Klimat polityka -praktyka

Transkrypt

1 Klimat polityka -praktyka

2 CZAS UCIEKA! MUSIMY ZACZĄĆ DZIAŁAĆ ŻEBY OCALIĆ NASZ KLIMAT ALE DLACZEGO? CO SIĘ STAŁO Z NASZYM KLIMATEM? JAK GO MOŻEMY OCALIĆ I PRZED KIM? Źródło: WMO

3 najcieplejsza dekada od 1881 r. Źródło: WMO

4 Odchylenie od normy z lat średniej temperatury lata (czerwiec-sierpień) w Puławach w latach jest cieplej!!!!!! Źródło: Kozyra i inni 2010, uzupełniono w 2011

5 Klimatyczny bilans wodny w Polsce (od maja do czerwca) w latach , obliczony na podstawie 33 stacji synoptycznych IMGW bardziej sucho!!!! Oś pionowa przecina oś poziomą w wartości średniej dla wielolecia , która wynosi -65 mm. Źródło: Kozyra i inni 2010, uzupełniono w 2011

6 Rzeczywisty przebieg wartości całkowitej produkcji roślinnej w Polsce na tle funkcji produkcji w miliardach złotych (mld. PLN) wzrasta zmienność plonowania Ceny stałe, odpowiadające średniej z lat Źródło: Górski T., Kozyra J., Doroszewski A., Field crop losses in Poland due to extreme weather conditions - case studiem. W: Liszewski (red.) The Influence of Extreme Phenomena on the Natural Environment and Human Living Conditions, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, uzupełniono w 2011 na potrzeby SPA

7 Zmiana poziomu plonowania roślin w województwie podlaskim (%) prognozowana na lata 2030, 2050, 2080 w stosunku do warunków aktualnych Źródło: Sadowski M., Wyszyński Z., Górski T., Liszewska M., Olecka A., Łoboda T., Pietkiewicz S.: Adaptacja produkcji rolnej w województwie podlaskim do oczekiwanych zmian klimatu. IOŚ, 2009, Warszawa. Warsztaty IUNG-PIB, Klimat-polityka-praktyka

8 Rekomendowane przez KE cele WPR po 2013 roku Utrzymanie potencjału UE w zakresie produkcji żywności >Wg FAO popyt na żywność zwiększy się o 70% do 2050 roku >Wg KE europejskie zdolności w zakresie zapewnieni bezpieczeństwa żywnościowego nie można brać za pewnik ( ), z powodu miedzy innymi zmiany klimatu i niestabilności rynków. Wsparcie zrównoważonego gospodarowania zasobami naturalnymi >wsparcie produkcji zróżnicowanej żywności, wysokiej jakości produkowanej w sposób zrównoważony zgodnie z wymogami w zakresie ochrony środowiska. Utrzymanie miejsc pracy >Eksport produktów rolno-spożywczych stanowi 6,8 % całkowitego eksportu UE. > Przemysł spożywczy odpowiada za 13,5 % całkowitego zatrudnienia i 12,2 % wartości dodanej brutto europejskiego przemysłu wytwórczego. Źródło: KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO- SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW WPR do 2020 r.: sprostać wyzwaniom przyszłości związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami terytorialnymi, Bruksela, dnia KOM(2010) 672

9 Rekomendowane przez KE cele WPR po 2013 roku Ważne jest, aby dalej uwalniać potencjał sektora rolnego do pozytywnego oddziaływania na środowisko, w tym łagodzenia zmiany klimatu oraz dostosowania się do niej przez zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych, przez środki mające na celu: poprawę wydajności energetycznej, produkcję biomasy, energii ze źródeł odnawialnych, pochłanianie dwutlenku węgla, ochronę węgla w glebie, oparte na innowacjach. Źródło: KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO- SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW WPR do 2020 r.: sprostać wyzwaniom przyszłości związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami terytorialnymi, Bruksela, dnia KOM(2010) 672

10 Wspólna Polityka Rolna w Polsce - podział środków PROW Dopłaty bezpośrednie Regulacje rynku 6,48% inne 86% UR benficjentów PROW 51,41% Dopłaty bezpośrednie 40,65% Warsztaty IUNG-PIB, Klimat-polityka-praktyka

