Ogólne Warunki Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia na Wypadek Trwałego Uszczerbku na Zdrowiu Ubezpieczonego w Wyniku Nieszczę liwego Wypadku

Transkrypt

1 Ogólne Warunki Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia na Wypadek Trwałego Uszczerbku na Zdrowiu Ubezpieczonego w Wyniku Nieszczęliwego Wypadku Spis Treci Rozdział StRona RozDział i PosTaNoWieNia ogólne...2 RozDział ii DefiNicje...2 RozDział iii PRzeDmioT i zakres UbezPieczeNia...2 RozDział iv ŚWiaDczeNia z TyTUłU UmoWy UbezPieczeNia...2 RozDział V WyłączeNia i ograniczenia odpowiedzialności...2 RozDział Vi zawarcie UmoWy UbezPieczeNia i PRzysTęPoWaNie Do UbezPieczeNia...2 RozDział Vii czas TRWaNia UmoWy...2 RozDział Viii suma UbezPieczeNia...2 RozDział ix składka UbezPieczeNioWa...2 RozDział X PocząTek i koniec odpowiedzialności inter-życie Polska...3 RozDział Xi UPRaWNieNi Do ŚWiaDczeNia...3 RozDział Xii WyPłaTa ŚWiaDczeNia...3 RozDział Xiii PosTaNoWieNia końcowe...3 załącznik 1 Tabela oceny PRoceNToWej TRWałeGo UszczeRbkU Na zdrowiu W WyNikU NieszczęŚliWeGo WyPaDkU...4 GD.UG.TUNW/2011 1

2 Rozdział i PoStanowienia ogólne 1 Niniejsze ogólne warunki dodatkowego grupowego ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku, zwane dalej owu umowy dodatkowej, stosuje się w umowach dodatkowych, które mogą stanowić rozszerzenie zakresu ochrony ubezpieczeniowej udzielanej przez inter-życie Polska, na podstawie umów podstawowych, do których zastosowanie mają ogólne warunki grupowego ubezpieczenia na ycie inter GRUPa, zwane dalej owu umowy podstawowej, a Ubezpieczającymi. Rozdział ii definicje 2 1. Terminy oraz nazwy uyte w owu umowy dodatkowej, polisie oraz innych dołączonych dokumentach oznaczają: 1) nieszczęliwy wypadek zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, występujące w sposób nagły, niezalenie od woli ubezpieczonego, prowadzące do mierci, lub uszkodzenia ciała albo naruszenia funkcji yciowych ubezpieczonego; za nieszczęliwy wypadek nie uwaa się: zawału serca, udaru mózgu oraz innych chorób występujących nagle; 2) trwały uszczerbek trwałe, nierokujące poprawy uszkodzenie danego narządu, organu lub układu, polegające na: zycznej utracie tego narządu, organu lub układu, lub upoledzeniu jego funkcji. obejmuje wyłącznie przypadki wskazane i pisane w Tabeli oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu w następstwie nieszczęliwego wypadku stosowanej w inter-życie Polska do oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w następstwie nieszczęliwego wypadku. 2. W przypadku, gdy niniejsze owu umowy dodatkowej nie stanowi inaczej, denicje, które zostały sformułowane w owu umowy podstawowej, uywane są w niniejszych ogólnych warunkach ubezpieczenia w takim samym znaczeniu. Rozdział iii PRzedmiot i zakres ubezpieczenia 3 1. Przedmiotem ubezpieczenia jest zdrowie Ubezpieczonego. 2. zakres ubezpieczenia obejmuje powstanie u Ubezpieczonego trwałego uszczerbku na zdrowiu w następstwie nieszczęliwego wypadku powstałego w okresie odpowiedzialnoci inter-życie Polska. Rozdział iv Świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia 4 o ile strony umowy nie ustaliły inaczej, inter-życie Polska wypłaca wiadczenie w przypadku powstania u Ubezpieczonego trwałego uszczerbku na zdrowiu w następstwie nieszczęliwego wypadku w wysokoci 1% okrelonej we wniosku o zawarcie umowy i potwierdzonej polisą sumy ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku, za kady 1% orzeczonego trwałego uszczerbku na zdrowiu. Rozdział V wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności 5 1. inter-życie Polska nie ponosi odpowiedzialnoci z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w następstwie nieszczęliwego wypadku, który wystąpił: 1) przed rozpoczęciem ochrony ubezpieczeniowej udzielanej przez inter-życie Polska na podstawie niniejszej umowy dodatkowej w stosunku do Ubezpieczonego; 2) w wyniku działań wojennych, stanu wojennego, aktów terroru lub czynnego udziału Ubezpieczonego w aktach przemocy, zamieszkach lub masowych rozruchach społecznych; 3) w związku z popełnieniem lub usiłowaniem popełnienia przez Ubezpieczonego czynu spełniającego ustawowe znamiona umylnego przestępstwa; 4) podczas prowadzenia przez Ubezpieczonego pojazdu, jeeli Ubezpieczony nie posiadał uprawnień okrelonych w stosowych przepisach prawa do prowadzenia danego pojazdu; lub jeeli Ubezpieczony prowadząc pojazd był w stanie po uyciu alkoholu lub w stanie nietrzewoci; 5) podczas gdy Ubezpieczony był w stanie nietrzewoci, pod wpływem narkotyków, substancji psychotropowych lub rodków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii, leków nie przepisanych przez lekarza lub uytych niezgodnie z zaleceniem lekarza, a spowodowało to zaistnienie nieszczęliwego wypadku; 6) w wyniku samookaleczenia, okaleczenia na własną probę, popełnienia albo usiłowania popełnienia samobójstwa przez Ubezpieczonego; 7) bezporednio w związku z zatruciem Ubezpieczonego spowodowanym spoyciem alkoholu, uyciem narkotyków, substancji psychotropowych lub rodków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii, leków nie przepisanych przez lekarza lub uytych niezgodnie z zaleceniem lekarza; 8) w związku z udziałem Ubezpieczonego w zajęciach sportowych lub rekreacyjnych o ryzykownym charakterze, takich jak: wycigi samochodowe, sporty motorowe i motorowodne, sporty lotnicze (pilotowanie samolotów, szybownictwo, lotniarstwo, paralotniarstwo, spadochroniarstwo), nurkowanie, wspinaczka wysokogórska i skałkowa, speleologia, skoki do wody lub skoki na gumowej linie (bungee jumping); 9) w wyniku uszkodzeń ciała spowodowanych leczeniem oraz zabiegami leczniczymi lub diagnostycznymi, bez względu na to, przez kogo były wykonywane, chyba, e chodziło o leczenie bezporednich następstw nieszczęliwego wypadku; 10) w wyniku chorób i stanów chorobowych, nawet takich, do ujawnienia których doszło w sposób nagły; 11) w wyniku wypadku lotniczego, jeeli Ubezpieczony był pasaerem nielicencjonowanych linii lotniczych. 6 Na zdarzenie objęte ochroną ubezpieczeniową z tytułu ubezpieczenia dodatkowego nie stosuje się karencji. Rozdział Vi zawarcie umowy ubezpieczenia i PRzyStęPowanie do ubezpieczenia 7 1. Umowa ubezpieczenia dodatkowego moe zostać zawarta wraz z zawarciem umowy ubezpieczenia podstawowego. 2. Ubezpieczony moe przystąpić do ubezpieczenia dodatkowego wraz z przystąpieniem do umowy ubezpieczenia podstawowego. 3. zawarcie niniejszej umowy dodatkowej wyklucza moliwoć zawarcia dodatkowego grupowego ubezpieczenia na wypadek trwałego inwalidztwa Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku oraz złamania koci u Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku. Rozdział Vii czas trwania umowy 8 1. Umowa ubezpieczenia dodatkowego zawierana jest na czas trwania umowy ubezpieczenia podstawowego. 2. W przypadku, gdy umowa ubezpieczenia podstawowego zostaje przedłuona na kolejny okres, umowa dodatkowa zostaje przedłuona na analogiczny okres. Rozdział Viii Suma ubezpieczenia 9 suma ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku okrelona jest we wniosku Ubezpieczającego o zawarcie umowy ubezpieczenia, a następnie potwierdzona zostaje w polisie. Rozdział ix Składka ubezpieczeniowa składka ubezpieczeniowa nalena z tytułu umowy ubezpieczenia dodatkowego jest ustalana na podstawie taryfy obowiązującej w inter-życie Polska na dzień zawarcia lub przedłuenia umowy ubezpieczenia dodatkowego. 2. Wysokoć składki okrela inter-życie Polska w zalenoci od wysokoci sumy ubezpieczenia, zakresu umów ubezpieczeń dodatkowych, wysokoci wiadczeń, częstotliwoci opłacania składek oraz liczby, struktury wiekowej, płciowej i zawodowej osób przystępujących do umowy ubezpieczenia. 3. składka ubezpieczeniowa stanowi iloczyn sumy składek ubezpieczeniowych ustalonych dla umowy ubezpieczenia podstawowego i umów dodatkowych oraz liczby Ubezpieczonych objętych ochroną ubezpieczeniową.

3 4. Wysokoć składki obowiązująca w umowie dodatkowej okrelona jest we wniosku o zawarcie umowy i potwierdzona polisą. 5. składka przekazywana jest wraz ze składką za ubezpieczenie podstawowe. Rozdział X Początek i koniec odpowiedzialności inter-życie PolSka 11 odpowiedzialnoć inter-życie Polska z tytułu umowy dodatkowej w stosunku do Ubezpieczonego rozpoczyna się zgodnie z terminami okrelonymi w owu umowy podstawowej. 12 odpowiedzialnoć inter-życie Polska w stosunku do Ubezpieczonego kończy się w dniu zakończenia odpowiedzialnoci inter-życie Polska z tytułu umowy podstawowej.. Rozdział Xi uprawnieni do Świadczenia 13 Prawo do wiadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku przysługuje Ubezpieczonemu. Rozdział Xii wypłata Świadczenia W przypadku zajcia zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową inter-życie Polska wypłaci Ubezpieczonemu, z zastrzeeniem 16 ust 2, wiadczenie w wysokoci 1% sumy ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku, na którą zostało ubezpieczone to zdarzenie, za kady procent stwierdzonego trwałego uszczerbku. 2. zgłaszając roszczenie o wypłatę wiadczenia wnioskujący składa do inter-życie Polska następujący komplet dokumentów: 1) pisemne zgłoszenie roszczenia na formularzu inter-życie Polska; 2) kserokopię (potwierdzoną za zgodnoć z oryginałem) dokumentacji medycznej potwierdzającej trwały uszczerbek na zdrowiu oraz przebieg procesu leczenia; 3) inne dokumenty niezbędne do stwierdzenia zasadnoci roszczenia na yczenie inter-życie Polska. 3. Po zgłoszeniu roszczenia inter-życie Polska ma prawo skierować Ubezpieczonego na dodatkowe badania lekarskie lub konsultację lekarską do lekarza orzecznika wskazanego przez inter-życie Polska. inter-życie Polska pokrywa koszty zleconych przez siebie badań i/lub konsultacji lekarskich. 4. inter-życie Polska decyduje o uznaniu roszczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego oraz okrela procentowy stopień uszczerbku na zdrowiu na podstawie dokumentacji medycznej, o której mowa w ust. 2 pkt 2), oraz dodatkowych badań i opinii lekarskich lekarza orzecznika, o których mowa w ust. 3, o ile Ubezpieczony został skierowany przez inter-życie Polska na dodatkowe badania lub konsultacje lekarskie Prawo do wiadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku przysługuje o ile z medycznego punktu widzenia istnieje związek przyczynowo skutkowy pomiędzy trwałym uszczerbkiem na zdrowiu Ubezpieczonego a nieszczęliwym wypadkiem. 2. Prawo do wiadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku przysługuje pod warunkiem, e trwały uszczerbek na zdrowiu Ubezpieczonego nastąpił przed upływem 180 dni od daty zajcia nieszczęliwego wypadku, który był bezporednią przyczyną tego uszczerbku. 3. Prawo do wiadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku przysługuje maksymalnie za 100% trwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego jednym nieszczęliwym wypadkiem Przy ustalaniu stopnia (procentu) trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego inter-życie Polska stosuje Tabelę oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku nieszczęliwego wypadku, stanowiącą załącznik do niniejszych owu umowy dodatkowej. 2. stopień (procent) trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego ustalany jest po zakończeniu procesu leczenia usprawniającego i okresu rehabilitacji, nie wczeniej ni po upływie 3 miesięcy i nie póniej ni po upływie 24 miesięcy od daty zaistnienia nieszczęliwego wypadku. 3. W przypadku, gdy w wyniku nieszczęliwego wypadku doszło do uszkodzenia narządu, układu lub organu, który przed datą zaistnienia nieszczęliwego wypadku był ju upoledzony wskutek samoistnej choroby albo przebytego urazu, a ma to wpływ na ustalenie aktualnego stopnia (procentu) trwałego uszczerbku na zdrowiu, stopień (procent) trwałego uszczerbku na zdrowiu zostanie ustalony na podstawie analizy jako rónicę stanu danego narządu, układu lub organu przed nieszczęliwym wypadkiem, a jego stanem po zaistnieniu nieszczęliwego wypadku. 4. Przy ustalaniu stopnia (procentu) trwałego uszczerbku na zdrowiu inter-życie Polska nie uwzględnia rodzaju pracy ani czynnoci wykonywanych przez Ubezpieczonego. 5. Po ustaleniu stopnia (procentu) trwałego uszczerbku na zdrowiu póniejsza zmiana, zarówno w przypadku polepszenia, jak i pogorszenia, nie dają podstawy do zmiany wysokoci wiadczenia. Rozdział Xiii PoStanowienia końcowe W sprawach nieuregulowanych w ogólnych warunkach ubezpieczenia dodatkowego mają zastosowanie ogólne warunki ubezpieczenia podstawowego, przepisy kodeksu cywilnego, ustawy o działalnoci ubezpieczeniowej oraz inne właciwe przepisy prawa. 2. Niniejsze ogólne warunki ubezpieczenia umowy dodatkowej stanowią integralną częć umowy ubezpieczenia ogólne warunki dodatkowego grupowego ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu Ubezpieczonego w wyniku nieszczęliwego wypadku zostały zatwierdzone Uchwałą zarządu inter-życie Polska nr 16/2011 z dnia roku. 2. Niniejsze ogólne warunki ubezpieczenia wchodzą w ycie z dniem zatwierdzenia i mają zastosowanie do umów ubezpieczenia zawieranych od dnia roku. janusz szulik członek zarządu marcin zwara członek zarządu Towarzystwo Ubezpieczeń inter-życie Polska s.a., al. jerozolimskie 172, Warszawa; tel , fax ; zycie@interpolska.pl; Nr krs sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, Xii Wydział Gospodarczy krajowego Rejestru sądowego; NiP: ; kapitał zakładowy wynosi 41,2 mln zł, jest zarejestrowany i w pełni opłacony. 3

