Sprawozdanie finansowe za 2017 rok. Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego po zmianach

Transkrypt

1 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego po zmianach

2 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego po zmianach

3 Katarzyna Trzpioła doktor nauk ekonomicznych, adiunkt na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, praktyk, wieloletni szkoleniowiec i dydaktyk, autorka wielu publikacji z zakresu rachunkowości finansowej, podatkowej, MSSF i rachunkowości zarządczej. Od kilkunastu lat współpracuje z Wydawnictwem Wiedza i Praktyka. Wydawca: Marta Grabowska-Peda Redaktor prowadzący: Katarzyna Brzozowska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Korekta: Anna Marecka ISBN Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, Warszawa, tel , faks Skład i łamanie: Raster studio, Norbert Bogajczyk Druk: MDruk Publikacja Sprawozdanie finansowe za 2017 rok chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w niej bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejsza publikacja została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy oraz doświadczenia jej twórców. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Opublikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Sprawozdanie finansowe za 2017 rok wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Informujemy, że Państwa dane osobowe będą przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Łotewska 9a, w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów i usług. Mają Państwo prawo do wglądu oraz poprawiania swoich danych, a także do wyrażenia sprzeciwu wobec ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że Państwa dane nie będą przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom.

4 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok Sprawozdanie finansowe za 2017 rok Roczne sprawozdanie finansowe jednostek zgodnie z najważniejszą zasadą rachunkowości zapisaną w art. 4 ust. 1 uor powinno rzetelnie i jasno przedstawiać sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy. Wszystkie inne zasady, przepisy oraz stosowane metody powinny być podporządkowane tej zasadzie. Za wiernie i rzetelnie odzwierciedlające obraz jednostki zgodnie z art. 49a uor uważa się także sprawozdanie sporządzone zgodnie z uproszczeniami przewidzianymi dla jednostek mikro. Zgodnie z art. 45 ust. 5 uor sprawozdanie finansowe sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej. Ustawa o rachunkowości przewiduje możliwość uproszczeń w zakresie prezentacji danych liczbowych, które można wykazywać w zaokrągleniu do tysięcy złotych oczywiście pod warunkiem że nie zniekształca to obrazu jednostki. Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego Sporządzając sprawozdanie finansowe, jednostka stosuje zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego określone w ustawie o rachunkowości. Na obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego, do których obligują przepisy ustawy o rachunkowości, składają się: 1) sporządzenie sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego (art. 52 ust. 1 uor), 2) podpisanie sprawozdania finansowego (art. 52 ust. 2 uor), 3) badanie sprawozdania finansowego (art. 64 uor), 4) zatwierdzenie sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego (art. 53 ust. 1 uor), 3

5 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok 5) złożenie sprawozdania finansowego wraz z innymi wymaganymi dokumentami we właściwym rejestrze sądowym w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego (art. 69 ust. 1 uor), 6) złożenie sprawozdania finansowego wraz z innymi wymaganymi dokumentami do ogłoszenia w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia (art. 70 ust. 1 uor). Ważne Od 21 czerwca 2017 r. obowiązuje nowa ustawa z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz.U. poz. 1089). Nowa ustawa reguluje kwestie związane z wykonywaniem zawodu biegłego rewidenta, ale wprowadziła też wiele zmian w ustawie o rachunkowości. Podkreślić należy, iż zgodnie z art. 284 zmienione przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się do badań sprawozdań finansowych sporządzonych za lata obrotowe rozpoczynające się po dniu 16 czerwca 2016 r. Nie wpłynie ona zatem na decyzje członków organów zatwierdzających w stosunku do właśnie zatwierdzanych sprawozdań finansowych za 2016 rok ani też do sprawozdań sporządzanych na 31 grudnia 2017 r. Zatem badanie sprawozdania za 2017 rok odbędzie się jeszcze na starych zasadach. Jaki wariant sprawozdania wybrać Dostępne są następujące możliwości wyboru wariantu prezentacyjnego według załącznika: Załącznik nr 1 w wersji 2017 dla wszystkich jednostek, Załącznik nr 4 w wersji 2017 dla jednostek spełniających kryteria uznania ich za jednostki mikro, Załącznik nr 5 w wersji 2017 dla jednostek spełniających kryteria uznania ich za małe, Załącznik nr 6 dla organizacji pozarządowych wskazanych w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Uproszczenia dla małych podmiotów można stosować niezależnie od faktu, iż jednostka na podstawie art. 64 ust. 1 uor będzie poddawała 4

