Analiza retrospektywna skuteczności terapii elektrowstrząsami w depresji lekoopornej
|
|
|
- Bartosz Matuszewski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII, 2013, 1, Praca oryginalna Original paper MIŁOSZ KRZYWOTULSKI, MARIA CHŁOPOCKA-WOŹNIAK, MARIA ABRAMOWICZ, MACIEJ RÓŻAŃSKI, JANUSZ RYBAKOWSKI Analiza retrospektywna skuteczności terapii elektrowstrząsami w depresji lekoopornej Retrospective analysis of the effectivenes s of electroconvulsive therapy in treatment-resistant depression Klinika Psychiatrii Dorosłych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu STRESZCZENIE Cel badań. Celem pracy była analiza skuteczności leczenia elektrowstrząsami (EW) depresji lekoopornej na podstawie doświadczeń Kliniki Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Metody. Badaniem objęto 91 pacjentów z rozpoznaniem depresji lekoopornej poddanych leczeniu elektrowstrząsowemu w Klinice Psychiatrii Dorosłych UM w Poznaniu w latach W grupie tej było 69 kobiet i 22 mężczyzn, w wieku lat (średnia 50 ± 12), u których wykonano co najmniej 6 zabiegów elektrowstrząsowych. Skuteczność terapii elektrowstrząsowej oceniano przy pomocy skal: Clinical Global Impression (CGI) skali stanu klinicznego przed leczeniem oraz skali poprawy po leczeniu. Wyniki. W całej grupie wartość mediany skali CGI stanu klinicznego przed leczeniem wynosiła 5 punktów, co odpowiada znacznemu nasileniu objawów klinicznych. Wartość 5 punktów była jednocześnie najczęściej obserwowanym wynikiem w tej skali, mianowicie u 57 z 91 badanych (63%). Wartość mediany w skali CGI poprawy czyli skuteczności leczenia u wszystkich badanych leczonych z powodu depresji EW wynosiła 2 punkty, co może wskazywać na wysoką skuteczność stosowanej metody. Najczęściej obserwowana wartość w skali CGI poprawy wynosiła 2 punkty i występowała u 45 z 91 badanych (49%). Skuteczność terapii EW była podobna u kobiet i mężczyzn, i tym większa, im większe było nasilenie choroby. Skuteczność EW korelowała pozytywnie z krótszym czasem trwania leczonego epizodu depresji. W depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej skuteczność była wyższa niż w depresji w przebiegu choroby afektywnej jednobiegunowej, zarówno w całej grupie, jak i w grupie kobiet. Wnioski. Uzyskane wyniki potwierdzają dane z piśmiennictwa, wskazujące, że terapia EW jest skuteczną metodą leczenia depresji lekoopornej. SUMMARY Purpose of the study. The aim of this study was to analyze the effectiveness of electroconvulsive therapy (ECT) for treatment-resistant depression, based on the experience of the Department of Adult Psychiatry, Poznan University of Medical Sciences. Method. The study included 91 patients with treatment-resistant depression to treated with ECT at the Department of Adult Psychiatry, Poznan University of Medical Sciences in the years The group consisted of 69 women and 22 men, aged years (mean 50 ± 12) who underwent at least 6 ECT sessions. The efficacy of electroconvulsive therapy was evaluated using Clinical Global Impression scale (CGI) clinical status before treatment and improvement after treatment. Results. In the whole group the median value in the CGI score before treatment was 5 points, which corresponds to a significant intensification of clinical symptoms. This value was observed in 57 of 91 patients (63%). The median value in CGI improvement score that is, the effectiveness of treatment in all the patients treated for depression ECT was 2 points, which may indicate the high effectiveness of the method. This value was observed in 45 of 91 patients (49%). The effectiveness of ECT of therapy was similar in men and women and the greater, the greater severity of disease. The
2 52 MIŁOSZ KRZYWOTULSKI, MARIA CHŁOPOCKA-WOŹNIAK, MARIA ABRAMOWICZ, MACIEJ RÓŻAŃSKI, JANUSZ RYBAKOWSKI effectiveness of ECT positively correlated with shorter duration of treated depressive. In depression in bipolar affective disorder the efficacy of ECT was higher than in the depression in the course of unipolar affective disorder. It was observed in the group of all patients and in the female group. Conclusions. These results confirm data from literature indicating that ECT therapy is effective for treatmentresistant depression. Słowa kluczowe: depresja lekooporna, terapia elektrowstrząsowa, choroba afektywna dwubiegunowa, choroba afektywna jednobiegunowa Key words: treatment re sistant depression, electroconvulsive therapy, bipolar affective disorder, unipolar affective disorder WSTĘP Terapia elektrowstrząsowa (EW) jest ważną biologiczną metodą leczenia psychiatrycznego. Polega ona na zastosowaniu prądu elektrycznego o odpowiednich parametrach przepływającego przez głowę pacjenta celem wywołania napadu drgawkowego. Po raz pierwszy zastosowali ją badacze włoscy psychiatra Ugo Cerletti i neurofizjolog Lucio Bini w 1938 roku u chorego z objawami schizofrenii paranoidalnej, osiągając po kilku zabiegach ustąpienie objawów psychotycznych. Od tego czasu sama metoda uległa wielu modyfikacjom, zarówno pod względem sposobu przygotowania pacjenta do zabiegu, wykonania samego zabiegu, jak i określania parametrów prądu. Najważniejsza