Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika z zasobnikowym układem wtryskowym

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika z zasobnikowym układem wtryskowym"

Transkrypt

1 BIULETYN WAT VOL. LIX, NR 1, 21 Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika z zasobnikowym układem wtryskowym MIROSŁAW KARCZEWSKI, JERZY WALENTYNOWICZ Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu, -98 Warszawa, ul. S. Kaliskiego 2 Streszczenie. Problemy zasilania silników pojazdó w wojskowych narastają wraz ze wzrostem liczby pojazdów w armiach. Kolejnym problemem przy zasilaniu współczesnych silników spalinowych jest stosowanie dodatków biokomponentów, które zmieniają właściwości paliw podstawowych. Dlatego też konieczne jest podejmowanie działań prowadzących do przystosowywania silników z nowoczesnymi wysokociśnieniowymi układami wtryskowymi do zasilania paliwami pochodzącymi ze źródeł odnawialnych. Celem badań było określenie wpływu paliwa na parametry użyteczne i skład spalin silnika o zapłonie samoczynnym Renault G9T. Badania przeprowadzono zasilając silnik sześcioma rodzajami paliwa: paliwem podstawowym, jakim był olej napędowy, paliwem lotniczym o kodzie NATO F-34, mieszaninami paliw: F-34 i estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że parametry silnika Renault G9T z wysokociśnieniowym układem wtrysku zasilanego paliwem F-34 i mieszanin uległy częściowo zmianie w stosunku do podstawowego paliwa, jakim był olej napędowy. Słowa kluczowe: silnik spalinowy, układ zasilania, estry oleju rzepakowego, paliwo F-34 Symbole UKD: Wprowadzenie Paliwa ciekłe są najważniejszym źródłem energii na współczesnym polu walki. Dysponowanie paliwami decyduje o ruchliwości wojsk, efektywności wykorzystania uzbrojenia i innego sprzętu pomocniczego oraz o dostawach odpowiedniej ilości zaopatrzenia. Spełnienie rosnącego zapotrzebowania walczących wojsk na materiały pędne jest jednym z najtrudniejszych problemów logistycznego zabezpieczenia pola

2 24 M. Karczewski, J. Walentynowicz walki. Przewiduje się, że średniodobowe potrzeby materiałów pędnych i smarów liczone na jednego żołnierza mogą sięgać do 3 kg. Dostarczenie tak dużych ilości tych materiałów wojskom w warunkach oddziaływania przeciwnika na system komunikacyjny i infrastrukturę zaopatrzeniową jest problemem niezwykle skomplikowanym. Dlatego dąży się do ujednolicenia asortymentu paliwa w wojsku, a przykładem tego jest wprowadzanie w NATO jednolitego paliwa pola walki F-34. Jest to paliwo do silników tłokowych i turbinowych pojazdów mechanicznych oraz samolotów stacjonujących na lądzie. Wprowadzone paliwo oznaczone symbolem F-34/35 ma identyczną bazę jak paliwo lotnicze JP8, a jego właściwości końcowe wynikają z dodatków wprowadzanych przed wlaniem paliwa do zbiornika pojazdu. Stosowanie tego paliwa do pojazdów lądowych i samolotów stacjonujących na lądzie wynika z uproszczenia logistycznego łańcucha dostaw, wśród których paliwa stanowią około 4% całej masy ładunku dostarczonego walczącym wojskom. Obecnie paliwo F-34/35 (kod NATO) przyjęto jako jednolite paliwo pola walki do wszystkich silników o zapłonie samoczynnym państw NATO. Paliwo F-34 zostało przez wiele lat wszechstronnie przebadane w silnikach z tłoczkowymi, rzędowymi i rozdzielaczowymi pompami wtryskowymi [2]. Od czasu prac prowadzonych nad wdrożeniem tego paliwa zmienił się osprzęt silników i zamiast tłoczkowych pomp wtryskowych obecnie stosowane są systemy wtrysku wysokociśnieniowego Common Rail (CR) i w dużo mniejszym stopniu pompowtryskiwacze. W układach tych ciśnienie paliwa wynosi 14-2 MPa i takie ciśnienie jest utrzymywane przez większość czasu pracy. Zmienia to istotnie warunki termiczne paliwa przed wtryskiem do komory spalania, a jego temperatura jest dużo wyższa w porównaniu z temperaturą paliwa w pompie tłoczkowej. Układy wtryskowe CR są już powszechnie stosowane w silnikach samochodów osobowych dostawczych, ciężarowych, lokomotyw i jednostek pływających, a także wozów bojowych. Na przykład obecnie produkowane silniki MTU serii MT 88 są wyposażone w te układy, zamiast układów wtryskowych z pompami tłoczkowymi, które były zastosowane w początkowych wersjach. Mimo przyjęcia przez państwa NATO paliwa F-34 jako paliwa podstawowego, rozważana jest bardzo poważnie sytuacja, w której konieczne będzie uzupełnianie tego paliwa o produkty niepochodzące z przeróbki ropy naftowej. Już zastosowanie samego paliwa F-34 do silnika z układem CR może spowodować istotne zmiany parametrów pracy silnika na skutek różnicy wielkości charakteryzujących to paliwo (tab. 1). Rozpoznawcze badania własne silnika G9T z układem CR [7] wykazały wyraźne zmniejszenie jego maksymalnego momentu obrotowego w zakresie średniej prędkości obrotowej, obniżenie udziału tlenków azotu w spalinach oraz zwiększenie jednostkowego zużycia paliwa. W porównaniu z olejem napędowym paliwo F-34 charakteryzuje się: lepszymi własnościami niskotemperaturowymi, mniejszą lepkością, mniejszą liczbą cetanową, mniejszą wartością opałową. Zalety techniczne jednolitego paliwa: zgodność z pa-

3 Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika Tabela 1 Wybrane własności fizykochemiczne paliw stosowanych podczas badań [2, 9] Parametr Jednostka miary ON IZ-4 RME Paliwo F-34 Gęstość w temp. 15 C g/cm 3,831,881,84 Wartość opałowa MJ/kg 43,2 38,3 42,8 Temperatura zapłonu C Temp. zablokowania zimnego filtru C Lepkość kinematyczna w 4 C mm 2 /s 2,35 4,6 1,27 Zawartość siarki mg/kg Liczba cetanowa Przebieg destylacji: początek 5% koniec C liwem cywilnym do samolotów, których produkcja będzie musiała być zwiększana o 1% rocznie ze względu na wzrastające przewozy, mniejsza podatność paliwa na zanieczyszczenia biologiczne, dostępność na lotniskach całego świata, lepsze własności niskotemperaturowe. Wadą jednolitego paliwa jest wzrost zapotrzebowania na paliwa oparte na bazie kerozyny i spadek popytu na inne paliwa, co może spowodować wzrost ceny paliwa, a także spadek mocy silników ze względu na zmniejszenie masy dawki paliwa. Inne właściwości ma paliwo składające się z estrów metylowych oleju rzepakowego, które oprócz węgla i wodoru zawiera również tlen (ok. 12%). Zawartość tlenu oraz wiązania nienasycone sprzyjają lepszemu samozapłonowi oraz zupełnemu i całkowitemu spalaniu [1]. Tlen cząsteczkowy zawarty w paliwie wykazuje większą aktywność niż tlen cząsteczkowy zawarty w powietrzu, co powoduje wyższą liczbę cetanową tego paliwa. Lepsze rozpalenie i spalenie paliwa powoduje zmniejszenie zadymienia. Wadą estrów metylowych oleju rzepakowego jest duża zawartość wody oraz agresywne oddziaływanie na elementy gumowe i powłoki [6]. Paliwo to ma większą gęstość i lepkość, dlatego jego dodanie do standardowego paliwa F-34 powinno spowodować zbliżenie właściwości paliwa F-34 do oleju napędowego. 2. Cel i zakres pracy W literaturze omawiającej zagadnienia związane ze stosowaniem paliwa F-34 oraz estrów metylowych do zasilania silników o zapłonie samoczynnym praktycz-

4 242 M. Karczewski, J. Walentynowicz nie brak jest informacji na temat wpływu mieszanin tych paliw na pracę silnika z wysokociśnieniowym układem wtryskowym typu Common Rail. Dlatego podstawowym celem pracy było eksperymentalne sprawdzenie wpływu paliwa F-34 i mieszaniny paliwa F-34 z biokomponentami w postaci estrów oleju rzepakowego na osiągi silnika z wysokociśnieniowym wtryskiem paliwa. Obiektem badań był czterocylindrowy silnik o zapłonie samoczynnym Renault G9T, o mocy 95 kw przy n = 25 obr/min i o momencie 26 Nm przy 175 obr/min, stosowany do napędu samochodów dostawczych tej firmy. Jest to czterocylindrowy silnik z bezpośrednim wtryskiem paliwa do toroidalnej komory spalania, wyposażony w wysokociśnieniowy wtrysk paliwa z podłużnego zasobnika. Silnik jest doładowany za pomocą turbosprężarki i chłodzeniem powietrza doładowującego (rys. 1). Zestaw dwóch wentylatorów za chłodnicą powietrza umożliwiał sterowanie temperaturą powietrza w układzie dolotowym silnika. Rys. 1. Silnik G9T na stanowisku badawczym Silnik był wyposażony w układ zasilania typu Common Rail, produkcji firmy Bosch, składający się z następujących zespołów: sterownika EDC 15A53, pompy zasilającej EKP3, pompy wysokiego ciśnienia CR/CP1S3/L7/1-1S. Zakres badań obejmował pomiary parametrów użytecznych procesu spalania oraz składu spalin w zależności od prędkości obrotowej i obciążenia silnika. Badania przeprowadzono przy zasilaniu silnika następującymi rodzajami paliwa: olejem napędowym ON, paliwem F-34,

