20 lat służby Jubileusz biskupa Ryszarda Bogusza

Transkrypt

1 4 WYDARZENIA 20 lat służby Jubileusz biskupa Ryszarda Bogusza W dniu 1 października biskup Ryszard Bogusz zwierzchnik diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce obchodził dwudziestą rocznicę wprowadzenia w urząd biskupi. W poniedziałek, 29 września życzenia jubilatowi złożyli seniorzy parafii, a w niedzielę, 5 października gratulacje w imieniu całej parafii przekazali przedstawiciele rady parafialnej: ks. Marcin Orawski, dr Maciej Lis oraz Witold Baryliński. Jednocześnie biskup oficjalnie poinformował, że kończy piastowanie diecezjalnego urzędu, w związku z czym nie będzie kandydował na kolejną kadencję. Wybory nowego zwierzchnika zostaną przeprowadzone 25 października br. Biskup Bogusz w dalszym ciągu pozostanie ze swoimi parafianami jako proboszcz. znaczenie dla ewangelickiej społeczności Diecezji Wrocławskiej, ale o czym zawsze przypominał śp. ks. Jan Gross, a dziś czyni to Eugenia Barylińska była wydarzeniem ekumenicznym o doniosłym znaczeniu. Uroczystość wprowadzenia biskupa w urząd. Przewodniczy bp Jan Szarek, błogosławieństwa udziela bp Jan Tyrawa z Kościoła rzymskokatolickiego fot. archiwum parafii W imieniu parafii życzenia biskupowi składają (od prawej) ks. Marcin Orawski, kurator Maciej Lis i radny Witold Baryliński Uroczystość wprowadzenia w urząd biskupi ks. Ryszarda Bogusza przed dwudziestu laty miała nie tylko duże fot. Iwona Orawska Po raz pierwszy w dziejach naszego Kościoła w Polsce także biskupi innych Kościołów chrześcijańskich podeszli do biskupa-elekta i zwyczajem apostolskim pobłogosławili go przez nałożenie rąk. Jako pierwszy uczynił to bp Wiesław Skołucki przewodniczący wrocławskiego oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej i ordynariusz Diecezji Wrocławskiej Kościoła Polskokatolickiego, wraz ze swoim sufraganem bp. Zygmuntem Koralewskim. Następnie apostolskiego błogosławieństwa udzielili: abp Jeremiasz z Kościoła prawosławnego oraz bp Jan Tyrawa z Kościoła rzymskokatolickiego.

2 WYDARZENIA 5 Dzisiaj wrocławscy parafianie z wdzięcznością wspominają lata służby bp. Bogusza jako zwierzchnika diecezji i proboszcza parafii. Życzymy, by nadal Bóg błogosławił Księdzu Biskupowi, dodawał sił i zdrowia w służbie naszej parafii i całemu Kościołowi ewangelickiemu. (mo) Podziękowania seniorów Drogi nam Księże Biskupie. Przyjmij od nas najserdeczniejsze życzenia z okazji jubileuszu Twojego biskupstwa naszej wrocławskiej diecezji. Panu Bogu Najwyższemu dziękujemy, że dał nam tak wspaniałego pasterza. Całe swoje życie poświęciłeś wieloletniej ofiarnej pracy i służbie dla naszego Kościoła i Ojczyzny. Podejmowałeś się wielokrotnie bardzo ryzykownych przedsięwzięć. Opatrzność Boża wspierała Cię, dając do pomocy wypróbowanych i oddanych współpracowników. Dlatego dziś w dniu Twego święta płynie z serc seniorów pieśń towarzysząca naszemu wrocławskiemu zborowi od początku jego powstania: Dziękujmy Bogu wraz i sercem i ustami, bo wielkość Jego spraw objawia się nad nami... W imieniu seniorów Eugenia Barylińska fot. Marcin Orawski Biskup Ryszard Bogusz w otoczeniu seniorów wrocławskiej parafii

3 6 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Zakończyła się jesienna sesja synodu diecezjalnego Nowy biskup diecezji wrocławskiej Synod Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce w trakcie jesiennej sesji w Międzyzdrojach dokonał wyboru ks. Waldemara Pytla ze Świdnicy na urząd biskupa diecezjalnego. Procedurze wyborczej w dniu 25 października przewodniczył zwierzchnik naszego Kościoła bp Jerzy Samiec. Ksiądz Pytel zastąpi dotychczasowego zwierzchnika diecezji bp. Ryszarda Bogusza, który nie kandydował na kolejną kadencję. nych do głosowania delegatów. Następnie ks. Waldemar Pytel przybliżył synodałom swoją osobę oraz przedstawił wizję swojej służby. Nie ukrywam, że wzorem dla mnie jest biskup Bogusz, więc w razie ewentualnego wyboru będę kontynuował jego dzieło powiedział. Bliska jest mi postać apostoła Pawła, jeżdżącego, odwiedzającego i wspierającego zbory. Pragnę być biskupem duszpasterzem, a nie tylko nadzorcą dodał. Ksiądz Waldemar Pytel został wcześniej wybrany jako kandydat na urząd biskupa przez konferencję duchownych diecezji wrocławskiej. Głosowanie było tajne i odbyło się w 22 września. Zgodnie z prawem synod diecezjalny mógł zgłosić jeszcze kandydatury innych księży, ale nie skorzystali z tego prawa. Kandydat musiał otrzymać co najmniej 51% głosów. Prowadzący wybory bp Samiec przedstawił na wstępie procedurę wyborczą wynikającą z regulaminu wyborów biskupa diecezji. Powołano komisję skrutacyjną i dokładnie sprawdzono listę uprawnio- Po wystąpieniu synodałowie mogli zadawać ks. Pytlowi pytania. Podjęto m.in. temat trendów mających na celu legitymizację związków homoseksualnych w Kościele ewangelickim. Co ksiądz by zrobił, gdyby stanął przed tym dylematem? zapytano wprost. Dla mnie tego typu związki są nie do zaakceptowania odpowiedział kandydat. Jestem z jednej strony osobą liberalną, a z drugiej konserwatywną. Uważam, że nie można przekraczać pewnych granic. Następnie poproszono o ustosunkowanie się do wypowiedzi katolickiego biskupa Stanisława Gądeckiego, który