6 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego swoje sprawozdanie finansowe badaniu. Będą one miały jednak największe znaczenie dla spółek akcyjnych, których sprawozdania finansowe są bez względu na wielkość jednostki poddawane badaniu przez biegłego rewidenta. Możliwość skorzystania z uproszczeń ma także znaczenie dla tzw. pozostałych jednostek, m.in.: spółek z o.o., spółdzielni czy przedsiębiorstw państwowych, jeśli są jednostkami przekraczającymi progi wielkościowe powodujące powstanie obowiązku poddania sprawozdania finansowego badaniu przez audytora. PRZYKŁAD Spółka ABC ma rok obrotowy rozpoczynający się 1 października. Sprawozdanie za okres od 1 października 2016 r. do 30 września 2017 r. będzie przygotowywane według brzmienia ustawy na 31 grudnia 2016 r., tj bez zmian obowiązujących od 1 stycznia 2017 r. Jednostka mikro Przepisy dotyczące jednostek mikro obowiązują od 5 września 2014 r. i mogły być stosowane od kilku lat, czyli już przy sporządzaniu sprawozdań za 2014 rok. Jednostkami mikro, po podjęciu stosownej decyzji przez organ zatwierdzający, mogą być zgodnie z art. 3 ust. 1a pkt 1 uor: spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji) oraz spółki cywilne z wyjątkiem tych spółek osobowych i cywilnych, w których wyłącznymi udziałowcami są osoby fizyczne, inne osoby prawne, oddziały przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Aby móc jednak zaliczyć te jednostki do kręgu mikro, jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność w roku obrotowym, w którym rozpoczęły 5

7 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok działalność, nie mogą przekroczyć co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: a) zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 10 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty. Uwaga Z uproszczeń dla jednostek mikro nie mogą jednak skorzystać jednostki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 uor, czyli jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Wyłączono także jednostki zamierzające ubiegać się lub ubiegające się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie tych przepisów. Ponadto do jednostek mikro nie mogą być zaliczone jednostki należące do sektora finansów publicznych, które posiadają osobowość prawną. Do jednostek mikro na podstawie art. 3 ust. 1a pkt 3 uor mogą być zaliczone, też oczywiście po podjęciu stosownej decyzji przez organ uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej jeśli ich przychody nie przekroczyły kwoty euro i dobrowolnie prowadzą księgi rachunkowe. 6

8 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego Kolejnymi jednostkami mikro mogą być podmioty wskazane w art. 3 ust. 1b uor, czyli te osoby prawne, oddziały zagraniczne i przedstawicielstwa osób zagranicznych, które są wymienione w art. 3 ust. 1a pkt 1 uor, jeśli za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4, art. 48 ust. 3, art. 48a ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4 uor oraz w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w ust. 1a pkt 1 wielkości. Ten przepis wprowadza możliwość sporządzania w bieżącym roku obrotowym uproszczonego sprawozdania finansowego spółkom prawa handlowego, innym osobom prawnym, a także oddziałom przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, dając możliwość utrzymania statusu jednostki mikro na potrzeby sprawozdawczości finansowej, jeśli w jednym z dwóch lat (bieżącym lub obrotowym) przekroczone zostały progi wartościowe. Jednostka mała Na postawie ustawy z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości i innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1333) małymi jednostkami mogą być, po podjęciu stosownej decyzji przez organ zatwierdzający, zgodnie z art. 3 ust. 1c uor: 1) spółki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 uor, inne osoby prawne, jednostki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 uor, oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: 7

9 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok a) zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 50 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty; 2) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które stosują zasady rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2 uor, czyli dobrowolnie prowadzące księgi rachunkowe. Ponadto jednostkami małymi w rozumieniu ustawy są również jednostki, o których mowa w ust. 1c, które: 1) za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5, art. 48 ust. 4, art. 48a ust. 4, art. 48b ust. 5 lub art. 49 ust. 5 uor oraz 2) w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w ust. 1c pkt 1 wielkości. PRZYKŁAD Spółka AWA sp. z o.o. wykazała w swoich sprawozdaniach następujące dane: 2016 r r. A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów , ,00 Suma aktywów , ,00 Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty 9,00 8,50 Walne zgromadzenie wspólników może podjąć uchwałę o sporządzaniu przez spółkę sprawozdań według kryteriów mikro, ponieważ spółka nie przekroczyła w 2016 i 2017 roku progu dotyczącego przychodów i zatrudnienia. 8

