Informacja z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału. Banku Spółdzielczego w Santoku na dzień 31 grudnia 2013 roku

Transkrypt

1 Informacja z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Santoku na dzień 31 grudnia 2013 roku

2 1. Wprowadzenie 1.1. Podstawa sporządzenia Informacji z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Niniejszy dokument jest realizacją postanowień Uchwały Nr 385/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008 roku (z późniejszymi zmianami) w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłaszaniu. Od dnia 1 stycznia 2014 roku decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady Organów Nadzoru (EBA) obowiązują przepisy tzw. Pakietu CRD IV/CRR składającego się z dwóch części: dyrektywy CRD IV i rozporządzenia CRR. Dyrektywa wymaga transpozycji do prawa krajowego, natomiast rozporządzenie będące aktem prawa unijnego obowiązuje bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich UE. Przepisy te będą miały zastosowanie do danych ujawnianych za rok Informacje ogólne o Banku Bank Spółdzielczy w Santoku z siedzibą przy ul. Gralewskiej 6B, Santok, jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS w Sądzie Rejonowym w Zielonej Górze VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Bankowi nadano numer statystyczny REGON Bank Spółdzielczy w Santoku jest spółdzielnią w rozumieniu Ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze oraz Ustawy z dnia 7 grudnia 2000 roku o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających. W 2013 roku Bank Spółdzielczy w Santoku prowadził działalność w wymienionych poniżej placówkach: 1) Oddział w Santoku ul. Gralewska 6B, Santok, 2) Oddział w Skwierzynie ul. Rynek 18, Skwierzyna, 3) Oddział w Gorzowie Wlkp. ul. Plac Staromiejski 2, Gorzów Wlkp., 4) POK w Gorzowie Wlkp. ul. Pankiewicza 57, Gorzów Wlkp., 5) POK w Lipkach Wielkich ul. Szosowa 71, Santok, 6) POK w Wawrowie Wawrów 16, Gorzów Wlkp., 7) POK w Skwierzynie ul. Grunwaldzka 2e, Skwierzyna. 1

3 Bank Spółdzielczy w Santoku na dzień 31 grudnia 2013 roku nie posiadał udziałów w podmiotach zależnych nie objętych konsolidacją. 2. Fundusze własne Wysokość funduszy własnych jest wyznacznikiem poziomu stabilności finansowej Banku, co przekłada się na stopień bezpieczeństwa prowadzonej działalności oraz zaufania Klientów Banku. Bank posiada fundusze własne odpowiadające wymogom nadzorczym oraz dostosowane do rozmiarów prowadzonej działalności, zapewniające stabilną sytuację ekonomiczną. Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku. (w złotych) Wyszczególnienie Kwota Fundusze podstawowe ,84 fundusze zasadnicze ,54 fundusz udziałowy ,00 fundusz zasobowy ,54 pozycje dodatkowe funduszy podstawowych fundusz ogólnego ryzyka inne pozycje określone przez KNF pozycje pomniejszające fundusze podstawowe wartości niematerialne i prawne strata z lat ubiegłych Fundusze uzupełniające fundusz z aktualizacji wyceny majątku trwałego fundusz z aktualizacji wyceny aktywów finansowych pożyczka podporządkowana , , , , , , , , , ,00 Fundusze własne ,80 Całkowity wymóg kapitałowy ,80 Strukturę własnościową funduszu udziałowego Banku na dzień 31 grudnia 2013 roku przedstawiono w poniższej tabeli. Wyszczególnienie Wartość (w złotych) Struktura Osoby fizyczne ,00 68,11% Przedsiębiorstwa i spółki ,00 30,76% Budżety ,00 1,13% Razem ,00 100,00% 2

4 Bank w 2013 roku nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. 3. Adekwatność kapitałowa 3.1. Opis metody stosowanej do oceny adekwatności poziomu kapitału wewnętrznego Banki zobowiązane są do utrzymywania kapitałów własnych adekwatnych do poziomu ponoszonego ryzyka. W ramach procesu oceny adekwatności kapitałowej, Bank dąży do oszacowania, czy posiadany kapitał jest odpowiedni do skali ponoszonego ryzyka. Celem procesu szacowania kapitału wewnętrznego w Banku jest ustalenie wielkości kapitału wewnętrznego niezbędnego do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, z uwzględnieniem przewidywanego poziomu ryzyka. Bank Spółdzielczy w Santoku stosuje następujące metody wyliczania wymogów kapitałowych: 1) w zakresie ryzyka kredytowego metodę standardową, 2) w zakresie ryzyka walutowego metodę podstawową, 3) w zakresie ryzyka operacyjnego metodę podstawowego wskaźnika (BIA). Limity alokacji kapitału na poszczególne ryzyka weryfikowane są co roku, a monitorowanie poziomu ich wykorzystania odbywa się w cyklach kwartalnych. Wymóg kapitałowy na pokrycie ryzyka operacyjnego wyliczony metodą podstawowego wskaźnika jest znacznie wyższy niż faktyczny poziom ryzyka. Wyznacznikiem poziomu adekwatności kapitałowej jest współczynnik wypłacalności, uwzględniający ryzyko kredytowe, walutowe i operacyjne. Regulacje nadzorcze określają minimalną wartość współczynnika wypłacalności na poziomie 8%. Bank Spółdzielczy w Santoku utrzymuje współczynnik wypłacalności na poziomie wyższym od wymaganego minimum. Na dzień 31 grudnia 2013 roku współczynnik wypłacalności według Filaru I wyniósł 12,25% Kalkulacja wymogu kapitałowego z tytułu ryzyk Filaru I i II Wymagany łączny kapitał na zabezpieczenie ryzyk występujących w działalności Banku Spółdzielczego w Santoku na dzień 31 grudnia 2013 roku wynosi ,80 zł, w tym: 3

