Płatności bezpośrednie w roku 2015

Transkrypt

1 Płatności bezpośrednie w roku 2015 Październik 2014 r. 1

2 Spis treści Płatności bezpośrednie w roku Środki finansowe przeznaczone na realizacje płatności bezpośrednich... 4 Jednolita Płatność Obszarowa... 5 Schemat gruntów kwalifikujących się do przyznania jednolitej płatności obszarowej... 7 Podstawowe pojęcia... 7 Rolnik aktywny zawodowo... 9 Płatność dla młodych rolników Płatność dodatkowa i redukcja płatności bezpośrednich Płatności powiązane z produkcją Przejściowe wsparcie krajowe System dla małych gospodarstw Płatność na zazielenienie podstawowe informacje Płatność na zazielenienie dywersyfikacja upraw Szczegółowe zasady realizacji obowiązkowej praktyki dywersyfikacji upraw: Odstępstwa od obowiązku realizacji praktyki dywersyfikacji upraw Płatność na zazielenienie trwałe użytki zielone Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (podstawowe informacje) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (elementy krajobrazu) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (międzyplony i pokrywa zielona) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (obszary zalesione) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (pasy wzdłuż granic lasu) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (strefy buforowe) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (grunty ugorowane) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (uprawy wiążące azot) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (wspólna realizacja) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (współczynniki konwersji i ważenia) Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (zagajniki o krótkiej rotacji)

3 Płatności bezpośrednie w roku 2015 W 2015 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako agencja płatnicza, realizować będzie zreformowany system wsparcia bezpośredniego. Informacje istotne z punktu widzenia przyszłej współpracy rolników z ARiMR na gruncie obsługi wniosków o przyznanie wsparcia bezpośredniego w 2015 r. Co do zasady, dotychczasowe zasady współpracy rolnika z ARiMR nie ulegną zmianie. Rolnicy, którzy w tym roku ubiegali się o wsparcie bezpośrednie, na początku 2015 r., tak jak dotychczas, otrzymają od ARiMR wstępnie wypełnione wnioski wraz z materiałem graficznym. Wniosek ten będzie zawierał nowe elementy (w tym ewentualnie dodatkowe załączniki itd.), tym niemniej staraniem ARiMR jest wypracowanie takiego formularza, by jego wypełnienie nie generowało zbytnich obciążeń dla rolnika. Tak jak w latach ubiegłych, wniosek będzie również dostępny na stronach ARiMR. Wraz z wnioskiem, rolnik otrzyma instrukcję jego wypełnienia, do której planowane jest dołączenie dodatkowych materiałów informacyjnych, tak by dodatkowo powiększyć zakres informacji rolnika o nowym systemie wsparcia. Podobnie do obecnego trybu współpracy, rolnik ubiegający się o wsparcie będzie musiał złożyć wniosek we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę Biurze Powiatowym ARiMR. Rolnik, który nie składał wniosku o przyznanie płatności w 2014 r., będzie mógł pobrać czysty formularz w biurze powiatowym i oddziałach regionalnych ARiMR lub ze strony internetowej Korzystając z platformy aplikacyjnej umieszczonej na tej stronie, rolnik będzie mógł również złożyć wniosek bezpośrednio przez Internet. Podstawowe terminy obsługi wniosków nie ulegną zmianie, tj. podobnie jak w latach poprzednich rolnik będzie zobowiązany do złożenia wniosku w okresie od 15 marca do 15 maja. Dotychczas obowiązujące terminy realizacji płatności również nie ulegną zmianie. Najistotniejsze zmiany w systemie płatności bezpośrednich od 2015 r. dotyczą: rodzajów płatności (schematów), o które rolnik będzie mógł się ubiegać; wymogów, których spełnienie będzie warunkowało przyznanie rolnikowi poszczególnych płatności. Katalog realizowanych w Polsce płatności bezpośrednich w 2015 r. obejmuje: Jednolitą płatność obszarową (JPO) Płatność z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska(tzw. płatność na zazielenienie) 3

4 Płatność dla młodych rolników Płatność dodatkową (redystrybucyjną) Płatności związane z produkcją (do powierzchni upraw i do zwierząt) Płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego. Ponadto, rolnik będzie miał możliwość przystąpienia do: Systemu dla małych gospodarstw.! Przyznanie rolnikowi płatności bezpośrednich będzie zależało od spełnienia minimalnych wymogów i kryteriów rolnika aktywnego zawodowo.! Stworzenie sztucznych warunków wymaganych do uzyskania wsparcia w sprzeczności z celami prawa unijnego stanowić będzie podstawę do odmowy przyznania płatności.! Rolnicy otrzymujący wsparcie bezpośrednie, z wyjątkiem rolników uczestniczących w systemie dla małych gospodarstw, podlegać będą kontroli na gruncie zasady wzajemnej zgodności. Środki finansowe przeznaczone na realizacje płatności bezpośrednich Koperta finansowa dla Polski w podziale na lata (w tys. EUR) Wysokość koperty Budżet na wybrane płatności w latach (w mln EUR) STRUKTURA BUDŻETU PŁATNOŚCI Udział w kopercie Razem Całkowita koperta finansowa Jednolita Płatność Obszarowa (JPO) Płatność z tytułu zazieleniania Płatności związane z produkcją łącznie (*w tym 2% na wysokobiałkowe) Płatność dla młodych rolników (maks. poziom) Płatność dodatkowa (redystrybucyjna) 100% ,7% % %* % ,3%

5 Projektowane wysokości stawek poszczególnych schematów w ramach płatności bezpośrednich na 2015 r.: Wsparcie związane z produkcją Szacunkowe stawki płatności Rodzaj płatności Jedn. Wartość stawki [EUR] Jednolita płatność obszarowa (JPO) EUR/ha 110 Płatność za zazielenienie EUR/ha 74 Bydło EUR/szt. 70 Krowy EUR/szt. 70 Owce EUR/szt. 25 Kozy EUR/szt. 15 Rośliny wysokobiałkowe EUR/ha 326 Chmiel EUR/ha 480 Skrobia EUR/ha 400 Buraki cukrowe EUR/ha 400 Pomidory EUR/ha 400 Owoce miękkie EUR/ha 250 Len EUR/ha 200 Konopie włókniste EUR/ha 200 Płatność dla młodych rolników EUR/ha 62 Płatność dodatkowa EUR/ha 41 Płatność dla małych gospodarstw EUR/gosp. do * źródło: MRiRW Jednolita Płatność Obszarowa Płatność przysługiwać będzie do każdego kwalifikującego się hektara za który uznawane będą: wszelkie użytki rolne gospodarstwa rolnego, w tym obszary, które w dniu 30 czerwca 2003 r. nie były utrzymywane w dobrej kulturze rolnej; każdy obszar, który zapewnił rolnikowi prawo do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r. i który nie spełnia warunków kwalifikowalności ze względu na: objęcie tego obszaru ochroną na mocy dyrektyw: ws. ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy ws. ochrony dzikiego ptactwa; zalesienie tego obszaru w ramach PROW , (z wyjątkiem zalesień na gruntach innych niż rolne). Ponadto, jednolita płatność obszarowa przysługiwać będzie do: obszarów kwalifikowanych pozostających w posiadaniu rolnika w dniu 31 maja roku, w którym rolnik składa wniosek; 5