5 Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika mieszaninami paliwa F-34 i estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego (RME) oznaczonymi jako B-2, B-4, B-6 i B-8, gdzie liczba po literze B oznacza masowy udział estrów metylowych w mieszaninie. Badania zostały przeprowadzone w ustalonych stanach pracy silnika, zmieniając jego obciążenie przy prędkości: 1, 15, 2, 25, 3 i 35 obr/min. Mierzono parametry użyteczne pracy silnika, temperaturę cieczy chłodzącej, oleju, spalin przed i za turbosprężarką, przed i za zaworem układu recyrkulacji spalin, powietrza przed i za chłodnicą powietrza oraz w kolektorze dolotowym, ciśnienie powietrza przed i za chłodnicą powietrza, udziały w spalinach: CO 2, O 2, CO, HC, NO x oraz zadymienie spalin. 3. Wyniki badań Na podstawie analizy charakterystyk zewnętrznych silnika G9T zasilanego poszczególnymi paliwami należy stwierdzić, że największą moc użyteczną N e silnik osiąga dla oleju napędowego (rys. 2a). Zastosowanie paliwa F-34 spowodowało nieznaczny spadek mocy o około 1-2%. Dodanie estrów do paliwa F-34 wywołało dalszy spadek mocy o około 7-8%, w zależności od udziału procentowego a) b) 28, 26, 24, 22, 2, 18, 16, 14, 12, c) d) Ne [kw] 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, Ge [kg/h] 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, ge [g/kwh] 3, 25, 2, Rys. 2. Zewnętrzne charakterystyki prędkościowe silnika Renault G9T: a) moment obrotowy; b) moc użyteczna; c) godzinowe zużycie paliwa; d) jednostkowe zużycie paliwa

6 244 M. Karczewski, J. Walentynowicz estrów. Przyczyną tego jest zwiększenie gęstości mieszaniny paliwa F-34 z RME oraz zmniejszenie jego wartości opałowej. Różnice w osiąganej mocy rosną wraz z prędkością obrotową osiąganą przez silnik. Najmniejsze godzinowe zużycie paliwa występuje dla oleju napędowego (rys. 2d), który jest paliwem podstawowym stosowanym dla badanego silnika, chociaż wartości dla paliwa F-34 są podobne. Zastosowanie estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych w mieszaninach powoduje wzrost zużycia godzinowego paliwa G e o około 3-5% w zależności od składu mieszaniny i zakresu prędkości obrotowej. Jest to spowodowane mniejszą wartością opałową mieszanin z estrami. Najniższą wartość jednostkowego zużycia paliwa G e zaobserwowano dla paliwa F-34 (podobne wartości dla ON, rys. 2c), wynosi ona 232,7 g/kwh (235,9 g/kwh) przy prędkości n = 15 obr/min. Dodanie estrów do paliwa F-34 powoduje wzrost jednostkowego zużycia paliwa i tak dla B-2 wynosi ono 252,7 g/kwh, a dla B-8 wynosi 253,1 g/kwh (wzrost do 1%). Większe jednostkowe zużycie paliwa spowodowane jest mniejszą wartością opałową i większą lepkością RME. Większa lepkość powoduje gorsze rozpylenie strugi paliwa, co pogarsza dokładność spalania mieszanki. Korzystny jest wpływ mieszanin paliwa F-34 z estrami oleju rzepakowego na zadymienie spalin (rys. 3a). Największe zadymienie zaobserwowano dla silnika zasilanego paliwem F-34 (podobne dla ON), następnie, pod wpływem zwiększania udziału estrów w mieszaninach, zadymienie jest blisko 2-3 razy mniejsze. Tendencja a) b) D [1/m] 1,,8,6,4,2, c) d) lambda 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1, T o 3 [C] Rys. 3. Zewnętrzne charakterystyki prędkościowe silnika Renault G9T: a) zadymienie spalin; b) temperatura spalin za sprężarką; c) współczynnik nadmiaru powietrza; d) udział tlenków azotu w spalinach NOx [ppm]

7 Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika taka utrzymuje się w całym zakresie prędkości obrotowej. Małe wartości zadymienia spalin silnika zasilanego RME stwarzają możliwość zmniejszenia stwierdzonej na tym paliwie większej emisji tlenków azotu dzięki zmniejszeniu kąta początku tłoczenia paliwa. Temperatura spalin na wyjściu silnika jest najwyższa dla ON i wynosi 622 C przy n = 15 obr/min (rys. 3b). Najniższą temperaturę spalin ma mieszanina B-8, która wynosi 592 C przy n = 15 obr/min. Widoczny jest również spadek temperatury spalin wraz ze wzrostem udziałów RME w paliwie. Najniższą wartość współczynnika nadmiaru powietrza, wyznaczonego na podstawie składu spalin, stwierdzono przy zasilaniu paliwem F-34 (rys. 3c). Dodanie estrów wyraźnie zwiększa współczynnik nadmiaru powietrza, w przypadku mieszaniny B-8 wzrost ten wynosi około 25%. Fakt ten spowodowany jest zawartością tlenu w cząsteczkach estrów metylowych wyższych kwasów oleju rzepakowego, a co za tym idzie mniejszym zapotrzebowaniem na tlen podczas spalania w silniku. Udział tlenków azotu w spalinach jest najniższy dla paliw F-34 i ON w całym zakresie prędkości obrotowej (rys. 4c). Przy zasilaniu mieszaninami z dodatkiem RME zaobserwować można wzrost emisji tlenków azotu o około 1-15%. Jest to spowodowane m.in. zawartością tlenu w estrach metylowych kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego. Dodatkowo paliwo to ma większą skłonność do samozapłonu (wyższa liczba cetanowa), co sprawia, że większa część paliwa zostanie spalona a) b) CO [ppm] c) d) THCx [ppm] , Rys. 4. Zewnętrzne charakterystyki prędkościowe silnika Renault G9T: a) udział tlenku węgla w spalinach; b) udział tlenu w spalinach; c) udział węglowodorów w spalinach; d) udział dwutlenku węgla w spalinach O [%] 2 1, 8, 6, 4, 2, CO [%] 2 13, 12,5 12, 11,5 11, 1,5 1, 9,5 9, 8,5 8,

8 246 M. Karczewski, J. Walentynowicz jeszcze w suwie sprężania. Powoduje to miejscowy wzrost temperatury wewnątrz cylindra, co z kolei sprzyja powstawaniu tlenków azotu w spalinach. Duża emisja tlenku węgla występuje przy małej prędkości obrotowej. Wzrost prędkości powoduje znaczne zmniejszenie zawartości tlenku węgla w spalinach. Największa jego emisja występuje przy zasilaniu olejem napędowym oraz paliwem F-34, dodanie estrów do paliwa powoduje obniżenie emisji CO o około 1-15% (rys. 4a) w zakresie dużej prędkości obrotowej. Dodatek RME wpływa korzystnie na emisję tlenku węgla w zakresie małej prędkości obrotowej. Dla prędkości większej od 15 obr/min udział CO w spalinach utrzymuje się praktycznie na stałym poziomie, niezależnie od zastosowanego paliwa. Zawartość tlenu w spalinach kształtuje się w sposób podobny jak współczynnik nadmiaru powietrza. Najniższa wartość występuje przy zasilaniu paliwem F-34 i ON, a największa przy zasilaniu mieszaniną B-8 (wzrost o około 2-25%) (rys. 4b). Udział węglowodorów w spalinach jest niższy do 5% przy zasilaniu silnika paliwem B8 w całym zakresie prędkości obrotowej (rys. 4c). Podobnie jak w przypadku tlenku węgla, niższy udział węglowodorów w spalinach przy zasilaniu silnika paliwem B8 jest wynikiem jego lepszego spalania oraz większej zawartości tlenu w mieszance paliwowo-powietrznej. Zawartość dwutlenku węgla kształtuje się w sposób odwrotny jak w przypadku tlenu. Najniższe wartości stwierdzić można dla F-34, a najwyższe (o około 6-1%) dla mieszanin z RME (rys. 4d). Przyrost temperatury paliwa wychodzącego z silnika znacznie się zmienia wraz z przyrostem prędkości obrotowej silnika i składem mieszanin. Przy prędkości n = 35 obr/min różnica pomiędzy temperaturą paliwa F-34 i paliwa B8 wynosi 3 C. Z charakterystyki przedstawionej na rysunku 5 wynika, że paliwo F-34 nagrzewa się najbardziej, powodują to jego najmniejsza lepkość i słabe własności smarnościowe. Nie można jednak określić jednoznacznie wpływu rodzaju paliwa na przyrost temperatury w układzie zasilania ze względu na brak dokładnej stabilizacji temperatury na wejściu do silnika. T1- T9 [ C] o Rys. 5. Wpływ prędkości obrotowej silnika na przyrost temperatury paliwa w układzie zasilania

9 Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika Charakterystyki obciążeniowe wykonano przy prędkości obrotowej n = 15 obr/ /min (odpowiada M o max ) i n = 3 obr/min (odpowiada N e max ). Najmniejsze jednostkowe zużycie paliwa w funkcji obciążenia występuje przy zasilaniu silnika paliwem F-34 oraz olejem napędowym. Przy prędkości 15 obr/min wynosi ono 225 g/kwh (dla ON 227,4 g/kwh) przy obciążeniu 18 Nm. Najmniejsze jednostkowe zużycie paliwa przy n = 3 obr/min wynosi 274,4 g/kwh przy 9 Nm. Dodanie estrów metylowych do paliwa F-34 powoduje wzrost jednostkowego zużycia paliwa. W zależności od zawartości estrów wzrost ten oscyluje pomiędzy 8-16% dla mieszaniny B8 (rys. 6a). Jest to spowodowane mniejszą wartością opałową przy większej gęstości RME. Przy mniejszym obciążeniu silnika, jednostkowe zużycie przy zasilaniu silnika F-34 i ON było mniejsze niż zużycie paliwa przy zasilaniu go mieszaninami RME. Zostało to prawdopodobnie spowodowane także niską temperaturą panującą wówczas w komorze spalania, co utrudniało odparowywanie kropel RME. Odwrotnie jest przy dużym obcią- a) b) ge [g/kwh] Ge [g k/h]] F-34 B c) d) D [1/m],7,6,5 F-34 B2 B-4 B T3[ oc] F-34 B2 B-4 B-6,4,3,2, Rys. 6. Charakterystyki obciążeniowe silnika Renault G9T, n = 15 obr/min: a) jednostkowe zużycie paliwa; b) godzinowe zużycie paliwa; c) zadymienie spalin; d) temperatura spalin przed turbosprężarką