10 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego PRZYKŁAD Spółka YXC SA zaprezentuje w swoich sprawozdaniach następujące dane: 2016 r r. A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów , ,00 Suma aktywów , ,00 Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty 39,20 38,90 Zgromadzenie akcjonariuszy może w przypadku tej spółki podjąć uchwałę upoważniającą zarząd do przygotowania sprawozdania według załącznika nr 5, ponieważ w 2016 roku spółka nie przekroczyła progu przychodów i zatrudnienia, a za 2017 rok zatrudnienia i sumy bilansowej. Podjęcie takiej uchwały będzie oznaczało dobrowolne zastosowanie przepisów nowelizacji ustawy o rachunkowości. Niektóre jednostki będą więc miały wybór wariantu prezentacyjnego spośród aż trzech załączników. PRZYKŁAD Przychody spółki z o.o. za rok obrotowy, który rozpoczął się 1 stycznia 2017 r., a zakończy 31 grudnia 2017 r., wyniosły 3 mln zł, a za poprzedni rok 2,5 mln zł. Suma bilansowa na koniec 2017 i 2016 roku nie przekroczyła 1,2 mln zł. Wspólnicy tej spółki z o.o. mogą zdecydować o sporządzeniu sprawozdania: Według kryteriów mikrojednostek będzie obejmowało tylko bilans oraz rachunek zysków i strat (wersja załącznika na 2017 rok), Według kryteriów małych jednostek będzie obejmowało uproszczony zgodnie z załącznikiem 5 bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową, 9

11 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok Według kryteriów ogólnych załącznik nr 1, bez uproszczeń będzie obejmowało bilans rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową; Według kryteriów ogólnych załącznik nr 1, wersja 2017 rok, bez uproszczeń prezentacyjnych będzie obejmowało bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową. Uwaga We wprowadzeniu do sprawozdania musi być zawarta informacja o przyjętych uproszczeniach zastosowanych przez jednostkę małą. W przeszłości (za 2015 rok po raz ostatni) można było skorzystać z możliwości uproszczonego sprawozdania finansowego według załącznika nr, 1 ale z uwzględnieniem uproszczeń przewidzianych w art. 50 ust. 2 uor polegających na prezentacji danych wyłącznie oznaczonych dużymi literami i rzymskimi cyframi. Warto zaznaczyć, iż w porównaniu do doskonale znanego uproszczonego sprawozdania, zgodnie z art. 50 ust. 2 uor, mała jednostka przygotowująca sprawozdanie zgodnie z załącznikiem 5 dodatkowo ujawni w ramach: rzeczowych aktywów trwałych wartość środków trwałych i środków trwałych w budowie, inwestycji długoterminowych wartość inwestycji w nieruchomości i odrębnie długoterminowe aktywa finansowe, należności krótkoterminowych podział na należności z tytułu dostaw i usług, w tym do i powyżej 12 miesięcy, inwestycji krótkoterminowych podział na krótkoterminowe aktywa finansowe, w tym środki pieniężne w kasie i na rachunkach, kapitału (funduszu) zapasowego nadwyżkę wartości sprzedaży (wartości emisyjnej) nad wartością nominalną udziałów (akcji), kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny wartość z tytułu aktualizacji wartości godziwej, 10

12 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego rezerwy na zobowiązania wartość rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne, zobowiązań długoterminowych wartość z tytułu kredytów i pożyczek, zobowiązań krótkoterminowych wartość kredytów i pożyczek, zobowiązań z tytułu dostaw i usług, w tym do i powyżej 12 miesięcy oraz funduszy specjalnych. Odrębną pozycją aktywów będą też Należne wpłaty na kapitał (fundusz) podstawowy i Udziały (akcje) własne. Dodatkowy element do sprawozdania finansowego sprawozdanie z działalności Część jednostek jest obowiązana sporządzić, oprócz sprawozdania finansowego, sprawozdanie z działalności. Ustawa o rachunkowości nakłada wprost taki obowiązek (art. 49 ust. 1 uor) na kierowników: spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych. Od 2016 roku obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności dotyczy także spółek jawnych i komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej. Uwaga Podmioty mikro i małe, jeśli organ zatwierdzający podjął decyzję o zastosowaniu uproszczeń, mogą nie sporządzać sprawozdania z działalności nawet wówczas, gdy są podmiotami wymienionymi w art. 49 ust. 1 uor. Muszą tylko w objaśnieniach wskazać informacje o dokonanym nabyciu udziałów lub akcji własnych. 11

13 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok Nie ma przeszkód, aby sprawozdanie z działalności sporządziły także jednostki niebędące do tego zobowiązane zależy to wyłącznie od decyzji kierownika jednostki, który jest odpowiedzialny za jego przygotowanie. Uwaga Nie ma również wzoru sprawozdania z działalności ustawa wskazuje jedynie, jakie elementy powinny w nim się znaleźć, aby rzetelnie uzupełniało sprawozdanie finansowe. Sprawozdanie z działalności powinno obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń. Szczegółowy zakres informacji, które powinno zawierać sprawozdanie z działalności jednostki, określa art. 49 ust. 2 i 3 uor. Są to w szczególności informacje o: 1) zdarzeniach istotnie wpływających na działalność jednostki, które nastąpiły w roku obrotowym, a także po jego zakończeniu, do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego; 2) przewidywanym rozwoju jednostki; 3) ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju; 4) aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej; 5) nabyciu udziałów (akcji) własnych, a w szczególności celu ich nabycia, liczbie i wartości nominalnej, ze wskazaniem, jaką część kapitału zakładowego reprezentują, cenie nabycia oraz cenie sprzedaży tych udziałów (akcji) w przypadku ich zbycia; 6) posiadanych przez jednostkę oddziałach (zakładach); 7) instrumentach finansowych w zakresie: a. ryzyka: zmiany cen, kredytowego, istotnych zakłóceń przepływów środków pieniężnych oraz utraty płynności finansowej, na jakie narażona jest jednostka, b. przyjętych przez jednostkę celach i metodach zarządzania ryzykiem finansowym, łącznie z metodami zabezpieczenia istotnych rodzajów planowanych transakcji, dla których stosowana jest rachunkowość zabezpieczeń; 12

