Nowa perspektywa finansowa UE dla mikroprzedsiębiorstw na wsi. Środki zwrotne

Transkrypt

1 Nowa perspektywa finansowa UE dla mikroprzedsiębiorstw na wsi. Środki zwrotne Jesteś przedsiębiorcą, chcesz rozwijać działalność gospodarczą, ale brakuje Ci środków? W takiej sytuacji ratunkiem dla Twojej firmy może być wsparcie zwrotne współfinansowane z środków europejskich. Zapraszamy do zapoznania się z kompendium wiedzy na ten temat. Mamy nadzieję, że poradnik będzie pomocny w skutecznym pozyskaniu wsparcia finansowego na rozwój firmy. Wstęp Brak własnych środków finansowych i utrudniony dostęp do finansowania zewnętrznego to problem wielu polskich firm. Dotyczy to zwłaszcza firm rozpoczynających działalność czy mikrofirm. Brak historii kredytowej, majątek niewystarczający do zabezpieczenia kredytu utrudnia pozyskanie wsparcia w banku. Może być także przeszkodą w dostępie do dotacji, czyli wsparcia bezzwrotnego. W dłuższej perspektywie sytuacja taka może hamować rozwój inwestycji i skutecznego konkurowania na rynku. Mikro, małe i średnie firmy tj. blisko 99,8 proc. wszystkich firm w Polsce, mogą liczyć na duże wsparcie ze środków unijnych na lata Polsce przyznano budżet w wysokości 82,5 mld euro, którego głównymi odbiorcami będą właśnie przedsiębiorcy. Dotychczas fundusze europejskie cieszyły się dużym zainteresowaniem polskich przedsiębiorców. Firmy korzystały ze wsparcia finansowego na inwestycje, wdrażanie innowacji, usługi rozwojowe (szkolenia, doradztwo), promocję czy też podejmowanie współpracy gospodarczej na rynkach zagranicznych. Udzielane wsparcie ze środków Unii Europejskiej miało głównie charakter wsparcia bezzwrotnego czyli dotacji. Pozyskanych pieniędzy nie trzeba było zwracać do instytucji, która je przyznała, o ile wypełnione zostały warunki umowy. I to właśnie czyniło je atrakcyjnym. Zaledwie ułamek procentu trafił do beneficjentów jako tzw. instrumenty zwrotne: pożyczki, gwarancje, poręczenia. W latach tego rodzaju wsparcia będzie znacznie więcej. Komisja Europejska zaleca, żeby nawet do 10% całości środków przeznaczyć na instrumenty zwrotne. Co różni wsparcie zwrotne od wsparcia bezzwrotnego ze środków UE? W latach beneficjenci unijnej pomocy, w tym przedsiębiorcy, mogą korzystać z dwóch form wsparcia: finansowania bezzwrotnego i zwrotnego. Podstawowe różnice