10 248 M. Karczewski, J. Walentynowicz żeniu, gdyż spalanie jest wtedy intensyfikowane za pomocą dodatkowego tlenu zawartego w cząsteczkach estrów metylowych oleju rzepakowego. Wartości godzinowego zużycia paliwa kształtują się w sposób podobny do jednostkowego zużycia paliwa. Pomiary wykonano przy tych samych wartościach M o. Najniższe wartości odnotowano dla paliwa F-34 i ON 3,66 kg/h i 3,76 kg/h (dla n = 15 obr/min) oraz 7,77 kg/h i 8, kg/h (dla n = 3 obr/min). Godzinowe zużycie paliwa wzrasta o około 1-12% (rys. 6b) pod wpływem dodawania estrów do mieszaniny. Może to być spowodowane większą lepkością paliwa, co wiąże się z gorszym rozpyleniem, odparowaniem i spaleniem paliwa w silniku, a także jego mniejszą wartością opałową. Dodanie RME do paliwa F-34 spowodowało znaczne obniżenie zadymienia spalin, co bardzo korzystnie wpływa na właściwości ekologiczne silnika. Przy n = 15 obr/min zadymienie spalin jest dwukrotnie mniejsze (rys. 6c) niż przy zasilaniu silnika mieszaniną B8. Najniższą temperaturę spalin, przy małym obciążeniu 357 C (n = 15 obr/min), zanotowano przy spalaniu mieszaniny B8, a najwyższą dla oleju napędowego 367 C, co oznacza wzrost o 1 C (rys. 6d). Współczynnik nadmiaru powietrza przyjmuje najmniejsze wartości przy maksymalnym obciążeniu zarówno przy n = 15 obr/min jak i n = 3 obr/min. Mniejsze wartości uzyskano przy zasilaniu paliwem F-34 i ON, a największe przy zasilaniu mieszaniną B8 (wzrost o około 5%). Fakt ten spowodowany jest większą zawartością tlenu w estrach metylowych, a co za tym idzie mniejszym zapotrzebowaniem na tlen podczas spalania w komorze silnika. Najmniejszy udział tlenków azotu w spalinach występuje dla paliwa podstawowego, jakim jest ON i paliwa F-34 w całym zakresie obciążenia (rys. 7b). Przy zasilaniu mieszaninami z dodatkiem RME zaobserwować można wzrost emisji tlenków azotu o około 1-15%. Jest to spowodowane m.in. zawartością tlenu w estrach metylowych kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego. Dodatkowo paliwo to ma większą skłonność do samozapłonu (wyższa liczba cetanowa), co powoduje wcześniejszy zapłon paliwa. Wpływa to na wzrost chwilowej temperatury wewnątrz cylindra, co z kolei sprzyja powstawaniu tlenków azotu. Duża emisja tlenku węgla występuje przy małym i dużym obciążeniu silnika, zarówno dla prędkości n = 15 obr/min, jak i n = 3 obr/min. W zakresie średniego momentu obrotowego tlenek węgla utrzymuje się na niskim poziomie. Największa jego emisja występuje przy zasilaniu olejem napędowym oraz paliwem F-34, dodanie estrów do paliwa powoduje znaczne obniżenie emisji tlenku węgla przy prędkości n = 15 obr/min, około dwukrotnie (rys. 7c). Mniejszy udział tlenku węgla w spalinach przy zasilaniu silnika paliwem z udziałem biokomponentu świadczy o jego zupełniejszym spalaniu w stosunku do paliwa F-34 i ON. Najmniejsza zawartość tlenu w spalinach występuje podczas zasilania silnika olejem napędowym i przy n = 15 obr/min i momencie 9 Nm wynosi 8,46%, gdy

11 Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika a) b) lambda 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1,5 F-34 B2 B-4 B c) d) COh [ppm] F-34 B NOx [ppm] Rys. 7. Charakterystyki obciążeniowe silnika Renault G9T, n = 15 obr/min: a) współczynnik nadmiaru powietrza; b) udział tlenków azotu w spalinach; c) udział tlenku węgla w spalinach; d) udział tlenu w spalinach O [%] F-34 B2 B-4 B-6 F-34 B2 B-4 B przy zasilaniu mieszaniną B8 wynosi 9,57% (wzrost o 13%) (rys. 7d). Największa emisja tlenu podczas procesu spalania, występująca w mieszaninach z dodatkiem RME, spowodowana jest dużą zawartością tlenu w cząsteczkach oleju rzepakowego. Udział węglowodorów w spalinach jest mniejszy o 5-6% przy zasilaniu silnika mieszaninami z RME w stosunku do zasilania paliwem F-34 (dla n = 15 obr/min i n = 3 obr/min) w całym zakresie obciążeń. Podobnie jak w przypadku tlenku węgla, mniejszy udział węglowodorów w spalinach przy zasilaniu silnika paliwem z dodatkiem estrów jest wynikiem jego lepszego spalania. 4. Podsumowanie 1. Przeprowadzone badania wykazały istotny wpływ rodzaju paliwa na właściwości eksploatacyjne silnika Renault G9T z wysokociśnieniowym układem wtrysku,

12 25 M. Karczewski, J. Walentynowicz zasilanego mieszaninami paliwa F-34 z estrami metylowymi wyższych kwasów tłuszczowych. 2. Odnotowano spadek mocy o około 8% podczas zasilania mieszaninami F-34 z dodatkiem RME w stosunku do ON, który jest paliwem podstawowym dla tego typu silników. 3. Jednostkowe zużycie paliwa jest o około 16% większe dla paliwa z dodatkiem estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza w zakresie dużej prędkości obrotowej i dużego obciążenia silnika na skutek mniejszej wartości opałowej RME w stosunku do zasilania silnika ON. 4. Dodanie RME do paliwa F-34 spowodowało niemal trzykrotne zmniejszenie zadymienia spalin w stosunku do zasilania silnika ON. 5. Stwierdzono wzrost współczynnika nadmiaru powietrza o około 25%, spowodowanego większą zawartością tlenu w cząsteczkach estrów metylowych kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego. 6. Udział tlenków azotu w spalinach zwiększył się o około 1-15% przy zasilaniu silnika mieszaninami B6 i B8, spowodowane jest to większą skłonnością do samozapłonu tych paliw na skutek większej liczby cetanowej. 7. Celowe jest prowadzenie dalszych badań nad zastosowaniem paliw z udziałem RME, gdyż właściwości takich mieszanin zmieniają się w sposób korzystny. Należałoby zbadać także właściwości niskotemperaturowe tych mieszanin. Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach jako projekt badawczy. Artykuł wpłynął do redakcji r. Zweryfikowaną wersję po recenzji otrzymano w październiku 29 r. LITERATURA [1] A. Ambrozik, S. Kruczyński, J. Jakubiec, S. Orliński, Wpływ zasilania silnika spalinowego o zapłonie samoczynnym paliwem mineralnym i roślinnym na proces wtrysku oraz rozpad strugi paliwa, Journal of KONES Powertrain and Transport. European Science Society of Powertrain and Transport Publications, 13, 3, Warsaw, 26. [2] K. Baczewski, T. Kałdoński, J. Walentynowicz, Sprawozdanie z realizacji pracy n-b Opracowanie koncepcji wdrożenia jednolitego paliwa do lotniczych silników turbinowych i silników wysokoprężnych, WAT, Warszawa, 21. [3] K. Baczewski, T. Kałdoński, Paliwa do silników o zapłonie samoczynnym, WKŁ, Warszawa, 24. [4] F. Boecking, U. Dohle, J. Hammer, S. Kampmann, PKw-Common-Rail-Systeme für künftige Emissionsanforderungen, MTZ, 7-8, 25. [5] K. Daisuke, I. Hajime, G. Yuichi, N. Akira, A. Yuzo, Application of Biodiesel Fuel to Modern Diesel Engine, SAE Technical Papers, [6] U. Horn, R. Egnell, B. Johansson, O. Andersson, Detailed Heat Release Analyses With Regard To Combustion of RME and Oxygenated Fuels in an HSDI Diesel Engine, SAE Technical Papers,

13 Wpływ mieszanin paliwa F-34 z biokomponentami na osiągi silnika [7] M. Karczewski, M. Wilk, Problemy zasilania silnika G9T paliwem F-34 oraz jego mieszaninami z biokomponentem, Międzynarodowa Konferencja Motoryzacyjna, Motoryzacja w dobie zrównoważonego rozwoju świata, Szczawnica, [8] A. Mayer, J. Czerwiński, M. Wyser, P. Mattrel, A. Heitzer, Impact of RME/Diesel Blends on Particle Formation, Particle Filtration and PAH Emissions, SAE Technical Papers, [9] Z. Szlachta, Zasilanie silników wysokoprężnych paliwami rzepakowymi, WKŁ, Warszawa, 22. [1] J. Walentynowicz, M. Karczewski, M. Rajewski, L. Szczęch, Dobór paliw zastępczych do silników pojazdów wojskowych, Raport z realizacji pracy badawczej, WAT, Warszawa, 2. M. KARCZEWSKI, J. WALENTYNOWICZ Influence of mixtures of fuel F-34 including biocomponents on parameters of an engine with high pressure injection system Abstract. The problems of power supply of engines of military vehicles are growing with increasing number of vehicles. Application of biocomponent additions which change properties of basic fuels is another problem of fuelling the present combustion engines. Thus, it is necessary to adapt engines to supply them with fuels from renewable sources. The assessment of influence of a kind of fuel supplying a diesel engine Renault G9T on its useful parameters and exhaust gas composition was the aim of investigations. The investigations were made while the engine was fed with six kinds of fuel: diesel fuel as a basic fuel, single fuel of NATO code F-34, mixture of fuels: F-34 and methyl esters of higher acids rape oil of rapeseed. As a result of investigations it was stated that the parameters of Renault G9T engine with high pressure injection system supplied with F-34 fuel and fuels mixture were partly changed in relation to basic fuel, i.e., diesel oil. Keywords: combustion engine, fuel system, F-34 fuel, rape methyl ester Universal Decimal Classification:

14

PROBLEMY ZASILANIA SILNIKA G9T PALIWEM F-34 ORAZ JEGO MIESZANINAMI Z BIOKOMPONENTEM

PROBLEMY ZASILANIA SILNIKA G9T PALIWEM F-34 ORAZ JEGO MIESZANINAMI Z BIOKOMPONENTEM MIROSŁAW KARCZEWSKI, MICHAŁ WILK PROBLEMY ZASILANIA SILNIKA G9T PALIWEM F-34 ORAZ JEGO MIESZANINAMI Z BIOKOMPONENTEM DELIVERY PROBLEMS IN A G9T ENGINE SUPPLIED WITH THE FUEL F-34 AND ITS BICOMPONENT MIXTURES

Bardziej szczegółowo

Wpływ mieszanin jednolitego paliwa pola walki F-34 z biokomponentami na parametry użyteczne silnika

Wpływ mieszanin jednolitego paliwa pola walki F-34 z biokomponentami na parametry użyteczne silnika dr inż. Mirosław Karczewski Wydział Mechaniczny Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu Wojskowa Akademia Techniczna, ul. Gen. Sylwestra Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa E-mail miroslaw.karczewski@wat.edu.pl

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych

1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych 1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1. Klasyfikacja silników 2.1.1. Wprowadzenie 2.1.2.

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników Spis treści 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników.... 16

Bardziej szczegółowo

WPŁ YW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH ROZPYLACZY NA W Ł A Ś CIWOŚ CI U Ż YTECZNE SILNIKA ZASILANEGO PALIWEM LOTNICZYM

WPŁ YW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH ROZPYLACZY NA W Ł A Ś CIWOŚ CI U Ż YTECZNE SILNIKA ZASILANEGO PALIWEM LOTNICZYM ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIV NR 2 (193) 2013 Marek Rajewski Wojskowa Akademia Techniczna Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu 00-908 Warszawa, ul. ul.

Bardziej szczegółowo

METODYKA WYZNACZANIA TRÓJSKŁ ADNIKOWEJ MIESZANINY OPTYMALNEJ DO ZASILANIA SILNIKA Z UKŁ ADEM COMMON RAIL

METODYKA WYZNACZANIA TRÓJSKŁ ADNIKOWEJ MIESZANINY OPTYMALNEJ DO ZASILANIA SILNIKA Z UKŁ ADEM COMMON RAIL ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIII NR 2 (189) 2012 Mirosł aw Karczewski Leszek Szczę ch Wojskowa Akademia Techniczna METODYKA WYZNACZANIA TRÓJSKŁ ADNIKOWEJ MIESZANINY OPTYMALNEJ DO ZASILANIA

Bardziej szczegółowo

2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych

2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych SPIS TREŚCI 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników... 16 2.1.1.

Bardziej szczegółowo

WPŁYW MIESZANIN ETANOLU Z OLEJEM NAPĘDOWYM NA EMISJĘ WYBRANYCH SKŁADNIKÓW SPALIN

WPŁYW MIESZANIN ETANOLU Z OLEJEM NAPĘDOWYM NA EMISJĘ WYBRANYCH SKŁADNIKÓW SPALIN Andrzej AMBROZIK 1 Tomasz AMBROZIK 2 Piotr ORLIŃSKI 3 Stanisław ORLIŃSKI 4 silnik spalinowy, wtrysk paliwa, diagnostyka silnika, paliwa ekologiczne, środowisko WPŁYW MIESZANIN ETANOLU Z OLEJEM NAPĘDOWYM

Bardziej szczegółowo

Ocena emisji składników spalin silnika wysokoprężnego zasilanego mieszaninami oleju napędowego z estrami metylowymi oleju rzepakowego

Ocena emisji składników spalin silnika wysokoprężnego zasilanego mieszaninami oleju napędowego z estrami metylowymi oleju rzepakowego ARCHIWUM MOTORYZACJI 4, pp. 403-410 (2006) Ocena emisji składników spalin silnika wysokoprężnego zasilanego mieszaninami oleju napędowego z estrami metylowymi oleju rzepakowego WINCENTY LOTKO Politechnika

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZASTOSOWANIA WYBRANYCH PALIW ZASTĘPCZYCH NA DAWKOWANIE PALIWA W ZASOBNIKOWYM UKŁADZIE WTRYSKOWYM SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM

WPŁYW ZASTOSOWANIA WYBRANYCH PALIW ZASTĘPCZYCH NA DAWKOWANIE PALIWA W ZASOBNIKOWYM UKŁADZIE WTRYSKOWYM SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM WPŁYW ZASTOSOWANIA WYBRANYCH PALIW ZASTĘPCZYCH NA DAWKOWANIE PALIWA W ZASOBNIKOWYM UKŁADZIE WTRYSKOWYM SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM Dr inż. Adam USTRZYCKI, Dr inż. Artur JAWORSKI, Dr inż. Hubert KUSZEWSKI,

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014 Piotr Orliński 1, Stanisław Orliński 2, Marcin K. Wojs 3 WPŁYW OBCIĄŻENIA SILNIKA ROLNICZEGO PERKINS ZASILANEGO BIOPALIWEM Z LNIANKI NA EFEKTYWNE WSKAŹNIKI

Bardziej szczegółowo

OCENA PORÓWNAWCZA ZUśYCIA PALIWA SILNIKA CIĄGNIKOWEGO ZASILANEGO BIOPALIWEM RZEPAKOWYM I OLEJEM NAPĘDOWYM

OCENA PORÓWNAWCZA ZUśYCIA PALIWA SILNIKA CIĄGNIKOWEGO ZASILANEGO BIOPALIWEM RZEPAKOWYM I OLEJEM NAPĘDOWYM InŜynieria Rolnicza 6/26 Jacek Wasilewski Katedra Energetyki i Pojazdów Akademia Rolnicza w Lublinie OCENA PORÓWNAWCZA ZUśYCIA PALIWA SILNIKA CIĄGNIKOWEGO ZASILANEGO BIOPALIWEM RZEPAKOWYM I OLEJEM NAPĘDOWYM

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 Stanisław W. Kruczyński 1, Janusz Januła 2, Maciej Kintop 3 OBLICZENIA SYMULACYJNE POWSTAWANIA NO X i CO PRZY SPALANIU OLEJU NAPĘDOWEGO I OLEJU RZEPAKOWEGO

Bardziej szczegółowo

FUNCTIONAL AGRIMOTOR TESTING SUPPLIED BY THE VEGETABLE ORIGIN FUELS BADANIE FUNKCJONALNE SILNIKA ROLNICZEGO ZASILANEGO PALIWAMI POCHODZENIA ROŚLINNEGO

FUNCTIONAL AGRIMOTOR TESTING SUPPLIED BY THE VEGETABLE ORIGIN FUELS BADANIE FUNKCJONALNE SILNIKA ROLNICZEGO ZASILANEGO PALIWAMI POCHODZENIA ROŚLINNEGO Journal of KES Internal Combustion Engines 25, vol. 12, 3-4 FUNCTIAL AGRIMOTOR TESTING SUPPLIED BY THE VEGETABLE ORIGIN FUELS Marek Reksa Politechnika Wrocławska Instytut Konstrukcji I Eksploatacji Maszyn

Bardziej szczegółowo

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Anna Janicka, Ewelina Kot, Maria Skrętowicz, Radosław Włostowski, Maciej Zawiślak Wydział Mechaniczny

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/214 Piotr Orliński 1, Marcin K. Wojs 2, Mieczysław Sikora 3 WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ROLNICZYM O ZS ZASILANYM

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZASTOSOWANIA DODATKU ETANOLU DO MIESZANINY OLEJU NAPĘDOWEGO Z ESTREM FAME NA EKONOMICZNE I EKOLOGICZNE WSKAŹNIKI PRACY SILNIKA PERKINS-1104C-44

WPŁYW ZASTOSOWANIA DODATKU ETANOLU DO MIESZANINY OLEJU NAPĘDOWEGO Z ESTREM FAME NA EKONOMICZNE I EKOLOGICZNE WSKAŹNIKI PRACY SILNIKA PERKINS-1104C-44 Stanisław Kruczyński Instytut Transportu Samochodowego Stanisław Orliński Wyższa Szkoła Biznesu Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska Maciej Gis Instytut Transportu Samochodowego WPŁYW ZASTOSOWANIA DODATKU

Bardziej szczegółowo

Przy prawidłowej pracy silnika zapłon mieszaniny paliwowo-powietrznej następuje od iskry pomiędzy elektrodami świecy zapłonowej.