14 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego 8) jeśli jest to istotne dla oceny sytuacji jednostki wskaźniki finansowe i niefinansowe; 9) informacje dotyczące zagadnień środowiska naturalnego; 10) informacje dotyczące zatrudnienia; 11) dodatkowe wyjaśnienia do kwot wykazanych w sprawozdaniu finansowym, jeśli zdaniem kierownictwa nie zostały tam wystarczająco objaśnione albo są istotne dla zrozumienia działalności podmiotu. Podmioty sporządzające sprawozdanie z działalności muszą też zwrócić uwagę, iż w przypadku gdy istnieje powiązanie pomiędzy wartościami wykazanymi w rocznym sprawozdaniu finansowym a informacjami zawartymi w sprawozdaniu z działalności jednostki, sprawozdanie z działalności jednostki powinno zawierać odniesienia do kwot wykazanych w sprawozdaniu finansowym, a także dodatkowe *wyjaśnienia dotyczące tych kwot (art. 49 ust. 3a uor). Jednostki, których papiery wartościowe zostały dopuszczone do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego, powinny właśnie w tym sprawozdaniu prezentować informacje o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego. Ważne Niektóre jednostki będą zobligowane do prezentowania w sprawozdaniu z działalności albo w oddzielnym sprawozdaniu oświadczenia o społecznej odpowiedzialności biznesu. Ale obowiązek prezentowania takich danych jest dopiero w 2017 roku. Obowiązek ten dotyczyć będzie sprawozdań jednostkowych jednostki, o której mowa w art. 3 ust. 1e pkt 1 6 uor (tzw. jednostki zaufania publicznego), będącej spółką kapitałową, spółką komandytowo-akcyjną lub taką spółką jawną lub komandytową, której wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej, pod warunkiem że w roku obrotowym, 13

15 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok przekracza następujące wielkości: 1) 500 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty oraz 2) zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy. Sprawozdawczość dotycząca społecznej odpowiedzialności biznesu jest wymagana przez Unię Europejską. To właśnie konieczność dostosowania do regulacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/ UE z 22 października 2014 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (Dz.Urz. UE L 330 z , str. 1 z późn. zm.). Tym samym na niektóre podmioty został nałożony dodatkowy obowiązek sporządzenia odrębnego sprawozdania na temat społecznej odpowiedzialności biznesu lub ujęcia tych danych w wyodrębnionej części sprawozdania z działalności. Ujawnianie danych o społecznej odpowiedzialności biznesu ma przyczynić się do zwiększenia transparentności informacji społecznych i środowiskowych w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz poprawy ich spójności i porównywalności. Społeczna odpowiedzialność biznesu oznacza, że przedsiębiorstwo dobrowolnie uwzględnia interes społeczny i kwestie ochrony środowiska naturalnego w swojej działalności biznesowej oraz relacjach z grupami funkcjonującymi w jej otoczeniu. To koncepcja, dzięki której jednostka generująca zysk uwzględnia w swojej strategii interesy społeczne i zachowanie równowagi środowiskowej, m.in. poprzez nawiązywanie uczciwych relacji z klientami, pracownikami, właścicielami i inwestorami, dostawcami, konkurencją i społecznością lokalną. 14