4 WYDARZENIA 7 w nawiązaniu do dyskusji o rodzinie i stosunku do osób rozwiedzionych miał stwierdzić: Jeśli chcemy skończyć w protestantyzmie możemy wszystko liberalizować. Temat jest delikatnej materii, ale wymaga konkretnego stanowiska stwierdził ks. Pytel. To jest jednak pytanie, które powinno paść na synodzie Kościoła, ponieważ biskupi diecezjalnych nie mają upoważnienia, by zajmować tego typu stanowiska. Padło też pytanie o wizję roli diakona w Kościele, a w szczególności o rozszerzenie kompetencji do udzielania sakramentu Komunii Świętej. Warto popatrzeć na problem w szerszym kontekście, m.in. dyskusji o ordynacji kobiet mówił ks. Pytel. Tu trzeba by zapytać, czy stan dzisiejszy jest zadowalający. Myślę, że inicjatywa, by świeccy członkowie Kościoła byli dopuszczeni do dystrybucji Sakramentu Komunii Świętej jest pewnym krokiem do przodu w tej materii. Trzeba zebrać doświadczenia różnych parafii i rozmawiać o tym, bo dyskusja jest wciąż otwarta. A jak ksiądz pogodzi deklarowaną miłość do parafii w Świdnicy z rolą biskupa diecezji, gdzie będzie mieścić się siedziba? - dopytywano. Nie muszę się wyprzeć tej miłości. W tej chwili do Wrocławia podróżuję w trzy kwadranse, więc nie mam problemu komunikacyjnego. Siedziba powinna być we Wrocławiu i jeżeli dyrekcja Ewangelickiego Centrum Diakonii i Edukacji zaakceptuje propozycję rady diecezjalnej chcielibyśmy, aby biuro biskupa było przy ul. Wejherowskiej. Po zakończeniu tej części komisja skrutacyjna rozdała karty do głosowania i przystąpiono do wyborów. Wzięło w nich udział 45 uprawnionych delegatów. 40 zagłosowało za kandydatem, 5 wstrzymało się od głosu. W związku z powyższym ogłaszam, że ks. Waldemar Pytel został biskupem-elektem Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce ogłosił bp Jerzy Samiec. Obecny zwierzchnik diecezji bp Ryszard Bogusz pełni swój urząd od 1 października 1994 roku. Po dwóch, dziesięcioletnich kadencjach bp Bogusz nie zdecydował się na ubieganie o kolejną. Jednocześnie pozostanie proboszczem parafii Opatrzności Bożej we Wrocławiu. Urząd biskupa diecezji wrocławskiej będzie pełnił do momentu uroczystej konsekracji swojego następcy. Data oraz miejsce uroczystego wprowadzenia w urząd będą ustalone później. (mo) fot. Marcin Orawski

5 8 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Biskup elekt diecezji wrocławskiej Ksiądz Waldemar Pytel Ks. Waldemar Pytel ma 56 lat. Urodził się 5 czerwca 1958 roku w Istebnej. Wychowywał się w Jaworzu i Bielsku-Białej. Po zdaniu matury podjął studia na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Tytuł magistra teologii uzyskał w 1986 r. w oparciu o pracę pt.: Rozmowa duszpasterska z ludźmi starszego pokolenia. Został ordynowany dnia 30 listopada 1986 roku w Świdnicy przez bp. Janusza Narzyńskiego, w asyście ks. seniora Józefa Pośpiecha i ks. seniora Jana Szarka. Z dniem ordynacji został wikariuszem parafii świdnickiej, w której wcześniej odbywał praktykę kandydacką. W 1991 roku został mianowany proboszczem administratorem parafii w Świdnicy, a w 1992 roku został tam wybrany proboszczem. W latach był także proboszczem administratorem parafii w Jaworze na Dolnym Śląsku. W latach był Diecezjalnym Duszpasterzem Młodzieży Diecezji Wrocławskiej. W latach był członkiem Synodu Kościoła oraz Synodalnej Komisji ds. środków masowego przekazu. Od 2002 roku był członkiem Rady Synodalnej, a od 2007 do 2012 roku pełnił funkcję Prezesa Synodu Kościoła. Od 2007 roku jest radcą Rady Diecezjalnej Diecezji Wrocławskiej w randze zastępcy Biskupa. Ks. Waldemar Pytel był Prezesem Świdnickiego Towarzystwa Przyjaciół Chorych Hospicjum w latach Natomiast w latach pełnił funkcję członka Rady Fundacji Krzyżowa dla porozumienia europejskiego. Od 2008 roku ponownie zasiada w Radzie Fundacji. Dzięki staraniom m.in. ks. Waldemara Pytla, Kościół Pokoju w Świdnicy został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO (2001). Ks. Pytel jest żonaty i ma dwóch synów. (bik.luteranie.pl) A tak, bracia moi mili, bądźcie stali, niewzruszeni, zawsze pełni zapału do pracy dla Pana, wiedząc, że trud Wasz nie jest daremy w Panu (1 Kor 15,58)

6 WYDARZENIA lipca 2014 Spotkanie Chrześcijan Europy Środkowo-Wschodniej 5 tys. ewangelików we Wrocławiu Dwanaście krajów Europy, kilkadziesiąt chórów i zespołów młodzieżowych, ponad cztery tysiące stałych uczestników wzięło udział w Spotkaniu Chrześcijan Europy Środkowej i Wschodniej we Wrocławiu. W dniach 4-6 lipca br. dzieci, młodzież, dorośli i seniorzy spotkali się w Hali Stulecia pod hasłem Być wolnym w Chrystusie. W programie przewidziano panele dyskusyjne, wykłady, grupy biblijne, koncerty w Hali Stulecia, Wrocławskim Centrum Kongresowym oraz w trzynastu wrocławskich kościołach. Główny wykład na temat roli wartości chrześcijańskich w procesie budowania wolności wygłosił były premier rządu RP Jerzy Buzek. Spotkania i dyskusje były prowadzone w językach: polskim, niemieckim, czeskim, słowackim, węgierskim i ukraińskim. Organizatorem wydarzenia był Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce, a komitet organizacyjny działał w naszej parafii. Piątek. Wolontariusze witają i rejestrują uczestników Spotkania Piątek i sobota zwiedzanie Wrocławia z przewodnikami miejskimi fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz Piątek. Uroczystość otwarcia uświetnił koncert Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk

7 10 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Wrocławskie spotkanie to dziewiąta edycja projektu zapoczątkowanego w 1991 roku przez grupę chrześcijan z Niemiec, Polski i Czechosłowacji, która po raz pierwszy spotkała się w Zgorzelcu, aby wymienić się doświadczeniami z życia parafialnego w swoich krajach. Tegoroczna myśl przewodnia Być wolnym w Chrystusie to próba odniesienia się do upadku żelaznej kurtyny przed 25 laty i roli Kościołów w procesie integracji europejskiej. Temat więc rozpatrywano na wielu płaszczyznach: od osobistej i duchowej, po polityczną. Piątek. Uroczystość otwarcia transmitowaną przez Telewizję Polską poprowadził ks. Waldemar Pytel fot. Michał Mazurkiewicz Piątek. Goście: bp Michael Bünker z Austrii, bp Marcin Hinz, Metropolita Wrocławski abp Józef Kupny, Biskup Kościoła E-A Jerzy Samiec, bp Paweł Anweiler, Marszałek Województwa Dolnośląskiego Cezary Przybylski Piątek. Goście: biskupi wrocławscy prawosławny abp Jeremiasz, greckokatolicki bp Włodzimierz Juszczak, kardynał Henryk Gubinowicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz Piątek. Uroczystość otwarcia w Hali Stulecia

8 WYDARZENIA 11 O ile przedpołudniowe dyskusje i wykłady krążyły wokół problemu wolności, to wieczorne koncentrowały się na ekumenii. W katedrze pw. św. Marii Magdaleny dziennikarz Maciej Gajek, sekretarz generalny Światowej Federacji Luterańskiej ks. Martin Junge, redaktor naczelny portalu ekumenizm.pl Dariusz Bruncz, teolożka i koordynatorka Komisji ds. kobiet ŚFL na region Europy Środkowo-Wschodniej Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska oraz ks. dr Adam Palion, referent ekumeniczny Archidiecezji Katowickiej Kościoła Rzymskokatolickiego zastanawiali się nad dzisiejszym miejscem kościołów ewangelickich wśród chrześcijan. Podczas panelu 500 lat po krążono wokół tekstu Od konfliktu do komunii, będącego dowodem zbliżenia ewangelików i katolików. Tym, co ich dzisiaj dzieli, to definiowanie Kościoła, rozumienie urzędu duchownego i Eucharystia. Zależy nam na jedności. Musi nam na niej zależeć podsumował ks. Junge. O duchowości w kulturze rozmawiał w kościele uniwersyteckim dyrektor Muzeum Narodowego dr hab. Piotr Oszczanowski ze znaną wrocławską malarką Mirą Żelechower-Aleksiun. Konkluzję tego spotkania stanowią słowa dr. Oszczanowskiego: oto dzisiaj luteranin i żydówka spotkali się w jezuickiej świątyni, by dojść do wniosku, że oboje ową duchowość w kulturze dostrzegają i tworzą, a miejsce spotkania jest widomym znakiem jej istnienia. Dla malarki jej własna twórczość to zapis przemian, jakie zaszły w jej religijności, duchowości od chrześcijaństwa do judaizmu. W ewangelickim kościele Opatrzności Bożej odbyła się debata poświęcona Diettrichowi Bonhoefferowi, w której uczest- fot. Daria Stolarska Piątek. Biskup Ryszard Bogusz przekazuje pałeczkę biskupowi Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Węgier, Péterowi Gáncsowi organizatorowi następnego Spotkania Chrześcijan w Budapeszcie w 2016 roku Pierwszy dzień Spotkania zakończył się specjalnym pokazem fontanny multimedialnej na Pergoli Sobota. Rozpoczęcie Ogólnopolskiego Zjazdu Młodzieży Ewangelickiej fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz

9 12 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 niczyli dr Joel Burnell, ks. Erich Busse, ks. Sławomir Sikora i dr Maria Zwiefka. Debatę prowadził Janusz Witt, przewodniczący Towarzystwa im. Bonhoeffera w Polsce. Na koniec chór parafii w Burgdorf wykonał oratorium Dietrich Bonhoeffer. Kazanie ks. Junge wygłoszone podczas nabożeństwa kończącego Spotkanie Chrześcijan to jakby podsumowanie wszystkich dyskusji i rozmów podczas minionych dni. Wolność powinna się mieścić w granicach miłości. Dar wolności zakłada także jej konsekwencje mówił ks. Martin Junge, przypominając dwie pozornie sprzeczne tezy ks. dr. Marcina Lutra: Chrześcijanin jest najbardziej wolnym człowiekiem ze wszystkich i nikomu nie podlega; chrześcijanin jest najuleglejszym sługą wszystkich rzeczy i wszystkim podległy. Wolność jest zawsze dobra, ale zawsze trzeba pamiętać o drugim człowieku, by nie naruszyć jego wolności, pielęgnując własną. Wolność tylko wtedy jest wolnością, kiedy jest w niej zawarta odpowiedzialność za drugiego człowieka. Od wielu lat z kościoła Marii Magdaleny, tak ważnego dla luteran, nie wychodziło ich tak wielu. Spoglądanie na tę wylewającą się z kościoła falę ludzi niosło radość, że tak nas wielu i trochę smutku, że następny taki zjazd odbędzie się dopiero za dwa lata. Najważniejsze, że nasze luterańskie debaty spotkały się z oddźwiękiem, przynajmniej w radiu i na stronach internetowych, które publikowały krótkie relacje z ważniejszych dyskusji. Telewizja Polska przeprowadziła bezpośrednią transmisję inauguracji Spotkania z udziałem m.in. Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk oraz przygotowała dwudziestominutowy reportaż z wydarzenia pt. Sygnał wolności. (joka, mo) fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz

10 WYDARZENIA 13 Sobota. Godzinę biblijną prowadzi Maryna Los z Ukrainy Sobota. Wykład prof. Jerzego Buzka Sobota. W jednej z debat wziął udział kurator naszej parafii, Maciej Lis Sobota. Młodzież z naszej parafii obsługiwała zagranicznych uczestników spotkań fot. Daria Stolarska fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz Sobota. Stoisko ECDiE na Targach Możliwości Sobota. Joanna Korsan i Friedrich Gubsch zapowiadają występy zespołów młodzieżowych fot. Daria Stolarska fot. Daria Stolarska fot. Michał Mazurkiewicz

