnienia i istnienia zobowiązań

24 Zawarcie umowy Spór między stronami umowy Postępowanie przed sądem W prawie cywilnym procedury mają zastosowanie tylko w fazie sądowej Powstanie obowiązku podatkowego obo wiąz ek Samowymiar zobowiązania zob owią zani e Decyzja organu I inst. zob owi ąza nie Decyzja organu II inst. zob owi ąza nie Postępowanie przed sądem Realizacja zobowiązań podatkowych następuje w zasadzie w całości poprzez postępowanie podatkowe

25 CEL TECHNICZNOPRAWNY O.P. C.D. Celem ordynacji jest zatem przetworzenie podatków zawartych w ustawach podatkowych w kwoty do zapłaty i zapewnienie wykonania tych należności. Prawo materialne jest tu swoistym wsadem do Ordynacji podatkowej, która poprzez system pojęć i ścieżek proceduralnych, nadaje podatkom postać praktyczną indywidualnych zobowiązań podatkowych do zapłaty.

26 POWYŻSZE WARUNKI MOŻE SPEŁNIAĆ ARCHITEKTURA ORDYNACJI OPARTA O FUNKCJE NORM OGÓLNEGO PRAWA PODATKOWEGO Funkcje norm i ich grup pozwalają podzielić system prawa podatkowego na cztery partycje według wspólnych własności funkcjonalnych: powstawania stosunku podatkowo-prawnego, wymiaru, wykonywania stosunku prawnego podatkowego, kontroli.

27 MODEL FUNKCJONALNY ZAKŁADA JEDNAK, ŻE: Oprócz celu technicznopodatkowego istnieje także cele Aksjologiczne czyli - skuteczność wymiaru i poboru - ochrona podatnika

28 ZA RÓWNIE WAŻNA CO FUNKCJA TECHNICZNO PRAWNA UZNAĆ NALEŻY ZATEM TAKŻE DĄŻENIE DO RÓWNOWAGI POZYCJI PRAWNEJ ORGANÓW PODATKOWYCH I PODATNIKA. KONCEPCJA FUNKCJONALNA NIE JEST ZATEM WYŁĄCZNIE ZMIANĄ PORZĄDKU LOGICZNEGO UKŁADU PRZEPISÓW PRAWNYCH. LOGICZNY PORZĄDEK PRZEPISÓW JEST JEDNAK PUNKTEM WYJĄCIA, KTÓRY SPRZYJA PRAWIDŁOWEMU I CZYTELNEMU BUDOWANIU PRZEPISÓW

29 REALIZACJA STOSUNKU PRAWNEGO Powstawanie obowiązku podatkowego Wymiar zobowiązania Wykonywanie zobowiązania/zaległości Kontrola poszczególnych faz realizacji stosunku prawnego

30 ZASTOSOWANIE FUNKCJI CELU Celem przepisów o powstawaniu obowiązku podatkowego ma być wskazanie, jak zawiązują się uprawnienia i obowiązki tworzące stosunek prawny a przez to jak należy je odczytać i ujawnić. Celem przepisów o wymiarze jest ustalenie, jak powinno nastąpić ujawnienie i stworzenie podstawy do wykonywania zobowiązania. Celem przepisów o wykonywaniu zobowiązań jest wskazanie, jak dany podmiot powinien przenieść (przekazać) należności do jednostki publicznoprawnej albo odwrotnie. Celem przepisów o kontroli jest spowodowanie sprawdzenia zgodności z prawem działań, o których mowa

31 KONCEPCJA LEGISLACYJNA POWINNA USTALIĆ ARCHITEKTURĘ LOGICZNĄ AKTU PRAWNEGO, ZINTEGROWANĄ POD WZGLĘDEM INFORMACYJNYM, KOMPOZYCYJNYM I KOMUNIKACYJNYM (ODESŁANIA) Należy stworzyć klasyfikację, która utworzy wielostopniowy podział logiczny grup przepisów według kryterium posiadania przez daną grupę jakiejś wspólnej własności (warunek treściowy, prakseologiczny). Części składowe ustawy powinny się cechować logicznym i funkcjonalnym powiązaniem zapewniającym spójność aktu prawnego. Spójna architektura pozwala na przyjęcie założenia racjonalności systematyzacyjnej legislatora i pozwala na stosowanie wykładni a rubrica oraz uwzględnianie kontekstu merytorycznego systemowego.