5 na ryzyko kredytowe ,43 zł, na ryzyko operacyjne ,37 zł. Całkowity wymóg kapitałowy na dzień 31 grudnia 2013 roku prezentuje poniższa tabela. Rodzaj ryzyka Wymagany kapitał na zabezpieczenie ryzyka Alokacja kapitału według wymagań dla Filaru I (w złotych) Alokacja kapitału według wymagań dla Filaru II Ryzyko kredytowe , ,43 0 Ryzyko rynkowe (walutowe) Ryzyko operacyjne , ,37 0 Łączny wymóg na ryzyka Filaru I , ,80 0 Ryzyko koncentracji zaangażowań, z tego: 0 x 0 koncentracji dużych zaangażowań 0 x 0 koncentracji w sektor gospodarki 0 x 0 koncentracji przyjętych form zabezpieczenia 0 x 0 koncentracji w jednorodny instrument finansowy 0 x 0 koncentracji geograficznej 0 x 0 Ryzyko stopy procentowej w księdze 0 bankowej x 0 Ryzyko płynności 0 x 0 Ryzyko wyniku finansowego 0 x 0 Ryzyko kapitałowe, z tego: 0 x 0 ryzyko koncentracji funduszu udziałowego 0 x 0 ryzyko koncentracji dużych udziałów 0 x 0 Pozostałe ryzyka, z tego: 0 x 0 ryzyko cyklu gospodarczego 0 x 0 ryzyko strategiczne 0 x 0 ryzyko utraty reputacji 0 x 0 ryzyko transferowe 0 x 0 ryzyko rezydualne 0 x 0 ryzyko modeli 0 x 0 Kapitał wewnętrzny ,80 x 0 Poniżej zostały przedstawione kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem dla każdej z klas ekspozycji. (w złotych) Lp. Wyszczególnienie Kwota 1. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych ,24 2. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów nieprowadzących działalności ,84 gospodarczej 3. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji ,01 4. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców ,67 4

6 5. ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne ,94 6. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe zabezpieczone na nieruchomościach ,44 7. ekspozycje przeterminowane ,30 8. ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania ,43 9. inne ekspozycje ,56 RAZEM ,43 Proces szacowania kapitału wewnętrznego stanowi integralną część systemu zarządzania Bankiem oraz podejmowania decyzji o charakterze zarządczym, z uwzględnieniem strategii Banku oraz strategii zarządzania i planowania kapitałowego. 4. Cele i zasady zarządzania ryzykiem w Banku W Banku Spółdzielczym w Santoku funkcjonuje zorganizowany proces zarządzania ryzykiem. Do podstawowych ryzyk, które podlegają szczególnemu nadzorowi, zalicza się: 1) ryzyko kredytowe; 2) ryzyko operacyjne; 3) ryzyko walutowe; 4) ryzyko koncentracji; 5) ryzyko płynności; 6) ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej; 7) ryzyko kapitałowe; 8) ryzyko braku zgodności Ryzyko kredytowe Ryzyko kredytowe to niebezpieczeństwo niespłacenia w terminie przez dłużnika Banku zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami i innymi opłatami, jak również spadek wartości innych pozycji aktywów na skutek pogorszenia się wiarygodności dłużnika. Celem strategicznym w zakresie ryzyka kredytowego jest utrzymanie stabilnego i zrównoważonego pod względem jakości i wartości portfela kredytowego cechującego się odpowiednią dochodowością oraz bezpieczeństwem rozumianym jako minimalizacja ryzyka wystąpienia kredytów zagrożonych. Celem Banku jest, aby wskaźnik kredytów zagrożonych nie przekraczał przeciętnego wskaźnika kredytów zagrożonych w sektorze banków 5

7 spółdzielczych. Bank zarządza ryzykiem kredytowym w oparciu o przyjęte przez Radę Nadzorczą "Zasady zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku Spółdzielczym w Santoku". W celu ograniczenia ryzyka kredytowego, Bank zarządza nim w dwóch aspektach: 1) ryzykiem pojedynczej transakcji, 2) ryzykiem portfela kredytowego. Zarządzanie ryzykiem kredytowym w odniesieniu do pojedynczej transakcji obejmuje: 1) stosowanie standardów kredytowych przy uwzględnieniu rodzaju produktu kredytowego, przy czym standardy kredytowe to określone zasady kredytowania i normy zawarte w odpowiednich regulacjach kredytowych, 2) badanie terminowości spłaty kredytu, ocenę sytuacji ekonomiczno finansowej kredytobiorcy oraz ocenę zabezpieczeń, 3) przegląd ekspozycji kredytowych i tworzenie rezerw, 4) windykację i nadzór nad kredytami zagrożonymi, 5) kontrolę kredytową. Zarządzanie ryzykiem kredytowym w odniesieniu do portfela kredytowego przeprowadzane jest za pomocą: 1) dywersyfikacji oraz monitorowania i raportowania ryzyka kredytowego z tytułu koncentracji, związanego z możliwością zbyt dużego zaangażowania Banku: a) wobec pojedynczych podmiotów oraz podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, b) w ten sam sektor gospodarczy, c) wobec tego samego produktu, d) w ten sam rodzaj zabezpieczenia, 2) monitorowania i raportowania jakości portfela, 3) monitorowania i raportowania wielkości tworzonych rezerw na należności zagrożone w porównaniu z poziomem tych należności zagrożonych i wielkością wyniku finansowego Banku, 4) monitorowania ekspozycji kredytowych zagrożonych i ich struktury, 5) monitorowania ryzyka wynikającego z zaangażowań wobec podmiotów, o których mowa w art. 79a Ustawy Prawo bankowe. W procesie zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku uczestniczą: 6

8 1) Rada Nadzorcza która w ramach pełnionego nadzoru właścicielskiego dokonuje okresowej oceny wszystkich aspektów zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku, 2) Zarząd który odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem kredytowym, 3) Wiceprezes Zarządu ds. Finansów odpowiadający za monitorowanie ryzyka kredytowego, 4) Komitet Zarządzania Ryzykami, który opiniuje wnioski kredytowe, wnioski o udzielenie gwarancji lub poręczenia, a także wnioski o zastosowanie ulgi w spłacie kredytu: a) podczas nieobecności pracownika na stanowisku Weryfikatora kredytowego (Komitet wykonuje zadania przypisane do stanowiska w zakresie opiniowania wniosków), b) na wniosek pracownika na stanowisku Weryfikatora kredytowego w przypadkach szczególnie skomplikowanych, trudnych mieszczących się w granicach dopuszczalnego ryzyka, c) w przypadkach, kiedy w ocenie ryzyk bankowych stwierdzono zagrożenia wymagające podjęcia działań zaradczych, d) w ewentualnych innych przypadkach związanych z zarządzaniem ryzykami bankowymi, wynikających z obowiązujących przepisów lub decyzji Zarządu, 5) Zespół Controllingu i Informatyki, odpowiadający w szczególności za: a) opracowanie zasad zarządzania ryzykiem kredytowym, b) monitorowanie przestrzegania akceptowanego poziomu ryzyka kredytowego, c) sporządzanie raportów w zakresie ryzyka kredytowego w cyklach kwartalnych dla Zarządu i w cyklach półrocznych dla Rady Nadzorczej, 6) Oddziały, które, w ramach określonych kompetencji kredytowych odpowiadają w szczególności za: a) administrowanie ekspozycji kredytowych poprzez: przygotowanie umów kredytowych, weryfikację i gromadzenie danych o klientach, uruchamianie kredytów, b) poprawność dokonanej analizy zdolności i wiarygodności kredytowej i wydanie odpowiedniej rekomendacji decyzji kredytowej, 7