16 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego Oświadczenie o informacjach niefinansowych może być odrębnym sprawozdaniem, jak też elementem sprawozdania z działalności. W jednym i w drugim przypadku musi zawierać określone informacje (art. 49b ust. 1 i 6 uor). Nowe regulacje przewidują obowiązek ujawnienia w sprawozdaniu z działalności lub odrębnym oświadczeniu między innymi takich informacji, jak: Opis modelu biznesowego jednostki; Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności związane z działalnością jednostki; Opis polityk stosowanych przez jednostkę w odniesieniu do zagadnień społecznych, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka, przeciwdziałania korupcji i łapownictwu, opis rezultatów stosowania tych praktyk, przy czym jeżeli jednostka nie stosuje polityki w odniesieniu do jednego lub kilku zagadnień, to w oświadczeniu na temat informacji niefinansowych jednostka podaje powody jej niestosowania; Opis procedur należytej staranności; Opis istotnych rodzajów ryzyka mogących wywierać niekorzystny wpływ na działalność jednostki, w tym opis zarządzania tym ryzykiem. Sporządzając sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, należy zastosować ogólne zasady dotyczące też sporządzania sprawozdań finansowych. Oznacza to, iż odpowiedzialnym za nie jest kierownik jednostki. Natomiast kierownik oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są odpowiedzialni za zapewnienie, aby sprawozdanie to lub oświadczenie spełniały wymagania przewidziane w ustawie (art. 4a ust. 1). W art. 49b zawarto zasady prezentowania w tym publikowania tych danych, a także warunki związane z korzystaniem ze zwolnienia ze sporządzania. W odniesieniu do grup kapitałowych wymogi związane ze sporządzaniem takich informacji zawarto w art. 55 ust. 2a 2e uor. Terminy sporządzenia rocznego sprawozdania finansowego Roczne sprawozdanie finansowe powinno być sporządzone nie później niż trzy miesiące od dnia bilansowego. Zapewnienie tego jest obowiąz- 15

17 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok kiem kierownika jednostki, wynikającym z art. 52 ust. 1 uor. Kierownik przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy. Tymi organami są: rada nadzorcza lub komisja rewizyjna, jeśli zostały powołane w celu zaopiniowania, organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe w zależności od formy organizacyjnoprawnej jednostki np. walne zgromadzenie, zgromadzenie udziałowców, wspólnicy w celu zatwierdzenia. Podpisanie sprawozdania finansowego Sprawozdanie finansowe podpisuje (wszystkie jego części składowe) podając datę podpisu osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki. Jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy, sprawozdanie finansowe podpisują wszyscy członkowie tego organu. Ustawa przewiduje możliwość złożenia odmowy podpisu z istotnych powodów. Podpisanie sprawozdania oznacza potwierdzenie jego zawartości i wzięcie odpowiedzialności za zaprezentowane treści. Może zdarzyć się, że na przykład z powodu zmiany osoby głównego księgowego, członka zarządu nowa osoba pełniąca te funkcje nie chce bądź nie powinna przyjmować na siebie odpowiedzialności za informacje, na kształt których nie miała wpływu. Osoba odmawiająca złożenia podpisu na sprawozdaniu finansowym zobowiązana jest przedłożyć pisemne uzasadnienie, które należy dołączyć do sprawozdania finansowego (art. 52 ust. 2 uor). Odmowa podpisu nie rzutuje w żadnym stopniu na jakość i ocenę całokształtu sprawozdania finansowego jest jedynie swego rodzaju zabezpieczeniem osoby, która nie brała udziału (lub brała udział w niewystarczającym stopniu) w prowadzeniu ksiąg i pracach sprawozdawczych. Uwaga Sprawozdanie z działalności jednostki podpisuje wyłącznie kierownik jednostki. 16

18 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego Prezentacja sprawozdania przed zatwierdzeniem Zgodnie z art. 68 uor spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, spółki akcyjne oraz spółdzielnie są zobowiązane do udostępnienia wspólnikom, akcjonariuszom lub członkom rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności jednostki. Uczestnicy zgromadzenia zatwierdzającego muszą mieć możliwość zapoznania się z danymi zawartymi w tym sprawozdaniu i rozważenia, czy należy takie sprawozdanie zatwierdzić i ewentualnie zgodzić się na propozycje podziału wyniku finansowego. Jeżeli sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania, powinna być zaprezentowana również opinia wraz z raportem biegłego rewidenta. Informacje te kierownik jednostki udostępnia najpóźniej na 15 dni przed zgromadzeniem wspólników, walnym zgromadzeniem akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniem członków albo przedstawicieli członków spółdzielni. Spółka akcyjna udostępnia ponadto akcjonariuszom sprawozdanie rady nadzorczej i komisji rewizyjnej. Dane porównawcze w sprawozdaniu finansowym Z ustawy o rachunkowości wynika obowiązek wykazywania w sprawozdaniu finansowym danych za bieżący okres (dane sprawozdawcze) oraz danych porównawczych (za poprzedni rok obrotowy). Stosowne zapisy znajdują się w art. 46 ust. 1, art. 47 ust. 1, art. 48a i art. 48b uor i określają, że: w bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na dzień kończący bieżący i poprzedni rok obrotowy, w rachunku zysków i strat, zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym, rachunku przepływów pieniężnych wykazuje się dane za bieżący i poprzedni rok obrotowy. W przypadkach szczególnych, kiedy bieżący rok obrotowy różni się od okresu porównawczego, należy dane porównawcze sprowadzić do wspólnego mianownika. Oznacza to, że w odniesieniu do: 17