zmiana dotyczyła wprowadzenia środków zwiotczających oraz znieczulenia ogólnego przed zabiegami elektrowstrząsowymi (Hese i Zyss 2007). W polskim podręczniku psychiatrii wydanym w 2003 roku w rozdziale dotyczącym elektrowstrząsów jako wskazania z wyboru do stosowania EW wymieniono depresję psychotyczną, depresję z wybitnie nasilonymi myślami i tendencjami samobójczymi, osłupienie depresyjne lub znacznie nasilone zahamowanie psychoruchowe, szczególnie gdy choremu grozi odwodnienie i wyniszczenie z powodu długotrwałego nieprzyjmowania posiłków, zaburzenia depresyjne ze znacznie nasilonym niepokojem psychoruchowym (agitacją), do opanowania którego trzeba by stosować wiele leków (polipragmazja) i unieruchomienie, zaburzenia depresyjne u chorych ze współistniejącymi chorobami somatycznymi uniemożliwiającymi stosowanie jakichkolwiek leków psychotropowych (agranulocytoza, leukopenia, poważne uszkodzenie miąższu wątroby i in.). Wskazaniem do terapii EW jako metody drugiego rzutu miały być depresje lekooporne, depresje przewlekłe w przebiegu zaburzeń afektywnych oraz występujące u osób w wieku podeszłym, zwłaszcza przy współistniejących schorzeniach somatycznych, u kobiet w ciąży w zaburzeniach afektywnych (ciężkich depresjach, schizofrenicznych i schizoafektywnych) (Kalinowski 2003). W monografii autorstwa polskich badaczy Roberta Hese i Tomasza Zyssa na temat elektrowstrząsów dokonano podsumowania wskazań stosowania leczenia EW. Uwzględniono w niej raport Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, jak również polskie standardy i algorytmy postępowania opracowane przez zespół ekspertów pod auspicjami Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, gdzie jako jedno z istotnych wskazań podano leczenie depresji lekoopornej (Hese i Zyss 2007). W 2008 roku zespół polskich badaczy przeprowadził ankietę dotyczącą specyfiki leczenia elektrowstrząsami w roku 2005 (Palińska i 2008). Na podstawie analizy danych z 21 szpitali w całej Polsce, w których przeprowadzano leczenie prądem elektrycznym, stwierdzono mały odsetek chorych hospitalizowanych psychiatrycznie, u których zastosowano tę metodę 0,72%. Wskaźnik ten jest jednym z niższych Europie Środkowej. W badaniu przeprowadzonym w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie oceniającym skuteczność i bezpieczeństwo stosowania leczenia EW do terapii zakwalifikowano 43 pacjentów. Około 53,5% badanych stanowiły osoby z rozpoznaniem depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej (CHAD) lub choroby afektywnej jednobiegunowej (CHAJ), w tym około 80% zakwalifikowanych było z powodu depresji lekoopornej. Pozostała część leczonych (46,5%) byli to chorzy z pierwszym epizodem depresji, schizofrenią i zaburzeniami schizoafektywnymi. Skuteczność w powyższym badaniu oceniano na podstawie wartości Clinical Global Impression Improvement skali poprawy CGI. Poprawę kliniczną uzyskano u ponad 80% chorych na depresję, ponadto wykazano, że na leczenie elektrowstrząsowe najlepiej zareagowali chorzy na depresję lekooporną w przebiegu CHAD remisję uzyskano u 66,7%, a w depresji w przebiegu CHAJ 50% (Dąbrowski i Parnowski 2012). Jak już wspomniano, jednym z ważnych wskazań do kuracji elektrowstrząsami jest depresja lekooporna, definiowana najczęściej jako zespół depresyjny, w którym nie nastąpiła poprawa po zastosowaniu
3 ANALIZA RETROSPEKTYWNA SKUTECZNOŚCI TERAPII ELEKTROWSTRZĄSAMI W DEPRESJI LEKOOPORNEJ 53 dwóch kolejnych kuracji lekami przeciwdepresyjnymi z różnych klas terapeutycznych w odpowiedniej dawce, przez odpowiednio długi czas. W leczeniu depresji lekoopornej zastosowanie mają zarówno metody farmakologiczne, jak i niefarmakologiczne, a szczególne miejsce zajmuje w tym wypadku leczenie zabiegowe w postaci terapii wstrząsami elektrycznymi (Rybakowski i 2011). Celem niniejszej pracy jest analiza skuteczności leczenia EW depresji lekoopornej na podstawie doświadczeń Kliniki Psychiatrii Dorosłych UM w Poznaniu w latach METODYKA BADAŃ Osoby badane Badaniem objęto 91 pacjentów Kliniki Psychiatrii Dorosłych w Poznaniu z rozpoznaniem depresji lekoopornej poddanych leczeniu elektrowstrząsowemu w latach Do analizy zakwalifikowano 69 kobiet i 22 mężczyzn w wieku lat (średnia 50 ± 12), średni wiek u mężczyzn: 47 ± 12, u kobiet: 50 ± 11, u których wykonano co najmniej 6 zabiegów elektrowstrząsowych. Czas trwania choroby afektywnej mieścił się w przedziale od 1 do 50 lat (średnia 14 ± 11 lat). Średnia czasu trwania choroby u mężczyzn 12 ± 11 i u kobiet 15 ± 11. Czas trwania epizodu mieścił się w przedziale od 8 do 156 tygodni (mediana 26 tygodni). Podstawowym kryterium kwalifikacji do leczenia zabiegowego był brak efektu leczenia farmakologicznego spełniający kryteria lekooporności, czyli brak poprawy po zastosowaniu dwóch kolejnych kuracji lekami przeciwdepresyjnymi z różnych klas terapeutycznych w odpowiedniej dawce, przez odpowiednio długi czas. Sposób przeprowadzenia kuracji Pacjenci, których zakwalifikowano do terapii elektrowstrząsowej na podstawie wskazań psychiatrycznych, wymagali przez rozpoczęciem leczenia zabiegowego oceny kardiologa oraz anestezjologa. W szczególnych