7-8 (29-30)/2010. Prace dzieci wyróżnione przez jury konkursu. tylko samej maskotki, ale również jej nazwy. Do KZK GOP

Transkrypt

1 7-8 (29-30)/2010 W numerze a szl ki Miesięcznik Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego KĄTEM oka W połowie lipca ruszyła kampania informacyjna na temat planowanych zmian w komunikacji w związku z przebudową dworca PKP w Katowicach. Dla inwestorów projektu, w tym przede wszystkim dla Urzędu Miasta w Katowicach i, kluczowe znaczenie ma sprawne informowanie zarówno mieszkańców, jak i przyjezdnych o podejmowanych działaniach. Wybrano wiele sposobów na dotarcie do wszystkich z komunikatem o szczegółach nowych rozwiązań komunikacyjnych. Wspólna kampania informacyjna prowadzona jest pod hasłem KATOWICE. UWAGA PRZEMIANY!. Wszystkich potrzebnych informacji można szukać na citylightach zlokalizowanych na przystankach, w prasie lokalnej, regionalnych rozgłośniach radiowych, ulotkach i plakatach, rozpowszechnianych m.in. w pojazdach komunikacji miejskiej, w bezpośredniej reklamie na przystankach oraz nośnikach multimedialnych, pod numerem bezpłatnej infolinii oraz na stronach internetowych: www. uwagaprzemiany.k atowice.eu i 15 sierpnia nastąpi całkowite zamknięcie placu Szewczyka dla ruchu kołowego i pieszego. Miejsce to stanie się wielkim placem budowy, dlatego już dzisiaj warto zapoznać się ze wszystkimi zmianami, które dotyczyć będą zarówno pieszych, pasażerów komunikacji miejskiej, jak i kierowców indywidualnych. O wszystkich zmianach piszemy na str. 4 i 5 Szlaków oraz dołączamy pomocne mapki i schematy w specjalnym dodatku wewnątrz numeru. Redakcja Kazimierz GOP, dla przyjaciół KaZeK GOP ta nazwa najbardziej spodobała się jury konkursu na maskotkę. Czy nazwa ta pozostanie i jak będzie wyglądała sama maskotka, przekonamy się dopiero późną jesienią. Żadnej z 44 prac, jakie napłynęły do organizatora konkursu, komisja nie przyznała nagrody głównej, za to wyróżniła trzy projekty. Reszta pozostaje w rękach studentów katowickiej ASP, którzy bazując na kreatywności i pomysłowości dzieci, zaprezentują gotowy wizerunek maskotki. Konkurs na maskotkę został ogłoszony w kwietniu. Na prace dzieci ze szkół podstawowych i młodzieży gimnazjalnej z terenu województwa śląskiego organizatorzy czekali do 1 czerwca br. Głównym celem konkursu było stworzenie maskotki, która mogłaby służyć jako element edukacyjny oraz promocyjny Związku. Powinna pozytywnie kojarzyć się z oraz z komunikacją miejską. Komisja konkursowa, w składzie: prof. Krystyna Doktorowicz, dr Anna Matuszyńska oraz Roman Urbańczyk prze- Nie daj się boreliozie! Przebudowa dworca zmiany w komunikacji Spadek po Jorgu Prace dzieci wyróżnione przez jury konkursu Maskotka ciąg dalszy nastąpi... wodniczący Zarządu, oceniała przede wszystkim pomysłowość i oryginalność nie tylko samej maskotki, ale również jej nazwy. Do napłynęły 44 prace konkursowe, w tym kilka niestety nie spełniło wymogów regulaminowych. Nagroda główna nie została przyznana. Natomiast jury wyróżniło: Szymona Paprockiego z Mysłowic (lat 14) za rysunek przedstawiający kanarka oraz ideę i żartobliwe nawiązanie do popularnego określenia kontrolerów biletów; Jana Biedrzyckiego z Rudy Śląskiej (lat 13) za pełną koncepcję wizualizacji maskotki smoka myśl twórczą, profesjonalne przygotowanie projektu (rysunek, wizualizacja komputerowa, rzut wyglądu maskotki z kilku stron, prezentacja maskotki w formie 3D na płycie CD) oraz pełne i żartobliwe uzasadnienie idei maskotki oraz jej nazwy; Maksymiliana Dudka z Siemianowic Śląskich (lat 16) za precyzję, staranność wykonania Busika w kształcie pszczoły, pełne i wyczerpujące uzasadnienie idei maskotki, porównanie pracy pszczoły do funkcji kontrolerów w. Wyróżnione osoby otrzymają aparaty fotograficzne, wszyscy pozostali uczestnicy drobne upominki na osłodę. Nagrody wręczone zostaną podczas pikniku komunikacyjnego na zajezdni tramwajowej w Chorzowie, który odbędzie się 18 września 2010 roku. Wszystkim uczestnikom organizatorzy serdecznie dziękują za udział w konkursie. Teraz z niecierpliwością czekamy na maskotkę w wykonaniu studentów ASP... Katarzyna Migdoł-Rogóż Uwaga pasażerowie! Katowice centrum Linia nr 900 W związku z planowaną przebudową Dworca Głównego PKP w Katowicach do bieżącego wydania Szlaków zostają dołączone mapki i schematy ułatwiające poruszanie się w tym czasie po Katowicach. Szukaj ich wewnątrz numeru! Katowice centrum Linia nr 900 Katowice centrum Linia nr 910

2 szlaki 7-8/ CZYM ŻYJĄ GMINY Fot. Joanna Olszówka, Tramwaje Śląskie SA CHORZÓW w skrócie... BĘDZIN Bezpłatne seminarium informacyjne dla przedsiębiorców, poświęcone Ustawie o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców w teorii i praktyce, zorganizowane zostanie 29 lipca 2010 roku o godz w sali sesyjnej Urzędu Miejskiego w Będzinie (ul. 11 Listopada 20). Celem seminarium jest omówienie zapisów ustawy, wyszczególnienie niezbędnej dokumentacji oraz zaprezentowanie ścieżki postępowania w procesie ubiegania się o wypłatę świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przedsiębiorcom mającym przejściowe trudności finansowe. CHORZÓW Zofia Dytko została tegorocznym laureatem konkursu Chorzowianin Roku. Otrzymała statuetkę Człowiek-Drzewo oraz gratulacje od prezydenta Marka Kopla, który tradycyjnie wręczył nagrodzonej pamiątkowy obraz. Zofia Dytko to kulturoznawca, absolwentka Uniwersytetu Śląskiego, była dyrektor Domu Kultury w Chorzowie-Batorym, animatorka kultury, od wielu lat zaangażowana w prace na rzecz lokalnej społeczności. GLIWICE Gliwice to dobre miejsce do życia, wynika z badania Mój samorząd, realizowanego przez Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT i PBS DGA. Życie w tym mieście zdecydowanie chwali sobie ponad 90 procent mieszkańców, co plasuje to miasto na pierwszym miejscu w województwie. Z kolei z raportu Diagnoza społeczna 2009 wynika, że gliwiczanie przodują w regionie pod względem wykształcenia, znajomości języków obcych czy dostępu do Internetu. PIEKARY ŚLĄSKIE Fantastycznym pokazem sztucznych ogni zakończyły się kolejne szóste już Dni Miasta Piekary Śląskie. 