INSTRUKCJA STAROSTWO POWIATOWE W LUBLINIE. ul. Spokojna 9. Załącznik do Zarządzenia Nr 1 /11 Starosty Lubelskiego z dnia 15 lutego 2011r.

Transkrypt

1 Załącznik do Zarządzenia Nr 1 /11 Starosty Lubelskiego z dnia 15 lutego 2011r. STAROSTWO POWIATOWE W LUBLINIE ul. Spokojna 9 INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POśAROWEGO Opracował: inŝ. Mieczysław Piejak

2 LUBLIN LUTY 2011 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI PODSTAWA OPRACOWANIA CEL I ZAKRES OPRACOWANIA PODSTAWOWE DEFINICJE CHARAKTERYSTYKA OBIEKTÓW WARUNKI OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ OBIEKTÓW Budynek główny Budynek skrzydło lewe Budynek skrzydło prawe Budynek (ul. Spokojna 7a) CHARAKTERYSTYCZNE DLA OBIEKTU POTENCJALNE ŹRÓDŁA POWSTANIA POśARU I MOśLIWE DROGI JEGO ROZPRZESTRZENIANIA Źródła powstania poŝaru Przyczyny powstawania poŝarów Przyczyny rozprzestrzeniania się poŝarów ZADANIA I OBOWIĄZKI W ZAKRESIE OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ DLA OSÓB BĘDĄCYCH ICH STAŁYMI UśYTKOWNIKAMI ZASADY ZABEZPIECZENIA PRAC NIEBEZPIECZNYCH POśAROWO URZĄDZENIA PRZECIWPOśAROWE I GAŚNICE PrzeciwpoŜarowe zaopatrzenie wodne Sieć wodociągowa przeciwpoŝarowa Instalacja wodociągowa przeciwpoŝarowa Podręczny sprzęt gaśniczy (gaśnice) Instalacja sygnalizacyjno-alarmowa Przeglądy i konserwacje urządzeń przeciwpoŝarowych i gaśnic ORGANIZACJA I WARUNKI EWAKUACJI Zasady bezpiecznej ewakuacji Przyczyny ewakuacji Wykrywanie zagroŝeń Kierowanie ewakuacją Powiadamianie jednostek ratowniczych Praktyczne sposoby sprawdzania warunków i organizacji ewakuacji ludzi ZASADY POSTĘPOWANIA NA WYPADEK POWSTANIA POśARU ORGANIZACJA I ZASADY SZKOLENIA PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ WYKAZ TELEFONÓW ALARMOWYCH PRZEPISY PRAWNE...43 Załączniki: Nr 1 PROTOKÓŁ ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOśAROWEGO PRAC NIEBEZPIECZNYCH POśAROWO Nr 2 ZEZWOLENIE NA PRZEPROWADZENIE PRAC NIEBEZPIECZNYCH POśAROWO Nr 3 INSTRUKCJA POSTĘPOWANIA NA WYPADEK POśARU Nr 4 OŚWIADCZENIE O PRZESZKOLENIU Nr 5 PLAN EWAKUACJI Nr 6 ZNAKI BEZPIECZEŃSTWA (wyciąg z Polskich Norm) 1. PODSTAWA OPRACOWANIA Podstawą opracowania niniejszej Instrukcji jest 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie ochrony

3 przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719), zgodnie z którym właściciele, zarządcy lub uŝytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne strefy poŝarowe, przeznaczonych do wykonywania między innymi funkcji uŝyteczności publicznej opracowują i wdraŝają instrukcję bezpieczeństwa poŝarowego zawierającą: 1) warunki ochrony przeciwpoŝarowej, wynikające z przeznaczenia, sposobu uŝytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, magazynowania (składowania) i warunków technicznych obiektu, w tym zagroŝenia wybuchem; 2) określenie wyposaŝenia w wymagane urządzenia przeciwpoŝarowe i gaśnice oraz sposoby poddawania ich przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym; 3) sposoby postępowania na wypadek poŝaru i innego zagroŝenia; 4) sposoby zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem poŝarowym, jeŝeli takie prace są przewidywane; 5) warunki i organizację ewakuacji ludzi oraz praktyczne sposoby ich sprawdzania; 6) sposoby zapoznania uŝytkowników obiektu, w tym zatrudnionych pracowników, z przepisami przeciwpoŝarowymi oraz treścią przedmiotowej instrukcji; 7) zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpoŝarowej dla osób będących ich stałymi uŝytkownikami; 8) plany obiektów, obejmujące takŝe ich usytuowanie, oraz terenu przyległego, z uwzględnieniem graficznych danych z zakresu ochrony przeciwpoŝarowej; 9) wskazanie osób lub podmiotów opracowujących instrukcję. Instrukcja została opracowana w oparciu o: - projekt architektoniczno-budowlany obiektu Inwentaryzacja budynku głównego siedziby Starostwa Powiatowego i dwóch budynków przyległych skrzydła boczne z dnia 28 grudnia 1999r., - wizję lokalną obiektów, - postanowienia 6 rozporządzenia [2], - opinię w zakresie BHP i ochrony przeciwpoŝarowej dla budynków Starostwa Powiatowego w Lublinie przy ul. Spokojnej 9 z marca 2009r. (opracowana przez Rzeczoznawcę ds. Zabezpieczeń PrzeciwpoŜarowych). 2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA

4 Ochrona przeciwpoŝarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę Ŝycia, zdrowia i mienia przed poŝarem, klęską Ŝywiołową lub innym miejscowym zagroŝeniem poprzez : zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia, zapewnienie sił i środków do zwalczania poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia, prowadzenie działań ratowniczych. PowyŜszy zapis jest zawarty w aktualnie obowiązującej ustawie z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpoŝarowej [1], a zatem określone w niej ogólne wymagania z zakresu ochrony przeciwpoŝarowej dotyczą wszystkich obiektów. Zgodnie z art. 4 w/w ustawy właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę przeciwpoŝarową, jest obowiązany: przestrzegać przeciwpoŝarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, wyposaŝyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpoŝarowe i gaśnice, zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpoŝarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie, zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie, bezpieczeństwo i moŝliwość ewakuacji, przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej, zapoznać pracowników z przepisami przeciwpoŝarowymi, ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia. Podstawowym celem niniejszego opracowania jest zaznajomienie uŝytkowników obiektu z występującymi w nim zagroŝeniami poŝarowymi, zasadami postępowania w zakresie przeciwdziałania moŝliwościom powstania poŝaru oraz zasadami postępowania na wypadek poŝaru lub innego zagroŝenia. W oparciu o przytoczone akty prawne całokształt przedsięwzięć w zakresie organizacyjnym spoczywa na zarządzającym obiektami. W związku z powyŝszym osoba ta odpowiedzialna jest nie tylko za sprawne administrowanie obiektami i za ich

