Elementy i Obwody Elektryczne
|
|
- Ignacy Olejnik
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Elemeny Obwody Elekryczne Elemen ( elemen obwodowy ) jedno z podsawowych pojęć eor obwodów. Elemen jes modelem pewnego zjawska lb cechy fzycznej zwązanej z obwodem. Elemeny ( jako modele ) mogą meć róŝny sopeń komplkacj. Fnkcja zacskowa (obwodowa) Fnkcja zacskowa (obwodowa) ELEMENT Zacsk A B Zacsk Końcówka Końcówka Elemen dwzacskowy (dwkońcówkowy) DWÓJNIK Srzałkowane odbornkowe! Fnkcje zacskowe elemen: prąd elemen oraz napęce elemen zwązane są ze sobą równanem elemen, kóre defnje dany elemen określa jego podsawowe właścwośc. W TO UŜywane są elemeny welozacskowe: rójnk, czwórnk d. Obwody, kłady, sec Obwód moŝlwe najprossze połączene elemenów moŝlwające przepływ prąd elekrycznego. Obwód w [J] Dwójnk 1 p [W]< w [J] OoczeneObwod p [W] > Dwójnk w [J] p( ) = ( ) ( ) [W] w( ) = p( τ) dτ [J] d w( ) p( ) = d Układ ( obwód rozgałęzony ) srkra bardzej rozbdowana nŝ obwód.
2 Seć bardzo dŝy kład. Podsawowe modele zjawsk w obwodze Zjawsko: BEZSTRATNY PRZEPŁYW PRĄDU Elemen: ZWARCIE ( GALWANICZNE ) Równane elemen: Moc chwlowa z jaką zwarce pobera energę elekryczną z obwod: p R () = () () = () Energa chwlowa pobrana przez zwarce w przedzale czas <, >: wzw(, ) = p( τ) dτ Zjawsko: Elemen: BRAK PRZEPŁYWU PRĄDU ROZWARCIE ( PRZERWA)
3 Równane elemen: Moc chwlowa z jaką rozwarce pobera energę elekryczną z obwod: p R () = () () = () Energa chwlowa pobrana przez rozwarce w przedzale <, >: wroz(, ) = p( τ) dτ Zjawsko: ROZPRASZANIE ( DYSSYPACJA ) ENERGII ELEKTRYCZNEJ Elemen: OPÓR LINIOWY R (G) Równane elemen ( POSTULAT OHMA ): = R lb = G G = R 1 Srzałkowane odbornkowe! Jednosk: R: [Ω] ohm G: [S] smens Opór jes elemenem dyssypaywnym ( rozpraszającym ) beznercyjnym. Moc chwlowa z jaką opór pobera energę elekryczną z obwod:
4 p R () = () () = R () = G () Energa chwlowa pobrana przez opór w przedzale czas <, >: w (, ) p ( ) R d R ( ) d G ( ) = τ τ = τ τ = τ d τ dwr ( ) d = p ( ) Przykład Dane: R = 5 Ω ( G = 1 5 Ω =, S ) () = 1 1() 15 1( ) + 5 1( 3) [V] Oblczena: () = () G = 1() 3 1( ) + 1 1( 3) [A] +1 () [V] R 1 () [A] 5 [s] [s] p() = G () = R () () = 1 1() 75 1( ) 5 1( 3) +1 () [V ] +4 () [A ] +5 [s] +1 [s] 3 3 p()=g () = 1() 15 1( ) 5 1( 3)
5 + wr (, ) = p( τ) dτ = 1( τ) dτ 15 1( τ ) dτ 5 1( τ 3) dτ = ( ) ( ) 1( ) 15 1( ) 5 3 1( 3) p() [W] w R (,) [J] [s] Zjawsko: GROMADZENIE ( KONSERWACJA ) ENERGII ELEKTRYCZNEJ Elemen: INDUKCYJNOŚĆ LINIOWA L ψ [s] Równana elemen : ψ = L d = ψ d Srzałkowane odbornkowe! Jednosk: L: [H] henr = 1V 1s 1A 1 ψ: [Wb] weber = 1V 1s
6 ( ) = d ( ) L d 1 ( ) = ( τ) dτ + ( ) L Indkcyjność jes elemenem konserwaywnym nercyjnym. Przykład 1. () = I = cons, (, + ): () =. () = I m sn(ω + ϕ), (, + ): () = ωli m cos(ω + ϕ) = = U m sn(ω + ϕ + 9 o ) 3. () = I (1 e α ), α > <, + ): () = αli e α = U e α Moc chwlowa z jaką energa elekryczna jes gromadzona w pol magneycznym ndkcyjnośc: dψ( ) p ( ) = ( ) ( ) = ( ) d [ ] L W p L () > ndkcyjność pobera energę p L () < ndkcyjność oddaje energę Energa chwlowa pobrana przez ndkcyjność lnową w przedzale czas <, >: wl(, ) = p( τ) dτ = ( τ) dψ = L ( τ) d ψ( ) ψ( ) ( ) ( ) 1 1 wl(, ) = L ( ) L ( ) = wl( ) wl( ) Dla ( ) = ψ( ) =
7 1 1 wl( ) = ψ( ) ( ) = L ( ) ψ [Wb] ψ() w L () P p L w L () =,5 L () w L () = Gromadzene energ: p() > [A] () Oddawane energ: p() < Zjawsko: GROMADZENIE ( KONSERWACJA ) ENERGII ELEKTRYCZNEJ Elemen: POJEMNOŚĆ LINIOWA C q Równana elemen : q = C dq = d Srzałkowane odbornkowe! Jednosk: C: [F] farad = 1A 1s 1V 1 q: [C] klomb = 1A 1s
8 ( ) = d ( ) C d 1 ( ) = ( τ) dτ + ( ) C Pojemność jes elemenem konserwaywnym nercyjnym. Przykład 1. () = U = cons, (, + ): () = ;. () = U m sn(ω + ϕ), (, + ): () = ωcu m cos(ω + ϕ) = = I m sn(ω + ϕ + 9 o ); 3. () = U (1 e α ), α > <, + ): () = αcu e α = I e α ; Moc chwlowa z jaką energa elekryczna jes gromadzona w pol elekrycznym pojemnośc: dq( ) p ( ) = ( ) ( ) = ( ) d [ ] L W p L () > pojemność pobera energę p L () < pojemność oddaje energę Energa chwlowa pobrana przez pojemność lnową w przedzale czas <, >: wc(, ) = p( τ) dτ = ( τ) dq = C ( τ) d q( ) q( ) ( ) ( ) 1 1 wc(, ) = C ( ) C ( ) = wc( ) wc( ) Dla ( ) = q( ) =
