1. Kain i Abel: jak pięknie się różnić? (Rdz 4,1-16) Wprowadzenie biblijne
|
|
- Ryszard Bogusław Tomczyk
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Cel zrozumienie przyczyn zerwania relacji braterskiej przez Kaina umiejętność przeżywania w relacji braterskiej odmienności drugiego jako bogactwa Metody burza mózgów scenka dramowa recepta Materiały zestawienie tłumaczenia Rdz 4,6-7 przez Biblię Tysiąclecia i przekładu dosłownego tekstu oryginalnego (zał. 1.1) formularz recepty (zał. 1.2) Wprowadzenie biblijne Opowiadanie o Kainie i Ablu przynależy do tzw. historii początków Rdz Opisane tam wydarzenia to rodzaj etiologii metahistorycznej, która ukazuje w perspektywie początków postawy i zachowania, jakie są udziałem człowieka każdego miejsca i czasu, podejmując przy tym próbę wyjaśnienia ich genezy. W przypadku Rdz 4 za kluczowy element narracji należy uznać motyw twarzy. Ona staje się narzędziem komunikacji między Bogiem, braćmi i ziemią. Spotkanie się twarzy w spojrzeniu jest otwarciem się na drugiego, akceptacją jego inności, pragnieniem ubogacenia się jego osobą. Z tego powodu historia Kaina i Abla może uczyć nas sztuki patrzenia na drugiego. Oblicze Boga Gdy bracia złożyli swoje ofiary, narracja mówi, iż Bóg spojrzał na Abla, a nie spojrzał na Kaina. Tekst nie podaje motywu, dla którego Pan Bóg przychylił się do ofiary Abla. Milczenie tekstu w tym względzie wydaje się być znaczące: zamiast wyjaśnić całe zdarzenie, opowiadanie zdaje się akceptować Bożą reakcję na ofiarę Kaina i Abla jako samą w sobie zrozumiałą, wolną od jakiejkolwiek stronniczości. Jeśli Bóg spojrzał na jednego z braci i na jego ofiarę, znaczy to, że zauważył i zaakceptował ich odmienność. Różnice między nimi są dostrzegalne na poziomie kultury: jeden jest pasterzem, drugi rolnikiem; na poziomie kultu: pasterz ofiarowuje zwierzęta, rolnik płody ziemi, 9
2 i wreszcie na poziomie odniesienia do Boga. To, że Pan Bóg dostrzega różnice między braćmi, nie oznacza wcale, że akceptuje On tylko Abla, odrzucając tym samym Kaina. W rzeczywistości chodzi o zróżnicowanie relacji, które Bóg nawiązuje z człowiekiem. Jako takie, nie mogą być uznawane ani za lepsze, ani za gorsze, ponieważ ich punktem odniesienia jest zawsze Pan Bóg. Twarz Kaina O twarz Kaina pyta sam Bóg: Dlaczego twoja twarz się pochyliła? (w. 6). Opuszczona twarz ku ziemi jest znakiem nie tylko zerwania relacji z innymi, lecz również wyrazem tego, co starszy brat przeżywa w swoim wnętrzu. W ten sposób zerwaniu relacji zewnętrznych towarzyszy zerwanie pogodnej więzi z samym sobą. Pytanie dotyczące oblicza Kaina zostaje poprzedzone pytaniem o powód jego zagniewania ( Dlaczego jesteś oburzony? ), które zostaje określone jako wielkie (w. 5). Narracja, a tym bardziej sam Kain, nie wyjaśnia motywów tego gniewu. Boże słowo, które następuje po pytaniach skierowanych do Kaina, łączy gniew wypisany na twarzy starszego brata z jego stanem wewnętrznym: Jeśli postępujesz dobrze, wzniesiesz (twoją twarz), jeśli zaś nie postępujesz dobrze, u bramy (twojej) czai się grzech i jego skłonność ku tobie, podczas gdy ty winieneś panować nad nim (w. 7). Pan Bóg zatem zauważa różnice w samym Kainie, które wyrażają się w sprzeczności między jego światem wewnętrznym i zewnętrznym, między jego osobowością i jej manifestacją. Brak harmonii wewnętrznej zostaje przyrównany do dzikiego zwierzęcia, które leży u bram ludzkiego serca i pragnie się tam wedrzeć (por. 1 P 5,8). Tym czyhającym zwierzęciem jest zazdrość i zawiść, które objawiają Kainowi jego własne ograniczenia. W momencie, w którym zaczynają one warunkować działanie człowieka, jego twarz pochyla się ku ziemi. W analizowanym zdaniu nie chodzi jednak tylko o stwierdzenie kondycji starszego brata, lecz również o zaproszenie go do wejścia w relację z samym sobą, ze swoimi uczuciami i namiętnościami: ty winieneś panować nad nim. Kluczem do zrozumienia Bożej zachęty jest czasownik maszal. Dominacja, panowanie, które zakłada ten czasownik, może realizować się poprzez inną czynność określaną tym samym czasownikiem, to znaczy poprzez opowiadanie. Uporządkowanie uczuć wewnętrznych możliwe jest wtedy, gdy człowiek pozwoli im mówić, gdy potrafi je nazwać, gdy posiada znajomość swojej własnej osoby. Jeśli człowiek nie rozumie samego siebie, nie jest w stanie panować nas sobą, nad swoimi myślami i czynami. Kain jednak pozostaje milczący i nie odpowiada na zaproszenie Boga do dialogu. Zawiść, która zawładnęła jego wnętrzem, prowadzi go do zabicia Abla (w. 8). Zerwaniu relacji fizycznej z młodszym bratem towarzyszy przerwanie więzi psychicznych, wyrażone w odpowiedzi Kaina na pytanie Boga o nieobecnego Abla: Nie wiem. Czy ja jestem stróżem mojego brata? 10
3 (w. 9). Pozycja emfatyczna zaimka osobowego ja podkreśla, iż tym, co panuje w Kainie, jest jego własne ja jego troska tylko o siebie samego, jego odmowa bycia bratem. By twarz człowieka była wzniesiona Historia dwóch braci przeniknięta jest jednak od początku do końca pozytywnym przesłaniem, które odnosi się do każdego człowieka, także do osoby bratobójcy. Tę wiadomość możemy wydobyć z pierwszego słowa Boga i z ostatniego słowa Kaina. Używają one tego samego czasownika podnieść : w w. 7 Pan Bóg mówi mu o potrzebie podniesienia, ale dopiero w w. 13 jest jasne, że Kain musi podnieść swój grzech. W w. 7 domyślnie obecny grzech wyraża nie tyle popełnione wykroczenie, co raczej możliwość jego zaistnienia, gdy człowiek ulegnie sprzecznościom przeżywanym w swoim wnętrzu. Natomiast termin wina w w. 13 może być zaaplikowany do różnych momentów składających się na proces wykroczenia, to znaczy do przestępstwa, winy lub kary. Pan Bóg zatem zachęca Kaina do podniesienia grzechu, który zostaje zniszczony w swojej