11 14 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Sobota. Nabożeństwo. Kantorzy obu wrocławskich parafii ewangelickich: Dawid Ślusarczyk i Tomasz Kmita. Sobota. Kazanie wygłosił bp Jerzy Samiec. Grafikę na telebimy przygotowała Daria Stolarska Ks. Marcin Orawski i ks. Dawid Mendrok włożyli wiele pracy i serca w organizację całego Spotkania i nabożeństw fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz Sobota. Nabożeństwo w Hali Stulecia fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz

12 WYDARZENIA 15 Sobota. Koncerty we wrocławskich kościołach fot. Daria Stolarska fot. Daria Stolarska fot. Daria Stolarska Sobota. Debata o Dietrichu Bonhoeferze w ewangelickim kościele Opatrzności Bożej. Od lewej: ks. Sławomir Sikora, ks. Erich Busse, dr Joel Burnell, dr Maria Zwiefka, Janusz Witt Sobota. Koncert zespołu TGD w Hali Stulecia fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Daria Stolarska

13 16 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Niedziela. Dawid Ślusarczyk, kantor parafii Opatrzności Bożej Niedziela. Kazanie wygłosił sekretarz generalny Światowej Federacji Luterańskiej ks. Martin Junge Niedziela. Ks. Dawid Mendrok i bp Ryszard Bogusz w katedrze Marii Magdaleny fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Michał Mazurkiewicz fot. Zwiastun Ewangelicki fot. Michał Mazurkiewicz Niedziela. Wejście duchownych: ks. M. Orawski, ks. K. Wolnica (KE-M), ks. D. Mendrok, ks. M. Junge, bp R. Bogusz Niedziela. Po raz pierwszy od wielu lat katedrę polskokatolicką św. Marii Magdaleny, niegdyś jeden z największych luterańskich kościołów Wrocławia, wypełniło tak wielu ewangelików

14 WYDARZENIA 17 Jubileusz Ewangelickiego Centrum Diakonii i Edukacji im. ks. Marcina Lutra Diakonia wrocławska ma 15 lat W październiku br. minęło 15 lat od powołania Ewangelickiego Centrum Diakonii i Edukacji im. ks. Marcina Lutra. To jedno z największych przedsięwzięć diakonijnych naszego Kościoła. Pamiętam jak przed 15 laty przekonywałem uczniów, nauczycieli i rodziców, aby zaufali i wsparli powstanie centrum. Było bardzo ciężko stanąć przed tłumem rozemocjonowanych osób i tłumaczyć im na czym będzie polegać przekształcenie dotychczasowego Zakładu Rehabilitacji Zawodowej Inwalidów w placówkę prowadzoną przez ewangelicką diakonię. Momentami wiało grozą, ale się udało wspomina bp Ryszard Bogusz. ECDiE działało początkowo pod nazwą Centrum Kształcenia i Rehabilitacji Osób fot. Pnapora (CC 3.0) fot. Marcin Orawski fot. Marcin Orawski Ewangelickie Centrum Diakonii i Edukacji im. ks. Marcina Lutra przy ul. Wejherowskiej 28 we Wrocławiu Podopieczni Ewangelickiego Centrum Diakonii i Edukacji

15 18 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Niepełnosprawnych (CeKiRON) i kształciło 190 uczniów m.in. w gimnazjum integracyjnym, liceum ogólnokształcącym, technikum ekonomicznym czy szkołach zawodowych (krawiec, introligator). Obecnie centrum prowadzi m.in. dwa domy opieki, przedszkole oraz sześć szkół, niepubliczny ośrodek szkolno-wychowawczy specjalny z internatem, całodobową placówkę opiekuńczo-wychowawczą typu socjalizacyjnego Tęcza, całodobową placówkę opiekuńczo-wychowawczą typu socjalizacyjnego Opoka. Jubileusz wrocławskiej diakonii jest okazją do złożenia gratulacji dyrektorowi centrum ks. Robertowi Sitarkowi, tym bardziej że 27 listopada będzie obchodził swój osobisty jubileusz 20-lecia ordynacji. Niech dobry Bóg nadal Księdza prowadzi, a Duch Święty dodaje sił i mądrości w służbie diakonijnej i duszpasterskiej. (mo) Dyrektor Centrum ks. Robert Sitarek fot. Marcin Orawski fot. Marcin Orawski fot. Marcin Orawski

16 WYDARZENIA 19 Do wieczności powołana została Berta Lena Fiebig. Miała 102 lata. Zmarła nasza najstarsza parafianka Berta Lena Fiebig fot. Iwona Orawska 7 sierpnia w godzinach porannych została powołana do wieczności przeżywszy blisko 102 lata śp. Berta Lena Fiebig. Była pierwszą od II wojny światowej parafianką, która dożyła tak sędziwego wieku. Mimo swego wieku, jeszcze parę miesięcy temu regularnie, co tydzień, przychodziła do kościoła, od lat zajmując tę samą ulubioną ławkę z tyłu. Zawsze skromna, cicha, absolutnie niewyglądająca na swój wiek. Jej pogrzeb odbył się na cmentarzu parafialnym w rodzinnym Chojniku koło Międzyborza we wtorek 12 sierpnia. Niech dobry Bóg da jej spokojny, zasłużony odpoczynek. (mo) A tak pozostaje jeszcze odpocznienie dla ludu Bożego (Hbr 4,9) Ociemnienie Leon Krzemieniecki Mgła wielka, gęsta, wilgotna przyległa glebie, drzewom, oczom. Takiej nie było, niepamiętna, krajobraz za kotarą w wełnie, kroki ślepo badają grunt, słuch nie chwyta dźwięków. Mgłę ścierając z twarzy, chcę ją porównać z życiem, lecz to nie to samo. fot. Daria Stolarska