sytuacjach zlecano dodatkowo konsultację endokrynologiczną. Sam zabieg przebiegał w znieczuleniu ogólnym pod opieką anestezjologiczną. Do znieczulenia stosowano tiopental w dawkach od 100 do 400 mg, jako środek zwiotczający sukcynylocholinę w dawkach od 30 do 100 mg. Parametry prądu dobierano indywidualnie, zgodnie z oceną przeprowadzającego zabieg psychiatry. Do zabiegów używano aparatu SPECTRUM. Stosowano dwustronne ułożenie elektrod w okolicach czołowo-skroniowych. Podawane wartości prądu mieściły się w granicach: 112 do 360 mc. Średnia liczba zabiegów wynosiła 10 ± 2, u 79% leczonych wykonano od 9 do 12 zabiegów EW. U wszystkich pacjentów uzyskano zgodę na leczenie elektrowstrząsowe. Metodyka obliczeń Oceny stanu psychicznego przed leczeniem dokonywano za pomocą skali Clinical Global Impression (CGI) (Guy 1976). Jako kryterium efektywności terapii elektrowstrząsowej użyto skali CGI, służącej ocenie poprawy po leczeniu. Dokonano porównania skuteczności leczenia depresji lekoopornej za pomocą EW u kobiet i mężczyzn w chorobie afektywnej dwubiegunowej (CHAD) i w chorobie afektywnej jednobiegunowej (CHAJ) oraz w depresji psychotycznej i niepsychotycznej. Ze względu na to, że skala CGI-k jest skalą porządkową, do porównania różnic między grupami wykorzystano test Manna-Whitneya. Oceniono również związek między skutecznością terapii EW a stanem klinicznym na początku leczenia EW oraz między skutecznością terapii EW a płcią, długością choroby oraz długością epizodu depresji. Do obliczenia korelacji między poszczególnymi wartościami stosowano współczynnik korelacji Spearmana dla skal porządkowych, współczynnik korelacji gamma dla skal porządkowych z dużą ilością rang powiązanych oraz test chi-kwadrat ze współczynnikiem V-Cramera dla określenia korelacji w skali nominalnej. Dodatkowo wykonano obliczenia porównujące liczności kobiet i mężczyzn w zależności od czasu trwania choroby testem chi-kwadrat Pearsona oraz obliczenia porównujące liczebności kobiet i mężczyzn w zależności od czasu trwania epizodu, stosując test chi-kwadrat Pearsona z korekcją Yatesa ze względu na małą liczebność (poniżej 10) grupy mężczyzn z epizodem choroby poniżej 26 tygodnia. Wyniki Charakterystyka badanej grupy Podział badanych pod względem rozpoznania z uwzględnieniem płci przedstawia tabela 1. Wśród wszystkich leczonych EW 39% stanowiły osoby z rozpoznaniem CHAD, a 42% z CHAJ. U niemal ⅓ pacjentów (31%) występowała depresja psychotyczna. Podział badanych na podstawie długości choroby i długości epizodu depresji przedstawia tabela 2. U istotnie większego odsetka mężczyzn niż kobiet zakwalifikowanych do EW czas trwania choroby był krótszy niż 5 lat (p = 0,012, test chi-kwadrat). Mediana czasu trwania epizodu wynosiła 26
4 54 MIŁOSZ KRZYWOTULSKI, MARIA CHŁOPOCKA-WOŹNIAK, MARIA ABRAMOWICZ, MACIEJ RÓŻAŃSKI, JANUSZ RYBAKOWSKI Tabela 1. Podział badanych na podstawie rozpoznania Rozpoznanie Liczba badanych ogółem % kobiety % mężczyźni % F F F F depresja psychotyczna depresja niepsychotyczna Tabela 2. Czas trwania choroby i czas trwania epizodu depresji (w tygodniach) w badanej grupie Czas trwania choroby Ogółem % Kobiety % (ogółu) Mężczyźni % (ogółu) poniżej 5 lat lat = < czas choroby < 10 lat lat = < czas choroby < 15 lat lat = < czas choroby < 20 lat lat = < czas choroby czas trwania epizodu 8 tyg. = < czas epizodu = < 26 tyg > 26 tyg Więcej mężczyzn niż kobiet chorujących krócej niż 5 lat (test chi-kwadrat p = 0,012) Porównanie czasu trwania epizodu u kobiet i mężczyzn przy wartości mediany 26 tygodni (test chi-kwadrat z korekcją Yatesa, p = 0,058) tygodni. Porównując liczność kobiet i mężczyzn, u których epizod choroby trwał nie dłużej niż 26 tygodni, z tymi, u których trwał dłużej niż 26 tygodni (58% vs. 32%), nie uzyskano różnicy istotnej statystycznie. Wynik jednak wskazuje na możliwość uzyskania istotnej statystycznie różnicy przy zwiększeniu liczebności badanej grupy (p = 0,0584, test chi-kwadrat z korekcją Yatesa). Podział badanych na podstawie wartości CGI przed kuracją (CGI-0) oraz wartości CGI poprawy (CGI-k) określającej skuteczność kuracji przedstawia w tabela 3. Tabela 3. Podział badanych na podstawie początkowej wartości CGI (CGI-0) i wartości CGI w skali poprawy (CGI-k) CGI-0 Ogółem (%) Kobiety (%) Mężczyźni (%) , , ,5 1 4,5 CGI-k , , , ,5 93% badanych (w tym 93% kobiet i 95,5% mężczyzn) stan ciężki (CGI-0 > 4) 86% wszystkich badanych, w tym 86% kobiet i 86,5% mężczyzn poprawa po leczeniu EW (CGI-k < 4)