9 1 1 wc( ) = q( ) ( ) = C ( ) q [C] q() w C () P p C w C () =,5 C () w C () = Gromadzene energ: p() > [V] () Oddawane energ: p() < Zjawsko: DOSTARCZANIE LUB POBIERANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ Elemen: ŹRÓDŁO NAPIĘCIA ( DOWOLNA MOC CHWILOWA ) e e Równana elemen : e dowolne ( zadane ) e wymszone przez obwód zewnęrzny Srzałkowane źródłowe!
10 e [V] p e < p e > E P p e Charakerysyka źródła napęca o sałej warośc: e() = E = cons [A] Moc chwlowa energ elekrycznej źródła napęca: p ( ) = ( ) ( ) = e( ) ( )!? [ ] e e W p e () > źródło oddaje energę p e () < źródło pobera energę Energa chwlowa źródła napęca w przedzale czas <, >: Zjawsko: w (, ) = p( τ) dτ = e( τ) ( τ) dτ e DOSTARCZANIE LUB POBIERANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ Elemen: ŹRÓDŁO PRĄDU ( DOWOLNA MOC CHWILOWA ) j e j Równana elemen : j dowolne ( zadane ) j wymszone przez obwód zewnęrzny Srzałkowane źródłowe!
11 p j < J j [A] P p p j > j [V] p Charakerysyka źródła prąd o sałej wydajnośc: j() = J = cons!? Moc chwlowa energ elekrycznej źródła prąd: pj( ) = ( ) ( ) = j ( ) j( ) W [ ] p j () > źródło oddaje energę p j () < źródło pobera energę Energa chwlowa źródła prąd w przedzale czas <, >: Elemen: w (, ) = p( τ) dτ = ( τ) j( τ) dτ e ŹRÓDŁO STEROWANE j 1 k 1 r ZNSN ( VCVS ) ZNSP ( CCVS )
12 1 g 1 α ZPSN ( VCCS ) ZPSP ( CCCS ) W przypadk źródeł serowanych moc chwlowa perwona jes zawsze równa zero: p 1 () co oznacza, Ŝe źródła ne poberają energ od srony serowana. Poslay Teor Obwodów Prądowy Posla Krchhoffa ( PPK ) = Algebraczna sma prądów we węźle jes równa zero.
13 Napęcowy Posla Krchhoffa ( NPK ) = Algebraczna sma napęć w oczk jes równa zero. Posla Ohma ( PO ) = R lb = G G [S] = 1 R 1 Ω Zjawsko: Elemen: DOSTARCZANIE LUB POBIERANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ NAPIĘCIOWE ŹRÓDŁO ENERGII ( OGRANICZONA MOC CHWILOWA )
14 U I E r I r Równana elemen : E dowolne ( zadane ) I wymszone Srzałkowane źródłowe! NPK: (+U) + ( E) + (+ r I) = U = E r I p = U I = E I r I U = E U p U [V] p < p > I p ri p I z = P p (,5I z,,5e) p max E r I [A] p < p max = E 4r p [W] I [A] E 1 I p = = Iz r p < p < p > I z = E r Zadane 1 Przedyskować prądowe źródło energ porównać jego zachowane w róŝnych sanach pracy ze źródłem prąd.
Elementy i Obwody Elektryczne
Elementy Obwody Eletrycne Element ( element obwodowy) jedno podstawowych pojęć teor obwodów. Element jest modelem pewnego jawsa lb cechy fycnej wąanej obwodem. Elementy (jao modele) mogą meć róŝny stopeń
Bardziej szczegółowoLaboratorium Wirtualne Obwodów w Stanach Ustalonych i Nieustalonych
ĆWICZENIE 1 Badanie obwodów jednofazowych rozgałęzionych przy wymuszeniu sinusoidalnym Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest Poznanie podstawowych elementów pasywnych R, L, C, wyznaczenie ich wartości na
Bardziej szczegółowoPOSTULATY TEORII OBWODÓW
1.0 Wiadomości wstępne Wielkości i Jednostki UŜywane w Elektryce Wielkość Fizyczna Skalarna Wielkość Fizyczna Wektorowa Międzynarodowy Układ Jednostek - układ SI Jednostki wtórne SI Wybrane Stałe Fizyczne
Bardziej szczegółowoObwody prądu zmiennego
Obwody prądu zmiennego Prąd stały ( ) ( ) i t u t const const ( ) u( t) i t Prąd zmienny, dowolne funkcje czasu i( t) t t u ( t) t t Natężenie prądu i umowny kierunek prądu Prąd stały Q t Kierunek poruszania
Bardziej szczegółowoTensorowe. Wielkości fizyczne. Wielkości i Jednostki UŜywane w Elektryce Wielkość Fizyczna to właściwość fizyczna zjawisk lub obiektów,
Welkośc Jednosk UŜywane w Elekryce Welkość Fzyczna o właścwość fzyczna zjawsk lub obeków, Przykłady: W. f.: kórą moŝna zmerzyć. czas, długość, naęŝene pola elekrycznego, przenkalność elekryczna kryszałów.
