Żródlo:

Transkrypt

1 Żródlo: Temat: Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. I. Wstęp. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest jedną z dwóch rodzajów spółek kapitałowych, przewidywanych przez polski system prawa (drugą stanowi spółka akcyjna). Podstawą funkcjonowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest jej kapitał zakładowy, tzn. kapitał podstawowy spółki, stanowiący równowartość pierwotnych wkładów właścicieli, wniesionych przy założeniu spółki. Zgodnie z art kodeksu spółek handlowych (dalej k.s.h. ), kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej złotych. Ustawodawca stricte określił więc minimalną wartość kapitału zakładowego spółki. Kapitał zakładowy może być jednak w każdym czasie podwyższany. Procedura podwyższania kapitału zakładowego spółki z o.o. uregulowana została na podstawie art.257 i następnych kodeksu spółek handlowych. II. Rodzaje podwyższenia kapitału. Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może się odbyć w dwojaki sposób: a) na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki, przewidujących maksymalną wysokość kapitału zakładowego i termin podwyższenia (podwyższenie następuje w drodze zwykłej uchwały wspólników, podjętej na zgromadzeniu bezwzględną większością głosów); b) w drodze zmiany umowy spółki (zmiana umowy spółki wymaga podjęcia, w formie aktu notarialnego uchwały wspólników na zgromadzeniu, większością dwóch trzecich głosów o ile umowa spółki nie przewiduje warunków surowszych); Zgodnie z art k.s.h. Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje nie na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki, przewidujących maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin podwyższenia, może ono nastąpić jedynie przez zmianę umowy spółki. Przepis ten w sposób jasny i klarowny wskazuje, iż w/w lista sposobów podwyższenia kapitału zakładowego spółki ma charakter wyczerpujący. Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. następuje poprzez: a) podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących bądź; b) ustanowienie nowych udziałów.

2 Odnośnie powyższego podziału, możliwym jest również połączeniu obydwu w/w sposobów podwyższenia kapitału zakładowego i jednoczesne podwyższenie wartości nominalnej udziałów oraz utworzenie nowych udziałów już według nowej wartości. Wskazać również należy, że nie ma przeciwwskazań aby przy podwyższeniu kapitału zakładowego wydawać udziały o wartości przekraczającej wartość nominalną. Tak powstała nadwyżka (zwana agio ), może wystąpić także przy podwyższeniu kapitału zakładowego przez wkłady gotówkowe. Musi być ona wniesiona do momentu wpisu podwyższenia do rejestru. Przekazana zostaje na kapitał zapasowy. Podwyższenie kapitału zakładowego spółki może mieć charakter: a) zwykły poprzez dokonanie wkładów; b) szczególny bez wnoszenia wkładów. Bardzo charakterystycznym sposobem podwyższenia kapitału zakładowego spółki, jest takie podwyższenie, w którym krąg osób zainteresowanych jest zamknięty może się ono odbyć bez wnoszenia przez wspólników wkładów do spółki. W takim przypadku, źródłem podwyższenia są fundusze inne niż kapitał zakładowy ale zasilane z zysku spółki. Podwyższenie takie ma charakter papierowy - polega bowiem na zmianie pozycji w bilansie. W takiej sytuacji, nie ma przeszkód aby podwyższyć kapitał zakładowy spółki nawet wtedy, gdy wspólnik może mieć tylko jeden udział. Następuje bowiem wyłącznie przyrost wartości posiadanego przez wspólnika udziału. Podwyższenie kapitału zakładowego może nastąpić również w drodze kapitalizacji rezerw następuje to jednak wyłącznie w drodze zmiany umowy spółki. Wkłady na podwyższony kapitał zakładowy mogą być pieniężne lub aportowe. Podwyższenie kapitału polegające na zwiększeniu liczby udziałów lub ich wartości nominalnej (jeżeli wiąże się z wniesieniem wkładów), zwiększa majątek spółki. Tymczasem podwyższenie kapitału zakładowego metodą kapitalizacji rezerw (tzn. ze środków własnych spółki), nie powoduje zwiększenia tego majątku powoduje jedynie właściwe przesunięcia pomiędzy pozycjami w bilansie. III. Procedura podwyższenia kapitału. Jednym z podstawowych elementów procesu podwyższenia kapitału zakładowego spółki z o.o. jest podjęcie uchwały przez jej wspólników. Uchwała taka zależeć będzie od trybu w jakim będzie podejmowana. Gdy podwyższenie kapitału następuje poprzez zmianę umowy spółki, uchwała w tym zakresie może być podjęta na zgromadzeniu wspólników. Zmiana umowy spółki wymaga formy aktu notarialnego. W przypadku, gdy podwyższenie kapitału zakładowego następuje na podstawie aktualnych postanowień umowy spółki, które przewidują maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego oraz termin jego dokonania, uchwała może być podjęta zarówno na zgromadzeniu wspólników, jak i poza nim. Dowodem podjęcia stosownej uchwały będzie protokół z przebiegu zgromadzenia wspólników.