potencjalności wtedy, gdy człowiek panuje nad swoim światem wewnętrznym. Takie panowanie realizuje się poprzez słowo, które nazywa i porządkuje uczucia przeżywane wewnątrz. Harmonia z samym sobą stanowi pierwszy krok w stronę przywrócenia Bożego oblicza na twarzy Kaina. Wzniesienie oblicza, które następuje poprzez nawiązanie relacji z samym sobą i z drugim człowiekiem, wymaga odnowienia jeszcze jednej relacji. Deformacja oblicza Kaina zaczęła następować w momencie, w którym odrzucił on możliwość istnienia różnorodnych relacji między Bogiem i ludźmi. Jego zarzut o stronniczość Pana Boga jest jednak bezpodstawny, ponieważ w oczach Bożych wszystko stworzenie, zarówno w swojej całości, jak i indywidualności, jest dobre. Kain musi zaakceptować, że relacja Boga do Abla (i innych osób) jest odmienna od tej skierowanej ku niemu. Co więcej, ta odmienność nie oznacza wcale, że jest ona gorsza. Miejsce porównywania i rywalizacji musi zająć radość z faktu, że jego związek z Bogiem jest tak samo jedyny i niepowtarzalny, jak związek Boga z Ablem. Konspekt spotkania I. Dlaczego boimy się inności? Metoda burza mózgów Dlaczego boimy się/nie boimy się inności? Odkrycie potrzeby budowania harmonii w naszej różnorodności II. Dramat dwóch braci Proklamacja Rdz 4,
4 Wspólna analiza tekstu z wykorzystaniem pytań Sens pochylonej twarzy metoda scenka dramowa III. Bóg wychodzi naprzeciw Kainowi Analiza pytań, jakie Bóg stawia Kainowi (ww. 6-7 i 9) Uświadomienie sobie potrzeby dialogu ze swoim wnętrzem jako warunku budowania relacji z innymi IV. Życie jako odkrywanie piękna w różnicy Metoda recepty Praca w grupach Problem: jak Kain może podnieść swoją twarz? Scenariusz spotkania I. Dlaczego boimy się inności? Metoda burza mózgów Problem: różnice między ludźmi w czym się przejawiają, co jest ich efektem, dlaczego inność drugiego budzi czasami lęk? Wskazówki dla prowadzącego Praca przebiega w dwóch etapach. Najpierw uczestnicy szukają odpowiedzi na pytanie: Dlaczego boimy się inności? Ponieważ tak postawiony problem nie wyczerpuje całości relacji zachodzących między ludźmi, zostaje zapisane na planszy drugie pytanie: Dlaczego nie boimy się inności? Podsumowanie Odpowiedzi uświadamiają nam prawdę o różnorodności, jaka istnieje w świecie. Kryje się w tym pewien paradoks: z jednej strony mówi się o pluralizmie, tolerancji, ale z drugiej strony dokonuje się próby ujednolicenia, zatarcia różnic, co młodego człowieka dotyka chociażby na poziomie słuchania muzyki, sposobu oceniania zjawisk, mody itd. Sztuka życia nie polega na niwelowaniu tego, co nas różni, ale na budowaniu harmonii między różnicami tak, by były naszym bogactwem. Temu też ma służyć lektura historii Kaina i Abla, dwóch braci, którzy musieli stawić czoła różnicom między sobą. II. Dramat dwóch braci Głośne odczytanie Rdz 4,
5 Praca wspólna nad tekstem analiza prowadzona przez prowadzącego przy wykorzystaniu pytań do Rdz 4,1-16 Wprowadzenie Odczytany fragment Księgi Rodzaju mówi o historii dwóch braci, których losy stoją u początku naszej historii nie tylko w sensie chronologicznym, ale również genealogicznym: w ich postawie możemy odkryć prawdę o nas samych. a) Czym różnili się Kain i Abel? b) Jaka była reakcja Kaina na odmienność brata? c) Dlaczego jego twarz była pochylona ku ziemi? d) Ile razy Kain zabił Abla? a) Różnice między braćmi Jest ich wiele: imiona (ich sens: Kain nabyty od Pana; Abel tchnienie, oddech, co wskazuje na przejściowość, ulotność), zawód, styl życia (pasterz, rolnik), relacja do Boga to, co Mu ofiarowali. Te różnice stanowiły problem dla Kaina, który nie potrafił sobie poradzić z tym, że jego brat był inny od niego. b) Reakcja Kaina na odmienność Abla Nie było nią tylko zabójstwo, na co wskazuje w Tu wykorzystujemy planszę z tłumaczeniem Biblii Tysiąclecia i przekładem dosłownym z oryginału (zał. 1.1). Rdz 4,6-7 Biblia Tysiąclecia Dlaczego jesteś smutny i dlaczego twarz twoja jest ponura? Przecież gdybyś postępował dobrze, miałbyś twarz pogodną; jeżeli zaś nie będziesz dobrze postępował, grzech leży u wrót i czyha na ciebie, a przecież ty masz nad nim panować. Tekst hebrajski Dlaczego jesteś rozgniewany i dlaczego twoja twarz jest pochylona ku ziemi? Gdybyś postępował dobrze, miałbyś podniesioną (twarz?). Jeśli zaś nie będziesz postępował dobrze, grzech leży u wrót (twego serca) i czai się na ciebie, a przecież ty masz nad nim panować. 13
6 Potrzeba zwrócenia uwagi, iż w tekście oryginalnym zamiast ponurej twarzy występuje zdanie: dlaczego twoja twarz pochylona jest ku ziemi. Pytanie o sens tego gestu: Czego wyrazem może być twarz pochylona ku ziemi? Co dzieje się z człowiekiem, który patrzy w ziemię? Dlaczego ludzie nie patrzą sobie w twarz? c) Twarz pochylona ku ziemi Metoda scenki dramowej Dwóch uczestników staje naprzeciw siebie, patrzą sobie w twarz, rozmawiają, zaczynają dyskutować na jakiś drażliwy temat, przeradza się to w kłótnię, mówią do siebie bez patrzenia na siebie. Sprawdzonym tematem jest jakaś kwestia polityczna (zwolennicy dwóch różnych partii) lub sportowa (fani dwóch różnych zespołów). Po tej scence grupa zadaje uczestnikom dramy pytania dotyczące ich zachowań, gestów, reakcji, odczuć. Pytanie również o moment, w którym zerwali ze sobą kontakt wzrokowy. Co w tym momencie czuli, jak zmieniła się ich relacja? Twarz pochylona ku ziemi jest wyrazem odrzucenie kontaktu, braku szczerości i zainteresowania drugim, objawia skupienie się na sobie. To w konsekwencji prowadzi do zabójstwa. d) Ile razy Kain zabił brata? Można powiedzieć, że Kain zabił swego brat dwukrotnie. Tym drugim razem jest jego słowo już po zabójstwie Abla: czy ja jestem stróżem swego brata? (w. 9). Najpierw zabił go fizycznie, a później potwierdził to swoim słowem, wypierając się go ostatecznie. Jego pytanie wyraża największy grzech człowieka i problem współczesnego świata: obojętność na drugiego człowieka, która przeradza się w agresję wobec niego. III. Bóg wychodzi naprzeciw ludzkiemu dramatowi Analiza pytań, jakie Bóg kieruje do Kaina. Problem: postawa Boga wobec Kaina a) Dlaczego twarz ponura/pochylona do ziemi? (ww. 6-7) Pytania pogłębiające sens Bożego pytania: 14