Bardziej szczegółowoMetody analizy obwodów
Metody analzy obwodów Metoda praw Krchhoffa, która jest podstawą dla pozostałych metod Metoda transfguracj, oparte na przekształcenach analzowanego obwodu na obwód równoważny Metoda superpozycj Metoda
Bardziej szczegółowo2. UKŁADY ELEKTRYCZNE ORAZ ZASADY ICH MODELOWANIA SIECIOWEGO I ZACISKOWEGO 2.1. UKŁAD I JEGO PROCESY ENERGETYCZNE
Wykład : Układy elektryczne oraz zasady ch modelowana. UKŁADY ELEKTRYCZNE ORAZ ZASADY ICH MODELOWANIA SIECIOWEGO I ZACISKOWEGO.. UKŁAD I JEGO PROCESY ENERGETYCZNE Układem elektrycznym nazywamy tak kład
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 7 320 320
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 2 POMIARY W OBWODACH RLC PRĄDU PRZEMIENNEGO
ĆWENE N POMAY W OBWODAH PĄD PEMENNEGO el ćwczena: dośwadczalne sprawdzene prawa Oha, praw Krchhoffa zależnośc fazowych ędzy snsodalne zenny przebega prądów napęć w obwodach zawerających eleenty,,, oraz
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydzał Mechanczno-Energeyczny Podsawy elekroechnk Prof. dr hab. nż. Jlsz B. Gajewsk, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspańskego 7, 50-370 Wrocław Bd. A4 Sara kołowna, pokój 359 Tel.: 7 30 30 Fax: 7 38 38 E-al:
Bardziej szczegółowoPodstawy Teorii Obwodów
Podstawy Teorii Obwodów 203 Model obwodowy... 2 Klasyfikacjaobwodów.... 3 Założenia.... 4 Opis obwodów...... 5 Topologiaobwodu........ 6 Rodzaje elementówobwodów.... 7 Konwencje oznaczeńelementówobwodów....
Bardziej szczegółowoPrąd sinusoidalny. najogólniejszy prąd sinusoidalny ma postać. gdzie: wartości i(t) zmieniają się w czasie sinusoidalnie
Opracował: mgr nż. Marcn Weczorek www.marwe.ne.pl Prąd snsodalny najogólnejszy prąd snsodalny ma posać ( ) m sn(2π α) gdze: warość chwlowa, m warość maksymalna (amplda), T okres, α ką fazowy. T m α m T
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 3. Analiza obwodów RLC przy wymuszeniach sinusoidalnych w stanie ustalonym
ĆWCZENE 3 Analza obwodów C przy wymszenach snsodalnych w stane stalonym 1. CE ĆWCZENA Celem ćwczena jest praktyczno-analtyczna ocena obwodów elektrycznych przy wymszenach snsodalne zmennych.. PODSAWY EOEYCZNE
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 5-37 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 71 32 321 Fax:
Bardziej szczegółowoAnaliza obwodów elektrycznych
nalza bwdów elekrycznych Określene mnmalneg zbr fnkcj bwdwych F {, } nalza Wyznaczene nnych welkśc charakeryzjących bwód; np. mce, sprawnśc p. Obwód elekryczny Wyznaczene warśc paramerów wybranych elemenów
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 6. Elektrotechnika podstawowa 109
Elekroechnka podsawowa 9 ROZDZAŁ 6 Elemeny obwodów prąd s nsodalnego Welkośc obrazjące je przebeg czasowe można klasyfkować ze względ na określone cechy wskaźnk, żywając nazw zwązanych z charakerem zmennośc.
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska Instytut Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych. Materiał ilustracyjny do przedmiotu. (Cz. 2)
Poltechnka Wrocławska nstytut Maszyn, Napędów Pomarów Elektrycznych Materał lustracyjny do przedmotu EEKTOTEHNKA (z. ) Prowadzący: Dr nż. Potr Zelńsk (-9, A10 p.408, tel. 30-3 9) Wrocław 005/6 PĄD ZMENNY
Bardziej szczegółowoWykład lutego 2016 Krzysztof Korona. Wstęp 1. Prąd stały 1.1 Podstawowe pojęcia 1.2 Prawa Ohma Kirchhoffa 1.3 Przykłady prostych obwodów
Wykład Obwody prądu stałego zmennego 9 lutego 6 Krzysztof Korona Wstęp. Prąd stały. Podstawowe pojęca. Prawa Ohma Krchhoffa.3 Przykłady prostych obwodów. Prąd zmenny. Podstawowe elementy. Obwody L.3 mpedancja.4
Bardziej szczegółowoZasada superpozycji.