32 FUNKCJONALNY (LINEARNY) UKŁAD ORDYNACJI PODATKOWEJ Do całości powinna mieć zastosowanie część ogólna Ordynacji podatkowej (powinny to być przepisy wyznaczające zakres, treść i podstawowe pojęcia Ordynacji, organy podatkowe i ich właściwość, zasady podatkowe, zasady postępowania podatkowego, postępowanie podatkowe, zasady wykładni prawa podatkowego, wymiana informacji z innymi państwami, wydawanie zaświadczeń). / Obowiązek podatkowy i roszczenia podatnika Zobowiązanie podatkowe Zobowiązanie albo zaległość podatkowa Powstawanie stosunku podatkowo-prawnego) Roszczenia podatnika, obowiązek i zobowiązanie podatkowe, zwroty, strata Odpowiedzialność solidarna Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów przekształconych Prawo materialne: Podatki dochodowe, Podatki przychodowe, Podatki majątkowe, Podatki i opłaty lokalne.. Kontrola rejestracji podatkowej, ewidencji i dokumentacji podatkowej oraz zdarzeń u podatnika (gromadzenie dowodów) Wymiar zobowiązania podatkowego Wymiar pierwotny: Samowymiar Z deklaracją Bez składania deklaracji Korekty Wymiar obligatoryjny decyzją Wymiar płatniczy Wymiar wtórny: Selektywna korekta samowymiaru Szacowanie Transfer pricing Dochody nieujawnione Przedawnienie wymiaru Kontrola wymiaru (rezultatów wymiaru) Wykonywanie zobowiązań podatkowych Podmioty wykonywania zobowiązań i ich obowiązki Zaległość podatkowa Wykonywanie zobowiązań (dobrowolne, przymusowe) Terminy płatności Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna Zabezpieczenie wykonania zobowiązań Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych Wstrzymanie wykonania decyzji Zaliczenie i zwrot nadpłaty Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych Przedawnienie wykonania zobowiązań Kontrola wykonywania zobowiązań

33 POWSTAWANIE STOSUNKÓW PODATKOWO-PRAWNYCH OBOWIĄZKU PODATKOWEGO I ROSZCZEŃ PODATNIKA ORAZ ICH KONTROLA - Ogólne prawo podatkowe zobowiązań: roszczenia podatnika, obowiązek i zobowiązanie podatkowe, zwroty, strata - Odpowiedzialność solidarna - Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów przekształconych - Prawo szczegółowe zobowiązań podatkowych według rodzajów podatków: podatki dochodowe, przychodowe, majątkowe, podatki i opłaty lokalne Kontrola zdarzeń i przestrzegania prawa o rejestracji podatkowej, ewidencji i dokumentacji podatkowej oraz zdarzeń u podatnika (gromadzenie dowodów) wstępna identyfikacja stosunku Profesor Uniwersytetu prawnego Łódzkiego

34 WYMIAR ZOBOWIĄZAŃ 1. Wymiar pierwotny (samowymiar z deklaracją albo bez składania deklaracji), korekty, wymiar obligatoryjny decyzją, wymiar płatniczy 2. Wymiar wtórny (selektywna korekta samowymiaru decyzją, szacowanie, transfer pricing, dochody nieujawnione) 3. Przedawnienie wymiaru Kontrola wymiaru (rezultatów wymiaru)

35 WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH Podmioty wykonywania zobowiązań i ich obowiązki Zaległość podatkowa Wykonywanie zobowiązań (dobrowolne, przymusowe) Terminy płatności Odsetki za zwłokę i opłata prolongacyjna Zabezpieczenie wykonania zobowiązań Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych Wstrzymanie wykonania decyzji Zaliczenie i zwrot nadpłaty Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych Przedawnienie wykonania zobowiązań Kontrola wykonywania zobowiązań podatkowych

36 FUNKCJONALNY MODEL REALIZACJI MATERIALNEGO STOSUNKU PRAWNO-PODATKOWEGO że: O takim modelu możemy więc powiedzieć, 1) zobowiązanie podatkowe pełni funkcję ujawniania i wymiaru obowiązku podatkowego, 2) deklaracja podatkowa pełni funkcję wymiaru; zastępuje funkcję tradycyjnego wydawania decyzji, 3) deklaracje i decyzje pełnią funkcję podstawy prawnej dla dobrowolnego wykonywania zobowiązań oraz są podstawą egzekucji.

37 SAMOWYMIAR ZWANY POWSTAWANIEM Z MOCY PRAWA Powstanie obowiązku podatkowego - unormowane w szczegółowym prawie podatkowym o poszczególnych podatkach: Prowadzenie ewidencji i dokumentacji Samowymiar zobowiązania na podstawie wzorca wynikającego z obowiązku podatkowego Podmiot Przedmiot Podstawa Stawka Ulga Zwolnienie Rejestracja podmiotu Dowody zaistnienia sytuacji faktycznych i prawnych Dowody wskazujące na wielkość podstawy opodatkowania Wykładnia przedmiotu i podstawy opodatkowania przypisująca stawkę Fakty stanowiące przesłankę zastosowania ulg Okoliczności uzasadniające zwolnienie - dowody Kwota do zapłaty zadeklarowana przez podatnika po dokonaniu wykładni prawa i rachunkowym obliczeniu należności Wymiar wymaga unormowania w ogólnym prawie podatkowym