10 i 11 lipca br. na piekarskim MOSiR-ze pojawiły się tysiące mieszkańców nie tylko Piekar, ale także ościennych miast. Widzom nie przeszkodziła ani wysoka temperatura, ani rozgrywane równolegle mecze piłkarskich mistrzostw świata, ponieważ w ofercie, którą przygotowali organizatorzy, każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Popularne Karliki zmieniają swoje barwy. Pomysłodawcą ich nowego designu jest Marek Borys Nowe szaty tramwaju Poddany remontowi wagon tramwajowy typu Citadis 116 Nd, popularnie zwany Karlikiem, przywdziewa nowe barwy. Tramwaj na zewnątrz ma kolor czerwony z dodatkiem kości słoniowej, a także czerni. Kolorystyka nawiązuje do tradycyjnego wyglądu śląskich tramwajów. Na zmianę układu barw wpłynęli mieszkańcy aglomeracji, którzy do Tramwajów Śląskich przesyłali nie tylko listy dotyczące kolorystyki, ale także gotowe wizualizacje. W efekcie jeden z takich wzorów został przyjęty i przeniesiony na wagon typu 116 Nd. Pomysłodawcą nowego designu Citadisa jest Marek Borys ze Stowarzyszenia Moje Miasto. Zmiany kolorystyki są częścią przeprowadzonego remontu. W ramach prac m.in. odnowiono wnętrze pojazdu, wyremontowane zostały wózki, regeneracji poddano hamulce hydrauliczne, wymieniono wiązki elektryczne, ponadto położono nową wykładzinę podłogową, zmieniono także tapicerkę na siedzeniach. Żarówki lamp zamontowanych na zewnątrz wagonu wymienione zostały na diodowe, co powoduje, że obejmują większą przestrzeń torowiska przed pojazdem. Wszystkie prace przeprowadzone zostały w Zakładzie Usługowo-Remontowym Tramwajów Śląskich SA w Chorzowie, gdzie wykonywane będą remonty kolejnych wagonów. Tramwaj przeszedł już przegląd wszystkich podzespołów pod kątem funkcjonowania, odbyły się także jazdy próbne. Do końca roku chorzowski ZUR planuje zakończyć remont i malowanie kolejnych dwóch Karlików. Zakres prac będzie podobny, jak w przypadku pierwszego wagonu. W związku z rozpoczęciem remontów w Chorzowie przystosowano do tego celu stanowiska pracy, w ramach czego zakupiono m.in. dwunastokolumnowy zestaw podnośników tramwajowych. Gabriela Chodura Tramwaje Śląskie SA KATOWICE Rycerze na Mariackiej Niebywała gratka dla miłośników rycerstwa! 31 lipca na ulicy Mariackiej będzie można podziwiać rycerzy w pełnym rynsztunku i ich damy. W ramach rycerskiej rywalizacji odbędą się: turniej łucznictwa tradycyjnego, turniej bojowy rycerzy pieszych w szrankach, a także turniej jurandów. Każdy będzie mógł nauczyć się dawnego tańca, a dzieci będą miały okazję do przejażdżki na kucyku. Organizatorzy imprezy zapraszają wszystkich do aktywnego uczestnictwa w grach, zabawach i konkursach z nagrodami. Turniej rozpocznie się o godzinie 11.00, a zakończy o jj KATOWICE Trzeźwość bez granic Organizatorzy kampanii Prowadzę jestem trzeźwy zaprezentowali nowy plakat i hasło Trzeźwość bez granic, które w tym roku będą promować trzeźwość za kierownicą. Zdaniem ks. Piotra Brząkalika, współorganizatora kampanii, jej celem jest budowanie społeczności ludzi, którzy niezależnie od narodowości, religii, polityki i kultury chcą być trzeźwi za kierownicą i nie boją się o tym powiedzieć w towarzystwie. kmr DĄBROWA GÓRNICZA Lato z prehistorią Tegoroczne wakacje w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Dąbrowie Górniczej upływają pod hasłem Prehistoryczne Lato. Na najmłodszych czytelników czeka atrakcyjna oferta bezpłatnych zajęć, organizowanych w filiach bibliotecznych na terenie całego miasta. Podczas różnego rodzaju lekcji bibliotecznych, warsztatów, gier i zabaw literackich oraz plastycznych uczestnicy Akcji Lato mają okazję pogłębić swoją wiedzę i nabyć nowe umiejętności. Spotkania w bibliotece są doskonałą formą nauki i zabawy, a quizy i konkursy okazją do zdobycia interesujących nagród. tm szlaki Wpisane do rejestru dzienników i czasopism pod poz. Pr 1979 Redaktor naczelna Katarzyna Migdoł-Rogóż Redakcja Anna Koteras, Tomasz Musioł Alodia Ostroch, Krzysztof Sobański Paweł Wieczorek Opracowanie graficzne i korekta M-art poligrafia Druk: Agora Poligrafia Sp. z o.o. Tychy Nakład: egzemplarzy Wydawca: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Adres redakcji: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Katowice, ul. Barbary 21a tel , fax szlaki@kzkgop.com.pl

3 szlaki 7-8/ ROZMOWA SZLAKÓW Fot. pl.wikipedia.org Fot. pl.wikipedia.org Fot. pl.wikipedia.org Fot. pl.wikipedia.org Kleszcz źródło choroby Rumień wędrujący Występowanie boreliozy na świeciee Borrelia burgdorferi badanie mikroskopowe Nie daj się w ciemnym polu widzenia boreliozie! Fot. Katarzyna Migdoł-Rogóż Gdzie i kiedy możemy zarazić się boreliozą? Boreliozą tak naprawdę można zarazić się wszędzie tam, gdzie znajdują się kleszcze zakażone tą bakterią. Może to być las, park lub zagajnik, balkon własnego mieszkania lub ogródek działkowy. Ale coraz częściej zdarzają się chorzy, którzy nie lubią spacerów po lesie, a chorują na boreliozę. Czym jest ta choroba? Borelioza jest chorobą bakteryjną przenoszoną przez kleszcze tak naprawdę przez wszystkie ich stadia rozwojowe, zarówno te najmniejsze, jak i dorosłe osobniki. Choroba ta zajmuje wiele narządów, na przykład stawy, szczególnie te duże: kolanowe, barkowe. Może również zajmować układ nerwowy, tworząc tak zwaną neuroboreliozę, poprzez zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie i uszkodzenie nerwów czaszkowych, najczęściej nerwu twarzowego. Może też prowadzić do zmian w sferze psychiki. W przypadku neuroboreliozy są to na przykład otępienie czy stany depresyjne. Zajęty bywa często również narząd wzroku i słuchu. A serce? Serce także, gdyż borelioza może powodować zmiany rytmu serca. Często bywa tak, że pacjent jest leczony kardiologicznie, a nie w kierunku boreliozy, ponieważ w rozpoznaniu nie wzięło się jej w ogóle pod uwagę. Czy zatem ta choroba jest groźna dla człowieka? Niektórzy nazywają ją cywilizacyjną, a nawet śmiertelną. Borelioza na pewno nie jest chorobą