Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

Transkrypt

1 .pl Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 5 maja 2017 Mazury cud natury? To jest prawda, ale w pracy specjalistów Warmińsko Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego raczej cuda się nie zdarzają. Tu, podobnie jak i w innych rejonach kraju, realizowane są zadania mające na celu podniesienie poziomu rodzimego rolnictwa. Zdaniem mgr inż. Damiana Godzińskiego, dyrektora WMODR ośrodek powinien kłaść szczególny nacisk na szkolenie, doradzanie i informowanie rolników służące im do przeprowadzania procesów modernizacyjnych gospodarstw rolnych. Gdzie działają? Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie zatrudnia 180 osób, obsługujących 116 gmin w 19 powiatach. Centrala WMODR mieści się w Olsztynie, a w Olecku znajduje się jego oddział. Jak się ma tyle wody i tyle lasów, to Damian Godziński, dyrektor WMODR ma na to pomysł. 1 / 11

2 .pl Damian Godziński, dyrektor WMODR Wody powierzchniowe zajmują ponad 6% powierzchni województwa i w skali kraju stanowią one 18% całkowitych wód powierzchniowych, dodając do tego grunty leśne zajmujące niemalże 33% powierzchni województwa możemy śmiało stwierdzić, że Warmia i Mazury predysponowane są do turystyki i agroturystyki. Dlatego też kontynuuje nasz ośrodek ma tutaj wielkie pole do działania. Agroturystyka, to nie tylko wypoczynek w gospodarstwie. To także nauka, dlatego też WMODR aktywnie włącza się w działania sieci Zagród Edukacyjnych. Jest to przedsięwzięcie prowadzone przez mieszkańców wsi na obszarach wiejskich, gdzie realizowane są przynajmniej dwa cele spośród wymienionych: edukacji w zakresie produkcji roślinnej, produkcji zwierzęcej, przetwórstwa płodów rolnych, świadomości ekologicznej i konsumenckiej lub dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości ludowej. Zacznijmy od korzeni W 1956 r. prezydia Wojewódzkich Rad Narodowych podjęły uchwały o powołaniu w każdym województwie w oparciu o warunki fizjograficzne Rolniczych Rejonowych Zakładów Doświadczalnych, których obowiązkiem było prowadzenie własnego gospodarstwa rolnego i pola doświadczalnego. W województwie olsztyńskim wskazano na osadę Bęsię, gdyż 2 / 11

3 .pl charakteryzowała się najbardziej zbliżonymi do średnich wojewódzkich wskaźnikami glebowo klimatycznymi. Wówczas w Bęsi funkcjonowało, duże państwowe gospodarstwo rolne, na którego bazie powołano w 1958 roku RRZD. Do gospodarstwa dołączono sąsiadujący PGR w Wólce, a następnie gospodarstwo Oterki, będące wcześniej własnością najstarszej w powiecie rolniczej spółdzielni produkcyjnej. W pierwszych latach skupiono się przede wszystkim na uprawie zbóż i okopowych. Na mniejszą skalę uprawiano rzepak ozimy i bobik. Na polu doświadczalnym sprawdzano i adaptowano w warunkach lokalnych wyniki badań przeprowadzonych przez placówki naukowo-badawcze. Prowadzono także doświadczenia odmianowe i nawozowe. W roku 1968 w gminach utworzono gminną służbę rolną, a w RRZD służbę doradztwa specjalistycznego. Jeszcze kilkakrotnie w całym kraju modernizowano służby doradztwa rolniczego aż 1 stycznia 1990 pracownicy doradztwa w Bęsi zostali przeniesieni do Olsztyna, gdzie do dziś ma siedzibę Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Trzy wyzwania dyrektora Polska wieś ulega niekorzystnym zmianom demograficznym, które powodowane są głównie przez spadek urodzeń oraz emigrację młodych ludzi z obszarów wiejskich do miast. Damian Godziński Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, zdaniem dyrektora Damiana Godzińskiego oprócz 11 zadań określających kierunki działalności doradców stawia przed warmińsko-mazurskim rolnictwem a tym samym swoją załogą trzy wyzwania. Po pierwsze: dalszy rozwój gospodarstw Ze względu na swoją strukturę obszarową (II miejsce w kraju pod względem średniej wojewódzkiej powierzchni gospodarstwa) oraz uwarunkowania społeczne, historyczne i kulturowe, mają one ogromy potencjał do rozwoju. Dotyczy to zarówno gospodarstw towarowych jak i produkujących metodami ekologicznymi, zapewniającymi odpowiedniej jakości surowce do produkcji żywności wysokiej jakości twierdzi dyrektor. Rolnictwo Ekologiczne to najbardziej przyjazna środowisku produkcja rolnicza W województwie warmińsko mazurskim zarejestrowanych jest gospodarstw produkujących metodami ekologicznymi.na tak dużą ich liczbę składa się kilka czynników. Z jednej strony jest to brak środków inwestycyjnych w małych gospodarstwach, ale przy obecnych światowych trendach, produkcja żywca wieprzowego, wołowego oraz baraniego metodami tradycyjnymi i ekstensywnymi jest szansą dla tych rolników, którzy uzyskują wysokiej jakości 3 / 11