2 między obydwiema formami wsparcia dotyczą takich kwestii, jak: zwrotność środków, rodzaj podmiotu ubiegającego się o wsparcie, wpływ na warunki konkurencji, efektywność ekonomiczna wykorzystania danego źródła finansowania. Finansowanie bezzwrotne Finansowanie bezzwrotne oparte jest na mechanizmie dotacyjnym. Dotacja - to nieodpłatna i bezzwrotna pomoc finansowa udzielana określonym podmiotom na realizację ich zadań. Dotacja jest atrakcyjną formą wsparcia, jednak żeby z niej skorzystać należy spełnić szereg wymagań i przejść określoną, często długotrwałą procedurę. Wymaga to szczególnego zaangażowania ze strony przedsiębiorcy (czasem także jego pracowników/ współpracowników). Należy dokładnie zaplanować cały projekt: zadania do realizacji, harmonogram prac, budżet. Konieczne jest skompletowanie pełnej dokumentacji, wypełnienie licznych formalności. Na decyzję w sprawie środków trzeba czekać. Zawsze też trzeba liczyć się z odmową. We wsparciu dotacyjnym największym minusem jest ograniczona pula środków, która dość szybko się wyczerpuje. Procedura oceny złożonej dokumentacji może być długa, gdyż na niektóre konkursy wpływa kilkaset wniosków. Należy liczyć się z ewentualnością nieotrzymania dofinansowania oraz z długim okresem czekania na decyzję. Otrzymanie dotacji przez firmę nie kończy procedury dotacyjnej. Przy realizacji projektu należy przestrzegać ściśle wcześniej założonych celów. Pamiętać należy także o tym, że z dotacji nie można sfinansować całej inwestycji. Przedsiębiorca musi dysponować własnymi środkami finansowymi na potrzeby zabezpieczenia wkładu własnego, a często także na realizację całego projektu. Wymagany własny wkład finansowy przekraczać może nawet połowę wartości inwestycji. Finansowanie zwrotne Finansowanie zwrotne odnosi się do produktów finansowych oferowanych na preferencyjnych warunkach przez pośredników finansowych: banki, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe. Są to przede wszystkim pożyczki lub kredyty, poręczenia, produkty kapitałowe/wejścia kapitałowe (seed capital czy venture capital) współfinansowane ze środków europejskich. Ich charakterystyczną cechą jest odnawialność dla kolejnych wnioskodawców. Otrzymane środki są przez firmę zwracane, a następnie ponownie oferowane przez pośrednika innym podmiotom. Preferencyjność wsparcia polega na tym, że: finansowanie jest dostępne wg uproszczonych procedur; finansowanie jest dostępne w całej Polsce; instrumenty finansowe nie są objęte statusem i obciążeniami pomocy publicznej;

3 gwarancje oferowane w ramach programów są bezpłatne lub bardzo tanie; od przedsiębiorcy nie jest wymagane zabezpieczenie (lub jest wymagane niższe niż w wypadku środków komercyjnych); od przedsiębiorcy nie jest wymagany wkład własny (lub jest wymagany niższy niż w wypadku środków komercyjnych); występuje obniżka marży; okres wsparcia może być wydłużony (w porównaniu do finansowania na zasadach komercyjnych); dostępny jest duży wybór i szeroka gama form finansowania, w tym finansowanie obrotowe. W ramach aktualnej oferty instrumentów finansowych programów UE polscy przedsiębiorcy mogą liczyć w szczególności na preferencyjne: kredyty i pożyczki inwestycyjne, kredyty i pożyczki obrotowe, kredyty i pożyczki na zakup środków transportu, kredyty i pożyczki dla firm rozpoczynających działalność, kredyty i pożyczki hipoteczne, kredyty Europejskiego Banku Inwestycyjnego, kredyty na finansowanie kontraktów, poręczenia kredytowe, poręczenia dla firm mikro i start up, poręczenia dla innowacji, leasing dla firm rozpoczynających działalność, leasing dla firm innowacyjnych. Uwaga: Celem instrumentów finansowych nie jest zastępowanie oferty finansowej instytucji rynkowych (banki, firmy ubezpieczeniowe lub leasingowe itp.). Instrumenty te służą wypełnieniu luki finansowej na rynku (brak równowagi między popytem na środki finansowe a ich podażą) poprzez dostarczenie środków finansowych dla tych podmiotów, których potrzeb inwestycyjnych nie może zaspokoić rynek. Jeśli nie dotacja to może Anioł?