9 c) ocenę zabezpieczeń, d) badanie terminowości spłaty kredytu, ocenę sytuacji ekonomicznofinansowej kredytobiorcy oraz monitoring zabezpieczeń, e) identyfikację podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie. 7) Stanowisko ds. niezależnego przeglądu należności którego celem jest zapewnienie, że system klasyfikacji należności prawidłowo przedstawia i ujmuje ilościowo ryzyko obciążające portfel kredytowy i zarządzanie portfelem o obniżonej jakości, w tym odzyskiwanie kredytów, oraz nadzorowanie funkcjonowania bankowego systemu windykacji. Kontrola wewnętrzna w zakresie ryzyka kredytowego sprawowana jest zgodnie z Regulaminem systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Santoku Ryzyko koncentracji Ryzyko koncentracji związane jest z ze zbyt dużym zaangażowaniem Banku wobec: 1) pojedynczych klientów lub grup klientów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, 2) tego samego sektora gospodarczego, 3) tego samego instrumentu finansowego, 4) tego samego rodzaju zabezpieczenia. Cele strategiczne w zakresie ryzyka koncentracji obejmują utrzymywanie umiarkowanie zdywersyfikowanego portfela kredytowego oraz bezwzględne przestrzeganie limitów koncentracji zaangażowań określonych w ustawie Prawo bankowe. Bank zarządza ryzykiem koncentracji w oparciu o przyjęte przez Radę Nadzorczą "Zasady zarządzania ryzykiem koncentracji w Banku Spółdzielczym w Santoku". W procesie zarządzania ryzykiem koncentracji w Banku uczestniczą: 1) Rada Nadzorcza, która sprawuje nadzór nad zarządzaniem ryzykiem koncentracji, 2) Zarząd, który odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem koncentracji oraz zatwierdza rodzaje i wysokość wewnętrznych limitów ograniczających ryzyko koncentracji, 3) Zespół Controllingu i Informatyki, odpowiadający w szczególności za: 8

10 a) weryfikację procedury dotyczącej zarządzania ryzykiem koncentracji w celu dostosowania jej do zmian profilu ryzyka Banku, b) wykonywanie pomiaru ryzyka oraz oceny poziomu limitów koncentracji zaangażowań, c) wykonywanie pisemnych analiz będących podstawą weryfikacji limitów, d) raportowanie w zakresie wykorzystania limitów koncentracji zaangażowań w cyklach kwartalnych dla Zarządu i w cyklach półrocznych dla Rady Nadzorczej, e) informowanie Zarządu Banku o zagrożeniu przekroczeniem oraz o przekroczeniu limitów koncentracji zaangażowań w ramach raportowania, f) przeprowadzanie testów warunków skrajnych. Kontrola wewnętrzna w zakresie ryzyka koncentracji sprawowana jest zgodnie z Regulaminem systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Santoku. W celu ograniczania ryzyka koncentracji Bank stosuje i monitoruje limity zaangażowania, w szczególności w odniesieniu do produktów, branż oraz zabezpieczeń. Wartość graniczną limitów stanowi wielokrotność funduszy własnych lub funduszy podstawowych Ryzyko płynności Ryzyko płynności jest to ryzyko utraty zdolności do terminowego wywiązywania się z bieżących i przyszłych zobowiązań bilansowych i pozabilansowych w terminie ich wymagalności, bez konieczności ponoszenia strat. Cele strategiczne w zakresie ryzyka płynności obejmują zapewnienie finansowania aktywów i terminowego wykonywania zobowiązań w toku normalnej działalności Banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez konieczności poniesienia straty, oraz zapobieganie powstania sytuacji kryzysowej, zwłaszcza z powodu czynników wewnątrzbankowych, a także posiadanie aktualnego i skutecznego planu awaryjnego na wypadek wystąpienia takiej sytuacji. Bank zarządza ryzykiem płynności w oparciu o przyjęte przez Radę Nadzorczą "Zasady zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Santoku". Zarządzanie ryzykiem płynności w Banku ma charakter skonsolidowany i całościowy, co oznacza zarządzanie 9

11 płynnością złotową i walutową, zarówno w odniesieniu do pozycji bilansowych, jak i pozabilansowych, we wszystkich horyzontach czasowych ustalonych przez Bank. Ponadto, Bank ogranicza ryzyko płynności poprzez stosowanie systemu limitów i wskaźników zarządzania płynnością oraz odpowiednie kształtowanie struktury posiadanych aktywów, i pasywów oraz zobowiązań pozabilansowych. W procesie zarządzania ryzykiem płynności w Banku uczestniczą: 1) Rada Nadzorcza, która w ramach pełnionego nadzoru dokonuje okresowej oceny wszystkich aspektów zarządzania ryzykiem płynności w Banku, w tym zgodności prowadzonej polityki z obowiązującą strategią oraz planem finansowym, 2) Zarząd, który odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem płynności, 3) Wiceprezes Zarządu ds. Finansów pełniący nadzór nad utrzymywaniem płynności oraz zarządzaniem ryzykiem płynności, 4) Zespół Finansowo Księgowy, który odpowiada za zadania związane z utrzymywaniem płynności, 5) Zespół Controllingu i Informatyki, który wykonuje zadania związane z identyfikowaniem, pomiarem, monitorowaniem i kontrolowaniem ryzyka płynności w Banku. Kontrola wewnętrzna w zakresie zarządzania ryzykiem płynności sprawowana jest zgodnie z Regulaminem systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Santoku. Ryzyko płynności raportowane jest w cyklach miesięcznych dla Zarządu oraz w cyklach kwartalnych dla Rady Nadzorczej. Raport z ryzyka płynności obejmuje analizę miar płynności za badany okres, raport stabilności środków uznanych przez Bank za stabilne źródło finansowania, analizę wykorzystania limitów wewnętrznych, wyniki testów warunków skrajnych oraz poziom wybranych wskaźników Ryzyko stopy procentowej Przez pojęcie ryzyka stopy procentowej rozumieć należy niebezpieczeństwo negatywnego wpływu zmian stóp procentowych na wynik finansowy oraz na kształtowanie się poziomu funduszy własnych Banku. Cele strategiczne w zakresie ryzyka stopy procentowej obejmują: 10