17 20 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Debata, muzyka, śpiew Noc kościołów Debata o muzyce w liturgii: Dawid Ślusarczyk, dr Tomasz Głuchowski, dr Marek Pilch, prof. Marta Kierska-Witczak Od kilku lat w naszym kraju organizowane są Noce kościołów, projekt skopiowany od naszych zachodnich sąsiadów. Tę cenną inicjatywę kulturalną organizuje Archidiecezja Wrocławska Kościoła Rzymskokatolickiego, która zaprasza wiernych do odwiedzenia nocną porą świątyń różnych wyznań. Czas wypełniają koncerty, dyskusje, wystawy, nabożeństwa oraz zwiedzanie trudno dostępnych na co dzień wnętrz. Luterański kościół Opatrzności Bożej otwarty był dla zwiedzających w piątek 20 czerwca. W ten wieczór zaproponowaliśmy odwiedzającym program, który obejmował ekumeniczną debatę przybyłych gości oraz część artystyczną. W rozmowie dotyczącej muzyki w liturgii Preludia organowe i przygrywki do pieśni autorstwa J. S. Bacha wykonywał dr Marek Pilch

18 WYDARZENIA 21 kościołów chrześcijańskich udział wzięli: prof. Marta Kierska-Witczak (Zakład Muzyki Kościelnej, AM we Wrocławiu), dr Tomasz Głuchowski (organista klasztoru oo. Dominikanów) oraz dr Marek Pilch (organista, Katedra Klawesynu AM w Katowicach), całość prowadził piszący te słowa. Każdy z uczestników debaty zgodził się z tezą o niezwykle istotnej funkcji sztuki dźwięków w oprawie nabożeństwa (mszy). Zgromadzeni w kościele słuchacze mogli się zapoznać z różnymi aspektami i problemami muzyki kościelnej. Poruszono także zagadnienie wartości estetycznej dzieł, wykonywanych w trakcie liturgii. Część artystyczna prezentowała twórczość kompozytorów protestanckich, którzy w ciągu wieków stworzyli bogaty repertuar utworów liturgicznych. Marek Pilch zaproponował zebranym przykładowy zestaw kompozycji, które jego zdaniem mogą być wykonane w trakcie niedzielnego nabożeństwa. Preludia oraz przygrywki do pieśni autorstwa J. S. Bacha w dużym stopniu wzbogacają estetyczny wymiar liturgii są doskonałym i ponadczasowym wzorem sztuki muzycznej dla organistów. Wybrane utwory wokalne z tekstami psalmów zaśpiewała Julieta Gonzalez. Repertuar chóralny usłyszeliśmy w wykonaniu kameralnego chóru Cantus Anime, który przygotowała Aleksandra Woźniak, a prowadziła Marta Kierska-Witczak. Zespół wykonał dzieła polifoniczne mistrzów baroku: H. Schutza, H. Purcella oraz gdańskiego kompozytora kościoła mariackiego A. Hakenbergera Sam Duch Święty szanuje muzykę jako instrument swej pracy [ ] przez nią jego dary zostały wszczepione w proroków (Marcin Luter) Życzmy sobie, aby wartościowa muzyka zawsze towarzyszyła liturgii sprawowanej w kościołach, a dzięki niej wszczepiane było wierzącym Słowo Boże. Dawid Ślusarczyk, fot. Marcin Orawski Julieta Gonzalez i Marek Pilch Chór Cantus Anime, dyryguje prof. Marta Kierska-Witczak.

19 22 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Odwiedziny czeskiej telewizji, państwa Lawrence z USA i chóru parafii Zerbst Srebrne gody i goście z Anhalt Wbrew naszym oczekiwaniom lipcowej kanikuły, a więc ciszy, spokoju i leniuchowania, wcale tak nie jest. Przekonaliśmy się o tym 13 lipca, w niedzielę następującą po fascynującym i pracowitym jednocześnie Spotkaniu Chrześcijan, która była kolejnym dniem bardzo bogatym w wydarzenia. Występ chóru z Zerbst był bonusem dla pary obchodzącej u nas swoje srebrne gody. Jak co roku, ze Stanów Zjednoczonych przyjechała Ewa Lawrence z mężem i właśnie w naszym kościele zechciała uroczyście potwierdzić swoje małżeńskie ślubowanie. To była bardzo miła chwila, kiedy małżonkowie ponownie połączyli swoje dłonie na następne dwadzieścia pięć lat! Biskup i ekipa czeskiej telewizji Chór parafii Zerbst Ewangelickiego Kościoła Anhalt Jeszcze przed nabożeństwem odwiedziła nas czeska telewizja Objektiv, aby sfilmować wnętrze kościoła i chwilę porozmawiać z księdzem biskupem na temat ekumenii w Dzielnicy Wzajemnego Szacunku. Nagrała również fragment naszego nabożeństwa oraz występ chóru parafii Zerbst Kościoła Ewangelickiego Anhalt, który przyjechał z pastorem Heinzem Lischke. Podczas pobytu we Wrocławiu telewizja realizowała trzy reportaże. Kolejne odcinki będą emitowane w Czechach co tydzień. Cykl ten cieszy się tam wielką popularnością oglądalność przekracza milion widzów! Państwo Lawrence obchodzili srebrne gody

20 WYDARZENIA 23 Państwo Lawrence odbierają gratulacje i życzenia Pod koniec nabożeństwa nastąpił jeszcze jeden wzruszający moment, kiedy pastor Lischke przekazał nam pozdrowienia i podziękowania za gościnę. Wspomniał też o swoich doświadczeniach wojennych i powojennych oraz o drodze do Jezusa, którego poznał na nowo w jenieckiej niewoli w Rosji. Pastor jest autorem wydanej pod pseudonimem Henryk Silesius Pastor Heinz Lischke i Janusz Witt książki Odkupienie, w której właśnie o tym pisze. Ta ciekawa lektura, poza wszystkim, jest świadectwem wielkiego umysłowego i moralnego wysiłku, jakiego Heinz Lischke musiał dokonać, aby odrzucić cały balast hitlerowskiego wychowania i przekształcić swoją osobowość w duchu miłości i tolerancji. Tekst i zdjęcia: Joanna Korsan MBand Zespół młodzieżowy MBand ogłasza nabór! Jeśli lubisz muzykę, grasz na basie perkusji, lub na jakimkolwiek innym instrumencie, jeśli chętnie śpiewasz albo tworzysz sample, dobrze czujesz się w klimatach współczesnej muzyki chrześcijańskiej, masz ochotę i możliwość spotykania się raz w tygodniu na próbach, widzisz sens organizowania nabożeństw w nieco lżejszej oprawie muzycznej, zgłoś się do nas! Kontakt przez: facebook.com/pronoja