5 ANALIZA RETROSPEKTYWNA SKUTECZNOŚCI TERAPII ELEKTROWSTRZĄSAMI W DEPRESJI LEKOOPORNEJ 55 W stanie ciężkim (czyli CGI-0 > 4) zakwalifikowanych do leczenia EW było 93% kobiet oraz 95,5% mężczyzn. U 86% wszystkich badanych, w tym 86% kobiet i 86,5% mężczyzn udowodniono skuteczność EW na poziomie poniżej 4 punktów w skali poprawy CGI. Skuteczność leczenia EW w całej grupie badanych, w CHAD i CHAJ z uwzględnieniem podziału na płeć W tabeli 4 przedstawiono wyniki obliczeń dotyczące skuteczności leczenia EW. Wykazano w całej grupie większą skuteczność leczenia EW (CGI-k) w CHAD w porównaniu z CHAJ (p = 0,028). Większa skuteczność leczenia EW (CGI-k) była w grupie kobiet z CHAD w porównaniu z CHAJ (p = 0,032). Jednym z celów badania była także ocena związku między skutecznością terapii EW a stanem klinicznym przed zastosowaniem leczenia, a także innymi zmiennymi. Obliczony współczynnik korelacji gamma -0,422 był znamienny statystycznie (p < 0,001), co oznacza, że im większe nasilenie choroby (mierzone jako CGI-0), tym mniejsza wartość CGI-k, czyli większa skuteczność terapii EW. Obliczenie korelacji wartości poprawy CGI z innymi parametrami dało następujące wyniki: z płcią: 0,206 nieznamienne, czasem trwania choroby: 0,067 nieznamienne, czasem trwania epizodu: 0,244 (p < 0,05). Wynika z tego, że skuteczność EW była tym większa, im krócej trwał epizod depresji. Powyższe dane przedstawiono w tabeli 5. Tabela 4. Wartości skali CGI-0 nasilenia objawów oraz CGI-k skuteczności EW u badanych pacjentów: mediana/ modalna (liczność pacjentów z podaną modalną)*** Ogółem Kobiety Mężczyźni CGI-0 CGI-k CGI-0 CGI-k CGI-0 CGI-k Cała grupa (N = 91) 5/ 5 (57) 2/ 2 (45) 5/ 5 (42) 2/ 2 (36) 5/ 5 (15) 3/ 2 i 3 (9) CHAD (N = 36) CHAJ (N = 38) Depresja psychotyczna (N = 28) 5/ 5 (25) *2/ 2 (17) 5/ 5 (18) **2/ 2 (13) 5/ 5 (7) 2/ 2 (4) N = 36 N = 27 N = 9 5/ 5 (24) *3/ 2 (17) 5/ 5 (19) **3/ 2 (13) 5/ 5 (5) 3/ 2 i 3 (4) N = 38 N = 29 N = 9 6/ 5 (12) 2/ 2 (14) 6/ 5 (8) 2/ 2 (11) 5,5/ 5 i 6 (4) 3/ 2 i 3 (3) N = 28 N = 20 N = 8 Depresja 5/ 5 (45) 2/ 2 (31) 5/ 5 (34) 2/ 2 (25) 5/ 5 (11) 2,5/ 2 i 3 (6) niepsychotyczna (N = 63) N = 63 N = 49 N = 14 * Większa skuteczność leczenia EW (CGI-k) w CHAD niż CHAJ (p = 0,028) ** Większa skuteczność leczenia EW (CGI-k) w CHAD niż CHAJ w grupie kobiet (p = 0,032) *** mediana wartość środkowa; modalna inaczej dominanta, czyli wartość najczęściej występująca Tabela 5. Korelacja między skutecznością terapii EW (CGI-k) a stanem klinicznym przed zastosowaniem leczenia (CGI-0) oraz innymi parametrami. (Zastosowano współczynnik korelacji Spearmana dla skali porządkowej, współczynnik korelacji gamma dla skali porządkowej z dużą ilością rang powiązanych, współczynnik korelacji V-Cramera dla skali nominalnej) CGI-0 CGI-k gamma p gamma p CGI-0 1 *-0,422 p < 0,001 Spearmana p Spearmana wiek 0,042 NS 0,111 NS czas trwania choroby 0,028 NS 0,067 NS czas trwania epizodu -0,19 NS *0,244 p < 0,05 p Chi-kwadrat V-Cramera V-Cramera p Chi-kwadrat płeć 0,180 0,4 (NS) 2,94 0,206 0,423 (NS) 3,87 NS nieistotne statystycznie p
6 56 MIŁOSZ KRZYWOTULSKI, MARIA CHŁOPOCKA-WOŹNIAK, MARIA ABRAMOWICZ, MACIEJ RÓŻAŃSKI, JANUSZ RYBAKOWSKI OMÓWIENIE Podstawowym rezultatem niniejszej pracy jest wykazanie wysokiej skuteczności terapii elektrowstrząsami w depresji lekoopornej. Poprawę uzyskano u 86% chorych, z których ponad 90% wykazywało ciężkie nasilenie choroby. Terapia EW była efektywna w depresji w przebiegu choroby afektywnej jednoi dwubiegunowej, jak również w depresji psychotycznej. Wskazuje to na znaczną przydatność tej metody w lecznictwie psychiatrycznym. W naszym badaniu nie stwierdzono istotnej różnicy między efektywnością terapii elektrowstrząsowej w całej grupie kobiet i mężczyzn. Nie wykazano również różnicy w skuteczności leczenia depresji psychotycznej i niepsychotycznej. Interesujące są natomiast różnice w kwalifikacji kobiet i mężczyzn do takiej terapii. W naszej grupie u znacznie większego odsetka mężczyzn choroba trwała 5 lat lub krócej, natomiast porównując grupę kobiet i mężczyzn, u których epizod choroby trwał nie więcej niż 26 tygodni przed podjęciem terapii EW, z tymi, u których trwał więcej niż 26 tygodni, nie uzyskano różnicy istotnej statystycznie. Wynik wskazuje jednak na możliwość uzyskania istotnej statystycznie różnicy przy zwiększeniu liczności badanej grupy. Ta ostatnia zależność może potwierdzać dane badaczy izraelskich (Bloch i 2005), którzy stwierdzili, że kobiety chore na depresję przechodziły istotnie mniejszą liczbę terapii przeciwdepresyjnych przed leczeniem EW w porównaniu z mężczyznami. Tak więc u mężczyzn decyzja o zastosowaniu elektrowstrząsów podejmowana jest na wcześniejszym etapie przebiegu choroby, podczas gdy u kobiet leczenie takie jest stosowane po krótszym czasie trwania epizodu depresji. Wyniki obliczeń porównujące wartości CGI-0 i CGI-k w całej grupie badanych, w grupie chorych na CHAD i chorych na CHAJ z uwzględnieniem podziału na płeć wskazują na istotne statystycznie różnice między wartościami CGI-k w CHAD vs. CHAJ w całej grupie badanych oraz w grupie kobiet, co szczegółowo przedstawiono w tabeli 4. Różnice przedstawione powyżej potwierdza badanie, jakie wykonali Dąbrowski i Parnowski (2012). Odmienny wynik uzyskano w metaanalizie, którą przeprowadzili Dierckx i (2012), zbadawszy 790 pacjentów z CHAJ i 316 pacjentów z CHAD, opierając się w ocenie klinicznej na skali depresji HAM-D wykazano brak różnic w poprawie klinicznej chorych z CHAD i CHAJ. Nasze wyniki wskazują, że skuteczność EW była tym większa, im większe było początkowe nasilenie depresji. U wszystkich pacjentów stosowano 3 zabiegi w tygodniu. W badaniu przeprowadzonym przez Charlson i (2012) wykazano brak różnic w skuteczności leczenia EW przy zastosowaniu dwóch vs. trzech zabiegów w tygodniu. Podsumowując, nasze wyniki wskazują, że terapia elektrowstrząsowa jest metodą zabiegową o wysokiej skuteczności w depresji lekoopornej i należy ją rozpatrywać jako metodę z wyboru w wypadku depresji lekoopornej. Praca nie była sponsorowana. PIŚMIENNICTWO 1. Bloch Y, Ratzoni G, Sobol D, Mendlovic S, Gal G, Levkovitz Y. Gender differences in electroconvulsive therapy: a retrospective chart review. J Affect Disord Jan; 84: Charlson F, Siskind D, Doi SA, McCallum E, Broome A, Lie DC. ECT efficacy and treatment course: a systematic review and meta-analysis oftwice vs thrice weekly schedules. Journal of Affective Disorders. 