6 obszarów zgodnych z definicją kwalifikowalności przez cały rok kalendarzowy, z wyjątkiem przypadków działania siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych; użytków rolnych (łącznie z gruntami, które nie są już wykorzystywane do celów produkcyjnych), utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska; obszarów, które zostały zatwierdzone, tj. stanowić będą obszar, w odniesieniu do którego spełniono wszystkie kryteria kwalifikowalności lub inne obowiązki związane z warunkami przyznania pomocy; obszarów wykorzystywanych do produkcji konopi, jeżeli stosowane odmiany zawierać będą maksymalny poziom 0,2% tetrahydrokanabinolu, przy czym kwalifikowalność obszarów wykorzystywanych do produkcji konopi zależeć będzie od wykorzystywania nasion odmian wymienionych we wspólnym katalogu odmian gatunków roślin rolniczych w dniu 15 marca roku, na który płatność została przyznana, i opublikowanych zgodnie z art. 17 dyrektywy Rady 2002/53/WE.! Jednolita płatność obszarowa nie będzie przysługiwać rolnikom, jeżeli kwalifikujący się obszar ich gospodarstwa rolnego, w odniesieniu do którego złożą wniosek o płatność wyniesie mniej niż 1 ha. Zasada ta nie będzie jednak dotyczyć rolników, którzy otrzymają wsparcie powiązane z produkcją do zwierząt, a łączna należna kwota płatności bezpośrednich nie będzie mniejsza niż 200 EUR. Szacowana stawka jednolitej płatności obszarowej wyniesie ok. 110 EUR/ha. 6

7 Schemat gruntów kwalifikujących się do przyznania jednolitej płatności obszarowej Podstawowe pojęcia Rolnik - podmiot (osoba fizyczna, osoba prawna, grupa osób fizycznych lub prawnych), którego gospodarstwo rolne jest położone na terenie Polski i który prowadzi działalność rolniczą. Gospodarstwo rolne - wszystkie jednostki wykorzystywane do działalności rolniczej i zarządzane przez rolnika znajdujące się na terenie Polski. Działalność rolnicza: produkcja, hodowla lub uprawa produktów rolnych (w tym zbiory, dojenie, hodowla zwierząt oraz utrzymywanie zwierząt do celów gospodarskich); utrzymywanie użytków rolnych w stanie, dzięki któremu nadają się one do wypasu lub uprawy bez konieczności podejmowania działań przygotowawczych wykraczających poza zwykłe metody rolnicze i zwykły sprzęt rolniczy, w oparciu o kryteria określone przez państwo członkowskie. 7

8 *Planowane jest określenie w prawie krajowym minimalnego zakresu zabiegów agrotechnicznych wykonywanych na gruncie w danym roku w przewidzianym ustawowo terminie. Użytki rolne - oznaczają każdy obszar zajmowany przez grunty orne, trwałe użytki zielone i pastwiska trwałe lub uprawy trwałe. Grunty orne - oznaczają grunty uprawiane w celu produkcji roślinnej lub obszary dostępne dla produkcji roślinnej, ale ugorowane, w tym obszary odłogowane zgodnie z art. 22, 23 i 24 rozporządzenia (WE) nr 1257/1999, art. 39 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005 oraz art. 28 rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, bez względu na to, czy grunty te znajdują się pod uprawą szklarniową lub pod stałym bądź ruchomym przykryciem. Uprawy trwałe - oznaczają uprawy niepodlegające płodozmianowi, inne niż trwałe użytki zielone i pastwiska trwałe, które zajmują grunty przez okres pięciu lat lub dłużej i dają powtarzające się zbiory, w tym szkółki i zagajniki o krótkiej rotacji. Trwałe użytki zielone - grunty wykorzystywane do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), które nie były objęte płodozmianem danego gospodarstwa rolnego przez okres pięciu lat lub dłużej. Trawy lub inne rośliny zielne (z przeznaczeniem na paszę - oznaczają wszystkie rośliny zielne, rosnące tradycyjnie na naturalnych pastwiskach lub zazwyczaj zawarte w mieszankach nasion przeznaczonych do zasiewania pastwisk lub łąk w państwie członkowskim, niezależnie od tego czy są wykorzystywane do wypasania zwierząt. Grupa upraw, to: każda grupa obszarów zgłoszonych w celu wszystkich do celów wszystkich innych systemów pomocy obszarowej lub środków wsparcia obszarowego, dla których stosuje się stawki pomocy lub wsparcia; obszary zgłoszone jako obszary o innym wykorzystaniu. Grunt ugorowany - w ramach obowiązkowej praktyki utrzymywania obszarów proekologicznych to grunty, na których nie jest prowadzona produkcja rolna. Dodatkowo, grunty te muszą od 5 lat pozostawać gruntami ornymi. Szkółki (w ramach uprawy trwałe ) - oznaczają następujące obszary młodych drzewiastych (drzewnych) roślin uprawianych na otwartym powietrzu w celu późniejszego przesadzenia: szkółki winorośli oraz podkładek; szkółki drzew i krzewów owocowych; 8