5 zabezpieczenie przed bezpośrednimi i pośrednimi skutkami poŝaru lub innego zagroŝenia, lecz przede wszystkim za zapewnienie bezpieczeństwa dla pracowników i innych osób korzystających z obiektów w przypadku powstania poŝaru lub innego miejscowego zagroŝenia. Dlatego teŝ podstawowym celem Instrukcji bezpieczeństwa poŝarowego jest ustalenie wymagań przeciwpoŝarowych w zakresie organizacyjnym, technicznym i porządkowym oraz innych, które muszą być zachowane w czasie eksploatacji obiektów. Do zapoznania się z Instrukcją oraz przestrzegania ustaleń w niej zawartych bezwzględnie zobowiązani są wszyscy pracownicy, bez względu na rodzaj wykonywanej pracy i zajmowane stanowisko. Przede wszystkim osoby zatrudnione na stałe w obiekcie, znające swoje środowisko, stanowiące zorganizowaną zbiorowość i mające warunki do poznania budynku, poszerzone o znajomość zasad działania i postępowania w przypadku powstania poŝaru (w oparciu o Instrukcję) będą mogły zapewnić sprawne przeprowadzenie akcji ratowniczej oraz zminimalizować skutki ewentualnego poŝaru. Postanowienia zawarte w Instrukcji nie naruszają przepisów szczegółowych dotyczących ochrony przeciwpoŝarowej oraz innych przepisów i aktów normatywnych. 3. PODSTAWOWE DEFINICJE Ochrona przeciwpoŝarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę Ŝycia, zdrowia, mienia lub środowiska przed poŝarem, klęską Ŝywiołową lub innym miejscowym zagroŝeniem poprzez: 1) zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia, 2) zapewnienie sił i środków do zwalczania poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia, 3) prowadzenie działań ratowniczych. Bezpieczeństwo poŝarowe jest to stan eliminujący zagroŝenie dla Ŝycia lub zdrowia ludzi uzyskiwany przez funkcjonowanie norm prawnych i technicznych środków zabezpieczenia przeciwpoŝarowego oraz prowadzonych działań zapobiegających przed powstaniem poŝaru.

6 Materiały niebezpieczne poŝarowo rozumie się przez to następujące materiały niebezpieczne: a) gazy palne, b) ciecze palne o temperaturze zapłonu poniŝej 328,15 K (55 C), c) materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne, d) materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu, e) materiały wybuchowe i pirotechniczne, f) materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji, g) materiały mające skłonności do samozapalenia. Klasy niebezpieczeństwa poŝarowego ciecze palne ze względu na temperaturę zapłonu zalicza się do następujących klas niebezpieczeństwa poŝarowego: a)i klasa niebezpieczeństwa poŝarowego ropa naftowa i produkty naftowe o temperaturze zapłonu do 21 o C, a)ii klasa niebezpieczeństwa poŝarowego produkty naftowe o temperaturze zapłonu wyŝszej od 21 o C do 55 o C, a)iii klasa niebezpieczeństwa poŝarowego produkty naftowe o temperaturze zapłonu wyŝszej od 55 o C do 100 o C. Techniczne środki zabezpieczenia przeciwpoŝarowego rozumie się przez to urządzenia, sprzęt, instalacje i rozwiązania budowlane słuŝące zapobieganiu powstawania i rozprzestrzeniania się poŝarów. Urządzenia przeciwpoŝarowe rozumie się przez to urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) słuŝące do wykrywania i zwalczania poŝaru lub ograniczania jego skutków w obiektach, w których lub przy których są zainstalowane, a w szczególności: stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, urządzenia wchodzące w skład systemu sygnalizacji poŝarowej i dźwiękowego systemu ostrzegawczego, instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, hydranty, zawory hydrantowe, pompy w pompowniach przeciwpoŝarowych, przeciwpoŝarowe klapy odcinające, urządzenia oddymiające oraz drzwi i bramy przeciwpoŝarowe, o ile są wyposaŝone w systemy sterowania. Zabezpieczenie przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych rozumie się przez to zabezpieczenie przed utrzymywaniem się na drogach ewakuacyjnych dymu w ilości, która ze względu na ograniczenie widoczności lub toksyczność uniemoŝliwiłaby bezpieczną ewakuację.

7 Strefa poŝarowa jest to budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpoŝarowego bądź teŝ pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niŝ dopuszczalne odległości od innych budynków w taki sposób, aby w określonym czasie poŝar nie przeniósł się na zewnątrz lub do wewnątrz wydzielonej strefy. Częścią budynku jest takŝe jego kondygnacja, z której wyjście prowadzi do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 30, wyposaŝonej w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŝące do usuwania dymu. Ewakuacja z kaŝdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniające moŝliwość szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagroŝonej lub objętej poŝarem, dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów, a takŝe być zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpoŝarowego, polegające na: 1) zapewnieniu dostatecznej ilości i szerokości wyjść ewakuacyjnych; 2) zachowaniu dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych; 3) zapewnieniu bezpiecznej poŝarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń; 4) zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach technicznobudowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym: na stosowaniu urządzeń zapobiegających zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań technicznobudowlanych zapewniających usuwanie dymu; 5) zapewnieniu oświetlenia awaryjnego (bezpieczeństwa i ewakuacyjnego) oraz przeszkodowego w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi; 6) zapewnieniu moŝliwości rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych poprzez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, dla których jest on wymagany. Stan zagraŝający Ŝyciu ludzi podstawą do uznania uŝytkowanego budynku istniejącego za zagraŝający Ŝyciu ludzi jest nie zapewnienie przez występujące w nim warunki techniczne moŝliwości ewakuacji ludzi, w szczególności w wyniku: 1) szerokości przejścia, dojścia lub wyjścia ewakuacyjnego, albo biegu względnie spocznika klatki schodowej słuŝącej ewakuacji, mniejszej o ponad jedną trzecią od określonej w przepisach techniczno-budowlanych;

8 2) długości przejścia lub dojścia ewakuacyjnego większej o ponad 100% od określonej w przepisach techniczno-budowlanych; 3) występowania w pomieszczeniu strefy poŝarowej zakwalifikowanej do kategorii zagroŝenia ludzi ZL I lub ZL II albo na drodze ewakuacyjnej: a. okładziny sufitu lub sufitu podwieszonego z materiału łatwo zapalnego lub kapiącego pod wpływem ognia, względnie wykładziny podłogowej z materiału łatwo zapalnego, b. okładziny ściennej z materiału łatwo zapalnego na drodze ewakuacyjnej, jeŝeli nie zapewniono dwóch kierunków ewakuacji; 4) nie wydzielenia ewakuacyjnej klatki schodowej budynku wysokiego innego niŝ mieszkalny lub wysokościowego, w sposób określony w przepisach technicznobudowlanych; 5) nie zabezpieczenia przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych, w określony w nich sposób; 6) braku wymaganego oświetlenia awaryjnego w strefie poŝarowej zakwalifikowanej do kategorii zagroŝenia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V albo na drodze ewakuacyjnej prowadzącej z tej strefy na zewnątrz budynku. Kategorie zagroŝenia ludzi budynki oraz części budynków uŝyteczności publicznej, stanowiące odrębne strefy poŝarowe, określane jako ZL, zalicza się do jednej lub do więcej niŝ jedna spośród następujących kategorii zagroŝenia ludzi: 1) ZL I - zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób nie będących ich stałymi uŝytkownikami, a nie przeznaczone przede wszystkim do uŝytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, 2) ZL II - przeznaczone przede wszystkim do uŝytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak szpitale, Ŝłobki, przedszkola, domy dla osób starszych, 3) ZL III - uŝyteczności publicznej, nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II, 4) ZL IV - mieszkalne, 5) ZL V - zamieszkania zbiorowego, nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II.

