Podstawy finansów publicznych

Transkrypt

1 Wydział Informatyki i Zarządzania FINANSE PUBLICZNE 02 Podstawy finansów publicznych Marek Lubicz marek.lubicz@pwr.wroc.pl kbo.pwr.edu.pl/pracownik/lubicz konsultacje: 413A B-1, tel. (71) środki publiczne wpływy publiczne Klasyfikacja finansowa wpływów publicznych (według miejsca wpływów w bilansie zasobów środków publicznych): - bezzwrotne wpływy publiczne, definitywnie powiększające zasoby pieniężne sektora FP; przykłady: daniny publiczne i dochody z własności publicznej (z majątku i praw majątkowych) - dochody o charakterze publicznoprawnym (należne podmiotom SFP z mocy prawa) - dochody o charakterze cywilnoprawnym (wpływy ze sprzedaży towarów i usług, z majątku rzeczowego lub finansowego) - dochody z bezzwrotnej pomocy zagranicznej - wpływy o charakterze zwrotnym, czasowo zwiększające zasoby środków publicznych; przykłady: wpływy z emisji papierów wartościowych, zaciąganych pożyczek i kredytów Klasyfikacja ekonomiczna wpływów publicznych: (a) według kryterium techniki pozyskania: - wpływy z własności publicznej - wpływy z podatków i opłat publicznych - wpływy osiągane w drodze zaciągania pożyczek publicznych (b) według kryterium podstawy określenia: - dochodowe; - majątkowe; - konsumpcyjne (od wydatków) (c) według następstw gospodarczych pozyskania środków publicznych: - wpływy zwyczajne (których pobieranie przez państwo regularnie nie powoduje poważnych następstw ekonomicznych, np. nie narusza równowagi gospodarczej) - wpływy nadzwyczajne (które nie mogą być pobierane regularnie ze względu na skutki ekonomiczne; np. z pożyczek, kredytów, emisji papierów skarbowych) 1

2 środki publiczne wydatki publiczne Klasyfikacja rodzajowa: - wydatki bieżące: związane z funkcjonowaniem podmiotów sektora FP; mogą mieć charakter: wydatków osobowych, rzeczowych, innych - wydatki na obsługę długu publicznego: spłata odsetek (kredyty, pożyczki) i kosztów obsługi papierów wartościowych (odsetki, dyskonta, koszty emisji) - wydatki majątkowe: - wydatki inwestycyjne podmiotów sektora publicznego na budowę obiektów dla tego sektora (drogi, szpitale) lub ich wyposażenie - dotacje inwestycyjne dla podmiotów sektora prywatnego na dofinansowanie kosztów inwestycji (pomoc publiczna) - wydatki kapitałowe na zakup akcji, udziałów spółek, wniesienie wkładu do nowo tworzonych spółek - inne wydatki (dotacje, subwencje, świadczenia dla ludności) Klasyfikacja wydatków według związku z wykorzystaniem PKB: - rzeczywiste (definitywne): bieżące i inwestycyjne (tworzą popyt na dobra/usługi) - redystrybucyjne (transferowe): - transfery wewnętrzne (w sektorze FP, np. subwencje/dotacje dla JST), nie zmieniają wielkości środków publicznych w sektorze - transfery zewnętrzne: związane z redystrybucją społeczną i gospodarczą podmiotów spoza sektora publicznego (zmieniają proporcje dochodów ukształtowane przez mechanizm rynkowy, nie mają charaktery definitywnego, bo odbiorcy transferów sami decydują o ich wykorzystaniu) środki publiczne wpływy i wydatki publiczne Art Środkami publicznymi są: 1) dochody publiczne; 1) daniny publiczne, do których zalicza się: podatki, składki, opłaty, wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, JST, państwowych funduszy celowych oraz innych jednostek sektora FP wynika z odrębnych ustaw 2) inne dochody budżetu państwa, JST oraz innych jednostek sektora FP należne na podstawie odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych [np. ZUS, FP, NFZ] 3) wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług świadczonych przez jednostki sektora FP 4) dochody z mienia jednostek sektora FP, do których zalicza się w szczególności: a) wpływy z umów najmu, dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze, b) odsetki od środków na rachunkach bankowych, c) odsetki od udzielonych pożyczek i od posiadanych papierów wartościowych, d) dywidendy z tytułu posiadanych praw majątkowych; 5) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na rzecz jednostek sektora FP; 6) odszkodowania należne jednostkom sektora FP; 7) kwoty uzyskane przez jednostki sektora FP z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji; 8) dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw, niestanowiące przychodów w rozumieniu ust. 1 pkt 4 lit. ab 2) środki pochodzące z budżetu UE oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie EFTA; 3) inne środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, niepodlegające zwrotowi, 4) przychody budżetu państwa i budżetów JST oraz innych jednostek sektora FP: a) ze sprzedaży papierów wartościowych oraz z innych operacji finansowych, b) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku JST, c) ze spłat pożyczek udzielonych ze środków publicznych, d) z otrzymanych pożyczek i kredytów e) z innych operacji finansowych; 5) przychody jednostek sektora FP pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł. Źródła finansowania zadań publicznych, określone jako dochody publiczne (głównie daniny publiczne) mają wspólną cechę: ich pobranie zwiększa majątek publiczny (zasoby pieniężne sektora publicznego), nie powodując jednocześnie zmniejszenia żadnego innego składnika majątku). Odmienny charakter mają przychody nie będące dochodami, wymienione w ust. 1 lit. 4) 2

3 2. Środki publiczne: UFP Środki publiczne: UFP

4 środki publiczne wpływy i wydatki publiczne Art Środki publiczne przeznacza się na: 1) wydatki publiczne; 2) rozchody publiczne, w tym na rozchody budżetu państwa i budżetów JST. 2. Rozchodami publicznymi są: 1) spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów; 2) wykup papierów wartościowych; 3) udzielone pożyczki i kredyty; 4) płatności wynikające z odrębnych ustaw, których źródłem finansowania są przychody z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa (majątku JST?); 5) inne operacje finansowe związane z zarządzaniem długiem publicznym i płynnością. 6) płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w międzynarodowych instytucjach finansowych. [dalszy podział w UFP określono dla wydatków budżetu państwa i budżetów JST] Art Wydatki budżetu państwa dzielą się na następujące grupy wydatków: 1) dotacje i subwencje; 2) świadczenia na rzecz osób fizycznych; 3) wydatki bieżące jednostek budżetowych; 4) wydatki majątkowe; 5) wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa; 6) wydatki na realizację programów... w tym wydatki budżetu środków europejskich 7) środki własne Unii Europejskiej. Art W planie wydatków budżetu jednostki ST wyszczególnia się,... planowane kwoty wydatków bieżących... w szczególności na: 1) wydatki jednostek budżetowych; 2) dotacje na zadania bieżące; 3) świadczenia na rzecz osób fizycznych; 4) wydatki na programy finansowane...; 5) wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez jednostkę ST...; 6) obsługę długu jednostki ST. i wydatków majątkowych wydatki na: 1) inwestycje i zakupy inwestycyjne; 2) zakup i objęcie akcji i udziałów; 3) wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego Art Wydatki budżetu państwa są przeznaczone w szczególności na: 1) funkcjonowanie organów władzy publicznej, w tym organów administracji rządowej, organów kontroli i ochrony prawa oraz sądów i trybunałów; 2) zadania wykonywane przez administrację rządową; 3) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego; 4) dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego; 5) wpłaty do budżetu Unii Europejskiej, zwane dalej środkami własnymi UE ; 6) subwencje dla partii politycznych; 7) dotacje na zadania określone odrębnymi ustawami; 8) obsługę długu publicznego; 9) wkład krajowy na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich lub środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 3, 5 i Środki publiczne: UFP 2009 Art Wydatki budżetu państwa dzielą się na następujące grupy wydatków: 1) dotacje i subwencje; 2) świadczenia na rzecz osób fizycznych; 3) wydatki bieżące jednostek budżetowych; 4) wydatki majątkowe; 5) wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa; 6) wydatki na realizację programów... w tym wydatki budżetu środków europejskich 7) środki własne Unii Europejskiej. Klasyfikacja według podstawowych grup ekonomicznych: 1. Dotacje i subwencje 2. Świadczenia na rzecz osób fizycznych 3. Wydatki bieżące jednostek budżetowych 4. Wydatki majątkowe 5. Obsługa długu publicznego (krajowego, zagranicznego) 6. Środki własne Unii Europejskiej 7. Finansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej 4