9 szkółki roślin ozdobnych; komercyjne szkółki drzew leśnych z wyłączeniem rosnących w lesie szkółek przeznaczonych na potrzeby własne gospodarstwa rolnego; szkółki drzew i krzewów do sadzenia w ogrodach, parkach, na poboczach dróg i na wałach (na przykład sadzonki żywopłotu, róże i inne krzewy ozdobne, ozdobne drzewa i krzewy iglaste), w tym we wszystkich przypadkach ich kłącza, rozłogi i młode sadzonki. Zagajnik o krótkiej rotacji (w ramach uprawy trwałe ). Obszar obsadzany gatunkami drzew (do określenia przez państwo członkowskie), do których należą zdrewniałe uprawy wieloletnie, których korzenie lub podstawy łodyg pozostają w glebie po zbiorach, wraz z nowymi pędami wschodzącymi w następnym sezonie, o maksymalnym cyklu zbioru (do określenia przez państwa członkowskie). Rolnik aktywny zawodowo Ważnym elementem zreformowanego systemu wsparcia bezpośredniego będzie tzw. kryterium rolnika aktywnego zawodowo. Zasada ta sprowadzać się będzie do tego, że rolnik, który nie spełni wymogów definicji zostanie wykluczony w danym roku z wszystkich płatności bezpośrednich, a w przypadku niektórych działań PROW uznany zostanie za rolnika nie spełniającego kryteria kwalifikowalności lub warunków otrzymania wsparcia. W przypadku polskich rolników ubiegających się o płatności bezpośrednie w 2015 r., każdy beneficjent wsparcia bezpośredniego, który w roku 2014 otrzymał łączną kwotę płatności bezpośrednich (z wyłączeniem przejściowego wsparcia krajowego) nie większą niż 5000 EUR (przed uwzględnieniem ewentualnych zmniejszeń i wykluczeń), zostanie automatycznie uznany za rolnika aktywnego zawodowo i uczestnictwo w systemie wsparcia nie będzie się dla niego wiązało z żadnymi dodatkowymi zobowiązaniami. Szacuje się, że ok. 91% rolników uznanych zostanie automatycznie za aktywnych zawodowo. W pozostałych przypadkach obowiązywać będą następujące zasady: co do zasady z płatności bezpośrednich wyłączone zostaną podmioty: administrujące portami lotniczymi administrujące wodociągami administrujące trwałymi terenami sportowymi i rekreacyjnymi świadczące usługi przewozu kolejowego świadczące usługi w zakresie obrotu nieruchomościami. Jednakże powyższe podmioty będą miały możliwość wykazania, że spełniają kryteria rolnika aktywnego zawodowo poprzez udokumentowanie, że: 9

10 roczna kwota płatności bezpośrednich w ich przypadku wynosi co najmniej 5 % całości przychodów uzyskanych z działalności pozarolniczej w ostatnim roku obrotowym, za który dowody takie są dostępne; ich działalność rolnicza nie ma charakteru marginalnego, co będzie ustalane poprzez sprawdzenie czy całość przychodów z działalności rolniczej stanowi co najmniej 1/3 całości przychodów danego podmiotu; lub ich główną działalność gospodarczą lub przedmiot działalności stanowi wykonywanie działalności rolniczej, co będzie weryfikowane poprzez sądowe i urzędowe rejestry przedsiębiorstw; W przypadku podmiotów wykluczonych z systemu płatności bezpośrednich na gruncie definicji rolnika aktywnego zawodowo, ale zamierzających wykazać i udokumentować, że spełniają one wymogi definicji rolnika aktywnego zawodowo, obowiązywać będą następujące zasady: za przychody brutto z działalności rolniczej uznawane będą przychody, które rolnik uzyskał ze swej działalności rolniczej prowadzonej w jego gospodarstwie, obejmujące wsparcie unijne, jak również wszelką pomoc krajową przyznaną w odniesieniu do działalności rolniczej; przychody z przetwarzania produktów rolnych otrzymanych w gospodarstwie uznawane będą za przychody z działalności rolniczej, pod warunkiem że przetworzone produkty pozostają własnością rolnika i że wynikiem takiego przetwarzania jest inny produkt rolny. Wszystkie pozostałe przychody uważane będą za przychody z działalności pozarolniczej; za roczną kwotę płatności bezpośrednich uznawana będzie kwota płatności bezpośrednich przysługująca danemu rolnikowi, do której rolnik ten był uprawniony za ostatni rok obrotowy, za który dostępne są dowody dotyczące przychodów uzyskanych z działalności pozarolniczej; jeżeli ostatni rok obrotowy to rok 2014 lub wcześniejszy, roczną kwotą płatności bezpośrednich jest łączna kwota płatności bezpośrednich, do których rolnik był uprawniony przed zmniejszeniami i wykluczeniami; jeżeli dany rolnik nie złożył wniosku o przyznanie pomocy dotyczącego płatności bezpośrednich w ostatnim roku obrotowym, łączna kwota płatności bezpośrednich określana będzie poprzez pomnożenie liczby kwalifikujących się hektarów zgłoszonych przez tego rolnika w roku złożenia wniosku o przyznanie pomocy (tj. w 2015 r.) przez średnią krajową płatność na hektar w ramach wsparcia bezpośredniego; działalność rolnicza uznawana będzie jako działalność, która nie ma charakteru marginalnego, jeżeli całość przychodów uzyskanych z działalności rolniczej w ostatnim roku obrotowym, za który dowody takie są dostępne, stanowić będzie co najmniej jedną trzecią całości przychodów uzyskanych w ostatnim roku obrotowym, za który dowody takie są dostępne; działalność rolnicza uznawana będzie za główną działalność gospodarczą lub przedmiot działalności osoby prawnej, jeżeli została zarejestrowana jako główna działalność gospodarcza lub przedmiot działalności. 10

11 Płatność dla młodych rolników Płatność dla młodego rolnika stanowić będzie dodatkową płatność roczną dla określonej grupy rolników. Płatność przysługiwać będzie rolnikowi aktywnemu zawodowo, uprawnionemu do jednolitej płatności obszarowej, który: jest osobą fizyczną, która po raz pierwszy zakłada gospodarstwo rolne jako kierująca gospodarstwem rolnym, lub która założyła już takie gospodarstwo rolne w ciągu 5 lat przed pierwszym złożeniem wniosku w ramach systemu jednolitej płatności obszarowej oraz której wiek w roku składania wniosku nie przekracza 40 lat (tj. nie ukończyła 41 roku życia w roku składania wniosku); jest osobą prawną, pod warunkiem, że przynajmniej jedna osoba fizyczna spełniająca kryteria młodego rolnika (co do wieku i rozpoczęcia działalności) sprawuje efektywną i długoterminową kontrolę (ponosi ryzyko finansowe, pobiera korzyści, zarządza) nad osobą prawną (samodzielnie lub z innymi osobami).! Płatność przyznawana będzie na okres maksymalnie pięciu lat, przy czym okres ten skracany będzie o liczbę lat, które upłynęły między rozpoczęciem działalności przez młodego rolnika, a pierwszym złożeniem wniosku o płatność dla młodych rolników.! W przypadku osób prawnych, okres pięciu lat skracany będzie o liczbę lat, które upłynęły między przejęciem kontroli nad daną osobą prawną przez młodego rolnika, a pierwszym złożeniem wniosku o płatność dla młodych rolników przez tą osobę prawną.! Płatność przysługuje do maksymalnie 50 ha gruntów kwalifikujących się do jednolitej płatności obszarowej.! Jeżeli obszar zgłoszony w ramach systemu jednolitej płatności obszarowej przekraczał będzie limit 50 ha, obszar zgłoszony w ramach płatności dla młodych rolników zmniejszony zostanie do tego limitu.! W przypadku stwierdzenia, że rolnik dostarczył fałszywe dowody w celu udowodnienia zgodności z kryteriami młodego rolnika, stosowana będzie kara odpowiadająca 20 % kwoty, którą beneficjent otrzymał lub mógłby otrzymać jako płatność dla młodych rolników (poza sankcją w postaci odmowy lub cofnięcia płatności w całości). Szacowana stawka płatności dla młodych rolników wyniesie ok. 62 EUR/ha, przy czym maksymalna powierzchnia objęta tą pomocą wynosi 50 ha. 11