12 1) optymalizację wyniku odsetkowego w warunkach zmienności rynkowych stóp procentowych; 2) ograniczanie negatywnego wpływu zmian stóp procentowych poprzez doskonalenie narzędzi pomiaru i odpowiednie kształtowanie struktury aktywów i pasywów wrażliwych na zmiany stóp procentowych; 3) utrzymywanie poziomu ryzyka w ramach ustanowionych limitów opisanych w wewnętrznej procedurze dotyczącej zasad zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Bank zarządza ryzykiem stopy procentowej w oparciu o przyjęte przez Radę Nadzorczą "Zasady zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Banku Spółdzielczym w Santoku". Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej opiera się na następujących zasadach: 1) badaniu i ocenie podlega wpływ zmian stóp procentowych na wynik odsetkowy Banku, 2) zarządzanie ryzykiem stopy procentowej koncentruje się na zarządzaniu ryzykiem przeszacowania, ryzykiem bazowym oraz na kontroli ryzyka opcji klienta, 3) Bank ogranicza ryzyko stopy procentowej poprzez stosowanie systemu limitów i odpowiednie kształtowanie struktury aktywów i pasywów, 4) pomiar ryzyka stopy procentowej obejmuje wszystkie pozycje bilansowe oraz w analizach wariantowych pozycje pozabilansowe wrażliwe na zmianę stopy procentowej. W zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej w Banku uczestniczą: 1) Rada Nadzorcza, która zatwierdza politykę oraz zasady zarządzania ryzykiem stopy procentowej, a także sprawuje nadzór nad zgodnością polityki Banku w zakresie podejmowania ryzyka, w tym ryzyka stopy procentowej, ze strategią i planem finansowym, 2) Zarząd, który jest odpowiedzialny za zorganizowanie skutecznego procesu zarządzania ryzykiem stopy procentowej, opracowanie zasad polityki zarządzania ryzykiem stopy procentowej oraz przyjęcie limitów, które utrzymują całościowe narażenie Banku na ryzyko stopy procentowej w przedziale zgodnym ze strategią i zaakceptowanym przez Radę Nadzorczą poziomem tolerancji ryzyka, oraz sprawuje nadzór nad efektywnością tego procesu, 11

13 3) Wiceprezes Zarządu ds. Finansów sprawujący bezpośredni nadzór nad ryzykiem stopy procentowej oraz procesem zarządzania tym ryzykiem, 4) Zespół Controllingu i Informatyki wykonujący zadania związane z identyfikowaniem, pomiarem, monitorowaniem i kontrolowaniem ryzyka stopy procentowej oraz zależności pomiędzy tym ryzykiem a innymi ryzykami Banku, 5) Stanowisko ds. Zarządzania Ryzykiem Braku Zgodności dokonujące okresowych kontroli zgodności oraz poprawności zadań wykonywanych przez Zespół Controllingu i Informatyki. Kontrola wewnętrzna w zakresie zarządzania ryzykiem stopy procentowej sprawowana jest zgodnie z Regulaminem systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Santoku. W celu ograniczenia poziomu ryzyka stopy procentowej, Bank wyznaczył system limitów wewnętrznych, których poziom wykorzystania jest monitorowany przez Zespół Controllingu i Informatyki w cyklach miesięcznych. Ponadto, Zespól Controllingu i Informatyki w okresach rocznych dokonuje weryfikacji obowiązujących w Banku limitów związanych z ryzykiem stopy procentowej, w kontekście ich dostosowania do bieżącej sytuacji Banku w zakresie występującego profilu ryzyka. O wielkości i profilu ryzyka stopy procentowej Zespół Controllingu i Informatyki raportuje w cyklach miesięcznych dla Zarządu oraz w cyklach kwartalnych dla Rady Nadzorczej. W ramach analizy sporządzane są m.in. następujące zestawienia: 1) struktura aktywów i pasywów według rodzajów zastosowanych stawek referencyjnych, 2) wielkość niedopasowania aktywów i pasywów wrażliwych na zmianę stawek referencyjnych w poszczególnych przedziałach czasowych, 3) informacja o poziomie i stopniu wykorzystania poszczególnych limitów w zakresie ryzyka stopy procentowej, 4) analiza podstawowych wskaźników ekonomicznych z zakresu ryzyka stopy procentowej, 5) testy warunków skrajnych 6) inne informacje ważne z punktu widzenia zarządzania ryzykiem stopy procentowej. 12

14 4.5. Ryzyko operacyjne Ryzyko operacyjne jest to możliwość wystąpienia straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych. Celem strategicznym w zakresie ryzyka operacyjnego jest optymalizacja efektywności gospodarowania poprzez zapobieganie i minimalizowanie strat operacyjnych oraz wyeliminowanie przyczyn ich powstawania, racjonalizacja kosztów, jak również zwiększenie szybkości oraz adekwatności reakcji Banku na zdarzenia od niego niezależne. Bank zarządza ryzykiem operacyjnym w oparciu o przyjętą przez Radę Nadzorczą Strategię zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Santoku oraz "Zasady zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Santoku". Bank prowadzi rejestr zdarzeń operacyjnych, w którym rejestrowane są zdarzenia spełniające co najmniej jedno z poniższych kryteriów: 1) w ocenie Banku mają charakter istotny, 2) wynikają z popełnionego przestępstwa, 3) powodują naruszenie zasad zgodności z normami, naruszenie przepisów prawa oraz powoduje naruszenia systemów zabezpieczeń technicznych i teleinformatycznych we wszelkich obszarach działalności Banku (niezależnie od tego, czy wiążą się z powstaniem straty), 4) mogą wywołać istotne konsekwencje prawne, np. proces sądowy. Pomiar ryzyka operacyjnego jest przeprowadzany z wykorzystaniem: 1) wyników samooceny ryzyka operacyjnego, 2) kluczowych wskaźników ryzyka (KRI) 3) wskaźnika będącego iloczynem stopnia prawdopodobieństwa wystąpienia danego ryzyka oraz stopnia jego konsekwencji ekonomicznych (IR). Zarządzanie ryzykiem operacyjnym odnosi się do: 1) struktury organizacyjnej Banku oraz jej adekwatności do realizacji strategicznych celów, 2) czynności wykonywanych przez pracowników, 13