4 załącznik tabela oceny PRocentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku nieszczęśliwego wypadku i. uszkodzenia głowy 1. uszkodzenie powłok czaszki (bez uszkodzeń kostnych) Procent uszczerbku na zdrowiu a) znaczne, rozległe (powyej 5 cm długoci) szpecące, ciągające blizny (w zalenoci od rozmiaru, widocznoci, tkliwoci blizn itp.) 1 10 Utrata skóry owłosionej oskalpowanie (w zalenoci od obszaru) poniej 25 % powierzchni skóry owłosionej od 25 % do 75 % powierzchni skóry owłosionej powyej 75 % powierzchni skóry owłosionej W przypadku skutecznej replantacji skalpu lub uzupełnienia ubytku skóry owłosionej przeszczepem skóry oraz odtworzenia własnego owłosienia, naley oceniać wg punktu 1a. 2. uszkodzenie koci sklepienia i podstawy czaszki, w zalenoci od rozległoci Procent uszczerbku na zdrowiu a) szczeliny złamań 1 5 b) wgłobienia, fragmentacja ubytki w kociach sklepienia czaszki o łącznej powierzchni, w zalenoci od rozmiarów Procent uszczerbku na zdrowiu a) poniej 10 cm 1 10 b) od 10 do 50 cm c) powyej jeeli powstały ubytek koci został uzupełniony operacją plastyczną z dobrym efektem, odsetek trwałego uszczerbku na zdrowiu, oceniony wg powyszej zasady, naley zmniejszyć o połowę. jeeli przy uszkodzeniach i ubytkach koci czaszki (poz. 2 i 3) występują jednoczenie uszkodzenia powłok czaszki (poz. 1), naley osobno oceniać stopień uszczerbku za uszkodzenia lub ubytki koci wg poz. 2 lub 3 i osobno za uszkodzenia powłok czaszki wg poz utrwalone, utrzymujące się mimo prawidłowego leczenia, powikłania towarzyszące uszkodzeniom wymienionym Procent uszczerbku na zdrowiu w poz. 1, 2, 3 w postaci: nawracającego, mimo leczenia operacyjnego, płynotoku usznego lub nosowego, przewlekłego zapalenia koci, ropowicy podczepcowej leczonej operacyjnie ocenia się dodatkowo, w zalenoci od rodzaju i stopnia powikłań Poraenia i niedowłady pochodzenia mózgowego Procent uszczerbku na zdrowiu a) poraenie połowicze, poraenie kończyn dolnych uniemoliwiające samodzielne stanie i chodzenie (0 1 wg skali lovettea) 100 b) głęboki niedowład połowiczy lub obu kończyn dolnych znacznie utrudniający sprawnoć kończyn (2 lub 2/3 wg skali lovettea) c) redniego stopnia niedowład połowiczy lub niedowład obu kończyn dolnych (3 lub 3/4 wg skali lovettea) d) nieznacznego stopnia (niewielki, dyskretny) niedowład połowiczy lub obu kończyn dolnych (4 lub 4/5 wg skali lovettea), 5 40 dyskretny decyt siły przy obecnoci zaburzeń napięcia mięniowego, niedostatecznoci precyzji ruchów itp. e) poraenie kończyny górnej (0 1 wg skali lovettea) z niedowładem kończyny dolnej (3 4 wg skali lovettea): prawej (dominującej) lewej f) niedowład kończyny górnej (3 4 wg skali lovettea) z poraeniem kończyny dolnej (0 1 wg skali lovettea): prawej (dominującej) lewej g) monoparezy pochodzenia orodkowego dotyczące kończyny górnej (0 1 wg skali lovettea): prawa (dominująca) lewa h) monoparezy pochodzenia orodkowego dotyczące kończyny górnej 2 2/3 wg skali lovettea: prawa (dominująca) lewa i) monoparezy pochodzenia orodkowego dotyczące kończyny górnej 3 4 wg skali lovettea: prawa (dominująca) lewa 5 20 j) monoparezy pochodzenia orodkowego dotyczące kończyny dolnej (0 1 wg skali lovettea) k) monoparezy pochodzenia orodkowego dotyczące kończyny dolnej (2 2/3 wg skali lovettea) l) monoparezy pochodzenia orodkowego dotyczące kończyny dolnej (3 3/4 wg skali lovettea) ł) monoparezy pochodzenia orodkowego dotyczące kończyny dolnej (4 4/5 wg skali lovettea) 5 15 W przypadku współistnienia zaburzeń mowy pochodzenia orodkowego, naley oceniać dodatkowo wg poz. 11, uwzględniając, e całkowity uszczerbek na zdrowiu z tytułu uszkodzenia mózgu nie moe przekroczyć 100 %. W przypadku współistnienia decytu ruchowego z innymi objawami organicznego uszkodzenia mózgu, naley oceniać wg poz. 9. W przypadku rónicy w nasileniu niedowładu pomiędzy kończynami dolnymi, naley oceniać wg punktu 5 g, oddzielnie dla kadej kończyny

5 Skala lovettea Stopnie opis upoledzenia 0 brak czynnego skurczu mięnia brak siły mięniowej 1 lad czynnego skurczu mięnia 5 % prawidłowej siły mięniowej 2 wyrany skurcz mięnia i zdolnoć wykonania ruchu przy pomocy i odciąeniu odcinka ruchomego 20 % prawidłowej siły mięniowej 3 zdolnoć do wykonywania ruchu czynnego samodzielnego z pokonaniem ciękoci danego odcinka 50 % prawidłowej siły mięniowej 4 zdolnoć do wykonania czynnego ruchu z pewnym oporem 80% prawidłowej siły mięniowej 5 prawidłowa siła, tj. zdolnoć wykonywania czynnego ruchu z pełnym oporem 100 % prawidłowej siły mięniowej 6. zespoły pozapiramidowe Procent uszczerbku na zdrowiu a) utrwalony zespół pozapiramidowy znacznie utrudniający sprawnoć ustroju i wymagający opieki osób trzecich 100 b) zespół pozapiramidowy utrudniający sprawnoć ustroju w rónym stopniu (z zaburzeniami mowy, itp.), nie wymagający opieki osób trzecich c) zaznaczony zespół pozapiramidowy zaburzenia równowagi i zaburzenia sprawnoci ruchowej (ataksja, dysmetria) pochodzenia centralnego, zespoły Procent uszczerbku na zdrowiu módkowe a) uniemoliwiające chodzenie i samodzielne funkcjonowanie 100 b) utrudniające w duym stopniu chodzenie i sprawnoć ruchową c) utrudniające w miernym stopniu chodzenie i sprawnoć ruchową d) utrudniające w niewielkim stopniu chodzenie i sprawnoć ruchową, dyskretne upoledzenie zbornoci i precyzji ruchów Padaczka jako izolowane następstwo uszkodzenia mózgu Procent uszczerbku na zdrowiu a) padaczka z zaburzeniami psychicznymi, charakteropatią, otępieniem, uniemoliwiającym samodzielne funkcjonowanie b) padaczka z rzadkimi napadami, ale ze zmianami otępiennymi, utrudniającymi w duym stopniu samodzielne funkcjonowanie c) padaczka z bardzo częstymi napadami 3 napady w tygodniu i więcej d) padaczka z napadami powyej 2 napadów na miesiąc e) padaczka z napadami 2 i mniej napadów na miesiąc f) padaczka z napadami o rónej morfologii bez utrat przytomnoci 1 10 Podstawą rozpoznania padaczki są: powtarzające się napady padaczkowe, typowe zmiany eeg, dokumentacja ambulatoryjna względnie szpitalna potwierdzające rozpoznanie, ustalone rozpoznanie przez lekarza leczącego, badania ct i NmR w celu wykluczenia przyczyn nieurazowych. Podejrzenie padaczki nie jest wystarczające do uznania uszczerbku z tego tytułu. W przypadku współistnienia padaczki z innymi objawami organicznego uszkodzenia mózgu naley oceniać wg poz zaburzenia neurologiczne i psychiczne spowodowane organicznym uszkodzeniem mózgu (encefalopatie), w zalenoci Procent uszczerbku na zdrowiu od stopnia zaburzeń neurologicznych i psychicznych a) ciękie zaburzenia psychiczne i neurologiczne uniemoliwiające samodzielną egzystencję b) encefalopatia ze znacznymi zmianami charakterologicznymi lub duym decytem neurologicznym c) encefalopatia ze zmianami charakterologicznymi i/lub decytem neurologicznym o rednim nasileniu d) encefalopatia z niewielkimi zmianami charakterologicznymi i/lub niewielkim decytem neurologicznym 5 15 Rozpoznanie encefalopatii powinno być potwierdzone występowaniem decytu w stanie neurologicznym i psychicznym, udokumentowane badaniem neurologicznym, psychiatrycznym, psychologicznym (testami psychologicznymi, np. tzw. triady psychoorganicznej i in.) oraz zmianami w obrazie eeg, Tk(cT) lub Rm(NmR). 10. zaburzenia adaptacyjne, nerwice, tzw. zespoły cerebrasteniczne i inne utrwalone skargi subiektywne powstałe w następstwie urazów czaszkowomózgowych a) utrwalone skargi subiektywne związane z urazem głowy w zalenoci od stopnia zaburzeń (bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia pamięci i koncentracji, zaburzenia snu, draliwoć, nadpobudliwoć utrzymujące się powyej 6 miesięcy od urazu b) zespół stresu pourazowego, utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo mózgowym lub ciękim uszkodzeniem ciała w zalenoci od stopnia zaburzeń, wymagające stałego leczenia psychiatrycznego Procent uszczerbku na zdrowiu zaburzenia mowy Procent uszczerbku na zdrowiu a) afazja całkowita (sensoryczna lub sensorycznomotoryczna) z agraą i aleksją 100 b) afazja całkowita motoryczna 60 c) afazja w znacznym stopniu utrudniająca porozumiewanie się d) afazja w umiarkowanym i niewielkim stopniu utrudniająca porozumiewanie się e) afazja nieznacznego stopnia, afazja amnestyczna, dyskretne zaburzenia mowy, dysfazja zespoły podwzgórzowe i inne utrwalone zaburzenia wewnątrzwydzielnicze z potwierdzonym pochodzeniem orodkowym Procent uszczerbku na zdrowiu (moczówka prosta, cukrzyca, nadczynnoć tarczycy itp.) a) znacznie upoledzające czynnoć ustroju 2140 b) nieznacznie upoledzające czynnoć ustroju uszkodzenie częciowe lub całkowite nerwów ruchowych gałki ocznej (nerwy: okoruchowy, bloczkowy, odwodzący) Procent uszczerbku na zdrowiu a) z objawami dwojenia obrazu, opadania powieki i zaburzeniami akomodacji