9 4. CHARAKTERYSTYKA OBIEKTÓW Obiekty Starostwa Powiatowego zlokalizowane są na działkach w Lublinie: przy ul. Spokojnej 9 o powierzchni 4345 m 2 i ul. Spokojnej 7a o powierzchni 603 m 2 zespół składa się z 4 budynków: budynek główny o trzech kondygnacjach nadziemnych i jednej podziemnej nie przeznaczonej na pobyt ludzi, o powierzchni 2014 m 2 i wysokości 14 m (budynek średniowysoki), budynek (skrzydło prawe) o dwóch kondygnacjach nadziemnych, nie podpiwniczony, o powierzchni 415 m 2 i wysokości 8 m (budynek niski), budynek (skrzydło lewe) o dwóch kondygnacjach nadziemnych i jednej podziemnej przeznaczonej na pobyt ludzi, o powierzchni 655 m 2 i wysokości 10 m (budynek niski), budynek przy ul. Spokojnej 7a o trzech kondygnacjach nadziemnych i jednej podziemnej nie przeznaczonej na pobyt ludzi, o powierzchni 470 m 2 i wysokości 10,5 m (budynek niski). Łączna powierzchnia budynków wynosi 3554 m 2. Odległość pomiędzy budynkiem głównym a skrzydłami wynosi 6 m; dodatkowo skrzydło lewe posiada okna w granicy działki od strony przedszkola. Zagospodarowanie poszczególnych obiektów przedstawia się następująco: 1. Budynek główny: a) piwnice o powierzchni 477,3 m 2, w tym: - pomieszczenia węzła cieplnego, - archiwa, - pomieszczenia magazynowe, - pomieszczenia gospodarcze, b) parter o powierzchni 578,2 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - sala konferencyjna, - zespoły sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (hall, korytarz, klatka schodowa), c) I piętro o powierzchni 523,9 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - zespoły sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (hall, korytarz, klatka schodowa),

10 d) II piętro o powierzchni 434,1 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - zespoły sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (hall, korytarz, klatka schodowa), 2. Budynek skrzydło prawe: a) parter o powierzchni 207,3 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - zespoły sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (korytarz, klatka schodowa), b) I piętro o powierzchni 207,5 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - zespoły sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (korytarz, klatka schodowa), 3. Budynek skrzydło lewe: a) piwnice o powierzchni 240,1 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - magazyny, - zespół sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (korytarz, klatka schodowa), b) parter o powierzchni 205,0 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - zespół sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (korytarz, klatka schodowa), c) I piętro o powierzchni 205,0 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - zespół sanitariatów, - ciągi komunikacyjne (korytarz, klatka schodowa), 4. Budynek przy ul. Spokojnej 7a: a) piwnice o powierzchni 117,2 m 2, w tym: - pomieszczenia magazynowe, - archiwa, - klatka schodowa,

11 b) parter o powierzchni 117,2 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - sanitariaty, - klatka schodowa, c) I piętro o powierzchni 117,2 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - sanitariaty, - klatka schodowa, d) II piętro o powierzchni 117,2 m 2, w tym: - pomieszczenia biurowe, - sanitariaty, - klatka schodowa. Budynki wyposaŝone są w następujące instalacje techniczne: wodociągowa zasilana z sieci miejskiej, elektryczna zasilana z sieci miejskiej, centralnego ogrzewania zasilana z sieci miejskiej, internetowa, odgromowa, wentylacyjna: a) grawitacyjna, b) mechaniczna nawiewno-wywiewna (sala konferencyjna na parterze budynku głównego), telefoniczna, system monitoringu wizyjnego, system sygnalizacji włamania i system poŝarowy. W budynkach przebywa ok. 200 pracowników, w tym: budynek główny ok. 110 osób, skrzydło lewe ok. 20 osób, skrzydło prawe ok. 40 osób, budynek przy ul. Spokojnej 7a ok. 30 osób. Praca w Starostwie Powiatowym odbywa się w godz (wtorki do godz piątki do ). W pozostałym okresie obiekty są dozorowane.

12 Teren, na którym usytuowane są budynki, chroniony jest przez fakt wpisania go do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod nr A/153 i A/915, natomiast budynki nie przedstawiają szczególnej wartości architektonicznej i historycznej. Budynki te zostały oddane do uŝytku w okresie międzywojennym, dokumentacja budynku zaginęła w okresie wojennym, natomiast dane obiektów ujęte są w: Inwentaryzacji budynku głównego siedziby Starostwa Powiatowego i dwóch budynków przyległych skrzydła boczne ul. Spokojna 9 w Lublinie wykonanej w 1999r. przez inŝ. Annę Maliszewską, karcie inwentaryzacyjnej nieruchomości przy ul. Spokojnej 7a przekazanej przez Wojewodę Lubelskiego pismem z dnia 19 lutego 2010r. 5. WARUNKI OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ OBIEKTÓW 5.1. Budynek główny 1. Stopień zagroŝenia poŝarowego: budynek pełniący funkcję uŝyteczności publicznej zakwalifikowany został do III kategorii zagroŝenia ludzi (ZL III), sala konferencyjna usytuowana na parterze budynku przeznaczona do jednoczesnego przebywania w niej ponad 50 osób nie będących jej stałymi uŝytkownikami zakwalifikowana została do I kategorii zagroŝenia ludzi (ZL I). 2. śadne z pomieszczeń nie zostało uznane za zagroŝone wybuchem. 3. Ze względu na wysokość obiekt zaliczony jest do budynków średniowysokich (ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu). 4. Budynek średniowysoki (SN) zakwalifikowany do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III powinien być wykonany w klasie odporności poŝarowej B z elementów nie rozprzestrzeniających ognia (NRO), które powinny spełniać następujące wymagania w zakresie odporności ogniowej: - główna konstrukcja nośna R 120, - ściany zewnętrzne EI 60, - ściany wewnętrzne EI 30, - ściany wydzielające klatkę schodową REI 60, - biegi i spoczniki schodów R 60,

