Na starcie roku szkolnego, czyli przygotowanie strategii pracy wychowawcy klasy

Transkrypt

1 Na starcie roku szkolnego, czyli przygotowanie strategii pracy wychowawcy klasy Wskazówki do organizacji pracy wychowawczej z gotowym harmonogramem zadań wychowawcy na rok szkolny 2013/2014 1BA09

2 Spis treści WSTĘP... 3 Podstawą pracy wychowawczej są normy... 4 Wartości budują relacje... 5 Proces wychowania to uwewnętrznianie... 6 norm... 6 Relacje są spoiwem wszelkich działań... 6 Wygląd zewnętrzny odzwierciedla... 7 normy... 7 Więzi emocjonalne chronią przed... 9 zachowaniami ryzykownymi... 9 Praktyki religijne uczą tolerancji Program alternatyw rozwiązanie pomiędzy wychowaniem a profilaktyką Profilaktyka jest niezbędna Warunki skutecznej profilaktyki Rodzice w profilaktyce Komu powierzyć prowadzenie zajęć profilaktycznych? Doraźne działania profilaktyczne Profilaktyka uniwersalna A kiedy dojdzie do kryzysu w klasie Wady i zalety interdyscyplinarnego modelu interwencji Telewizja w szkole czyli kryzys na ekranie Jak się popsuło, trzeba naprawić Autorytet jest środkiem uodporniającym Harmonogram zadań wychowawcy w roku szkolnym 2013/

3 WSTĘP Planując pracę wychowawczą w nowym roku szkolnym, nauczyciele są pełni pomysłów, energii i dobrych chęci. Niestety, często rzeczywistość hamuje zaangażowanie. Przy codziennej krzątaninie i spontanicznie pojawiających się klasowych problemach misternie wcześniej opracowana strategia często się rozmywa. Już przed rozpoczęciem roku szkolnego trzeba się zastanowić, jak ominąć rafy, aby pierwotne zaangażowanie nie poszło na marne.

4 Podstawą pracy wychowawczej są normy Podstawą każdego działania są przyjęte normy. Często zapomina się, jak są ważne w klasowym systemie wychowawczym. Dzieje się tak zazwyczaj do momentu, kiedy zostaną naruszone. Jednolity system norm, stosowany zarówno przez rodziców, jak i nauczycieli, zaprowadza porządek i ład we wszystkich obszarach podejmowanych działań wychowawczych oraz dydaktycznych. Choć wydaje się to na pozór klarowne, to w praktyce wprawia w zdumienie fakt, że wyznawane przez innych zasady są różne bądź wręcz sprzeczne z naszymi. Środowiska z których pochodzą uczniowie są bardzo różne, a przez to również ich porządek moralny jest rozmaity. Zdarza się również i tak, że pomimo zewnętrznych pozorów, niektóre praktykowane w domach rodzinnych zasady są niezgodne z ogólnie przyjętym kodeksem prawnym i moralnym. Warto w tym miejscu przypomnieć, że pomimo, iż zgodnie z obowiązującym prawem za dziecko do trzynastego roku życia odpowiada rodzic, to jednak nie tworzy on dla niego oddzielnych przepisów prawnych. Uwaga! O normach trzeba mówić od początku roku szkolnego Aby przyjęte zasady miały jednolity charakter, na początku każdego roku szkolnego, niezależnie od tego czy jest to zespół świeżo powołany, czy też klasa, która już funkcjonuje od pewnego czasu, należy poświęcić kilka jednostek lekcyjnych obowiązującym zasadom.

5 Wartości budują relacje Nie wystarczy spisać z uczniami kontraktu. Umieszczenie go na tablicy nawet w pozytywnej formie również nie gwarantuje powodzenia. Przyjęte normy powinny być wynikiem wzmożonej dyskusji i opierać się o wspólnie z rodzicami przyjęte wartości. Niejednokrotnie podczas zebrań pojawiają się głosy w dyskusji sugerujące aby porzucić wychowanie do altruizmu, empatii i bezinteresowności na korzyść rywalizacji i zdrowego egoizmu. Na szczęście, rozporządzenie omawiające podstawę programową jasno określa, do wychowywania w duchu jakich wartości nauczyciele są zobligowani przez obowiązujące prawo. Mają one charakter dyrektywny niezależnie od woli, zarówno wychowawców jak i rodziców, dlatego też muszą być realizowane w równej mierze przez obydwie strony. Skutkiem zawieszenia norm moralnych jest chaos, zdziczenie, brak bezpieczeństwa, a w konsekwencji drastyczne obniżenie jakości życia. Miejsce kultury i dobrych obyczajów zastępuje walka. W takim społeczeństwie największe szanse na przetrwanie mają jednostki bezwzględne i pozbawione skrupułów. Wychowawcy i rodzice uczniów muszą mieć więc świadomość, że wychowując dzieci do wartości sprzecznych z przyjętymi w podstawie programowej, będą jako społeczeństwo ponieść tego konsekwencje. Brak dbałości o osoby chore, stare i niepełnosprawne jako bezużyteczne dla społeczeństwa i będące dla niego obciążeniem, unikanie wywiązywania się z umów ustnych i honorowych, a także masowe nadużycia finansowe osób będących decydentami, to tylko niektóre z nich. Aby jednak przekazywane wartości nie pozostawały jedynie pustymi frazesami, należy je przekuć na konkretne działania, a wprowadzając ukazać w kontekście określonych zachowań. Wdrażanie do przestrzegania wartości odbywa się przez kształtowanie przynależności do danej społeczności, a tworzenie klasowej tradycji i obyczajowości sprzyja temu zadaniu.