21 24 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Ewangelicki kościół Marii Panny w Legnicy gościł chóry i muzyków Diecezjalne święto chórów i muzyków W sobotę, 13 września 2014 roku, w Kościele Ewangelickim Marii Panny w Legnicy, pod hasłem z Psalmu 98 Śpiewajcie Panu pieśń nową, bo cuda uczynił, odbywało się Diecezjalne Święto Chórów i Muzyków Kościelnych Diecezji Wrocławskiej, które wpisało się w przypadający na bieżący rok Jubileusz 100-lecia organów w legnickim kościele. Słowa Bożego uczestnicy spotkania usłyszeć mogli duet wokalno- instrumentalny Grupa Mariacka, reprezentujący miejscową parafię. W jej wykonaniu znalazły się takie utwory jak Amazing grace czy Panis Angelicus. Capella Ecumenica pod dyrekcją Adama Rajczyby Tomasz Kmita, kantor wrocławskiej parafii św. Krzysztofa Do najstarszej ewangelickiej świątyni Dolnego Śląska przybyły chóry oraz muzycy z okolicznych parafii. W uroczystym nabożeństwie udział wzięli także duchowni Diecezji Wrocławskiej: jej zwierzchnik bp Ryszard Bogusz, który wygłosił kazanie, ks. Waldemar Szczugieł z Wałbrzycha, ks. Marcin Orawski z Wrocławia oraz gospodarz legnickiej parafii ks. Jerzy Gansel. Nabożeństwo rozpoczęło odśpiewanie wspólnej pieśni Pochwal, mój duchu, Mocarza, Joachima Neandera, a następnie blok utworów wykonał Chór Capella Ecumenica z Wrocławia, który śpiewał pod dyrekcją pana Adama Rajczyby. Po liturgii Biskup Ryszard Bogusz wygłasza kazanie W kazaniu bp Ryszard Bogusz zwrócił uwagę na istotę pieśni kościelnej, jako szczególną formę oddawania Bogu chwały, wspomniał odrodzenie muzyki w dobie Reformacji oraz jej znaczenie dla ewangelickiego nabożeństwa i duchowego życia. Następnie mówił także o Mariackich Organach i kolejnych etapach powsta-

22 WYDARZENIA 25 wania instrumentu, który znany jest dzisiaj ze swych wyjątkowych walorów nie tylko w Polsce, ale także za granicą. Biskup zachęcał, by w parafiach przywiązywać wagę do wspólnego śpiewania i życzył sobie, by na kolejne takie spotkania przybywało jeszcze więcej chórzystów i muzyków. Bezpośrednio po kazaniu na organach zagrał pan Tomasz Kmita, kantor Parafii św. Krzysztofa we Wrocławiu, a w dalszej kolejności wystąpił Kameralny Chór Żeński z Parafii Opatrzności Bożej we Wrocławiu, pod dyrekcją pana Dawida Ślusarczyka, który między innymi wykonał parafrazę hymnu z IX wieku Veni Creator Spiritus. Jako ostatni zaprezentował się zaprzyjaźniony z legnicką parafią Chór Madrygał Legnickiego Centrum Kultury, który z chęcią przyjął zaproszenie na nasze diecezjalne święto. Chórem dyrygował pan Dariusz Rzonca. W sobotnim nabożeństwie czynny udział wziął także dr Michał Sławecki z Warszawy, kompozytor i organista, dyrektor artystyczny festiwalu Legnickie Conversatorium Organowe, który w dniach 8-11 września odbywał się w Kościele Marii Panny. Sobotnie spotkanie zgromadziło ponad stu uczestników i kolejny raz było z pewnością świadectwem, że jedna z najmniejszych ewangelickich parafii w Polsce żyje i aktywnie uczestniczy w życiu Kościoła, a także ukazuje jego wartości lokalnej społeczności. ks. Jerzy Gansel, fot. Marcin Orawski Śpiewajcie Panu pieśń nową, bo cuda uczynił (Ps 98,1) Żeński Chór Kameralny z wrocławskiej parafii Opatrzności Bożej pod dyrekcją Dawida Ślusarczyka Kameralny Chór Żeński Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Opatrzności Bożej we Wrocławiu pod dyrekcją Dawida Ślusarczyka poszukuje nowych głosów, zarówno altów jak i sopranów. Jeśli lubisz śpiewać i dobrze czujesz się w klasycznym repertuarze dołącz do nas! Próby odbywają się w każdy wtorek o godz. 18:30 w sali parafialnej.

23 26 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Studnia sprzed 500 lat na podwórku przyszłego Centrum Ewangelickiego Sensacyjne odkrycie Studnia była przykryta kamienną płytą. Natrafiono na nią podczas prac budowlanych, przy okazji kapitalnego remontu czterech kamienic przy ul. Kazimierza Wielkiego (dwie znajdują się pod numerami 31 i 33, pomiędzy Muzeum Historycznym a kościołem Opatrzności Bożej, dwie kolejne w oficynie). Powstanie tam Centrum Ewangelickie im. Dietricha Bonhoeffera. Studnię znaleziono w podwórku kamienic, które przed wiekami były na obszarze dzielnicy słodowników, a później kupców. To było zaplecze produkcyjne miasta. Budowano tam domy, które dysponowały własnymi ujęciami wody. To chyba najgłębsza odnaleziona renesansowa studnia we Wrocławiu. Jest niezwykle solidnie wykonana cieszy się prof. Rafał Eysymontt, historyk sztuki z Uniwersytetu Wrocławskiego, który nadzoruje prace konserwatorskie. Studnia ma ok. 1,5 m średnicy i ok. 6 m głębokości. Obłożona jest charakterystycznymi trapezowymi, ceglanymi kształtkami. W środku widać dobrze zachowane fragmenty drewnianego wodociągu. Na górze są dokładnie obrobione piaskowcowe elementy ze znakami kamieniarskimi, co, jak podkreśla prof. Rafał Eysymontt, świadczy o jej starannym wykonaniu. Na dnie studni widać wodę. Czy nie kryje kolejnych niespodzianek, będzie wiadomo, gdy zbadany zostanie najgłębszy jej fragment. Jakie będą dalsze losy studni, na razie nie wiadomo. Są pomysły, by ją wyeksponować i podświetlić. Jarek Ratajczak, wroclaw.pl, fot. Marcin Orawski.