15 3) adekwatności kwalifikacji pracowników oraz ich rozwoju do potrzeb Banku, 4) zatrudnienia, bezpieczeństwa i higieny pracy, 5) przeciwdziałania dyskryminacji pracowników m. in. ze względu na wiek, płeć, przekonania, przynależność do partii politycznej, organizacji i związków zawodowych, 6) ubezpieczeń oraz odszkodowań, 7) zapobiegania działalności przestępczej pracowników, klientów oraz innych osób na szkodę Banku, 8) procesów realizowanych przez kanały dystrybucji produktów (tradycyjne i elektroniczne) wykorzystywanych przez Bank, 9) bezpieczeństwa fizycznego i informatycznego, 10) postępowania w sytuacjach zagrożenia bieżącego funkcjonowania Banku, 11) zdarzeń, których skutki dotykają Bank, natomiast przyczyny znajdują się poza jego bezpośrednią kontrolą, 12) usług świadczonych w ramach współpracy z kontrahentami, na podstawie umów o wykonywanie czynności należących do zakresu działania Banku oraz innych umów, 13) adekwatności polityki i praktyki ubezpieczeniowej Banku w relacji do ponoszonego ryzyka, 14) nowych i istniejących produktów oraz procesów. W zarządzaniu ryzykiem operacyjnym w Banku uczestniczą: 1) Rada Nadzorcza, która sprawuje nadzór nad zarządzaniem ryzykiem operacyjnym, 2) Zarząd, który jest odpowiedzialny za świadome wyznaczanie dopuszczalnego poziomu ryzyka, akceptowanego w działalności Banku, monitorowanie jego poziomu i szacowanie wielkości potencjalnych strat, jak również stosowanie działań, które z jednej strony chronią przed stratami, z drugiej natomiast wpływają na wzrost wyniku, 3) Wiceprezes Zarządu ds. Finansów koordynujący i nadzorujący proces zarządzania ryzykiem operacyjnym, 4) Audytor ryzyka operacyjnego gromadzący informacje o zdarzeniach ryzyka operacyjnego, wspomagający jednostki organizacyjne Banku w organizowaniu procesu zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz sporządzający analizy ryzyka operacyjnego prezentowane Zarządowi i Radzie Nadzorczej, 14

16 5) Kadra kierownicza, pełniąca rolę tzw. Właścicieli ryzyka, zarządzająca ryzykiem operacyjnym w podległych im jednostkach/komórkach organizacyjnych w zakresie wszystkich wykonywanych w nich czynności oraz w granicach wyznaczonych kompetencji, a także zapewniająca prawidłowy przepływ informacji pomiędzy podległymi pracownikami i pomiędzy nadzorowaną jednostką/komórką a Audytorem ryzyka operacyjnego. Kontrola wewnętrzna w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym sprawowana jest zgodnie z Regulaminem systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Santoku. Zgodnie z obowiązującym w Banku systemem informacji zarządczej, raporty z analizy wielkości i profilu ryzyka operacyjnego otrzymuje w cyklach kwartalnych Zarząd, natomiast w cyklach półrocznych Rada Nadzorcza. Raporty zawierają analizę incydentów zarejestrowanych w systemie OperNet oraz analizę kluczowych wskaźników ryzyka (KRI). Obowiązek minimalizacji ryzyka operacyjnego ciąży na każdej jednostce i komórce organizacyjnej Banku i obejmuje: 1) wycofanie się ze zbyt ryzykownej działalności lub jej niepodejmowanie, 2) ograniczenie rozmiarów działalności obarczonej zbyt wysokim poziomem ryzyka, 3) transfer ryzyka, poprzez np. stosowanie ubezpieczeń majątku, 4) przyjmowanie odpowiednich mechanizmów kontrolnych Ryzyko walutowe Ryzyko walutowe jest to ryzyko niekorzystnych zmian kursów walut obcych w stosunku do waluty polskiej, prowadzących do powstania znacznych strat w przypadku otwartych pozycji w walutach obcych. Zmienność kursów walut jest czynnikiem całkowicie niezależnym od Banku. Cele strategiczne w zakresie działalności walutowej obejmują: 1) obsługę klientów Banku w zakresie posiadanych uprawnień walutowych, 15

17 2) zapewnienie klientom Banku kompleksowej obsługi w zakresie prowadzenia rachunków walutowych bieżących i terminowych, obsługi kasowej, realizacji przelewów otrzymywanych i wysyłanych za granicę oraz wykonywania innych czynności obrotu dewizowego za pośrednictwem banku zrzeszającego, 3) minimalizowanie ryzyka walutowego. Bank zarządza ryzykiem walutowym w oparciu o przyjęte przez Radę Nadzorczą "Zasady zarządzania ryzykiem walutowym w Banku Spółdzielczym w Santoku". W procesie zarządzania ryzykiem walutowym w Banku uczestniczą: 1) Rada Nadzorcza, która w ramach pełnionego nadzoru właścicielskiego dokonuje okresowej oceny kluczowych aspektów zarządzania ryzykiem walutowym w Banku, w tym zgodności prowadzonej polityki z obowiązującą strategią oraz planem finansowym, 2) Zarząd, który odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem walutowym, 3) Wiceprezes ds. Finansów, który nadzoruje pomiar, monitorowanie i kontrolę ryzyka walutowego, a także prowadzenie ksiąg rachunkowych, 4) Wiceprezes ds. Handlu, który sprawuje nadzór nad kształtowaniem pozycji bilansowych wrażliwych na ryzyko walutowe, 5) Zespół Controllingu i Informatyki, który wykonuje zadania związane z identyfikowaniem, pomiarem, monitorowaniem i kontrolowaniem ryzyka walutowego, w tym również poziomu wykorzystania limitów wewnętrznych, oraz sporządza raporty w zakresie poziomu ryzyka walutowego w cyklach kwartalnych dla Zarządu i w cyklach półrocznych dla Rady Nadzorczej, 6) Zespół Finansowo Księgowy, który odpowiada za zarządzanie ryzykiem walutowym, rozliczanie transakcji walutowych oraz wyliczanie pozycji walutowej Banku. Kontrola wewnętrzna w zakresie zarządzania ryzykiem walutowym sprawowana jest zgodnie z Regulaminem systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Santoku. Do pomiaru ryzyka walutowego wykorzystuje się w Banku analizę poziomu całkowitej pozycji walutowej i indywidualnych pozycji w poszczególnych walutach oraz testu warunków skrajnych. 16