19 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok 1. Danych wykazywanych w bilansie prezentuje się dane na bieżący dzień bilansowy, na dzień bilansowy bezpośrednio poprzedzający ten dzień bilansowy; 2. Danych wykazywanych w rachunku zysków i strat za okres bieżący i analogiczny okres roku poprzedniego; 3. Danych wykazywanych w rachunku przepływów pieniężnych za okres bieżący i analogiczny okres roku poprzedniego; 4. Danych wykazywanych w zestawieniu zmian w kapitale własnym zmiany w bieżącym okresie sprawozdawczym i poprzednim roku obrotowym. Wykazywanie danych porównawczych zwiększa ilość informacji o danej jednostce, ułatwia ocenę jej sytuacji majątkowej i finansowej. Dane porównawcze pozwalają także określić i ocenić tendencje występujące w jednostce. Z ustawy o rachunkowości wynika następująca kolejność prezentacji danych w rocznym sprawozdaniu finansowym: w pierwszej kolumnie wykazuje się dane bieżące (sprawozdawcze), natomiast w drugiej dane dotyczące poprzedniego roku (porównawcze). Wykazywanie danych w odwrotnej kolejności nie będzie jednak sprzeczne z ustawą o rachunkowości decyzję w tej sprawie powinien podjąć kierownik jednostki. Informacja dodatkowa Sporządzając informację dodatkową, należy uwzględnić wymóg przedstawiania niektórych danych w celu zapewnienia porównywalności, podając: stan na początek okresu, zmiany w trakcie roku (zwiększenia, zmniejszenia), stan na koniec roku, objaśnienia, na czym polegała zmiana. Dotyczy to przykładowo danych o poszczególnych grupach rodzajowych środków trwałych, wartościach niematerialnych i prawnych, inwestycjach 18

20 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego długoterminowych, kapitałach (funduszach), rezerwach czy odpisach aktualizujących (pkt 1 ppkt 1, 6, 8, 9 dodatkowych informacji i objaśnień). Artykuł 8 uor stanowi, że w celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne przewidziane ustawą. W takim przypadku należy w sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastąpiły, podać przyczyny tych zmian, określić liczbowo ich wpływ na wynik finansowy oraz zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonano zmian. Przepis ten nie określa jednak, gdzie mają być ujawnione w sprawozdaniu finansowym informacje dotyczące porównywalności. Możliwe jest zatem rozwiązanie, w którym dane porównywalne zostaną zaprezentowane tylko w dodatkowych informacjach i objaśnieniach w informacji dodatkowej, jak również sytuacja, w której dane porównywalne zostaną zaprezentowane we wszystkich elementach sprawozdania finansowego. To drugie rozwiązanie jest korzystniejsze dla czytelników sprawozdania finansowego. Poddanie sprawozdania finansowego badaniu Jednostki, których roczne sprawozdania podlegają badaniu przez biegłego rewidenta, ustawodawca wskazał w art. 64 uor. Podstawowym celem badania rocznego sprawozdania finansowego jest wydanie przez biegłego rewidenta opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe, rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową oraz finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki (art. 65 ust. 1 uor). Wydana opinia biegłego rewidenta podnosi wiarygodność zbadanego sprawozdania finansowego. Uwaga Dla obowiązku poddania sprawozdania finansowego badaniu nie ma znaczenia fakt zastosowania uproszczeń mikro i małych jednostek. 19

21 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok Obowiązkowe jest badanie sprawozdań jednostkowych podmiotów, które kontynuują działalność i spełniają jeden z warunków wymienionych w art. 64 ust. 1 uor (warunki te nie uległy zmianie). Przepis ten dotyczy następujących jednostek: 1) banków oraz zakładów ubezpieczeń, 2) jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 2b ustawy o rachunkowości, 3) jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, 4) spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji. W przypadku gdyby ww. jednostki znajdowały się w trakcie likwidacji lub gdyby została ogłoszona ich upadłość, jednostki te nie miałyby obowiązku poddania badaniu swojego rocznego sprawozdania finansowego za 2017 rok, gdyż nie byłby spełniony warunek kontynuacji działalności w 2018 roku. W art. 64 ust. 1 pkt 4 uor ustawodawca określił, że w przypadku pozostałych jednostek także kontynuujących działalność roczne sprawozdania finansowe będą podlegały badaniu, jeżeli w poprzedzającym roku obrotowym, za które sporządzono sprawozdanie, jednostki te spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej euro, c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej euro. 20