7 Jaką funkcję pełni twarz w naszym codziennym komunikowaniu się? Czego wyrazem jest ludzka twarz? Bóg w ten sposób zaprasza Kaina, by spojrzał w głąb siebie, w swoje wnętrze, uczucia, pragnienia, namiętności. To jest bogactwo ludzkiego wnętrza. Potrzeba nazwania go, mówienia o nim, by nie być wulkanem, który w każdej chwili może eksplodować. Podnieść twarz (= mieć twarz pogodną), to znaczy również spojrzeć na brata, okazać mu życzliwe zainteresowanie. b) Gdzie jest brat twój, Abel? (w. 9) Pytania pogłębiające sens Bożego pytania: Co Bóg chce osiągnąć tym pytaniem? Jaką postawę Boga wobec Abla i Kaina zdradza to pytanie? Pytanie to objawia zainteresowanie się Boga każdym człowiekiem, szczególnie Jego troskę o tych, którzy są słabi, pomijani przez innych, wykorzystywani. Zarazem tym pytaniem Bóg wychodzi naprzeciw człowieka, rusza jakby na jego poszukiwanie. Podobne pytanie usłyszał Adam w raju (Rdz 3,9). W ten sposób Bóg skłania jeszcze raz Kaina do zwrócenia się w stronę Abla, by powrócić do relacji braterskiej. IV. Życie jako odkrywanie piękna w różnicy Metoda recepty 1 (zał. 1.2) Praca w grupach Problem: jaka przyszłość czeka Kaina? Wprowadzenie Odkryliśmy już powody, dla których Kain podniósł rękę na brata. Wina Kaina jest ewidentna i musi zostać ukarany. Ale czy to oznacza, że Kain jest już przez Boga przekreślony? Nie, gdyż tu odsłania się strategia Bożego działania. Kain otrzymuje znamię, które go chroni (w. 15). Dla niego jest to szansa odkrycia piękna różnorodności, nauczenia się bycia w relacji do innych. Pan Bóg daje mu szansę przemiany. Możliwość jej realizacji będzie stanowiła przedmiot naszej pracy w grupach. 1 Istotą tej metody jest rozwiązanie jakiegoś praktycznego problemu (w tym wypadku trudności Kaina w odbudowaniu relacji braterskiej) w formie recepty. Formularz recepty jest podany w załączniku. 15
8 Wyobraźmy sobie nasze spotkanie z Kainem, który opowiedział nam historię swojego życia. Okazuje się, że nie ma on pomysłu na to, by podnieść swoją twarz. Co byście mu doradzili? Przykłady recepty 1) idąc ulicą, zwracaj uwagę na inne osoby, pomyśl, co przeżywają, gdzie idą, co ich czeka; 2) odkryj swój osobisty dar, który jest Twoim bogactwem, jakim możesz podzielić się z drugim; 3) dziękuj za wszystko, co otrzymujesz przez drugiego ciesz się swoją niewystarczalnością; 4) codziennie wieczorem rachunek sumienia, by spojrzeć w głąb siebie, porozmawiać z sobą, wejść w dialog z Bogiem. Zakończenie Modlitwa prośby, której wezwaniami są poszczególne punkty recepty. Możliwość dalszego pogłębienia tematu: Co jest moim szczególnym darem, który mogę wnieść do życia w domu, w klasie? Odkrycie, nazwanie tego daru niech będzie przedmiotem naszej refleksji w tych dniach. 16
KAIN I ABEL. 1 Księga Mojżeszowa 4,1-16
1 Księga Mojżeszowa 4,1-16 Adam obcował z żoną swoją Ewą, a ta poczęła i urodziła Kaina. Wtedy rzekła: Wydałam na świat mężczyznę z pomocą Pana. Potem urodziła jeszcze brata jego Abla. Abel był pasterzem
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza Wymagania edukacyjne śródroczne Ocena celująca Ocenę celującą przewiduję dla uczniów przejawiających
Bardziej szczegółowoKs. Wojciech Pikor. Zbawienie zmaganie o Boże oblicze na twarzy człowieka (Rdz 4,1-16)
1 Ks. Wojciech Pikor Zbawienie zmaganie o Boże oblicze na twarzy człowieka (Rdz 4,1-16) Dzieło zbawienia dokonane przez Jezusa Chrystusa określane jest często przez św. Pawła jako «nowe stworzenie» (2
Bardziej szczegółowoKryteria ocen z religii kl. 4
Kryteria ocen z religii kl. 4 Ocena celująca - spełnia wymagania w zakresie oceny bardzo dobrej - prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ - samodzielnie posługuje się wiedzą
Bardziej szczegółowoniektóre pytania, na które Czytelnik będzie mógł znaleźć odpowiedź w trakcie lektury książki 7 Wstęp 9
Spis treści niektóre pytania, na które Czytelnik będzie mógł znaleźć odpowiedź w trakcie lektury książki 7 Wstęp 9 Rozdział 1 Na czym opiera się nauczanie Kościoła o seksualności? 13 Wyjaśniać prosto jak
Bardziej szczegółowoGRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
GRAŻYNA KOWALCZYK SĄ TYLKO DWA SPOSOBY NA ŻYCIE. JEDEN TO ŻYCIE TAK, JAKBY NIC NIE BYŁO CUDEM. DRUGI TO ŻYCIE TAK, JAKBY WSZYSTKO BYŁO CUDEM (Albert Einstein) Wykaz rzeczy niszczących i zagrażających życiu
Bardziej szczegółowoBóg Ojciec kocha każdego człowieka
1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg
Bardziej szczegółowoINTELIGENCJA EMOCJONALNA
INTELIGENCJA EMOCJONALNA JAKO KLUCZOWA KOMPETENCJA WSPÓŁCZESNEGO DYREKTORA Wiesława Krysa Nauczyciel dyplomowany Coach Trener w edukacji Lilianna Kupaj Coach Master Trainer ICI, Trener Transforming Comunication
Bardziej szczegółowoSAKRAMENT POJEDNANIA. Celebracja
SAKRAMENT POJEDNANIA Celebracja SESJA 2 dla RODZICÓW Ponowne Spotkanie Rozpoczynając tę sesję powiedz osobie, która jest obok ciebie, co zapamiętałeś z poprzedniej rodzicielskiej sesji? Co było pomocne
Bardziej szczegółowoNajpiękniejszy dar. Miłość jest najpiękniejszym darem, jaki Bóg wlał w nasze serca
Najpiękniejszy dar Miłość jest najpiękniejszym darem, jaki Bóg wlał w nasze serca Człowiek po prostu spotyka miłość na swej drodze. Została mu ona dana. Doświadcza jej, czy tego chce, czy nie. Może ona
Bardziej szczegółowoJAK RADZIĆ SOBIE Z NASTOLATKIEM W SYTUACJACH KONFLIKTOWYCH?