6 6 b) z objawami dwojenia obrazu i opadania powieki c) z objawami dwojenia obrazu bez opadania powieki 5 10 d) zaburzenia akomodacji lub inne zaburzenia czynnoci mięni wewnętrznych oka uszkodzenie częciowe lub całkowite nerwu trójdzielnego, w zalenoci od stopnia uszkodzenia Procent uszczerbku na zdrowiu a) czuciowe (w tym neuralgia pourazowa) 1 10 b) ruchowe 1 10 c) czuciowo ruchowe uszkodzenie nerwu twarzowego Procent uszczerbku na zdrowiu a) obwodowe całkowite z niedomykaniem powieki 20 b) obwodowe częciowe w zalenoci od nasilenia dolegliwoci 3 19 c) izolowane uszkodzenie centralne 2 10 Współistnienie uszkodzenia nerwu twarzowego z pęknięciem koci skalistej naley oceniać wg poz. 48. Uszkodzenie centralne nerwu twarzowego współistniejące z innymi objawami wiadczącymi o uszkodzeniu mózgu oceniać wg poz. 5 lub utrwalone uszkodzenie częciowe lub całkowite nerwów językowo gardłowego i błędnego, w zalenoci od stopnia Procent uszczerbku na zdrowiu zaburzeń mowy, połykania, oddechu, krąenia i przewodu pokarmowego a) duego stopnia b) redniego stopnia c) niewielkiego stopnia uszkodzenie częciowe lub całkowite nerwu dodatkowego, w zalenoci od stopnia uszkodzenia uszkodzenie częciowe lub całkowite nerwu podjęzykowego, w zalenoci od stopnia uszkodzenia 5 20 jeeli uszkodzeniom nerwów czaszkowych towarzyszą inne uszkodzenia mózgu naley oceniać wg poz. 9. ii. uszkodzenia twarzy 19. uszkodzenia powłok twarzy (blizny i ubytki) Procent uszczerbku na zdrowiu a) oszpecenia (widoczne, szpecące blizny, powyej 2 cm długoci, lub powyej 1,5 cm powierzchni) bez zaburzeń funkcji w zalenoci 1 10 od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy b) oszpecenia z miernymi zaburzeniami funkcji w zalenoci od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy oraz stopnia 5 20 zaburzeń funkcji po optymalnej korekcji c) oszpecenia połączone z duymi zaburzeniami funkcji (sumując ocenę za oszpecenie z oceną poszczególnych zaburzeń funkcji przyjmowania pokarmów, zaburzeń oddychania, mowy, zaburzenia funkcji powiek itp.) w zalenoci od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy oraz stopnia zaburzeń funkcji po optymalnej korekcji d) blizny po oparzeniach powyej stopnia iia za 1 % Tbsa (całkowitej powierzchni ciała) uszkodzenia nosa (w tym złamania koci nosa, przegrody nosa, uszkodzenia częci chrzęstnej, ubytki częci miękkich) Procent uszczerbku na zdrowiu a) widoczne, szpecące zniekształcenie nosa, utrzymujące się po korekcji, bez zaburzeń oddychania i powonienia w zalenoci od 1 5 rozległoci uszkodzenia b) uszkodzenie struktury chrzęstnokostnej nosa z zaburzeniami oddychania utrzymującymi się po korekcji w zalenoci od 5 15 rozległoci uszkodzenia i stopnia zaburzeń oddychania c) uszkodzenie struktury chrzęstno kostnej nosa z zaburzeniami oddychania i powonienia, utrzymujące się po korekcji w zalenoci od stopnia zaburzeń w oddychaniu i powonieniu d) zaburzenia lub utrata powonienia w następstwie uszkodzenia przedniego dołu czaszki 2 5 e) utrata znacznej częci nosa lub utrata całkowita (łącznie z koćmi nosa) jeeli zniekształceniu nosa towarzyszą blizny nosa naley oceniać łącznie wg poz. 20. jeeli uszkodzenie nosa wchodzi w zespół uszkodzeń objętych poz. 19, naley stosować ocenę wg poz. 19. zalecane jest potwierdzenie utraty powonienia obiektywnymi badaniami. 21. utrata zębów Procent uszczerbku na zdrowiu a) stałe siekacze i kły za kady ząb: 1. utrata częciowa korony (poniej korony) 2. utrata całkowita korony z zachowaniem korzenia (co najmniej korony) 3. całkowita utrata zęba wraz z korzeniem b) pozostałe zęby za kady ząb: 1. utrata korony (co najmniej korony) 2. całkowita utrata zęba wraz z korzeniem 22. złamania koci oczodołu, koci szczękowych, koci jarzmowej, w zalenoci od zrostu w przemieszczeniu, utrwalonych zniekształceń, Procent uszczerbku na zdrowiu asymetrii zgryzu, upoledzenia ucia, zaburzeń czucia a) nieznacznego stopnia 1 5 b) znacznego stopnia , ,5 1

7 W przypadku urazu oczodołu z dwojeniem obrazu, bez zaburzeń ostroci wzroku, naley oceniać dodatkowo wg punktu 27b, w przypadku zaburzeń ostroci wzroku według tabeli 27 a. W przypadku pojawienia się duych decytów neurologicznych dotyczących unerwienia twarzy, naley oceniać dodatkowo z punktu właciwego dla danego nerwu. jeeli uszkodzeniom koci twarzoczaszki towarzyszy oszpecenie, naley oceniać jedynie wg poz. 19. W przypadku złamania uchwy oraz innych koci twarzoczaszki, następstwa uszkodzeń uchwy naley oceniać oddzielnie od złamania pozostałych koci twarzoczaszki dodatkowo z poz Utrata szczęki lub uchwy łącznie z oszpeceniem i utratą zębów, w zalenoci od wielkoci ubytków, oszpecenia i powikłań Procent uszczerbku na zdrowiu a) częciowa b) całkowita złamania uchwy wygojone z przemieszczeniem odłamów Procent uszczerbku na zdrowiu a) bez zaburzeń czynnoci stawu uchwowoskroniowego w zalenoci od stopnia zniekształcenia i rozwarcia szczęk 1 5 b) z zaburzeniami czynnoci stawu uchwowoskroniowego w zalenoci od stopnia zaburzeń ucia i rozwarcia szczęk Ubytek podniebienia Procent uszczerbku na zdrowiu a) z zaburzeniami mowy i połykania w zalenoci od stopnia zaburzeń 5 20 b) z duymi zaburzeniami mowy i połykania w zalenoci od stopnia zaburzeń Ubytki i urazy języka, w zalenoci od wielkoci ubytków, zniekształceń, zaburzeń mowy, trudnoci w połykaniu Procent uszczerbku na zdrowiu a) ubytki języka niewielkiego stopnia bez istotnych zaburzeń 1 3 b) ubytki języka ubytki i zniekształcenia redniego stopnia upoledzające odywianie i mowę w stopniu nieznacznie utrudniającym 4 15 porozumiewanie się, w zalenoci od stopnia c) due ubytki języka i znaczne zniekształcenia, upoledzające odywianie i mowę w stopniu umiarkowanie i znacznie utrudniającym porozumiewanie się, w zalenoci od stopnia d) całkowita utrata języka 40 iii. uszkodzenia narządu wzroku 27. obnienie ostroci wzroku bąd utrata jednego lub obu oczu Procent uszczerbku na zdrowiu a) przy obnieniu ostroci wzroku lub utracie wzroku jednego lub obu oczu, trwały uszczerbek naley oceniać wg poniszej Tabeli 27a ostroć wzroku oka prawego 1,0 (10/10) 0,9 (9/10) 0,8 (8/10) 0,7 (7/10) 0,6 (6/10) 0,5 (5/10) 0,4 (4/10) 0,3 (3/10) 0,2 (2/10) 0,1 (1/10) ostroć wzroku oka lewego Procent trwałego uszczerbku 1,0 10/10) 0 2,5 5 7, , ,9 (9/10) 2,5 5 7, , ,8 (8/10) 5 7, , ,7 (7/10) 7, , ,6 (6/10) 10 12, ,5 (5/10) 12, ,4 (4/10) ,3 (3/10) ,2 (2/10) ,1 (1/10) b) utrwalone dwojenie obrazu bez zaburzeń ostroci wzroku 1 10 c) utrata wzroku jednego oka z jednoczesnym wyłuszczeniem gałki ocznej 40 ostroć wzroku naley zawsze oceniać po korekcji szkłami, zarówno przy zmętnieniu rogówki lub soczewki, jak i przy współistnieniu uszkodzenia siatkówki lub nerwu wzrokowego. ocenę końcową naley pomniejszyć o ewentualne wczeniejsze upoledzenie ostroci wzroku. Wartoć uszczerbku w punkcie 27c obejmuje oszpecenie związane z wyłuszczeniem gałki ocznej. 28. Poraenie nastawnoci (akomodacji) przy braku zaburzeń ostroci wzroku po korekcji Procent uszczerbku na zdrowiu a) jednego oka 15 b) obu oczu uszkodzenie gałki ocznej wskutek urazów tępych Procent uszczerbku na zdrowiu a) z zaburzeniami ostroci wzroku wg tabeli 27a b) bez zaburzeń ostroci wzroku, z widocznym defektem kosmetycznym lub deformacją w obrębie gałki ocznej w zalenoci od stopnia uszkodzenie gałki ocznej wskutek urazów drąących Procent uszczerbku na zdrowiu a) z zaburzeniami ostroci wzroku wg tabeli 27a b) bez zaburzeń ostroci wzroku, z widocznym defektem kosmetycznym lub deformacją w obrębie gałki ocznej w zalenoci od stopnia