18 Bank zamierza prowadzić politykę domkniętych indywidualnych pozycji walutowych, tak, aby pozycja walutowa całkowita nie przekroczyła 2% funduszy własnych Banku Ryzyko braku zgodności Ryzyko braku zgodności rozumiane jest jako skutki nieprzestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania. Celem strategicznym Banku w zakresie ryzyka braku zgodności jest efektywne przeciwdziałanie możliwościom wystąpienia naruszeń przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania oraz sprawne i skuteczne podejmowanie działań naprawczych w sytuacji zidentyfikowania braku zgodności. W celu ograniczenia ryzyka braku zgodności w działalności, Bank wprowadza regulacje wewnętrzne, zawierające procedury zarządzania tym ryzykiem, tj.: 1) Strategię zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Santoku, 2) Politykę zgodności Banku Spółdzielczego w Santoku, 3) Instrukcję w sprawie zarządzania ryzykiem braku zgodności w Banku Spółdzielczym w Santoku. W Banku działa system zarządzania ryzykiem braku zgodności, w skład którego wchodzi: 1) sformalizowany proces zarządzania ryzykiem braku zgodności obejmujący: a) identyfikację i analizę ryzyka, b) ocenę, pomiar i wyznaczanie profilu ryzyka, c) działania mające na celu ograniczanie ryzyka, d) monitorowanie poziomu ryzyka, e) raportowanie w sprawie ryzyka, 2) organizacja zarządzania ryzykiem, 3) wsparcie informatyczne procesów zarządzania ryzykiem, 4) system doskonalenia merytorycznego pracowników obsługujących proces, 5) system informacji zarządczej dotyczący ryzyka braku zgodności, 6) mechanizmy kontroli ryzyka. W procesie zarządzania ryzykiem braku zgodności uczestniczą: 17

19 1) Rada Nadzorcza, która sprawuje nadzór nad zarządzaniem ryzykiem braku zgodności, zatwierdza założenia polityki Banku w zakresie ryzyka braku zgodności oraz ocenia efektywność zarządzania tym ryzykiem, 2) Zarząd, który jest odpowiedzialny za efektywne zarządzanie w Banku ryzykiem braku zgodności, w tym za ustanowienie Stanowiska ds. Zarządzania Ryzykiem Braku Zgodności, organizację procesu zarządzania ryzykiem oraz nadzór nad funkcjonowaniem procesu, 3) Zespół Controllingu i Informatyki, który dokonuje oceny ryzyka braku zgodności oraz sporządza w cyklach półrocznych raporty dla Zarządu i Rady Nadzorczej, 4) Stanowisko ds. Zarządzania Ryzykiem Braku Zgodności zapewniające zgodność działania Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i przyjętymi standardami postępowania oraz identyfikuje incydenty ryzyka braku zgodności, proponuje działania naprawcze i dyscyplinujące oraz monitoruje działania ograniczające ryzyko, 5) Kierownicy jednostek i komórek organizacyjnych, którzy kształtują świadomość ryzyka w podległych zespołach, przeprowadzają szkolenia wewnętrzne w tym zakresie, sprawdzają zgodność działania podległych pracowników z regulacjami wewnętrznymi i przyjętymi standardami postępowania w ramach wykonywania kontroli kierowniczej oraz dyscyplinują pracowników naruszających zgodność działania, 6) Wszyscy pracownicy Banku, którzy odpowiedzialni są za przestrzeganie regulacji wewnętrznych i przyjętych standardów postępowania oraz kontrolę bieżącą na zajmowanym stanowisku Ryzyko kapitałowe Ryzyko kapitałowe definiowane jest jako posiadanie przez Bank niewystarczającego poziomu funduszy własnych do pokrycia nieoczekiwanych strat. Dla Banku zasadniczym celem kapitałowym jest dążenie do zapewnienia odpowiedniej struktury oraz systematycznego wzrostu funduszy własnych, adekwatnych do skali i rodzaju prowadzonej działalności. Bank zarządza poziomem adekwatności kapitałowej poprzez jednoczesne kreowanie wielkości funduszy własnych oraz wpływanie na poziom generowanego ryzyka. Poziom adekwatności kapitałowej, mierzony wielkością 18

20 współczynnika wypłacalności, podlega systematycznemu monitorowaniu w okresach miesięcznych przez Zespół Finansowo Księgowy, natomiast mierzony wielkością wewnętrznego współczynnika wypłacalności w okresach kwartalnych przez Zespół Controllingu i Informatyki. Bank w swoich celach kapitałowych określił również maksymalne obciążenie funduszy własnych kapitałem wewnętrznym na poziomie 96% oraz przyjął minimalny współczynnik wypłacalności na poziomie 12%. W procesie zarządzania ryzykiem kapitałowym uczestniczą: 1) Rada Nadzorcza, która sprawuje nadzór nad zgodnością polityki Banku w zakresie podejmowania decyzji ze strategią zarządzania kapitałem i planowania kapitałowego, ocenia czy działania Zarządu w zakresie zarządzania kapitałowego są skuteczne i zgodne z polityką Rady, oraz zatwierdza procedury wewnętrzne Banku dotyczące procesu zarządzania i planowania kapitałowego, w tym szacowania kapitału wewnętrznego, 2) Zarząd, który odpowiada za opracowanie, wprowadzenie oraz aktualizację procedury w zakresie zarządzania i planowania kapitałowego, w tym wyznaczania regulacyjnego wymogu kapitałowego i szacowania kapitału wewnętrznego, wprowadza podział realizowanych w Banku zadań w zakresie zarządzania ryzykiem kapitałowym, przekazuje Radzie Nadzorczej Banku okresową informację na temat wielkości funduszy własnych oraz wielkości wymogów kapitałowych przypadających na istotne rodzaje ryzyka, podejmuje czynności mające na celu zapewnienie zgodności działania Banku z obowiązującymi przepisami prawa, w tym zapewnienie odpowiedniej wielkości funduszy własnych do skali działania Banku i ponoszonego ryzyka, 3) Zespół FinansowoKsięgowy, który gromadzi dane finansowe potrzebne do monitorowania adekwatności kapitałowej Banku, opracowuje sprawozdania z zakresu kapitału regulacyjnego i poziomu współczynnika wypłacalności oraz opracowuje propozycje aktualizacji procedury wyznaczania regulacyjnego wymogu kapitałowego, 4) Zespół Controllingu i Informatyki, który opracowuje informację zarządczą z zakresu kapitału wewnętrznego i poziomu wewnętrznego współczynnika wypłacalności w cyklach kwartalnych dla Zarządu oraz w cyklach półrocznych dla Rady Nadzorczej, opracowuje propozycje aktualizacji procedury w zakresie zarządzania i planowania 19