3 Wskazać należy, że uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego musi zawierać wyraźne wskazanie osób uprawnionych do objęcia określonej liczby udziałów, o podanej w uchwale wartości nominalnej. Zgodnie z art.258 k.s.h. Jeżeli umowa spółki lub uchwała o podwyższeniu kapitału nie stanowi inaczej, dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów.. Przepis ten reguluje tzw. prawo pierwszeństwa. Prawo to może zostać wyłączone przez samą umowę spółki lub w drodze uchwały wspólników (w tym przypadku, na odebranie prawa wspólnik musi wyrazić zgodę). Sama realizacja prawa pierwszeństwa odbywa się zgodnie ze stosunkiem (proporcją) posiadanych przez wspólników udziałów. Umowa spółki (bądź uchwała wspólników) może jednak proporcje te zmienić. Objęcie udziałów w spółce jest prawem, a nie obowiązkiem wspólnika. Nie może być on więc zmuszony do jego realizacji. W sytuacji gdy wspólnik nie skorzysta z przysługującego mu prawa, Zarząd spółki może zaoferować nowe udziały dowolnie przez siebie wybranej osobie (w tym także tym wspólnikom spółki, którzy ze swojego prawa pierwszeństwa już skorzystali). Prawo pierwszeństwa należy wykonać w terminie miesiąca od dnia wezwania do jego wykonania. Wezwania te zarząd przesyła wspólnikom jednocześnie. Objęcie udziałów oznacza przyznanie ich wspólnikowi. Kolejnym wymogiem formalnym procedury podwyższenia kapitału zakładowego jest więc wymóg złożenia przez wspólnika oświadczenia o objęciu udziałów oświadczenie to wymaga formy aktu notarialnego. Naruszenie tej formy, powoduje konsekwencje w postaci nieważności złożonego oświadczenia. Od oświadczenia dotychczasowego wspólnika o objęciu nowego udziału, udziałów lub podwyższonej części udziałów, należy odróżnić nabycie udziałów już istniejących. W tej sytuacji zastosowanie znajdzie art.180 k.s.h., co oznacza, że formą konieczną do tego nabycia (a nie objęcia), będzie forma pisemna z podpisami notarialnie poświadczonymi. IV. Przystąpienie nowych wspólników. W sytuacji, gdy nowe udziały nabywane są przez podmioty inne, aniżeli dotychczasowi wspólnicy spółki, dochodzi do wstąpienia (przystąpienia) tych podmiotów do spółki. Przystąpienie to może być traktowane w dwojaki sposób: szerszy i węższy. W znaczeniu szerszym mówić będziemy o każdej formie nabycia członkostwa w spółce. W znaczeniu węższym będzie to właśnie np. objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki. Oświadczenie o przystąpieniu do spółki, jest więc niejako odpowiedzią na ofertę złożoną przez samą spółkę. Ma ono charakter jednostronnej czynności prawnej. Sam akt przystąpienia do spółki takiego charakteru już nie ma jest to bowiem zawsze umowa pomiędzy spółką a jej nowym wspólnikiem. Pełnię praw i obowiązków wspólnik uzyskuje dopiero z chwilą wpisu do rejestru. W wyniku przystąpienia wspólnika do spółki może niewątpliwie dojść do zmiany układu kapitałowego i układu głosów w spółce. Zasady te zależeć będą również od charakteru uprzywilejowania co do głosu.

4 Samo oświadczenie nowego wspólnika ma nieco odmienny kształt od oświadczenia składanego przez wspólnika dotychczasowego. Niewątpliwie bowiem, nowy wspólnik musi złożyć dwa oświadczenia: o przystąpieniu do spółki oraz o objęciu udziałów. V. Zgłoszenie rejestrowe. Po przeprowadzeniu procedury wewnętrznej, podwyższenie kapitału zakładowego wymaga również zgłoszenia do sądu rejestrowego. Obowiązek ten dotyczy zarówno sytuacji gdy podwyższenie następuje poprzez zmianę umowy spółki, jak i na podstawie aktualnych jej postanowień. Powyższy obowiązek powstaje z chwilą objęcia nowo utworzonych udziałów w spółce (przez dotychczasowych wspólników, bądź nowe podmioty), i po dokonaniu przez te osoby pełnych wpłat na kapitał zakładowy. Zgodnie z regulacjami ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, wniosek o wpis do rejestru powinien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od dnia zaistnienia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu. Termin siedmiodniowy powinien być więc liczony od chwili pełnego pokrycia kapitału zakładowego. Jeżeli jednak, podwyższenie kapitału zakładowego spółki następuje na podstawie zmiany umowy spółki, to w takim przypadku obowiązuje sześciomiesięczny termin na zgłoszenie zmian do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. W tym miejscu należy dodać, że jeśli wniosek o zarejestrowanie podwyższenia kapitału zakładowego nie zostanie złożony w ciągu w/w sześciu miesięcy, zmiana wysokości kapitału zakładowego spółki w ogóle nie nastąpi. Od strony formalnej warto wspomnieć, że wniosek o zmianę w rejestrze składany jest na podstawie urzędowego formularza KRS-Z3, wraz z wymaganymi prawem załącznikami (uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki, oświadczenia o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości wniesione etc.). Wpis do rejestru ma charakter konstytutywny, co oznacza, iż odnosi skutek dopiero z chwilą dokonania przedmiotowego wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym ma więc również charakter prawotwórczy. Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. następuje z chwilą wpisania do rejestru. Łukasz Bernatowicz radca prawny Krzysztof Gładych aplikant radcowski Bernatowicz Komorniczak Mazur Radcy Prawni i Doradcy Podatkowi sp.p.

5 Rzeczpospolita Wszystkie prawa zastrzeżone Żadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.