śmiertelną. Owszem, nieleczona może prowadzić do kalectwa i do trwałych ubytków w stanie zdrowia, ale nigdy bezpośrednio nie prowadzi do śmierci. Borelioza jest groźną dla człowieka chorobą przenoszoną przez kleszcze. Nieleczona prowadzi do trwałego kalectwa. Jak rozpoznać, że w ogóle na nią chorujemy, wyjaśnia dr n. med. Lucjan Kępa ordynator Oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego i Hepatologii Zakaźnej Szpitala Specjalistycznego nr 1 w Bytomiu, jeden z najlepszych w Polsce specjalistów w leczeniu boreliozy. Metoda pierwsza cechuje się bardzo dużą czułością, ale małą swoistością. Dlatego występują wyniki fałszywie dodatnie. Nakie przypadki są znane, może spowodować trwałe kalectwo? Oczywiście, że tak. Stawy odmówią posłuszeństwa, a pacjent może być w stadium otępienia. Może mieć rozpoznaną chorobę psychiczną, którą czasem łączy się z wiekiem, a jest wynikiem właśnie boreliozy. Co może wskazywać na to, że jesteśmy chorzy na boreliozę? Kiedy ukąsił nas kleszcz, a my jesteśmy tego świadomi, często możemy zaobserwować zaczerwienienie skóry, określane mianem rumienia wędrującego. Można być nieświadomym ukąszenia? Tak, ponieważ wielu chorych w ogóle nie pamięta ukąszenia lub go nie zauważyło, bo na przykład kleszcz sam odpadł od skóry. Czy każdy po ukąszeniu kleszcza ma rumień? Niestety, nie każdy, i w tym jest właśnie duży problem. Chorzy nie wiedzą, że mają boreliozę i po prostu nie leczą się na nią. Dlatego trzeba zwrócić szczególną uwagę na dwa ważne aspekty. Pierwszy to taki, że jeżeli rumień wędrujący już wystąpi, to nie bezpośrednio po ukąszeniu, a około trzech do trzydziestu dni po tym fakcie. Natomiast jeżeli zaraz po ukąszeniu zaobserwujemy na skórze zaczerwienienie, jest to wyłącznie reakcja uczuleniowa, na przykład na jakieś elementy śliny kleszcza. Nie jest to równoznaczne z rumieniem. A drugi ważny aspekt? Nie każdy przypadek boreliozy musi wiązać się z rumieniem. Są pacjenci, którzy nigdy ru- W takim razie borelioza nieleczona przez kilka, kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat, bo i tamienia nie mieli, a na boreliozę chorują. Trzeba być czujnym i znać objawy, jakie towarzyszą tej chorobie. Jakie to są objawy? Na początku są to ogólne objawy zmęczenia i złego samopoczucia, a także bóle mięśniowe. Później dochodzą jeszcze bóle stawów, początkowo związane na przykład z większym wysiłkiem fizycznym. W dalszym etapie występuje już uczucie ciągłego zmęczenia. Tak naprawdę obserwujemy bardzo szeroką gamę tych objawów. W przypadku innych chorób grupa objawów zamyka się w pięciu czy sześciu, przy boreliozie jest inaczej. Niestety, jest ich całe mnóstwo. Dlatego boreliozę określa się często mianem wielkiego imitatora chorób, ponieważ może objawami wskazywać także na inne choroby reumatyczne, kardiologiczne, neurologiczne. Jak w takim razie rozpoznaje się boreliozę? Bardzo istotne jest oznaczenie przeciwciał przeciwko boreliozie we krwi pacjenta, żeby mówić o rozpoznaniu tej choroby. Obecnie obowiązuje zasada dwuetapowego badania krwi. Pierwsze badanie, wykonane metodą ELISA, określa nam obecność przeciwciał przeciwko krętkom boreliozy w klasie IgM i IgG. W przypadku wyniku dodatniego lub wątpliwego należy wykonać kolejne badanie krwi, tak zwany test potwierdzenia Western Blot, który pozwala na weryfikację tego wyniku. Dlaczego aż dwa badania? tomiast z testem potwierdzenia jest na odwrót. Cechuje go bardzo duża swoistość, ale mniejsza czułość. Dopiero te dwa badania w sumie dają nam pełne rozpoznanie choroby. Gdzie można wykonać tego typu badania? Badania wykonują właściwie wszystkie laboratoria szpitalne i komercyjne. Najbardziej wiarygodne wyniki badań dają wojewódzki sanepid w Katowicach, a także nasz szpital. Jednak, żeby zrobić te badania u nas, trzeba być pacjentem poradni lub zostać hospitalizowanym na oddziale zakaźnym. Jak w takim razie leczyć boreliozę? Muszę przestrzec przed jednym niebezpieczeństwem, które pojawia się w momencie, kiedy pacjent otrzymuje wyniki badań i oba wskazują, że jest on dodatni i należy rozpocząć leczenie. Pamiętajmy o tym, że zawsze leczy się człowieka pacjenta, a nie wyniki badań. Chorzy często panikują, kiedy wynik jest bardzo wysoki, a trzeba wziąć pod uwagę jeszcze ich dolegliwości. Jeśli takowe występują, mamy pełne podstawy do leczenia takiego człowieka, ale najpierw antybiotykiem, podawanym doustnie. W razie braku efektywności takiego leczenia podajemy antybiotyk dożylnie, wtedy pacjent musi być już hospitalizowany na oddziale zakaźnym. Czas leczenia jest długi? To kolejna istotna sprawa, ponieważ i w tej kwestii popełnia się pewne błędy. Chodzi o czas przyjmowania antybiotyku, niektórzy stosują go za krótko, inni za długo. W leczeniu boreliozy antybio- tykoterapia trwa trzy tygodnie, zarówno doustna, jak i dożylna. Istnieje jedno odstępstwo od tej zasady przy neuroboreliozie czas leczenia jest dłuższy o tydzień. Nie powinno się kończyć brania antybiotyku po tygodniu, a tak często robią sami pacjenci. Kiedy poczują się lepiej, odstawiają antybiotyk, bo twierdzą, że są już wyleczeni. Druga skrajność to leczenie wielomiesięczne. Tacy pacjenci też trafiają do naszego szpitala, ponieważ jakiś lekarz zalecił tak długotrwałą kurację. Ci chorzy są często w stanie ciężkim, mają bardzo duży uszczerbek na zdrowiu spowodowany nie samą chorobą, ale właśnie długotrwałą antybiotykoterapią. Po przeleczeniu, kiedy należy wykonać następne badania, aby przekonać się, że kuracja się powiodła? Kontrolne badania po antybiotykoterapii należy zrobić dopiero za kilka miesięcy po odstawieniu antybiotyku, aby przekonać się, że kuracja nam pomogła. Nie wolno robić tych badań zaraz po jej zakończeniu, gdyż wtedy wyniki są niemiarodajne. Panie Doktorze, gdzie szukać pomocy, kiedy już jesteśmy pewni, że boreliozę mamy? Obecnie borelioza jest już znaną chorobą i każdy lekarz pierwszego kontaktu powinien ją rozpoznać oraz zlecić potrzebne badania. W razie jakichkolwiek wątpliwości można skonsultować się przecież ze specjalistami ze szpitala zakaźnego. Pacjent powinien dostać skierowanie na izbę przyjęć szpitala zakaźnego w Bytomiu lub do poradni specjalistycznej. Izba przyjęć w naszym szpitalu czynna jest przez całą dobę, przez siedem dni w tygodniu. Każdy pacjent, który zgłosi się do naszego szpitala, otrzyma pomoc. Najpierw, oczywiście, oceniamy wyniki i stan chorego, a później ustalamy, czy konieczna jest hospitalizacja. Rozmawiała Katarzyna Migdoł-Rogóż