21 kapitałowego, w tym szacowania kapitału wewnętrznego, monitoruje poziom funduszy własnych oraz ocenia stopień pokrycia funduszami różnych rodzajów ryzyka bankowego. Bank w ocenie istotności ryzyka kapitałowego dokonuje analizy: 1) struktury posiadanych funduszy w celu ustalenia stopnia koncentracji funduszu udziałowego, 2) koncentracji pakietów dużych udziałów. System informacji zarządczej dostarcza informacji na temat poziomu i struktury funduszy własnych, poziomu i zmian współczynnika wypłacalności, poziomu i struktury kapitału wewnętrznego, wyników testów warunków skrajnych, realizacji przyjętych limitów alokacji oraz realizacji planu kapitałowego. 5. Ryzyko kredytowe 5.1. Definicje to ekspozycje kredytowe poniżej standardu, wątpliwe i stracone, zgodnie z kryteriami określonymi w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 roku w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków. Jako ekspozycję przeterminowaną, Bank uznaje każdą należność z tytułu kapitału lub odsetek, jeżeli przeterminowanie przekracza 90 dni, a przeterminowana kwota przekracza 500 zł w przypadku ekspozycji detalicznych i zł w przypadku pozostałych klas ekspozycji Opis stosowanego podejścia do ustalania korekt wartości i rezerw Rezerwy celowe tworzone są na ryzyko związane z działalnością Banku w odniesieniu do ekspozycji kredytowych zaklasyfikowanych do: 1) kategorii "normalne" w zakresie ekspozycji kredytowych wynikających z pożyczek i kredytów detalicznych, 2) kategorii "pod obserwacją", 3) grupy "zagrożone", w tym do kategorii "poniżej standardu", "wątpliwe" i "stracone". 20

22 Wysokość tworzonych rezerw związana jest bezpośrednio z kategorią ryzyka, do której została zaklasyfikowana ekspozycja oraz z jakością przyjętych zabezpieczeń prawnych ekspozycji. Rezerwa na ryzyko ogólne tworzona jest zgodnie z art. 130 ustawy Prawo Bankowe, na pokrycie ryzyka związanego z prowadzeniem działalności bankowej Łączna kwota ekspozycji kredytowych wg wyceny bilansowej na dzień 31 grudnia 2013 roku Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych) na dzień 31 grudnia 2013 roku, bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego oraz średnią kwotę ekspozycji w okresie od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku w podziale na klasy przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Wyszczególnienie 1. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych 2. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec 3. samorządów terytorialnych i władz lokalnych ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej Stan na dzień r. (w złotych) Średnia* w 2013 roku , , , , , ,49 4. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec wielostronnych banków rozwoju 5. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organizacji międzynarodowych 6. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji , ,15 7. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców , ,27 8. ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne , ,62 9. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe zabezpieczone na nieruchomościach , , ekspozycje przeterminowane , , ekspozycje należące do nadzorczych kategorii wysokiego ryzyka 12. ekspozycje z tytułu obligacji zabezpieczonych 13. pozycje sekurytyzacyjne 21

23 14. ekspozycje krótkoterminowe wobec banków i przedsiębiorców 15. ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania , , inne ekspozycje , ,82 RAZEM , ,68 * średnia arytmetyczna liczona na podstawie danych na koniec poszczególnych kwartałów 2013 roku Zgodnie z 17 "Procedury wyznaczania wewnętrznego wymogu kapitałowego w Banku Spółdzielczym w Santoku", Bank w swoich analizach nie uwzględnia ryzyka geograficznego, ze względu na funkcjonowanie na terenie jednego obszaru geograficznego, określonego w Statucie Banku Struktura zaangażowania Banku wobec poszczególnych sektorów lub według typu kontrahenta w rozbiciu na klasy ekspozycji Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora finansowego według typu kontrahenta według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku przedstawia poniższa tabela. (w złotych) Lp. Typ kontrahenta Wartość 1. Banki 2. Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego 3. Pomocnicze instytucje finansowe 4. Instytucje ubezpieczeniowe , ,38 Razem zaangażowanie w sektorze finansowym ,38 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego w podziale na typ kontrahenta według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku przedstawia poniższa tabela. (w złotych) Lp. Typ kontrahenta Wartość 22

24 1. Przedsiębiorstwa i spółki państwowe 2. Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie 3. Przedsiębiorcy indywidualni 4. Osoby prywatne 5. Rolnicy indywidualni 6. Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych , , , , , , , , , , , , , , , , , ,25 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym ,24 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora budżetowego w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku przedstawia poniższa tabela. (w złotych) Wyszczególnienie Wartość , ,24 Razem zaangażowanie w sektorze budżetowym ,79 Strukturę zaangażowania Banku w poszczególnych branżach w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku przedstawia poniższa tabela. (w złotych) Lp. Branże Wartość 1. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo , , , ,92 2. Przetwórstwo przemysłowe , ,35 23

25 ,34 3. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 4. Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 5. Budownictwo 6. Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 7. Transport i gospodarka magazynowa 8. Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 9. Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 10. Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 11. Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 12. Edukacja 13. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,71 24

26 14. Pozostała działalność usługowa , , Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 16. Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją , , , , Pozostałe , , , ,46 Razem zaangażowanie ,03 Struktura należności zagrożonych w rozbiciu na istotne branże według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku przedstawia poniższa tabela. Kredyty zagrożone wg branż Należności niezapadłe Należności przeterminowane Odsetki Rezerwy celowe (w złotych) Korekty wartości Zobowiązania pozabilansowe Poniżej standardu , , , , ,67 0,00 Przetwórstwo przemysłowe , , ,42 0, ,29 0,00 Pozostałe ,74 0, , , ,38 0,00 Wątpliwe , , ,24 0, ,60 0,00 Przetwórstwo przemysłowe , , ,24 0, ,60 0,00 Stracone , , , , ,13 662,36 Budownictwo , , , , ,21 0,00 Pozostałe 7, , , , ,46 662,36 Przetwórstwo przemysłowe , , , , ,68 0,00 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Transport i gospodarka magazynowa 0, ,36 0,00 0,00 685,44 0,00 0, , , , ,34 0,00 Razem , , , , ,40 662, Uzgodnienie zmian stanów korekt wartości i rezerw z tytułu ekspozycji zagrożonych (w złotych) 25