13 - stropy REI 60, - konstrukcja dachu R 30, - przekrycie dachu RE 30. R nośność ogniowa (w minutach) E szczelność ogniowa (w minutach) I izolacyjność ogniowa (w minutach). 5. Cały budynek o powierzchni uŝytkowej 2014,00 m 2 stanowi jedną strefę poŝarową; jest to zgodne z obowiązującymi wymaganiami prawnymi dla budynku średniowysokiego (SN) zakwalifikowanego do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III dopuszczalna powierzchnia strefy poŝarowej wynosi 5000 m UŜytkowe kondygnacje nadziemne połączone są ze sobą za pomocą klatki schodowej słuŝącej komunikacji dla osób przebywających w budynku, a w szczególności mającej za zadanie zapewnić właściwe warunki ewakuacji w przypadku wystąpienia zagroŝenia. Klatka schodowa na poszczególnych kondygnacjach jest połączona bezpośrednio z poziomymi drogami komunikacji ogólnej słuŝącymi ewakuacji (nie jest oddzielona drzwiami od poziomych dróg ewakuacyjnych) jest to niezgodne z 245 rozporządzenia [4], które stanowi, Ŝe w budynkach średniowysokich zawierających strefę poŝarową ZL III naleŝy stosować klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami o odporności ogniowej co najmniej EI 30 oraz wyposaŝone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŝące do usuwania dymu (brak takich rozwiązań w obiektach istniejących stanowi podstawę do uznania ich za zagraŝające Ŝyciu ludzi). 7. W zakresie ewakuacyjnym budynek powinien spełniać następujące wymagania: drzwi ewakuacyjne z budynku powinny otwierać się na zewnątrz, przejście ewakuacyjne nie powinno prowadzić łącznie przez więcej niŝ 3 pomieszczenia, a jego wymiary powinny wynosić: a) długość nie więcej niŝ 40 m, b) szerokość co najmniej 0,9 m, "Przejście ewakuacyjne" jest to odległość od najdalszego miejsca w pomieszczeniu, w którym moŝe przebywać człowiek, do wyjścia ewakuacyjnego na drogę ewakuacyjną lub do innej strefy poŝarowej albo na zewnątrz budynku; pomieszczenie o powierzchni powyŝej 300 m 2 lub powyŝej 50 osób powinno mieć 2 wyjścia oddalone od siebie co najmniej o 5 m, drzwi ewakuacyjne powinny otwierać się na zewnątrz z pomieszczeń przeznaczonych dla ponad 50 osób,

14 szerokość drzwi ewakuacyjnych winna wynosić 0,6 m na kaŝde 100 osób, nie mniej jednak niŝ 0,9 m, przy drzwiach dwuskrzydłowych szerokość jednego skrzydła powinna mieć nie mniej niŝ 0,9 m, szerokość poziomej drogi ewakuacyjnej powinna wynosić co najmniej 1,4 m (dopuszcza się zmniejszenie szerokości poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeŝeli jest ona przeznaczona do ewakuacji nie więcej niŝ 20 osób), wymiary schodów powinny wynosić co najmniej: szerokość biegu 1,2 m, szerokość spocznika 1,5 m, dopuszczalna długość tzw. dojścia ewakuacyjnego, w strefie poŝarowej ZL III wynosi: a) przy jednym dojściu 30 m (nie więcej niŝ 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej), b) przy co najmniej 2 dojściach 60 m. Dojście ewakuacyjne jest to długość drogi ewakuacyjnej od wyjścia z pomieszczenia na tę drogę do wyjścia do innej strefy poŝarowej lub na zewnątrz budynku mierzona wzdłuŝ osi drogi ewakuacyjnej. klatka schodowa powinna być obudowana (ściany wewnętrzne i stropy powinny posiadać odporność ogniową REI 60), zamknięta na poszczególnych kondygnacjach drzwiami o odporności ogniowej EI 30 oraz wyposaŝona w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŝące do usuwania dymu. 8. W zakresie wyposaŝenia i wystroju wnętrz powinny być spełnione wymagania: w pomieszczeniach przeznaczonych dla ponad 50 osób zabronione jest stosowanie łatwo zapalnych przegród, stałych elementów wyposaŝenia i wystroju wnętrz oraz wykładzin podłogowych, na drogach komunikacji ogólnej, słuŝących celom ewakuacji, mogą być stosowane wykładziny co najmniej trudno zapalne, okładziny sufitów oraz sufity podwieszone powinny być wykonane z materiałów niepalnych lub niezapalnych, niekapiących i nieodpadających pod wpływem ognia. 9. Budynek powinien być wyposaŝony w: przeciwpoŝarowy wyłącznik prądu (powinien być on umieszczony w pobliŝu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakowany),

15 oświetlenie awaryjne, instalację odgromową, instalację wodociągową przeciwpoŝarową z hydrantami 25, podręczny sprzęt gaśniczy (2 kg środka gaśniczego na kaŝde 100 m 2 powierzchni). 10. Zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia poŝaru stanowią 2 hydranty DN 80 usytuowane przy ul. Spokojnej (w odległości do 75 m od budynku). 11. Do budynku powinna być doprowadzona droga poŝarowa o utwardzonej nawierzchni, umoŝliwiającą dojazd pojazdów jednostek ochrony przeciwpoŝarowej o kaŝdej porze roku. Na posesję Starostwa Powiatowego prowadzą dwa wjazdy z ul. Spokojnej (nie w pełni spełniające wymogi dla dróg poŝarowych określone w rozporządzeniu [3]), którymi mogą dojechać pojazdy straŝy poŝarnej do poszczególnych budynków. Ponadto droga poŝarowa powinna zapewniać przejazd bez cofania lub powinna być zakończona placem manewrowym o wymiarach 20 m x 20 m, względnie moŝna przewidzieć inne rozwiązania umoŝliwiające zawrócenie pojazdu Budynek skrzydło lewe 1. Stopień zagroŝenia poŝarowego budynek pełniący funkcję uŝyteczności publicznej zakwalifikowany został do III kategorii zagroŝenia ludzi (ZL III). 2. śadne z pomieszczeń nie zostało uznane za zagroŝone wybuchem. 3. Ze względu na wysokość obiekt zaliczony jest do budynków niskich (poniŝej 12 m nad poziomem terenu). 4. Budynek niski (N) zakwalifikowany do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III powinien być wykonany co najmniej w klasie odporności poŝarowej C z elementów nie rozprzestrzeniających ognia (NRO), które powinny spełniać następujące wymagania w zakresie odporności ogniowej: - główna konstrukcja nośna R 60, - ściany zewnętrzne EI 30, - ściany wewnętrzne EI 15, - ściany wydzielające klatkę schodową REI 60, - biegi i spoczniki schodów R 60, - stropy REI 60,