4 .pl surowiec do produkcji żywności. Rybactwo Ryby stanowią jeden z najważniejszych zasobów naturalnych Warmii i Mazur. Tradycje rybackie na terenie Warmii, Mazur i Powiśla są bardzo stare, a ich początki sięgają I wieku. Tereny województwa w 6% są zajęte przez wody powierzchniowe, co w skali kraju stanowi 18% całkowitych wód powierzchniowych. Na wodach otwartych śródlądowych prowadzona jest gospodarka rybacka przez ok. 70 podmiotów gospodarczych. Połowy gospodarcze szacowane są na ok. 1 mln ton, zaś połowy amatorskie mogą stanowić pięciokrotność tej liczby. Najbardziej rozpowszechnionym typem jest gospodarka rybacko-wędkarska. Niezależnie od obfitości jezior niezwykle dynamicznie rozwija się stawowy chów ryb. W woj. warmińsko-mazurskim znajduje się około 2000 ha stawów rybnych. W ramach prowadzonego w ubiegłych latach programu doradztwa problemowo-grupowego obejmującego 30 rolników hodowców ryb z powiatu giżyckiego i olecko-gołdapskiego uzyskano średnią wydajność przekraczającą 820 kg/ha (maks kg). Rybactwo nie wymaga nadzwyczajnych kwalifikacji, ani ponoszenia wysokich nakładów inwestycyjnych. Jest to więc dobra propozycja dla małych gospodarstw rolnych (częstokroć socjalnych), położonych w atrakcyjnym terenie Warmii, Mazur, gdzie brak jest innych możliwości i perspektyw zarobkowania. Po drugie: rozwój usług społecznych Polska wieś ulega niekorzystnym zmianom demograficznym, które powodowane są głównie przez spadek urodzeń oraz emigrację młodych ludzi z obszarów wiejskich do miast. Wieś postrzegana jest głównie jako miejsce do wypoczynku. Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego powinien przez działania doradców stymulować w mieszkańcach obszarów wiejskich postawy 4 / 11