2012; 138: Dąbrowski M, Parnowski T: Analiza kliniczna skuteczności i bezpieczeństwa leczenia elektrowstrząsowego. Psychiatria Polska 2012, 46: Dierckx B, Heijnen WT, van den Broek WW, Birkenhaeger TK. Efficacy of electroconvulsive therapy in bipolar versus unipolar major depression: a meta-analysis. Bipolar Disord 2012: 14: Guy W, editor. ECDEU Assessment Manual for Psycho pharmacology Rockville,MD, U.S. Department of Health, Education, and Welfare 6. Hese RT, Zyss T: Leczenie elektrowstrząsami w praktyce klinicznej Elservier Urban & Partner, Wrocław Kalinowski A: Elektrowstrząsy. W: Psychiatria, t. III. Bilikiewicz A, Pużyński S, Rybakowski J, Wciórka J (red.): Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner. Wrocław 2003, Palińska D, Gazdag G, Sobów T, Hese RT, Kłoszewska I. Leczenie elektrowstrząsowe w Polsce w 2005 roku wyniki ankiety przeprowadzonej w polskich szpitalach psychiatrycznych. Psychiatria Polska : Rybakowski J, Dudek D, Jaracz J. Choroby afektywne. W: Standardy leczenia farmakologicznego niektórych zaburzeń psychicznych, Jarema M (red.). Via Medica. Gdańsk 2011, 56 63, Adres do korespondencji: Miłosz Krzywotulski Klinika Psychiatrii Dorosłych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu ul. Szpitalna 27/33, Poznań mkszyfy@tlen.pl
LECZENI PRĄDEM terapia elektrowstrząsowa. Hotloś Sylwia Radzik Anna
LECZENI PRĄDEM terapia elektrowstrząsowa Hotloś Sylwia Radzik Anna Elektrowstrząsy?! Barbarzyństwo czy metoda ratująca życie? Rys.1. Kadr z filmu Lot nad kukułczym gniazdem Historia Rys.2. Ugo Cerletti
Zaburzenia afektywne. Justyna Andrzejczak Kognitywistyka
Zaburzenia afektywne Justyna Andrzejczak Kognitywistyka Podział wg ICD-10 F30 Epizod maniakalny F31 Zaburzenia afektywne dwubiegunowe F32 Epizod depresyjny F33 Zaburzenia depresyjne nawracające F34 Uporczywe
NCBR: POIG /12
Rezultaty polskiego rocznego wieloośrodkowego randomizowanego badania klinicznego telepsychiatrycznej metody terapii pacjentów ze schizofrenią paranoidalną czy jesteśmy gotowi do leczenia? Krzysztof Krysta
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Niefarmakologiczne metody leczenia depresji
Niefarmakologiczne metody leczenia depresji Dominika Berent dr n. med. lekarzpsychiatra Mazowieckie Centrum Psychiatrii Drewnica Leczenie depresji - rys historyczny Laudanum,Paracelsus(XVI w.) Elekrowstrząsy,
Jolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski
FARMAKOTERAPIA W PSYCIDATRII I NEUROLOOll, 98, 2, 82-87 Jolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski WPŁYW IMIPRAMINY, DOKSEPlNY I MIANSERYNY NA UKŁAD KRĄŻENIA U CHORYCH NA DEPRESJĘ W STARSZYM
Skojarzone leczenie depresji lekami przeciwdepresyjnymi i pindololem - otwarte badanie skuteczności 14 dniowej terapii
FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII, 2001, 3, 285-290 Stanisław Pużyński, Łukasz Święcicki, Iwona Koszewska, Antoni Kalinowski, Sławomir Fornal, Dorota Grądzka, Dorota Bzinkowska, Magdalena Namysłowska
Analiza skuteczności i bezpieczeństwa zabiegów elektrowstrząsowych w populacjach przed i po 60. roku życia
Psychiatr. Pol. 2016; 50(5): 1015 1026 PL ISSN 0033-2674 (PRINT), ISSN 2391-5854 (ONLINE) www.psychiatriapolska.pl DOI: https://doi.org/10.12740/pp/59104 Analiza skuteczności i bezpieczeństwa zabiegów
Risperidon w leczeniu epizodu manii oraz profilaktyce nawrotu.
Risperidon w leczeniu epizodu manii oraz profilaktyce nawrotu. Omówienie artykułu: "Risperidon in acute and continuation treatment of mania." Yatham L. N. i wsp. RIS-CAN Study Group. International Clinical
Terapia elektrowstrząsowa skuteczna i bezpieczna alternatywa dla nieskutecznej farmakoterapii
Psychiatria P R A C A P O G L Ą D O W A tom 11, nr 3, 166 170 Copyright 2014 Via Medica ISSN 1732 9841 Anna Z. Antosik-Wójcińska, Łukasz Święcicki Pracownia Elektrowstrząsów, Oddział Chorób Afektywnych
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Problemy psychiatryczne w pytaniach i odpowiedziach 2. NAZWA JEDNOSTKI
PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW
PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. SPECJALNOŚĆ WYBRANA: 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej
Lek BI w porównaniu z lekiem Humira u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką łuszczycą plackowatą
Lek w porównaniu z lekiem u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką łuszczycą plackowatą Jest to podsumowanie badania klinicznego dotyczącego łuszczycy plackowatej. Podsumowanie sporządzono dla ogółu społeczeństwa.