16 - konstrukcja dachu R 15, - przekrycie dachu RE 15. R nośność ogniowa (w minutach) E szczelność ogniowa (w minutach) I izolacyjność ogniowa (w minutach). 5. Cały budynek o powierzchni uŝytkowej 655 m 2 stanowi jedną strefę poŝarową; jest to zgodne z obowiązującymi wymaganiami prawnymi dla budynku niskiego (N) zakwalifikowanego do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III dopuszczalna powierzchnia strefy poŝarowej wynosi 8000 m UŜytkowe kondygnacje nadziemne połączone są ze sobą za pomocą klatki schodowej słuŝącej komunikacji dla osób przebywających w budynku, a w szczególności mającej za zadanie zapewnić właściwe warunki ewakuacji w przypadku wystąpienia zagroŝenia. 7. W zakresie ewakuacyjnym obowiązują wymagania jak dla budynku głównego; w budynku spełnione są podstawowe wymagania: drzwi ewakuacyjne z budynku otwierają się na zewnątrz, przejście ewakuacyjne nie prowadzi przez więcej niŝ 3 pomieszczenia, a jego długość nie przekracza 40 m, nie występują pomieszczenia o powierzchni powyŝej 300 m 2 lub powyŝej 50 osób, szerokość drzwi ewakuacyjnych wynosi co najmniej 0,9 m. 8. W zakresie wyposaŝenia i wystroju wnętrz na drogach komunikacji ogólnej, słuŝących celom ewakuacji, nie naleŝy stosować materiałów łatwo zapalnych. 9. Budynek powinien być wyposaŝony w: przeciwpoŝarowy wyłącznik prądu (powinien być on umieszczony w pobliŝu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakowany), oświetlenie awaryjne, instalację odgromową, podręczny sprzęt gaśniczy (2 kg środka gaśniczego na kaŝde 100 m 2 powierzchni). 10. Wymogi w zakresie dróg poŝarowych i zaopatrzenia wodnego do zewnętrznego gaszenia poŝaru są takie same, jak dla budynku głównego.

17 5.3. Budynek skrzydło prawe 1. Stopień zagroŝenia poŝarowego budynek pełniący funkcję uŝyteczności publicznej zakwalifikowany został do III kategorii zagroŝenia ludzi (ZL III). 2. śadne z pomieszczeń nie zostało uznane za zagroŝone wybuchem. 3. Ze względu na wysokość obiekt zaliczony jest do budynków niskich (poniŝej 12 m nad poziomem terenu). 4. Budynek niski (N) zakwalifikowany do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III posiadający nie więcej niŝ 2 kondygnacje nadziemne powinien być wykonany co najmniej w klasie odporności poŝarowej D z elementów nie rozprzestrzeniających ognia (NRO), które powinny spełniać następujące wymagania w zakresie odporności ogniowej: - główna konstrukcja nośna R 30, - ściany zewnętrzne EI 30, - ściany wewnętrzne bez wymagań, - obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych EI 15, - ściany wydzielające klatkę schodową REI 30, - biegi i spoczniki schodów R 30, - stropy REI 30, - konstrukcja dachu bez wymagań, - przekrycie dachu bez wymagań. R nośność ogniowa (w minutach) E szczelność ogniowa (w minutach) I izolacyjność ogniowa (w minutach). 5. Cały budynek o powierzchni uŝytkowej 415 m 2 stanowi jedną strefę poŝarową; jest to zgodne z obowiązującymi wymaganiami prawnymi dla budynku niskiego (N) zakwalifikowanego do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III dopuszczalna powierzchnia strefy poŝarowej wynosi 8000 m UŜytkowe kondygnacje nadziemne połączone są ze sobą za pomocą klatki schodowej słuŝącej komunikacji dla osób przebywających w budynku, a w szczególności mającej za zadanie zapewnić właściwe warunki ewakuacji w przypadku wystąpienia zagroŝenia.

18 7. W zakresie warunków ewakuacyjnych, wystroju wnętrz, dróg poŝarowych oraz zaopatrzenia wodnego do zewnętrznego gaszenia poŝaru obowiązują wymagania jak dla budynku skrzydła lewego. 8. Budynek powinien być wyposaŝony w: przeciwpoŝarowy wyłącznik prądu (powinien być on umieszczony w pobliŝu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakowany), oświetlenie awaryjne, instalację odgromową, podręczny sprzęt gaśniczy (2 kg środka gaśniczego na kaŝde 100 m 2 powierzchni) Budynek (ul. Spokojna 7a) 1. Stopień zagroŝenia poŝarowego budynek pełniący funkcję uŝyteczności publicznej zakwalifikowany został do III kategorii zagroŝenia ludzi (ZL III). 2. śadne z pomieszczeń nie zostało uznane za zagroŝone wybuchem. 3. Ze względu na wysokość obiekt zaliczony jest do budynków niskich (poniŝej 12 m nad poziomem terenu). 4. Budynek niski (N) zakwalifikowany do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III powinien być wykonany co najmniej w klasie odporności poŝarowej C z elementów nie rozprzestrzeniających ognia (NRO), które powinny spełniać następujące wymagania w zakresie odporności ogniowej: - główna konstrukcja nośna R 60, - ściany zewnętrzne EI 30, - ściany wewnętrzne EI 15, - ściany wydzielające klatkę schodową REI 60, - biegi i spoczniki schodów R 60, - stropy REI 60, - konstrukcja dachu R 15, - przekrycie dachu RE 15. R nośność ogniowa (w minutach) E szczelność ogniowa (w minutach) I izolacyjność ogniowa (w minutach). 5. Cały budynek o powierzchni uŝytkowej 470 m 2 stanowi jedną strefę poŝarową; jest to zgodne z obowiązującymi wymaganiami prawnymi dla budynku niskiego

19 (N) zakwalifikowanego do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III dopuszczalna powierzchnia strefy poŝarowej wynosi 8000 m UŜytkowe kondygnacje nadziemne połączone są ze sobą za pomocą klatki schodowej słuŝącej komunikacji dla osób przebywających w budynku, a w szczególności mającej za zadanie zapewnić właściwe warunki ewakuacji w przypadku wystąpienia zagroŝenia. 7. W zakresie warunków ewakuacyjnych, wystroju wnętrz, dróg poŝarowych oraz zaopatrzenia wodnego do zewnętrznego gaszenia poŝaru obowiązują wymagania jak dla budynku skrzydła lewego. 8. Budynek powinien być wyposaŝony w: przeciwpoŝarowy wyłącznik prądu (powinien być on umieszczony w pobliŝu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakowany), oświetlenie awaryjne, instalację odgromową, podręczny sprzęt gaśniczy (2 kg środka gaśniczego na kaŝde 100 m 2 powierzchni). 6. CHARAKTERYSTYCZNE DLA OBIEKTU POTENCJALNE ŹRÓDŁA POWSTANIA POśARU I MOśLIWE DROGI JEGO ROZPRZESTRZENIANIA 6.1. Źródła powstania poŝaru PoŜary stanowią jedną z najdotkliwszych i najgroźniejszych klęsk Ŝywiołowych, niszczą bowiem bezpośrednio mienie, a często równieŝ zagraŝają Ŝyciu i zdrowiu ludzi, powodują takŝe duŝe straty materialne. ZagroŜenie poŝarowe związane jest z właściwościami fizykochemicznymi stosowanych materiałów palnych, ich stanem skupienia, hermetycznością układów, rodzajem i ilością instalacji, itd. Dlatego zagroŝeniem poŝarowym ogólnie nazywa się wszystkie czynniki i okoliczności, które stwarzają sprzyjające warunki do powstania poŝaru i jego rozprzestrzeniania się, a takŝe tworzenia się gazów i dymów toksycznych zagraŝających Ŝyciu ludzi.