5 .pl przedsiębiorcze tak, aby występował na wsi proces utrzymania oraz rozwoju szerokiej gamy usług społecznych uważa Damian Godziński, dyrektor WMODR w Olsztynie. Agroturystyka Agroturystyka, to nie tylko wypoczynek w gospodarstwie. Damian Godziński Liczne lasy, jeziora i rzeki sprzyjają rozwojowi agroturystyki. Gospodarstwa blisko położone przy ekosystemach wodnych oferują swoim gościom możliwość uprawiania amatorskiego połowu ryb, a nieposiadające w swojej bliskości zbiorników wodnych budują nowe stawy rybne przyciągające turystów. Elementem zwiększającym atrakcyjność regionu powinna być dostępność produktów rybnych na lokalnym rynku. Wiele gospodarstw stworzyło dogodne warunki dla gastronomii rybnej. W przyszłości mając na uwadze rosnącą eutrofizację oraz zwiększone normy ochrony środowiska należy przypuszczać, że funkcję towarową przejmie akwakultura, natomiast rybactwo na wodach otwartych stanie się narzędziem ochrony ekosystemów wodnych i rekreacji wędkarskiej. Połączenie działalności typowo rolniczej z rybactwem i turystyką daje szansę wykorzystania zasobów gospodarstwa pozwalając w starym miejscu zarabiać nowymi sposobami. 5 / 11

6 .pl Malownicze krajobrazy województwa warmińsko-mazurskiego stanowią doskonałą zachętę dla turystów. Po trzecie: innowacyjność Każda gałąź gospodarki, aby być konkurencyjna na rynkach międzynarodowych potrzebuje innowacji. Damian Godziński Każda gałąź gospodarki, aby być konkurencyjna na rynkach międzynarodowych potrzebuje innowacji. Nie inaczej jest w przypadku rolnictwa. Od 2015 roku funkcjonuje w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich, mająca 6 / 11

7 .pl na celu łączenie i przybliżanie do siebie trzech podmiotów, tj. rolnika, naukowca oraz przedsiębiorcy uważa dyrektor. Niebagatelną rolę w Sieci odgrywają Ośrodki Doradztwa Rolniczego, dlatego też praca Ośrodka będzie ukierunkowana na wyszukiwanie partnerów do współpracy w ramach Sieci oraz identyfikowanie problemów i potrzeb związanych z funkcjonowaniem Sieci na terenie województwa warmińsko-mazurskiego dodaje. WMODR wie jak pozyskiwać fundusze unijne Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego jest także beneficjentem funduszy unijnych. WMODR aktywnie pozyskuje fundusze unijne na potrzeby swojej działalności. W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury ośrodek zrealizował 2 projekty: Wprowadzenie e-usług publicznych dla mieszkańców obszarów wiejskich Warmii i Mazur oraz Powiśla poprzez budowę systemu informatycznego warmińsko-mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Olsztynie. A dla rolnika oznacza to tyle, że ma dostęp do opracowań WMODR w formie elektronicznej. Może skorzystać z wiedzy o odnawialnych źródłach energii wymieniać doświadczenia i informacje dotyczących zbycia i nabycia płodów rolnych i środków do produkcji rolnej; oraz zapoznać się z siecią gospodarstw agroturystycznych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego; Rewitalizacja obiektu zabytkowego przy ulicy Jagiellońskiej 91 w Olsztynie wraz z przyległą infrastrukturą. 7 / 11

8 .pl Wystawa zwierząt hodowlanych organizowana przez WMODR przyciąga wielu odwiedzających (fot. WMODR). Działalność Ośrodka to przede wszystkim doradztwo WMODR może pochwalić się tym, że w 2016 r. wykonał usługi dla prawie odbiorców w formie porad, szkoleń, wyjazdów szkoleniowych, konferencji, pokazów i demonstracji, rachunkowości rolnej Polski FADN, pomocy przy ubieganiu się o dopłaty bezpośrednie oraz środki z PROW Liczba złożonych przez producentów rolnych wniosków o dopłaty bezpośrednie w województwie przekracza Trudno dzisiaj obyć się bez kontaktów z ODR mówi Roman Stępień, właściciel gospodarstwa rolnego o kierunku trzoda chlewna w miejscowości Laseczno, w powiecie iławskim. Każdego roku składam wniosek o dopłaty bezpośrednie a korzystałem również w z programów rolnośrodowiskowych. Trochę szkoda, że niektóre usługi są odpłatne. Oczywiście mam kontakt z pracownikami doradztwa, ale w moim gospodarstwie często bywają również doradcy firm 8 / 11