38 OBLIGATORYJNY WYMIAR ZOBOWIĄZANIA DECYZJĄ ORGANU PODATKOWEGO ZWANY USTALANIEM ZOBOWIĄZANIA Powstanie obowiązku podatkowego unormowane w szczegółowym prawie podatkowym o poszczególnych podatkach: Złożenie deklaracji zawierającej dane do wymiaru podatku Wymiar zobowiązania decyzją na podstawie wzorca wynikającego z obowiązku podatkowego Podmiot Oznaczenie podmiotu Przedmiot Podstawa Stawka Ulga Dowody zaistnienia sytuacji faktycznych i prawnych Dowody wskazujące na wielkość podstawy opodatkowania Wykładnia przypisująca stawkę do przedmiotu i podstawy opodatkowania Fakty stanowiące przesłankę zastosowania ulg Kwota do zapłaty wymierzona przez organ podatowy po dokonaniu wykładni prawa i rachunkowym obliczeniu należności Zwolnienie Okoliczności uzasadniające zwolnienie - dowody Wymiar wymaga unormowania w ogólnym prawie podatkowym

39 CO WYMAGA UNORMOWANIA W ORDYNACJI PODATKOWEJ? Tworzywem powstawania stosunku prawnego obowiązku podatkowego są elementy konstrukcyjne podatku. Są one unormowane w materialnym prawie podatkowym. Powstawanie stosunku prawnego nie jest natomiast materią ogólnego prawa podatkowego. Dominująca regulacja tej części prawa to wymiar. Materialny charakter mają pojęcia określające rodzaje stosunków prawnych (zobowiązanie, nadpłata, zwrot, zaliczka, zadatek oraz kwestie odpowiedzialności).

40 WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH

41 WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ WYMIERZANYCH PIERWOTNIE DEKLARACJĄ I ZMIENIANYCH DECYZJĄ Korekta deklaracji decyzją Deklaracja samowymiarowa Deklaracja, o której stanowi art. 21 par. 2 Ordynacji podatkowej Deklaracja samowymiarowa Dobrowolne wykonywanie zobowiązania bez wezwania Deklaracja samowymiarowa Egzekucja zaległości podatkowej z deklaracji Decyzja wymiarowa korygująca deklarację podwyższa wymiar z deklaracji Dobrowolne wykonywanie zobowiązania wynikającego z decyzji korygującej samowymiar lub egzekucja zaległości podatkowej z decyzji korygującej deklarację

42 WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ OBLIGATORYJNIE WYMIERZANYCH PRZEZ ORGANY PODATKOWE Decyzja 14 dni od doręczenia Egzekucja Wymiar zobowiązania (podatek rolny, leśny, od nieruchomości, od osób fizycznych, psd) Dobrowolne wykonywanie zobowiązań Zaległość podatkowa

43 KONTROLA Kontrola przedwymiarowa Kontrola rejestracji podatników Kontrola ewidencji i dokumentacji podatkowej Kontrola podatników, którzy uchylają się od deklarowania zobowiązań podatkowych Kontrola wymiaru zobowiązań Kontrola samowymiaru Nadzwyczajne tryby wzruszania decyzji wymiarowych Kontrola wykonywania zobowiązań Kontrola wykonywania zobowiązań przez podatników Kontrola wykonywania obowiązków w zakresie wykonywania zobowiązań przez organy podatkowe

44 MYŚL PRZEWODNIA - ROZUMIENIE FUNKCJI POSZCZEGÓLNYCH INSTYTUCJI PRAWNYCH Podporządkowanie tworzenia przepisów formule funkcjonalnej nie musi się sprawdzić w 100%. Wymagania językowe, legislacyjne oraz systematyka, mogą zakłócić do pewnego stopnia założenia dotyczące porządku lokowania przepisów Ordynacji podatkowej według koncepcji funkcjonalnej. Istotne jest jednak, aby przyjąć jednolite założenia koncepcyjne dotyczące rozumienia funkcji instytucji Ordynacji podatkowej.

45 RÓŻNICA MIĘDZY OBECNĄ A PROJEKTOWANĄ ORDYNACJĄ PODATKOWĄ 1. Merytorycznych różnic brak; każdy system podatkowy NA ŚWIECIE realizuje się bowiem tak samo, czyli przez powstawanie, wymiar i wykonywanie zobowiązań; 2. Różnice występują w: układzie treści aktu prawnego, języku przepisów, który obecnie jest językiem odrębnych planet, a w układzie funkcjonalnym powinien być językiem reguł (norm prawnych) odpowiadających postępowaniu realizującemu funkcje (cele) danego przepisu (normy).

46 ZALETY UKŁADU FUNKCJONALNEGO I. Większa jasność celów i sposobów realizacji zobowiązań, a przez to określenie potrzeb legislacyjnych - możliwe utworzenie mapy potrzebnych w ogólnym prawie podatkowym instytucji. II. Łatwiejsze tworzenie przepisów w ramach danej funkcji określającej cel i rezultat normowanego działania. III. Łatwiejsza wykładnia przepisów podporządkowana jednolitemu językowi, celowi i rezultatowi w ramach danej funkcji i jednorodnym zachowaniom. IV. Wykładnia przepisów zgodna z systematyką aktu i instytucji prawnych dr hab. Henryk (argumentum Dzwonkowski a rubrica).