Zasada sperpozycj. e e e n rotnk skpony bezźródłoy m j m m j m n j n k ymszena atonomczne, fnkcje kładoe ( obodoe ) Zasada sperpozycj: W obodze SL doolna fnkcja kładoa (prąd lb napęce ) jest smą algebraczną
Bardziej szczegółowo9. METODY SIECIOWE (ALGORYTMICZNE) ANALIZY OBWODÓW LINIOWYCH
OBWOD SGNAŁ 9. METOD SECOWE (ALGORTMCZNE) ANALZ OBWODÓW LNOWCH 9.. WPROWADZENE ANALZA OBWODÓW Jeżeli przy badaniu obwodu elektrycznego dane są parametry elementów i schemat obwodu, a poszukiwane są napięcia
Bardziej szczegółowo10. METODY NIEALGORYTMICZNE ANALIZY OBWODÓW LINIOWYCH
OWODY SYGNŁY 0. MTODY NLGOYTMCZN NLZY OWODÓW LNOWYCH 0.. MTOD TNSFGUCJ Przez termin transfiguracji rozumiemy operację kolejnego uproszczenia struktury obwodu (zmniejszenie liczby gałęzi i węzłów), przy
Bardziej szczegółowoPracownia Fizyczna i Elektroniczna 2014
Pracownia Fizyczna i Elektroniczna 04 http://pe.fw.ed.pl/ Wojciech DOMNK ozbłysk gamma GB 08039B 9.03.008 teleskop Pi of the Sky sfilmował najpotężniejszą eksplozję obserwowaną przez człowieka pierwszy
Bardziej szczegółowoR w U R + R R V = U1. grr2 = V U U. P pobiera energię + R. R 1 g V s U 2 U 1. I z
adane W obwode, o schemace pokaanym na rysnk, oblcyć moc reystora. Dane: 4,5,,. ( ) K: [] G [W] adane Wynacyć stosnek napęć k / w obwode o schemace pokaanym na rysnk. Dane: k, 4 k, 5 k, g,5. g s s g s
Bardziej szczegółowoAnaliza obwodów elektrycznych
Analza obwodów elerycznych Oreślene mnmalneo zboru funcj obwodowych F o { u, } Analza Wyznaczene nnych welośc charaeryzujących obwód; np. moce, sprawnośc p. Obwód eleryczny Wyznaczene warośc paramerów
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 2 Analiza obwodów w stanie ustalonym przy wymuszeniu sinusoidalnym Przypomnienie ostatniego wykładu Prąd i napięcie Podstawowe
Bardziej szczegółowoKier. MTR Programowanie w MATLABie Laboratorium
Ker. MTR Programowane w MATLABe Laboraorum Ćw. Zasosowane bbloecznych funkcj MATLABa do numerycznego rozwązywana równań różnczkowych. Wprowadzene Układy równań różnczkowych zwyczajnych perwszego rzędu
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska Instytut Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych. Materiał ilustracyjny do przedmiotu
Poltechnka Wrocławska nstytut Maszyn, Napędów Pomarów Elektrycznych A KŁ A D M A S Z YN E EK T Materał lustracyjny do przedmotu EEKTOTEHNKA Y Z N Y Z H Prowadzący: * (z. ) * M N Dr nż. Potr Zelńsk (-9,
Bardziej szczegółowoDr inż. Agnieszka Wardzińska 105 Polanka Konsultacje: Poniedziałek : Czwartek:
Dr inż. Agnieszka Wardzińska 105 Polanka agnieszka.wardzinska@put.poznan.pl cygnus.et.put.poznan.pl/~award Konsultacje: Poniedziałek : 8.00-9.30 Czwartek: 8.00-9.30 Impedancja elementów dla prądów przemiennych
Bardziej szczegółowoPrawa Kirchhoffa. I k =0. u k =0. Suma algebraiczna natężeń prądów dopływających(+) do danego węzła i odpływających(-) z danego węzła jest równa 0.
Prawa Kirchhoffa Suma algebraiczna natężeń prądów dopływających(+) do danego węzła i odpływających(-) z danego węzła jest równa 0. k=1,2... I k =0 Suma napięć w oczku jest równa zeru: k u k =0 Elektrotechnika,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 8. Podstawowe czwórniki aktywne i ich zastosowanie cz. 1
Ćwiczenie nr Podstawowe czwórniki aktywne i ich zastosowanie cz.. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze sposobem realizacji czwórników aktywnych opartym na wzmacniaczu operacyjnym µa, ich
Bardziej szczegółowoPracownia fizyczna i elektroniczna. Wykład lutego Krzysztof Korona
Pracownia fizyczna i elektroniczna Wykład. Obwody prądu stałego i zmiennego 4 lutego 4 Krzysztof Korona Plan wykładu Wstęp. Prąd stały. Podstawowe pojęcia. Prawa Kirchhoffa. Prawo Ohma ().4 Przykłady prostych
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki
Podsay lekroechnk lekronk Obód elekrycny Q Q Prąd elekrycny płyne u obode amknęym źródło energ Obód elekrycny Zespół elemenó preodących prąd, aerający prynajmnej jedną drogę amknęą dla prepłyu prądu lemeny
Bardziej szczegółowoELEMENTY ELEKTRONICZNE
AKADMA GÓNZO-HTNZA M. STANSŁAWA STASZA W KAKOW Wydział nformayki, lekroniki i Telekomunikacji Kaedra lekroniki MNTY KTONZN dr inż. Pior Dziurdzia paw. -3, pokój 43; el. 67-7-0, pior.dziurdzia@agh.edu.pl
Bardziej szczegółowoPodstawowe wyidealizowane elementy obwodu elektrycznego Rezystor ( ) = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( τ ) i t i t u ( ) u t u t i ( ) i t. dowolny.