5 2. Środki publiczne: UFP 2009 Art Wydatki budżetu państwa dzielą się na następujące grupy wydatków: 1) dotacje i subwencje; 2) świadczenia na rzecz osób fizycznych; 3) wydatki bieżące jednostek budżetowych; 4) wydatki majątkowe; 5) wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa; 6) wydatki na realizację programów... w tym wydatki budżetu środków europejskich 7) środki własne Unii Europejskiej. Klasyfikacja według podstawowych grup ekonomicznych: 1. Dotacje i subwencje 2. Świadczenia na rzecz osób fizycznych 3. Wydatki bieżące jednostek budżetowych 4. Wydatki majątkowe 5. Obsługa długu publicznego (krajowego, zagranicznego) 6. Środki własne Unii Europejskiej 7. Finansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej Art W planie wydatków budżetu jednostki Marek ST Lubicz 2017 wyszczególnia się,... planowane kwoty wydatków bieżących... w szczególności na: środki publiczne wydatki publiczne 1) wydatki jednostek budżetowych; Klasyfikacja według podstawowych grup ekonomicznych: 2) dotacje na zadania bieżące; 1. Dotacje i subwencje 3) świadczenia na rzecz osób fizycznych; 2. Świadczenia na rzecz osób fizycznych 4) wydatki na programy finansowane...; 3. Wydatki bieżące jednostek budżetowych 5) wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez 4. Wydatki majątkowe jednostkę ST...; 5. Obsługa długu publicznego 6) obsługę długu jednostki ST. 6. Środki własne Unii Europejskiej i wydatków majątkowych wydatki na: 7. Finansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej 1) inwestycje i zakupy inwestycyjne; 2) zakup i objęcie akcji i udziałów; 3) wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego 5

6 2. Środki publiczne: UFP 2009 Art Dochody publiczne, wydatki publiczne i przychody, o których mowa. klasyfikuje się, z zastrzeżeniem ust. 2, według: 1) działów i rozdziałów określających rodzaj działalności; 2) paragrafów określających rodzaj dochodu, przychodu lub wydatku oraz środków, o których mowa w art Art Budżet państwa składa się z części odpowiadających organom władzy publicznej, kontroli państwowej, sądom, trybunałom i innym organom wymienionym w art. 139 ust. 2, administracji rządowej, środki publiczne wydatki publiczne 6

7 środki publiczne wydatki publiczne środki publiczne wydatki publiczne 7

8 środki publiczne wydatki publiczne Klasyfikacja według przestrzennej alokacji środków publicznych: środki publiczne wydatki publiczne Klasyfikacja według przestrzennej alokacji środków publicznych: 8

9 środki publiczne wydatki publiczne Klasyfikacja według stopnia elastyczności: - wydatki zdeterminowane (sztywne): muszą być sfinansowane, ponieważ wynika to z przepisów ustawowych lub wcześniej podjętych zobowiązań ujętych w ramy prawne - wydatki elastyczne zasady punktacji: 50% wykonanie analiz /zestawień /wykresów, 50% interpretacje wydatki majątkowe: - wydatki inwestycyjne podmiotów sektora publicznego na budowę obiektów dla tego sektora (drogi, szpitale) lub ich wyposażenie - dotacje inwestycyjne dla podmiotów sektora prywatnego środki publiczne wydatki publiczne Klasyfikacja według stopnia elastyczności: na dofinansowanie kosztów inwestycji (pomoc publiczna) - wydatki zdeterminowane (sztywne): muszą być sfinansowane, ponieważ - wydatki wynika kapitałowe to z przepisów na zakup akcji, ustawowych udziałów spółek, lub wcześniej podjętych zobowiązań ujętych w ramy prawne wniesienie wkładu do nowo tworzonych spółek - wydatki elastyczne 9

10 Wydział Informatyki i Zarządzania FINANSE PUBLICZNE 03 Finanse samorządowe Marek Lubicz marek.lubicz@pwr.wroc.pl kbo.pwr.edu.pl/pracownik/lubicz konsultacje: 413A B-1, tel. (71) geneza JST: chronologia kształtowania podziału zadań publicznych w Polsce 1985 Europejska Karta Samorządu Terytorialnego (Lokalnego); ratyfikacja w Polsce (European Charter of Local Self-government) konwencja Rady Europy z 1985, dotyczy respektowania norm służących ochronie i rozwojowi praw samorządów lokalnych oraz warunków i zasad finansowania samorządu lokalnego; charakter konwencji międzynarodowej, do postanowień której, Polska musi się stosować; wprowadza standardy w zakresie gospodarki finansowej jednostek ST, których uszczegółowienie i właściwe rozwinięcie powinno nastąpić w ustawodawstwie krajowym - ma to na celu ukształtowanie takiego modelu systemu finansowego państwa, w którym ST będzie posiadał konstytucyjnie i ustawowo zagwarantowane granice autonomii finansowej. społeczności lokalne mają prawo, w ramach narodowej polityki gospodarczej, do posiadania własnych zasobów finansowych, niezbędnych do wykonywania uprawnień i decydują samodzielnie o przeznaczeniu tych zasobów, wysokość zasobów finansowych społeczności lokalnych powinna być dostosowana do zakresu uprawnień przyznanych im przez Konstytucję lub przez ustawę, przynajmniej część zasobów finansowych społeczności lokalnych powinna pochodzić z opłat i podatków, których wysokość, społeczności te mają prawo ustalać, w zakresie określonym ustawą, systemy finansowe, na jakich opierają się dochody pozostające do dyspozycji społeczności lokalnych, powinny być zróżnicowane i elastyczne, w miarę możliwości w praktyce rozwijające się równolegle do zmian zachodzących w poziomie rzeczywistych kosztów związanych z wykonywaniem uprawnień, ochrona społeczności lokalnych finansowo słabszych wymaga zastosowania procedur wyrównawczych lub rozwiązań równoważnych, mających na celu korygowanie skutków nierównego podziału potencjalnych źródeł dochodów, a także wydatków, jakie te społeczności ponoszą. Procedury lub rozwiązania tego typu nie powinny ograniczać swobody podejmowania decyzji przez społeczności lokalne w zakresie ich uprawnień własnych, społeczności lokalne powinny być konsultowane w przedmiocie form przyznania im zasobów pochodzących z redystrybucji, o ile jest to możliwe, subwencje przyznane społecznościom lokalnym nie powinny być przeznaczane na finansowanie specyficznych projektów. 10

11 geneza JST geneza JST 100% 90% 6,8% 3,8% 80% 70% 45% 51% 60% 50% 40% 30% 14,1% 11,9% 20% 10% 34,5% 33,2% 0% Dolny Śląsk Polska podatki opłaty dotacje,subw encje majątkow e 11

12 geneza JST Eurostat: Total general government expenditure / Percentage of GDP: Local government 12

13 Eurostat: Total general government expenditure / Percentage of GDP: Local government geneza JST: chronologia kształtowania podziału zadań publicznych w Polsce [1] [głównie Misiąg 2002 i 2007] tworzenie jednolitych zasad organizacji i finansów ST, rozwój gospodarki lokalnej i poprawa jej kondycji finansowej załamanie finansowe struktur samorządowych, związane z kryzysem gospodarczym próba poprawy sytuacji finansowej ST faza przejściowa likwidacja struktur ST, zastąpionych systemem Rad Narodowych, których budżety stanowiły część składową budżetu państwa; posiadały własne dochody, niektórymi dochodami mogły dysponować samodzielnie 1990: odtworzenie ST na szczeblu gmin, określenie zasad gospodarki finansowej w oparciu o zasady ustrojowe: Ustawa z o Samorządzie Terytorialnym (o samorządzie gminnym), Art Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium. Art Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. 2. Gmina posiada osobowość prawną. 3. Samodzielność gminy podlega ochronie sądowej. Art Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Art Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, 2) gminnych dróg, ulic,. 3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji,. zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, 4) lokalnego transportu zbiorowego, 7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,5) ochrony zdrowia, 6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,., 8) edukacji publicznej,., 16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej, 13