4 Trzeba pamiętać, że w obecnej perspektywie finansowej na lata w wielu wypadkach nie będzie możliwe pozyskanie dotacji na określony cel, a jedynie oferowane będzie wsparcie w formie preferencyjnych instrumentów finansowych. Wachlarz wsparcia jest bardzo szeroki. W związku z tym przedsiębiorca, który ma zamiar skorzystać ze zwrotnego wsparcia unijnego musi dokonać wyboru formy finansowania. Wymaga to analizy potrzeb i kondycji finansowej firmy, ale także zapoznania się z dostępnością środków w ramach poszczególnych unijnych programów operacyjnych. Nie bez znaczenia jest lepsze zrozumienie istoty poszczególnych form wsparcia. 1. Pożyczka Pożyczka zgodnie z prawem cywilnym to umowa lub operacja, zawierana między dwoma stronami (pożyczkodawcą i pożyczkobiorcą). Pożyczkodawca przekazuje środki pieniężne lub określony przedmiot pożyczkobiorcy, a ten zobowiązuje zwrócić je w określonym czasie. Pożyczka może być udzielana zarówno przez osoby fizyczne jak i instytucje. Przy udzielaniu pożyczki nie musi być jasno określony cel, na jaki mają być przeznaczone środki finansowe. Pożyczać można dowolną kwotę, jednak powyżej 500 zł każda umowa pożyczkowa powinna być zawierana na piśmie. Pożyczka unijna z oczywistych względów jest mniej korzystna pod względem finansowym niż dotacja. Stanowi ona instrument zwrotny, do tego często oprocentowany. Pożyczka unijna jest jednak w porównaniu do dotacji łatwiej dostępna. Proces starania się o pieniądze jest prosty. Formalności ograniczone są do niezbędnego minimum. Można liczyć na bezpłatną pomoc doradcy przy wypełnianiu wymaganych dokumentów. Niskie oprocentowanie i brak prowizji (lub niska prowizja) to kolejne atuty. Plusem jest także to, że środki mogą być przeznaczane na różne cele projektowe. Poza tym przedsiębiorca nie musi się obawiać, że przegapi jakiś termin, ponieważ nabór wniosków jest prowadzony w trybie ciągłym. Słabą stroną tego rozwiązania jest konieczność zapewnienia zabezpieczenia (np. żyranci, gwarancje bankowe, poręczenia instytucji, blokada środków na koncie bankowym) na etapie starania się o wsparcie, a przede wszystkim konieczność zwrotu środków w określonym czasie. Żeby rozpocząć starania o pożyczkę unijną, nie trzeba spełniać żadnych większych wymagań. Pieniądze dostępne są dla osób, które zamierzają rozpocząć działalność gospodarczą i dla firm z długą historią, dla firm mikro i firm średnich. Tabela 1. Pożyczka a dotacja Europejska dotacja Europejska pożyczka

5 finansowanie bezzwrotne, objęta regułami pomocy publicznej i/lub pomocy de minimis, wymaga własnego wkładu finansowego, wypłacana w formie zaliczki i/lub refundacji poniesionych kosztów, na ściśle określone cele, długa procedura przyznawania, konieczność czekania na ogłoszenie naboru, duża ilość formalności, ograniczone budżety konkursów duża liczba podmiotów, dla których nie starcza dotacji. finansowanie zwrotne nie jest objęta regułami pomocy publicznej, może być objęta pomocą de minimis, nie wymaga wkładu własnego finansowego lub wymaga wkładu na niskim poziomie (ew. 5 20%), zróżnicowane formy wypłaty, duża swoboda wnioskodawcy w określaniu celu projektu, przyjazna, szybka procedura przyznawania, nabór ciągły, formalności ograniczone do niezbędnego minimum, warunki przyznawania korzystniejsze niż rynkowe: niższe oprocentowanie/prowizje, dostępne dla dopiero planowanych oraz zupełnie nowych firm, mniej restrykcyjne formy zabezpieczenia, akceptowane uproszczone formy księgowości stosowane przez firmy. Źródło: opracowanie własne Podobne zasady dotyczą kredytów współfinansowanych ze środków europejskich. 2. Poręczenia Poręczenie w prawie cywilnym to umowa zawierająca zobowiązanie poręczyciela wobec wierzyciela do wykonania zobowiązania dłużnika, w razie gdyby ten go nie wykonał. Celem poręczenia jest zabezpieczenie spłaty cudzego długu. Dzięki zawarciu umowy poręczenia wierzyciel zyskuje dodatkową osobę, która zapewnia, że wypełni zobowiązanie za dłużnika. Poręczyciel, jako drugi dłużnik, odpowiada wobec wierzyciela osobiście, a więc całym swoim majątkiem, zarówno teraźniejszym, jak i przyszłym. Poręczenia można uzyskać w tworzonych w tym celu funduszach poręczeniowych, współfinansowanych także ze środków europejskich. Podstawowym zadaniem funduszy poręczeń jest ułatwienie przedsiębiorcom oraz osobom rozpoczynającym działalność gospodarczą dostępu do zewnętrznego finansowania w postaci kredytów bankowych oraz pożyczek. Fundusze poręczają zobowiązania finansowe przedsiębiorcom, którzy mają zdolność kredytową, nie posiadają natomiast wymaganych przez instytucję finansującą zabezpieczeń.