27 Rodzaj rezerw Na należności poniżej standardu Stan na r. Utworzenie rezerw w 2013 roku Wykorzystanie rezerw w 2013 roku Rozwiązanie rezerw w 2013 roku Stan na r ,26 652, , , ,47 Na należności wątpliwe 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Na należności stracone , , , , ,48 Razem , , , , ,95 Lp Rodzaje korekt wartości Korekty wartości należności od sektora niefinansowego, w tym: Korekty wartości należności w sytuacji normalnej i pod obserwacją Stan na r. (w złotych) Stan na r , , , ,01 3. Korekty wartości należności w sytuacji zagrożonej , , Korekty wartości należności od sektora budżetowego, w tym: Korekty wartości należności w sytuacji normalnej i pod obserwacją ,83 120, ,83 120,29 6. Korekty wartości należności w sytuacji zagrożonej 0,00 0,00 RAZEM: , , Struktura portfela kredytowego według okresów zapadalności w podziale na klasy ekspozycji Strukturę portfela kredytowego według okresów zapadalności (wartości nominalne) w podziale na klasy ekspozycji według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku przedstawia poniższa tabela. (w złotych) Wyszczególnienie Sektor Sektor niefinansowy budżetowy Portfel kredytowy Bieżące ,66 0, ,66 Do miesiąca ,71 0, ,71 Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy , , ,81 Powyżej 3 miesięcy do 1 roku , , ,24 Powyżej 1 roku do 5 lat , , ,01 Powyżej 5 lat do 10 lat , , ,48 Powyżej 10 lat do 20 lat , , ,62 Powyżej 20 lat ,09 0, ,09 26

28 Razem , , , Ryzyko kredytowe kontrahenta W związku z charakterem działania Banku i brakiem portfela handlowego, ryzyko kredytowe kontrahenta nie występuje Ryzyko kredytowe do wyliczania kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem Bank nie posiada w portfelu ekspozycji podlegających ocenie zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej i agencji kredytów eksportowych. Bank nie stosuje technik ograniczania ryzyka kredytowego dla każdego stopnia wiarygodności kredytowej ustalonego dla metody standardowej oraz pozycji, które stanowią pomniejszenia funduszy własnych. 6. Ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego Bank dokonuje pomiaru ryzyka stopy procentowej z częstotliwością miesięczną. Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy przekazywane są: 1) co miesiąc Zarządowi Banku, 2) co kwartał Radzie Nadzorczej Banku. Pomiar ryzyka stopy procentowej według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku: 1) Ryzyko przeszacowania i bazowe Wielkość ryzyka przeszacowania i ryzyka bazowego na podstawie przeprowadzonej symulacji, zakładającej możliwy spadek stóp procentowych w warunkach normalnej działalności Banku o 100 punktów bazowych, wynosi 266 tys. zł w skali 12 miesięcy, co stanowi 6,02% annualizowanego wyniku odsetkowego, przy limicie wynoszącym 15%. 2) Ryzyko opcji klienta Ryzyko opcji klienta badane jest w odniesieniu do wcześniejszych spłat kredytów lub zerwań depozytów przed upływem terminu płatności, o ile zdarzenia te osiągną znaczący poziom tj.: Zrywalność depozytów przekroczy poziom 5% kwoty depozytów ogółem, Łączna kwota kredytów spłaconych przed terminem przekroczy 5% kwoty kredytów. Na dzień analizy spłaty kredytów przed terminem stanowiły 0,90% kredytów ogółem, natomiast depozyty zerwane stanowiły 0,36% depozytów ogółem, w związku z czym, Bank nie oblicza strat wynikających z wykorzystania opcji przez klientów. 27

29 3) Ryzyko krzywej dochodowości Bank nie dokonuje analizy ryzyka krzywej dochodowości z uwagi na nie angażowanie się w instrumenty rynku finansowego o stałej stopie procentowej. Bank przeprowadza test warunków skrajnych dla ryzyka stopy procentowej w zakresie ryzyka przeszacowania i ryzyka bazowego łącznie, zakładając szokową zmianę stóp procentowych o 200 punktów bazowych we wszystkich grupach aktywów i pasywów oprocentowanych. Test warunków skrajnych wykazał, że nagły spadek stóp procentowych o 200 punktów bazowych, może obniżyć prognozowany wynik odsetkowy Banku w skali 12 miesięcy o 550 tys. zł. Wynik testu warunków skrajnych stanowił 4,27% funduszy własnych i mieścił się w granicach ustalonego limitu (10% funduszy własnych). 7. Zasady ustalania wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze Bank Spółdzielczy w Santoku posiada Politykę zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Santoku Proces ustalania polityki zmiennych składników wynagrodzeń Bank Spółdzielczy w Santoku nie jest znaczącą jednostką pod względem organizacji wewnętrznej oraz rodzaju, zakresu i złożoności prowadzonej działalności. Bank, z uwagi na profil działania, charakter posiadanych w ofercie produktów oraz skalę działalności na rynku bankowym, ustala, iż Polityka zmiennych składników wynagrodzeń, dotyczyć będzie wyłącznie członków Zarządu. Bank dokonał i raz w roku dokonywał będzie analizy stanowisk wymienionych w treści Uchwały nr 258/2011 Komisji Nadzoru Finansowego oraz określi krąg pracowników, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku, jak również dokonał i raz w roku będzie dokonywał analizy zasadności wprowadzania systemu wynagradzania pracowników opartego na zmiennym składniku wynagrodzeń w rozumieniu w/w Uchwały, w odniesieniu do konkretnych stanowisk, przy uwzględnieniu treści 27 ust. 2 pkt 1 Uchwały Kształtowanie wynagrodzeń, w tym w zakresie wynagrodzeń zależnych od wyników Przyjmuje się, że osobami mającymi istotny wpływ na profil ryzyka Banku są członkowie Zarządu Banku. Do obowiązującego w Banku systemu wynagradzania członków Zarządu 28