12 Płatność dodatkowa i redukcja płatności bezpośrednich! Płatność dodatkowa stanowić będzie płatność o charakterze dodatkowego uzupełnienia poziomu wsparcia finansowego dla określonej grupy rolników aktywnych zawodowo uprawnionych jednocześnie do otrzymania jednolitej płatności obszarowej. W ramach tego schematu nie przewiduje się żadnych dodatkowych, specyficznych kryteriów i wymogów do spełnienia na poziomie gospodarstwa.! Płatność ta przysługiwać będzie jednakże tylko tym rolnikom, którzy nie podzielili (w sposób sztuczny) gospodarstwa po r. w celu uzyskania tej płatności.! Płatność dodatkowa przysługiwać będzie do maksymalnej liczby hektarów w przedziale od 3,01 ha do 30 ha, przy czym to nie oznacza, że do powierzchni kwalifikowanych hektarów spoza tego przedziału nie będzie przysługiwała jednolita płatność obszarowa. Płatność dodatkowa polega bowiem jedynie na podniesieniu wysokości stawki jednolitej płatności obszarowej w określonym przedziale zadeklarowanej powierzchni, tj. od 3,01 ha do 30 ha.! Szacowana stawka rocznej płatności dodatkowej wyniesie ok. 41 EUR/ha.! Dodatkowo stosowana będzie 100% redukcja jednolitej płatności obszarowej w odniesieniu do kwoty płatności przekraczającej poziom 150 tys. EUR. Płatności związane z produkcją Wsparcie związane z produkcją obejmie szereg rocznych płatności i będzie przyznawane w granicach określonych limitów ilościowych oraz oparte na ustalonych obszarach i plonach lub na ustalonej liczbie zwierząt. Płatności związane z produkcją przysługiwać będą rolnikom, którzy spełnią minimalne wymagania oraz kryteria rolnika aktywnego zawodowo. W roku 2015 wsparciem związanym z produkcją (do powierzchni upraw i do zwierząt) zostaną objęte następujące sektory, w ramach których przewiduje się następujące kryteria udzielania wsparcia: Płatność do bydła: młode bydło (niezależnie od płci) w wieku do 24 miesięcy; zwierzę spełnia wymogi w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt; 12

13 płatność dla rolników posiadających minimum 3 sztuki młodego bydła w wieku do 24 miesięcy; płatność przysługuje do zwierząt z przedziału od 1- szej do 30- tej sztuki w stadzie, maksymalnie 2 razy w ciągu życia zwierzęcia. Płatność do krów: krowa, niezależnie od kierunku użytkowania, w wieku od 24 miesiąca życia; zwierzę spełnia wymogi w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt; płatność dla rolników posiadających minimum 3 krowy w wieku od 24 miesięcy; płatność przysługuje do zwierząt z przedziału od 1- szej do 30- tej sztuki w stadzie. Płatność do owiec: płatność przysługuje rolnikowi, który posiada co najmniej 10 sztuk samic owczych w wieku co najmniej 12 miesięcy; zwierzę spełnia wymogi w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt; płatność przysługuje do zwierząt od 1- szej sztuki w stadzie. Płatność do kóz: płatność przysługuje rolnikowi, który posiada co najmniej 5 samic kóz, w wieku co najmniej 12 miesięcy; zwierzę spełnia wymogi w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt; płatność przysługuje do zwierząt od 1- szej sztuki w stadzie. Płatność do buraków cukrowych: płatność przysługuje do powierzchni uprawy buraków cukrowych, jeżeli uprawa prowadzona jest na obszarze kwalifikującym się do przyznania jednolitej płatności obszarowej i objętej umową. Płatność do skrobi: płatność przysługuje do powierzchni uprawy ziemniaków skrobiowych, jeżeli uprawa prowadzona jest na obszarze kwalifikującym się do przyznania jednolitej płatności obszarowej i objętej umową. Płatność do owoców miękkich (truskawki, maliny): płatność przysługuje do powierzchni uprawy truskawek lub malin, jeżeli uprawa prowadzona jest na obszarze kwalifikującym się do przyznania jednolitej płatności obszarowej. Płatność do chmielu: płatność przysługuje do powierzchni uprawy chmielu w rejonie lubelskim, wielkopolskim lub dolnośląskim, jeżeli uprawa prowadzona jest na obszarze kwalifikującym się do przyznania jednolitej płatności obszarowej. 13

14 Płatność do roślin wysokobiałkowych: przysługuje rolnikowi, który prowadzi uprawę roślin wysokobiałkowych; rolnik uprawia w plonie głównym rośliny wysokobiałkowe objęte wsparciem; limit pomocy do 150 ha. Wprowadzone zostaną degresywne stawki pomocy : do 50 ha % stawka płatności 50,1-100 ha - 50 % stawki płatności 100,1-150 ha - 25 % stawki płatności. Wsparciem objęte będą uprawiane w Polsce gatunki roślin strączkowych i motylkowatych drobnonasiennych (np. łubin, soja, koniczyna). Płatność do pomidorów: płatność przysługuje do powierzchni uprawy pomidorów kwalifikującej się do przyznania jednolitej płatności obszarowej i objętej umową. Płatność do lnu: płatność przysługuje rolnikom, którzy prowadzą uprawę lnu, na gruntach kwalifikujących się do przyznania jednolitej płatności obszarowej. Płatność do konopi włóknistych: płatność przysługuje rolnikom, którzy prowadzą uprawę konopi włóknistych na gruntach kwalifikujących się do przyznania jednolitej płatności obszarowej, przy zastosowaniu odmian zawierających w uprawie polowej maksymalnie 0,2% tetrahydrokanabinolu (THC) w suchej masie rośliny. Przejściowe wsparcie krajowe! W roku 2015 przejściowe wsparcie krajowe będzie mogło zostać przyznane rolnikom z sektorów, dla których to wsparcie zostało już przyznane w roku 2013.! Przejściowe wsparcie krajowe przyznawane będzie w 2015 r. na identycznych warunkach, które obowiązywały dla przyznawania tych płatności w roku 2013, z tą różnicą, że łączna pula wsparcia nie będzie mogła przekroczyć 75% koperty z roku 2013, co odpowiednio przełoży się na niższe wsparcie dla rolników.! W 2015 r. ARiMR realizowała będzie przejściowe wsparcie krajowe w sektorze tytoniu formie płatności niezwiązanej z produkcją. Przyjmując zatem za odniesienie stawkę wsparcia w tym sektorze w roku 2013, szacowana stawka dla płatności niezwiązanej do tytoniu w roku 2015 dla tytoniu odmiany Virginia wyniosłaby ok. 4,31 zł/kg, a dla pozostałych grup 3,01 zł/kg, przy czym na chwilę obecną są to tylko poglądowe szacunki stawek. 14