6 W zależności od funduszu, poręczeniem mogą być objęte kredyty lub pożyczki przeznaczone między innymi na: rozpoczęcie lub rozszerzenie działalności, finansowanie inwestycji, finansowanie działalności gospodarczej, wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, tworzenie nowych miejsc pracy, itp. Pożyczki/poręczenia muszą być przeznaczone na finansowanie działalności gospodarczej w zakresie budowy, rozbudowy lub rozszerzania działalności gospodarczej w tym w szczególności na: realizację zasadniczych zmian procesu produkcyjnego - wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych; unowocześnienie składników majątku trwałego - zakup wyposażenia w maszyny, urządzenia, aparaty (w tym także zakup środków transportu) bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia; budowę instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii; informatyzację; dostosowanie przedsiębiorstwa do standardów i norm krajowych i unijnych; tworzenie nowych, trwałych miejsc pracy; inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju przedsiębiorstwa. 3. Fundusze kapitału zalążkowego (venture capital, seed capital) Fundusze kapitału zalążkowego, czyli fundusze kapitału podwyższonego ryzyka (np. venture capital) inwestują w firmy posiadające innowacyjny projekt. Fundusze kapitału zalążkowego są właściwym źródłem kapitału dla nowej firmy, która nie może pozyskać kredytu bankowego lub pożyczki ze względu na brak zabezpieczeń i brak historii kredytowej. Kapitał oferowany przez fundusze kapitału zalążkowego to kapitał długoterminowy (zazwyczaj 3 do 7 lat), z którego korzystanie nie jest obciążone bieżącą spłatą odsetek. Fundusze kapitału zalążkowego są interesującą propozycją dla początkujących firm. Żeby sięgnąć po te środki wystarczy dobry pomysł na biznes. Fundusz pomoże założyć firmę, opracować biznesplan i strategię działania, udostępni lokal na siedzibę i oczywiście dofinansuje rozwój nowego produktu lub usługi. W zamian obejmie nie więcej niż 50 proc. udziałów. Fundusze wspierane środkami unijnymi mogą dokonywać inwestycji w mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, które znajdują się we wczesnej fazie rozwoju prowadzonej działalności 1. Fundusze dokonują inwestycji głównie poprzez objęcie udziałów lub akcji finansowanej spółki. 4. Anioły biznesu 1 Przedsiębiorstwa we wczesnej fazie rozwoju firmy, które opracowują nowy produkt lub usługę albo sprzedają ten produkt lub usługę w niewielkiej skali nie przynoszącej jeszcze zysków.