4 4 szlaki 7-8/2010 RAPORT SZLAKÓW Szlaki piesze oraz lokalizacja przystanków autobusowych i tramwajowych w okolicy katowickiego dworca Przebudowa dworca zmiany w komunikacji Rozpoczęły się pierwsze prace związane z przebudową dworca PKP. Na czas ich trwania dla ruchu zamknięty zostanie plac Szewczyka, który pełni także rolę centrum przesiadkowego dla tysięcy pasażerów dojeżdżających do centrum Katowic. Aby zminimalizować niedogodności związane z utrudnieniami w transporcie publicznym, Komunikacyjny Związek Komunalny GOP przygotował szereg rozwiązań dotyczących komunikacji miejskiej. W lipcu tego roku rozpoczęła się najważniejsza dla Katowic inwestycja: przebudowa dworca kolejowego, której towarzyszyć będzie budowa podziemnej ulicy Dworcowej, podziemnego przelotowego dworca autobusowego oraz budowa Galerii Katowickiej, która zajmie część obecnego placu Szewczyka. Warta 240 mln euro inwestycja firmy NEINVER Polska i PKP SA będzie realizowana w kilku etapach. W pierwszej kolejności zostanie przebudowana hala Dworca Głównego PKP, z której podróżni będą mogli korzystać od połowy 2012 roku. Równolegle powstawać będzie nowy, podziemny, przelotowy dworzec autobusowy. Do przystanków autobusowych będzie prowadziła nowa ulica Dworcowa, częściowo przebiegająca w tunelu. W ramach prac modernizacyjnych przebudowane zostaną również węzeł ulic Mikołowskiej, Matejki, Słowackiego i Sądowej po zachodniej stronie dworca oraz skrzyżowanie ulic Pocztowej, św. Jana i Dworcowej na wschodzie, a także nowy plac Wilhelma Szewczyka, który będzie prowadził bezpośrednio do głównego wejścia do nowej hali dworca, stanowiąc naturalne przedłużenie osi ul. Stawowej. Do końca 2012 roku powstanie Galeria Katowicka, a następnie, do końca 2013 roku wolno stojący budynek biurowy. W zależności od terminu uprawomocnienia się pozwolenia na budowę, prace budowlane ruszą na przełomie sierpnia i września bieżącego roku. Od 15 sierpnia br. zmianie ulegną rozkłady jazdy i trasy wszystkich autobusów, które obecnie przejeżdżają przez plac Szewczyka. Linie wjeżdżające do Katowic od strony południowej (Ligoty, Piotrowic, Brynowa, os. Witosa) swój bieg kończyć będą w rejonie placu Andrzeja (przystanki Katowice Andrzeja Dworzec, Katowice Kopernika Dworzec) oraz na placu Wolności (przystanki Katowice Plac Wolności dotyczy linii nr: 9, 10, 297). Linie wjeżdżające do miasta od strony północnej (Siemianowic Śląskich, Wełnowca, Józefowca) końcowy przystanek Katowice centrum Linia nr 900 będą mieć przy placu Wolności (stanowisko Katowice Plac Wolności, dotyczy linii nr: 0, 50, 43, 110, 133, 170, 662). W związku ze zmianami tras autobusów uruchomione zostaną od połowy sierpnia dwie dodatkowe linie nr 900 i 910, które są liniami okrężnymi i ułatwią dojazd m.in. do tymczasowego dworca PKP oraz obiektów użyteczności publicznej, usytuowanych w ścisłym śródmieściu, w tym w rejonie ul. Jagiellońskiej, Powstańców i Francuskiej. Autobus nr 900 pojedzie trasą: od placu Wolności przez plac Katowice centrum Linia nr 910 Andrzeja, plac Miarki, ul. Jagiellońską i Francuską. Linia nr 910 kursować będzie od osiedla Paderewskiego, ulicami: Graniczną, Przemysłową, Damrota, Francuską, Warszawską i Moniuszki, do Rynku. Następnie ul. Pocztową, Kościuszki, Jagiellońską, do ul. Powstańców w kierunku osiedla Paderewskiego. Zmienione zostaną także trasy i rozkłady jazdy autobusów nr 13, 688, 812 i 804. Wszystkie te linie swój bieg kończyć będą na Brynowie, skąd do centrum będzie można dojechać liniami tramwajowymi. Zapewnione będą również dogodne przesiadki pomiędzy komunikacją autobusową i tramwajową. Na czas budowy przy gotowano szesnaście nowych stanowisk przystankowych. Anna Koteras Schematy dwóch dodatkowych linii autobusowych: nr 900 i 910, które są liniami okrężnymi, mającymi ułatwić poruszanie się po Katowicach, oraz dojazd m.in. do tymczasowego dworca PKP, a także obiektów użyteczności publicznej usytuowanych w ścisłym śródmieściu

5 szlaki 7-8/ RAPORT SZLAKÓW Nowe rozwiązania komunikacyjne Aby ułatwić pasażerom korzystanie z komunikacji miejskiej w czasie przebudowy dworca, opracowano schematy nowych tras komunikacyjnych. Wszystkie prezentujemy w specjalnym dodatku wewnątrz numeru. Ulotki z potrzebnymi informacjami można również otrzymać: w siedzibie (Katowice, ul. Barbary 21a), w Centrum Informacji Turystycznej (Katowice, Rynek 13), w Punktach Obsługi Pasażera (Sosnowiec, ul. Warszawska 3/17, Gliwice, pl. Piastów 2, Bytom, pl. Wolskiego), w kolekturze PKM przy pl. Szewczyka. Informacje na temat funkcjonowania komunikacji można również uzyskać, dzwoniąc na infolinię (numer bezpłatny). Odjazdy autobusów Poniżej publikujemy listę linii autobusowych, które aktualnie przejeżdżają przez pl. Szewczyka (autobusy podzielone zostały według stanowisk, które obecnie obsługują) wraz z przystankami, z których będą odjeżdżać po zamknięciu dworca. ze stanowiska nr 1 na pl. Szewczyka: nr 133 linia skrócona do placu Wolności; komunikacja z rejonem ul. Jagiellońskiej zapewniona zostanie przez linię nr 900; nr 177 kier. Dąbrówka Mała Grzegorzka obsługiwać będzie stanowisko nr 2 (Katowice Plac Wolności) oraz przystanek oznaczony nr. 6 (Mikołowska Sąd); nr 662 linia skrócona do placu Wolności; komunikacja z rejonem ul. Jagiellońskiej zapewniona zostanie przez linię nr 900; nr 906 kier. Giszowiec (Kolista Pętla) przystankiem początkowym i końcowym będzie Piotra Skargi. ze stanowiska nr 2 na pl. Szewczyka: nr 115 kier. Obroki MPGK nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz przystanek oznaczony nr. 10 (Katowice nr 120 kier. Szczygłowice Kopalnia