Tema. Opracował: esław Dereń Kaedra Teorii Sygnałów Insyu Telekomunikacji Teleinformayki i Akusyki Poliechnika Wrocławska Prawa auorskie zasrzeżone Podsawowe wyidealizowane elemeny obwodu elekrycznego
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki V1. Na potrzeby wykładu z Projektowania systemów pomiarowych
Podstawy elektrotechniki V1 Na potrzeby wykładu z Projektowania systemów pomiarowych 1 Elektrotechnika jest działem nauki zajmującym się podstawami teoretycznymi i zastosowaniami zjawisk fizycznych z dziedziny
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI. Ćwiczenie 1. Podstawowe prawa obwodów prądu stałego
INSTYTUT SYSTEMÓW INŻYNIEII ELEKTYCZNEJ LABOATOIUM PODSTAW ELEKTOTECHNIKI I ELEKTONIKI Ćwczene. Podstawowe prawa obwodów prąd stałego Grpa nr:. Zespół nr:. Skład zespoł:..... Data wykonana ćwczena:. Data
Bardziej szczegółowo( ) ( ) ( τ) ( t) = 0
Obliczanie wraŝliwości w dziedzinie czasu... 1 OBLICZANIE WRAśLIWOŚCI W DZIEDZINIE CZASU Meoda układu dołączonego do obliczenia wraŝliwości układu dynamicznego w dziedzinie czasu. Wyznaczane będą zmiany
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie do Egzaminu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe
Przygotowanie do gzaminu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe Powtórzenie materiału Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek Obwód elektryczny zespół połączonych ze sobą elementów, umożliwiający zamknięty
Bardziej szczegółowoObwody elektryczne. Elementy obwodu elektrycznego. Obwód elektryczny. Źródła energii - elementy czynne (idealne)
Obody elekrycne Obód elekrycny Q Q Prąd elekrycny płyne u obode amknęym źródło energ Obód elekrycny Zespół elemenó preodących prąd, aerający prynajmnej jedną drogę amknęą dla prepłyu prądu Elemeny obodu
Bardziej szczegółowoAMD. Wykład Elektrotechnika z elektroniką
Andrzej M. Dąbrowski AGH Universiy of Science and Technology Kaedra Elekroechniki i Elekroenergeyki e-mail: amd@agh.edu.pl Wykład Elekroechnika z elekroniką Wykład. Informacje wsępne i organizacyjne, zaliczenie
Bardziej szczegółowoXXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne
XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadane dośwadczalne ZADANIE D Nazwa zadana: Maszyna analogowa. Dane są:. doda półprzewodnkowa (krzemowa) 2. opornk dekadowy (- 5 Ω ), 3. woltomerz cyfrowy, 4. źródło napęca
Bardziej szczegółowoWarunek zaliczenia wykładu: wykonanie sześciu ćwiczeń w Pracowni Elektronicznej
Elektronika cyfrowa Warunek zaliczenia wykładu: wykonanie sześciu ćwiczeń w Pracowni Elektronicznej Część notatek z wykładu znajduje się na: http://zefir.if.uj.edu.pl/planeta/wyklad_elektronika/ 1 Pracownia
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 6 OBWODY NIELINIOWE PRĄDU STAŁEGO Podstawy teoretyczne ćwiczenia
ĆWCZENE 6 OBWODY NELNOWE RĄD STAŁEGO Cel ćwiczenia: poznanie podstawowych zjawisk zachodzących w nieliniowych obwodach elektrycznych oraz pomiar parametrów charakteryzujących te zjawiska. 6.1. odstawy
Bardziej szczegółowoCo było na ostatnim wykładzie?
Co było na ostatnim wykładzie? Elektronika używa wyidealizowanych obiektów, np.: idealne źródło napięcia, rezystor, kondenstor, cewka, wzmacniacz operacyjny, bramki logiczne etc. Dowolne urządzenie elektroniczne
Bardziej szczegółowoE5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO
E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO Marek Pękała i Jadwiga Szydłowska Procesy rozładowania kondensaora i drgania relaksacyjne w obwodach RC należą do szerokiej klasy procesów relaksacyjnych. Procesy
Bardziej szczegółowoBadanie żarówki. Sprawdzenie słuszności prawa Ohma, zdejmowanie charakterystyki prądowo-napięciowej.
Badanie żarówki. Sprawdzenie słuszności prawa Ohma, zdejmowanie charakterystyki prądowo-napięciowej. Sprawdzenie słuszności prawa Stefana Boltzmanna dla metalowego drucika żarówki cz.1 i cz.2 I LO im.
Bardziej szczegółowoSygnały zmienne w czasie
Sygnały zmienne w czasie a) b) c) A = A = a A = f(+) d) e) A d = A = A sinω / -A -A ys.. odzaje sygnałów: a)sały, b)zmienny, c)okresowy, d)przemienny, e)sinusoidalny Sygnały zmienne okresowe i ich charakerysyczne
Bardziej szczegółowoSTAŁY PRĄD ELEKTRYCZNY
STAŁY PRĄD ELEKTRYCZNY Natężenie prądu elektrycznego Wymuszenie w przewodniku różnicy potencjałów powoduje przepływ ładunków elektrycznych. Powszechnie przyjmuje się, że przepływający prąd ma taki sam
Bardziej szczegółowoPracownia fizyczna i elektroniczna. Wykład 1. 9 marca Krzysztof Korona
Pracownia fizyczna i elektroniczna Wykład. Obwody prądu stałego i zmiennego 9 marca 5 Krzysztof Korona Plan wykładu Wstęp. Prąd stały. Podstawowe pojęcia. Prawa Kirchhoffa. Prawo Ohma ().4 Przykłady prostych
Bardziej szczegółowoZbiór wielkości fizycznych obejmujący wszystkie lub tylko niektóre dziedziny fizyki.
Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl 1.. Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp. 2. Układ wielkości.
Bardziej szczegółowou (0) = 0 i(0) = 0 Obwód RLC Odpowiadający mu schemat operatorowy E s 1 sc t = 0 i(t) w u R (t) E u C (t) C
Obwód RLC t = 0 i(t) R L w u R (t) u L (t) E u C (t) C Odpowiadający mu schemat operatorowy R I Dla zerowych warunków początkowych na cewce i kondensatorze 1 sc sl u (0) = 0 C E s i(0) = 0 Prąd I w obwodzie
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO ELEKTRONIKI
WSTĘP DO ELEKTRONIKI Część I Napięcie, naężenie i moc prądu elekrycznego Sygnały elekryczne i ich klasyfikacja Rodzaje układów elekronicznych Janusz Brzychczyk IF UJ Elekronika Dziedzina nauki i echniki
Bardziej szczegółowoZbiór wielkości fizycznych obejmujący wszystkie lub tylko niektóre dziedziny fizyki.
06 6 Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl Wielkość fizyczna. Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp.
Bardziej szczegółowoCo było na ostatnim wykładzie?
Co było na ostatnim wykładzie? Rzeczywiste źródło napięcia: Demonstracja: u u s (t) R u= us R + RW Zależy od prądu i (czyli obciążenia) w.2, p.1 Podłączamy różne obciążenia (różne R). Co dzieje się z u?
Bardziej szczegółowo1 T. Sygnały. Sygnał okresowy f(t) Wartość średnia sygnału okresowego f(t) Sygnały f(t) Stałe. Zmienne f(t) const. Pulsujące Inne.
Sygnały Sygnały f(t) Stałe Zmienne f(t) const Pulsujące nne Zmieniające znak Zachowujące znak Oksowe Nieoksowe Odkształcone SNSODALNE nne Sygnał oksowy f(t) > t f ( t) f ( t + ) Wartość śdnia sygnału oksowego
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 1 Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Prąd elektryczny definicja fizyczna Prąd elektryczny powstaje jako uporządkowany ruch
Bardziej szczegółowoWykład FIZYKA II. 4. Indukcja elektromagnetyczna. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Wykład FIZYKA II 4. Indukcja elektromagnetyczna Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/ PRAWO INDUKCJI FARADAYA SYMETRIA W FIZYCE
Bardziej szczegółowoMetoda superpozycji - rozwiązanie obwodu elektrycznego.
Metoda superpozycji - rozwiązanie obwodu elektrycznego. W celu rozwiązania obwodu elektrycznego przedstawionego na rysunku poniżej musimy zapisać dla niego prądowe i napięciowe równania Kirchhoffa. Rozwiązanie
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki sezon 2 7. Układy elektryczne RLC
Podstawy fizyki sezon 2 7. Układy elektryczne RLC Agnieszka Obłąkowska-Mucha AGH, WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha Układ RC
Bardziej szczegółowo5. Rezonans napięć i prądów
ezonans napęć prądów W-9 el ćwczena: 5 ezonans napęć prądów Dr hab nŝ Dorota Nowak-Woźny Wyznaczene krzywej rezonansowej dla szeregowego równoległego obwodu Zagadnena: Fzyczne podstawy zjawska rezonansu
Bardziej szczegółowoPrąd elektryczny U R I =
Prąd elektryczny porządkowany ruch ładunków elektrycznych (nośnków prądu). Do scharakteryzowana welkośc prądu służy natężene prądu określające welkość ładunku przepływającego przez poprzeczny przekrój
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRONIKI. Zakład Teorii Obwodów ANALOGOWA. Zbigniew Świętach dr inż.