14 geneza JST: chronologia kształtowania podziału zadań publicznych w Polsce USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym Art Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:. 2. Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy. 3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Art Ustawy mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a także z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów. 2. Zadania z zakresu administracji rządowej gmina może wykonywać również na podstawie porozumienia z organami tej administracji. 2a. Gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami ST. 3. Gmina otrzymuje środki finansowe w wysokości koniecznej do wykonania zadań, o których mowa w ust. 1, 2 i 2a. USTAWA z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci1 Art Organ właściwy oraz samorząd województwa realizują zadania z zakresu świadczenia wychowawczego jako zadanie z zakresu administracji rządowej. 2. Do finansowania świadczenia wychowawczego mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.9)). 3. Świadczenie wychowawcze i koszty jego obsługi są finansowane w formie dotacji celowej z budżetu państwa. W roku 2016 na program 500 plus ma pójść z budżetu 17 mld zł, a w ciągu 10 lat ponad 245 mld zł. O ile finansowanie ustawy w 2016 r jest zapewnione dzięki dochodom z licytacji częstotliwości LTE (9 mld zł) i zyskowi NBP (kolejne 8 mld zł), to nie wiadomo, skąd rząd weźmie pieniądze na 500 zł w 2017 r. i kolejnych latach. Nie będzie już bowiem dochodów z LTE, a zyski z opodatkowania banków i sklepów nie wystarczą. geneza JST: chronologia kształtowania podziału zadań publicznych w Polsce [2] 1991 udziały w CIT (5%) i PIT (15% wg. liczby mieszkańców) 1993 nowa ustawa o finansowaniu gmin ( ) [m.in. podział subwencji ogólnej na część oświatową, wyrównawczą i ogólną, gwarancje łącznej kwoty subwencji ogólnej w ust. budżet.] 1994 ratyfikacja Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego 1993 rozporządzenie Rady Ministrów pilotaż 44 większe miasta (przekazanie zadań i mienia, dotacje celowe; m.in. szkoły ponadpodstawowe, zakłady opieki zdrowotnej, drogi wojewódzkie), 1996 rozszerzenie zakresu działania dużych miast (ustawa miejska z o zmianie zakresu działania niektórych miast i miejskich strefach usług publicznych (przekazanie zadań i kompetencji, realizowanych dotychczas w ramach pilotażu, częściowo jako zadań własnych, częściowo dalej jako zleconych) 1996 obowiązkowe przejęcie szkół podstawowych przez gminy (zgodnie z ustawą o systemie oświaty) 1996 zmiana zasad finansowania gmin: 15% PIT w [niekorzystna dla gmin wiejskich: rolnicy zwolnieni z PIT] unormowania ustrojowe w Konstytucji z ustawa o dochodach JST ( ; przedłużona do 2003) ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, o samorządzie powiatowym 1999 powstanie powiatów i województw samorządowych 2003 nowa Ustawa o dochodach JST 2008 zasadnicza nowelizacja udjst (m.in. zgodność z Konstytucją po wyroku Trybunału Konstytucyjnego określenie zasad podziału części subwencji ogólnej, wprowadzenie wskaźników Gg, Pp) od 2008 c.d. reformy administracji publicznej (przekazanie części zadań np. z Urzędów Wojewódzkich (administracja państwowa) do Urzędów Marszałkowskich (administracja samorządowa) 14

15 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art. 1. Ustawa określa: 1) źródła dochodów jednostek ST oraz zasady ustalania i gromadzenia tych dochodów; 2) zasady ustalania i przekazywania subwencji ogólnej oraz dotacji celowych z budżetu państwa. Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o 1) jednostkach ST - rozumie się przez to gminy, powiaty i województwa. Art Dochodami jednostek ST są: 1) dochody własne; 2) subwencja ogólna; 3) dotacje celowe z budżetu państwa. 2. W rozumieniu ustawy dochodami własnymi jednostek ST są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z podatku dochodowego od osób prawnych. 3. Dochodami jednostek ST mogą być: 1) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi; 2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej; 3) inne środki określone w odrębnych przepisach. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art. 4.1,5.1 [UDJST] Źródłami dochodów własnych są: gminy powiaty województwa 1) wpływy z podatków: a) od nieruchomości, b) rolnego, c) leśnego, d) od środków transportowych, e) dochodowego od osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej, g) od spadków i darowizn, h) od czynności cywilnoprawnych; 2) wpływy z opłat: a) skarbowej, b) targowej, c) miejscowej, uzdrowiskowej i od posiadania psów, ca) reklamowej, e) eksploatacyjnej (.), f) innych stanowiących dochody gminy, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów; 3) dochody uzyskiwane przez gminne jednostki budżetowe oraz wpłaty od gminnych zakładów budżetowych; 1) wpływy z opłat stanowiących dochody powiatu, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów; 2) dochody uzyskiwane przez powiatowe jednostki budżetowe powiatu oraz wpłaty od powiatowych zakładów budżetowych; 1) dochody uzyskiwane przez wojewódzkie jednostki budżetowe powiatu oraz wpłaty od wojewódzkich zakładów budżetowych; 4) dochody z majątku gminy; 3) dochody z majątku powiatu; 2) dochody z majątku województwa; 5) spadki, zapisy i darowizny na rzecz gminy / powiatu / województwa; 6) dochody z kar pieniężnych i grzywien określonych w odrębnych przepisach; 7) 5,0% dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej; 8) odsetki od pożyczek udzielanych przez gminę / powiat / województwo, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej; 9) odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody gminy / powiatu / województwa; 10) odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych gminy/powiatu/województwa, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej 11) dotacje z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego; 12) inne dochody należne gminie / powiatowi / województwu na podstawie odrębnych przepisów. [oraz (art.3.2) udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z podatku dochodowego od osób prawnych] 15

16 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego UDJST Art Wysokość udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, od podatników tego podatku: - zamieszkałych na obszarze: gminy wynosi 39,34% z zastrzeżeniem art zamieszkałych na obszarze powiatu wynosi 10,25% - zamieszkałych na obszarze województwa wynosi 1,60% 3. Wysokość udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych, od podatników tego podatku: - posiadających siedzibę na obszarze gminy, wynosi 6,71% - posiadających siedzibę na obszarze powiatu, wynosi 1,40%. - posiadających siedzibę na obszarze województwa, wynosi 14,75%. Art Udział gmin we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 2, zmniejsza się o liczbę punktów procentowych odpowiadających iloczynowi 3,81 punktu procentowego i wskaźnika obliczonego łącznie dla całego kraju, według zasad określonych w ust Wskaźnik, o którym mowa w ust. 1, ustala się dzieląc liczbę mieszkańców przyjętych przed dniem 1 stycznia 2004 r. do domów pomocy społecznej, według stanu na dzień 30 czerwca roku bazowego, przez liczbę mieszkańców przyjętych przed dniem 1 stycznia 2004 r., według stanu na dzień 31 grudnia 2003 r. 3. Dla 2004 r. wskaźnik, o którym mowa w ust. 1, wynosi 0,95. 16

17 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art Subwencja ogólna składa się z części: 1) dla gmin: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (lokalne, udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, gęstość zaludnienia b) równoważącej; wydatki na dodatki mieszkaniowe na mieszkańca, dochody z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz dochodów z podatku rolnego i z podatku leśnego na mieszkańca (odrębnie dla gmin miejskich, miejsko-wiejskich, wiejskich) 2) dla powiatów: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, stopa bezrobocia b) równoważącej; wydatki na rodziny zastępcze, brak powiatowego urzędu pracy, długość dróg powiatowych na mieszkańca, długość dróg wojewódzkich i krajowych, zmniejszone planowane dochody na rok następny 3) dla województw: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, liczba mieszkańców < 3 miliony b) regionalnej; stopa bezrobocia, powierzchnia dróg wojewódzkich na mieszkańca, PKB w województwie na mieszkańca, wydatki bieżące na regionalne kolejowe przewozy pasażerskie, zmniejszone planowane dochody na rok następny 4) oświatowej - dla gmin, powiatów i województw: obliczane według zasad w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art. 19. Kwoty przeznaczone na części subwencji ogólnej dla jednostek ST, o których mowa w art. 7 ust. 1, oraz kwoty wpłat, o których mowa w art. 7 ust. 2, odpowiednio dla gmin, powiatów i województw określa ustawa budżetowa. Art. 27. Wielkość części oświatowej subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek ST ustala corocznie ustawa budżetowa. 17

18 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art Subwencja ogólna składa się z części: 1) dla gmin: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (lokalne, udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, gęstość zaludnienia b) równoważącej; wydatki na dodatki mieszkaniowe na mieszkańca, dochody z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz dochodów z podatku rolnego i z podatku leśnego na mieszkańca (odrębnie dla gmin miejskich, miejsko-wiejskich, wiejskich) 2) dla powiatów: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, stopa bezrobocia b) równoważącej; wydatki na rodziny zastępcze, brak powiatowego urzędu pracy, długość dróg powiatowych na mieszkańca, długość dróg wojewódzkich i krajowych, zmniejszone planowane dochody na rok następny 3) dla województw: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, liczba mieszkańców < 3 miliony b) regionalnej; stopa bezrobocia, powierzchnia dróg wojewódzkich na mieszkańca, PKB w województwie na mieszkańca, wydatki bieżące na regionalne kolejowe przewozy pasażerskie, zmniejszone planowane dochody na rok następny 4) oświatowej - dla gmin, powiatów i województw: obliczane według zasad w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art Subwencja ogólna składa się z części: 1) dla gmin: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (lokalne, udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, gęstość zaludnienia b) równoważącej; wydatki na dodatki mieszkaniowe na mieszkańca, dochody z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz dochodów z podatku rolnego i z podatku leśnego na mieszkańca (odrębnie dla gmin miejskich, miejsko-wiejskich, wiejskich) 2) dla powiatów: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, stopa bezrobocia b) równoważącej; wydatki na rodziny zastępcze, brak powiatowego urzędu pracy, długość dróg powiatowych na mieszkańca, długość dróg wojewódzkich i krajowych, zmniejszone planowane dochody na rok następny 3) dla województw: a) wyrównawczej; dochody podatkowe (udziały w PIT, CIT) na mieszkańca, liczba mieszkańców < 3 miliony b) regionalnej; stopa bezrobocia, powierzchnia dróg wojewódzkich na mieszkańca, PKB w województwie na mieszkańca, wydatki bieżące na regionalne kolejowe przewozy pasażerskie, zmniejszone planowane dochody na rok następny 4) oświatowej - dla gmin, powiatów i województw: obliczane według zasad w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania 18