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Psychiatria w pytaniach i odpowiedziach. 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE
ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski
ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE
ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE F33 Zaburzenia depresyjne nawracające F.33.0 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod depresyjny łagodny F33.1 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod
Podstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych
Podstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych Instytucjonalizacja i wykluczenia. i zapomnienie Metody leczenia 1. Biologiczne - farmakologiczne - niefarmakologiczne - neurochirurgiczne 2. Psychologiczne
Kto uzyskuje najlepsze efekty w wyniku leczenia CCSVI? Charakterystyka pacjenta
Kto uzyskuje najlepsze efekty w wyniku leczenia CCSVI? Charakterystyka pacjenta Copyright All rights reserved 211 AMEDS Centrum 2 PACJENCI W badaniu wzięła udział grupa 47 pacjentów ze Stwardnieniem Rozsianym
Autor: Dr Agnieszka Piróg-Balcerzak Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Depresja w schizofrenii
Autor: Dr Agnieszka Piróg-Balcerzak Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie Depresja w schizofrenii DANE OGÓLNE Zaburzenia afektywne występują powszechnie wśród
Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Inessa Rudnik-Szałaj, Beata Galińska, Andrzej Łukaszewicz. Wielomiesięczne stosowanie risperidonu w schizofreniach
FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII 98,4, 33-41 Inessa Rudnik-Szałaj, Beata Galińska, Andrzej Łukaszewicz Włodzimierz Chrzanowski, Wielomiesięczne stosowanie risperidonu w schizofreniach Klinika
I EDYCJA HARMONOGRAM ZAJĘĆ TEORETYCZNYCH KURSU KWALIFIKACYJNEGO W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA PSYCHIATRYCZNEGO 13 stycznia kwietnia 2017
I EDYCJA HARMONOGRAM ZAJĘĆ TEORETYCZNYCH KURSU KWALIFIKACYJNEGO W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA PSYCHIATRYCZNEGO 13 stycznia 2017 9 kwietnia 2017 Zajęcia teoretyczne odbywają się w sali dydaktycznej XI oddziału
Pielęgniarstwo Pierwszego stopnia Praktyczny. Znajomość zagadnień z zakresu anatomii, fizjologii, psychologii, farmakologii.
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające/wymagania wstępne: Nazwa modułu / przedmiotu (przedmiot lub grupa przedmiotów) Osoby prowadzące:
Leczenie w domu pacjenta - praca w Zespole Leczenia Środowiskowego
Leczenie w domu pacjenta - praca w Zespole Leczenia Środowiskowego Zespół Leczenia Środowiskowego Wieliczka Paweł Sacha specjalista psychiatra Idea psychiatrycznego leczenia środowiskowego, a codzienna
ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ
ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ Raport z Programu Edukacyjno-Badawczego Październik 2017 Założenia programu Małe zaangażowanie w przebieg
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 5/2012 z dnia 27 lutego 2012 r. w zakresie zakwalifikowania/niezasadności zakwalifikowania leku Valdoxan (agomelatinum)
Leczenie zaburzeń depresyjnych u pacjentów z rozpoznaniem
FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII 98,3,78-82 Antoni Florkowski, Wojciech Gruszczyński, Henryk Górski, Sławomir Szubert, Mariusz Grądys Leczenie zaburzeń depresyjnych u pacjentów z rozpoznaniem
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte na kryteriach
przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia
SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy
DOMINIKA DUDEK. 2. Leczenie epizodu depresyjnego FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII, 2007, 1, 11 15
FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII, 2007, 1, 11 15 DOMINIKA DUDEK 2. Leczenie epizodu depresyjnego 2.1. EPIZOD DEPRESYJNY W PRZEBIEGU DEPRESJI NAWRACAJĄCEJ W przebiegu nawracających zaburzeń depresyjnych
I EDYCJA HARMONOGRAM ZAJĘĆ TEORETYCZNYCH KURSU KWALIFIKACYJNEGO W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA PSYCHIATRYCZNEGO 13 stycznia kwietnia 2017
I EDYCJA HARMONOGRAM ZAJĘĆ TEORETYCZNYCH KURSU KWALIFIKACYJNEGO W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA PSYCHIATRYCZNEGO 13 stycznia 2017 9 kwietnia 2017 Zajęcia teoretyczne odbywają się w sali dydaktycznej XI oddziału
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Konsultacyjna Stanowisko Rady Konsultacyjnej nr 51/2011 z dnia 20 czerwca 2011 r. w zakresie zmiany sposobu finansowania świadczenia gwarantowanego Leczenie elektrowstrząsami
S T R E S Z C Z E N I E
STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych
Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży
Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży: pojedynczy epizod dużej depresji nawracająca duża depresja dystymia mania lub submania stan mieszany zaburzenia afektywne
THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS
NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE ZABIEGI FIZYKALNE U PACJENTÓW Z DOLEGLIWOŚCIAMI BÓLOWYMI ODCINKA L-S KRĘGOSŁUPA WRAZ Z OCENĄ ICH SKUTECZNOŚCI W DZIAŁANIU PRZECIWBÓLOWYM THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 223 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 223 SECTIO D 2003 Uniwersytet Jagielloński Collegiu Medicum, Instytut Pielęgniarstwa Wydział Ochrony Zdrowia, Kraków
Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE
Autor: Tytuł: Promotor: lek. Anna Zielińska Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV dr hab. Anita Bryńska STRESZCZENIE WSTĘP: W
SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU. Instytut Psychologii/Uniwersytet Medyczny, Katedra i Klinika Psychiatrii 4. Kod przedmiotu/modułu
1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Psychopatologia - aspekt medyczny 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Psychopathology - medical perspective 3. Jednostka prowadząca przedmiot
* Rejestr epidemiologiczny: przeprowadzenie i opracowanie wyników sponsorowane przez firmę Sanofi- Aventis-Polska. Nr badania: DPKIN_L_01684
1 Współwystępowanie zaburzeń osobowości, zaburzeń lękowych i uzależnień z zaburzeniami nastroju w populacji polskiej analiza wyników rejestru epidemiologicznego. Część II: Ocena metod leczenia pacjentów
Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny
Lek. Maciej Jesionowski Efektywność stosowania budezonidu MMX u pacjentów z aktywną postacią łagodnego do umiarkowanego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w populacji polskiej. Rozprawa na stopień
Psychiatr. Pol. 2016; 50(3):
Psychiatr. Pol. 2016; 50(3): 655 661 PL ISSN 0033-2674 (PRINT), ISSN 2391-5854 (ONLINE) www.psychiatriapolska.pl DOI: http://dx.doi.org/10.12740/pp/62819 List do Redakcji. Polski tekst informacji dla pacjenta