24 WYDARZENIA 27 Parafialny spływ kajakowy w okolicach Milicza Kajakami Baryczą Blisko pięćdziesiąt osób wzięło udział w zorganizowanym przez parafialny Klub Rodzica spływie kajakowym z Milicza w okolice Sułowa. W ponad 15 kilometrową trasę malowniczymi meandrami Baryczy wyruszyło 21 kajaków dwu- i trzyosobowych. Sobota 20 września przyniosła piękną, słoneczną pogodę, a uczestnicy szybko zdejmowali z siebie grube swetry i kurtki przeciwdeszczowe, zabrane w związku z deszczową aurą panującą dzień wcześniej i w nocy. lub bronić się przed drobnymi kolizjami. Szybko jednak wszyscy połapali się w czym rzecz i można było cieszyć się pięknymi widokami i ciszą rezerwatu przyrody. Choć trasa nie była zbyt forsowna, a po drodze był jeszcze odpoczynek i ognisko, to kilkanaście kilometrów pokonanych siłą wioseł spowodowało, że większość miała obolałe ręce i/lub plecy. Wszyscy jednak czuli ogromną satysfakcję i podkreślali, że wycieczka była przyjemnością, którą koniecznie trzeba będzie powtórzyć. (mo) Dość wysoki poziom wody oraz wartki nurt powodowały, że w wiosłowanie nie trzeba było wkładać nadludzkich wysiłków. Na początku trudności sprawiało utrzymanie kajaków w nurcie dość wąskiej rzeczki oraz manewrowanie nimi, więc co rusz ktoś musiał wycofywać się z szuwarów

25 28 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Spotkanie wolontariuszy i organizatorów Spotkania Chrześcijan z biskupem Samcem Przyjęcie dla wolontariuszy września odbyło się spotkanie organizatorów i wolontariuszy, 22 którzy włączyli się w przygotowanie i obsługę Spotkania Chrześcijan Europy Środkowo-Wschodniej. Miłą niespodziankę stanowiła obecność Biskupa Kościoła Jerzego Samca, który chciał osobiście podziękować wszystkim za pomoc, a do podziękowań dołączył upominek zbiór kazań ks. Jana Hausego. Podczas spotkania można było obejrzeć reportaż z lipcowych uroczystości przygotowany przez Telewizję Polską. Dla wielu zebranych była to pierwsza okazja, żeby zobaczyć, jak wyglądała całość imprezy. Przez 3 lipcowe dni byli zajęci wykonywaniem przydzielonych obowiązków, przez co ominęło ich wiele atrakcji. Spotkanie odbyło się przy suto zastawionym stole, do którego wszyscy rzucili się, gdy tylko zakończyła się część oficjalna. Wrocławskie Spotkanie Chrześcijan otrzymało bardzo wysokie oceny od zwierzchników Kościołów Europy Środkowej i Wschodniej oraz co najważniejsze od uczestników. (joka, ds) fot. joka, Daria Stolarska

26 WYDARZENIA 29 IX Międzynarodowy Festiwal Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności Letnie Wieczory Organowe Międzynarodowy Festiwal Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności, który od dziewięciu lat organizowany jest w naszym kościele, na stałe wpisał się w mapę kulturalną Wrocławia. W tym roku odbyło się dziesięć koncertów. W każdą niedzielę lipca i sierpnia mogliśmy słuchać zarówno młodych muzyków zdobywających doświadczenie przed liczną publicznością, jak i uznanych artystów wśród nich wirtuoza najwyższej światowej klasy Daniela Rotha z Paryża. Zapraszamy do przeczytania rozmowy z Dawidem Ślusarczykiem, kantorem naszej parafii, inicjatorem oraz kierownikiem artystycznym festiwalu. Magdalena Wiącek: W ostatni dzień sierpnia zakończyła się dziewiąta edycja Międzynarodowego Festiwalu Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności, który odbywał się od 6 lipca do 31 sierpnia 2014 r. Proszę w kilku słowach przybliżyć naszym czytelnikom miejsce i ideę festiwalu będącego częścią kulturalnej oferty naszego miasta w miesiącach letnich. Dawid Ślusarczyk: Od 2005 roku odbywają się w luterańskim kościele Bożej Opatrzności koncerty organowe, które wpisały się już na stałe w panoramę letniej oferty kulturalnej Wrocławia. Każdego roku organizujemy kilkanaście recitali, w tym od trzech sezonów koncerty promujące młodych wykonawców. Jest to ogromna szansa dla młodych zdolnych muzyków wystąpić przed dużą publicznością. MW: W kościele Bożej Opatrzności we Wrocławiu znajdują się znakomite organy. Ich dyspozycja i bardzo dobry stan techniczny stanowią ogromny walor tego cyklu i powodują, że z wielką satysfakcją koncertują tu najwybitniejsi artyści i że od lat festiwal cieszy się dużym zainteresowaniem miłośników muzyki organowej. Czy może Pan krótko przedstawić historię instrumentu? DS: Organy w kościele Bożej Opatrzności są unikalnym instrumentem o wyjątkowych walorach brzmieniowych. Ukończone w 1922 r. dzieło Johanna Steinmeyera szczęśliwie przetrwało czas wojennej pożogi. Jest to jeden z kilku instrumentów, które ocalały we wrocławskich kościołach. W trakcie

27 30 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Ghielmiego wyjątkowych Artystów, cieszących się międzynarodowym uznaniem. Interesującym wydarzeniem był recital, którego program tworzyły improwizacje w różnych stylach i gatunkach muzycznych. Wykonawcą tego koncertu był Tomasz A. Nowak, niezrównany mistrz w sztuce improwizacji. Wrocławska publiczność mogła także usłyszeć rzadko wykonywane w Polsce dzieła kompozytorów amerykańskich (Matthias Schmelmer) oraz twórców północnoeuropejskich (John Kitchen). Każdego roku proponujemy słuchaczom koncerty w wykonaniu polskich organistów. W minionej edycji udział wzięli: Józef Serafin, Anna Pikulska, Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa oraz Krzysztof Pawlisz. Na koncercie studenckim wystąpili uczestnicy kursu mistrzowskiego pod kierunkiem L. Ghielmiego, który odbył się w lipcu w Krzeszowie: Magdalena Andrulewicz, Joanna Oleniak, Łukasz Mandola. remontu w latach zachowano niemal całą oryginalną dyspozycję, wzbogacając ją o kilka nowych głosów rozszerzających możliwości wykonawcze. Obecnie instrument jest w bardzo dobrym stanie technicznym, zaś paleta registrów daje wykonawcy ogromne możliwości kolorystyczne. MW: Jak przebiegała tegoroczna edycja festiwalu? DS: W tym roku przed wrocławską publicznością wystąpiło dwunastu wykonawców. Niewątpliwym sukcesem był występ Daniela Rotha oraz Lorenza MW: Ostatni koncert tegorocznej edycji był szczególny. Na początku września br. minęła pierwsza rocznica śmierci prof. Magdaleny Czajki i właśnie koncert w wykonaniu Daniela Rotha był poświęcony Jej pamięci. DS: Tak, ostatni recital tegorocznej edycji dedykowany był prof. Magdalenie Czajce artystce, która niespodziewanie odeszła rok temu do wieczności. Była ona związana z Wrocławiem, a także naszą Parafią. Dwukrotnie wystąpiła w ramach Wieczorów organowych u Bożej Opatrzności oraz na innych koncertach w naszym kościele. Wyjątkową artystkę mogliśmy wspomnieć