8 8 31. uszkodzenie gałki ocznej wskutek urazów chemicznych, termicznych, spowodowanych promieniowaniem elektromagnetycznym Procent uszczerbku na zdrowiu oraz energią elektryczną a) w zalenoci od zaburzeń ostroci wzroku wg tabeli 27a b) bez zaburzeń ostroci wzroku, z widocznym defektem kosmetycznym lub deformacją w obrębie gałki ocznej w zalenoci od stopnia koncentryczne zwęenie pola widzenia naley oceniać wg poniszej tabeli 32: zwęenie do Przy nienaruszonym drugim oku w obu oczach Przy lepocie drugiego oka % % % % % % % % % % % % % % % % poniej % % % 33. Połowicze i inne niedowidzenia Procent uszczerbku na zdrowiu a) dwuskroniowe 60 b) dwunosowe 30 c) jednoimienne 30 d) inne ubytki pola widzenia (jednooczne) bezsoczewkowoć pourazowa bez współistnienia zaburzeń ostroci wzroku po optymalnej korekcji Procent uszczerbku na zdrowiu a) w jednym oku 15 b) w obu oczach 30 W przypadku gdy współistnieją nie dające się skorygować zaburzenia ostroci wzroku naley oceniać dodatkowo wg Tabeli 27a, z ograniczeniem do 35 % dla jednego oka i 100 % dla obu oczu. 35. Pseudosoczewkowoć pourazowa (usunięcie soczewki wskutek urazu ze wszczepieniem sztucznej soczewki Procent uszczerbku na zdrowiu wewnątrzgałkowej) przy współistnieniu nie poddających się korekcji zaburzeń ostroci wzroku a) w jednym oku wg tabeli b) w obu oczach wg tabeli 27a zaburzenia w dronoci przewodów łzowych (łzawienie), po korekcji operacyjnej, w zalenoci od stopnia i natęenia Procent uszczerbku na zdrowiu objawów a) w jednym oku 5 10 b) w obu oczach odwarstwienie siatkówki jednego oka pourazowe wg tabeli 27a i 32 lub punktu 33d od 3 odwarstwienie siatkówki jednego oka, uznaje się tylko wtedy, jeli występuje po urazie oka lub głowy(odejmując trwały uszczerbek istniejące przed urazem). odwarstwienie siatkówki bez potwierdzonego urazu oka lub głowy ( po wysiłku, dwignięciu, pochyleniu, skoku itp.) nie są uznawane za pourazowe. 37. odwarstwienie siatkówki jednego oka pourazowe wg tabeli 27a i 32 lub punktu 33d od jaskra wtórna pourazowa, po potwierdzonym urazie oka lub głowy Procent uszczerbku na zdrowiu a) w jednym oku wg tabeli 27a i b) w obu oczach wg tabeli 27a i wytrzeszcz tętniący Procent uszczerbku na zdrowiu a) jednostronny (w zalenoci od stopnia) do 35 b) dwustronny (w zalenoci od stopnia) do zaćma pourazowa (naley oceniać po zakończonym leczeniu i optymalnej korekcji) wg tabeli 27a 41. Przewlekłe zapalenie spojówek w związku z urazem oka Procent uszczerbku na zdrowiu a) niewielkie zmiany 1 5 b) due zmiany, blizny rogówki i spojówki, zrosty powiek 6 10 suma orzeczonego uszczerbku na zdrowiu z tytułu uszkodzeń poszczególnych struktur oka nie moe przekroczyć wartoci uszczerbku przewidzianej za całkowitą utratę wzroku w jednym oku (35 %) lub w obu oczach (100 %). jeeli uraz powiek lub tkanek oczodołu wchodzi w skład uszkodzeń innych częci twarzy, naley oceniać według poz. 19 lub 22, uzupełniając ocenę wg Tabeli 27a.

9 iv. uszkodzenia narządu SłucHu 42. Upoledzenie ostroci słuchu naley oceniać wg poniszej tabeli 42: Procentowy uszczerbek na zdrowiu z tytułu utraty słuchu wg Rosera (mod.) ucho prawe ucho lewe 0 25 db db db pow. 70 db 0 25 db 0 5 % 10 % 20 % db 5 % 15 % 20 % 30 % db 10 % 20 % 30 % 40 % pow. 70 db 20 % 30 % 40 % 50 % oddzielnie oblicza się rednią dla ucha prawego i lewego biorąc pod uwagę częstotliwoci dla 500, 1000 i 2000 Hz. jeeli rónica pomiędzy wartociami dla 500 Hz i 2000 Hz jest większa ni 40 db, ubytek słuchu wylicza się jako rednią z czterech progów: 500, 1000, 2000 i 4000 Hz. jeeli rónica pomiędzy wartociami dla 500 Hz i 2000 Hz jest większa ni 40 db, ale próg słyszalnoci dla 4000 Hz jest lepszy ni dla 2000 Hz, ubytek słuchu wylicza się jako rednią z trzech progów 500, 1000,4000 Hz. 43. urazy małowiny usznej Procent uszczerbku na zdrowiu a) zniekształcenie małowiny (blizny, oparzenia i odmroenia) lub utrata częci małowiny w zale noci od stopnia uszkodzeń 1 8 b) całkowita utrata jednej małowiny 15 c) całkowita utrata obu małowin zwęenie lub zaronięcie zewnętrznego przewodu słuchowego jedno stronne lub obustronne z osłabieniem lub przytępieniem słuchu wg tabeli Przewlekłe ropne zapalenie ucha rodkowego, związane z urazem Procent uszczerbku na zdrowiu a) jednostronne 5 b) obustronne Przewlekłe ropne zapalenie ucha rodkowego pourazowe, powikłane perlakiem, próch nicą koci lub polipem ucha, Procent uszczerbku na zdrowiu w zalenoci od stopnia powikłań a) jednostronne 5 15 b) obustronne uszkodzenie ucha rodkowego, błony bębenkowej, kosteczek słuchowych, koci skroniowej wg tabeli uszkodzenie ucha wewnętrznego Procent uszczerbku na zdrowiu a) z uszkodzeniem częci słuchowej wg tabeli 42 b) z uszkodzeniem częci statycznej (zawroty głowy, nudnoci, niewielkie zaburzenia równowagi) 120 c) z uszkodzeniem częci statycznej (zawroty głowy, zaburzenia równowagi utrudniające poruszanie się, nudnoci, wymioty) 2050 d) z uszkodzeniem częci słuchowej i statycznej w zalenoci od stop nia uszkodzenia wg tabeli 42, zwiększając procent uszczerbku wg poz. 48b lub 48c 49. uszkodzenie nerwu twarzowego łącznie z pęknięciem koci skalistej Procent uszczerbku na zdrowiu a) jednostronne w zalenoci od stopnia uszkodzenia 5 25 b) dwustronne V. uszkodzenia Szyi, krtani, tchawicy i PRzełyku 50. uszkodzenie gardła z upoledzeniem funkcji uszkodzenie lub zwęenie krtani, uszkodzenie nerwów krtaniowych, pozwalające na obchodzenie się bez rurki tchawiczej, Procent uszczerbku na zdrowiu w zalenoci od stopnia uszkodzenia a) niewielka okresowa dusznoć, chrypka 5 10 b) wist krtaniowy, dusznoć przy umiarkowanych wysiłkach, zachłystywanie się, w zalenoci od nasilenia objawów uszkodzenie krtani, powodujące koniecznoć stałego noszenia rurki tcha wiczej Procent uszczerbku na zdrowiu a) z zaburzeniami głosu w zalenoci od stopnia b) z bezgłosem uszkodzenie tchawicy ze zwęeniem jej wiatła, w zalenoci od stopnia jej zwęenia Procent uszczerbku na zdrowiu a) bez niewydolnoci oddechowej 1 10 b) dusznoć w trakcie wysiłku zycznego c) dusznoć w trakcie chodzenia po poziomym odcinku drogi wymagająca okresowego zatrzymania się w celu nabrania powietrza d) due zwęenie, utrzymujące się po korekcji, potwierdzone badaniem bronchoskopowym z dusznocią spoczynkową uszkodzenie przełyku Procent uszczerbku na zdrowiu a) z trwałym zwęeniem, bez zaburzeń w odywianiu 1 5 b) z częciowymi trudnociami w odywianiu, w zalenoci od stopnia upole dzenia stanu odywiania, nie wymagające zabiegów rekonstrukcyjnych

10 c) ze znacznymi zaburzeniami dronoci, trudnociami w odywianiu, wymagające zabiegów rekonstrukcyjnych, w zalenoci od stopnia upole dzenia stanu odywiania d) powikłania po uszkodzeniu przełyku i zabiegach rekonstrukcyjnych, zwęenia w zespoleniach, stałe przetoki, itp. naley oceniać wg poz. 54c, zwiększając stopień uszczerbku, w zalenoci od stopnia powikłań o: uszkodzenie tkanek miękkich skóry, mięni, w zale noci od blizn, ruchomoci szyi, ustawienia głowy Procent uszczerbku na zdrowiu a) blizny skórne, rozległe (powyej 5 cm długoci), widoczne, szpecące, bez ograniczenia ruchomoci szyi, w zalenoci od rozmiaru, 1 5 widocznoci, tkliwoci blizn b) zmiany z trwałym ograniczeniem ruchomoci szyi małego i redniego stopnia do 50% zakresu ruchomoci 6 14 c) zmiany ze znacznym ograniczeniem ruchomoci szyi powyej 50% zakresu ruchomoci, z niesymetrycznym ustawieniem głowy d) blizny po oparzeniach powyej stopnia iia za 1%Tbsa (całkowitej powierzchni ciała) 2 Uszkodzenie tkanek miękkich z jednoczesnym uszkodze niem kręgosłupa szyjnego naley oceniać wg poz. 89. Vi. uszkodzenia klatki PieRSiowej i ich następstwa 56. urazy częci miękkich klatki piersiowej, grzbietu, w zalenoci od stopnia zniekształcenia, rozległoci blizn, ubytków Procent uszczerbku na zdrowiu mięni i stopnia upoledzenia oddychania a) widoczne zniekształcenia, ubytki i blizny skórne, rozległe (powyej 5 cm długoci), widoczne, szpecące, nie ograniczające ruchomoci 1 5 klatki piersiowej b) mierne ograniczenie ruchomoci klatki piersiowej blizny, ubytki mięniowe z niewielkim zmniejszeniem wydolnoci oddechowej 5 10 c) redniego stopnia ograniczenie ruchomoci klatki piersiowej blizny, ubytki mięniowe ze rednim zmniejszeniem wydolnoci oddechowej d) znacznego stopnia ograniczenie ruchomoci klatki piersiowej, rozległe ciągające blizny, due ubytki mięniowe ze znacznym zmniejszeniem wydolnoci oddechowej e) blizny po oparzeniach powyej stopnia iia za 3%Tbsa (całkowitej powierzchni ciała) 1 stopnie upoledzenia wydolnoci oddechowej zawarte są w uwadze po poz uszkodzenie lub utrata sutka u kobiet ( u męczyzn orzekanie wg poz.56) Procent uszczerbku na zdrowiu a) blizny lub częciowa utrata brodawki w zalenoci od rozległoci blizn 1 5 b) znaczna lub całkowita utrata brodawki do 50 roku ycia c) znaczna lub całkowita utrata brodawki po 50 roku ycia 5 10 d) częciowe uszkodzenie sutka lub jego częciowa utrata, w zalenoci od wielkoci ubytku do 50 roku ycia 5 15 e) częciowe uszkodzenie sutka lub jego częciowa utrata, w zalenoci od wielkoci ubytku po 50 roku ycia 1 10 f) całkowita utrata sutka do 50 roku ycia g) całkowita utrata sutka po 50 roku ycia h) utrata sutka z częcią mięnia piersiowego naley oceniać wg powyszych punktów, dodając, w zalenoci od stopnia deformacji, dysfunkcji klatki piersiowej i kończyny górnej 1 10 stopień uszczerbku na zdrowiu po całkowitej utracie sutka naley oceniać równie wg ewentualnej utraty funkcji. 58. złamania, co najmniej dwuch eber Procent uszczerbku na zdrowiu a) z obecnocią zniekształceń i bez zmniejszenia wydolnoci oddechowej 1 5 b) z miernym ograniczeniem ruchomoci klatki piersiowej z niewielkiego stopnia zmniejszeniem wydolnoci oddechowej 6 10 c) ze redniego stopnia ograniczeniem ruchomoci klatki piersiowej ze redniego stopnia zmniejszeniem wydolnoci oddechowej d) ze znacznego stopnia ograniczeniem ruchomoci klatki piersiowej, ze znacznym zmniejszeniem wydolnoci oddechowej stopnie upoledzenia wydolnoci oddechowej zawarte są w uwadze po poz złamanie mostka Procent uszczerbku na zdrowiu a) bez zniekształceń, z potwierdzonym przewlekłym zespołem bólowym 1 3 b) ze zrostem w przemieszczeniu, w zalenoci od stopnia zniekształceń i dolegliwoci złamania eber lub mostka powikłane przewlekłym zapaleniem koci, obecno cią ciał obcych (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem technik operacyjnych), przetokami wg poz , zwiększając stopień uszczerbku, zalenie od stop nia powikłań i upoledzenia funkcji o uszkodzenie płuc i opłucnej (zrosty opłucnowe, uszkodzenie tkanki płuc nej, ubytki tkanki płucnej, ciała obce itp.) Procent uszczerbku na zdrowiu a) uszkodzenie płuc i opłucnej bez cech niewydolnoci oddechowej 1 5 b) z objawami niewydolnoci oddechowej niewielkiego stopnia 5 10 c) z objawami niewydolnoci oddechowej redniego stopnia d) z niewydolnocią oddechową znacznego stopnia uszkodzenie tkanki płucnej powikłane przetokami oskrzelowymi, rop niem płuc wg poz. 61, zwiększając stopień uszczerbku, zalenie od stop nia powikłań o 5 10 Przy ocenie wg poz. 56, 58, 60, 61 i 62, poza badaniem rentgenowskim, uszkodzenia tkanki płucnej i stopnie niewydolnoci oddechowej muszą być potwierdzone badaniem spirometrycznym lub badaniem gazometrycznym. W przypadku gdy następstwa obraeń klatki piersiowej są oceniane z kilku pozycji niniejszej Tabeli, a niewydolnoć oddechowa towarzyszy tym następstwom, trwały uszczerbek na zdrowiu wynikający ze stopnia niewydolnoci oddechowej ustala się wyłącznie wg poz. 56 lub 58 lub 61.