obsługiwać będzie stanowisko nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz przystanek oznaczony nr. 10 (Katowice nr 130 kier. Halemba Pętla nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz przystanek oznaczony nr. 10 (Katowice nr 177 kier. Halemba Pętla obsługiwać będzie stanowisko nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz przystanek nr 10 (Katowice nr 193 kier. Osiedle Witosa Kossutha obsługiwać będzie stanowisko nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz przystanek nr 10 (Katowice nr 615 kier. Osiedle Witosa Kossutha obsługiwać będzie stanowisko nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz przystanek oznaczony nr. 10 (Katowice nr 632 kier. Chorzów Gwarecka obsługiwać będzie stanowisko nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz przystanek oznaczony nr. 10 (Katowice nr 675 kier. Obroki Elkop nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz przystanek oznaczony nr. 10 (Katowice nr 880 kier. Bykowina Grzegorzka obsługiwać będzie stanowisko nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz przystanek oznaczony nr. 10 (Katowice Mikołowska). ze stanowiska nr 5 na pl. Szewczyka: nr 193 kier. Wełnowiec Park Przemysłowy obsługiwać będzie stanowisko nr 2 (Katowice Plac Wolności) oraz stanowisko nr 6 (Katowice Mikołowska Sąd); nr 296 kier. Węzłowiec Pętla nr 2 (Katowice Plac Wolności) oraz nr 6 (Katowice Mikołowska Sąd). ze stanowiska nr 8 na pl. Szewczyka: nr 653 kier. Reta Auchan obsługiwać będzie przystanek nr 8 (Katowice Kopernika Dworzec) oraz nr 10 (Katowice nr 688 kier. Tychy Grota- Roweckiego trasa autobusu zostanie skrócona do pętli na Brynowie (przystankiem Fot. NEINVER Polska Zamknięcie placu Szewczyka w Katowicach początkowym i końcowym dla linii będzie stanowisko nr 15). ze stanowiska nr 9 na pl. Szewczyka: nr 9 linia okrężna kier. Ochojec Szpital obsługiwać będzie stanowisko nr 1 (Katowice pl. Wolności) oraz nr 10 (Katowice nr 11 kier. Piotrowice Pętla nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz nr 10 (Katowice nr 297 kier. Piotrowice Osiedle nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz nr 10 (Katowice nr 689 kier. Murcki Szyb Stanisław obsługiwać będzie stanowisko nr 8 (Katowice Kopernika Dworzec) oraz nr 10 (Katowice nr 804 kier. Piotrowice Osiedle trasa autobusu zostanie skrócona do pętli na Brynowie (przystankiem początkowym i końcowym dla linii będzie stanowisko nr 16). ze stanowiska nr 10 na pl. Szewczyka: nr 10 kier. Ochojec obsługiwać będzie stanowisko nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz stanowisko nr 10 (Katowice nr 12 kier. Ligota Akademiki nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz stanowisko nr 10 (Katowice nr 13 kier. Bykowina Grzegorzka trasa autobusu zostanie skrócona do pętli na Brynowie (autobus będzie obsługiwał stanowiska nr 12 i 15); nr 37 kier. Mikołów Dworzec PKP obsługiwać będzie stanowisko nr 8 (Katowice Kopernika Dworzec) oraz stanowisko nr 10 (Katowice nr 46 kier. Ligota Zadole obsługiwać będzie stanowisko nr 8 (Katowice Kopernika Dworzec) oraz nr 10 (Katowice nr 48 kier. Chorzów pl. Hutników obsługiwać będzie stanowisko nr 8 (Katowice Kopernika Dworzec) oraz nr 10 (Katowice nr 154 kier. Ligota Akademiki nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz nr 10 (Katowice nr 296 kier. Ochojec Szpital nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz nr 10 (Katowice nr 657 kier. Panewniki Owsiana obsługiwać będzie stanowisko nr 1 (Katowice Plac Wolności) oraz nr 10 (Katowice nr 812 kier. Ligota Akademiki trasa autobusu zostanie skrócona do pętli na Brynowie (przystankiem początkowym i końcowym dla linii będzie stanowisko nr 15); nr 912 kier. Ligota Akademiki nr 5 (Katowice Andrzeja Dworzec) oraz nr 10 (Katowice nr 905 kier. Mikołów Dworzec PKP przystankiem początkowym i końcowym będzie Katowice Stawowa. ze stanowiska nr 11 na pl. Szewczyka: nr 0 linia skrócona do placu Wolności; komunikacja z rejonem ul. Jagiellońskiej zapewniona zostanie przez linię nr 900; UWAGA! WAŻNE! Do kontynuowania jazdy uprawniać będzie bilet skasowany w pojeździe, w którym podróż została rozpoczęta, w przypadku przesiadki: z linii autobusowych nr 13, 688, 804 i 812 na linie tramwajowe kursujące na odcinku Katowice Brynów Pętla Katowice Rondo, z linii tramwajowych kursujących na odcinku Katowice Rondo Katowice Brynów Pętla na linie autobusowe nr 13, 688, 804 i 812, z linii autobusowych 0, 10, 43, 50, 110, 133 i 170 na linie autobusowe 51, 674, 900 i 910, z linii autobusowych 51, 674, 900 i 910 na linie autobusowe 0, 10, 43, 50, 110, 133 i 170. dodatkowo w tramwajach kursujących na odcinkach Katowice Brynów Pętla Katowice Rondo i Katowice Rynek Katowice Plac Wolności honorowane będą miesięczne bilety autobusowe. nr 10 linia skrócona do placu Wolności. Komunikacja z rejonem ul. Jagiellońskiej zapewniona zostanie przez linię nr 900; nr 12 kier. Giszowiec obsługiwać będzie stanowisko nr 11 (Katowice Drzymały) nr 50 linia skrócona do placu Wolności; komunikacja z rejonem ul. Jagiellońskiej zapewniona zostanie przez linię nr 900; nr 51 kier. Ligota Akademiki nr 3 (Katowice Rynek) oraz nr 4 (Katowice Konopnickiej Dworzec); nr 110 linia skrócona do placu Wolności; komunikacja z rejonem ul. Jagiellońskiej zapewniona zostanie przez linię nr 900; nr 600 kier. Katowice Klinika Okulistyczna obsługiwać będzie stanowisko nr 3 (Katowice Rynek) oraz nr 4 (Katowice Konopnickiej Dworzec); nr 672 kier. Wesoła Kopalnia nr 3 (Katowice Rynek) oraz nr 4 (Katowice Konopnickiej Dworzec); nr 910 kier. Osiedle Paderewskiego Trzy Stawy obsługiwać będzie stanowisko nr 3 (Katowice Rynek) oraz nr 4 (Katowice Konopnickiej Dworzec). Nowe linie: nr 900 obsługiwać będzie stanowiska: nr 1 (Katowice Plac Wolności), nr 6 (Katowice Mikołowska Sąd), nr 7 (Katowice Andrzeja Dworzec), nr 8 (Katowice Kopernika Dworzec), nr 9 (Katowice Plac Miarki) i nr 11 (Katowice Drzymały); nr 910 obsługiwać będzie stanowiska nr 3 (Katowice Rynek) oraz nr 4 (Katowice Konopnickiej Dworzec).