JAK RADZIĆ SOBIE Z NASTOLATKIEM W SYTUACJACH KONFLIKTOWYCH? Podstawowa zasada radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych:,,nie reaguj, tylko działaj Rodzice rzadko starają się dojść do tego, dlaczego ich
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA BIBLIJNEGO DLA KLAS I DO III SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr Programu nadany przez KChB: PNB/I-III/08/KB
PROGRAM NAUCZANIA BIBLIJNEGO DLA KLAS I DO III SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr Programu nadany przez KChB: PNB/I-III/08/KB Program Nauczania Biblijnego dla klas 1 do 3 szkoły podstawowej jest realizowany w podręcznikach:
Bardziej szczegółowoZespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy
Bardziej szczegółowoCo to jest miłość - Jonasz Kofta
Co to jest miłość - Jonasz Kofta Co to jest miłość nie wiem ale to miłe że chcę go mieć dla siebie na nie wiem ile Gdzie mieszka miłość nie wiem może w uśmiechu czasem ją słychać w śpiewie a czasem w echu
Bardziej szczegółowoCarlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk
Carlo Maria MARTINI SŁOWA dla życia Przekład Zbigniew Kasprzyk Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2015 WPROWADZENIE Każdego dnia wypowiadamy, słyszymy i czytamy wiele słów. Czujemy jednak, że niektóre
Bardziej szczegółowoScenariusz lekcji wychowawczej dla klasy drugiej gimnazjalnej
1 Scenariusz lekcji wychowawczej dla klasy drugiej gimnazjalnej Blok tematyczny: Rozwijanie własnej osobowości Temat: Jak chronić swoje prawa w grupie? Wprowadzenie do postaw asertywnych. Cele: Uświadomienie
Bardziej szczegółowoOddanie się pod opiekę św. Franciszka
3 Oddanie się pod opiekę św. Franciszka Pociągnij nas do siebie, święty Ojcze, abyśmy biegli do wonności olejków Twoich. Ty widzisz nas, że jesteśmy obojętni, opieszali, słabi, leniwi, jakby nieżywi z
Bardziej szczegółowoInny Obcy Potwór. Kulturowo-społeczne aspekty odmienności przez wieki
Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych zaprasza do udziału w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Inny Obcy Potwór. Kulturowo-społeczne aspekty odmienności przez wieki Bydgoszcz, 10-11 wrzesień
Bardziej szczegółowoASERTYWNOŚĆ W RODZINIE JAK ODMAWIAĆ RODZICOM?
3 ASERTYWNOŚĆ W RODZINIE JAK ODMAWIAĆ RODZICOM? Czy potrzeby Twoich rodziców są ważniejsze niż Twoje? Czy kłócisz się z mężem o wizyty u mamy i taty? A może masz wrażenie, że Twoi rodzice nie zauważyli,
Bardziej szczegółowoBY STANĄĆ TWARZĄ W TWARZ
Siostra Miriam od Jezusa OCD BY STANĄĆ TWARZĄ W TWARZ O modlitwie jako sztuce budowania relacji Flos Carmeli Poznań 2018 Copyright by FLOS CARMELI, 2018 wydanie 1 Redakcja i korekta Małgorzata Bogdewicz-Wojciechowska
Bardziej szczegółowo1 Jak nie należy kochać dziecka? Józef Augustyn SJ
1 2 Spis treści Brak akceptacji dziecka.....8 Niesprawiedliwe karanie dziecka.....9 Stwarzanie dziecku poczucia zagrożenia... 10 Przyjmowanie postawy paternalizmu... 11 Niesłuszne ograniczanie wolności
Bardziej szczegółowoProgram autorski Poznaję uczucia
Dziecko chce być dobre, Jeśli nie umie naucz, Jeśli nie wie wytłumacz, Jeśli nie może pomóż. Janusz Korczak Program autorski Poznaję uczucia 1 Anna Major Program Poznaję uczucia jest skierowany do dzieci
Bardziej szczegółowoLekcja 10 na 8. czerwca 2019 TRUDNE CHWILE
Lekcja 10 na 8. czerwca 2019 TRUDNE CHWILE Gniewajcie się, lecz nie grzeszcie; niech słońce nie zachodzi nad gniewem waszym (Efezjan 4,26) Biblia jest wiarygodnym przewodnikiem postępowania. Dostarcza
Bardziej szczegółowoStudium biblijne numer 12. Prawdziwa religia. Andreas Matuszak. InspiredBooks
Studium biblijne numer 12. Prawdziwa religia Andreas Matuszak InspiredBooks październik 2013, dla niniejszego wydania Ver. 1.0 www.inspiredbooks.de Prawdziwa religia Andreas Matuszak InspiredBooks 4 Prawdziwa
Bardziej szczegółowoMEDIACJE RÓWIE IE NIC I ZE
MEDIACJE RÓWIEŚNICZE MEDIACJA RODZAJ PERTRAKTACJI PROWADZONYCH PRZEZ OSOBĘ NEUTRALNĄ WOBEC OBU STRON KONFLIKTU. CELEM JEST WYPRACOWANIE ROZWIĄZANIA KONFLIKTU AKCEPTOWALNEGO DLA OBU SKŁÓCONYCH STRON. ZASADY
Bardziej szczegółowoAnioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do
Anioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do ciebie mówią zwłaszcza wtedy, kiedy się do nich modlisz. Ich subtelny głos, który dociera do nas w postaci intuicyjnych odczuć i myśli ciężko usłyszeć w
Bardziej szczegółowo- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy
Kryteria oceniania z religii kl. I gimnazjum Ocena celująca - uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy - twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ MOŻNA RÓŻNIĆ SIĘ POZYTYWNIE
SCENARIUSZ ZAJĘĆ MOŻNA RÓŻNIĆ SIĘ POZYTYWNIE Przeciwdziałanie dyskryminacji, marginalizacji, wykluczeniu Zadanie współfinansowane z budżetu Województwa Zachodniopomorskiego w 2016 r. 1 S t r o n a CEL
Bardziej szczegółowoWychowanie bez porażek (na podstawie książki T. Gordona)
Wychowanie bez porażek (na podstawie książki T. Gordona) Wychowanie bez porażek Wychowanie jest szczególnym rodzajem działalności ludzkiej, polegającym na świadomym wywoływaniu zamierzonych zmian w osobowości
Bardziej szczegółowoProszę bardzo! ...książka z przesłaniem!