11 StoPnie upośledzenia wydolności oddechowej: a) niewielkiego stopnia zmniejszenie wydolnoci oddechowej Vc 70 80%, fev %, fev1%vc 7080% w odniesieniu do wartoci nalenych, b) redniego stopnia zmniejszenie wydolnoci oddechowej Vc 50 70%, fev %, fev1%vc % w odniesieniu do wartoci nalenych, c) znaczne zmniejszenie wydolnoci oddechowej Vc poniej 50%, fev1 poniej 50%, fev1%vc poniej 50 % w odniesieniu do wartoci nalenych. 63. uszkodzenie serca lub osierdzia Procent uszczerbku na zdrowiu a) po leczeniu operacyjnym, z wydolnym układem krąenia, ef powyej 55 %, powyej 10 met, bez zaburzeń kurczliwoci 5 b) i klasa NyHa, ef 50 55%, powyej 10 met, niewielkie zaburzenia kurczliwoci 6 15 c) ii klasa NyHa, ef 45% 55% 710 met, umiarkowane zaburzenia kurczliwoci d) iii klasa NyHa, ef 35% 45 %, 57 met, nasilone zaburzenia kurczliwoci e) iv klasa NyHa, ef <35 %, poniej 5 met, znaczne zaburzenia kurczliwoci stopień wydolnoci układu krąenia musi być oceniony na podstawie badania klinicznego, badań obrazowych serca lub badania ekg wysiłkowego. Przy zaliczaniu następstw do poszczególnych punktów, muszą być spełnione co najmniej dwa z następujących kryteriów klasa NyHa, ef, met, zaburzenia kurczliwoci. klasyfikacja nyha nowojorskiego towarzystwa kardiologicznego klasa i klasa ii klasa iii klasa iv choroba serca bez ograniczenia zycznej aktywnoci. Podstawowa aktywnoć zyczna nie powoduje zmęczenia, dusznoci, kołatania serca i bólów wieńcowych. choroba serca powodująca niewielkie ograniczenia aktywnoci zycznej. Dobre samopoczucie w spoczynku. Podstawowa aktywnoć powoduje zmęczenie, dusznoć, kołatanie serca, bóle wieńcowe. choroba serca powodująca ograniczenie aktywnoci zycznej. Dobre samopoczucie w spoczynku. mniejsza ni podstawowa aktywnoć zyczna powoduje zmęczenie, dusznoć, kołatanie serca, bóle wieńcowe. choroba serca, która przy jakiejkolwiek aktywnoci zycznej wywołuje dyskomfort. objawy niewydolnoci serca lub niewydolnoci wieńcowej mogą występować nawet w spoczynku. jeli zostanie podjęta jakakolwiek aktywnoć zyczna, wzrasta dyskomfort. definicja ef frakcja wyrzutowa lewej komory iloć krwi wypływająca z lewej komory do układu krąenia podczas skurczu serca. frakcja wyrzutowa jest zwykle wyraana w procentach, jako stosunek objętoci krwi wypływającej w czasie skurczu z lewej komory do całkowitej objętoci lewej komory. frakcja wyrzutowa okrela zdolnoć serca do skurczu i jest wykładnikiem wydolnoci serca definicja RównowaŻnika metabolicznego met, StoSowanego PRzy ocenie PRóby wysiłkowej równowanik metaboliczny jest jednostką spoczynkowego poboru tlenu, ok. 3,5 ml tlenu na kilogram masy ciała na minutę) uzyskuje się, dzieląc objętoć tlenu (w ml/min) przez iloczyn: masy ciała (w kg) x 3,5. liczbę 3,5 przyjmuje się jako wartoć odpowiadającą zuyciu tlenu w spoczynku i wyraa w mililitrach tlenu na kilogram masy ciała na minutę 64. uszkodzenia przepony rozerwanie przepony, przepukliny przeponowe, w zalenoci od stopnia zaburzeń funkcji Procent uszczerbku na zdrowiu prze wodu pokarmowego, oddychania i krąenia a) bez zaburzeń funkcji po leczeniu operacyjnym 1 5 b) zaburzenia niewielkiego stopnia 6 10 c) zaburzenia redniego stopnia d) zaburzenia duego stopnia Vii. uszkodzenia brzucha i ich następstwa: 65. uszkodzenia powłok jamy brzusznej (przepukliny urazowe, przetoki, bli zny itp.), okolicy lędwiowej i krzyowej, Procent uszczerbku na zdrowiu w zalenoci od charakteru blizn, ubytków, umiejscowienia i rozmiarów uszkodzenia a) widoczne zniekształcenia, ubytki i blizny skórne, rozległe (powyej 5 cm długoci), widoczne, szpecące 1 5 b) uszkodzenia powłok i ubytki mięniowe, przepukliny pourazowe utrzymujące się po korekcji 5 15 c) blizny po oparzeniach powyej stopnia iia za 3%Tbsa (całkowitej powierzchni ciała) 1 za przepukliny urazowe uwaa się wyłącznie przepukliny spowodowane poura zowym uszkodzeniem powłok brzusznych (np. po rozerwaniu mięni powłok brzusznych). Przepukliny pachwinowe, pępkowe itp., oraz wszystkie, które uwidoczniły się po wysiłku, dwignięciu nie są uznawane za pourazowe. 66. uszkodzenia ołądka, jelit, sieci, krezki jelita Procent uszczerbku na zdrowiu a) wymagające leczenia operacyjnego, bez zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego 1 5 b) z niewielkiego stopnia zaburzeniami funkcji i dostatecznym stanem odywiania 5 10 c) z zaburzeniami trawienia i niedostatecznym stanem odywiania w zalenoci od stopnia zaburzeń i stanu odywiania 5 40 d) z zaburzeniami trawienia i niedostatecznym stanem odywiania odywianie jedynie pozajelitowe trwałe przetoki jelitowe, kałowe i odbyt sztuczny, w zalenoci od moliwoci zaopatrzenia sprzętem stomijnym Procent uszczerbku na zdrowiu i miejscowych powikłań przetoki a) jelita cienkiego b) jelita grubego uszkodzenie duych naczyń krwiononych jamy brzusznej i miednicy, nie powodujące upoledzenia funkcji innych narządów w zalenoci od rozległoci uszkodzenia naczyń 1 10 Dla oceny wg niniejszej Tabeli za due naczynia krwionone przyjmuje się : aortę brzuszną, tętnice biodrowe wspólne, tętnice biodrowe wewnętrzne i zewnętrzne. 11

12 69. uszkodzenie odbytu, zwieracza odbytu Procent uszczerbku na zdrowiu a) blizny, zwęenia, niewielkie dolegliwoci 1 5 b) powodujące stałe, całkowite nietrzymanie kału i gazów uszkodzenia odbytnicy Procent uszczerbku na zdrowiu a) pełnocienne uszkodzenie niewielkie dolegliwoci, bez zaburzeń funkcji 1 5 b) wypadanie błony luzowej 6 10 c) wypadanie odbytnicy w zalenoci od stopnia wypadania, utrzymujące się po leczeniu operacyjnym uszkodzenia ledziony Procent uszczerbku na zdrowiu a) leczone zachowawczo (krwiak, pęknięcie narządu potwierdzone badaniem obrazowym) 2 b) leczone operacyjnie z zachowaniem narządu 5 c) utrata u osób powyej 18 roku ycia 15 d) utrata u osób poniej 18 roku uszkodzenie wątroby i przewodów ółciowych, pęcherzyka ółciowego lub trzustki w zalenoci od powikłań Procent uszczerbku na zdrowiu i zaburzeń funkcji a) bez zaburzeń funkcjonalnych, pourazowa utrata pęcherzyka ółciowego 1 5 b) zaburzenia czynnoci wątroby w stopniu a wg childa Pugha, zaburzenia czynnoci zewnątrzwydzielniczej trzustki niewielkiego 6 15 stopnia lub utrata częci narządu c) zaburzenia czynnoci wątroby w stopniu b wg childa Pugha, zaburzenia czynnoci zewnątrz i wewnątrzwydzielniczej trzustki redniego stopnia lub utrata znacznej częci narządu d) zaburzenia czynnoci wątroby w stopniu c wg childa Pugha, ciękie zaburzenia czynnoci zewnątrz i wewnątrzwydzielniczej trzustki Przetokę trzustkową naley oceniać wg iloci wydzielanej treci, stopnia wydolnoci zewnątrzwydzielniczej oraz zmian wtórnych powłok jamy brzusznej wg punktów 72 b d. Przetokę ółciową naley oceniać wg iloci wydzielanej treci oraz zmian wtórnych powłok brzusznych wg punktów 72 bd. zwęenia dróg ółciowych naley oceniać wg częstoci nawrotów zapaleń dróg ółciowych oraz zmian wtórnych w wątrobie wg punktów 72 bd. klasyfikacja childa PugHa w odniesieniu do wartości należnych Parametr liczba punktów albumina (g/dl) w sur. > 3,5 2,8 3,5 < 2,8 bilirubina (umol/l) w sur. < > 40 czas protrombinowy (sek. ponad normę) < > 6 Wodobrzusze brak niewielkie nasilone Nasilenie encefalopatii brak i ii iii iv GRUPa a 5 6 pkt, GRUPa b 7 9 pkt, GRUPa c pkt Viii. uszkodzenia narządów moczowopłciowych 73. uszkodzenie jednej nerki lub obu nerek powodujące upoledzenie ich funkcji w zalenoci od stopnia upoledzenia funkcji: utrata jednej nerki przy drugiej zdrowej i prawidłowo działającej: utrata jednej nerki i upoledzenie funkcjonowania drugiej nerki w zalenoci od stopnia upoledzenia funkcji pozostałej nerki: uszkodzenie moczowodu, powodujące zwęenie jego wiatła: Procent uszczerbku na zdrowiu a) nie powodujące zaburzeń funkcji 1 5 b) z zaburzeniem funkcji układu moczowego uszkodzenie pęcherza w zalenoci od stopnia zmniejszenia jego po jemnoci, zaburzeń w oddawaniu moczu, Procent uszczerbku na zdrowiu przewlekłych stanów zapalnych: a) wymagające leczenia operacyjnego, bez zaburzeń funkcji 5 b) niewielkiego i redniego stopnia zaburzenia funkcji 6 15 c) znacznego stopnia zaburzenia funkcji Przetoki górnych dróg moczowych, pęcherza moczowego i cewki moczowej, utrzymujące się po leczeniu zabiegowym Procent uszczerbku na zdrowiu a) upoledzające jakoć ycia (w zalenoci od moliwoci i sposobu zaopatrzenia przetoki i innych zaburzeń wtórnych) w stopniu rednim b) upoledzające jakoć ycia (w zalenoci od moliwoci i sposobu zaopatrzenia przetoki i innych zaburzeń wtórnych) w stopniu znacznym zwęenia cewki moczowej Procent uszczerbku na zdrowiu a) powodujące trudnoci w oddawaniu moczu 5 15 b) z nietrzymaniem moczu lub zaleganiem moczu c) z nietrzymaniem lub zaleganiem moczu z powikłaniami stopień zaburzeń w oddawaniu moczu powinien być potwierdzony badaniami urodynamicznymi.