22 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego Wielkości określone w art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości Dane za 2016 r. przeliczone po średnim kursie NBP z 30 grudnia 2016 r. (1 euro = 4,4240 zł/euro) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej euro przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej euro euro 4,4240 zł/euro = = zł* euro 4,4240 zł/euro = = zł* Ustawodawca nie wyszczególnił jednostek, których ten przepis dotyczy, zatem wyrażenie pozostałe jednostki obejmuje m.in. spółki: z o.o., jawne, cywilne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, a także osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, spółdzielnie. O tym, czy sprawozdanie finansowe ww. jednostek za 2017 rok będzie podlegało badaniu przez biegłego rewidenta, decyduje to, czy: 1) jednostka w 2016 roku: prowadziła działalność, była zobowiązana do prowadzenia ksiąg zgodnie z ustawą o rachunkowości i w związku z tym sporządzała za ten rok sprawozdanie finansowe, spełniła dwa z trzech warunków wymienionych wcześniej; 2) jednostka w 2018 roku zamierza kontynuować działalność. Wymienione warunki muszą być spełnione łącznie. Badaniu za 2017 rok będą podlegać także sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzanych za rok obrotowy, w których nastąpiło połączenie według zasad, o których mowa 21

23 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok w rozdziale 4a uor (art. 64 ust. 3 uor). Obowiązkowo badaniu i ogłaszaniu podlegają również roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy (art. 64 ust. 4 uor). W jednostkach sporządzających łączne sprawozdania finansowe obejmujące sprawozdania finansowe wewnętrznych jednostek organizacyjnych sporządzających samodzielnie sprawozdania finansowe powyższe warunki stosuje się do łącznego rocznego sprawozdania finansowego (art. 64 ust. 2 uor). Uwaga Obowiązkowo muszą poddać badaniu swoje sprawozdania finansowe również te jednostki prowadzące księgi rachunkowe, które do celów podatkowych wybrały bilansową metodę ustalania różnic kursowych. Wynika to z art. 14b ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 9b ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Od 21 czerwca 2017 r. ustawa o rachunkowości już nie określa trybu badania sprawozdań finansowych, a jedynie zasady rachunkowości oraz zasady wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (zmieniony art. 1 uor). W związku z tym zmienione zostały też inne przepisy odnoszące się do badania sprawozdań. Zmiany te wprawdzie, jak wskazano, będą dopiero obowiązywały przy badaniu sprawozdań za rok obrotowy zaczynający się po 21 czerwca 2017 r. (nie dotyczą sprawozdania 2017 na 31 grudnia 2017 r.), ale czytając ustawę i przygotowując się do badania, warto je znać. Oto najważniejsze z nich. Osoby odpowiedzialne za przedłożenie sprawozdania finansowego badaniu będą musiały pamiętać, że regulacje dotąd znajdujące się w ustawie o rachunkowości zostają przeniesione do ustawy o biegłych rewidentach i to z tej ustawy będą wynikały najważniejsze obowiązki związane z przygotowaniem sprawozdania do badania, wyboru audytora itd. Duża część zmian w uor ma charakter dostosowujący w zakresie nazewnictwa podmiot uprawniony do badania sprawozdania to firma audy- 22

24 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego torska. Według nowej ustawy o biegłych nie będzie efektem badania opinia i raport, tylko sprawozdanie z badania. W związku z tym oczywiście dostosowano zapisy ustawy o rachunkowości. Zgodnie ze znowelizowanym art. 64 ust. 1 pkt 1 badaniu będą poddawane roczne sprawozdania finansowe banków krajowych, oddziałów instytucji kredytowych, oddziałów banków zagranicznych, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, głównych oddziałów i oddziałów zakładów ubezpieczeń, głównych oddziałów i oddziałów zakładów reasekuracji oraz oddziałów zagranicznych firm inwestycyjnych. Dotychczas w tym przepisie wymienione były jedynie sprawozdania banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji. Ta nowelizacja uchyliła też art. 65 uor dotyczący celu badania, zawartości opinii i raportu z badania i sposób ich przygotowania. Według nowych regulacji art. 83 ustawy o biegłych w wyniku przeprowadzenia badania zgodnie z krajowymi standardami badania biegły rewident będzie sporządzać na piśmie sprawozdanie z badania, które będzie miało pisemny raport z przeprowadzonego badania sprawozdania finansowego badanej jednostki. Zmiana ta oznacza, iż tam, gdzie dotychczas była np. składana opinia, będzie składane sprawozdanie z badania. Dotyczy to np. składania dokumentów do KRS, publikacji danych w Monitorze Sądowym i Gospodarczym czy też przedkładania dokumentów członkom organu zatwierdzającego w celu zapoznania się z nimi przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego. Ważne W art. 66 ust. 5 uor dodano, iż w przypadku badania ustawowego, czyli wynikającego z art. 64 uor pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż dwa lata z możliwością przedłużenia na kolejne co najmniej dwuletnie okresy. Koszty przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego tak jak dziś ponosi badana jednostka. 23