15 ! Łącznie na przejściowe wsparcie krajowe planuje się przeznaczenie kwoty ok. 180 mln EUR w latach System dla małych gospodarstw W roku 2015 rolnicy będą mogli przystąpić do systemu wsparcia dla małych gospodarstw, z czym wiązać się będą dla nich korzyści w postaci: zwolnienia z obowiązku realizacji praktyk zazielenienia bez utraty prawa do uzyskania płatności na zazielenienie; zwolnienia z kontroli w ramach zasady wzajemnej zgodności, ale nie z wymogów przewidzianych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego; zwolnienia z ewentualnych kar administracyjnych z tytułu tzw. niezgłoszenia wszystkich działek rolnych w gospodarstwie); zwolnienia z publikacji o beneficjentach płatności w ramach przepisów o przejrzystości wsparcia unijnego. Do systemu dla małych gospodarstw będą mogli przystąpić rolnicy, którzy: do dnia 9 czerwca 2015 r. złożą wniosek o uznanie za rolnika uczestniczącego w systemie dla małych gospodarstw albo w ramach wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich albo składając odrębny wniosek na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję; spełnią minimalne wymogi w zakresie powierzchni lub kwoty wsparcia (1ha lub 200 EUR); spełnią warunki określone dla pozostałych płatności, o które wnioskują w roku 2015 (tj. warunki dla: płatności na zazielenianie, dla młodego rolnika, płatności dodatkowej, wsparcie powiązanego z produkcją).! W 2015 r. rolnik uczestniczący w systemie dla małych gospodarstw będzie mógł wystąpić z tego systemu składając stosowne oświadczenie w terminie do dnia 9 czerwca tego roku. Natomiast w kolejnych latach, rolnik uczestniczący w systemie dla małych gospodarstw będzie mógł wystąpić z tego systemu składając oświadczenie w terminie do dnia 30 września roku, w którym to wystąpienie ma nastąpić.! Oświadczenie o wystąpienie z systemu rolnik będzie składał do kierownika biura powiatowego Agencji, składając wniosek o przyznanie płatności bezpośrednich albo na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję.! Rolnicy, którzy wystąpią z systemu lub nie wyrażą zgody na automatyczne włączenie do systemu, nie będą mogli ponownie zadeklarować zamiaru uczestnictwa w systemie dla małych gospodarstw. 15

16 ! Pozostali rolnicy, w przypadku których należna kwota płatności bezpośrednich za rok 2015 (określona w decyzji o przyznaniu płatności) będzie mniejsza lub równa 1250 EUR zostaną włączeni z urzędu do systemu dla małych gospodarstw, z możliwością wystąpienia z systemu ze skutkiem od roku 2016.! Płatność dla małych gospodarstw będzie określana jako suma wszystkich płatności, do otrzymania których rolnik byłby uprawniony w systemie standardowym (tj. ubiegając się o kolejne płatności), z zastosowaniem maksymalnego limitu 1250 EUR. W instrukcji przesłanej rolnikowi wraz z formularzem wniosku, rolnik otrzyma informację o szacunkowych stawkach płatności i szczegółową informację na temat sposobu obliczania stawki wsparcia dla małych gospodarstw. Płatność na zazielenienie podstawowe informacje Co do zasady, wszyscy rolnicy ubiegający się o jednolitą płatność obszarową otrzymają płatność z tytułu realizacji praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, czyli tzw. płatność na zazielenienie. Praktyki te nie są jednakże bezwzględnie obowiązkowe dla wszystkich rolników, ponieważ obowiązek ich stosowania oraz szczegółowy zakres ich realizacji zależeć będzie od kilku podstawowych czynników, tj.: od powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie, od tego, czy rolnik posiada trwałe użytki zielone, od tego, czy rolnik przystąpi do systemu dla małych gospodarstw, od tego, czy rolnik prowadzi gospodarstwo ekologiczne. Można generalnie przyjąć, że w przypadku rolników, którzy: prowadzą działalność rolniczą na powierzchni gruntów ornych mniejszej niż 10 ha i nie posiadają trwałych użytków zielonych, lub planują przystąpić w 2015 r. do systemu dla małych gospodarstw, lub prowadzą gospodarstwo ekologiczne, otrzymanie płatności na zazielenienie nie będzie wiązało się z koniecznością dokonania jakichkolwiek zmian w sposobie gospodarowania. Natomiast pozostali rolnicy będą co do zasady zobowiązani do przestrzegania, na wszystkich hektarach kwalifikujących się do jednolitej płatności obszarowej, praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska lub tzw. praktyk równoważnych. 16

17 Praktyki obowiązkowe obejmują: dywersyfikację upraw utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ) utrzymanie obszarów proekologicznych (EFA).! Gospodarstwa ekologiczne będą automatycznie objęte płatnością za zazielenienie, a rolnicy gospodarujący na obszarach Natura 2000 oraz objętych tzw. ramową dyrektywą wodną będą otrzymywać płatność za zazielenienie pod warunkiem realizacji praktyk zazielenienia zgodnie z celami dyrektywy ptasiej, siedliskowej oraz ramowej dyrektywy wodnej.! Z zastrzeżeniem ewentualnych zmniejszeń (np. z tytułu przekroczenia maksymalnych progów powierzchni dla upraw głównych, zaorania części powierzchni trwałych użytków zielonych, czy też utrzymywania obszarów ekologicznych na niewystarczającej powierzchni gruntów ornych), w latach 2015 i 2016 nie będą stosowane kary administracyjne za niedochowanie obowiązku realizacji obowiązkowych praktyk zazielenienia. Oznacza to, że przez dwa pierwsze lata wdrażania zazielenienia kary te nie będą wykraczać poza kwotę otrzymanej płatności za zazielenienie i w zależności od stopnia stwierdzonej niezgodności, będą obejmować część lub całość płatności za zazielenienie. Szacunkowa stawka płatności na zazielenienie wyniesie ok. 74 EUR na każdy hektar kwalifikujący się do jednolitej płatności obszarowej. Płatność na zazielenienie dywersyfikacja upraw Dotyczy rolników posiadających powyżej 10 ha gruntów ornych w tym również nie deklarowanych do jednolitej płatności obszarowej. Obowiązkowa praktyka dywersyfikacji upraw polega na utrzymaniu odpowiedniej liczby i powierzchni upraw na gruntach ornych w gospodarstwie rolnym w danym roku. Praktyka dywersyfikacji upraw stanowi element płatności na zazielenienie realizowanej od 2015 r., co oznacza, że planując strukturę zasiewów jesiennych w gospodarstwie dla upraw ozimych 2014/2015 rolnik powinien ocenić, czy w roku 2015 spełni kryteria dywersyfikacji. Obowiązkowa liczba i struktura powierzchni poszczególnych upraw zależeć będzie od powierzchni gruntów ornych: od 10 do 30 ha gruntów ornych minimum 2 różne uprawy na gruntach ornych, w tym uprawa główna nie powinna zajmować więcej niż 75% gruntów ornych; 17