13 80. utrata prącia uszkodzenie lub częciowa utrata prącia w zalenoci od stopnia uszkodzenia i zaburzenia funkcji uszkodzenie lub utrata jednego jądra, jajnika oraz pozostałych struktur układu rozrodczego (nie ujętych w pozostałych Procent uszczerbku na zdrowiu punktach tabeli) w zalenoci od stopnia uszkodzenia i upoledzenia funkcji a) w wieku do 50 roku ycia 5 20 b) w wieku po 50 roku ycia utrata obu jąder lub obu jajników Procent uszczerbku na zdrowiu a) w wieku do 50 roku ycia 40 b) w wieku po 50 roku ycia Pourazowy wodniak jądra Procent uszczerbku na zdrowiu a) wyleczony operacyjnie 2 b) w zalenoci od nasilenia zmian utrzymujących się po leczeniu operacyjnym utrata macicy Procent uszczerbku na zdrowiu a) w wieku do 50 lat 40 b) w wieku powyej 50 lat Pourazowe uszkodzenie krocza, worka mosznowego, sromu, pochwy, poladków Procent uszczerbku na zdrowiu a) rozległe blizny, ubytki, deformacje 1 5 b) wypadanie pochwy, utrzymujące się po leczeniu zabiegowym 6 10 c) wypadanie pochwy i macicy, utrzymujące się po leczeniu zabiegowym 30 ix. ostre zatrucia, nagłe działania czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych (orzeczenie StoPnia inwalidztwa może nastąpić nie wcześniej niż Po 6ciu miesiącach). 87. nagłe zatrucia gazami oraz substancjami i produktami chemicznymi uznane za nieszczęliwy wypadek Procent uszczerbku na zdrowiu a) powodujące trwałe upoledzenie funkcji narządów lub układów w stopniu niewielkim i rednim 5 15 b) powodujące trwałe upoledzenie funkcji narządów lub układów w stopniu znacznym naley oceniać według pozycji odpowiednich dla danego narządu lub układu c) uszkodzenie układu krwiotwórczego inne następstwa zatruć oraz ogólne następstwa działania czynników chemicznych, zycznych i biologicznych (poraenia Procent uszczerbku na zdrowiu prądem, poraenia piorunem, następstwa ukąszeń), w zalenoci od stopnia uszkodzenia a) powodujące trwałe upoledzenie funkcji narządów lub układów w stopniu niewielkim i rednim 5 15 b) powodujące trwałe upoledzenie funkcji narządów lub układów w stopniu znacznym naley oceniać według pozycji odpowiednich dla danego narządu lub układu. Uszkodzenia narządów i układów: oddechowego, krwiotwórczego, krąenia, przewodu pokarmowego, nerwowego, układu ruchu naley oceniać wg odpowiednich poz. niniejszej Tabeli. Uszkodzenie wzroku i słuchu naley oceniać wg odpowiednich Tabel 27a, 32, 42. miejscowe następstwa działania czynników chemicznych, zycznych i biologicznych naley oceniać wg poz. odpowiednich dla danej okolicy ciała. X. uszkodzenia kręgosłupa, Rdzenia kręgowego i ich następstwa 89. uszkodzenie kręgosłupa w odcinku szyjnym Procent uszczerbku na zdrowiu a) z ograniczeniem ruchomoci do 25% 1 6 b) z ograniczeniem ruchomoci 26% 50% 7 14 c) z ograniczeniem ruchomoci 51% 75% d) z ograniczeniem ruchomoci ponad 75% e) zesztywnienie w pozycji zblionej do zjologicznej 30 f) zesztywnienie w niekorzystnym ustawieniu głowy 45 g) obnienie wysokoci trzonu o co najmniej 10%, naley oceniać wg poz. 89 a f, dodając, w zalenoci od stopnia zniekształcenia h) niestabilnoci (na podstawie czynnociowych zdjęć rtg: przemieszczenie sąsiednich trzonów nie mniej ni 3,5 mm lub rotacja o kąt większy ni 11 naley oceniać wg poz. 89 a g, zwiększając stopień inwalidztwa o: 8 i) uszkodzenia kręgosłupa powikłane zapaleniem kręgów, obecnocią ciała obcego itp. naley oceniać wg poz. 89 a h, zwiększając stopień inwalidztwa o: 5 Przy występowaniu objawów korzeniowych dodatkowo naley oceniać wg poz. 94. jeeli jedyną przyczyną ograniczenia ruchomoci kręgosłupa szyjnego jest zespół bólowy korzeniowy, naley oceniać wyłącznie według pozycji 94. łączny stopień pourazowego inwalidztwa kręgosłupa szyjnego nie moe przekroczyć 45%. zakres ruchomoci: zgięcie 50, prostowanie 60, rotacja po 80, pochylanie na boki po

14 90. uszkodzenia kręgosłupa w odcinku piersiowym (th1th10) Procent uszczerbku na zdrowiu a) z ograniczeniem ruchomoci do 50%. 1 9 b) z ograniczeniem ruchomoci powyej 50% c) zesztywnienie w pozycji zjologicznej 20 d) zesztywnienie w ustawieniu niekorzystnym e) obnienie wysokoci trzonu o co najmniej 10%, naley oceniać wg poz. 90 a d, zwiększając stopień inwalidztwa, w zalenoci od stopnia zniekształcenia o:1 5 f) niestabilnoci (na podstawie czynnociowych zdjęć rtg: przemieszczenie sąsiednich trzonów kręgów o więcej ni 5 mm lub rotacja o kąt większy ni 11), naley oceniać wg poz. 90 a e, zwiększając stopień inwalidztwa o: 7 g) uszkodzenia kręgosłupa powikłane zapaleniem kręgów, obecnocią ciała obcego itp. naley oceniać wg p. 90 a f, zwiększając stopień inwalidztwa o: 5 Przy występowaniu objawów korzeniowych dodatkowo naley oceniać wg poz. 94. jeeli jedyną przyczyną ograniczenia ruchomoci kręgosłupa jest zespół bólowy korzeniowy, naley oceniać wyłącznie wg poz.94. łączny stopień pourazowego inwalidztwa kręgosłupa piersiowego nie moe przekroczyć 30 %. zakres ruchomoci: zgięcie 60, rotacja po 30, test schobera 10 11cm ( od c7 do s1) z tego odcinek piersiowy 2 3 cm. 91. uszkodzenia kręgosłupa w odcinku piersiowo lędwiowym (th11 l5) Procent uszczerbku na zdrowiu a) z ograniczeniem ruchomoci do 25 % 1 6 b) z ograniczeniem ruchomoci 26 % 50 % 7 14 c) z ograniczeniem ruchomoci powyej 50 % d) zesztywnienie w pozycji zblionej do zjologicznej 25 e) zesztywnienie w niekorzystnym ustawieniu tułowia 30 f) obnienie wysokoci trzonu o co najmniej o 10 % naley oceniać wg poz. 91 a e, zwiększając stopień inwalidztwa, w zalenoci od stopnia zniekształcenia o: 3 10 g) niestabilnoci (na podstawie czynnociowych zdjęć rtg: przemieszczenie sąsiednich trzonów kręgów o więcej ni 5 mm lub rotacja o kąt większy ni 15), naley oceniać wg poz. 91 a f, zwiększając stopień inwalidztwa o: 7 h) uszkodzenia kręgosłupa powikłane zapaleniem kręgów, obecnocią ciała obcego itp. naley oceniać wg poz. 91a g, zwiększając stopień inwalidztwa o: 5 Przy występowaniu objawów korzeniowych, dodatkowo naley oceniać wg poz. 94. jeeli jedyną przyczyną ograniczenia ruchomoci kręgosłupa jest zespół bólowy korzeniowy naley oceniać wyłącznie wg poz.94. łączny stopień pourazowego inwalidztwa kręgosłupa lędwiowego nie moe przekroczyć 40 %. kręgozmyk rzekomy (zwyrodnieniowy) i prawdziwy (na tle kręgoszczeliny) nie jest traktowany jako następstwo nieszczęliwego wypadku. zakres ruchomoci: zgięcie 60, wyprost 25, pochylanie na boki po 25, test schobera 10 11cm (od c7 do s1) z tego odcinek lędwiowy 7 8 cm. 92. izolowane złamanie wyrostków poprzecznych, kolczystych, ocistych, w zalenoci od ograniczenia ruchomoci kręgosłupa naley oceniać wg poz uszkodzenie rdzenia kręgowego Procent uszczerbku na zdrowiu a) poraenie kończyn górnych lub dolnych (0 1 w skali lovettea), głęboki niedowład czterokończynowy (2 w skali lovettea, 100 zespół brownsequarda, będący następstwem połowiczego uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z poraeniem kończyn (0 1 w skali lovettea) b) głęboki niedowład kończyn górnych lub dolnych (2 w skali lovettea), niedowład czterokończynowy (3w skali lovettea), zespół brownsequarda, będący następstwem połowiczego uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z niedowładem kończyn (2 w skali lovettea) c) redniego stopnia niedowład kończyn górnych lub dolnych (3w skali lovettea), zespół brownsequarda, będący następstwem połowiczego uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z niedowładem kończyn (3 w skali lovettea), lub połowicze uszkodzenie rdzenia w odcinku piersiowym, z niedowładem kończyny dolnej (0 2 w skali lovettea) d) niewielki niedowład kończyn górnych i/lub dolnych (4 w skali lovettea), zespół brownsequarda, będący następstwem połowiczego 5 29 uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z niedowładem kończyn (4 w skali lovettea) lub połowicze uszkodzenie rdzenia w odcinku piersiowym z niedowładem kończyny dolnej (3 4 w skali lovettea) e) zaburzenia czucia, zespoły bólowe bez niedowładów, w zalenoci od stopnia zaburzeń 5 15 f) zaburzenia ze strony zwieraczy i narządów płciowych bez niedowładów, zespół stoka końcowego, w zalenoci od stopnia zaburzeń

15 94. urazowe zespoły korzeniowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane), w zalenoci od stopnia Procent uszczerbku na zdrowiu a) szyjne bólowe 2 4 b) szyjne bez niedowładów ból, zaburzenia czucia, osłabienie lub brak odruchów 5 15 c) szyjne z obecnocią niedowładów w zalenoci od stopnia niedowładu i zaników mięniowych (co najmniej 2cm) 5 20 d) piersiowe 2 10 e) lędwiowo krzyowe bólowe 2 4 f) lędwiowokrzyowe bez niedowładów ból, zaburzenia czucia, osłabienie lub brak odruchów 5 15 g) lędwiowo krzyowe z obecnocią niedowładów w zalenoci od stopnia niedowładu i zaników mięniowych (co najmniej 2 cm) 5 20 h) guziczne 2 5 zaburzenia ocenione wg poz. 94 a h muszą mieć potwierdzenie w obiektywnej dokumentacji medycznej z diagnostyki i leczenia następstw zdarzenia. za niewielkie zaburzenia naley uznać stwierdzone badaniem osłabienia czucia, osłabienie lub zniesienie odruchów. za zaburzenia znacznego stopnia naley uznać występowanie niedowładów i zaników mięniowych. Xi. uszkodzenia miednicy 95. utrwalone rozejcie spojenia łonowego lub zwichnięcie stawu krzyowobiodrowego, w zalenoci od stopnia Procent uszczerbku na zdrowiu przemieszczenia i zaburzeń chodu a) utrwalone rozejcie spojenia łonowego, bez dolegliwoci ze strony stawów krzyowo biodrowych, bez zaburzeń chodu 1 4 b) utrwalone rozejcie spojenia łonowego z dolegliwociami ze strony stawów krzyowo biodrowych, z zaburzeniami chodu 5 15 c) utrwalone zwichnięcie stawu krzyowo biodrowego niewielkiego stopnia nie wymagające leczenia operacyjnego, w zalenoci 2 9 od stopnia zaburzeń chodu d) utrwalone zwichnięcie stawu krzyowo biodrowego znacznego stopnia, po leczeniu operacyjnym, w zalenoci od stopnia zaburzeń chodu jeeli rozejciu spojenia łonowego towarzyszy złamanie koci miednicy, naley oceniać według poz. 96 lub złamanie miednicy z przerwaniem obręczy biodrowej, jedno lub wielomiejscowe, w zalenoci od zniekształcenia Procent uszczerbku na zdrowiu i upoledzenia chodu a) w odcinku przednim jednostronne (koć łonowa, koć łonowa i kulszowa) 1 10 b) w odcinku przednim obustronnie 5 15 c) w odcinku przednim i tylnym (typ malgaignea) d) w odcinku przednim i tylnym obustronnie złamania stabilne koci miednicy, złamania awulsyjne naley oceniać wg poz złamanie panewki stawu biodrowego, z centralnym, lub bez centralnego zwichnięcia stawu, w zalenoci od upoledzenia funkcji stawu Uraz stawu biodrowego wygojony sztucznym stawem naley oceniać wg poz naley oceniać wg p izolowane złamania koci miednicy i koci krzyowej bez przerwania obręczy kończyny dolnej Procent uszczerbku na zdrowiu a) jednomiejscowe złamanie koci miednicy (np. złamanie jednej gałęzi koci łonowej lub kulszowej), koci krzyowej bez istotnego 1 3 zniekształcenia i z niewielkimi zaburzeniami funkcji b) jednomiejscowe złamanie koci miednicy (np. złamanie jednej gałęzi koci łonowej lub kulszowej), koci krzyowej ze zniekształceniem 4 8 i zaburzeniami funkcji c) mnogie złamania koci miednicy lub koci krzyowej bez istotnego zniekształcenia i z niewielkimi zaburzeniami funkcji 2 7 d) mnogie złamania koci miednicy lub koci krzyowej ze zniekształceniem i z zaburzeniami funkcji 5 15 Towarzyszące złamaniom uszkodzenia narządów miednicy i objawy neurologiczne naley oceniać dodatkowo wg pozycji dotyczących odpowiednich uszkodzeń narządów miednicy lub uszkodzeń neurologicznych. Xii. uszkodzenia kończyny górnej łopatka Prawa (lub dominująca); lewa 99. złamanie łopatki Procent uszczerbku na zdrowiu a) wygojone złamanie łopatki z nieznacznym przemieszczeniem i niewielkimi zaburzeniami funkcji kończyny 1 5 ; 1 3 b) wygojone złamanie łopatki z wyranym przemieszczeniem i niewielkim upoledzeniem funkcji kończyny z ograniczeniem 6 12 ; 4 9 ruchomoci do 30% c) wygojone złamanie łopatki z wyranym przemieszczeniem i rednim upoledzeniem funkcji kończyny z ograniczeniem ruchomoci 3 20 ; w zakresie 3150% d) wygojone złamanie łopatki z wyranym przemieszczeniem i znacznym upoledzeniem funkcji kończyny z ograniczeniem ruchomoci powyej 50% ; Normy pozycji 99 uwzględniają równie ewentualne powikłania neurologiczne. 15