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia
Obraz i leczenie kolejnych epizodów depresji (wyniki polskiego badania wieloośrodkowego) *
Obraz i leczenie kolejnych epizodów depresji (wyniki polskiego badania wieloośrodkowego) * Clinical picture and treatment of subsequent depressive episodes results of Polish multicenter study Janusz Rybakowski
ROZPOWSZECHNIENIE ZABURZEŃ AFEKTYWNYCH PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
ROZPOWSZECHNIENIE ZABURZEŃ AFEKTYWNYCH PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA The prevalence of affective disorders review Łukasz Mokros, Tadeusz Pietras Title and authors Zakład Farmakologii Klinicznej I Katedry Chorób
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 144 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 144 SECTIO D 2004 Zakład Pielęgniarstwa Psychiatrycznego Wydział Opieki i Oświaty Zdrowotnej Śląskiej Akademii Medycznej*
SYLABUS na studiach podyplomowych. Nazwa studiów podyplomowych. Interdyscyplinarna Opieka Psychogeriatryczna
SYLABUS na studiach podyplomowych Nazwa studiów podyplomowych Interdyscyplinarna Opieka Psychogeriatryczna Nazwa jednostki prowadzącej studia podyplomowe Nazwa przedmiotu Rodzaj przedmiotu Cel Treści programowe
lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała
lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
UPORCZYWE ZABURZENIA NASTROJU
UPORCZYWE ZABURZENIA NASTROJU Dystymia ICD 10 niejednoznaczność terminu, grupa zaburzeń (obejmuje nerwicę depresyjną, depresyjne zaburzenie osobowości, depresję nerwicową, depresję lękową przewlekłą) Dystymia
VII ZACHODNIOPOMORSKIE DNI PSYCHIATRYCZNE
VII ZACHODNIOPOMORSKIE DNI PSYCHIATRYCZNE POSZUKIWANIA NOWYCH LEKÓW I METOD TERAPII W PSYCHIATRII 27-28.05.2011 Hotel Amber Baltic ul. Promenada Gwiazd 1 72-500 Międzyzdroje POLSKIE TOWARZYSTWO PSYCHIATRYCZNE
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Podstawy psychiatrii
Załącznik Nr do Uchwały Nr 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod KPP modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Podstawy psychiatrii Obowiązkowy Wydział Nauk
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) wiek od 12 roku życia; 2) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia
jest zbudowany i które są niezbędne do jego prawidłowej (fizjologicznej pracy) a taką zapewniają mu zgodnie z badaniami nnkt EPA+DHA omega-3.
Opis publikacji Tomasz Pawełczyk, Marta Grancow-Grabka, Magdalena Kotlicka-Antczak, Elżbieta Trafalska, Agnieszka Pawełczyk. A randomized controlled study of the efficacy of six-month supplementation with
Psychiatryczna opieka środowiskowa w Polsce. Joanna Meder Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
Psychiatryczna opieka środowiskowa w Polsce Joanna Meder Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie Zdrowie psychiczne jest jednym z najwaŝniejszych zasobów współczesnego społeczeństwa Jako główny cel
Praktyczne wskazówki jak leczyć depresję.
Praktyczne wskazówki jak leczyć depresję. dr n. med. Anna Antosik-Wójcińska Oddział Chorób Afektywnych II Klinika Psychiatryczna Instytut Psychiatrii i Neurologii Czym jest epizod dużej depresji: definicja
Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości
Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja
Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007
W Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ABC medic Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Zielonej Górze w okresie od 04.05.2007-15.11.2007 została przeprowadzona ocena efektów klinicznych u pacjentów
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu DOSP Nazwa modułu Psychiatria i Pielęgniarstwo Psychiatryczne Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma
Depresja a uzależnienia. Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień
Depresja a uzależnienia Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień Alkoholizm w chorobach afektywnych Badania NIMH* (1990) (uzależnienie + nadużywanie) Badania II Kliniki
Porównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami
Piotr Magiera, Miko/aj Majkowicz, Iwona Trzebiatowska, Krystyna de Walden-Ga/uszko Porównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami Katedra i I Klinika Chorób Psychicznych AM w
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU PIOTR TURMIŃSKI Porównanie skuteczności wybranych metod fizjoterapeutycznych w leczeniu skręceń stawu skokowego STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
I. STRESZCZENIE Cele pracy:
I. STRESZCZENIE Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest przewlekłym procesem zapalnym, powodującym postępujące i nieodwracalne włóknienie trzustki. Choroba przebiega z okresami remisji i zaostrzeń, prowadząc
Dlaczego potrzebne było badanie?
Badanie mające na celu zbadanie czy lek BI 409306 polepsza sprawność umysłową u osób z łagodną postacią choroby Alzheimera oraz trudności z funkcjonowaniem psychicznym Jest to podsumowanie badania klinicznego
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 Wydział Psychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów:
Psychoterapia w zaburzeniach afektywnych
FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII, 2004, l, 125-129 Ewa Habrat-Praglowska Aneks 4 Psychoterapia w zaburzeniach afektywnych II Klinika Psychiatryczna Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
Strategia postępowania terapeutycznego w depresji
PRACA POGLĄDOWA ISSN 1643 0956 Łukasz Święcicki II Klinika Psychiatryczna Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie Strategia postępowania terapeutycznego w depresji Therapeutic strategy in depressive
OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY
OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY EVALUATION OF LIFE SATISFACTION AND PSYCHOLOGICAL WELL-BEING OF PATIENTS BEFORE SURGERY AORTIC ANEURYSM Emilia
W badaniu 4S (ang. Scandinavian Simvastatin Survivat Study), oceniano wpływ symwastatyny na całkowitą śmiertelność u 4444 pacjentów z chorobą wieńcową i z wyjściowym stężeniem cholesterolu całkowitego
POGLĄDY ORDYNATORÓW ODDZIAŁÓW PSYCHIA TRYCZNYCH NA TEMAT TERAPII I PROFILAKTYKI
FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII, 98, 2, 28-73 Stanisław Pużyński, Maria Beręsewicz, Iwona Koszewska, Antoni Kalinowski, Łukasz Święcicki, Ewa Habrat POGLĄDY ORDYNATORÓW ODDZIAŁÓW PSYCHIA TRYCZNYCH
Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny
WYDZIAŁ LEKARSKI Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych lek. Łukasz Mokros Praca
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 589 Poz. 86 Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW 4.