7 Anioły biznesu to prywatni inwestorzy, którzy wspierają wybrane małe i średnie przedsiębiorstwa, głównie w początkowej fazie ich działalności (start-up). Przekazują im swoją wiedzę, doświadczenie, oraz środki finansowe. W zamian mogą otrzymywać część zysków przedsiębiorstwa. Niektórzy inwestorzy działają też na zasadach non profit. Fundusze europejskie przewidują także instrumenty łączące prywatne inwestycje aniołów biznesu z pożyczkami ze środków publicznych. Oferta preferencyjnego finansowania zwrotnego dla MMŚP w latach Komisja Europejska w perspektywie kładzie duży nacisk na wykorzystanie pozadotacyjnych form wsparcia. Ostatecznym celem jest rezygnacja z tradycyjnego bezzwrotnego systemu dotacji. Oznacza to, że wkrótce pomoc unijna dla mikro, małych i średnich firm oparta będzie o pożyczki i poręczenia. Komisja Europejska dopuszcza wspieranie w ten sposób niemal każdego obszaru działania, wpisanego w każdy program ramowy czy operacyjny współfinansowany ze środków europejskich. W latach za pomocą pożyczek i poręczeń mogą być finansowane przede wszystkim inwestycje w poprawę konkurencyjności małych i średnich firm, w poprawę efektywności energetycznej oraz część inwestycji firm w innowacje. Możliwe będzie także finansowanie mieszane (hybrydowe), czyli połączenie inwestycji zwrotnych z dotacjami. Na przykład przedsiębiorca otrzyma dotację na sfinansowanie części inwestycji i jednocześnie będzie miał możliwość sfinansowania wkładu własnego pożyczką na preferencyjnych warunkach. Udzielaniem preferencyjnego wsparcia zajmują się tzw. operatorzy finansowi i/lub narodowi pośrednicy finansowi tj. wybrane banki, fundusze poręczeniowe, firmy leasingowe i inne instytucje finansowe. Polscy przedsiębiorcy będą mogli korzystać ze wsparcia zwrotnego oferowanego w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych, a także programów Komisji Europejskiej. Oferta na dziś Aktualna oferta preferencyjnego finansowania dla przedsiębiorców obejmuje kredyty, pożyczki, poręczenia oraz leasing z następujących programów unijnych: Program Operacyjny Kapitał Ludzki (POKL) środki dostępne do roku 2015, Regionalne Programy Operacyjne (Inicjatywa JEREMI) środki dostępne do roku 2015, Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) środki dostępne do roku 2017,

8 Siódmy program ramowy Wspólnoty Europejskiej w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji środki dostępne do roku 2016, Europejski Instrument Mikrofinansowy Progress środki dostępne do roku 2020 bądź do wyczerpania budżetów aktualnych umów. Oferta ta będzie stopniowo zastępowana finansowaniem z nowych programów krajowych i regionalnych na lata (Regionalne Programy Operacyjne i programy krajowe) oraz programów ramowych Unii Europejskiej na lata (COSME, Horyzont 2020, EaSI, Kreatywna Europa). POKL Pożyczka na założenie firmy Program Operacyjny Kapitał Ludzki umożliwia korzystanie z oferty mikropożyczek oraz usług szkoleniowo-doradczych tym osobom, które zamierzają otworzyć własną działalność gospodarczą. Mikropożyczki w wysokości do 50 tys. zł udzielane są na dowolny cel związany z uruchomieniem firmy, w tym na nabycie środków trwałych (maszyn, samochodów), przebudowę, modernizację i adaptację środków trwałych, zakup towaru, zakup wartości niematerialnych i prawnych. Osoba ubiegająca się o pożyczkę na założenie działalności gospodarczej na 12 miesięcy przed przystąpieniem do projektu nie może mieć zarejestrowanej działalności gospodarczej. Oprocentowanie preferencyjne pożyczek w zależności od operatora wynosi od 1 do 3%. Aby otrzymać pożyczkę należy: złożyć dokumenty rekrutacyjne, a następnie złożyć wniosek o pożyczkę wraz z wymaganymi załącznikami. Gdzie ubiegać się o wsparcie? O pożyczkę można ubiegać się u operatora właściwego dla miejsca zamieszkania. Informacji na temat aktualnie dostępnych środków zwrotnych na założenie firmy udzielają punkty informacyjne funduszy europejskich. Uwaga: Wsparcie finansowe na założenie firmy w formie dotacji czy pożyczki - może być udzielone danej osobie fizycznej tylko raz. Oznacza to, że osoba która otrzymała w przeszłości dotację na założenie firmy i firmę zamknęła nie może już skorzystać z pożyczki na założenie firmy. Może ponownie rozpocząć działalnośc i ubiegać się o inny typ pożyczki. Inicjatywa JEREMIE