19 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego 7.1. Subwencja ogólna składa się z części: 1) dla gmin: a) wyrównawczej, b) równoważącej; Art Część wyrównawczą subwencji ogólnej dla gmin stanowi suma: - kwoty podstawowej oraz, z zastrzeżeniem ust. 9, - kwoty uzupełniającej. 2. Kwotę podstawową otrzymuje gmina, w której wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie, zwany dalej wskaźnikiem G, jest mniejszy niż 92% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin, zwanego dalej wskaźnikiem Gg. 3. Przez dochody podatkowe, o których mowa w ust. 2, rozumie się łączne dochody z tytułu: 1) podatku od nieruchomości; 2) podatku rolnego; 3) podatku leśnego; 4) podatku od środków transportowych; 5) podatku od czynności cywilnoprawnych; 6) podatku od osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej; 7) wpływów z opłaty skarbowej; 8) wpływów z opłaty eksploatacyjnej; 9) udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych; 10) udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych. 6. Wysokość należnej gminie kwoty podstawowej oblicza się dla gmin, w których: 1) wskaźnik G jest równy lub niższy od 40% wskaźnika Gg mnożąc liczbę mieszkańców gminy przez liczbę stanowiącą sumę: a) liczby stanowiącej 99% różnicy między 40% wskaźnika Gg i wskaźnikiem G, b) liczby stanowiącej 41,97% wskaźnika Gg; 2) wskaźnik G jest wyższy od 40% i nie wyższy od 75% wskaźnika Gg mnożąc liczbę mieszkańców gminy przez liczbę stanowiącą sumę: a) liczby stanowiącej 83% różnicy między 75% wskaźnika Gg i wskaźnikiem G, b) liczby stanowiącej 12,92% wskaźnika Gg; 3) wskaźnik G jest wyższy od 75% i niższy od 92% wskaźnika Gg mnożąc liczbę mieszkańców gminy przez liczbę stanowiącą 76% różnicy między 92% wskaźnika Gg i wskaźnikiem G Kwotę uzupełniającą otrzymuje gmina, w której gęstość zaludnienia jest niższa od średniej gęstości zaludnienia w kraju. 8. Wysokość należnej gminie kwoty uzupełniającej oblicza się jako iloczyn: 1) 17 % wskaźnika Gg; 2) liczby mieszkańców gminy; 3) ilorazu różnicy średniej gęstości zaludnienia w kraju i gęstości zaludnienia w gminie do średniej gęstości zaludnienia w kraju. 9. Jeżeli w gminie, o której mowa w ust. 7, wskaźnik G jest wyższy od 150 % wskaźnika Gg, gmina ta nie otrzymuje kwoty uzupełniającej. Kwota uzupełniająca, wyliczona w sposób określony w ust. 8, zwiększa część równoważącą subwencji ogólnej dla gmin. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego 7.1. Subwencja ogólna składa się z części: 1) dla powiatów: a) wyrównawczej, b) równoważącej; Art Część wyrównawczą subwencji ogólnej dla powiatów stanowi suma kwoty podstawowej oraz kwoty uzupełniającej. 2. Kwotę podstawową otrzymuje powiat, w którym wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w powiecie, zwany dalej wskaźnikiem P, jest mniejszy niż wskaźnik dochodów podatkowych dla wszystkich powiatowych, zwany dalej wskaźnikiem Pp. 3. Przez dochody podatkowe, o których mowa w ust. 2, rozumie się łączne dochody z tytułu: 1) udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych; 2) udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych. 6. Wysokość należnej powiatowi kwoty podstawowej oblicza się mnożąc liczbę stanowiącą 90% różnicy między wskaźnikiem Pp a wskaźnikiem P przez liczbę mieszkańców danego powiatu. 7. Kwotę uzupełniającą otrzymuje powiat, w którym wskaźnik bezrobocia w powiecie, obliczony jako iloraz stopy bezrobocia w powiecie i stopy bezrobocia w kraju, zwany dalej wskaźnikiem B, jest wyższy od 1, Wysokość należnej powiatowi kwoty uzupełniającej oblicza się: 1) dla powiatów, w których wskaźnik B jest nie większy niż 1,25 mnożąc różnicę między wskaźnikiem B a liczbą 1,10 przez liczbę stanowiącą 10% wskaźnika Pp i przez liczbę mieszkańców tego powiatu; 2) dla powiatów, w których wskaźnik B jest większy niż 1,25 i nie większy niż 1,40 mnożąc różnicę między wskaźnikiem B a liczbą 1,25 przez liczbę stanowiącą 25% wskaźnika Pp, powiększoną o 1,50% wskaźnika Pp, i przez liczbę mieszkańców tego powiatu; 3) dla powiatów, w których wskaźnik B jest większy niż 1,40 mnożąc różnicę między wskaźnikiem B a liczbą 1,40 przez liczbę stanowiącą 40% wskaźnika Pp, powiększoną o 5,25% wskaźnika Pp, i przez liczbę mieszkańców tego powiatu. 19

20 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego 7.1. Subwencja ogólna składa się z części: 1) dla gmin: a) wyrównawczej, b) równoważącej; Art Część równoważącą subwencji ogólnej dzieli się między gminy w sposób określony w art. 21a. 1. Z kwoty części równoważącej subwencji ogólnej, o której mowa w art. 21 ust. 1, wydziela się kwoty w wysokości: 1) 50% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 2, między gminy o statusie miasta, zwane dalej gminami miejskimi, w których wydatki na dodatki mieszkaniowe, wykonane w roku poprzedzającym rok bazowy, w przeliczeniu na jednego mieszkańca gminy, były wyższe od 80% średnich wydatków na dodatki mieszkaniowe wszystkich gmin miejskich, wykonanych w roku poprzedzającym rok bazowy, w przeliczeniu na jednego mieszkańca tych gmin; 2) 25% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 3, między gminy, na terenie których znajdują się wyłącznie wsie, zwane dalej gminami wiejskimi i gminy, na terenie których jedna z miejscowości posiada status miasta, zwane dalej gminami miejsko-wiejskimi, w których wydatki na dodatki mieszkaniowe, wykonane w roku poprzedzającym rok bazowy, w przeliczeniu na jednego mieszkańca gminy, były wyższe od 90% średnich wydatków na dodatki mieszkaniowe wszystkich gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, wykonanych w roku poprzedzającym rok bazowy, w przeliczeniu na jednego mieszkańca tych gmin; 3) 25% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 4, między gminy wiejskie i gminy miejsko-wiejskie, w których suma dochodów za rok poprzedzający rok bazowy z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz dochodów z podatku rolnego i z podatku leśnego, w przeliczeniu na jednego mieszkańca gminy, jest niższa od 80% średnich dochodów z tych samych tytułów za rok poprzedzający rok bazowy we wszystkich gminach wiejskich i miejsko-wiejskich, w przeliczeniu na jednego mieszkańca tych gmin. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego 7.1. Subwencja ogólna składa się z części: 1) dla powiatów: a) wyrównawczej, b) równoważącej; Art Część równoważącą subwencji ogólnej dla powiatów ustala się w wysokości łącznej kwoty wpłat powiatów określonych w art Część równoważącą subwencji ogólnej dzieli się między powiaty w sposób określony w art. 23a. [z tej kwoty] wydziela się kwoty w wysokości: 1) 9% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 2 z uwzględnieniem wydatków na rodziny zastępcze, wykonanych w roku poprzedzającym rok bazowy, między powiaty, które w roku poprzedzającym rok bazowy nie były objęte obowiązkiem dokonywania wpłat, o których mowa w art. 30, lub dla których taka wpłata była ustalona w kwocie niższej od zł; 2) 7% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 3, między powiaty wskazane przez ministra właściwego do spraw pracy, w których w roku budżetowym nie działa powiatowy urząd pracy, a zadania tej jednostki są realizowane przez inny powiat; 3) 30% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 4, między powiaty, w których długość dróg powiatowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca powiatu jest wyższa od średniej długości dróg powiatowych w kraju w przeliczeniu na jednego mieszkańca kraju; 4) 30% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 5, między miasta na prawach powiatu, w zależności od długości dróg wojewódzkich i krajowych znajdujących się w granicach miast na prawach powiatu; 5) 24% rozdzielanej, w sposób określony w ust. 6, między powiaty, w których kwota planowanych dochodów powiatu na rok budżetowy jest niższa od kwoty planowanych dochodów powiatu w roku bazowym. 2. Kwotę, o której mowa w ust. 1 pkt 1, rozdziela się między powiaty... kwotę wydatków na rodziny zastępcze 3. Kwotę, o której mowa w ust. 1 pkt 2, rozdziela się między powiaty... dla powiatu, w którym powiatowy urząd pracy obejmował swoim zasięgiem działania obszar przekraczający granice tego powiatu, oblicza się kwotę wydatków bieżących powiatowego urzędu pracy... liczbę mieszkańców zamieszkałych na obszarze powiatów obsługiwanych przez jeden powiatowy urząd 4. Kwotę, o której mowa w ust. 1 pkt 3, rozdziela się między powiaty... długością dróg powiatowych, w przeliczeniu na jednego mieszkańca powiatu, a średnią długością dróg powiatowych w kraju Kwotę, o której mowa w ust. 1 pkt 4, rozdziela się między miasta na prawach powiatu... długość dróg wojewódzkich i krajowych w granicach miast na prawach powiatu 6. Kwotę, o której mowa w ust. 1 pkt 5, rozdziela się między powiaty w następujący sposób: 1) dla danego powiatu oblicza się kwotę planowanych dochodów powiatu na rok budżetowy jako sumę dochodów z tytułu części wyrównawczej subwencji ogólnej i poszczególnych kwot części równoważącej subwencji ogólnej, o których mowa w ust. 1 pkt 1 4, pomniejszoną o ustaloną wpłatę do budżetu państwa; Część równoważąca subwencji ogólnej dla danego powiatu stanowi sumę kwot obliczonych zgodnie z ust