20 Spalanie jest złoŝonym fizykochemicznym procesem wzajemnego oddziaływania materiału palnego (paliwa) i powietrza (utleniacza) charakteryzującym się wydzielaniem ciepła i światła. Proces spalania materiałów palnych przebiega w wysokich temperaturach, w związku z czym produkty spalania mają duŝy zapas energii cieplnej oddziałującej na otoczenie. Przerwanie procesu palenia polega przede wszystkim na wyeliminowaniu lub znacznym ograniczeniu występowania co najmniej jednego z powyŝszych składników. Podczas poŝaru bardzo trudno jest wykluczyć utleniacze (tlen powietrze) oraz materiał palny. MoŜliwe jest jednak w pomieszczeniu objętym poŝarem obniŝenie temperatury układu poniŝej temperatury zapalenia lub zapłonu występujących materiałów palnych. Aby nastąpiło spalanie materiału stałego, pod wpływem ciepła zachodzą trzy stadia : ogrzewanie materiału, jego rozkład termiczny ( piroliza ), zapalenie. Zapoczątkowanie reakcji spalania ciała stałego moŝe nastąpić pod wpływem zewnętrznych źródeł ciepła jak równieŝ wskutek dostarczenia strumienia ciepła promieniowania. Główną moŝliwą przyczyną rozprzestrzeniania się poŝaru w budynku są zastosowane materiały, przede wszystkim wykończenia wnętrz i wyposaŝenia pomieszczeń. W czasie poŝaru wewnątrz budynku temperatury osiągają wartość ok o C. W takiej temperaturze gwałtownemu zapaleniu ulega większość materiałów palnych znajdujących się w pomieszczeniach, a szybkość ich spalania zaleŝy między innymi od: wielkości promieniowania cieplnego, wilgotności, stanu rozdrobnienia materiałów. W obiektach uŝyteczności publicznej poŝary rozwijają się w większości w obrębie jednego pomieszczenia, chociaŝ zdarzają się przypadki przechodzenia ognia do innych pomieszczeń poprzez róŝnego rodzaju otwory okienne, drzwiowe, wentylacyjne i inne oraz ciągi komunikacyjne. Charakter zabudowy obiektów (układ korytarzowy kondygnacji z umieszczonymi na nich pomieszczeniami biurowymi, socjalnymi, archiwami, itp.) oraz gromadzenie w tych pomieszczeniach materiałów palnych (w niektórych znacznych ilości) stwarzają doskonałe warunki sprzyjające łatwemu i szybkiemu rozprzestrzenianiu się ognia. Rozwój poŝaru, a tym samym jego wielkość,

21 uzaleŝniony jest w znacznym stopniu od czasu podjęcia działań ratowniczych, jak równieŝ ich moŝliwości i skuteczności. W wyniku procesu spalania materiałów palnych powstają produkty spalania o róŝnym stanie skupienia, z których najczęściej występujące, to: dwutlenek węgla, woda, dwutlenek siarki, tlenek węgla, pięciotlenek fosforu. Wydzielanie się produktów spalania podczas poŝaru stanowi niebezpieczeństwo ze względu na : ograniczenie widoczności, utrudnianie oddychania spowodowane ich toksycznym działaniem oraz występującym niedoborem tlenu, działanie termiczne (wysoka temperatura mogąca uszkodzić układ oddechowy) Przyczyny powstawania poŝarów PoŜary mogą powstać na skutek bardzo wielu róŝnorodnych przyczyn, jednakŝe ponad 90% tych przyczyn wynika z nieprawidłowej eksploatacji urządzeń i instalacji przez uŝytkowników. Najczęstszymi przyczynami jest niedbalstwo, lekkomyślność lub nieostroŝność ludzi. Przyczyny powstawania poŝarów dzielimy na : a) nieostroŝność osób dorosłych: palenie papierosów oraz wyrzucanie niedopałków w miejscu do tego celu nie przeznaczonym, pozostawianie bez dozoru przenośnych urządzeń elektrycznych takich jak ogrzewcze, oświetleniowe, itp., uŝywanie płynów łatwopalnych bez zachowania środków ostroŝności, uŝywanie ognia otwartego w pobliŝu materiałów łatwopalnych, prowadzenie prac remontowych bez zachowania odpowiednich środków ostroŝności, b) wady urządzeń i instalacji energetycznych: uŝywanie urządzeń energetycznych niezgodnie z ich przeznaczeniem, układanie prowizorycznych instalacji elektrycznych, przeciąŝenie instalacji elektrycznej przez np. przyłączanie odbiorników o zbyt duŝej mocy, zły stan techniczny instalacji (brak przeglądów i badań), eksploatowanie źle dobranej instalacji i urządzeń w strefach zagroŝenia wybuchem oraz w pomieszczeniach wilgotnych i z wyziewami Ŝrącymi,

22 prowadzenie instalacji elektrycznej bezpośrednio na palnym podłoŝu, uŝywanie uszkodzonych i wadliwych urządzeń elektrycznych, c) wady urządzeń ogrzewczych i wentylacyjnych: ustawianie przenośnych elektrycznych urządzeń grzewczych zbyt blisko materiałów palnych, zły stan instalacji kominowych (spalinowych, dymowych) oraz wentylacyjnych, eksploatowanie wadliwych lub uszkodzonych urządzeń, nie poddawanie urządzeń przeglądom i konserwacji, d) inne przyczyny: podpalenia, samozapalenia spowodowane niewłaściwym składowaniem materiałów, wyładowania atmosferyczne, działania terrorystyczne, wady procesu technologicznego, aparatów, zbiorników i innych urządzeń technologicznych w produkcji, magazynowaniu i transporcie Przyczyny rozprzestrzeniania się poŝarów Nawet niewielki poŝar moŝe w kaŝdej chwili przeistoczyć się w groźny Ŝywioł, a to moŝe być spowodowane następującymi przyczynami: oddziaływaniem ciepła przez promieniowanie, przewodzenie lub za pomocą konwekcji na zgromadzone materiały palne, zwiększonym dopływem tlenu z powietrza, np. przez otwarcie drzwi lub okien, przerzutem ognia do pomieszczeń sąsiednich, np. ciągami wentylacyjnymi, otworami technologicznymi lub nieszczelnymi przejściami innych instalacji, zapaleniem się palnych elementów konstrukcyjnych, brakiem dozoru obiektu i zbyt późnym zaalarmowaniem straŝy poŝarnej, zastawieniem lub złym stanem dróg dojazdowych oraz brakiem dostępu do obiektu, brakiem podręcznego sprzętu gaśniczego, zatarasowaniem dostępu do niego lub brakiem umiejętności posługiwania się nim przez pracowników, a takŝe niepodjęciem próby gaszenia przy pomocy w/w sprzętu, niewłaściwym prowadzeniem akcji gaśniczej do czasu przybycia straŝy poŝarnej,