Proszę bardzo!...książka z przesłaniem! Przesłanie, które daje odpowiedź na pytanie co ja tu właściwie robię? Przesłanie, które odpowie na wszystkie twoje pytania i wątpliwości. Z tej książki dowiesz się,
Bardziej szczegółowoUniwersytet Jagielloński Instytut Psychologii ROZMOWA W SPOTKANIU AGNIESZKA BARAŃSKA. pod kierunkiem: Prof. dr hab. Adama Węgrzeckiego
Uniwersytet Jagielloński Instytut Psychologii ROZMOWA W SPOTKANIU AGNIESZKA BARAŃSKA pod kierunkiem: Prof. dr hab. Adama Węgrzeckiego KRAKÓW 2002 Jeśli przyjąć, że rozmowa jest sztuką, Łatwiej powiedzieć,
Bardziej szczegółowo1. Budowanie właściwych relacji z innymi ludźmi:
DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE: 1. Budowanie właściwych relacji z innymi ludźmi: 1. Integracja zespołu klasowego 2. Poznawanie prawidłowych zasad współżycia społecznego -uświadomienie uczniom, co to znaczy być
Bardziej szczegółowoCzłowiek stworzony do szczęścia
Człowiek stworzony do szczęścia 8 1 Cele katechetyczne wymagania ogólne: ukazanie teologicznego i literackiego sensu opisu stworzenia świata z Rdz 2, 4b 10.15 25; przypomnienie nauki Bożej o szczególnej
Bardziej szczegółowoCZyM SĄ ĆwICZENIA DUChOwNE
Spis treści Wstęp... 5 Czym są Ćwiczenia duchowne Mieczysław Bednarz SJ Całościowa wizja Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli... 13 Istota Ćwiczeń duchownych... 14 Przeżycie Ćwiczeń duchownych... 18
Bardziej szczegółowoKRÓLEWSKIE SERCE KOBIETY
KRÓLEWSKIE SERCE KOBIETY PAŁAC DZIAŁYŃSKICH W POZNANIU STARY RYNEK 78/79 I MODUŁ 23-24 MARCA 2013R. II MODUŁ 13-14 KWIETNIA 2013R. PIĘKNO NALEŻY WSPIERAĆ, BO TWORZY JE NIEWIELU A POTRZEBUJE WIELU PIĘKNO
Bardziej szczegółowoŻałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Żałoba i strata Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba Proces psychologicznej, społecznej i somatycznej reakcji, będącej odpowiedzią na utratę i jej konsekwencje. Spełnia prawie wszystkie kryteria
Bardziej szczegółowoScenariusz lekcji języka polskiego dla klasy III gimnazjum
Scenariusz lekcji języka polskiego dla klasy III gimnazjum Temat: Świat na strychu tworzymy opis świata wewnętrznego Myszki. Cel główny: Próba interpretacji i analizy tekstu literackiego Cele operacyjne:
Bardziej szczegółowoWybór podstawowych myśli z nauczania Kościoła o ludzkiej płciowości..
Wybór podstawowych myśli z nauczania Kościoła o ludzkiej płciowości.. 1. Trudności dziś a) kiedyś kultura była przesiąknięta szacunkiem dla wartości, strzegła tych wartości, by je zachowywać, b) dziś dzieci
Bardziej szczegółowoJednostka dydaktyczna 4: Komunikacja i relacje z ludźmi niepełnosprawnymi
Jednostka dydaktyczna 4: Komunikacja i relacje z ludźmi niepełnosprawnymi W tej jednostce dydaktycznej dowiesz się jak się zachowywać z osobą niepełnosprawną, aby poprawić jej komunikację i kwestie relacji
Bardziej szczegółowoMETODA MEDYTACJI IGNACJAŃSKIEJ
METODA MEDYTACJI IGNACJAŃSKIEJ Zaczynamy rekolekcje ignacjańskie, inaczej mówiąc Ćwiczenia Duchowne, wg metody św. Ignacego. Ćwiczenia duchowne, jak mówi św. Ignacy to: wszelki sposób odprawiania rachunku
Bardziej szczegółowoPodstawy pomagania. Natura dała nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden język po to, abyśmy więcej patrzyli i słuchali, niż mówili.
Podstawy pomagania. Natura dała nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden język po to, abyśmy więcej patrzyli i słuchali, niż mówili. (Sokrates) Czym jest pomaganie? Pomaganie jest działaniem, w które
Bardziej szczegółowoUczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
Bardziej szczegółowoStrefa Nadziei zaprasza na warsztaty rozwoju osobowego.
Strefa Nadziei zaprasza na warsztaty rozwoju osobowego. W tym sezonie proponujemy przyjrzenie się sobie, swojej duchowości a także relacjom i komunikacji z naszymi partnerami. Harmonogram warsztatów: Październik
Bardziej szczegółowoVI Nie zabijaj (2 Mojż 20,13)
VI Nie zabijaj (2 Mojż 20,13) Bóg, chcąc ratować człowieka dał bardzo krótkie przykazanie. W zasadzie pozostaje ono ważne we wszystkich kodeksach prawnych wszystkich państw. Zabójstwo czy morderstwo w
Bardziej szczegółowoUczniostwo w czasach końca. Moduł 1, Temat 2: Boży plan dla twojego życia
Uczniostwo w czasach końca Moduł 1, Temat 2: Boży plan dla twojego życia Michael Dörnbrack Wprowadzenie Na starość wiele osób patrzy wstecz na swoje życie i pyta z rozczarowaniem: To było to? Zadanie sobie
Bardziej szczegółowoGODZINA WYCHOWAWCZA W GIMNAZJUM- KONSPEKT. Temat zajęć: W poszukiwaniu wartościowych dróg życia.