Przy prawidłowej pracy silnika zapłon mieszaniny paliwowo-powietrznej następuje od iskry pomiędzy elektrodami świecy zapłonowej. TEMAT: TEORIA SPALANIA Spalanie reakcja chemiczna przebiegająca między materiałem palnym lub paliwem a utleniaczem, z wydzieleniem ciepła i światła. Jeżeli w procesie spalania wszystkie składniki palne

Bardziej szczegółowo

Cezary I. Bocheński*, Krzysztof Warsicki*, Anna M. Bocheńska** * Politechnika Warszawska

Cezary I. Bocheński*, Krzysztof Warsicki*, Anna M. Bocheńska** * Politechnika Warszawska Journal of KONES Internal Combustion Engines 25, vol. 12, 3-4 COMPARISON OF PROCESS OF STREAM CREATION AND DIESEL OIL AND RAPE OIL ESTERS COMBUSTION IN THE RESEARCH COMBUSTION CHAMBER AT SINGLE- AND DIPHASE

Bardziej szczegółowo

SAMOCHODY ZASILANE WODOREM

SAMOCHODY ZASILANE WODOREM Michał BIAŁY, Mirosław WENDEKER, Zdzisław KAMIŃSKI, Piotr JAKLIŃSKI, Agnieszka MALEC SAMOCHODY ZASILANE WODOREM Streszczenie Celem artykułu jest opis przeprowadzonych badań poświęconych stosowaniu wodoru

Bardziej szczegółowo

The influence of physicochemical fuel properties on operating parameters in diesel engine

The influence of physicochemical fuel properties on operating parameters in diesel engine Article citation info: LEJDA K., KUSZEWSKI H., LEW K. The influence of physicochemical fuel properties on operating parameters in diesel engine. Combustion Engines. 2015, 162(3), 915-920. ISSN 2300-9896.

Bardziej szczegółowo

Właściwy silnik do każdego zastosowania. 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 1 13.02.2013 10:55:33

Właściwy silnik do każdego zastosowania. 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 1 13.02.2013 10:55:33 Właściwy silnik do każdego zastosowania 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 1 13.02.2013 10:55:33 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd 2 13.02.2013 10:55:38 16936_BlueEfficiencyPower_Polnisch_Schrift_in_Pfade.indd

Bardziej szczegółowo

OCENA ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SILNIK O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PRZY ZASILANIU WYBRANYMI PALIWAMI

OCENA ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SILNIK O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PRZY ZASILANIU WYBRANYMI PALIWAMI Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 OCENA ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SILNIK O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PRZY ZASILANIU WYBRANYMI PALIWAMI Grzegorz Zając, Wiesław Piekarski, Paweł Krzaczek Katedra Energetyki i Pojazdów,

Bardziej szczegółowo

Piotr Ignaciuk *, Leszek Gil **, Stefan Liśćak ***

Piotr Ignaciuk *, Leszek Gil **, Stefan Liśćak *** Piotr Ignaciuk *, Leszek Gil **, Stefan Liśćak *** PORÓWNANIE EMISJI ZWIĄZKÓW TOKSYCZNYCH SILNIKA ZS ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM I BIOPALIWAMI OPARTYMI NA ESTRACH OLEJU LNIANKI I ESTRACH OLEJU RZEPAKOWEGO

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 4(100)/2014

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 4(100)/2014 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW ()/ Stanisław W. Kruczyński, Piotr Orliński, Marcin K. Wojs, Marlena Owczuk OCENA MOŻLIWOŚCI SPALANIA BIOGAZU W SILNIKU O ZAPŁIE SAMOCZYNNYM Z DAWKĄ PILOTUJĄCĄ OLEJU

Bardziej szczegółowo

WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM

WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM Tomasz OSIPOWICZ WPŁYW KĄTA WYPRZEDZENIA WTRYSKU NA JEDNOSTKOWE ZUŻYCIE PALIWA ORAZ NA EMISJĘ SUBSTANCJI TOKSYCZNYCH W SILNIKU ZS ZASILANYM OLEJEM RZEPAKOWYM Streszczenie Celem artykułu było omówienie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103

Wymagania edukacyjne Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych 723103 Wymagania edukacyjne PRZEDMIOT Technologia napraw zespołów i podzespołów mechanicznych pojazdów samochodowych KLASA II MPS NUMER PROGRAMU NAUCZANIA (ZAKRES) 723103 1. 2. Podstawowe wiadomości o ch spalinowych

Bardziej szczegółowo

Logistyka - nauka. Tomasz Ambrozik, Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, Katedra Pojazdów Samochodowych

Logistyka - nauka. Tomasz Ambrozik, Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, Katedra Pojazdów Samochodowych Andrzej Ambrozik 1, Tomasz Ambrozik 2, Dariusz Kurczyński 3, Piotr Łagowski 4 Politechnika Świętokrzyska w Kielcach Badania i ocena porównawcza wskaźników ekologicznych silnika 1.3 MultiJet pracującego

Bardziej szczegółowo

Badania procesów wtrysku i spalania paliwa rzepakowego w silniku o zapłonie samoczynnym

Badania procesów wtrysku i spalania paliwa rzepakowego w silniku o zapłonie samoczynnym BIULETYN WAT VOL. LIX, NR 3, 2 Badania procesów wtrysku i spalania paliwa rzepakowego w silniku o zapłonie samoczynnym JEY WALENTYNOWICZ Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZASILANIA SILNIKA PERKINS 1104C BIOETANOLEM NA EKONOMICZNE I ENERGETYCZNE WSKAŹNIKI JEGO PRACY

WPŁYW ZASILANIA SILNIKA PERKINS 1104C BIOETANOLEM NA EKONOMICZNE I ENERGETYCZNE WSKAŹNIKI JEGO PRACY Andrzej AMBROZIK 1 Tomasz AMBROZIK 2 Piotr ORLIŃSKI 3 Stanisław ORLIŃSKI 4 silnik spalinowy, wtrysk paliwa, diagnostyka silnika, paliwa ekologiczne, środowisko WPŁYW ZASILANIA SILNIKA PERKINS 1104C BIOETANOLEM

Bardziej szczegółowo

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych

Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Pojazdów LABORATORIUM TEORII SILNIKÓW CIEPLNYCH Charakterystyki prędkościowe silników spalinowych Opracowanie Dr inż. Ewa Fudalej-Kostrzewa Warszawa 2015

Bardziej szczegółowo

Logistyka - nauka. Wpływ zastosowania paliwa z dodatkiem etanolu do zasilania silników spalinowych na skład spalin

Logistyka - nauka. Wpływ zastosowania paliwa z dodatkiem etanolu do zasilania silników spalinowych na skład spalin dr inż. Jerzy Kaszkowiak Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, dr inż. Marcin Zastempowski, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy dr inż. Sylwester Borowski, Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT

TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT Stanisław KRUCZYŃSKI 1 Piotr ORLIŃSKI 2 Stanisław ORLIŃSKI 3 silnik spalinowy, wtrysk paliwa, diagnostyka silnika,

Bardziej szczegółowo

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Instytut Nafty i Gazu Prace Naukowe Instytutu Nafty I Gazu nr 172 Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Bio-components in Diesel fuels

Bardziej szczegółowo

Biogas buses of Scania

Biogas buses of Scania Zdzisław CHŁOPEK PTNSS-2012-SS1-135 Biogas buses of Scania The paper presents the design and performance characteristics of Scania engines fueled by biogas: OC9G04 and G05OC9. These are five cylinders

Bardziej szczegółowo

SŁAWOMIR LUFT, TOMASZ SKRZEK *

SŁAWOMIR LUFT, TOMASZ SKRZEK * SŁAWOMIR LUFT, TOMASZ SKRZEK * Dwupaliwowy silnik o zapłonie samoczynnym przegląd wybranych wyników badań dual-fuel compression ignition engine result of the investigation Streszczenie Abstract W Instytucie

Bardziej szczegółowo

WSKAŹNIKI PRACY SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM, PALIWEM FAME I ICH MIESZANINAMI. Andrzej Ambrozik*, Dariusz Kurczyński**

WSKAŹNIKI PRACY SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM, PALIWEM FAME I ICH MIESZANINAMI. Andrzej Ambrozik*, Dariusz Kurczyński** MOTROL, 2006, 8A, 31 41 WSKAŹNIKI PRACY SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM, PALIWEM FAME I ICH MIESZANINAMI Andrzej Ambrozik*, Dariusz Kurczyński** * Instytut Modelowania Procesów,

Bardziej szczegółowo

PARAMETRY ENERGETYCZNE I ASPEKT EKOLOGICZNY ZASIALNIA SILNIKA ZS PALIWEM MINERALNYM POCHODZENIA ROŚLINNEGO

PARAMETRY ENERGETYCZNE I ASPEKT EKOLOGICZNY ZASIALNIA SILNIKA ZS PALIWEM MINERALNYM POCHODZENIA ROŚLINNEGO Inżynieria Rolnicza ()/00 PARAMETRY ENERGETYCZNE I ASPEKT EKOLOGICZNY ZASIALNIA SILNIKA ZS PALIWEM MINERALNYM POCHODZENIA ROŚLINNEGO Andrzej Ambrozik Katedra Maszyn Cieplnych, Politechnika Świętokrzyska

Bardziej szczegółowo

Wykaz ważniejszych oznaczeń i skrótów Wprowadzenie... 13

Wykaz ważniejszych oznaczeń i skrótów Wprowadzenie... 13 SPIS TREŚCI Wykaz ważniejszych oznaczeń i skrótów... 9 Wprowadzenie... 13 1. KIERUNKI ROZWOJU SILNIKÓW SPALINOWYCH... 15 1.1. Silniki o zapłonie iskrowym... 17 1.1.1. Wyeliminowanie przepustnicy... 17

Bardziej szczegółowo

THE CONTROLLING OF THE FUEL AUTOIGNITION PROCESS DURING DIESEL ENGINE START-UP

THE CONTROLLING OF THE FUEL AUTOIGNITION PROCESS DURING DIESEL ENGINE START-UP Journal of KONES Internal Combustion Engines 23, vol. 1, No 1-2 THE CONTROLLING OF THE FUEL AUTOIGNITION PROCESS DURING DIESEL ENGINE START-UP Tadeusz Kałdoński, Kazimierz Koliński, Józef Pszczółkowski