18 powyżej 30 ha gruntów ornych minimum 3 uprawy na gruntach ornych; w tym uprawa główna nie może zajmować więcej niż 75% gruntów ornych, a dwie uprawy główne łącznie nie mogą zajmować więcej niż 95% gruntów ornych. Do celów dywersyfikacji za uprawę uznaje się: uprawę dowolnego z różnych rodzajów zdefiniowanych w klasyfikacji botanicznej upraw; uprawę dowolnego gatunku w przypadku Brassicaceae, Solanaceae i Cucurbitaceae; grunt ugorowany; trawę lub inne pastewne rośliny zielne. Przykładowy wykaz upraw dostępny jest na stronie internetowej ARiMR. Ustalenie liczby i obliczanie udziału różnych upraw następować będzie w okresie od 15 maja do 15 lipca roku, w którym rolnik złoży wniosek o przyznanie płatności. Szczegółowe zasady realizacji obowiązkowej praktyki dywersyfikacji upraw:! Każdy hektar na łącznej powierzchni gruntów ornych gospodarstwa uwzględnia się tylko raz w jednym roku składania wniosku;! Obszar zajęty pod daną uprawę może obejmować elementy krajobrazu, kwalifikowane do jednolitej płatności obszarowej.! Na obszarze, na którym stosuje się uprawę mieszaną polegającą na jednoczesnym prowadzeniu dwóch lub większej liczby upraw w oddzielnych rzędach, każdą uprawę liczy się jako oddzielną jeżeli pokrywa ona, co najmniej 25 % tego obszaru. Powierzchnię obszaru pokrytego oddzielnymi uprawami oblicza się dzieląc powierzchnię obszaru, na którym prowadzi się uprawę mieszaną przez liczbę upraw pokrywających co najmniej 25 % tego obszaru niezależnie od faktycznego udziału danej uprawy na tym obszarze.! Obszary, na których prowadzi się uprawę mieszaną, w której w główną uprawę wsiewa się drugą uprawę uznaje się za obszary zajęte jedynie pod uprawę główną.! Obszary, na których wsiewa się mieszankę nasion uznaje się za obszary objęte jedną pojedynczą uprawą uprawa mieszana. Odstępstwa od obowiązku realizacji praktyki dywersyfikacji upraw W niektórych przypadkach, przestrzeganie maksymalnych progów procentowych dla upraw głównych nie jest obowiązkowe. Chodzi o sytuacje, gdy: 18

19 trawa lub inne rośliny zielne (z przeznaczeniem na paszę) l albo grunt ugorowany zajmują w gospodarstwach więcej niż 75% gruntów ornych pod warunkiem, że uprawa główna na pozostałych gruntach ornych nie zajmuje więcej niż 75% pozostałego gruntu ornego (z wyjątkiem przypadku, gdy ten pozostały obszar jest pokryty trawą lub innymi roślinami zielnymi lub stanowi grunt ugorowany). Natomiast, w niektórych przypadkach realizacja całej praktyki dywersyfikacji nie jest obowiązkowa. Chodzi o sytuacje, gdy: ponad 75% kwalifikujących się gruntów rolnych to trwałe użytki zielone, grunty wykorzystywane do produkcji trawy lub innych pasz zielnych lub uprawy rosnące pod wodą przez większą cześć roku lub przez znaczną część cyklu uprawy, lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha; powyżej 75% gruntów ornych jest wykorzystywanych do produkcji trawy lub innych pasz zielnych, lub które stanowią grunt ugorowany lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha; więcej niż 50% obszarów w ramach zadeklarowanych gruntów ornych nie zostało zadeklarowanych przez rolnika w jego wniosku za poprzedni rok oraz wszystkie grunty orne uprawiane są przy wykorzystaniu innej uprawy w porównaniu z uprawą w poprzednim roku kalendarzowym. Za praktyki równoważne dla dywersyfikacji upraw uznawane będą następujące przypadki: w działaniu rolnośrodowiskowo- klimatycznym PROW działaniem równoważnym do dywersyfikacji upraw będzie Pakiet rolnictwo zrównoważone oraz Pakiet ochrona gleb i wód, pod warunkiem wypełnienia przez rolników wymogów określonych w ramach pakietów; w działaniu Program rolnośrodowiskowy PROW działaniem równoważnym do dywersyfikacji upraw będzie Pakiet ochrona gleb i wód, pod warunkiem wypełnienia przez rolników wymogów określonych w ramach pakietu. Szacuje się, że ok. 83% gospodarstw zwolnionych będzie z obowiązku realizacji praktyki dywersyfikacji upraw, co stanowi ponad 34% całkowitej powierzchni gruntów ornych. Płatność na zazielenienie trwałe użytki zielone Obowiązkowa praktyka TUZ składa się z dwóch elementów: z obowiązku utrzymania wyznaczonych cennych przyrodniczo TUZ położonych na obszarach Natura 2000 na poziomie gospodarstwa; z utrzymywania powierzchni TUZ na niezmienionym poziomie w stosunku do powierzchni TUZ ustalonej w roku referencyjnym (2015). 19