21 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art Jednostki samorządu terytorialnego dokonują, na zasadach określonych w ustawie, wpłat do budżetu państwa. Art Gminy, w których wskaźnik G jest większy niż 150% wskaźnika Gg, dokonują wpłat do budżetu państwa, z przeznaczeniem na część równoważącą subwencji ogólnej dla gmin Art Powiaty, w których wskaźnik P jest większy niż 110% wskaźnika Pp, dokonują wpłat do budżetu państwa, z przeznaczeniem na część równoważącą subwencji ogólnej dla powiatów. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego [do ] Art Województwa, w których wskaźnik W jest większy od 110% wskaźnika Ww, dokonują wpłat do budżetu państwa, z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla województw. [od ] Art. 70a. 1. W roku 2015 wpłat do budżetu państwa, z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla województw, dokonują województwa, w których wskaźnik W jest większy niż 125% wskaźnika Ww. 2. Kwotę rocznej wpłaty oblicza się mnożąc liczbę mieszkańców województwa przez kwotę wynoszącą: 1) 49% nadwyżki wskaźnika W ponad 125% wskaźnika Ww dla województw, w których wskaźnik W jest nie większy niż 150% wskaźnika Ww; 2) 12,25% wskaźnika Ww, powiększoną o 59% nadwyżki wskaźnika W ponad 150% wskaźnika Ww dla województw, w których wskaźnik W jest większy niż 150% wskaźnika Ww. Art. 70b. 1. W roku 2015 część regionalną subwencji ogólnej dla województw ustala się w wysokości łącznej kwoty wpłat województw ustalonych zgodnie z art. 70a ust Kwotę części regionalnej, o której mowa w ust. 1, otrzymują województwa, w których dochody podatkowe powiększone o część wyrównawczą subwencji ogólnej, w przeliczeniu na jednego mieszkańca, są niższe od 125% wskaźnika Ww. 3. Kwotę stanowiącą 52% części regionalnej, o której mowa w ust. 1, dzieli się między województwa, w których stopa bezrobocia jest wyższa niż 110% średniej stopy bezrobocia w kraju. 5. Kwotę stanowiącą 48% części regionalnej, o której mowa w ust. 1, dzieli się między województwa, w których dochody podatkowe za rok poprzedzający rok bazowy, powiększone o część wyrównawczą subwencji ogólnej, wyliczoną na rok budżetowy w sposób określony w art. 24, i kwotę części regionalnej, wyliczoną na rok budżetowy zgodnie z ust. 4, w przeliczeniu na jednego mieszkańca, są niższe od 125% wskaźnika Ww. 21

22 Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Art Dochodami jednostek ST mogą być dotacje celowe z budżetu państwa na: 1) zadania z zakresu administracji rządowej oraz na inne zadania zlecone ustawami; 2) zadania realizowane przez jednostki ST na mocy porozumień zawartych z organami administracji rządowej; 3) usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, skutków powodzi i osuwisk ziemnych oraz skutków innych klęsk żywiołowych; 4) finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych; 5) realizację zadań wynikających z umów międzynarodowych. 2. Dochodami powiatu są dotacje celowe z budżetu państwa na realizację zadań straży i inspekcji, o których mowa w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym 3. Dochodami jednostek ST mogą być środki z funduszy celowych, pozyskiwane na podstawie. Art Jednostki ST mogą otrzymywać dotacje z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych objętych kontraktem wojewódzkim, o którym mowa w przepisach o rozwoju regionalnym. 2. Oprócz dotacji, o których mowa w ust. 1, JST mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych: 2) z zakresu zadań inwestycyjnych szkół i placówek oświatowych; 3) związanych z inicjatywami wspierania edukacji na obszarach wiejskich, w tym na stypendia i pomoc materialną dla młodzieży wiejskiej; 4) związanych z wdrażaniem reformy systemu oświaty, wyrównywaniem szans edukacyjnych oraz zapewnianiem kształcenia praktycznego; Art Dochodami JST są: 1)dochody własne; 2)subwencja ogólna; 3)dotacje celowe z budżetu państwa. 2. W rozumieniu ustawy dochodami własnymi JST są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z podatku dochodowego od osób prawnych. 3. Dochodami JST mogą być: 1) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi; 2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej; 3) inne środki określone w odrębnych przepisach. budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania Art Budżet jednostki samorządu terytorialnego (JST) jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki. 2. Budżet JST jest uchwalany na rok budżetowy. 3. Rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy. 4. Podstawą gospodarki finansowej JST w danym roku budżetowym jest uchwała budżetowa. 5. Uchwała budżetowa składa się z: 1) budżetu JST; 2) załączników. Art Uchwała budżetowa określa: 1) łączną kwotę planowanych dochodów budżetu JST, z wyodrębnieniem dochodów bieżących i majątkowych; 2) łączną kwotę planowanych wydatków budżetu JST, z wyodrębnieniem wydatków bieżących i majątkowych; 3) kwotę planowanego deficytu albo planowanej nadwyżki budżetu JST wraz ze źródłami pokrycia deficytu albo przeznaczenia nadwyżki budżetu JST; 4) łączną kwotę planowanych przychodów budżetu JST; 5) łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu JST; 6) limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90; 7) kwotę wydatków przypadających do spłaty w danym roku budżetowym, zgodnie z zawartą umową, z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez JST; 8) szczególne zasady wykonywania budżetu JST w roku budżetowym, wynikające z odrębnych ustaw; 9) uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy; 10) inne postanowienia, których obowiązek zamieszczenia w uchwale budżetowej wynika z postanowień organu stanowiącego JST. 2. W uchwale budżetowej organ stanowiący JST może upoważnić zarząd do: 1) zaciągania kredytów i pożyczek oraz emitowania papierów wartościowych, o których mowa...; 2) dokonywania zmian w budżecie, w zakresie określonym w art