16 obojczyk 100. Stan po wadliwym wygojeniu złamania obojczyka, w zalenoci od stopnia zniekształcenia i ograniczenia ruchomoci Procent uszczerbku na zdrowiu a) niewielkiego stopnia deformacja z ograniczeniem ruchomoci stawu ramiennołopatkowego do 20% 8 ; 1 6 b) deformacja z wyranym ograniczeniem ruchomoci stawu ramiennołopatkowego powyej 20% 9 20 ; Staw rzekomy obojczyka, w zalenoci od zniekształceń, przemieszczeń, upoledzenia funkcji kończyny Procent uszczerbku na zdrowiu a) zmiany wtórne z ograniczeniem ruchomoci w stawie ramiennołopatkowym do 20% ; 8 12 b) zmiany wtórne z ograniczeniem ruchomoci w stawie ramiennołopatkowym powyej 20% ; W przypadku złamania obojczyka powikłanego stawem rzekomym naley oceniać wyłącznie z poz zwichnięcie, podwichnięcie stawu obojczykowobarkowego lub obojczykowomostkowego, w zalenoci od ograniczenia Procent uszczerbku na zdrowiu ruchów, stopnia zniekształcenia i upoledzenia funkcji: a) brak lub niewielka deformacja i ograniczenie ruchomoci do 10% (i) 1 5 ; 1 3 b) wyrana deformacja i ograniczenie ruchomoci do 20% (ii, ii/iii) 6 10 ; 4 8 c) wyrana deformacja i ograniczenie ruchomoci powyej 20% (ii/iii, iii) ; 9 20 W przypadku, gdy decyt funkcji kończyny górnej wynika z nakładania się skutków złamania obojczyka oraz uszkodzeń neurologicznych, decyt funkcji kończyny naley oceniać jedynie wg poz.181. W przypadku nie nakładania się decytów naley oceniać dodatkowo według poz uszkodzenia obojczyka powikłane przewlekłym zapaleniem koci naley oceniać wg poz , zwiększając stopień trwałego uszczerbku o: 5 Staw RamiennołoPatkowy 104. uszkodzenia stawu ramienno łopatkowego (zwichnięcia, złamania głowy, nasady bliszej koci ramiennej, skręcenia) Procent uszczerbku na zdrowiu oraz uszkodzenia pozostałych struktur barku, w zalenoci od ubytków tkanek, ograniczenia ruchów, zaników mięni, przemieszczeń i zniekształceń złamanej głowy koci ramiennej itp. a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchomoci do 30% 1 11 ; 1 7 b) rednie zmiany z ograniczeniem ruchomoci w zakresie 31% 50% ; 8 14 c) znaczne zmiany z ograniczeniem ruchomoci powyej 50% ; Uszkodzenia stawu ramiennołopatkowego wyleczone protezą naley oceniać wg poz zastarzałe nieodprowadzalne zwichnięcie stawu ramienno łopatkowego, w zalenoci od zakresu ruchów i ustawienia kończyny ; nawykowe zwichnięcie stawu ramienno łopatkowego potwierdzone dokumentacją lekarską i radiologiczną Procent uszczerbku na zdrowiu a) po leczeniu operacyjnym w zalenoci od ograniczenia ruchomoci 5 25 ; 5 20 b) nie leczone operacyjnie 25 ; 20 kolejnych epizodów nawykowego zwichnięcia nie naley traktować jako kolejnego nieszczęliwego wypadku lecz jako skutek ostatniego urazowego zwichnięcia stawu ramienno łopatkowego. Przy ocenie wg poz. 106 naley zebrać szczegółowy wywiad w kierunku przebytych wczeniej urazowych zwichnięć w stawie oraz zapoznać się z dodatkową dokumentacją medyczną w celu ustalenia daty ostatniego zwichnięcia urazowego oraz daty pierwszego zwichnięcia nawykowego Staw wiotki, cepowy w następstwie pourazowych ubytków koci, w zalenoci od zaburzeń funkcji ; staw wiotki z powodu poraeń naley oceniać wg norm neurologicznych zesztywnienie stawu ramiennołopatkowego całkowity brak ruchomoci w stawie Procent uszczerbku na zdrowiu a) w ustawieniu czynnociowo korzystnym w zalenoci od ustawienia i funkcji ; b) w ustawieniu czynnociowo niekorzystnym 40 ; bliznowaty przykurcz stawu ramiennołopatkowego, w zalenoci od zaburzeń czynnoci stawu naley oceniać wg poz. 104 lub uszkodzenie stawu ramiennołopatkowego, powikłane przewlekłym zapaleniem koci, przetokami itp., naley oceniać wg poz , zwiększając stopień uszczerbku o 5 W przypadku, gdy decyt funkcji kończyny górnej wynika z nakładania się skutków uszkodzeń stawu ramiennołopatkowego oraz uszkodzeń neurologicznych, decyt funkcji kończyny naley oceniać jedynie wg poz W przypadku nie nakładania się decytów naley oceniać dodatkowo według poz utrata kończyny w stawie ramienno łopatkowym: 70 ; 60 16

17 112. utrata kończyny wraz z łopatką 75 ; 60 zakres ruchomoci stawu ramienno łopatkowego: zgięcie 0 180, wyprost 0 60, odwodzenie 0 90, unoszenie (niekiedy odwodzenie i unoszenie okrelane jest jednym terminem odwodzenie i wtedy zakres ruchu wynosi 0 180), przywodzenie 0 50, rotacja zewnętrzna 0 70, rotacja wewnętrzna (pozycja funkcjonalna, swobodna: zgięcia: odwiedzenia: rotacji wewnętrznej). Ramię Prawe (dominujące ) ; lewe 113. złamanie trzonu koci ramiennej w zalenoci od przemieszczeń, ograniczeń ruchu w stawie łopatkowo ramiennym Procent uszczerbku na zdrowiu i łokciowym a) upoledzenie funkcji kończyny z ograniczeniem ruchomoci w stawie ramienno łopatkowym lub łokciowym do 30 % 215 ; 210 b) upoledzenie funkcji kończyny z ograniczeniem ruchomoci w stawie ramienno łopatkowym lub łokciowym powyej 30 % 630 ; 1125 c) złamania powikłane przewlekłym zapaleniem koci, brakiem zrostu, stawem rzekomym itp. ocenia się wg poz. 113 a lub b, zwiększając stopień inwalidztwa w zalenoci od zaburzeń funkcji o: uszkodzenia mięni, uszkodzenia cięgien i ich przyczepów, w zalenoci od zmian wtórnych i upoledzenia funkcji Procent uszczerbku na zdrowiu a) zmiany niewielkie 1 5 ; 1 4 b) zmiany rednie 6 12 ; 5 9 c) zmiany due ; Według powyszej pozycji naley oceniać jedynie uszkodzenia bez złamań koci. W przypadku współistnienia złamań koci naley oceniać wg poz utrata kończyny w obrębie ramienia Procent uszczerbku na zdrowiu a) z zachowaniem tylko 1/3 bliszej koci ramiennej 65 ; 60 b) przy dłuszych kikutach 60 ; 55 Staw łokciowy Prawy ; lewy 116. złamania w obrębie łokcia (nasada dalsza koci ramiennej, nasada blisza koci promieniowej i łokciowej), w zalenoci Procent uszczerbku na zdrowiu od zaburzeń osi, ograniczenia ruchów w stawie łokciowym oraz innych zmian wtórnych a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchomoci do 20 % 1 5 ; 1 4 b) rednie zmiany z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % 6 15 ; 5 10 c) due zmiany z ograniczeniem ruchomoci powyej 50 % ; zesztywnienie stawu łokciowego Procent uszczerbku na zdrowiu a) w zgięciu zblionym do kąta prostego i z zachowanymi ruchami obro towymi przedramienia 25 ; 20 b) w zgięciu zblionym do kąta prostego i w zalenoci od ograniczenia zakresu ruchów obrotowych przedramienia ; c) w ustawieniu wyprostnym lub zblionym (do 20) 40 ; 35 d) w innych niekorzystnych ustawieniach, w zalenoci od przydatnoci czynnociowej kończyny ; uszkodzenia łokcia zwichnięcia, skręcenia, uszkodzenia tkanek miękkich, w zalenoci od ograniczenia ruchów, Procent uszczerbku na zdrowiu zaników mięni, przemieszczeń, zniekształceń oraz innych zmian wtórnych a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchomoci do 20 % 1 5 ; 1 4 b) rednie zmiany z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % 6 15 ; 5 10 c) due zmiany z ograniczeniem ruchomoci powyej 50 % ; Według powyszej pozycji naley oceniać jedynie uszkodzenia bez złamań koci. W przypadku współistnienia złamań koci naley oceniać według punktu 116. Prawy ; lewy 119. cepowy staw łokciowy, utrwalony mimo leczenia, w zalenoci od stopnia wiotkoci i stanu mięni ; uszkodzenia stawu łokciowego powikłane przewlekłym stanem zapalnym, przetokami itp. naley oceniać wg poz , zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu o: 5 zakres ruchomoci stawu łokciowego: pełny wyprost stawu łokciowego 0, pełne zgięcie 140, supinacja i pronacja 0 80 (pozycja funkcjonalna 80 zgięcia). PRzedRamię Prawe (dominujące) ; lewe 121. złamania w obrębie dalszych nasad jednej lub obu koci przedramienia, powodujące ograniczenia ruchomoci nadgarstka i zniekształcenia, w zalenoci od stopnia zaburzeń funkcji Procent uszczerbku na zdrowiu a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchomoci do 30 % 1 6 ;