GODZINA WYCHOWAWCZA W GIMNAZJUM- KONSPEKT Temat zajęć: W poszukiwaniu wartościowych dróg życia. Cele ogólne : 1. Rozwijanie zainteresowań czytelniczych i medialnych. 2. Motywowanie do działania. 3. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowob) grozi im rutyna, codzienność odwraca ich od istotnych pytań: kim jesteśmy dla siebie, co jest najważniejsze w naszym małżeństwie,
Wiem, że na pytanie, jakie znaczenie ma dialog w małżeństwie, najlepiej by odpowiedzieli sami małżonkowie. Choć nie żyję w małżeństwie, to na co dzień doświadczam, jak ważny jest dialog między ludźmi,
Bardziej szczegółowoSEMINARIUM ODNOWY W DUCHU ŚWIĘTYM
SEMINARIUM ODNOWY W DUCHU ŚWIĘTYM Tydzień wprowadzający Bóg nas "...wezwał świętym powołaniem nie na podstawie naszych czynów, lecz stosownie do własnego postanowienia i łaski, która nam dana została w
Bardziej szczegółowoBóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana?
Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana? W skali od 1 do 10 (gdzie 10 jest najwyższą wartością) określ, w jakim stopniu jesteś zaniepokojony faktem, że większość młodzieży należącej do Kościoła hołduje
Bardziej szczegółowoWitaj, Odważ się i podejmij wyzwanie- zbuduj wizję kariery, która będzie odzwierciedleniem Twoim unikalnych umiejętności, talentów i pragnień.
Witaj, Nazywam się Magdalena Kluszczyk. Jestem self-leadership coachem i coachem kariery. Wspieram ludzi w budowaniu i odkrywaniu sukcesu na własnych warunkach. Stwórz wizję kariery to pierwszy krok na
Bardziej szczegółowoZauważcie, że gdy rozmawiamy o szczęściu, zadajemy specyficzne pytania:
Nie potrafimy być szczęśliwi tak sobie, po prostu dla samego faktu; żądamy spełnienia jakichś tam warunków. Mówiąc dosadnie - nie potrafimy wyobrazić sobie, że można być szczęśliwym bez spełnienia tych
Bardziej szczegółowoEmpatyczna układanka
T Spotkanie 9 Empatyczna układanka Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach Narodowego Programu Zdrowia Realizator projektu: fundacja e d u k a c j i p o z y t y w n e j
Bardziej szczegółowoKs. Michał Bednarz ZANIM ZACZNIESZ CZYTAĆ PISMO ŚWIĘTE
Ks. Michał Bednarz ZANIM ZACZNIESZ CZYTAĆ PISMO ŚWIĘTE 4 by Wydawnictw o BIBLOS, Tarnów 1997 ISBN 83-86889-36-5 SPIS TREŚCI Wstęp.................................. 9 :2 6.,H. 1998 Nihil obs tat Tarnów,
Bardziej szczegółowoSkłada się on z czterech elementów:
Asertywność umiejętność powiedzenia nie, odmowy lub obrony własnych postaw, granic, psychologicznych w taki sposób, aby z jednej strony nie odczuwać wyrzutów sumienia, że sie powidzialo nie, kiedy ktoś
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ PROFILAKTYCZNYCH. Nie tak, jak u zbójców - dzieci Króla. program opracowany na podstawie książki Urszuli Marc pt. Nie tak, jak u zbójców
PROGRAM ZAJĘĆ PROFILAKTYCZNYCH Nie tak, jak u zbójców - dzieci Króla program opracowany na podstawie książki Urszuli Marc pt. Nie tak, jak u zbójców ZAJĘCIA I: Zbójecki chłopiec CELE: Nawiązanie kontaktu,
Bardziej szczegółowoSpis treści. Co to znaczy dla ciebie jako uczestnika kursu?...40
Spis treści Przedmowa...11 Wstęp...13 Liczy się twoja intencja...15 O tobie i o tej książce...17 Jak korzystać z książki?...19 Oświadczenie...21 Część I Przygotowanie się do kursu...24 Medytacja... 24
Bardziej szczegółowoCo to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW
SAKRAMENT POJEDNANIA Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW Znaki Gotowości Czy twoje dziecko czasem Chce się modlić do Boga? Mówi Przepraszam bez podpowiadania? Przebacza innym nawet wtedy, gdy nie mówi przepraszam?
Bardziej szczegółowoProjekt Fundacji Instytut Edukacji Pozytywnej. Czas realizacji: 2 godz. lekcyjne. Cele zajęć:
TEMAT : JESTEM ASERTYWNY, JESTEM ASERTYWNA Czas realizacji: 2 godz. lekcyjne Cele zajęć: posiada podstawowe wiadomości o postawie asertywnej rozwijanie umiejętności zachowań asertywnych doskonalenie umiejętności
Bardziej szczegółowoLekcja szkoły sobotniej Kazanie Spotkania biblijne w kościele, w domu, podczas wyjazdów
Lekcja szkoły sobotniej Kazanie Spotkania biblijne w kościele, w domu, podczas wyjazdów sprawia, że otwieramy się na działanie Ducha Świętego prowadzi do zmian jest często początkiem i nauką duchowego
Bardziej szczegółowoPodsumowanie ankiet rekolekcyjnych. (w sumie ankietę wypełniło 110 oso b)
Podsumowanie ankiet rekolekcyjnych. (w sumie ankietę wypełniło 0 oso b) Czy sposób przeprowadzenia rekolekcji (cztery niedziele, zamiast czterech kolejnych dni) był lepszy od dotychczasowego? (=tak; =nie)
Bardziej szczegółowoPowołani do życia 5. Bóg wzywa nas przez: słowa, ludzi, wydarzenia, trudy, zmagania, szkołę, rodzinę. 6. Bóg nas powołuje do WOLNOŚCI:
Nasze życie możemy zrealizować wpieni tylko w tej mierze, a jakiej dostrzegamy wezwania, które dzień po dniu kieruje do nas życie i zgadzamy się na nie odpowiedzieć. 1. Słyszymy wezwania: od naszych potrzeb,
Bardziej szczegółowoKościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
Bardziej szczegółowoKiedy przyjmujemy zbawienie, które Chrystus ofiarował na krzyżu, stajemy się zjednoczeni w Nim w przymierzu. Jesteśmy pojednani z Bogiem i ludźmi.
Kiedy przyjmujemy zbawienie, które Chrystus ofiarował na krzyżu, stajemy się zjednoczeni w Nim w przymierzu. Jesteśmy pojednani z Bogiem i ludźmi. Nasze życie zostaje przekształcone. Wierzący jednoczą
Bardziej szczegółowoI. Poznanie siebie. 1. Jakie są twoje mocne strony, zalety? 2. Jakie widzisz mocne strony, zalety partnera?