Bardziej szczegółowo

INTRODUCTORY INVESTIGATION OF DIESEL ENGINE G9T SUPPLIED FUEL F-34 AND BIOFUEL

INTRODUCTORY INVESTIGATION OF DIESEL ENGINE G9T SUPPLIED FUEL F-34 AND BIOFUEL Journal of KES Powertrain and Transport, Vol.14, No. 3 27 INTRODUCTORY INVESTIGATI OF DIESEL ENGINE G9T SUPPLIED FUEL AND BIOFUEL Miros aw Karczewski, Jerzy Walentynowicz Military University of Technology

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 Stanisław W. Kruczyński 1 Piotr Orliński 2 Stanisław Orliński 3 WPŁYW ZASILANIA SILNIKA ROLNICZEGO MIESZANINAMI OLEJÓW ROŚLINNYCH Z OLEJEM NAPĘDOWYM NA WYBRANE

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW (92)/23 Andrzej Ambrozik, Tomasz Ambrozik 2, Dariusz Kurczyński 3, Piotr Łagowski 4 CHARAKTERYSTYKI WYDZIELANIA CIEPŁA PODCZAS PROCESU SPALANIA OLEJU NAPĘDOWEGO I ESTRÓW

Bardziej szczegółowo

INFLUENCE OF POWERING 1104C PERKINS WITH MIXTURE OF DIESEL WITH THE ADDITION OF THE ETHANOL TO HIS SIGNS OF THE WORK

INFLUENCE OF POWERING 1104C PERKINS WITH MIXTURE OF DIESEL WITH THE ADDITION OF THE ETHANOL TO HIS SIGNS OF THE WORK Andrzej AMBROZIK 1 Tomasz AMBROZIK 2 Piotr ORLIŃSKI 3 Stanisław ORLIŃSKI 4 silnik spalinowy, wtrysk paliwa, diagnostyka silnika, paliwa ekologiczne, środowisko WPŁYW ZASILANIA PERKINS 1104C MIESZANINĄ

Bardziej szczegółowo

NAUKA I TECHNIKA. Wiesław PIEKARSKI Grzegorz ZAJĄC. 1. Wprowadzenie

NAUKA I TECHNIKA. Wiesław PIEKARSKI Grzegorz ZAJĄC. 1. Wprowadzenie Wiesław PIEKARSKI Grzegorz ZAJĄC ANALIZA DOBORU MIESZANEK PALIWOWYCH BIOPALIWA I OLEJU NAPĘDOWEGO W ASPEKCIE EMISJI SPALIN AN ANALYSIS OF THE SELECTION OF BIOFUEL AND ENGINE OIL MIXTURES IN VIEW OF EXHAUST

Bardziej szczegółowo

IMPACT OF FUEL APPLICATIONS MICROEMULSION THE HYDROCARBON -ESTER - ETHANOL INDICATORS FOR EFFECTIVE WORK ENGINE PERKINS C -44

IMPACT OF FUEL APPLICATIONS MICROEMULSION THE HYDROCARBON -ESTER - ETHANOL INDICATORS FOR EFFECTIVE WORK ENGINE PERKINS C -44 Stanisław Kruczyński Instytut Transportu Samochodowego Stanisław Orliński Wyższa Szkoła Biznesu Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska Ewa Fudalej-Kostrzewa Politechnika Poznańska Maciej Gis Instytut Transportu

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 Piotr Orliński 1, Marcin K. Wojs 2, Paweł Mazuruk 3 BUDOWA STANOWISKA DO BADAŃ PALIW EKSPERYMENTALNYCH PŁYNNYCH WYKORZYSTUJĄCEGO SILNIK ROLNICZY O ZAPŁONIE

Bardziej szczegółowo

Pytania na egzamin dyplomowy specjalność SiC

Pytania na egzamin dyplomowy specjalność SiC Pytania na egzamin dyplomowy specjalność SiC 1. Bilans cieplny silnika spalinowego. 2. Wpływ stopnia sprężania na sprawność teoretyczną obiegu cieplnego silnika spalinowego. 3. Rodzaje wykresów indykatorowych

Bardziej szczegółowo

Pakiet cetanowo-detergentowy do uszlachetniania olejów napędowych przyjaznych środowisku

Pakiet cetanowo-detergentowy do uszlachetniania olejów napędowych przyjaznych środowisku ENERGOCET 76 WPROWADZENIE Energocet 76 jest wielofunkcyjnym dodatkiem do paliwa Diesel stosowanym w celu ulepszenia wydajności paliwa i poprawienia dynamiki pojazdów. Dodatek ten spełnia następujące wymagania:

Bardziej szczegółowo

WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIW MINERALNYCH I ROŚLINNYCH NA PRĘDKOŚĆ NARASTANIA CIŚNIENIA W PRZEWODZIE WTRYSKOWYM I EMISJĘ AKUSTYCZNĄ WTRYSKIWACZA

WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIW MINERALNYCH I ROŚLINNYCH NA PRĘDKOŚĆ NARASTANIA CIŚNIENIA W PRZEWODZIE WTRYSKOWYM I EMISJĘ AKUSTYCZNĄ WTRYSKIWACZA MOTROL, 2007, 9, 7 14 WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIW MINERALNYCH I ROŚLINNYCH NA PRĘDKOŚĆ NARASTANIA CIŚNIENIA W PRZEWODZIE WTRYSKOWYM I EMISJĘ AKUSTYCZNĄ WTRYSKIWACZA Andrzej Ambrozik, Tomasz Ambrozik, Stanisław

Bardziej szczegółowo

Kongres Innowacji Polskich KRAKÓW 10.03.2015

Kongres Innowacji Polskich KRAKÓW 10.03.2015 KRAKÓW 10.03.2015 Zrównoważona energetyka i gospodarka odpadami ZAGOSPODAROWANIE ODPADOWYCH GAZÓW POSTPROCESOWYCH Z PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO DO CELÓW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Marek Brzeżański

Bardziej szczegółowo

Analiza możliwości wykorzystania heksanu w mieszaninie z olejem rzepakowym do zasilania silnika o zapłonie samoczynnym

Analiza możliwości wykorzystania heksanu w mieszaninie z olejem rzepakowym do zasilania silnika o zapłonie samoczynnym LONGWIC Rafał 1 LOTKO Wincenty 2 KOWALCZYK Jacek 3 SANDER Przemysław 4 Analiza możliwości wykorzystania heksanu w mieszaninie z olejem rzepakowym do zasilania silnika o zapłonie samoczynnym WSTĘP Historia

Bardziej szczegółowo

ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90

ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90 Konrad PRAJWOWSKI, Tomasz STOECK ELASTYCZNOŚĆ SILNIKA ANDORIA 4CTI90 Streszczenie W artykule opisana jest elastyczność silnika ANDORIA 4CTi90 obliczona na podstawie rzeczywistej charakterystyki prędkościowej

Bardziej szczegółowo

Problemy z silnikami spowodowane zaklejonymi wtryskiwaczami Wprowadzenie dodatku do paliwa DEUTZ Clean-Diesel InSyPro.

Problemy z silnikami spowodowane zaklejonymi wtryskiwaczami Wprowadzenie dodatku do paliwa DEUTZ Clean-Diesel InSyPro. 0199-99-1210/2 Problemy z silnikami spowodowane zaklejonymi wtryskiwaczami Wprowadzenie dodatku do paliwa DEUTZ Clean-Diesel InSyPro. Na podstawie wytycznych UE oraz wielu innych międzynarodowych przepisów,

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 Piotr Orliński 1 OCENA WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW PRACY SILNIKA ROLNICZEGO O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO OLEJAMI ROŚLINNYMI 1. Wstęp Problematyka zastosowania

Bardziej szczegółowo

Wpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego mchp

Wpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego mchp Wpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego do zastosowań w układzie mchp G. Przybyła, A. Szlęk Politechnika Śląska w Gliwicach Instytut Techniki

Bardziej szczegółowo

WYBRANE PARAMETRY PROCESU SPALANIA MIESZANIN OLEJU NAPĘDOWEGO Z ETEREM ETYLO-TERT-BUTYLOWYM W SILNIKU O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM

WYBRANE PARAMETRY PROCESU SPALANIA MIESZANIN OLEJU NAPĘDOWEGO Z ETEREM ETYLO-TERT-BUTYLOWYM W SILNIKU O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM Rafał Longwic 1, Wincenty Lotko 2, Krzysztof Górski 2 WYBRANE PARAMETRY PROCESU SPALANIA MIESZANIN OLEJU NAPĘDOWEGO Z ETEREM ETYLO-TERT-BUTYLOWYM W SILNIKU O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM Streszczenie. W artykule

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WIELKOŚCI SZYBKOZMIENNYCH SILNIKA AD3.152 UR ZASILANEGO PALIWEM MINERALNYM, PALIWEM POCHODZENIA ROŚLINNEGO I ICH MIESZANINAMI

ANALIZA WIELKOŚCI SZYBKOZMIENNYCH SILNIKA AD3.152 UR ZASILANEGO PALIWEM MINERALNYM, PALIWEM POCHODZENIA ROŚLINNEGO I ICH MIESZANINAMI MOTROL, 28, 1, 11 22 ANALIZA WIELKOŚCI SZYBKOZMIENNYCH SILNIKA AD3.12 UR ZASILANEGO PALIWEM MINERALNYM, PALIWEM POCHODZENIA ROŚLINNEGO I ICH MIESZANINAMI Andrzej Ambrozik, Dariusz Kurczyński Katedra Maszyn

Bardziej szczegółowo

OCENA POZIOMU ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SILNIK O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PRZY ZASILANIU FAME I FAEE

OCENA POZIOMU ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SILNIK O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PRZY ZASILANIU FAME I FAEE Inżynieria Rolnicza 8(117)/2009 OCENA POZIOMU ZUŻYCIA PALIWA PRZEZ SILNIK O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PRZY ZASILANIU FAME I FAEE Grzegorz Zając, Wiesław Piekarski Katedra Energetyki i Pojazdów, Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