23 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania Art Zamieszczenie w budżecie państwa dochodów z określonych źródeł lub wydatków na określone cele nie stanowi podstawy roszczeń ani zobowiązań państwa wobec osób trzecich ani roszczeń tych osób wobec państwa. [UFP2005] 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wydatków budżetu państwa na subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego. [UFP2009] 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do: 1) jednostek samorządu terytorialnego, 2) pozostałych jednostek sektora FP.] Art W budżecie jednostki ST tworzy się rezerwę ogólną, w wysokości nie niższej niż 0,1 % i nie wyższej niż 1 % wydatków budżetu. 2. W budżecie jednostki ST mogą być tworzone rezerwy celowe: 1) na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być dokonany w okresie opracowywania budżetu jednostki ST; 2) na wydatki związane z realizacją programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2; 3) gdy odrębne ustawy tak stanowią. 3. Suma rezerw celowych, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 3, nie może przekroczyć 5 % wydatków budżetu jednostki ST. 4. Zarząd jednostki ST dokonuje podziału rezerw, o których mowa w ust. 1 i 2. Art W przypadku zagrożenia realizacji ustawy budżetowej może nastąpić blokowanie na czas oznaczony planowanych wydatków budżetu państwa. 2. Blokowanie planowanych wydatków budżetu państwa, o którym mowa w ust. 1, oznacza wstrzymanie przekazywania środków na realizację zadań finansowanych z budżetu państwa lub okresowy albo obowiązujący do końca roku zakaz dysponowania częścią lub całością planowanych wydatków. 3. Blokowanie, o którym mowa w ust. 2, nie może dotyczyć subwencji ogólnej dla samorządu terytorialnego. budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania Art Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały: 1) budżetowej, 2) o prowizorium budżetowym, 3) o zmianie uchwały budżetowej przysługuje wyłącznie zarządowi jednostki samorządu terytorialnego. Art Zarząd jednostki ST sporządza i przedkłada projekt uchwały budżetowej: 1) organowi stanowiącemu jednostki ST, 2) regionalnej izbie obrachunkowej celem zaopiniowania do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy. 2. Wraz z projektem uchwały budżetowej zarząd jednostki ST przedkłada organowi stanowiącemu jednostki ST i regionalnej izbie obrachunkowej: 1) uzasadnienie do projektu uchwały budżetowej; 2) inne materiały określone w uchwale, o której mowa w art Opinię regionalnej izby obrachunkowej o projekcie uchwały budżetowej zarząd jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązany przedstawić, przed uchwaleniem budżetu, organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego. Art Uchwałę budżetową organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje przed rozpoczęciem roku budżetowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach nie później niż do dnia 31 stycznia roku budżetowego. Art Do czasu podjęcia uchwały budżetowej, jednak nie później niż do dnia 31 stycznia roku budżetowego, podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały budżetowej przedstawiony organowi stanowiącemu jednostki ST, o którym mowa w art. 238 ust Bez zgody zarządu jednostki samorządu terytorialnego organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może wprowadzić w projekcie uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego zmian powodujących zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego. 3. W przypadku niepodjęcia uchwały budżetowej w terminie, o którym mowa w ust. 1, regionalna izba obrachunkowa, w terminie do końca lutego roku budżetowego, ustala budżet jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych. Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały, o której mowa w ust

24 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania Art Wieloletnia prognoza finansowa powinna być realistyczna i określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej: 1) dochody bieżące oraz wydatki bieżące budżetu JST, w tym na obsługę długu, gwarancje i poręczenia; 2) dochody majątkowe, w tym dochody ze sprzedaży majątku i wydatki majątkowe budżetu JST; 3) wynik budżetu JST; 4) przeznaczenie nadwyżki albo sposób sfinansowania deficytu; 5) przychody i rozchody budżetu JST, z uwzględnieniem długu zaciągniętego oraz planowanego do zaciągnięcia; 6) kwotę długu JST, w tym relację, o której mowa w art. 243, i sposób sfinansowania spłaty długu 8) kwoty wydatków bieżących i majątkowych wynikających z limitów wydatków na planowane i realizowane przedsięwzięcia, o których mowa w ust. 3. 2a. Do wieloletniej prognozy finansowej dołącza się objaśnienia przyjętych wartości. W objaśnieniach mogą być zawarte także informacje uszczegóławiające dane, o których mowa w ust W załączniku do uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej określa się odrębnie dla każdego przedsięwzięcia: 1) nazwę i cel; 2) jednostkę organizacyjną odpowiedzialną za realizację lub koordynującą wykonywanie przedsięwzięcia; 3) okres realizacji i łączne nakłady finansowe; 4) limity wydatków w poszczególnych latach; 5) limit zobowiązań. Art Wieloletnia prognoza finansowa obejmuje okres roku budżetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat. 2. Prognozę kwoty długu, stanowiącą część wieloletniej prognozy finansowej, sporządza się na okres, na który zaciągnięto oraz planuje się zaciągnąć zobowiązania. Art Inicjatywa w sprawie sporządzenia i przedłożenia do uchwalenia projektu uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej i jej zmiany należy wyłącznie do zarządu jednostki ST. 2. Projekt uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej lub jej zmiany zarząd jednostki ST przedstawia wraz z projektem uchwały budżetowej: 1) regionalnej izbie obrachunkowej celem zaopiniowania; 2) organowi stanowiącemu jednostki ST. 6. Uchwałę, o której mowa w ust. 2, organ stanowiący podejmuje nie później niż uchwałę budżetową. 7. Organ stanowiący nie może uchylić obowiązującej uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednocześnie nie uchwalając nowej uchwały w tej sprawie. budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania [233] Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały: 1) budżetowej, 2) o prowizorium budżetowym, 3) o zmianie uchwały budżetowej przysługuje wyłącznie zarządowi jednostki samorządu terytorialnego. [230] 1. Inicjatywa w sprawie sporządzenia i przedłożenia do uchwalenia projektu uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej i jej zmiany należy wyłącznie do zarządu jednostki ST. [213] W uchwale budżetowej nie zamieszcza się przepisów niezwiązanych z wykonywaniem budżetu jednostki ST. [231]. 2. Uchwały budżetowe określają wydatki na realizowane przedsięwzięcia w wysokości umożliwiającej ich terminowe zakończenie. 3. Jeżeli organ stanowiący nie postanowi o zaniechaniu realizacji, okresowym wstrzymaniu realizacji lub ograniczeniu rzeczowego zakresu przedsięwzięcia, a wydatki zaplanowane w projekcie budżetu przez zarząd JST nie różnią się od wydatków przewidzianych na realizację przedsięwzięcia, organ stanowiący JST nie może, bez zgody zarządu JST, zmniejszyć wydatków zaplanowanych w uchwale budżetowej na realizację przedsięwzięcia. [226.1] Wieloletnia prognoza finansowa powinna być realistyczna i określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej:. [233] 6. Uchwałę... organ stanowiący podejmuje nie później niż uchwałę budżetową. 7. Organ stanowiący nie może uchylić obowiązującej uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednocześnie nie uchwalając nowej uchwały w tej sprawie. [229] Wartości przyjęte w wieloletniej prognozie finansowej i budżecie JST powinny być zgodne co najmniej w zakresie wyniku budżetu i związanych z nim kwot przychodów i rozchodów oraz długu JST. 24