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW 4. ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Psychiatria 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Dlaczego zmiana modelu opieki psychiatrycznej jest niezbędna?
Dlaczego zmiana modelu opieki psychiatrycznej jest niezbędna? Aleksander Araszkiewicz Katedra i Klinika Psychiatrii Collegium Medicum w Bydgoszczy Zdrowie psychiczne decyduje o dobrym samopoczuciu jednostek
Łukasz Święcicki II Klinika Psychiatryczna IPiN Warszawa
Łukasz Święcicki II Klinika Psychiatryczna IPiN Warszawa Kraków 18 listopada 2016 Problemy koncepcyjne Czym są stany depresyjne? Depresja w przebiegu ChAD Depresja w przebiegu ChAJ Inne depresje o Co to
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Nadciśnienie tętnicze od A do Z 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek )
LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)
Aneks II. Wnioski naukowe
Aneks II Wnioski naukowe 16 Wnioski naukowe Haldol, który zawiera substancję czynną haloperydol, jest lekiem przeciwpsychotycznym należącym do grupy pochodnych butyrofenonu. Jest silnym antagonistą ośrodkowych
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart. Ortop. 20, 4, str. 34, ISSN 2083-8697 - - - - - REHABILITACJA STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO, FINANSOWANA PRZEZ NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA W LATACH 2009 200 REHABILITATION OF THE HIP AND KNEE JOINTS
prof. dr hab. P. Pawłowski (wykład) dr n. med. Z. Foryś (wykład) dr n. med. Z. Foryś (zajęcia praktyczne)
1. Nazwa jednostki Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych 2. Kierunek Pielęgniarstwo Kod przedmiotu 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa modułu: 5. Poziom kształcenia 6. Forma studiów Psychiatria
Dlaczego potrzebne było badanie?
Badanie mające na celu zbadanie czy lek BI 409306 polepsza sprawność umysłową u osób z chorobą Alzheimera we wczesnym stadium Jest to podsumowanie badania klinicznego przeprowadzonego z udziałem pacjentów
Ocena kliniczna moklobemidu (preparat Aurorix) w terapii depresji
Stanisław Pużyński, Janusz Rybakowski, Małgorzata Dqbkowska, Maria Beręsewicz, Iwona Koszewska Ocena kliniczna moklobemidu (preparat Aurorix) w terapii depresji (wyniki badań wieloośrodkowych) z II Kliniki
ZŁOŚLIWY ZESPÓŁ NEUROLEPTYCZNY PO WYMIANIE GENERATORA IMPULSÓW GŁĘBOKIEJ STYMULACJI MÓZGU, U PACJENTKI Z CHOROBĄ PARKINSONA OPIS PRZYPADKU
ZŁOŚLIWY ZESPÓŁ NEUROLEPTYCZNY PO WYMIANIE GENERATORA IMPULSÓW GŁĘBOKIEJ STYMULACJI MÓZGU, U PACJENTKI Z CHOROBĄ PARKINSONA OPIS PRZYPADKU Paweł Zdunek [1,2], Henryk Koziara [1,3], Emilia Sołtan [3], Wiesław
Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
dr hab. Dariusz Piwczyński, prof. nadzw. UTP
dr hab. Dariusz Piwczyński, prof. nadzw. UTP Cechy jakościowe są to cechy, których jednoznaczne i oczywiste scharakteryzowanie za pomocą liczb jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. nominalna porządek
Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń
Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym
medyczne eksploracje
Neurolingwistyka Praktyczna 2016 nr 2 ISSN 2450-5072 medyczne eksploracje Tomasz Zyss BADANIA NAD LICZBOWYMI ASPEKTAMI MOWY U PACJENTÓW Z DEPRESJĄ WSTĘPNE WYNIKI BADAŃ Streszczenie W artykule zaprezentowano
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu I nforma cje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Elżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej
Elżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej Analiza zmienności ilościowej i jakościowej tlenowej flory bakteryjnej izolowanej z ran przewlekłych kończyn dolnych w trakcie leczenia tlenem hiperbarycznym
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005 Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Białymstoku Kierownik dr hab. med. Andrzej Czernikiewicz Department
KARTA PRZEDMIOTU OPIS
CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu PSYCHIATRIA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk
środkowego bez towarzyszących cech ostrego stanu zapalnego prowadzi środkowego, ale również w pływać niekorzystnie rozwój mowy oraz zdolności
Streszczenie Wysiękowe zapalenie ucha środkowego to proces chorobowy obejmujący struktury ucha środkowego. Przewlekłe zaleganie płynu w przestrzeniach ucha środkowego bez towarzyszących cech ostrego stanu
LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W
BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI
14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy
I. PODSTAWY TEORETYCZNE WSPÓŁCZESNEJ PSYCHIATRII, PSYCHOPATOLOGII I DIAGNOSTYKI PSYCHIATRYCZNEJ... 15
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA Janusz Heitzman........................ 5 I. PODSTAWY TEORETYCZNE WSPÓŁCZESNEJ PSYCHIATRII, PSYCHOPATOLOGII I DIAGNOSTYKI PSYCHIATRYCZNEJ... 15 1. ETIOLOGIA, PATOGENEZA I EPIDEMIOLOGIA
Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu.
Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu. Dyslordoza szyjna a zaburzenia neurowegetatywne Dyslordoza of neck and neurovegetative disorders Słowa kluczowe:
Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.
Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz
Znaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów.
Znaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów. Program DAL-SAFE /ALFUS_L_01798/ Ocena wyników programu epidemiologicznego.