EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA ŁACIŃSKIEGO I KULTURY ANTYCZNEJ MAJ 2010 POZIOM ROZSZERZONY. Czas pracy: 180 minut. Liczba punktów do uzyskania: 100

Transkrypt

1 Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA ŁACIŃSKIEGO I KULTURY ANTYCZNEJ POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2010 Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 3. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl. 4. Podczas egzaminu możesz korzystać ze słownika łacińsko-polskiego oraz atlasu historycznego. 5. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejkę z kodem. 6. Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej dla egzaminatora. Czas pracy: 180 minut Liczba punktów do uzyskania: 100 Część I 20 pkt Część II 50 pkt Część III 30 pkt MKL-R1_1P-102

2 2 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej Część I leksykalno-gramatyczna (20 pkt) Zadanie 1. (4 pkt) Uzupełnij zdania poprawnymi formami utworzonymi od form podstawowych zaproponowanych w nawiasach. 1. Te visitavi, ne me amicum malum esse... (puto, putare, putavi, putatum). 2. Si vos me... (audio, audire, audivi, auditum), hodie felices fuissetis. 3. Hercules, cum ad regem Eurystheum... (mitto, mittĕre, misi, missum), ibi servire debebat. 4. Rogo vos, ut semper iustitiam... (colo, colĕre, colui, cultum). Zadanie 2. (4 pkt) Które z zamieszczonych poniżej par zdań wyrażają dokładnie tę samą treść (Verum), a które nie (Falsum)? W tabeli wpisz właściwą literę (V lub F). Lp. Zdanie Zdanie V / F 1. Medicus curare in animo habet. Medicus curaturus est Ante sententiam omnibus bene cogitandum est. Avus mihi dicebat: Sine labore non erit panis in ore. Graeci equum ligneum aedificaverunt, ut Troiam expugnarent. Ante sententiam omnes bene cogitant. Avus mihi dicebat sine labore non futurum esse panem in ore. Graeci equo ligneo aedificato Troiam expugnaverunt. Zadanie 3. (4 pkt) Uzupełnij zdania prawidłowymi formami wybranymi spośród zaproponowanych. Podkreśl właściwą odpowiedź. 1. In templo vota... data sunt. A. Iove C. Iuppiter B. Iovem D. Iovi ligneum tectum est. A. Ea aedificia C. Id aedificium B. Ei aedificio D. Eo aedificio 3. Homo alter carior mihi... est. A. me ipso C. mei ipsius B. ego ipse D. me ipsum 4. Nullus... auctorum optimus fuit. A. tres C. tribus B. trium D. tria

3 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej 3 Zadanie 4. (4 pkt) Uzupełnij każde z podanych zdań poprawną formą utworzoną od form podstawowych zaproponowanych w nawiasach. 1. Cras denique hic avis aegrotus alis suis... (utor, uti, usus sum). 2. Oppida a barbarorum armis... (devasto, devastare, devastavi, devastatum) Romani restaurare debebant. 3. Ludus omnibus hominibus gaudium nunc... (fero, ferre, tuli, latum). 4. Hodie etiam fortuna caeca esse... (trado, tradĕre, tradidi, traditum). Zadanie 5. (4 pkt) Które z definicji zamieszczonych poniżej słów są poprawne (Verum), a które niepoprawne (Falsum)? Wpisz właściwą literę (V lub F). Lp. Słowo Definicja V / F 1. peregrynacja wędrówka, dłuższa podróż 2. interlokutor ktoś, z kim prowadzi się rozmowę 3. aberracja przekonywanie do swoich racji 4. akcesja działanie mające na celu spowodowanie szkody

4 4 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej Część II przekład tekstu Zadanie 6. (50 pkt) Dokonaj przekładu na język polski jednego z dwóch podanych niżej fragmentów dzieł autorów klasycznych. Tekst nr 1 M. Tullius Cicero, Pro A. Licinio Archia poeta oratio (fragment) [...] Interim satis longo intervallo, cum esset cum M. Lucullo in Siciliam profectus, et cum ex ea provincia cum eodem Lucullo decederet, venit Heracleam: quae cum esset civitas aequissimo iure ac foedere, ascribi se in eam civitatem voluit; idque, cum ipse per se dignus putaretur, tum auctoritate et gratia Luculli ab Heracliensibus impetravit. Data est civitas Silvani lege et Carbonis: "Si qui foederatis civitatibus ascripti fuissent; si tum, cum lex ferebatur, in Italia domicilium habuissent; et si sexaginta diebus apud praetorem essent professi." Cum hic domicilium Romae multos iam annos haberet, professus est apud praetorem Q. Metellum familiarissimum suum. Si nihil aliud nisi de civitate ac lege dicimus, nihil dico amplius: causa dicta est. Quid enim horum infirmari, Grati, potest? Adest vir summa auctoritate et religione et fide, M. Lucullus, qui se non opinari sed scire non audisse sed vidisse, non interfuisse sed egisse dicit. Adsunt Heraclienses legati, nobilissimi homines: huius iudici causa cum mandatis et cum publico testimonio [venerunt]; qui hunc ascriptum Heracliensem dicunt. Objaśnienia: M. Lucullus, i Marek Licyniusz Lukullus Sicilia, ae Sycylia Heraclea, ae Herakleja, miasto nad Zatoką Tarencką na wybrzeżu Lukanii w Italii Heraclienses, ium mieszkańcy Heraklei Silvanus, i Marek Plaucjusz Sylwanus, trybun ludowy Carbo, onis Gajusz Papiriusz Karbon, trybun ludowy Q. Metellus, i Kwintus Metellus, pretor Gratius, i - Gracjusz Tekst nr 2 Cornelius Nepos, Cimon, [w:] tegoż, Vitae. [1] Cimon, Miltiadis filius, Atheniensis, duro admodum initio usus est adulescentiae. Nam cum pater eius litem aestimatam populo solvere non potuisset ob eamque causam in vinclis publicis decessisset, Cimon eadem custodia tenebatur neque legibus Atheniensium emitti poterat, nisi pecuniam, qua pater multatus erat, solvisset. Habebat autem matrimonio sororem germanam suam nomine Elpinicen, non magis amore quam more ductus. Namque Atheniensibus licet eodem patre natas uxores ducere. Huius coniugii cupidus Callias quidam, non tam generosus quam pecuniosus, qui magnas pecunias ex metallis fecerat, egit cum Cimone, ut eam sibi uxorem daret: id si impetrasset, se pro illo pecuniam soluturum. Is cum talem condicionem aspernaretur, Elpinice negavit se passuram Miltiadis progeniem in vinclis publicis interire, quoniam prohibere posset, seque Calliae nupturam, si ea, quae polliceretur, praestitisset. [2] Tali modo custodia liberatus Cimon celeriter ad principatum pervenit. Habebat enim satis eloquentiae, summam liberalitatem, magnam prudentiam cum iuris civilis tum rei militaris, quod cum patre a puero in exercitibus fuerat versatus. Objaśnienia: Cimon, onis Kimon, żył w V w. p.n.e. Miltiades, is Miltiades, polityk, wódz ateński Atheniensis, is Ateńczyk Elpinice Elpinike, imię żeńskie Callias, ae Kaliasz, imię męskie