6 6 szlaki 7-8/2010 TAKIE BYŁY POCZĄTKI Najpierw wynaleziono koło Nie, nie od parowozu. Wodne. Najkrócej mówiąc dzisiejsze Katowice powstały z kilkunastu osad rolniczych i rzemieślniczych (które dziś stanowią dzielnice miasta). Bardzo wcześnie, bo już w XIV wieku, rozpoczęto na tym terenie wytapianie w dymarkach żelaza z rud darniowych. Obok dymarki lub fryszerki budowano kuźnię: młot do przekuwania żeliwa, urządzenie do wyciągania drutu, walcarki do blachy, nożyce. Wszystko napędzane było kołem wodnym i stanowiło już profesjonalny zakład metalurgiczny. Takie koło wodne (napędzane wątłym nurtem Rawy) trafiło do herbu Katowic. Usytuowana nad brzegiem Rawy Kuźnica Bogucka została wspomniana po raz pierwszy w 1397 roku i był to jeden z najstarszych zakładów tego typu w Polsce. Do wytapiania żeliwa niezbędny był węgiel, ale nie kopalny, kamienny (to znacznie późniejsze czasy), lecz drzewny. Stąd potrzeba kolejnych kół, tym razem drewnianych, wozowych, na których transportowano drewno, a potem gotowe wyroby. Drewno było. Nie na darmo najstarsza dzielnica Katowic nosi nazwę Dąb. Potrzebne były drogi, bo Rawa i inne tutejsze strumienie, spiętrzone dla napędu kuźnic, nie nadawały się do spławiania większej ilości towarów. Ślad drogi, równoległej do Rawy i łączącej poszczególne osady nad rzeką pozostał do dziś, w postaci ciągu ulic 1 Maja, Warszawskiej, 3 Maja i Gliwickiej. Fot. Paweł Wieczorek Ceglana wieża ciśnień, która stoi między peronami Stoi na stacji lokomotywa... Ba, ale na jakiej stacji? Jeśli w internetowym rozkładzie jazdy PKP wpiszemy, że chcemy jechać z Katowic, program wskaże błąd. Trzeba uściślić nazwę. Może być Ligota, Szopienice i jeszcze osiem innych katowickich stacji, wśród nich Katowice. Wiemy już zatem, że lokomotywa nie może stać na stacji Katowice, a co najwyżej na stacji Katowice. Mądrzy inaczej programiści PKP chyba trochę bezmyślnie podsuwają nam tym samym pomysł, że w centrum Katowic jest więcej dworców. I słusznie. Kolejowe miasta początki Około 1580 roku kuźnik bogucki Andrzej założył na swoim gruncie wieś zagrodniczą Katowice, wzmiankowaną w protokole wizytacji parafii boguckiej z 1598 roku jako villa nova nowa wieś. Żeby wieś przekształciła się w miasto, potrzebna była pierwsza linia kolejowa, dzięki której można było zintensyfikować transport wytworzonych towarów. Połączenie kolejowe Wrocławia z Mysłowicami (przez Katowice), dokonało się 3 października 1846 roku, dzięki Towarzystwu Kolei Górnośląskiej. Dalej na wschód było już gorzej, bo w mysłowickim Trójkącie Trzech Cesarzy znajdowała się granica. Rozplątywanie mysłowickiego węzła kolejowego (utrudnione dodatkowo tym, że w Cesarstwie Rosyjskim obowiązywał inny roz- staw szyn), trwało ponad rok, ale w rezultacie Katowice uzyskały połączenie drogą żelazną z Berlinem na zachodzie, Wiedniem na południu, Krakowem i Lwowem na wschodzie i Warszawą na północy. Szybko rosła liczba ludności, ukształtowało się centrum miasta, w czym wielkie zasługi po- łożył ród Thiele-Wincklerów oraz dyrektor ich dóbr, a zarazem architekt Friedrich Grundmann. Nieprzypadkowo owo centrum zajmowało tereny pomiędzy Rawą i ulicą łączącą Mysłowice z Gliwicami a torami kolejowymi. Związek prosty: w 1847 roku stanęła na stacji w Katowicach pierwsza lokomotywa, a 11 września 1865 roku Wilhelm Hohenzollern, z Bożej Łaski król Prus i późniejszy cesarz Niemiec, nadał Katowicom prawa miejskie. Dworce Z nimi był zawsze problem. Pierwsza stacja Katowice składała się właściwie z dwóch skromnej pasażerskiej, mniej więcej przy dzisiejszej ulicy Dworcowej, i znacznie większej towarowej, tam, gdzie stoi dziś wysoka ceglana wieża ciśnień między peronami. Transport towarów był oczywiście ważniejszy niż pasażerski, wymagał licznych składów kolejowych i bocznic załadunkowych. Jeszcze za Niemca, w latach , wzniesiono secesyjny dworzec kolejowy. Dziś zaniedbany i zniszczony, jest przecież cennym, choć niedocenianym zabytkiem swojej epoki. Pod koniec lat 50. XX wieku uznano, że stary dworzec jest za mały i podjęto decyzję o budowie nowego, wyburzając przy okazji cały kwartał zabytkowych kamienic między ulicą Młyńską, Stawową a 3 Maja. Ogłoszono konkurs, który w 1959 roku wygrał zespół architektów w składzie: W. Kłyszewski, J. Mokrzyński i E. Wierzbicki. Budowa przeciągnęła się aż do 1972 roku, a efekt, jaki jest, każdy widzi. Teraz czekamy, co dalej... Paweł Wieczorek UŚMIECHNIJ SIĘ Pani pyta na lekcji religii, kto chce iść do nieba. Wszyscy podnieśli rękę, oprócz Jasia. Jasiu, dlaczego nie chcesz iść do nieba? Bo obiecałem tacie, że wrócę od razu ze szkoły do domu. Halo, taxi? Tak. Czy zawieziecie mnie do stolicy Niemiec? Oszalał pan?! Wie pan, jak daleko leży Berlin?! Berlin... Sześć liter... Pasuje! Konduktor zatrzymał pasażera jadącego bez biletu: Proszę pana powiada konduktor pasażer w pociągu musi przestrzegać dwóch zasad musi mieć ważny bilet i nie wolno mu przekupić konduktora. Tę pierwszą zasadę już pan złamał... Zajączek otwiera sklep, przychodzi do niego wilk i mówi: Poproszę kilogram powietrza. Zajączek cwany, wziął słoik, przeleciał się po sklepie i dał wilkowi. Następnego dnia wilk znów przyszedł i powiedział: Poproszę 2 kilogramy niczego. Zajączek poszedł z wilkiem do ciemnej piwnicy i powiedział: Co pan widzi? Nic. To proszę wziąć sobie 2 kilo i zapraszam do kasy. U pewnego fotografa z poczytnego czasopisma zamówiono serię zdjęć wielkiego pożaru lasu. Ustalono, że na lotnisku będzie czekał na niego samolot, który zabierze go nad płonący las. Fotograf stawił się o ustalonej porze na lotnisku, gdzie rzeczywiście czekała na niego mała Cessna. Wrzucił więc do środka swój sprzęt, zajął miejsce i wykrzyknął: No to lecimy!. Samolocik podkołował pod wiatr, wystartował i po chwili byli już w powietrzu, choć lecieli jakby nieco chwiejnie. Leć nad północną granicą ognia powiedział fotograf. I zrób parę okrążeń na małej wysokości. Po co? spytał pilot lekko zdenerwowanym głosem. Bo muszę zrobić zdjęcia! Jestem fotografem i płacą mi za robienie zdjęć! odparł nieco zirytowany fotograf. Po krótkiej pauzie pilot zapytał: Chcesz powiedzieć, że ty nie jesteś instruktorem latania?! Kupiłem sobie wczoraj antyradar. I jak? Zorientowałem się, że ma homologację drogówki... Jak to?! Jakieś trzysta metrów przed ich zasadzką zaczął gadać: Szykuj pieniądze! Szykuj pieniądze!. Ostatnio pojawiła się możliwość płacenia komórką za przejazd pociągiem do Wołomina. Jeden przejazd jedna komórka. Dworzec kolejowy, do informacji podchodzi podróżny i pyta: O której odjeżdża pociąg do Warszawy? Nie wiem. Ale jak to? Pani jest informacja, pani powinna mnie poinformować! Więc pana informuję, że nie wiem.