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRONIKI Zakład Teorii Obwodów TECHNIKA ANALOGOWA Zbigniew Świętach dr inż. Czwórniki - program wykładu Koncepcja czwórnika Równania czwórnika, parametry własne czwórnika
Bardziej szczegółowoDr inż. Agnieszka Wardzińska Room: 105 Polanka Advisor hours: Tuesday: Thursday:
Dr inż. Agnieszka Wardzińska Roo: 05 Polanka agnieszka.wardzinska@put.poznan.pl cygnus.et.put.poznan.pl/~award Advisor hours: Tuesday: 0.00-0.45 Thursday: 0.30-.5 Jednolitość oznaczeń Oznaczenia dla prądu
Bardziej szczegółowoIII. Przetwornice napięcia stałego
III. Przewornce napęca sałego III.1. Wsęp Przewornce: dosarczane pożądanej warośc napęca sałego koszem energ ze źródła napęca G. Możlwość zmnejszana, zwększana, odwracana polaryzacj lb kszałowane pożądanego
Bardziej szczegółowoBADANIE REZONANSU W SZEREGOWYM OBWODZIE LC
BADANE EZONANSU W SZEEGOWYM OBWODZE LC NALEŻY MEĆ ZE SOBĄ: kalkulator naukowy, ołówek, linijkę, papier milimetrowy. PYTANA KONTOLNE. ównanie różniczkowe drgań wymuszonych. Postać równania drgań wymuszonych
Bardziej szczegółowoWykład 4 Metoda Klasyczna część III
Teoria Obwodów Wykład 4 Meoda Klasyczna część III Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska D-, 5/8 el: (7) 3 6 fax: (7)
Bardziej szczegółowoOBWODY NIELINIOWE. A. Wprowadzenie
Ćwczene 6 Prawa atorske zastrzeżone: Zakład Teor Obwodów PWr OBWODY NILINIOW elem ćwczena jest obserwacja podstawowych zjawsk zachodzących w nelnowych obwodach elektrycznych oraz pomar parametrów charakteryzjących
Bardziej szczegółowoElektrotechnika Skrypt Podstawy elektrotechniki
UNIWERSYTET PEDAGOGICZNY Wydział Matematyczno-Fizyczno-Techniczny Instytut Techniki Edukacja Techniczno-Informatyczna Elektrotechnika Skrypt Podstawy elektrotechniki Kraków 2015 Marcin Kapłan 1 Spis treści:
Bardziej szczegółowo42. Prąd stały. Prawa, twierdzenia, metody obliczeniowe
Prąd stały. Prawa, twierdzenia, metody obliczeniowe 42. Prąd stały. Prawa, twierdzenia, metody obliczeniowe Celem ćwiczenia jest doświadczalne sprawdzenie praw obowiązujących w obwodach prądu stałego,
Bardziej szczegółowo2. REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH
2. EZONANS W OBWODAH EEKTYZNYH 2.. ZJAWSKO EZONANS Obwody elektryczne, w których występuje zjawisko rezonansu nazywane są obwodami rezonansowymi lub drgającymi. ozpatrując bezźródłowy obwód elektryczny,
Bardziej szczegółowoObwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa
POLTECHNK ŚLĄSK WYDZŁ NŻYNER ŚRODOWSK ENERGETYK NSTYTT MSZYN RZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LBORTORM ELEKTRYCZNE Obwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa (E 2) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGLEWCZ 3 1. Cel
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Podstawy elektrotechniki Odpowiedzialny za przedmiot (wykłady): dr hab. inż. Tomasz Chady prof. ZUT Ćwiczenia: dr inż. Krzysztof Stawicki ks@zut.edu.pl e-mail: w temacie wiadomości proszę wpisywać STUDENT
Bardziej szczegółowoObwody rozgałęzione. Prawa Kirchhoffa
Obwody rozgałęzione. Prawa Kirchhoffa Węzeł Oczko - * - * * 4-4 * 4 Pierwsze prawo Kirchhoffa. Suma natęŝeń prądów wchodzących do węzła sieci elektrycznej jest równa sumie natęŝeń prądów wychodzących z
Bardziej szczegółowoPracownia Fizyczna i Elektroniczna 2012
Pracownia Fizyczna i Elektroniczna 0 http://pe.fw.ed.pl/ Wojciech DOMNK Strktra kład doświadczalnego Zjawisko przyrodnicze detektor rządzenie pomiaro rządzenie konawcze interfejs reglator interfejs kompter
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 2. Analiza obwodów liniowych przy wymuszeniach stałych
Pracownia Automatyki i lektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWCZN Analiza obwodów liniowych przy wymuszeniach stałych. CL ĆWCZNA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena złożonych
Bardziej szczegółowoPracownia Technik Pomiarowych dla Astronomów 2014
Pracownia Technik Pomiarowych dla Astronomów 04 http://pe.fw.ed.pl/ Wojciech DOMNK Pracownia technik pomiarowych dla astronomów 04 zajęcia w czwartki 3-6 Data Wykład (P7) Ćwiczenia (Pastera Vp) Prawo Ohma
Bardziej szczegółowoWłasność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp.
Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl 1.. Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp. 2. Układ wielkości.
Bardziej szczegółowoWykładowca: dr inż. Mirosław Mizan - Wydz. Elektrotechniki i Automatyki, Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki
ELEKTROTECHNIKA Wykładowca: dr inż. Mirosław Mizan - Wydz. Elektrotechniki i Automatyki, Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Dane kontaktowe: budynek główny Wydz. E i A, pok. E-117 (I piętro),
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny
Podstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny Agnieszka Obłąkowska-Mucha AGH, WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha Prąd elektryczny
Bardziej szczegółowoWykład III DWÓJNIKI AKTYWNE LINIOWE
Wykład DWÓJNK AKTYWNE LNOWE DZELNK NAPĘCA. OZSZEZANE ZAKES POMAOWEO WOLTOMEZA Połączone szeregowo rezystancje tworzą dzielnik napięcia. Napięcie zasilające ten układ dzieli się na rezystancjach proporcjonalnie
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny
Podstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny Agnieszka Obłąkowska-Mucha AGH, WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha Prąd elektryczny
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Podstawy elektrotechniki Odpowiedzialny za przedmiot (wykłady): dr hab. inż. Tomasz Chady prof. ZUT Ćwiczenia: dr inż. Krzysztof Stawicki ks@zut.edu.pl e-mail: w temacie wiadomości proszę wpisywać STUDENT
Bardziej szczegółowoPrąd elektryczny - przepływ ładunku
Prąd elektryczny - przepływ ładunku I Q t Natężenie prądu jest to ilość ładunku Q przepływającego przez dowolny przekrój przewodnika w ciągu jednostki czasu t. Dla prądu stałego natężenie prądu I jest
Bardziej szczegółowoSiła elektromotoryczna
Wykład 5 Siła elektromotoryczna Urządzenie, które wykonuje pracę nad nośnikami ładunku ale różnica potencjałów między jego końcami pozostaje stała, nazywa się źródłem siły elektromotorycznej. Energia zamieniana
Bardziej szczegółowoIMPULSOWY PRZEKSZTAŁTNIK ENERGII Z TRANZYSTOREM SZEREGOWYM
Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego. IMPSOWY PRZEKSZTAŁTNIK ENERGII Z TRANZYSTOREM SZEREGOWYM Przekształtnik impulsowy z tranzystorem szeregowym słuŝy do przetwarzania energii prądu jednokierunkowego
Bardziej szczegółowoWybrane wiadomości o sygnałach. Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych
Wybrane wiadomości o sygnałach Przebieg i widmo Zniekszałcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych Przebieg i widmo analogowego. Sygnał sinsoidalny A ϕ sygnał okresowego
Bardziej szczegółowoMetodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)
OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu
Bardziej szczegółowoC d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:
Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili
Bardziej szczegółowoELEKTROTECHNIKA. Obwody elektryczne. Elementy obwodu elektrycznego. Elementy obwodu elektrycznego. Elementy obwodu elektrycznego.