5 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej 5 PRZEKŁAD Przekład tekstu numer

6 6 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej Część III pisanie własnego tekstu Zadanie 7. (30 pkt) Temat: Sposób funkcjonowania motywu wojny trojańskiej. Na podstawie załączonych tekstów i materiału ikonograficznego napisz wypracowanie. 1. Homer, Iliada, XXIV, (w przekładzie K. Jeżewskiej), Warszawa W końcu, gdy smutek bolesny wypłakał boski Achilles Kiedy już w sercu zmęczonym uciszył lament i skargi, Powstał i starca Pryjama dźwignął za ręce z podłogi Głowa go siwa i broda zbielała do głębi wzruszyły. A więc się zwrócił do niego i rzekł te słowa skrzydlate: Starcze nieszczęsny! Twe serce straszliwe ciosy przeżyło. Jakże ty miałeś odwagę przyjść pod okręty Achajów, Aby tu stać oko w oko z tym, co tak licznych i dzielnych Synów ci zabił. Zaprawdę żelazne jest w tobie serce. 2. Wergiliusz, Eneida, I 1-7 (w przekładzie T. Karyłowskiego), Wrocław Broń i męża opiewam, co z Troi wybrzeża Do Italii, gnan losem, pierwszy na brzeg zmierza Lawiński, po mórz głębi i lądach pędzony Mocą niebian, pamiętny gniew znosząc Junony; Wiele też w boju cierpiał, nim dźwignął mur miasta I bogi wniósł do Lacjum, skąd plemię urasta Latynów, ojce Alby i wielkiej gród Romy. 3. Franz Matsch, Triumf Achillesa nad Hektorem, 1892.

7 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej 7 4. Mieczysław Jastrun, Rzecz ludzka, Warszawa Dopiero dziś po próbach najcięższych, tak ciężkich Jakbym po śmierci wracał do domu młodości, Rozumiem was i kocham, gwałtowni i prości, I niekiedy płaczący pomimo lat męskich. Wielu z nas tak jak oni cierpiało, pragnęło Zemsty, a w opuszczeniu wielkim dłoni bratniej, I każde pożegnanie było nam ostatnie. Silny Achilles płakał nad Penthesileą. Wróg był bardziej okrutny niż Grecy Homera, Lecz ten sam płomień świecił nam obrońcom Troi; Ginie miasto ojczyste i człowiek umiera, Bohater także blednie i śmierci się boi. Inaczej dziś będziecie czytali Iliadę Młodzi chłopcy warszawscy, Trojanie waleczni, Wy, którzy zwyciężyliście śmierć i zagładę, Aby odnaleźć serce swoje jak wiersz wieczny. 5. Agnieszka Krzemińska, Wszyscy jesteśmy Trojanami, (Polityka nr 15, ). Film wyprodukowano w Hollywood, jednak zespół realizatorów był europejski, ponieważ ta historia jest jakby bliższa Europejczykom niż Amerykanom, twierdzi Petersen, niemiecki reżyser [...]. W wywiadach twierdzi z naciskiem, że Troja nie jest filmem na zamówienie prezydenta Busha i neokonserwatywnej ideologii globalnego zderzenia Zła i Dobra. Troja nie jest Bagdadem. A film o niej to wstrząsający dramat wojenny, który pokazuje, jak ludzie od tysiącleci współżyją ze sobą. Wszyscy uważają, że mają rację i dlatego roztrzaskują sobie nawzajem głowy powiedział w wywiadzie dla Die Welt. 6. Rekonstrukcja konia trojańskiego nieopodal ruin Troi.

8 8 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej WYPRACOWANIE

9 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej 9

10 10 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej

11 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej 11

12 12 Egzamin maturalny z języka łacińskiego i kultury antycznej BRUDNOPIS

13 PESEL MKL-R1_1P-102 WYPE NIA ZDAJ CY Miejsce na naklejkê z nr PESEL WYPE NIA EGZAMINATOR Nr zad Punkty SUMA PUNKTÓW S 0 1 D J Zad Punkty Treœæ przek³adu Jêzyk Zad Punkty Rozwiniêcie tematu Jêzyk Kompozycja 0 1 2

14 KOD EGZAMINATORA Czytelny podpis egzaminatora KOD ZDAJ CEGO