11 Diagram pojęciowy dotyczący wrażliwości na zmiany klimatu i adaptacji Źródło: KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO- SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW WPR do 2020 r.: sprostać wyzwaniom przyszłości związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami terytorialnymi, Bruksela, dnia KOM(2010) 672

12 Czynniki wyjaśniające stabilność produkcji w gospodarstwach w Europie - wpływ dodatni 1. Ochrona roślin 5. Temperatura 2. Nawożenie 6. Opady atmosferyczne 3. Wielkość ekonomiczna 7. Nawadniane 4. Uwarunkowanie socio-ekonomiczne Plony Dochód netto /ha Dochód netto / 1 zatrud Reidsma i in. 2010

13 Czynniki decydujące o stabilności gospodarstw w Europie wpływ ujemny 1. Rolnictwo ekologiczne 2. Temperatura ^2 3. Uprawy wieloletnie 5. Użytki zielone 6. Opady atmosferyczne ^2 7. Szerokość geograficzna 4. Obszary o Niekorzystnych Warunkach Plony Dochód netto /ha Dochód netto / 1 zatrud. Reidsma i in

14 Argumenty klimatyczne za PB w WPR po 2013 roku Mitygacja Wymogi wzajemnej zgodności - wymuszają racjonalne gospodarowanie zasobami glebowymi, ochronę wód, przez co sterują rolnictwem w kierunku zrównoważonego gospodarowania zasobami środowiska i środkami produkcji. Adaptacja PB decydują o poziomie zabezpieczenia dochodów gospodarstwa, niezależnych od warunków pogodowych i mogą być skutecznym instrumentem utrzymywania ciągłości produkcji np. po suszy lub innych niekorzystnych zjawisk pogodowych.

15 Dopłaty bezpośrednie GAEC, Minimalne normy Zboża nie powinny być uprawiane dłużej niż 3 lata na tym samym polu Odpowiednie składowanie i gospodarka nawozowa na polu Utrzymanie TUZ Zakaz palenia ściernisk

16 Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne (221/223) Źródło: Ocena średniookresowa PROW Małopolskie Kujawsko - pomorskie Podkarpackie Pomorskie Świętokrzyskie Łódzkie Wielkopolskie Dolnośląskie Śląskie Lubuskie Opolskie Warmińsko - mazurskie Zachodniopomorskie Mazowieckie Lubelskie Podlaskie [tys ha] PROW PROW KPZL sektor niepaństwowy Powierzchnia zalesień zrealizowanych w PROW na tle powierzchni przeznaczonych do zalesień w Krajowym Programie Zwiększania Lesistości

17 Powierzchnia (ha) Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych o niekorzystnych warunkach (211/212) Źródło: Ocena średniookresowa PROW ONW górskie ONW inne niż górskie Powierzchnia (ha) Powierzchnia wspierana w ramach działania 211/212, PROW

18 Realizacja celów klimatycznych poprzez PROW Oś 3. Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Adaptacja Oś 1. Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Mitygacja Oś 2. Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Zwiększa potencjał adaptacyjny Oś 4. LEADER Adaptacja Program rolnośrodowiskowy 7% Zalesiania 0,22% UR ONW 56% Współpraca i wymiana doświadczeń CDR Brwinów,18 listopada 2011

19 Emisje gazów cieplarnianych z rolnictwa ( ) do 2004 po 2004 CO 2 equivalent (Gg eq CO2) Year

20 Z perspektywy Brukseli

21 WNIOSKI 1. PB wzmacniają potencjał adaptacyjny rolnictwa wobec zmian klimatu. 2. Zasady wzajemnej zgodności oraz minimalne normy PB obligują do spełnienia wybranych dobrych praktyk w zakresie ochrony klimatu. 3. PROW jest bardzo dobrym instrumentem wdrażania programów pomagających wzmocnić potencjał adaptacyjny rolnictwa oraz realizować cele klimatyczne polityki państwa w zakresie przechodzenia na model gospodarki niskoemisyjnej.