Co pewien czas zdarza mi się rozmawiać z osobą żyjącą w małżeństwie (najczęściej z żoną) o trudnościach w związku. Podczas długiej rozmowy często dochodzimy do tego, że te trudności mają swe korzenie daleko
Bardziej szczegółowoKalendarz Kobiety 2018 Inspiracje i podpowiedzi dla użytkowniczek (1)
Kalendarz Kobiety 2018 Inspiracje i podpowiedzi dla użytkowniczek (1) cytaty i grafiki na każdy miesiąc formacja - bohaterki Starego Testamentu W Kalendarzu Kobiety 2018 na każdy miesiąc wyznaczona została
Bardziej szczegółowoGranice. w procesie wychowania. Iwona Janeczek
Granice w procesie wychowania Iwona Janeczek Czym są granice? w świecie fizycznym są to płoty, szlabany, żywopłoty; informują o tym gdzie zaczyna się moja własność; w świecie duchowym są równie rzeczywiste,
Bardziej szczegółowoW imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy
Bardziej szczegółowo1. Każdy ma swojego dusiołka
1. Każdy ma swojego dusiołka Uczeń: Uczeń: a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości zna treść wiersza B. Leśmiana Dusiołek rozumie problem dotyczący znaczenia i sensu walki człowieka ze złem i przeciwnościami
Bardziej szczegółowoSZTUKA SŁUCHANIA I ZADAWANIA PYTAŃ W COACHINGU. A n n a K o w a l
SZTUKA SŁUCHANIA I ZADAWANIA PYTAŃ W COACHINGU K r a k ó w, 1 7 l i s t o p a d a 2 0 1 4 r. P r z y g o t o w a ł a : A n n a K o w a l KLUCZOWE UMIEJĘTNOŚCI COACHINGOWE: umiejętność budowania zaufania,
Bardziej szczegółowoWzór na rozwój. Karty pracy. Kurs internetowy. Nauki ścisłe odpowiadają na wyzwania współczesności. Moduł 3. Data rozpoczęcia kursu
2 slajd Cele modułu 3 Kurs internetowy Wzór na rozwój Nauki ścisłe odpowiadają na wyzwania współczesności Poznasz przykładowy przebieg działań w projekcie edukacyjnym zrealizowanym w ramach projektu Wzór
Bardziej szczegółowoCele i zadania stawiane przed uczniem w ramach zajęć etyki.
Etyka w szkole podstawowej klasy IV VI (zajęcia międzyoddziałowe) Autor programu. Magdalena Środa, Program lekcji etyki. Szkoła podstawowa kl. IV VI. Dopuszczony do użytku przez MEN pod numerem DKW-4014-3/00
Bardziej szczegółowosię do woli Bożej może być nieraz tak samo trudne jak samo jej pełnienie. Czasami bywa nawet trudniejsze.
WSTęP Pytanie zadane przez Autora w tytule może brzmieć jak obiecujące hasło reklamowe: przeczytaj książkę, a przekonasz się, że wszystkie trudności i problemy twojego życia duchowego i wspólnotowego zostaną
Bardziej szczegółowoDuchowe owoce Medytacji Chrześcijańskiej
Duchowe owoce Medytacji Chrześcijańskiej Mieć czy Być? Materializm naszego społeczeństwa kładzie w centrum życia co ja chcę. Jest skłonny traktować innego, w tym Boga, jedynie jako obiekt widziany pod
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Efektywna edukacja Rodzic i nauczyciel partnerzy procesu edukacji mgr Patrycja Mizera-Pęczek Wydział Zarządzania Uniwersytet Łódzki 08 grudnia 2015 r. Mgr Patrycja Mizera-Pęczek
Bardziej szczegółowo1) Zapalenie świecy i wypowiedzenie słów Światło Chrystusa (uczestnicy odpowiadają Bogu niech będą dzięki ).
Temat: Struktura Mszy Świętej Modlitwa Eucharystyczna. Do spotkania należy przygotować: świecę, zapałki, porozcinaną tabelkę z ostatniej strony potrzebną do aktywizacji grupy, długopisy i kartki do konkursu.
Bardziej szczegółowonego wysiłku w rozwiązywaniu dalszych niewiadomych. To, co dzisiaj jest jeszcze okryte tajemnicą, jutro może nią już nie być. Poszukiwanie nowych
Od Autora Rozwój jakiejkolwiek dziedziny wiedzy polega na umiejętności rozwiązywania jej niewiadomych i wyjaśniania często zawiłych zagadek. Cieszy nas pokonywanie kolejnych barier i zdobywanie coraz to
Bardziej szczegółowoScenariusz warsztatów edukacyjnych Moja szkoła szkoła otwarta na ucznia realizowanych w ramach ogólnopolskiego konkursu Bezpieczna Szkoła -
Scenariusz warsztatów edukacyjnych Moja szkoła szkoła otwarta na ucznia realizowanych w ramach ogólnopolskiego konkursu Bezpieczna Szkoła - Bezpieczny Uczeń I. Cele ogólne: Dostrzeganie różnorodności postaw
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ OTWARTYCH
SCENARIUSZ ZAJĘĆ OTWARTYCH Temat: BYĆ ASERTYWNYM Cel ogólny: - kształtowanie postaw asertywnych; Cele szczegółowe: - kształcenie umiejętności odróżniania zachowań asertywnych od agresywnych i uległych
Bardziej szczegółowoSytuacja zawodowa pracujących osób niepełnosprawnych
Sytuacja zawodowa pracujących osób niepełnosprawnych dr Renata Maciejewska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie Struktura próby według miasta i płci Lublin Puławy Włodawa Ogółem
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczno Wychowawczy o Charakterze Biblioterapeutycznym. dla I Etapu Edukacyjnego i Zespołów Edukacyjno Terapeutycznych
Program Profilaktyczno Wychowawczy o Charakterze Biblioterapeutycznym dla I Etapu Edukacyjnego i Zespołów Edukacyjno Terapeutycznych /CZARODZIEJSKIE BAJKI/ na rok 2006 2009. Opracował zespół w składzie:
Bardziej szczegółowoprzedstawienie biblijnej prawdy o stworzeniu człowieka przez Pana Boga; ukazanie podobieństwa człowieka do Boga;
Klasa IV Temat: Bóg stwarza człowieka. Cele ogólne: przedstawienie biblijnej prawdy o stworzeniu człowieka przez Pana Boga; ukazanie podobieństwa człowieka do Boga; kształtowanie postawy wdzięczności Panu
Bardziej szczegółowoBĄDŹ SOBĄ, SZUKAJ WŁASNEJ DROGI - JANUSZ KORCZAK
BĄDŹ SOBĄ, SZUKAJ WŁASNEJ DROGI - JANUSZ KORCZAK Opracowała Gimnazjum nr 2 im. Ireny Sendlerowej w Otwocku Strona 1 Młodzież XXI wieku problemy stare, czy nowe, a może stare po nowemu? Co jest największym
Bardziej szczegółowoNAGRODY I KARY CO ZROBIĆ, ABY WYCHOWANIE NIE STAŁO SIĘ TRESURĄ?