23 składowaniem materiałów palnych niezgodnie z zaleceniami producenta i wymogami bezpieczeństwa poŝarowego, brakiem lub złym zabezpieczeniem punktów czerpania wody dla potrzeb gaśniczych (poŝarowych). 7. ZADANIA I OBOWIĄZKI W ZAKRESIE OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ DLA OSÓB BĘDĄCYCH ICH STAŁYMI UśYTKOWNIKAMI Problem zabezpieczenia przeciwpoŝarowego budynków (m.in. uŝyteczności publicznej, do jakich zaliczone są analizowane obiekty) w trakcie ich uŝytkowania jest bardzo mocno zaakcentowany w wielu podstawowych aktach prawnych, takich jak: ustawa o ochronie przeciwpoŝarowej [1], ustawa Prawo budowlane [4], rozporządzenie MSWiA [2]. Osoby zatrudnione w budynku powinny mieć świadomość, Ŝe zapobieganie poŝarom stanowi najwaŝniejszy odcinek w zabezpieczeniu przeciwpoŝarowym obiektu nie walka z juŝ powstałym poŝarem, lecz zapobieganie i usunięcie przyczyn mogących spowodować powstanie lub rozprzestrzenianie się poŝaru jest najwłaściwszą i najbardziej celową działalnością w zabezpieczeniu przeciwpoŝarowym. Zgodnie z art. 1 ustawy [1] ochrona przeciwpoŝarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę Ŝycia, zdrowia, mienia lub środowiska przed poŝarem, klęską Ŝywiołową lub innym miejscowym zagroŝeniem poprzez: zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia, zapewnienie sił i środków do zwalczania poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia, prowadzenie działań ratowniczych.

24 Przez zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia naleŝy rozumieć zapewnienie koniecznych warunków ochrony technicznej budynku oraz stworzenie odpowiednich warunków organizacyjnych zapewniających ochronę ludzi i mienia, a takŝe przeciwdziałających powstawaniu lub minimalizujących skutki poŝaru, klęski Ŝywiołowej lub innego miejscowego zagroŝenia. W myśl art. 4 ust. 1a w/w ustawy odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpoŝarowej przejmuje w całości lub w części zarządca lub uŝytkownik budynku (względnie jego części) na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub uŝytkowanie. Z powyŝszego wynika, Ŝe odpowiedzialność za naruszenie przepisów przeciwpoŝarowych ponosi nie tylko właściciel obiektu ale takŝe jego uŝytkownicy. Rozporządzenie MSWiA [2] określa czynności zabronione oraz obowiązki w zakresie ochrony przeciwpoŝarowej; z 4 cytowanego rozporządzenia wynika, Ŝe: 1) W budynkach Starostwa Powiatowego w Lublinie oraz na terenie przyległym do nich zabronione jest wykonywanie czynności, które mogą spowodować poŝar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji, a w szczególności: uŝywanie otwartego ognia i palenie tytoniu w miejscach do tego nie przeznaczonych (określonych przez zarządzającego), uŝytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta, jeŝeli moŝe się to przyczynić do powstania poŝaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia, instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznej bezpośrednio na podłoŝu palnym, uŝytkowanie elektrycznych urządzeń grzewczych ustawionych bezpośrednio na podłoŝu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta, stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych, jeŝeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m od Ŝarówki, przechowywanie materiałów palnych w odległości mniejszej niŝ 0,5 m od:

25 - urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 100 o C, - przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji odgromowej, składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej słuŝących ewakuacji lub umieszczanie na tych drogach przedmiotów w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniŝej wymaganych wartości określonych w rozporządzeniu [3], ustawianie na klatkach schodowych jakichkolwiek przedmiotów utrudniających ewakuację, zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemoŝliwiający ich natychmiastowe uŝycie, lokalizowanie elementów wystroju wnętrz, instalacji i urządzeń w sposób zmniejszający wymiary drogi ewakuacyjnej poniŝej wartości wymaganych w przepisach techniczno-budowlanych, uniemoŝliwianie lub ograniczanie dostępu do: - gaśnic i urządzeń przeciwpoŝarowych, - wyjść ewakuacyjnych, - wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego. 2) Zarządzający obiektami zobowiązany jest do: utrzymywania urządzeń przeciwpoŝarowych i gaśnic w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej, umieszczenia w miejscach widocznych instrukcji postępowania na wypadek poŝaru wraz z wykazem telefonów alarmowych, oznakowania zgodnie z obowiązującymi normami dotyczącymi znaków bezpieczeństwa [6]: - dróg i wyjść ewakuacyjnych w sposób zapewniający dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji, - miejsc usytuowania urządzeń przeciwpoŝarowych (hydrantów wewnętrznych, ręcznych ostrzegaczy poŝarowych) i gaśnic, - miejsc usytuowania przeciwpoŝarowych wyłączników prądu,

26 przestrzegania obowiązujących przepisów w zakresie zabezpieczenia przeciwpoŝarowego prac niebezpiecznych pod względem poŝarowym (w przypadku prowadzenia takich prac), utrzymywania we właściwym stanie technicznym oraz dokonywania okresowej kontroli polegającej na sprawdzeniu stanu technicznej sprawności instalacji i urządzeń elektroenergetycznych oraz piorunochronnych co najmniej raz na 5 lat (kontrole mogą przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru lub usług w zakresie naprawy lub konserwacji urządzeń energetycznych), przeprowadzania praktycznego sprawdzania (co najmniej raz na 2 lata) organizacji oraz warunków ewakuacji z budynku zgodnie z 13 rozporządzenia MSWiA [2] właściciel lub zarządca obiektu zawierającego strefę poŝarową przeznaczoną dla ponad 50 osób będących jej stałymi uŝytkownikami winien co najmniej raz na 2 lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji; o terminie przeprowadzanych działań nie później niŝ na tydzień przed ich przeprowadzeniem naleŝy powiadomić komendanta miejskiego Państwowej StraŜy PoŜarnej w Lublinie, przestrzegania zakazu stosowania: - palnych okładzin sufitów oraz sufitów podwieszonych, - łatwo zapalnych okładzin ściennych i wykładzin podłogowych na drogach komunikacji ogólnej słuŝących celom ewakuacji oraz w sali konferencyjnej, - łatwo zapalnych wykładzin podłogowych w pomieszczeniach magazynowych. 3) Przy uŝywaniu lub przechowywaniu materiałów niebezpiecznych poŝarowo naleŝy: przechowywać lub stosować materiały niebezpieczne w sposób uniemoŝliwiający powstanie poŝaru lub wybuchu w następstwie procesu składowania lub wskutek wzajemnego oddziaływania, przechowywać ciecze o temperaturze zapłonu poniŝej 328,15 K (55 o C) wyłącznie w pojemnikach, urządzeniach i instalacjach przystosowanych do tego celu, wykonanych z materiałów co najmniej trudno zapalnych, odprowadzających ładunki elektryczności statycznej, wyposaŝonych w szczelne zamknięcia i zabezpieczonych przed stłuczeniem,