20 W przypadku wyznaczonych trwałych użytków zielonych praktyka w ramach płatności na zazielenienie polega na: cennych przyrodniczo, obowiązkowa zakazie przekształcania i zaorywania wyznaczonych TUZ cennych przyrodniczo położonych na obszarach Natura 2000 zakaz weryfikowany na poziomie gospodarstwa; obowiązku ponownego przekształcenia danego obszaru w trwały użytek zielony w przypadku jego przekształcenia lub zaorania; terminowym wypełnieniu obowiązku przywrócenia TUZ cennych przyrodniczo nie później niż data złożenia wniosku na następny rok. W przypadku trwałych użytków zielonych ustalany będzie na poziomie krajowym tzw. referencyjny współczynnik trwałych użytków zielonych. Współczynnik ten odzwierciedla stosunek : powierzchni trwałych użytków zielonych zadeklarowanych przez rolników w roku 2012 i w roku 2015 (które nie były deklarowane jako trwałe użytki zielone w roku 2012), o do całkowitej powierzchni użytków rolnych zadeklarowanych przez rolników podlegających praktykom zazieleniania w 2015 r. W kolejnych latach wskaźnik udziału TUZ w powierzchni użytków rolnych nie może zmniejszyć się o więcej niż 5% w stosunku do wskaźnika referencyjnego wyznaczonego w roku W przypadku zmniejszenia współczynnika o więcej niż 5% każdy rolnik, który przekształcił obszar trwałych użytków zielonych w inne użytkowanie będzie zobowiązany do ponownego przekształcenia obszaru w trwałe użytki zielone. Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (podstawowe informacje) Dotyczy rolników posiadających powyżej 15 ha gruntów ornych. Co do zasady, rolnicy, uprawnieni do jednolitej płatności obszarowej, posiadający ponad 15 ha gruntów ornych zobowiązani będą do zapewnienia, że obszar odpowiadający przynajmniej 5 % gruntów ornych gospodarstwa stanowi obszar proekologiczny. Z tej praktyki wyłączone będą gospodarstwa, w których: ponad 75% kwalifikujących się gruntów rolnych to trwałe użytki zielone, grunty wykorzystywane do produkcji trawy lub innych pasz zielnych lub uprawy rosnące pod wodą przez większą cześć roku lub przez znaczną część cyklu uprawy, lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha; powyżej 75% gruntów ornych jest wykorzystywanych do produkcji trawy lub innych pasz zielnych, stanowią grunt ugorowany, objętych uprawami roślin strączkowych lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne, nie przekraczają 30 ha. 20

21 ! Obszary proekologiczne co do zasady powinny znajdować się na gruntach ornych danego gospodarstwa rolnego, z wyjątkiem obszarów gospodarstwa rolnego objętych zagajnikami o krótkiej rotacji i obszarów zalesionych.! Do obliczania powierzchni obszarów proekologicznych wykorzystywane będą współczynniki konwersji i ważenia.! W przypadku elementów krajobrazu i stref buforowych, obszary proekologiczne mogą również przylegać do gruntów ornych gospodarstwa rolnego zadeklarowanych przez rolnika.! Rolnicy, których gospodarstwa rolne znajdują się w bliskiej odległości, będą mieli możliwość wspólnej realizacji obowiązku utrzymywania obszarów proekologicznych.! W Polsce obowiązywać będzie szeroka lista obszarów proekologicznych, tj. lista obejmująca większość obszarów przewidzianych w prawie unijnym. Z listy tej wyłączone zostaną jedynie tarasy, tradycyjne ściany kamienne oraz tzw. systemy rolno leśne. Lista obszarów proekologicznych obejmuje: Grunty ugorowane Elementy krajobrazu Strefy buforowe Pasy kwalifikujących się hektarów wzdłuż granic lasu Zagajniki o krótkiej rotacji Obszary zalesione Międzyplony i pokrywa zielona Uprawy wiążące azot. Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (elementy krajobrazu) Do obszarów proekologicznych stanowiących elementy krajobrazu zaliczane będą: elementy krajobrazu chronione w ramach norm DKR: drzewa będące pomnikami przyrody oczka wodne o łącznej powierzchni nie większej niż 100m² rowy, których szerokość nie przekracza 2 m żywopłoty i pasy zadrzewione o maksymalnej szerokości do 10 m; drzewa wolnostojące o średnicy korony minimum 4 metry; zadrzewienia liniowe obejmujące drzewa o średnicy korony minimum 4 metry, przy czym odległość między koronami drzew nie powinna przekraczać 5 m; zadrzewienia grupowe o maksymalnej powierzchni do 0,3 ha, których korony drzew zachodzą na siebie; 21

22 oczka wodne o maksymalnej powierzchni 0,1 ha, z wyłączeniem zbiorników z betonu lub tworzywa sztucznego wraz z możliwością wliczenia do powierzchni oczka strefy z roślinnością nadbrzeżną wzdłuż wody o szerokości do 10 m; rowy o maksymalnej szerokości 6 m, z wyłączeniem kanałów wykonanych z betonu; miedze śródpolne o szerokości od 1 m do 20 m, na których nie jest prowadzona produkcja rolna. Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (międzyplony i pokrywa zielona) Za obszary proekologiczne uznawane będą międzyplony lub pokrywa zielona, rozumiane jako wsiewki trawy w uprawę główną lub mieszanki gatunków uprawnych wysiewane w terminie: do dnia 15 sierpnia danego roku, w przypadku międzyplonów ścierniskowych, do dnia 1 października danego roku, w przypadku międzyplonów ozimych. Ponadto, obowiązywał będzie obowiązek utrzymania na gruncie: międzyplonów ścierniskowych: do dnia 15 września danego roku, międzyplonów ozimych: do dnia 15 lutego kolejnego roku. Do obszarów tych nie będą zaliczane rośliny ozime oraz międzyplony określone jako praktyki równoważne do praktyki dywersyfikacji upraw (w ramach programu rolnośrodowiskowego lub rolnośrodowiskowo- klimatycznego). Za międzyplony/pokrywę zieloną w ramach obszaru proekologicznego uznawane będą mieszanki utworzone z co najmniej 2 gatunków roślin z poniższych grup roślin uprawnych: zboża oleiste pastewne miododajne bobowate drobnonasienne bobowate grubonasienne Mieszanki złożone z samych gatunków zbóż nie będą uznawane jako obszar proekologiczny. Z kolei udział głównego składnika w mieszance nie będzie mógł przekraczać 80% (liczony na powierzchni gruntu albo w mieszance siewnej). Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (obszary zalesione) Jako obszar proekologiczny uznawane będą obszary zalesione po 2008 r. w ramach Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich. 22

23 Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (pasy wzdłuż granic lasu) Do obszarów proekologicznych zaliczane będą pasy gruntów (kwalifikujących się hektarów) wzdłuż obrzeży lasów o szerokości od 1 m do 10 m. Rolnik będzie miał wybór dotyczący prowadzenia produkcji rolnej na tych obszarach w przypadku, jeżeli: produkcja nie będzie prowadzona dopuszcza się wypas i koszenie na paszę, pod warunkiem, że pasy te można odróżnić od przyległych użytków rolnych; produkcja będzie prowadzona obowiązkowe stosowanie współczynnika 0,3. Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (strefy buforowe) Do obszarów proekologicznych zaliczane będą strefy buforowe obejmujące: strefy buforowe na trwałych użytkach zielonych, pod warunkiem, że różnią się one od przylegającej kwalifikującej się powierzchni użytków rolnych, o szerokości ustanowionej w ramach norm dobrej kultury rolnej (5 m, 10 m, 20 m); inne strefy buforowe o szerokości nie mniejszej niż 1 m, usytuowane na lub przylegające do gruntu ornego, w taki sposób, że ich dłuższe krawędzie są równoległe do krawędzi cieku wodnego. Strefy buforowe mogą obejmować również pasy z nadbrzeżną roślinnością występujące wzdłuż cieku wodnego o szerokości do 10 m. Na strefach buforowych nie może być prowadzona produkcja rolna, niemniej jednak wypas i koszenie na strefach buforowych jest możliwe, pod warunkiem, że strefę będzie można odróżnić od przyległych użytków rolnych. Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (grunty ugorowane) Grunty ugorowane w ramach obowiązkowej praktyki utrzymywania obszarów proekologicznych to grunty, na których nie jest prowadzona produkcja rolna. Dodatkowo, grunty te muszą od 5 lat pozostawać gruntami ornymi. W okresie od 1 stycznia do 31 lipca grunt powinien być ugorowany (po upływie tego terminu będzie możliwe rozpoczęcie produkcji rolnej). Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (uprawy wiążące azot) Następujące uprawy wiążące azot będą uznawane za obszary proekologiczne: bób (Vicia faba major L.); bobik (Vicia faba minor L.); 23