DEGA. Diesel and Gas Mixture. LPG Powietrze. Spaliny ON + LPG. tylko ON!! ON+LPG. Termopara spalin ON + LPG. Wykres mocy [KW]

DEGA. Diesel and Gas Mixture. LPG Powietrze. Spaliny ON + LPG. tylko ON!! ON+LPG. Termopara spalin ON + LPG. Wykres mocy [KW] DUAL FUEL PL DEGA Diesel and Gas Mixture Wykres mocy [KW] LPG Powietrze Spaliny +LPG Termopara spalin tylko!! Korzyści z zastosowania zasilania Dual Fuel System doskonale nadaje się do pojazdów ciężarowych,

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZASILANIA PALIWEM MIKROEMULSYJNYM NA PROCES JEGO WTRYSKU W SILNIKU O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM

WPŁYW ZASILANIA PALIWEM MIKROEMULSYJNYM NA PROCES JEGO WTRYSKU W SILNIKU O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM LOGITRANS - VII KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA LOGISTYKA, SYSTEMY TRANSPORTOWE, BEZPIECZEŃSTWO W TRANSPORCIE Andrzej AMBROZIK 1 Stanisław ORLIŃSKI 2 silnik spalinowy, wtrysk paliwa, diagnostyka silnika,

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PALIWA NA EMISJĘ SZKODLIWYCH SKŁADNIKÓW SPALIN SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PODCZAS ZIMNEGO ROZRUCHU

WPŁYW PALIWA NA EMISJĘ SZKODLIWYCH SKŁADNIKÓW SPALIN SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM PODCZAS ZIMNEGO ROZRUCHU Prof. dr hab. inż. Andrzej Ambrozik Dr inż. Tomasz Ambrozik Dr inż. Piotr Łagowski Department of Automotive Engineering and Transport Faculty of Mechatronics and Mechanical Engineering Kielce University

Bardziej szczegółowo

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych. XXXII Konferencja - Zagadnienia surowców energetycznych i energii w energetyce krajowej Sektor paliw i energii wobec nowych wyzwań Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013 Piotr Szczęsny 1, Konrad Suprowicz 2 OCENA ROZWOJU SILNIKÓW SPALINOWYCH W OPARCIU O ANALIZĘ WSKAŹNIKÓW PORÓWNAWCZYCH 1. Wprowadzenie Konstrukcje silników spalinowych

Bardziej szczegółowo

DŁUGODYSTANSOWY. Ekonomiczne rozwiązanie dla pokonujących długie trasy. Sterownik LPG/CNG do silników Diesel.

DŁUGODYSTANSOWY. Ekonomiczne rozwiązanie dla pokonujących długie trasy. Sterownik LPG/CNG do silników Diesel. DŁUGODYSTANSOWY Ekonomiczne rozwiązanie dla pokonujących długie trasy. Sterownik LPG/CNG do silników Diesel. Dodatkowe oszczędności Sterownik STAG Diesel jest alternatywną metodą zasilania do silników

Bardziej szczegółowo

Analysis of the influence of injection pressure in common rail system on spray tip penetration of the selected alternative fuels

Analysis of the influence of injection pressure in common rail system on spray tip penetration of the selected alternative fuels Article citation info: JAWORSKI, A., et al. Analysis of the influence of injection pressure in common rail system on spray tip penetration of the selected alternative fuels. Combustion Engines. 2013, 154(3),

Bardziej szczegółowo

KATALIZATOR DO PALIW

KATALIZATOR DO PALIW KATALIZATOR DO PALIW REDUXCO KATALIZATOR DO PALIW Katalizator REDUXCO jest stosowany jako dodatek do paliw węglowodorowych, jest substancją czynną zmniejszającą napięcie powierzchniowe węgla powodując

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie LNG do zasilania pojazdów mechanicznych. Rafał Gralak

Wykorzystanie LNG do zasilania pojazdów mechanicznych. Rafał Gralak Wykorzystanie LNG do zasilania pojazdów mechanicznych Rafał Gralak Plan prezentacji 1. Rynek paliw w ujęciu zastosowania LNG do zasilania pojazdów mechanicznych 2. Zastosowanie LNG w pojazdach mechanicznych

Bardziej szczegółowo

Ocena właściwości tribologicznych paliw roślinnych w aspekcie wpływu na proces zużycia aparatury wtryskowej silników o zapłonie samoczynnym

Ocena właściwości tribologicznych paliw roślinnych w aspekcie wpływu na proces zużycia aparatury wtryskowej silników o zapłonie samoczynnym MOTROL, 2009, 11c, 65-69 Ocena właściwości tribologicznych paliw roślinnych w aspekcie wpływu na proces zużycia aparatury wtryskowej silników o zapłonie samoczynnym Piotr Ignaciuk, Leszek Gil, Andrzej

Bardziej szczegółowo

EKONOMICZNE I EKOLOGICZNE ASPEKTY ZASILANIA SILNIKA ZS OLEJAMI ROŚLINNYMI I ICH MIESZANINAMI Z OLEJEM NAPĘDOWYM

EKONOMICZNE I EKOLOGICZNE ASPEKTY ZASILANIA SILNIKA ZS OLEJAMI ROŚLINNYMI I ICH MIESZANINAMI Z OLEJEM NAPĘDOWYM Maciej Lisowski EKONOMICZNE I EKOLOGICZNE ASPEKTY ZASILANIA SILNIKA ZS OLEJAMI ROŚLINNYMI I ICH MIESZANINAMI Z OLEJEM NAPĘDOWYM Streszczenie. W artykule przedstawiono ekonomiczne i ekologiczne aspekty

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH

ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH ZAKŁAD NAPĘDÓW LOTNICZYCH Zakład Napędów Lotniczych Instytutu Lotnictwa prowadzi prace pomiarowobadawcze w następujących dziedzinach: - badania silników tłokowych i turbowałowych,

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC TP-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC TP-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw Nazwa modułu: Procesy spalania w silnikach tłokowych Rok akademicki: 2014/2015 Kod: STC-2-206-TP-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Energetyki i Paliw Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Technologia paliw

Bardziej szczegółowo

OCENA ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA 359. Janusz Mysłowski

OCENA ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA 359. Janusz Mysłowski MOTROL, 2006, 8A, 224 231 OCENA ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA 359 Janusz Mysłowski Katedra Ekloatacji Pojazdów Samochodowych, Politechnika Szczecińska Streszczenie. W pracy przedstawiono porównanie przebiegu

Bardziej szczegółowo

Wybrane wyniki badań dwupaliwowego silnika o zapłonie samoczynnym o różnych wartościach stopnia sprężania

Wybrane wyniki badań dwupaliwowego silnika o zapłonie samoczynnym o różnych wartościach stopnia sprężania SKRZEK Tomasz 1 Wybrane wyniki badań dwupaliwowego silnika o zapłonie samoczynnym o różnych wartościach stopnia sprężania WSTĘP Na rozwój współczesnego silnika spalinowego wpływa wiele czynników. Największe

Bardziej szczegółowo

EKOLOGICZNE PROBLEMY BIOPALIW

EKOLOGICZNE PROBLEMY BIOPALIW CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXII, z. 62 (3/I/15), lipiec-wrzesień 2015, s. 87-96 Grzegorz DZIENISZEWSKI

Bardziej szczegółowo

WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIW NATURALNYCH I ROŚLINNYCH NA WSKAŹNIKI EKONOMICZNE, ENERGETYCZNE I EKOLOGICZNE SILNIKA ROLNICZEGO O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM

WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIW NATURALNYCH I ROŚLINNYCH NA WSKAŹNIKI EKONOMICZNE, ENERGETYCZNE I EKOLOGICZNE SILNIKA ROLNICZEGO O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM Stanisław KRUCZYŃSKI, Piotr ORLIŃSKI, Stanisław ORLIŃSKI WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI PALIW NATURALNYCH I ROŚLINNYCH NA WSKAŹNIKI EKONOMICZNE, ENERGETYCZNE I EKOLOGICZNE SILNIKA ROLNICZEGO O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM

Bardziej szczegółowo

EFEKTYWNOŚĆ PRACY SILNIKA ZASILANEGO OLEJEM RZEPAKOWYM

EFEKTYWNOŚĆ PRACY SILNIKA ZASILANEGO OLEJEM RZEPAKOWYM I N Ż YNIERIA R OLNICZA A GRICULTURAL E NGINEERING 2013: Z. 2(143) T.1 S. 123-132 ISSN 1429-7264 Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej http://www.ptir.org EFEKTYWNOŚĆ PRACY SILNIKA ZASILANEGO OLEJEM

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 Stanisław W. Kruczyński 1, Janusz Januła 2, Maciej Kintop 3 PORÓWNAWCZE OBLICZENIA SYMULACYJNE WYBRANYCH PARAMETRÓW PROCESU WTRYSKU PALIWA ON i OR W PROGRAMIE

Bardziej szczegółowo

WYBRANE PROBLEMY STOSOWANIA BIOPALIW DO ZASILANIA SILNIKÓW Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM

WYBRANE PROBLEMY STOSOWANIA BIOPALIW DO ZASILANIA SILNIKÓW Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM Inżynieria Rolnicza 10(108)/2008 WYBRANE PROBLEMY STOSOWANIA BIOPALIW DO ZASILANIA SILNIKÓW Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM Grzegorz Dzieniszewski Instytut Techniki, Uniwersytet Rzeszowski Streszczenie. Przedstawiono

Bardziej szczegółowo

Wpływ ustawienia kąta wyprzedzenia wtrysku na procesy zachodzące w komorze spalania silnika rolniczego zasilanego biopaliwami