NAGRODY I KARY CO ZROBIĆ, ABY WYCHOWANIE NIE STAŁO SIĘ TRESURĄ? Kary i nagrody to powszechnie stosowane metody wychowawcze. Nie zawsze jednak wiemy, kiedy i jak nagradzać i karać nasze dzieci, aby nasze
Bardziej szczegółowoJak mam uwielbiać Boga w moim życiu, aby modlitwa była skuteczna? Na czym polega uwielbienie?
Jak mam uwielbiać Boga w moim życiu, aby modlitwa była skuteczna? Na czym polega uwielbienie? UWIELBIAJ DUSZO MOJA PANA!!! ZANIM UWIELBISZ PRAWDZIWIE ZAAKCEPTUJ SYTUACJĘ, KTÓRĄ BÓG DOPUSZCZA UWIELBIANIE
Bardziej szczegółowoNasza droga do turkusu
Nasza droga do turkusu Cel: Zdzisław Kolmaga manager, coach i profesjonalny trener Z/TOT4/1/212/352 Marta Kułaga coacherka i certyfikowana trenerka Porozumienia bez Przemocy Efektywne działanie dzięki
Bardziej szczegółowoS P O T K A N I E ZE S Ł O W E M
Z Ewangelii według świętego Marka: Podszedł także jeden z uczonych w Piśmie, który się im przysłuchiwał, gdy rozprawiali między sobą. Widząc, że Jezus dobrze im odpowiedział, zapytał Go: «Które jest pierwsze
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ - EDUKACJA ZDROWOTNA
1 SCENARIUSZ ZAJĘĆ - EDUKACJA ZDROWOTNA DATA: 22. 05. 2004r. PROWADZĄCY: Justyna Elias Sojka Małgorzata Hluzow WIEK ODBIORCÓW: III klasa gimnazjum BLOK TEMATYCZNY: Życie w rodzinie TEMAT: Rozmowy o zakochanych.
Bardziej szczegółowoBiblia dla Dzieci przedstawia. Upadek człowieka
Biblia dla Dzieci przedstawia Upadek człowieka Autor: Edward Hughes Ilustracje: Byron Unger; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Tammy S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org
Bardziej szczegółowoBiblia dla Dzieci. przedstawia. Upadek człowieka
Biblia dla Dzieci przedstawia Upadek człowieka Autor: Edward Hughes Ilustracje: Byron Unger; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Tammy S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org
Bardziej szczegółowoBiblia dla Dzieci przedstawia. Bóg daje Abrahamowi obietnicę
Biblia dla Dzieci przedstawia Bóg daje Abrahamowi obietnicę Autor: Edward Hughes Ilustracje: Byron Unger; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Tammy S. Tłumaczenie: Joanna Kowalska Druk i oprawa: Bible for Children
Bardziej szczegółowoWYZWALACZE WEWNĘTRZNE. poczucie szczęścia. napięcie wewnętrzne złość
WYZWALACZE WEWNĘTRZNE Zaznaczę znakiem "X" te emocje, które wywoływały u mnie uczucie głodu alkoholowego: poczucie obcości podekscytowanie pewność siebie emocjonalny ból poczucie winy frustracja nerwowość
Bardziej szczegółowoTest mocny stron. 1. Lubię myśleć o tym, jak można coś zmienić, ulepszyć. Ani pasuje, ani nie pasuje
Test mocny stron Poniżej znajduje się lista 55 stwierdzeń. Prosimy, abyś na skali pod każdym z nich określił, jak bardzo ono do Ciebie. Są to określenia, które wiele osób uznaje za korzystne i atrakcyjne.
Bardziej szczegółowoPlan pracy godzin wychowawczych w klasie V
Plan pracy godzin wychowawczych w klasie V Tematy i zagadnienia (cele) Korelacja ze ścieżką edukacyjną Metody i środki realizacji Osiągnięcia ucznia (realizacja celów) 1. Jak być dobrym zespołem? zasady
Bardziej szczegółowoBóg ma plan dla Twojego życia, ponieważ zna Ciebie jak nikt inny. W jaki sposób poniższe teksty opisują to, jak dobrze Bóg Cię zna?
Uczniostwo w czasach końca BOŻY PLAN DLA TWOJEGO ŻYCIA Temat 1, Moduł 1 Michael Dörnbrack Wprowadzenie Na starość wiele osób patrzy wstecz na swoje życie i pyta z rozczarowaniem: To było to?. Zadanie sobie
Bardziej szczegółowoTemat: Moje zasoby moją szansą rozwoju kariery zawodowej i edukacyjnej.
Temat: Moje zasoby moją szansą rozwoju kariery zawodowej i edukacyjnej. (źródło: Moja przedsiębiorczość materiały dla nauczyciela, Fundacja Młodzieżowej Przedsiębiorczości) Cele: Zainspirowanie uczniów
Bardziej szczegółowoCZYM DLA CIEBIE JEST SUKCES DZIECKA?
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy WYCHOWANIE DO SUKCESU Joanna Banaś Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania 17 pażdziernika 2013 r. CZYM DLA CIEBIE JEST SUKCES DZIECKA? 1 SUKCES Wykiełkować może tylko
Bardziej szczegółowoWyznaczanie kierunku. Krzysztof Markowski
Wyznaczanie kierunku Krzysztof Markowski Umiejętność kierowania sobą 1. Zdolność wyznaczania kierunku działań Wyznaczanie kierunku działań (1) a) Świadomość własnej misji b) Wyznaczenie sobie celów Wyznaczanie
Bardziej szczegółowoZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ!
ZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ! Ewa Kozioł O CZYM BĘDZIE WEBINAR? - Porozmawiamy o nawyku, który odmieni wasze postrzeganie dnia codziennego; - Przekonam Cię do tego abyś zrezygnowała z pefekcjonizmu,
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Zapytania ofertowego nr W8/2015
OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA USŁUGA SZKOLENIOWA I.A. Założenia szkoleniowe: Szkolenia będą prowadzone dla 5 grup szkoleniowych 1. GRUPA I Szkolenie z obsługi pacjenta: Komunikacja Pacjent Personel Medyczny
Bardziej szczegółowoBoże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu,
Boże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu, w życiu Kościoła czas Bożego Narodzenia jest niezwykłym okresem duchowego odnowienia, w nim przejawia się bogactwo tajemnicy obecności Boga
Bardziej szczegółowo