9 Inicjatywa JEREMIE wdrażana jest w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, mazowieckiego, pomorskiego, wielkopolskiego, zachodniopomorskiego. Instrumenty finansowe dostępne w ramach Inicjatywy JEREMIE to poręczenia, kredyty i pożyczki oraz kapitał typu venture, mezzanine na rozwój działalności. Wsparcie skierowane jest do firm mikro, małych i średnich, które: mają utrudniony dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania; rozpoczynają działalność (startup-y); nie posiadają historii kredytowej; nie posiadają zabezpieczeń o wystarczającej wartości. Kredyty, pożyczki, poręczenia w ramach Inicjatywy JEREMIE muszą być przeznaczone na finansowanie działalności gospodarczej w zakresie budowy, rozbudowy lub rozszerzania działalności gospodarczej w tym w szczególności na: realizację zasadniczych zmian procesu produkcyjnego - wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych; unowocześnienie składników majątku trwałego - zakup wyposażenia w maszyny, urządzenia, aparaty w tym także zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia; budowę instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii; informatyzację; dostosowanie przedsiębiorstwa do standardów i norm krajowych i unijnych; tworzenie nowych, trwałych miejsc pracy; inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju przedsiębiorstwa. Wsparcie otrzymane w ramach JEREMIE nie może być przeznaczone na: pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej; finansowanie celów konsumpcyjnych; spłatę pożyczek i kredytów; spłatę zobowiązań publiczno-prawnych.

10 Podstawą udzielenia wsparcia jest złożony przez pożyczkobiorcę wniosek o udzielenie pożyczki/ poręczenia wraz z wymaganymi załącznikami. Kredyt/ pożyczka muszą być należycie zabezpieczone. Forma zabezpieczenia ustalana jest indywidualnie z wnioskodawcą. Wsparcie udzielane jest przez Bank Gospodarstwa Krajowego (województwa: pomorskie, zachodniopomorskie, wielkopolskie, łódzkie, dolnośląskie) oraz Kujawsko-Pomorski Fundusz Pożyczkowy (województwo kujawsko-pomorskie). Oferta Narodowych Pośredników Finansowych programów UE Preferencyjne finansowanie w programach ramowych udostępniono w Polsce w 11 instytucjach tzw. Narodowych Pośredników Finansowych Programów UE. Aktualnie aktywną ofertą dysponuje 8 pośredników: Bank Pekao SA Bank udostępnia kredyty inwestycyjne oraz obrotowe dla mikro i małych firm (w ramach programu CIP) oraz finansowanie dla firm realizujących projekty innowacyjne bądź badawczo-rozwojowe (w ramach instrumentu RSI 7 Programu Ramowego). Alior Bank Bank oferuje kredyty obrotowe oraz inwestycyjne dla klientów rozpoczynających działalność gospodarczą (w tym samozatrudnionych) lub prowadzących ją nie dłużej niż 2 lata (w ramach programu CIP). Bank BPH Bank udostępnia kredyty bez konieczności przedstawiania zabezpieczenia bądź wkładu własnego klienta (w ramach programu CIP). POLFUND Fundusz Poręczeń Kredytowych S.A. Fundusz oferuje poręczenia m.in. dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność lub realizujących projekty inwestycyjne (w ramach programu CIP). Poręczenia są dostępne za pośrednictwem banków współpracujących z POLFUND. Raiffeisen-Leasing Polska Firma oferuje finansowanie leasingiem dla firm mikro, w tym rozpoczynających działalność (w ramach programu CIP) oraz dla małych i średnich firm nastawionych na innowacje (w ramach instrumentu RSI 7 Programu Ramowego).