25 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania [UFP] Art Jednostki sektora finansów publicznych sporządzają sprawozdania z wykonania procesów, o których mowa w art. 3. [UFP Art.3. Finanse publiczne obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, w szczególności: 1) gromadzenie dochodów i przychodów publicznych; 2) wydatkowanie środków publicznych; 3) finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa; 4) zaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne; 5) zarządzanie środkami publicznymi; 6) zarządzanie długiem publicznym; 7) rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej] 2. Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa GUS określi, w drodze rozporządzenia: 1) rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania sprawozdań: a) z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego, b) z wykonania planów finansowych jednostek budżetowych, c) z dochodów i wydatków na rachunkach, o których mowa w art. 163 i art. 223, d) z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych, e) z wykonania planów finansowych agencji wykonawczych, f) z wykonania planów finansowych instytucji gospodarki budżetowej, g) z wykonania planów finansowych państwowych funduszy celowych, h) o stanie środków finansowych na rachunkach bankowych jednostek samorządu terytorialnego, i) z wykonania planów finansowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, j) z poniesionych przez jednostki sektora finansów publicznych wydatków strukturalnych;... 3) rodzaje i zasady sporządzania sprawozdań w zakresie zobowiązań wynikających z umów o partnerstwie publiczno-prywatnym zawieranych na podstawie odrębnych ustaw przez podmioty sektora finansów publicznych. 4. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania przez państwowe jednostki budżetowe, dysponentów państwowych funduszy celowych, agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej oraz państwowe osoby prawne..., sprawozdań z wykonania planów finansowych w układzie zadaniowym. 5. Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa GUS, określi, w drodze rozporządzenia: 1) rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania przez jednostki sektora finansów publicznych sprawozdań w zakresie ogółu operacji finansowych, w szczególności w zakresie należności i zobowiązań, w tym PDP oraz udzielonych poręczeń i gwarancji; 7. Prezes GUS gromadzi i przetwarza dane oraz sporządza zbiorcze sprawozdania w zakresie sprawozdań określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 5. budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania Art Jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 10,13,14, dla których organem założycielskim jest jednostka ST, przedstawiają właściwemu zarządowi JST w terminie do dnia: 1) 31 lipca roku budżetowego informację o przebiegu wykonania planu finansowego jednostki za pierwsze półrocze, uwzględniającą w szczególności stan należności i zobowiązań, w tym wymagalnych; 2) 28 lutego roku następującego po roku budżetowym sprawozdanie roczne z wykonania planu finansowego jednostki, w szczegółowości nie mniejszej niż w planie finansowym. Art Zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia organowi stanowiącemu JST i regionalnej izbie obrachunkowej, w terminie do dnia 31 sierpnia: 1) informację o przebiegu wykonania budżetu JST za pierwsze półrocze; 2) informację o kształtowaniu się wieloletniej prognozy finansowej, w tym o przebiegu realizacji przedsięwzięć, o których mowa w art. 226 ust. 3; Art Zarząd JST przedstawia, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po roku budżetowym, organowi stanowiącemu JST: 1) sprawozdanie roczne z wykonania budżetu tej jednostki, zawierające zestawienie dochodów i wydatków wynikające z zamknięć rachunków budżetu JST, w szczegółowości nie mniejszej niż w uchwale budżetowej; 2) sprawozdania, o których mowa w art. 265 pkt 2; 3) informację o stanie mienia JST, zawierającą: a) dane dotyczące przysługujących JST praw własności, b) dane dotyczące: innych niż własność praw majątkowych, w tym w szczególności o ograniczonych prawach rzeczowych, użytkowaniu wieczystym, wierzytelnościach, udziałach w spółkach, akcjach, posiadania, c) dane o zmianach w stanie mienia komunalnego, w zakresie określonym w lit. a i b, od dnia złożenia poprzedniej informacji, d) dane o dochodach uzyskanych z tytułu wykonywania prawa własności i innych praw majątkowych oraz z wykonywania posiadania, e) inne dane i informacje o zdarzeniach mających wpływ na stan mienia JST. 2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje również wykaz jednostek budżetowych, o których mowa w art Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zarząd JST przedstawia RIO, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po roku budżetowym. Art Roczne sprawozdanie finansowe JST, w której liczba mieszkańców, ustalona przez Główny Urząd Statystyczny, na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok, za który sporządzono sprawozdanie, przekracza 150 tysięcy, podlega badaniu przez biegłego rewidenta. 25

26 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania [UFP] Art Jednostki sektora finansów publicznych sporządzają sprawozdania z wykonania procesów, o których mowa w art. 3. [UFP Art.3. Finanse publiczne obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, w szczególności: 1) gromadzenie dochodów i przychodów publicznych; 2) wydatkowanie środków publicznych; 3) finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa; 4) zaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne; 5) zarządzanie środkami publicznymi; 6) zarządzanie długiem publicznym; 7) rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej] [Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa GUS określi, w drodze rozporządzenia...] określone ustawą o finansach publicznych: (a) Sprawozdania budżetowe (b) Sprawozdania w zakresie ogółu operacji finansowych oraz ustawą o rachunkowości: (c) Sprawozdania finansowe oraz ustawą o statystyce publicznej (d) Sprawozdania statystyczne dotyczące jednostek samorządu terytorialnego budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (a) budżetowe określone ustawą o finansach publicznych: (a) Sprawozdania budżetowe [DzU ] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej tekst jednolity z Rozporządzenie określa: 1) rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania sprawozdań: a) z wykonania budżetów JST, b) z wykonania planów finansowych jednostek budżetowych, c) z dochodów i wydatków na rachunkach, o których mowa w art. 163 i art. 223 ufp d) z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych, e) z wykonania planów finansowych agencji wykonawczych, f) z wykonania planów finansowych instytucji gospodarki budżetowej, g) z wykonania planów finansowych państwowych funduszy celowych, h) o stanie środków finansowych na rachunkach bankowych JST, i) z wykonania planów finansowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, j) z poniesionych przez jednostki sektora finansów publicznych wydatków strukturalnych; (i) Sprawozdania jednostkowe (kierowników jednostek organizacyjnych na podstawie ksiąg rachunkowych) Rb-27S miesięczne/roczne sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 9 do rozporządzenia Rb-28S miesięczne/roczne sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 20 do rozporządzenia Rb-NDS - kwartalne o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego (ii) Sprawozdania łączne (sporządzane przez dysponentów środków budżetowych wyższych szczebli) (iii) Sprawozdania zbiorcze (sporządzane przez zarządy JST na podstawie sprawozdań jednostkowych jednostek im podległych i własnego sprawozdania jednostkowego) (iv) Sprawozdania skonsolidowane (sporządzane m.in. przez przewodniczących zarządów JST) 26

27 Analiza wybranego przypadku finansów samorządowych z elementami analizy otoczenia (sektor FP) c - klasyfikacja i sposób wykorzystania źródeł danych budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (a) budżetowe określone ustawą o finansach publicznych: (a) Sprawozdania budżetowe 27

28 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (b) operacje określone ustawą o finansach publicznych: (b) Sprawozdania w zakresie ogółu operacji finansowych [DzU ] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych Rozporządzenie określa rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania przez jednostki sektora finansów publicznych sprawozdań w zakresie ogółu operacji finansowych, w szczególności w zakresie należności i zobowiązań, w tym państwowego długu publicznego, udzielonych poręczeń i gwarancji, oraz odbiorców sprawozdań. 1) Rb-Z kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji 2) Rb-UZ roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych. 3) Rb-N kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych. 4) Rb-UN roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie należności z tytułu papierów wartościowych według wartości księgowej 5) Rb-ZN kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań oraz należności Skarbu Państwa z tytułu wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań zleconych 5.1. budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (b) operacje określone ustawą o finansach publicznych: (b) Sprawozdania w zakresie ogółu operacji finansowych [DzU ] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych Rozporządzenie określa rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania przez jednostki sektora finansów publicznych sprawozdań w zakresie ogółu operacji finansowych, w szczególności w zakresie należności i zobowiązań, w tym państwowego długu publicznego, udzielonych poręczeń i gwarancji, oraz odbiorców sprawozdań. 1) Rb-Z kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji 2) Rb-UZ roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych. 3) Rb-N kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych. 4) Rb-UN roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie należności z tytułu papierów wartościowych według wartości księgowej 5) Rb-ZN kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań oraz należności Skarbu Państwa z tytułu wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań zleconych 28

29 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (c) finansowe określone ustawą o finansach publicznych oraz ustawą o rachunkowości: (c) Sprawozdania finansowe [DzU ] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej Tekst jednolity: , ostatnia nowelizacja: Rozporządzenie określa szczególne zasady rachunkowości oraz plany kont dla: 1) budżetu państwa; 2) budżetów jednostek samorządu terytorialnego; 3) jednostek budżetowych; 4) samorządowych zakładów budżetowych; 5) państwowych funduszy celowych; 6) jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. 5. W celu ustalenia nadwyżki lub deficytu budżetów jednostek ST operacje dotyczące ich dochodów i wydatków są ujmowane w księgach rachunkowych na odrębnych kontach księgowych w zakresie faktycznie (kasowo) zrealizowanych wpływów i wydatków dokonanych na bankowych rachunkach budżetów oraz rachunkach bieżących dochodów i wydatków budżetowych jednostek budżetowych, z wyjątkiem operacji szczególnych określonych w odrębnych przepisach Wprowadza się następujące plany kont: 2) plan kont dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego, określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia; 3) plan kont dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia; budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (c) finansowe określone ustawą o finansach publicznych oraz ustawą o rachunkowości: (c) Sprawozdania finansowe [DzU ] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej Na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych jednostki budżetowe JB i samorządowe zakłady budżetowe SZB sporządzają sprawozdanie finansowe składające się z: 1) bilansu; 2) rachunku zysków i strat (wariant porównawczy); 3) zestawienia zmian w funduszu. 3. Bilans powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym dla: 1) JB i SZB w załączniku nr 5 do rozporządzenia; 4. Rachunek zysków i strat powinien zawierać informacje... załączniku nr 7 do rozporządzenia. 6. Z wykonania budżetu jednostki ST sporządza się bilans zawierający informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 9 do rozporządzenia Sprawozdanie finansowe jednostki ST składa się z: 1) bilansu z wykonania budżetu jednostki ST; 2) łącznego bilansu obejmującego dane wynikające z bilansów samorządowych JB i SZB, zawierającego informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 5 do rozporządzenia; 3) łącznego rachunku zysków i strat obejmującego dane wynikające z rachunków zysków i strat samorządowych JB i SZB, zawierającego informacje... załączniku nr 7 do rozporządzenia; 4) łącznego zestawienia zmian w funduszu obejmującego dane wynikające z zestawień zmian w funduszu samorządowych JB i SZB, zawierającego informacje... załączniku 8 do rozporządzenia 2. Sporządzając sprawozdanie finansowe, o którym mowa w ust. 1, należy dokonać odpowiednich wyłączeń wzajemnych rozliczeń między jednostkami. 21. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego sporządza skonsolidowany bilans, stosując odpowiednio przepisy rozdziału 6 ustawy o rachunkowości przy założeniu, że jednostką dominującą jest jednostka samorządu terytorialnego. Skonsolidowany bilans powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 10 do rozporządzenia. 29