9 .pl prywatnych oferujący środki do produkcji i oczywiście doradztwo z nimi związane dodaje. Doradcy w terenie (fot. WMODR) Doradcy opracowali dokumentację niezbędną do ubiegania się o płatności rolnośrodowiskowe dla rolników i zrealizowali 477 wniosków kontynuacyjnych wraz załącznikami graficznymi na ortofotomapach, 263 planów rolno-środowiskowo-klimatycznych wraz z wnioskami o pierwszą płatność (PROW ), 163 planów rolnictwa ekologicznego wraz z wnioskami o pierwszą płatność (PROW ), 100 zmian do planów, usług prowadzenia rejestrów działalności rolnośrodowiskowej (68) oraz pozostałej dokumentacji związaną z realizacją programów rolnośrodowiskowych. Chciałoby się rzec: chapeau bas. Działalność WMODR to również targi WMODR zaprasza na dwie imprezy targowe organizowane w siedzibie Ośrodka, które na stałe wpisały się w kalendarz imprez w kraju. Są to: Wiosenne Targi Ogrodnicze Pamiętajcie o ogrodach organizowane przez ośrodek od 2009 r. i kierowane głównie do działkowców oraz właścicieli ogrodów, posesji i balkonów. Na targach prezentowane są głównie rośliny oraz artykuły szkółkarskie i ogrodnicze, a także rozsady warzyw i ziół, nawozy i środki ochrony roślin. Ponadto prezentowane są maszyny i urządzenia do produkcji ogrodniczej, czy instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii. Jesienne Targi Rolnicze Wszystko dla rolnictwa, w których w ubiegłym roku wzięło udział 175 wystawców i 30 tys. zwiedzających. Na targach prezentowana jest szeroka gama nowoczesnych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych. Swoją ofertę prezentują również firmy zajmujące się budową i wyposażeniem budynków inwentarskich oraz producenci instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Równolegle z targami 9 / 11

10 .pl odbywa się Wystawa Zwierząt Hodowlanych, na której swój dorobek prezentują hodowcy bydła mlecznego, mięsnego, trzody chlewnej, owiec i koni. Targi Pamiętajcie o ogrodach organizowane są od 2009 roku głównie z myślą o o działkowcach i ogrodnikach. Doradcy otwarci na Europę? Jak najbardziej! WMODR kładzie szczególny nacisk na współpracę z rolnikami w gospodarstwach, w których przeprowadzane są pokazy a także zakładane demonstracje Damian Godziński 10 / 11

11 .pl Od wielu lat Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego ma szerokie kontakty z wieloma państwami europejskimi. Oto kilka przykładów: Francja szkolenia doradców i praktyki uczniów polskich szkół rolniczych we francuskich gospodarstwach; Dania szkolenia, konferencje naukowe i promocja hodowli i chowu bydła rasy Jersey; Włochy -wymiana delegacji na targach branżowych; Austria szkolenia specjalistów, Rosja umowa o wzajemnej współpracy. Rzadkością nie były również wizyty gości z Estonii, Ukrainy i Litwy. Trzeba przyznać, że kontakty międzynarodowe pozwalają wymieniać się wiedzą fachową, doświadczeniami i sprzyjają nawiązywaniu kontaktów nie tylko biznesowych. Oczywiście, nie możemy zapominać o pozostałych działaniach zapisanych w ustawie o jednostkach doradztwa rolniczego, takich chociażby jak upowszechnienia. Dlatego też WMODR kładzie szczególny nacisk na współpracę z rolnikami w gospodarstwach, w których przeprowadzane są pokazy a także zakładane demonstracje (w większości dotyczące produkcji roślinnej), których wyniki w zakresie nawożenia, ochrony i plonowania upowszechniane są na szkoleniach oraz w wydawnictwach informacyjnych ośrodka podsumowuje Damian Godziński, dyrektor Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Olsztynie. 11 / 11 Powered by TCPDF (