7 szlaki 7-8/ INFORMATOR Wakacje letnie 2010 w Wtym czasie zwiększona zostanie również oferta przewozowa na trasach w rejonie ośrodków wypoczynkowych i kąpielisk oraz umożliwiona będzie podróż zabytkowym tramwajem. Linia tramwajowa nr 2: w niedziele i święta obsługa zabytkowym tramwajem na trasie Brynów Pętla Chorzów Stadion Śląski. Na linii obowiązuje obsługa konduktorska. Linia 98 w soboty, niedziele i święta obsługiwać będzie dodatkowo przystanek Maciejkowice Dolina Górnika w Chorzowie. Na linii 175 w niedziele i święta zwiększona zostaje pojemność taboru (obsługa Pogorii I w Dąbrowie Górniczej). Linia 221 codziennie kursuje na trasie wydłużonej do przystanku Szczakowa Ośrodek Sosina w Jaworznie. Uruchomiona zostaje linia 650 w Gliwicach, na trasie Gliwice Plac Piastów Czechowice Kąpielisko, kursująca w soboty, niedziele i święta. Uruchomiona zostaje linia 659 w Zabrzu, na trasie okrężnej Zabrze Goethego pl. Słowiański Kondratowicza Maciejów Kąpieli- Fot. Marek Piekara Komunikacyjny Związek Komunalny GOP informuje, że w dniach od 26 czerwca do 31 sierpnia 2010 roku na liniach tramwajowych i autobusowych obowiązywać będą rozkłady jazdy ważne w okresie wakacji. sko Makro Al. Korfantego Curie-Skłodowskiej Zabrze Goethego, kursująca codziennie. Uruchomiona zostaje linia 716 w Dąbrowie Górniczej na trasie Osiedle Mydlice Pętla Korzeniec Kopalnia Piasku (obsługa Parku Zielona oraz Pogorii III), kursująca codziennie. szlaki@kzkgop.com.pl Uruchomiona zostaje linia minibusowa 919 w Radzionkowie na dwóch trasach okrężnych: Radzionków Kąpielisko Miejskie (ul. Zejera) Kościół św. Wojciecha Norwida Knosały Kąpie lisko Miejskie oraz na trasie Radzionków Kąpielisko Miejskie (ul. Zejera) Rynek (pl. Letochów) Targowisko Rojca Lotników Rojca Sikorskiego Rojca Nieznanego Żołnierza Rojca Dworzec PKP Rynek (pl. Letochów) Radzionków Kąpielisko Miejskie, kursująca codziennie. Jednocześnie, z uwagi na zmniejszone zapotrzebowanie, na innych liniach tramwajowych i autobusowych wprowadzone zostają następujące zmiany lub ograniczenia: Całkowicie zawieszone zostaje kursowanie linii tramwajowej 35 (tylko w dni robocze) oraz autobusowych 102, 235, 237, 615, 618, 648, 812, 818, 932 i 952. Na liniach tramwajowej nr 28 oraz autobusowych nr 2, 8, 11, 24, 51, 57, 58, 61, 66, 77, 81, 96, 99, 104, 107, 111, 127, 144, 146, 149, 154, 155, 156, 164, 176, 188, 196, 212, 219, 227, 230, 236, 255, 269, 619, 676, 677, 708, 710, 721, 722, 788, 804, 805, 830, 831, 850, 880, 911, 912, 931, 936, 953, 995 i 998 obowiązywać będą rozkłady jazdy oznaczone jako ważne w okresie wakacji letnich (nie ujęto linii, na których nastąpiły tylko zamiany taboru). NAPISZ DO NAS! PRAWO DO ULGI Witam serdecznie! Mam następujące pytanie: czy osoby będące rencistami (pobierające rentę rodzinną) mają prawo do biletów ulgowych jednorazowych i miesięcznych? Z góry dziękuję za odpowiedź! Pozdrawiam, Paulina W. Szanowna Pani! Ulga dla pobierających rentę rodzinną przysługuje osobom mającym orzeczoną całkowitą bądź częściową niezdolność do pracy, na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej ZUS oraz wdowom/wdowcom, którzy ukończyli 50. rok życia. Z poważaniem Wydział Sprzedaży OPŁATA ZA WÓZEK Dzień dobry! Mam pytanie: czy za przejazd autobusem z dwuletnim dzieckiem i wózkiem potrzebny jest bilet? Otrzymałam odpowiedź od kierowcy, że na wózek dziecięcy i dziecko nie jest potrzebny. Proszę o odpowiedź, do jakiego wieku dziecko może jeździć bezpłatnie i jaki jest potrzebny na to dokument, bo obecnie w dowodzie dziecko nie jest wpisywane. Pasażerka Szanowna Pani! W 3, zatytułowanym Przejazdy bezpłatne, w pkt. 3 Taryfy przewozu osób i bagażu czytamy, że dzieci do 4. roku życia, tj. do dnia 4. rocznicy urodzin, wraz z wózkiem, są uprawnione do bezpłatnej podróży środkami komunikacji miejskiej, na podstawie oświadczenia osoby opiekującej się dzieckiem w czasie podróży. Z poważaniem Wydział Sprzedaży NIECZYTELNY KOD KASOWNIKA Witam! Czy muszę kasować ponownie bilet w innym kasowniku, jeśli kod kasujący na nim jest słabo widoczny (prawie brak tuszu, ale widać, że został skasowany) albo jest rozmazany i jest nieczytelny? Czy kasować bilet ponownie w innym kasowniku i ryzykować stwierdzenie kontrolera, że bilet jest nieważny, bo został skasowany więcej niż jeden raz? Czy też nie kasować i ryzykować stwierdzenie kontrolera, że bilet nie został skasowany, bo brak na nim kodu kasującego? Regulamin przewozu osób i bagażu mówi tylko o przypadku braku kodu: W razie braku kodu kasującego na bilecie należy udać się do innego kasownika (...) oraz (...) pasażer zobowiązany jest do sprawdzenia prawidłowości skasowania. Z wyrazami szacunku Adam W. Szanowny Panie! Jeżeli kod kasownika jest słabo widoczny, należy udać się do kierowcy w celu potwierdzenia skasowania biletu w tym pojeździe, zgodnie z Taryfą 8 pkt 2, w którym czytamy: Kasując bilet jednorazowy, pasażer zobowiązany jest do sprawdzenia prawidłowości skasowania. W szczególności zabrania się kasowania biletu więcej razy niż to wynika z jego typu. W razie braku kodu kasującego na bilecie należy udać się do innego kasownika lub do kierującego pojazdem celem właściwego oznaczenia ważności biletu. Z poważaniem Wydział Sprzedaży UCZYNNY KIEROWCA Chcieliśmy, wraz z moim niepełnosprawnym kolegą, bardzo, ale to bardzo serdecznie podziękować i pochwalić Pana kierowcę z linii 26 (numer autobusu 062), który wiózł nas na trasie Sosnowiec Dworzec PKP Mysłowice Kościół. Często jeździmy autobusami niskopodłogowymi, przystosowanymi do przewozu niepełnosprawnych. Ale pierwszy raz trafiliśmy na tak sympatycznego i konkretnego kierowcę, który bez najmniejszych problemów otworzył podest, pomógł wjechać, dodatkowo zapytał, czy nie ma przeciwwskazań do zapinania pasami i już przy wsiadaniu ustaliśmy, na którym przystanku końcowym będziemy wysiadali. Jeszcze raz bardzo dziękujemy Panu kierowcy za uprzejmość i pomoc, jednocześnie wysyłając ten list do z pochwałą dla tak profesjonalnego i miłego pracownika. Pozdrawiam, Magda PROWIZJA OD BILETÓW? Witam! Czy istnieje gdzieś możliwość zakupu większej ilości biletów, np. 20 szt., po niższej cenie, czy też wyłącznie detalicznie w kioskach itp.? Dodam również, iż nie prowadzę działalności gospodarczej, jestem studentem. Jeśli taka możliwość jest, proszę o informację, w jaki sposób się to dzieje. Bardzo dziękuję! Pozdrawiam, Samuel G. Drogi Panie! Uprzejmie informujemy, że nie ma możliwości zakupu biletów z prowizją. Z poważaniem Wydział Sprzedaży