28 WYDARZENIA 31 podczas niezwykłego koncertu, którego wykonawcą był Daniel Roth - mistrz i przyjaciel prof. Czajki. Udało się także zorganizować niewielką ekspozycję (zdjęcia, listy) przybliżającą słuchaczom Jej postać. MW: Na zakończenie naszej rozmowy proszę o parę zdań na temat organizacji festiwalu oraz o plany na następny rok. DS: Organizacja tak dużego projektu festiwalowego to duże wyzwanie organizacyjne i techniczne. Realizacja koncertów była możliwa dzięki wsparciu Urzędu Miasta Wrocławia, Urzędu Województwa Dolnośląskiego, Parafii Luterańskiej we Wrocławiu oraz sponsorom prywatnym. Przede wszystkim cykl jest efektem pracy kilku wytrwałych osób, których nieocenione oddanie i praca zaowocowały tak wspaniałym wynikiem. W przyszłym roku planujemy kolejną edycję, na którą już teraz gorąco zapraszam. Będzie ona miała wyjątkowy charakter ze względu na jubileusz dziesięciolecia festiwalu. MW: Dziękuję za rozmowę. Fot. Marcin Orawski

29 32 PAMIĄTKA REFORMACJI 2014 Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi w obronie prześladowanych w Iraku i Syrii Modlitwa za ofiary ISIS W niedzielę 12 października odbył się marsz i modlitwa w obronie wszystkich prześladowanych w Syrii i Iraku wierzących i niewierzących, chrześcijan, jazydów, koptów i wyznawców innych religii. Dziekan Aleksander Konachowicz parafię prawosławną, Ojciec Przeor Mirosław Bijata oraz ks. bp Andrzej Siemieniewski Kościół katolicki i parafię św. Mikołaja, a ks. bp Ryszard Bogusz i ks. Marcin Orawski parafię ewangelicką Opatrzności Bożej. Ogromnie się cieszymy, że był też z nami imam Ali Abi Issa oraz grupa muzułmanów. Na placu przy kościele św. Elżbiety zapaliliśmy świeczki i wysłuchaliśmy krótkiej Stanisław Rybarczyk, ks. Aleksander Konachowicz (Kościół prawosławny), o. Mirosław Bijata (Kościół katolicki), bp Andrzej Siemieniewski (Kościół katolicki), rabin Tyson Herberger (Gmina Żydowska), bp Ryszard Bogusz (Kościół ewangelicki), imam Ali Abi Issa (Centrum Muzułmańskie) i ks. Marcin Orawski (Kościół ewangelicki) Pochód uformował się w trakcie wędrówki przez Dzielnicę Wzajemnego Szacunku Czterech Wyznań, gdy do grupy nadchodzącej spod synagogi kolejno dołączali wierni z parafii katolickiej, prawosławnej i wreszcie ewangelickiej. Wbrew obawom organizatorów los prześladowanych na Bliskim Wschodzie interesuje wielu spośród nas maszerujących i modlących się było około dwustu osób. W wydarzeniu wzięli udział duchowni wszystkich wyznań. Rabin Tyson Herberger reprezentował Gminę Żydowską, Ksiądz Uczestnicy marszu pod bazyliką św. Elżbiety wypowiedzi dr. Marcina Szydzisza z Instytutu Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego na temat sytuacji w Syrii i Iraku. Potem wspólnie modliliśmy się wraz z duchownymi wszystkich wyznań i religii. Wzruszającym momentem było zaproszenie do mikrofonu imama Alego przez rabina Herbergera. Imam wyraził sprzeciw wobec takiej interpretacji Koranu, jak to robi ISIS i modlił się za wszystkich prześladowanych. Niedzielne wydarzenie świadczy o tym, że można wznieść się ponad wszelkie podziały, że prawdziwa wiara prowadzi do pojednania. (joka) Fot. Katarzyna Andersz

30 WYDARZENIA 33 Biskup Ryszard Bogusz Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego Złota odznaka dla biskupa Biskup Ryszard Bogusz został uhonorowany Złotą Odznaką Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego. Wyróżnienie otrzymał w sobotę 18 października z rąk przewodniczącej Sejmiku Województwa Dolnośląskiego Barbary Zdrojewskiej. Ceremonia miała miejsce podczas uroczystej sesji dolnośląskiego Sejmiku we wrocławskim ratuszu. W uzasadnieniu przyznania nagrody wymieniono liczne funkcje i działania społeczne biskupa. Szczególnie podkreślono jego członkostwo w Radzie Fundacji Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego oraz fundacji charytatywnej Wrocław-Dortmund. Wymieniono również angażowanie się w działania Kuratorium Stowarzyszenia na Rzecz Popierania Ekumenicznego Centrum Europy we Frankfurcie nad Odrą. Ponadto uzasadnienie podkreślało aktywną działalność ekumeniczną biskupa jako prezesa dolnośląskiego oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej oraz inicjowanie wielu polsko-niemieckich kontaktów partnerskich, przede wszystkim w ramach partnerstwa między Diecezją Wrocławską Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce i Ewangelickim Kościołem Śląskich Górnych Łużyc. Odznaka Honorowa Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego jest wyrazem szczególnego wyróżnienia za zasługi dla rozwoju oraz promowania Województwa Dolnośląskiego w kraju i na świecie. (mo)