18 b) rednie zmiany z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % 7 15 ; 6 10 c) due zmiany z ograniczeniem ruchomoci powyej 60 % ; d) usztywnienie przegubu dłoni w połoeniu korzystnym (wyprost i pronacja) ; e) usztywnienie przegubu dłoni w połoeniu niekorzystnym ; złamania trzonów jednej lub obu koci przedramienia, w zalenoci od zniekształceń i zaburzeń czynnociowych Procent uszczerbku na zdrowiu a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchów do 20 % 6 ; 1 5 b) rednie zmiany z ograniczeniem ruchów w zakresie 21 % 50 % 7 15 ; 6 10 c) due zmiany, zmiany wtórne i inne z ograniczeniem ruchów pow. 50 % ; izolowane uszkodzenie częci miękkich przedramienia, skóry, mięni, cięgien, naczyń, w zalenoci od rozmiarów, Procent uszczerbku na zdrowiu uszkodzenia i upoledzenia funkcji, zmian wtórnych (troczne, krąeniowe, blizny i inne) a) niewielkie zmiany 1 5 ; 1 4 b) rednie zmiany 6 10 ; 5 8 c) znaczne zmiany ; 9 15 Według powyszej pozycji naley oceniać jedynie uszkodzenia bez złamań koci. W przypadku współistnienia złamań koci naley oceniać wg poz. 121, 122, 124, Staw rzekomy koci łokciowej lub promieniowej, w zalenoci od znie kształceń, ubytków koci, upoledzenia funkcji Procent uszczerbku na zdrowiu i innych zmian wtórnych a) redniego stopnia ; b) duego stopnia ; W przypadku złamania jednej koci przedramienia powikłanej stawem rzekomym naley oceniać wyłącznie wg poz Staw rzekomy obu koci przedramienia, w zalenoci od zniekształceń, ubytków koci, upoledzenia funkcji, zmian Procent uszczerbku na zdrowiu wtórnych a) redniego stopnia ; b) duego stopnia ; W przypadku złamania obu koci przedramienia powikłanych stawem rzekomym naley oceniać wyłącznie wg poz uszkodzenie przedramienia powikłane przewlekłym zapaleniem koci, przetokami, ubytkiem tkanki kostnej naley oceniać wg poz. 121, 122, 123, 124 lub 125, zwiększając stopień trwałego uszczerbku o: utrata kończyny w obrębie przedramienia, w zalenoci od charakteru kikuta i jego przydatnoci do oprotezowania ; utrata przedramienia w okolicy nadgarstka 45 ; 40 zakres ruchomoci przedramienia: nawracanie 0 80, odwracanie 0 80 (pozycja funkcjonalna, swobodna 20 nawrócenia). nadgarstek Prawy (dominujący) ; lewy 129. uszkodzenia nadgarstka: skręcenia, zwichnięcia, złamania w zalenoci od blizn, ubytków, zniekształceń, niestabilnoci, Procent uszczerbku na zdrowiu upoledzenia funkcji, zmian trocznych i innych zmian wtórnych a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchomoci do 30% 1 6 ; 1 5 b) rednie zmiany z ograniczeniem ruchomoci w zakresie 3160% 7 15 ; 6 10 c) due zmiany z ograniczeniem ruchomoci powyej 60% ; całkowite zesztywnienie w obrębie nadgarstka Procent uszczerbku na zdrowiu a) w ustawieniu czynnociowo korzystnym w zalenoci od stopnia upoledzenia funkcji ręki i palców ; b) w ustawieniu czynnociowo niekorzystnym w zalenoci od stopnia upoledzenia funkcji ręki i palców ; uszkodzenie nadgarstka powikłane trwałymi zmianami trocznymi, przewlekłym ropnym zapaleniem koci nadgarstka, przetokami ocenia się wg poz , zwiększając stopień trwałego uszczerbku o: utrata ręki na poziomie nadgarstka 45 ; 40 zakres ruchomoci nadgarstka: zgięcie dłoniowe 60 (czynne), 80 (bierne), zgięcie grzbietowe 60 (czynne), 80 (bierne), odchylenie promieniowe 20, odchylenie łokciowe 30, (pozycja funkcjonalna od 10 zgięcia dłoniowego do 10 zgięcia grzbietowego i od 0 do 10 odchylenia łokciowego). 18

19 ŚRódRęcze 133. uszkodzenie ródręcza: koci, częci miękkich, w zalenoci od ubytków, zniekształceń oraz upoledzenia funkcji ręki, palców i innych zmian wtórnych a) i koć ródręcza( w zalenoci od funkcji kciuka): i. z ograniczeniem ruchomoci kciuka do 30% ii. z ograniczeniem ruchomoci w zakresie 3160% iii. z ograniczeniem ruchomoci powyej 60% b) ii koć ródręcza ( w zalenoci od ruchomoci palca wskazującego): i. z ograniczeniem ruchomoci do 30 % ii. z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % iii. z ograniczeniem powyej 60 % c) iii koć ródręcza ( w zalenoci od ruchomoci palca iii i innych zmian wtórnych): i. z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % ii. z ograniczeniem ruchomoci powyej 50 % d) iv,v koć ródręcza ( w zalenoci od ruchomoci odpowiednich palców i innych zmian wtórnych) ocena osobna dla kadej koci ródręcza: i. z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % ii. z ograniczeniem ruchomoci powyej 50 % Prawe (dominujące) ; lewe Procent uszczerbku na zdrowiu 1 6 ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; 2 kciuk Prawy (dominujący) ; lewy 134. utrata w obrębie kciuka, w zalenoci od rozmiaru ubytku, jakoci kikuta, zniekształceń, ograniczenia ruchomoci Procent uszczerbku na zdrowiu palca oraz upoledzenia funkcji ręki i innych zmian wtórnych a) częciowa lub całkowita utrata opuszki 1 4 ; 1 2 b) częciowa lub całkowita utrata paliczka paznokciowego w zalenoci od zmian wtórnych 5 10 ; 3 6 c) utrata paliczka paznokciowego i paliczka podstawnego (do 2/3 długoci paliczka podstawnego), w zalenoci od zmian wtórnych ; 7 10 d) utrata paliczka paznokciowego i paliczka podstawnego poniej 2/3 długoci lub utrata obu paliczków bez koci ródręcza ; e) utrata obu paliczków z kocią ródręcza ; inne uszkodzenia kciuka (złamania, zwichnięcia, uszkodzenia tkanek miękkich) w zalenoci od upoledzenia ruchomoci Procent uszczerbku na zdrowiu kciuka oraz funkcji ręki i zmian wtórnych a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchomoci do 25 % 1 5 ; 1 3 b) rednie zmiany z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % 6 10 ; 4 8 c) znaczne zmiany z ograniczeniem ruchomoci w zakresie % ; 9 12 d) bardzo due zmiany z ograniczeniem ruchomoci powyej 75 % ; e) rozległe zmiany palca i ręki, graniczące z funkcjonalną utratą palca wraz z pierwszą kocią ródręcza ; Przy ocenie stopnia zaburzeń czynnoci kciuka bierze się pod uwagę przede wszystkim zdolnoć odwodzenia, przeciwstawiania i chwytu. zakres ruchomoci kciuka staw ródręcznopaliczkowy 0 60 (pozycja funkcjonalna 20 zgięcia), staw międzypaliczkowy 0 80 (pozycja funkcjonalna 20 zgięcia), odwodzenie 0 50, przywodzenie maksymalna odległoć między kresą zgięciową stawu międzypaliczkowego kciuka, a kresą zgięciową stawu ródręcznopaliczkowego palca V pełny zakres ruchu 0 cm, brak ruchu 8 cm, opozycja (przeciwstawianie) maksymalna odległoć między kresą zgięciową stawu międzypaliczkowego kciuka, a kresą zgięciową stawów ródręczno paliczkowych na wysokoci iii stawu ródręczno paliczkowego pełny zakres ruchu 8 cm, brak ruchu 0 cm. Palec wskazujący Ręka prawa (dominująca) ; lewa 136. utrata w obrębie wskaziciela w zalenoci od zniekształceń, jakoci kikuta, ograniczenia ruchów wskaziciela, Procent uszczerbku na zdrowiu upoledzenia funkcji ręki a) utrata częciowa opuszki 1 2 ; 1 b) utrata paliczka paznokciowego 3 5 ; 2 3 c) utrata paliczka paznokciowego z częcią paliczka rodkowego 6 9 ; 4 7 d) utrata paliczka rodkowego 10 ; 8 e) utrata trzech paliczków 15 ; 10 f) utrata wskaziciela z kocią ródręcza ;

20 137. wszelkie inne uszkodzenia w obrębie wskaziciela: złamania, zwichnięcia, uszkodzenia częci miękkich w zalenoci Procent uszczerbku na zdrowiu od zniekształceń, zaburzeń czucia, ograniczenia ruchów palca, upoledzenia funkcji ręki, przykurczów stawów, zesztywnień, zmian trocznych i innych zmian wtórnych, w zalenoci od stopnia a) niewielkie zmiany z ograniczeniem ruchomoci do 20% 1 3 ; 1 2 b) zmiany redniego stopnia z ograniczeniem ruchomoci w zakresie 2140% 4 6 ; 3 4 c) zmiany duego stopnia z ograniczeniem ruchomoci w zakresie 4170% 7 11 ; 5 7 d) zmiany znacznego stopnia z ograniczeniem ruchomoci powyej 70% ; 8 10 e) rozległe zmiany palca i ręki, graniczące z funkcjonalną utratą palca wraz z kocią ródręcza ; Palec trzeci, czwarty i Piąty: Ręka prawa (dominująca) ; lewa 138. Palec iii, iv i V, w zalenoci od poziomu utraty Procent uszczerbku na zdrowiu a) palec iii utrata paliczka paznokciowego 3 ; 2 b) palec iii utrata dwóch paliczków 7 ; 5 c) palec iii utrata trzech paliczków 10 ; 8 d) palec iv i V utrata paliczka paznokciowego 2 ; 1 e) palec iv i V utrata dwóch paliczków 4 ; 2 f) palec iv i V utrata trzech paliczków 7 ; utrata palców iii, iv lub V z kocią ródręcza Procent uszczerbku na zdrowiu a) palec iii ; 8 10 b) palec iv i V. 7 9 ; 3 5 c) utraty mnogie: i. jednoczesna strata kciuka i palca wskazującego ii. całkowita strata kciuka i palca, innego ni wskazujący iii. całkowita strata dwóch palców, innych ni kciuk i palec wskazujący iv. całkowita strata trzech palców, innych ni kciuk i palec wskazujący V. całkowita strata czterech palców, łącznie z kciukiem Vi. całkowita strata czterech palców, innych ni kciuk 35 ; ; ; 8 20 ; ; ; wszelkie inne uszkodzenia w obrębie palców iii, iv lub V złamania, zwichnięcia, uszkodzenia częci miękkich, w zalenoci od zniekształceń, zaburzeń czucia, ograniczenia ruchów palca, przykurczów stawów, zesztywnień, zmian trocznych i innych zmian wtórnych za kady palec w zalenoci od stopnia a) palec iii: i. ograniczenie ruchomoci do 50 % bez zmian wtórnych ii. ograniczenie ruchomoci powyej 50 % bez zmian wtórnych iii. ograniczenie ruchomoci do 50 % ze zmianami wtórnymi iv. ograniczenie ruchomoci powyej 50 % ze zmianami wtórnymi b) palec iv i V: i. ograniczenie ruchomoci do 50 % bez zmian wtórnych ii. ograniczenie ruchomoci powyej 50 % bez zmian wtórnych iii. ograniczenie ruchomoci do 50 % ze zmianami wtórnymi iv. ograniczenie ruchomoci powyej 50 % ze zmianami wtórnymi Procent uszczerbku na zdrowiu 1 2 ; ; ; ; ; ; ; ; 3 4 łączny stopień pourazowego inwalidztwa ręki nie moe przekroczyć 55 % prawej i 50 % lewej. Przy uszkodzeniach obejmujących większą liczbę palców, globalna ocena musi być nisza ni łączna całkowita utrata tych palców i odpowiadać stopniowi uytecznoci ręki. zakres ruchomoci palce ii V staw ródręcznopaliczkowy 0 90 (pozycja funkcjonalna 30 zgięcia), staw międzypaliczkowy bliszy (pozycja funkcjonalna 40 zgięcia), staw międzypaliczkowy dalszy 0 70 (pozycja funkcjonalna 20 zgięcia). Xiii. uszkodzenia kończyny dolnej Staw biodrowy 141. utrata kończyny dolnej Procent uszczerbku na zdrowiu a) przez wyłuszczenie jej w stawie biodrowym 70 b) odjęcie powyej uda uszkodzenia stawu biodrowego zwichnięcia, złamania panewki, złamania bliszej nasady koci udowej, złamania szyjki, złamania krętarzowe, urazowe złuszczenia głowy koci udowej oraz uszkodzenia tkanek miękkich okolicy stawu biodrowego, w zalenoci od ubytków, stopnia ograniczenia ruchów, zniekształceń i zmian wtórnych Procent uszczerbku na zdrowiu 20