8 8 szlaki 7-8/2010 NA SZLAKACH Z Fot. Paweł Wieczorek Największe w Polsce Planetarium oraz pomnik Mikołaja Kopernika Aleja kwiatowa z pomnikiem tańczących fok Spadek po Jorgu Fot. pl.wikipedia.org Zabytkowa główna brama ZOO Fot. pl.wikipedia.org Fot. Paweł Wieczorek Fot. Paweł Wieczorek Jak podają wiarygodne źródła: z inicjatywy społeczeństwa Śląska na początku lat 50. XX wieku władza ludowa rozpoczęła budowę Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku. Wybrano teren w trójkącie między Katowicami, Chorzowem i Siemianowicami Śląskimi, zdegradowany ekologicznie, pokryty hałdami, zapadliskami, bagnami i wysypiskami odpadów. Chyba mało kto wierzył wówczas, że ten poprzemysłowy wrzód w środku aglomeracji katowickiej stanie się parkiem, i to jednym z największych na świecie. Wejście do Wesołego Miasteczka, parku rozrywki nie tylko dla dzieci i młodzieży Park ma około 600 hektarów terenu. W tamtych zaprzeszłych już dla nas czasach w powstanie parku na pewno wierzył szef Komitetu Budowy Parku, a zarazem ówczesny wiceprzewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Jerzy Ziętek, przez wielbicieli nazywany Starym Jorgiem. Nowy Jork ma swój Central Park na Manhattanie, Stary Jorg WPKiW swojego imienia. Większy... W kotlinie dinozaurów można podziwiać wykonane z betonu naturalnej wielkości modele gadów z epoki jurajskiej 60 lat później Dziś, po sześćdziesięciu latach, wrażenia się odwróciły. Trudno uwierzyć, że ten piękny obszar zieleni, bogaty w liczne atrakcje dla dzieci i młodzieży od roku do stu lat, był kiedyś monstrualnym śmietniskiem. Wyrosły stare drzewa szlachetnych gatunków, rabaty kwiatowe, rozległe trawniki i lustra wodne, choć niektóre części parku pozostawiono w stanie przypominającym zwykły, dziki las. Oprócz rekultywacji terenów zielonych wybudowano liczne obiekty sportowe i rekreacyjne, w tym wiele bezprecedensowych w kraju. W malowniczych zakątkach powstały restauracje i kafejki, mnożące się szczególnie szybko w ostatnich latach. Park zaprojektowano zgodnie z ukształtowaniem terenu. W niższej, południowej części, równoległej do katowickiego Osiedla Tysiąclecia, trasy tramwajowej i samochodowej wiodącej do centrum Chorzowa, powstały obiekty wymagające płaskiej powierzchni. Tu znajduje się Wesołe Miasteczko (oczywiście największy tego typu obiekt w Polsce), a w nim również największy diabelski młyn, liczne karuzele, Sky Flyer, a ostatnio rollercoaster z dwoma pętlami, sprowadzony z Anglii. Nie są to urządzenia najnowocześniejsze, na miarę Disneylandu czy parków tematycznych, ale i tak o tej porze roku trzeba stać w długich kolejkach do proponowanych atrakcji. Dalej na zachód rozmieszczono m.in. Pole Marsowe, stawy, oś wodną, kanał regatowy i ogrody, barwne i pachnące, zwłaszcza latem. Z daleka widać dźwigi budujące nowy Stadion Narodowy w miejscu przestarzałego Stadionu Śląskiego. W wakacyjne upalne dni niesłabnącym powodzeniem cieszy się zespół basenów kąpielisko Fala, nazwane tak od największego basenu z urządzeniem wytwarzającym sztuczne falowanie wody. Jeśli wysiądziemy z tramwaju na przystanku ZOO i przejdziemy obok charakterystycznej, stylizowanej żyrafy, barwna aleja kwiatowa z pomnikiem tańczących fok zaprowadzi nas do głównej bramy ogrodu zoologicznego. Ta brama to jedyny prawdziwy zabytek w parku pochodzi ze Śląskiego Wersalu, monumentalnego pałacu księcia Donnersmarcka w Świerklańcu. Śląskie ZOO, jedno z najmłodszych w Polsce, zajmuje powierzchnię 49 ha i leży w środku parku, już na terenie wznoszącym się tarasowo ku górze. Zamieszkuje tam około 400 gatunków zwierząt. W 1975 roku w Śląskim Ogrodzie Zoologicznym, w naturalnej dolince, powstała kotlina dinozaurów, w której podziwiać można wykonane z betonu naturalnej wielkości modele gadów z epoki jurajskiej, zrekonstruowane na podstawie wykopalisk. Planetarium i obserwatorium astronomiczne W najwyższej partii parku otwarto w grudniu 1955 roku największe w Polsce Planetarium im. Mikołaja Kopernika. Kopuła o wysokości 23 metrów stanowi ekran sztucznego nieba, które podziwiać może jednocześnie 400 osób. Przed budynkiem ustawiono pomnik Kopernika z białego piaskowca. W tym samym zespole budynków zaplanowano też obserwatorium astronomiczne z największym (oczywiście!) w kraju teleskopem o 30-centymetrowym obiektywie. Po co? Nie wiadomo. Kiedy obiekt powstawał, niebo nad Górnym Śląskiem było tak zanieczyszczone pyłami przemysłowymi, że o jakichkolwiek naukowych obserwacjach ciał niebieskich można było zapomnieć. Kopernik na pomniku swym piaskowcowym okiem widział pewnie lepiej, a przynajmniej nie gorzej. No, ale pasja bicia rekordów za wszelką cenę dominowała nad rozsądkiem. Podobnym nonsensem była budowa (dziś nieczynnej) najdłuższej na świecie nizinnej kolejki linowej, popularnej Elki. Częścią WPKiW jest także, opisywany już na tych łamach, skansen wiejskiego budownictwa górnośląskiego. Paweł Wieczorek

9

10

11

12