27 w strefie poŝarowej zakwalifikowanej do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III przechowywać maksymalnie do 10 dm 3 cieczy o temperaturze zapłonu poniŝej 294,15 K (21 o C) oraz 50 dm 3 cieczy o temperaturze zapłonu 294,15 328,15 K (21 55 o C), przestrzegać zakazu przechowywania materiałów niebezpiecznych poŝarowo w obrębie klatek schodowych i korytarzy oraz w innych pomieszczeniach ogólnie dostępnych. 8. ZASADY ZABEZPIECZENIA PRAC NIEBEZPIECZNYCH POśAROWO 1. Prace niebezpieczne poŝarowo, nie przewidziane instrukcją technologiczną lub prowadzone poza wyznaczonym na stałe do tego celu miejscem, naleŝy prowadzić w sposób uniemoŝliwiający powstanie poŝaru lub wybuchu. 2. Przed rozpoczęciem prac niebezpiecznych pod względem poŝarowym, mogących powodować bezpośrednie niebezpieczeństwo powstania poŝaru lub wybuchu, właściciel, zarządca lub uŝytkownik obiektu jest obowiązany: ocenić zagroŝenie poŝarowe w miejscu, w którym prace będą wykonywane, ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się poŝaru lub wybuchu, wskazać osoby odpowiedzialne za odpowiednie przygotowanie miejsca pracy, za przebieg oraz zabezpieczenie miejsca po zakończeniu pracy, zapewnić wykonywanie prac wyłącznie przez osoby do tego upowaŝnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje, zaznajomić osoby wykonujące prace z zagroŝeniami poŝarowymi występującymi w rejonie wykonywania prac oraz z przedsięwzięciami mającymi na celu niedopuszczenie do powstania poŝaru lub wybuchu. 3. Przy wykonywaniu prac niebezpiecznych pod względem poŝarowym naleŝy: zabezpieczyć przed zapaleniem materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac oraz w rejonach przyległych, w tym równieŝ elementy konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji technicznych, w miejscu wykonywania prac powinien znajdować się sprzęt umoŝliwiający likwidację wszelkich źródeł poŝaru,

28 po zakończeniu prac naleŝy poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane, oraz rejony przyległe, wykonywać prace niebezpieczne poŝarowo wyłącznie przez osoby do tego upowaŝnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje, uŝywać do wykonywania prac wyłącznie sprzętu sprawnego technicznie i zabezpieczonego przed moŝliwością wywołania poŝaru. Wzory dokumentacji dotyczącej zasad przygotowania i prowadzenia prac niebezpiecznych poŝarowo przedstawia załącznik nr 1 i URZĄDZENIA PRZECIWPOśAROWE I GAŚNICE Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy [1] zarządca budynku, zapewniając jego ochronę przeciwpoŝarową, obowiązany jest w szczególności: wyposaŝyć budynek w sprzęt poŝarniczy oraz środki gaśnicze, zapewnić konserwację i naprawę powyŝszego sprzętu zgodnie z zasadami i wymaganiami gwarantującymi sprawne i niezawodne jego funkcjonowanie. Pod pojęciem urządzenia przeciwpoŝarowe rozumie się urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub automatycznie) słuŝące do wykrywania i zwalczania poŝaru lub ograniczania jego skutków w obiektach, w których lub przy których są zainstalowane, a w szczególności: stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, urządzenia wchodzące w skład systemu sygnalizacji poŝarowej i dźwiękowego systemu ostrzegawczego, instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, hydranty, zawory hydrantowe, pompy w pompowniach przeciwpoŝarowych, przeciwpoŝarowe klapy odcinające, urządzenia oddymiające, drzwi i bramy przeciwpoŝarowe, o ile są wyposaŝone w systemy sterowania PrzeciwpoŜarowe zaopatrzenie wodne Sieć wodociągowa przeciwpoŝarowa

29 Wymogi w zakresie zaopatrzenia wodnego do zewnętrznego gaszenia poŝaru zawarte są w rozporządzeniu MSWiA [5]. Zgodnie z 5 tego rozporządzenia dla budynków o kubaturze brutto powyŝej 5000 m 3 i o powierzchni wewnętrznej przekraczającej 1000 m 2 wymagana ilość wody do zewnętrznego gaszenia poŝaru wynosi 20 dm 3 /s z co najmniej dwóch hydrantów o średnicy 80 mm. PowyŜszy przepis określa, Ŝe powinny być stosowane hydranty zewnętrzne nadziemne (w szczególnych przypadkach, np. utrudnienie ruchu, dopuszcza się stosowanie hydrantów podziemnych). Hydranty zewnętrzne przeciwpoŝarowe powinny być rozmieszczane wzdłuŝ dróg i ulic oraz przy ich skrzyŝowaniach przy zachowaniu odległości: między hydrantami do 150m; od zewnętrznej krawędzi jezdni drogi lub ulicy do 15m; od chronionego obiektu budowlanego (najbliŝszy hydrant) do 75m; inny hydrant wymagany do ochrony tego obiektu do 150m; od ściany chronionego budynku co najmniej 5m. Do prowadzenia działań gaśniczych na terenie Starostwa Powiatowego w Lublinie mogą być wykorzystywane hydranty zewnętrzne usytuowane na miejskiej sieci wodociągowej przy ul. Spokojnej (są to hydranty podziemne o średnicy nominalnej DN 80 zlokalizowane po stronie parzystej ulicy). Hydranty zewnętrzne przeznaczone są do prowadzenia działań gaśniczych przez jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej StraŜy PoŜarnej Instalacja wodociągowa przeciwpoŝarowa Wymogi w zakresie wyposaŝania obiektów w instalacje wodociągowe przeciwpoŝarowe reguluje rozporządzenie MSWiA [2], zgodnie z którym: hydranty wewnętrzne 25 ( hydrant 25 jest to hydrant z węŝem półsztywnym) muszą być stosowane na kaŝdej kondygnacji budynku zakwalifikowanego do kategorii zagroŝenia ludzi ZL III: - średniowysokiego o powierzchni strefy poŝarowej przekraczającej 200 m 2, - niskiego o powierzchni strefy poŝarowej przekraczającej 1000 m 2,