24 ciecierzyca (Cicer); fasola zwykła (Phaseolus vulgaris L.); fasola wielokwiatowa (Phaseolus coccineus L.); groch siewny (Pisum sativum L. (partim)); groch siewny cukrowy (Pisum sativum L. (partim)); soczewica jadalna (Lens culinaris Medik.); soja zwyczajna (Glycine max (L.) Merrill); łubin biały (Lupinus albus L.); łubin wąskolistny (Lupinus angustifolius L.); łubin żółty (Lupinus luteus L.); peluszka (Pisum arvense L.); seradela uprawna (Ornithopus sativus Brot.); wyka siewna (Vicia sativa L.); koniczyna czerwona (Trifolium pratense L.); koniczyna biała (Trifolium repens L.); koniczyna białoróżowa (Trifolium hybridum L.); koniczyna perska (Trifolium resupinatum L.); koniczyna krwistoczerwona (Trifolium incarnatum L.); komonica zwyczajna (Lotus corniculatus L.); esparceta siewna (Onobrychis vicifolia Scop.); lucerna siewna (Medicago sativa L.); lucerna mieszańcowa (Medicago x varia T. Martyn); lucerna chmielowa (Medicago lupulina L.); lędźwian (Lathyrus L.); wyka kosmata (Vicia sativa L.); nostrzyk (Melilotus (L.) Mill.). Nie planuje się wprowadzenia dodatkowych ograniczeń w zakresie upraw wiążących azot, w szczególności w odniesieniu do metod produkcji. Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (wspólna realizacja)! Rolnicy, których gospodarstwa rolne znajdują się w bliskiej odległości, będą mieli możliwość wspólnej realizacji obowiązku utrzymywania obszarów proekologicznych.! Każdy rolnik uczestniczący we wspólnej realizacji będzie musiał zapewnić, że przynajmniej 50 % obszaru objętego obowiązkową praktyką będzie położone na terenie jego gospodarstwa rolnego.! Liczba rolników uczestniczących w takiej wspólnej realizacji nie będzie mogła przekroczyć dziesięciu. 24

25 ! Tym samym, dla rolników, którym do spełnienia obowiązkowego progu realizacji obszarów proekologicznych zabraknie obszarów w ramach gospodarstwa, będzie istniała możliwość umownego współdzielenia z innymi rolnikami obszaru objętego obowiązkową praktyką.! Z rozwiązania tego będą mogli korzystać rolnicy, których 80% gospodarstwa znajduje się w promieniu maksymalnie 15 km.! Rolnicy uczestniczący we wspólnej realizacji będą zobowiązani zawrzeć pisemną umowę, która zawierać będzie szczegóły dotyczące wewnętrznych ustaleń w sprawie rekompensaty finansowej i w odniesieniu do ewentualnych późniejszych kar administracyjnych.! Ponadto, każdy z rolników uczestniczących we wspólnej realizacji praktyki obszaru proekologicznego, do wniosku o płatności bezpośrednie zobowiązany będzie dołączyć deklarację, której wzór zostanie opracowany i udostępniony przez ARiMR. Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (współczynniki konwersji i ważenia) ELEMENT Współczynnik przekształcenia (m/drzewo na m 2 ) Współczynnik ważenia Obszar EFA (po zastosowaniu obu współczynników) Grunt ugorowany (1 m 2 ) - 1 1,0 m 2 Element krajobrazu ü Żywopłoty/ pasy porośnięte lasem ( ,0 m 2 m) ü Zadrzewienie pojedyncze (1 drzewo) 20 1,5 30,0 m 2 ü Zadrzewienia liniowe (1 m) ,0 m 2 ü Zadrzewienia grupowe/zadrzewienia - 1,5 1,5 m 2 śródpolne (1 m 2 ) ü Oczka wodne (1 m 2 ) - 1,5 1,5 m 2 ü Rowy (1 m) 3 2 6,0 m 2 ü Miedze śródpolne o szerokości od 1 6 1,5 9 m 2 m do 20 m, na których nie jest prowadzona produkcja rolna (1 m) Strefy buforowe (1 m) 6 1,5 9,0 m 2 Pasy kwalifikujących się hektarów na obrzeżach lasu (1 m) ü z produkcją 6 0,3 1,8 m 2 ü bez produkcji 6 1,5 9,0 m 2 Obszary z zagajnikami o krótkiej rotacji - 0,3 0,3 m 2 (1 m 2 ) Obszary zalesione w ramach PROW (1-1 1,0 m 2 m 2 ) Obszary z międzyplonami lub okrywą - 0,3 0,3 m 2 zieloną (1 m 2 ) Obszary objęte uprawami wiążącymi azot (1 m 2 ) - 0,7 0,7 m 2 25

26 Płatność na zazielenienie obszary proekologiczne (zagajniki o krótkiej rotacji) Za obszary proekologiczne będą również uznane zagajniki o krótkiej rotacji, z zastrzeżeniem następujących zasad: obowiązywał będzie zakaz stosowania środków ochrony roślin na tych obszarach; możliwość stosowania nawożenia mineralnego będzie ograniczona, tj.: w pierwszym roku funkcjonowania plantacji dawki nawozów mineralnych nie powinny przekraczać 20 kg/ha N, 20 kg/ha P 2 O 5 i 40 kg/ha K 2 O; w roku następującym po zbiorze roślin dawki nawozów mineralnych nie powinny przekraczać 80kg/ha N, 30 kg/ha P 2 O 5 i 80 kg/ha K 2 O; gatunkami drzew, których uprawa w formie zagajnika o krótkiej rotacji będzie uznawana za obszar proekologiczny będą: gatunki z rodzaju wierzba (Salix sp.), z wyjątkiem wierzby wykorzystywanej do wyplatania; gatunki z rodzaju brzoza (Betula sp.). topola czarna (Populus nigra) i jej krzyżówki. 26