ELEKOEHNK Q Q rąd elerycy płye w obwode amęym Źródło eerg Wyład Obwody eleryce Zespół elemeów prewodących prąd, awerający pryajmej jedą drogę amęą dla prepływ prąd W elemeach obwod elerycego achodą procesy
Bardziej szczegółowoĆwiczenie Stany nieustalone w obwodach liniowych pierwszego rzędu symulacja komputerowa
INSTYTUT SYSTEMÓW INŻYNIERII ELEKTRYCZNEJ TEORIA OBWODÓW ELEKTRYCZNYCH LABORATORIUM Ćwiczenie Stany nieustalone w obwodach liniowych pierwszego rzędu symulacja komputerowa Grupa nr:. Zespół nr:. Skład
Bardziej szczegółowoINDEKS ALFABETYCZNY CEI:2002
185 60050-131 CEI:2002 INDEKS ALFABETYCZNY A admitancja admitancja... 131-12-51 admitancja obciążenia... 131-14-06 admitancja pozorna... 131-12-52 admitancja robocza... 131-14-03 admitancja wejściowa...
Bardziej szczegółowodr inż. Krzysztof Stawicki
Wybrane zagadnienia teorii obwodów 1 dr inż. Krzysztof Stawicki e-mail: ks@zut.edu.pl w temacie wiadomości proszę wpisać tylko słowo STUDENT strona www: ks.zut.edu.pl/wzto 2 Wybrane zagadnienia teorii
Bardziej szczegółowoKwantowa natura promieniowania elektromagnetycznego
Efekt Comptona. Kwantowa natura promenowana elektromagnetycznego Zadane 1. Foton jest rozpraszany na swobodnym elektrone. Wyznaczyć zmanę długośc fal fotonu w wynku rozproszena. Poneważ układ foton swobodny
Bardziej szczegółowoBADANIE ELEKTRYCZNEGO OBWODU REZONANSOWEGO RLC
Ćwiczenie 45 BADANE EEKTYZNEGO OBWOD EZONANSOWEGO 45.. Wiadomości ogólne Szeregowy obwód rezonansowy składa się z oporu, indukcyjności i pojemności połączonych szeregowo i dołączonych do źródła napięcia
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego
Ćwczene 1 Wydzał Geonżyner, Górnctwa Geolog ABORATORUM PODSTAW EEKTROTECHNK Badane obwodów prądu snusodalne zmennego Opracował: Grzegorz Wśnewsk Zagadnena do przygotowana Ops elementów RC zaslanych prądem
Bardziej szczegółowoDANE: wartość skuteczna międzyprzewodowego napięcia zasilającego E S = 230 V; rezystancja odbiornika R d = 2,7 Ω; indukcyjność odbiornika.
Zadanie 4. Prostownik mostkowy 6-pulsowy z tyrystorami idealnymi o komutacji natychmiastowej zasilany z sieci 3 400 V, 50 Hz pracuje z kątem opóźnienia załączenia tyrystorów α = 60º. Obciążenie prostownika
Bardziej szczegółowoładunek pobrany ze źródła jest równy sumie ładunków na poszczególnych kondensatorach
Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl Połączenie równoległe kondensatorów na każdym kondensatorze jest takie samo napięcie napięcie źródła ładunek pobrany ze źródła jest równy sumie ładunków
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Mechatronika (WM) Laboratorium Elektrotechniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Bardziej szczegółowoElementy elektrodynamiki oraz obwody elektryczne prądu stałego i przemiennego
Elementy elektrodynamiki oraz obwody elektryczne prądu stałego i przemiennego Dr inż. Andrzej Skiba Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Politechniki Gdańskiej Gdańsk 16 stycznia 2016 Plan
Bardziej szczegółowocz.2 dr inż. Zbigniew Szklarski
Wykład 1: Prąd sały cz. dr nż. Zbgnew Szklarsk szkla@agh.edu.pl hp://layer.uc.agh.edu.pl/z.szklarsk/ Pasma energeyczne pasma energeyczne - 198 Felx Bloch zblżane sę aomów do sebe powoduje rozszczepene
Bardziej szczegółowo