30 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (c) finansowe Podstawy prawne: - Ustawa o rachunkowości, rozdz.6: Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej - Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 września 2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych - Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej) Skonsolidowany bilans JST jest sprawozdaniem finansowym o stanie aktywów i pasywów JST wycenionych i prezentowanych w sposób określony opublikowanymi i powszechnie dostępnymi przepisami prawa Jest to bilans grupy jednostek powiązanych z JST zestawiony w taki sposób jakby JST oraz grupa jednostek powiązanych z JST stanowiły jeden podmiot (jednostkę sprawozdawczą) Konsolidacja bilansów polega na łączeniu bilansów jednostek tworzących grupę kapitałową JST przez sumowanie odpowiednich pozycji bilansu jednostki dominującej (JST) z bilansami m.in.: - jednostek zależnych: - nie posiadających osobowości prawnej: jednostek budżetowych, zakładów budżetowych - posiadających osobowość prawną: np. samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, instytucji kultury - jednostek współzależnych (m.in. spółek, w których JST ma co najmniej 20% głosów lub spółek, w których JST ma co najmniej 51% udziałów zasady szczegółowe związane są z wybraną metodą konsolidacji) oraz dokonywaniu niezbędnych korekt i wyłączeń wynikających z wzajemnych powiązań kapitałowych, finansowych i handlowych budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (c) finansowe 30

31 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (c) finansowe Skonsolidowany bilans JST jest sprawozdaniem finansowym o stanie aktywów i pasywów JST (c) Jedności formalnej (dążenie do budowania zbiorczego planu finansowego całego sektora FP) (e) Zupełności / powszechności (ujęcie w budżecie wszystkich dochodów i wydatków publicznych) budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (c) finansowe Wykaz jednostek objętych skonsolidowanym bilansem Gminy Wałbrzych Konsolidacja bilansu Gminy Wałbrzych obejmuje : 1) jednostki budżetowe : a) Urząd Miejski w Wałbrzychu, b) Schronisko dla Zwierząt w Wałbrzychu, c) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Wałbrzychu, d) Zarząd Dróg i Komunikacji w Wałbrzychu, e) Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wałbrzychu, f) Straż Miejska w Wałbrzychu, g) Biuro Obsługi Socjalnej w Wałbrzychu, h) Publiczne Szkoły Podstawowe Nr: 2, 5, 6, 12, 15, 17, 18, 20, 21, 22, 23, 28, 30, 31,37 w Wałbrzychu, i) Zespół Szkolno Przedszkolny Nr 1 i 2 w Wałbrzychu, j) Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Wałbrzychu, k) Publiczne Gimnazja Nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 12, 13 w Wałbrzychu. 2) zakłady budżetowe : a) Przedszkole Samorządowe Nr 4, b) Przedszkole Samorządowe Nr 14, c) Integracyjne Przedszkole Samorządowe Nr 17, d) Żłobek Samorządowy Nr 1, e) Żłobek Samorządowy Nr 5, f) Wałbrzyskie Centrum Zatrudnienia Socjalnego w Wałbrzychu. 3) samorządowe instytucje kultury : a) Wałbrzyski Ośrodek Kultury w Wałbrzychu, b) Muzeum w Wałbrzychu, c) Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna Biblioteka pod Atlantami w Wałbrzychu, d) Wałbrzyska Galeria Sztuki Biuro Wystaw Artystycznych Zamek Książ w Wałbrzychu, 4) spółki, w których Gmina Wałbrzych posiada więcej niż 50% akcji/udziałów w kapitale zakładowym bądź głosach: a) Miejski Zakład Usług Komunalnych w Wałbrzychu, b) Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Wałbrzychu, c) Miejski Zarząd Budynków w Wałbrzychu, d) Przedsiębiorstwo Zamek Książ w Wałbrzychu. 31

32 budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania (d) statystyczne określone ustawą o finansach publicznych oraz ustawą o rachunkowości: oraz ustawą o statystyce publicznej (d) Sprawozdania statystyczne dotyczące jednostek samorządu terytorialnego USTAWA z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej Art. 1. Ustawa określa zasady i tworzy podstawy rzetelnego, obiektywnego, profesjonalnego i niezależnego prowadzenia badań statystycznych, których wyniki mają charakter oficjalnych danych statystycznych, oraz ustala organizację i tryb prowadzenia tych badań i zakres związanych z nimi obowiązków. Art Dane zbierane i gromadzone przez organy administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego, inne instytucje rządowe, organy prowadzące urzędowe rejestry i Narodowy Bank Polski na podstawie innych niż niniejsza ustawa przepisów, są danymi systemów informacyjnych administracji publicznej, zwanymi dalej danymi administracyjnymi. 2. Ustawa niniejsza nie ogranicza w zbieraniu danych na formularzach i kwestionariuszach do celów, o których mowa w ust. 1, ani w swobodnym przekazywaniu danych o sobie i swojej działalności przez osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej i osoby fizyczne. 3. Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, inne instytucje rządowe, organy prowadzące urzędowe rejestry i Narodowy Bank Polski nieodpłatnie przekazują służbom statystyki publicznej zgromadzone dane administracyjne w zakresie, formie i terminach określanych każdorazowo w programie badań statystycznych statystyki publicznej, w szczególności w formie wyciągów z rejestrów, kopii: zbiorów danych, zebranych deklaracji, dokumentów ewidencyjnych i innych formularzy urzędowych, wyników pomiarów, danych monitoringu środowiska oraz udostępniają dane z baz danych systemów informatycznych. 4. W przypadku realizowania przez organy jednostek samorządu terytorialnego określonych zadań jako zadań zleconych przez administrację rządową, zadania te obejmują również obowiązek przekazywania informacji do badań statystycznych statystyki publicznej oraz krajowych rejestrów urzędowych prowadzonych na podstawie ustawy. budżet jednostki ST: planowanie, wykonywanie, sprawozdania określone ustawą o finansach publicznych oraz ustawą o rachunkowości: oraz ustawą o statystyce publicznej (d) Sprawozdania statystyczne dotyczące jednostek samorządu terytorialnego USTAWA z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej Art. 1. Ustawa określa zasady i tworzy podstawy rzetelnego, obiektywnego, profesjonalnego i niezależnego prowadzenia badań statystycznych, których wyniki mają charakter oficjalnych danych statystycznych, oraz ustala organizację i tryb prowadzenia tych badań i zakres związanych z nimi obowiązków. Art Dane zbierane i gromadzone przez organy administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego, inne instytucje rządowe, organy prowadzące urzędowe rejestry i Narodowy Bank Polski na podstawie innych niż niniejsza ustawa przepisów, są danymi systemów informacyjnych administracji publicznej, zwanymi dalej danymi administracyjnymi. 2. Ustawa niniejsza nie ogranicza w zbieraniu danych na formularzach i kwestionariuszach do celów, o których mowa w ust. 1, ani w swobodnym przekazywaniu danych o sobie i swojej działalności przez osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej i osoby fizyczne. 3. Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, inne instytucje rządowe, organy prowadzące urzędowe rejestry i Narodowy Bank Polski nieodpłatnie przekazują służbom statystyki publicznej zgromadzone dane administracyjne w zakresie, formie i terminach określanych każdorazowo w programie badań statystycznych statystyki publicznej, w szczególności w formie wyciągów z rejestrów, kopii: zbiorów danych, zebranych deklaracji, dokumentów ewidencyjnych i innych formularzy urzędowych, wyników pomiarów, danych monitoringu środowiska oraz udostępniają dane z baz danych systemów informatycznych. 4. W przypadku realizowania przez organy jednostek samorządu terytorialnego określonych zadań jako zadań zleconych przez administrację rządową, zadania te obejmują również obowiązek przekazywania informacji do badań statystycznych statystyki publicznej oraz krajowych rejestrów urzędowych prowadzonych na podstawie ustawy. 32