25 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok W art. 66 dodano też ust. 5a podkreślający, iż za nieważne z mocy prawa uznaje się wszelkie klauzule umowne w umowach zawartych przez badaną jednostkę, które ograniczałyby możliwość wyboru firmy audytorskiej przez organ dokonujący wyboru firmy audytorskiej, na potrzeby przeprowadzenia badania ustawowego sprawozdań finansowych tej jednostki, do określonych kategorii lub wykazów firm audytorskich. Nie zmieniły się zasady w istocie współpracy między jednostką a biegłym, choć zgodnie ze zmienionym art. 67 ust. 1 uor kierownik badanej jednostki zapewnia biegłemu rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, dostęp do ksiąg rachunkowych oraz dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów oraz wszelkich innych dokumentów, jak również udziela wyczerpujących informacji, wyjaśnień i oświadczeń niezbędnych do sporządzenia sprawozdania z badania. Zasady te stosować należy także do badania skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Wybór biegłego rewidenta Do badania sprawozdań finansowych uprawnione są wyłącznie podmioty wyszczególnione w art. 47 starej ustawy z 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym. Listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych prowadzi Polska Rada Biegłych Rewidentów. Są to oczywiście firmy audytorskie w rozumieniu nowej ustawy o biegłych rewidentach. Wyboru biegłego rewidenta dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej (art. 66 ust. 4 uor). Takiego wyboru nie może dokonać kierownik jednostki. W praktyce w spółkach kapitałowych najczęściej wyboru biegłego rewidenta dokonuje rada nadzorcza (komisja rewizyjna). Warto pamiętać, że 24

26 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego wybór biegłego rewidenta przez organ do tego nieuprawniony powoduje nieważność podjętej uchwały w tej sprawie. Zatem w umowie spółki czy też statucie sprawa wyboru biegłego rewidenta powinna być uregulowana w sposób niebudzący żadnych wątpliwości. W przeciwnym razie do czasu zmiany postanowień umowy spółki (statutu) wyboru tego powinien dokonać wyłącznie organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe. Wybór podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego powinien być udokumentowany w formie uchwały. Organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe Organem zatwierdzającym sprawozdanie jest: w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą właściciel, w spółkach cywilnych, jawnych partnerskich, komandytowych wspólnicy, w spółce komandytowo-akcyjnej walne zgromadzenie, w spółce akcyjnej zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy, w spółce z o.o. zwyczajne zgromadzenie wspólników, w spółdzielni walne zgromadzenie, w przedsiębiorstwie rada pracownicza. Uwaga Podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych nie musi być wybierany co roku. Stosowany organ w ramach swoich uprawnień ma prawo podjąć uchwałę o wyborze firmy audytorskiej, np. na 3 lata. Dopiero od kolejnych badań będzie obowiązek wyboru firmy audytorskiej. W przypadku badania ustawowego pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż dwa lata z możliwością przedłużenia na kolejne co najmniej dwuletnie okresy. Publikacja sprawozdania finansowego Obowiązki publikacyjne, jakie ciążą na kierowniku jednostki, można podzielić na dwie grupy: 25

27 Sprawozdanie finansowe za 2017 rok 1) dotyczące wszystkich jednostek prowadzących księgi rachunkowe, 2) dotyczące jednostek poddających obowiązkowo swoje sprawozdania badaniu przez biegłego rewidenta. Do pierwszej grupy zalicza się obowiązek złożenia sprawozdania do Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie bowiem z art. 69 ust. 1 uor kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym: 1) roczne sprawozdanie finansowe, 2) opinię biegłego rewidenta, jeżeli podlegało ono badaniu, 3) odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, 4) w przypadku jednostek sporządzających sprawozdanie zgodnie z art. 49 ust. 1 także sprawozdanie z działalności, 5) za 2017 rok będzie składana do KRS opinia biegłego rewidenta, potem sprawozdanie z badania. Obecnie w przypadku nieterminowego zatwierdzenia sprawozdania finansowego należy takie sprawozdanie złożyć dwukrotnie. Zgodnie z art. 69 ust. 2 uor składa się sprawozdanie niezatwierdzone w ciągu 15 dni od dnia, w którym zgodnie z przepisami powinno być zatwierdzone. Wprowadzono dodatkowo obowiązek złożenia zatwierdzonego sprawozdania finansowego, ponownie po jego zatwierdzeniu. Druga część obowiązków publikacyjnych dotyczy tylko podmiotów obligatoryjnie poddających swoje sprawozdania badaniu przez biegłego rewidenta, a niewpisanych do rejestru sądowego, czyli na przykład osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, szkół wyższych czy instytucji kultury. Kierownik takiej jednostki zobowiązany jest złożyć wprowadzenie do sprawozdania finansowego stanowiące część informacji dodatkowej, bilans, rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych za rok obrotowy, do ogłoszenia w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia, wraz z opinią 26

28 Obowiązki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego biegłego rewidenta oraz odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty. 27

29 Więcej ebooków o tematyce finansowo-księgowej: 1RP0053 ISBN