Wpływ ustawienia kąta wyprzedzenia wtrysku na procesy zachodzące w komorze spalania silnika rolniczego zasilanego biopaliwami ORLIŃSKI Stanisław 1 Wpływ ustawienia kąta wyprzedzenia wtrysku na procesy zachodzące w komorze spalania silnika rolniczego zasilanego biopaliwami WSTĘP Obecnie optymalizacja procesu spalania wymieniana

Bardziej szczegółowo

BADANIE WŁ A Ś CIWOŚ CI PŁ YNÓW CHŁ ODZĄ CYCH DO UKŁ ADU CHŁ ODZENIA O PODWYŻ SZONEJ TEMPERATURZE

BADANIE WŁ A Ś CIWOŚ CI PŁ YNÓW CHŁ ODZĄ CYCH DO UKŁ ADU CHŁ ODZENIA O PODWYŻ SZONEJ TEMPERATURZE ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIII NR 1 (188) 212 Rafał Kkowski Akademia Morska w Gdyni Jerzy Walentynowicz Wojskowa Akademia Techniczna BADANIE WŁ A Ś CIWOŚ CI PŁ YNÓW CHŁ ODZĄ CYCH

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/12 Stanisław W. Kruczyński 1, Marcin K. Wojs 2, Piotr Orliński 3 OCENA PRZEMIAN TLENKÓW AZOTU W UTLENIAJĄCYCH REAKTORACH KATALITYCZNYCH SYSTEMU FILTRÓW CZĄSTEK

Bardziej szczegółowo

Porównanie własności użytkowych i ekologicznych silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego olejem napędowym i bioestrem

Porównanie własności użytkowych i ekologicznych silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego olejem napędowym i bioestrem MOTROL, 9, c, 6-9 Porównanie własności użytkowych i ekologicznych silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego olejem napędowym i bioestrem Grzegorz Koszałka, Jacek Hunicz, Paweł Kordos Katedra Silników Spalinowych

Bardziej szczegółowo

POMIARY OPORÓW WEWNĘ TRZNYCH SILNIKA SPALINOWEGO

POMIARY OPORÓW WEWNĘ TRZNYCH SILNIKA SPALINOWEGO ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIV NR 2 (193) 2013 Mirosław Karczewski, Leszek Szczęch Wojskowa Akademia Techniczna Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu 00-908

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS WYKORZYSTYWANE PALIWA Olej Napędowy 39 pojazdów CNG 10 pojazdów ETANOL ED-95 7 pojazdów Motoryzacja a środowisko naturalne Negatywny wpływ na środowisko

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA WERYFIKACJI DOŚWIADCZALNEJ ZAMODELOWANYCH OBCIĄŻEŃ CIEPLNYCH WYBRANYCH ELEMENTÓW KOMORY SPALANIA DOŁADOWANEGO SILNIKA Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM

KONCEPCJA WERYFIKACJI DOŚWIADCZALNEJ ZAMODELOWANYCH OBCIĄŻEŃ CIEPLNYCH WYBRANYCH ELEMENTÓW KOMORY SPALANIA DOŁADOWANEGO SILNIKA Z ZAPŁONEM SAMOCZYNNYM ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2012 Seria: TRANSPORT z. 77 Nr. Kol.1878 Aleksander HORNIK, Piotr GUSTOF KONCEPCJA WERYFIKACJI DOŚWIADCZALNEJ ZAMODELOWANYCH OBCIĄŻEŃ CIEPLNYCH WYBRANYCH ELEMENTÓW

Bardziej szczegółowo

Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii

Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii Silniki zasilane alternatywnymi źródłami energii Jacek Biedrzycki Przemysłowy Instytut Motoryzacji 71 Forum Energia - Efekt Środowisko - Ekologiczne formy transportu Warszawa, 31.03.2015r. Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII JAKO ALTERNATYWA PALIW KONWENCJONALNYCH W POJAZDACH SAMOCHODOWYCH I CIĄGNIKACH

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII JAKO ALTERNATYWA PALIW KONWENCJONALNYCH W POJAZDACH SAMOCHODOWYCH I CIĄGNIKACH InŜynieria Rolnicza 4/2006 Wiesław Piekarski, Grzegorz Zając, Joanna Szyszlak Katedra Energetyki i Pojazdów Akademia Rolnicza w Lublinie ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII JAKO ALTERNATYWA PALIW KONWENCJONALNYCH

Bardziej szczegółowo

Comparative examination of performance characteristics of an IC engine fuelled with diesel oil and rape methyl esters

Comparative examination of performance characteristics of an IC engine fuelled with diesel oil and rape methyl esters Article citation info: Chłopek Z, Jagiełło S, Juwa S, Skrzek T. Comparative examination of performance characteristics of an IC engine fuelled with diesel oil and rape methyl esters. The Archives of Automotive

Bardziej szczegółowo

Dwupaliwowy silnik o zapłonie samoczynnym zasilany wtryskowo paliwem LPG w fazie ciekłej

Dwupaliwowy silnik o zapłonie samoczynnym zasilany wtryskowo paliwem LPG w fazie ciekłej ARCHIWUM MOTORYZACJI, pp. - () Dwupaliwowy silnik o zapłonie samoczynnym zasilany wtryskowo paliwem LPG w fazie ciekłej SŁAWOMIR LUFT Politechnika Radomska Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszyn W Zakładzie

Bardziej szczegółowo

BADANIA ZUŻYCIA ELEMENTÓW UKŁADU WTRYSKOWEGO SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO PALIWAMI ROŚLINNYMI

BADANIA ZUŻYCIA ELEMENTÓW UKŁADU WTRYSKOWEGO SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO PALIWAMI ROŚLINNYMI ZESZYTY NAUKOWE WSOWL Nr 4 (158) 2010 ISSN 1731-8157 Leszek GIL Piotr IGNACIUK Andrzej NIEWCZAS BADANIA ZUŻYCIA ELEMENTÓW UKŁADU WTRYSKOWEGO SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO PALIWAMI ROŚLINNYMI

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI PRACY SILNIKA HCCI ZASILANEGO BIOGAZEM

CHARAKTERYSTYKI PRACY SILNIKA HCCI ZASILANEGO BIOGAZEM Inżynieria Rolnicza 1(99)/2008 CHARAKTERYSTYKI PRACY SILNIKA HCCI ZASILANEGO BIOGAZEM Krzysztof Motyl, Aleksander Lisowski Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Wpływ FAME w oleju napędowym na parametry pracy silników o zapłonie samoczynnym

Wpływ FAME w oleju napędowym na parametry pracy silników o zapłonie samoczynnym SUCHECKI Andrzej 1 NOWAKOWSKI Jacek 2 Wpływ FAME w oleju napędowym na parametry pracy silników o zapłonie samoczynnym WPROWADZENIE Podstawowym paliwem do silnika ZS jest olej napędowy (ON). Wytwarzany

Bardziej szczegółowo

ASSESSMENT OF THE FUEL DYNAMIC DELIVERY ANGLE INFLUENCE ON THE SELF-IGNITION DELAY IN THE ENGINE FUELLED WITH EKODIESEL PLUS OILS

ASSESSMENT OF THE FUEL DYNAMIC DELIVERY ANGLE INFLUENCE ON THE SELF-IGNITION DELAY IN THE ENGINE FUELLED WITH EKODIESEL PLUS OILS Journal of KONES Internal Combustion Engines 02 No. 1 2 ISSN 31 4005 ASSESSMENT OF THE FUEL DYNAMIC DELIVERY ANGLE INFLUENCE ON THE SELF-IGNITION DELAY IN THE ENGINE FUELLED WITH EKODIESEL PLUS OILS Wincenty

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 Stanisław W. Kruczyński 1, Piotr Orliński 2, Dariusz Jakubczyk 3 ANALIZA WYBRANYCH PARAMETRÓW PROCESU SPALANIA OLEJU RYDZOWEGO JAKO SAMOISTNEGO PALIWA LUB

Bardziej szczegółowo

Przebieg ciśnienia w cylindrze silnika ZS z wieloetapowym wtryskiem paliwa zasilanego mieszaninami oleju napędowego i estrów FAME

Przebieg ciśnienia w cylindrze silnika ZS z wieloetapowym wtryskiem paliwa zasilanego mieszaninami oleju napędowego i estrów FAME Andrzej Ambrozik 1, Tomasz Ambrozik 2, Dariusz Kurczyński 3, Piotr Łagowski 4 Politechnika Świętokrzyska Przebieg ciśnienia w cylindrze silnika ZS z wieloetapowym wtryskiem paliwa zasilanego mieszaninami

Bardziej szczegółowo

OCENA PORÓWNAWCZA CHARAKTERYSTYK OBCIĄśENIOWYCH SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM, PALIWEM ROŚLINNYM I ICH MIESZANINĄ

OCENA PORÓWNAWCZA CHARAKTERYSTYK OBCIĄśENIOWYCH SILNIKA O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM, PALIWEM ROŚLINNYM I ICH MIESZANINĄ MOTROL, 26, 8A, 21 3 OCENA PORÓWNAWCZA CHARAKTERYSTYK OBCIĄśENIOWYCH SILNIKA O ZAPŁIE SAMOCZYNNYM ZASILANEGO OLEJEM NAPĘDOWYM, PALIWEM ROŚLINNYM I ICH MIESZANINĄ Andrzej Ambrozik*, Dariusz Kurczyński**

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PODAWANIA WODORU NA POZIOM ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA SAMOCHODOWEGO

WPŁYW PODAWANIA WODORU NA POZIOM ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA SAMOCHODOWEGO Michał GĘCA, Adam MAJCZAK, Paweł MAGRYTA, Grzegorz BARAŃSKI, Łukasz GRABOWSKI, Michał BIAŁY WPŁYW PODAWANIA WODORU NA POZIOM ZADYMIENIA SPALIN SILNIKA SAMOCHODOWEGO Streszczenie W artykule przedstawiono

Bardziej szczegółowo