11 Deutsche Bank PBC Bank oferuje preferencyjne kredyty inwestycyjne i obrotowe (w ramach instrumentu RSI 7 Programu Ramowego). BIZ Bank Inicjatywa Mikro Instytucje oferują preferencyjne mikrokredyty (do wartości 25 tys. euro) przeznaczone na zakładanie lub rozwijanie działalności małych firm (w ramach Europejskiego Instrumentu Mikrofinansowego Progress). Oferta na jutro W latach Komisja Europejska przeznaczy ponad 4,5 mld euro na ułatwienie dostępu do finansowania dla europejskich przedsiębiorców (COSME, HORYZONT 2020, EASI, Kreatywna Europa). Wsparcie będzie dostępne w uruchomionych przez Komisję programach ramowych. Dystrybucją preferencyjnego finansowania zajmą się narodowi pośrednicy finansowi tzn. wybrane banki, fundusze poręczeniowe, firmy leasingowe i inne instytucje finansowe. Dla kogo i na jaki cel środki zwrotne w ramach programów ramowych? Wsparcie oferowane będzie firmom małym, mikro i średnim. COSME preferencyjne wsparcie finansowe: za niższą cenę, przy dłuższym okresie spłaty, z mniejszymi wymogami dotyczącymi zabezpieczenia, wkładu własnego itp. Udostępnienie produktów finansowych także tym przedsiębiorcom, którzy przy braku instrumentu finansowego COSME nie mieliby szans na zdobycie niezbędnego finansowania; wsparcie kapitałowe - venture capital dla małych i średnich przedsiębiorstw w fazie ekspansji lub wzrostu. HORYZONT 2020 wsparcie finansowe (pożyczki, poręczenia) innowacyjnych projektów realizowanych m.in. przez MMŚP (wsparcie od 25 tys. do 25 mln euro).

12 EASI W ramach programu EaSi dostępne będzie wsparcie dla dwóch sekcji tematycznych: mikrofinanse dla grup w trudnej sytuacji i mikroprzedsiębiorstw oraz przedsiębiorczość społeczna, w tym mikropożyczki dla przedsiębiorstw społecznych. Dla kogo i na jaki cel środki zwrotne w ramach programów krajowych i regionalnych? Wsparcie oferowane będzie MMŚP w ramach krajowych (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Program Operacyjny Inteligentny Rozwój, Program Operacyjny Polska Wschodnia) i regionalnych programów operacyjnych (16 programów operacyjnych). Podobnie jak w latach poprzednich pożyczki i poręczenia będą udzielane za pośrednictwem operatorów krajowych i regionalnych. I to oni ustalą szczegółowe zasady ubiegania się o wsparcie. W jaki sposób ubiegać się o wsparcie zwrotne? Gdzie szukać informacji? Krok 1. Zweryfikuj potrzeby. Krok 2. Wybierz operatora pomocy. Operatora pomocy należy wybrać zgodnie z potrzebami firmy. Krok 3. Przygotuj wymagane dokumenty. U większości operatorów możesz otrzymać wsparcie w przygotowaniu dokumentów. Krok 4. Złóż wniosek. Przygotuj zabezpieczenie. Krok 5. Odbierz pożyczkę.

13 Pożyczka nie zawsze wypłacana jest w gotówce. Możliwe jest na przykład rozwiązanie polegające na przedłożeniu faktur proforma, które w imieniu pożyczkobiorcy ureguluje instytucja finansowa. Instytucje, które mogą pomóc Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej w Warszawie. programy@zbp.pl tel.: Punkty informacyjne funduszy europejskich (przy Urzędach Marszałkowskich poszczególnych województw). Dane do kontaktu znajdziesz tutaj. Fundusze pożyczkowe. Wyszukiwarka funduszy pożyczkowych dostępna tutaj. Krajowy System Usług punkty konsultacyjne. Listę punktów konsultacyjnych znajdziesz tutaj. Zasoby internetowe, z których warto skorzystać Serwis internetowy Krajowego Punktu Kontaktowego ds. Instrumentów Finansowych: Serwis internetowy funduszy europejskich: Serwis internetowy Komisji Europejskiej: Serwis internetowy sieci Enterprise Europe Network Serwis internetowy Krajowego Systemu Usług

14 Opracowała: Iwona Raszeja-Ossowska W tekście wykorzystano materiały udostępnione na stronach internetowych: