z dnia 2006 r. Rozdział 1 Przepisy ogólne

Transkrypt

1 Projekt Rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 2006 r. w sprawie zakresu i formy świadectwa energetycznego budynku oraz lokalu mieszkalnego Na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy z dnia...o systemie oceny energetycznej budynków oraz kontroli niektórych urządzeń w zakresie efektywności energetycznej (Dz. U. ) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa : Rozdział 1 Przepisy ogólne 1) sposób sporządzenia oceny energetycznej budynku, w tym metodologię określania zintegrowanej charakterystyki energetycznej, oraz sposób określania klasy energetycznej, 2) sposób sporządzenia oceny energetycznej lokalu mieszkalnego, w tym metodologię określania zintegrowanej charakterystyki energetycznej, oraz sposób określania klasy energetycznej, 3) szczegółowy zakres i formę świadectwa energetycznego dla budynku, 4) szczegółowy zakres i formę świadectwa energetycznego dla lokalu mieszkalnego. 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o: 1) ustawie - należy przez to rozumieć ustawę z dnia...o systemie oceny energetycznej budynków oraz kontroli niektórych urządzeń w zakresie efektywności energetycznej, 2) przepisach techniczno-budowlanych należy przez to rozumieć Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z 2003 r. Nr 33, poz. 270 oraz z 2004 r. Nr 109, poz. 1156), 3) budynku referencyjnym należy przez to rozumieć budynek, o którym mowa w art. 4 pkt 8 ustawy, 4) lokalu mieszkalnym referencyjnym należy przez to rozumieć lokal mieszkalny, który ma współczynnik kształtu i wymiary takie jak lokal oceniany i w którym spełnione są minimalne wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych,

2 5) pomieszczeniach o regulowanej temperaturze powietrza należy przez to rozumieć pomieszczenia ogrzewane lub klimatyzowane. 6) zużyciu energii w budynku lub lokalu mieszkalnym należy przez to rozumieć ilość energii ( kwh) dostarczanej dla celów ogrzewania i wentylacji, przygotowania ciepłej wody i klimatyzacji, a w przypadku budynków użyteczności publicznej także oświetlenia. 7) celach użytkowania energii w budynku należy przez to rozumieć ogrzewanie i wentylację, przygotowanie cieplej wody, klimatyzację, oświetlenie, 8) o oznaczeniach (indeksach dolnych) wskaźników odnoszących się do poszczególnych celów użytkowania energii należy rozumieć : g wielkość dotycząca ogrzewania i wentylacji, w wielkość dotycząca przygotowania ciepłej wody, k wielkość dotycząca klimatyzacji, s - wielkość dotycząca oświetlenia, 9) zintegrowanym wskaźniku charakterystyki energetycznej budynku EP należy przez to rozumieć wskaźnik, o którym mowa w art. 6 ust.4 obliczony wg metodyki podanej w części 2 załącznika nr 1. 10) klasie energetycznej budynku lub lokalu mieszkalnego należy przez to rozumieć klasę, o której mowa w art. 4 pkt 9 ustawy. Rozdział 2 Forma świadectwa energetycznego budynku i świadectwa energetycznego lokalu mieszkalnego 3.1. Świadectwo energetyczne budynku i świadectwo energetyczne lokalu mieszkalnego opracowuje się w języku polskim, stosując oznaczenia graficzne i literowe określone w Polskich Normach dotyczących budownictwa oraz instalacji grzewczych, wentylacyjnych i oświetlenia w budynkach. 2. Wszystkie strony (arkusze świadectwa oraz ewentualne załączniki oznacza się kolejną numeracją. 3.1 Świadectwo energetyczne budynku oprawia się w okładkę formatu A-4, w sposób uniemożliwiający jego zdekompletowanie Świadectwo energetyczne lokalu mieszkalnego zawarte jest na dwóch stronach arkusza formatu A4. 4. Świadectwo energetyczne wykonuje się także w wersji elektronicznej w celu umieszczenia go w rejestrze wydanych świadectw energetycznych prowadzonym na podstawie Ustawy przez Sekretariat ds. oceny energetycznej budynków. 2

3 Rozdział 3 Szczegółowy zakres świadectwa energetycznego budynku 4. Świadectwo energetyczne budynku składa się z następujących części: 1) Strony tytułowej świadectwa zawierającej: a) numer świadectwa w rejestrze, b) typ budynku, c) adres budynku i nazwę lub nazwisko właściciela, d) zintegrowaną charakterystykę energetyczna budynku, e) klasę energetyczną, f) datę wydania i datę ważności, g) imię i nazwisko oraz nr licencji audytora energetycznego. 2) Charakterystyki techniczno-uzytkowej budynku zawierającej: a) przeznaczenie budynku i rok oddania do użytkowania, b) liczbę kondygnacji, kubaturę ogółem i kubaturę części zawierającej pomieszczenia o regulowanej temperaturze powietrza, powierzchnię pomieszczeń o regulowanej temperaturze, c) rodzaj konstrukcji, d) rodzaj systemu ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody, klimatyzacji, a w przypadku budynków użyteczności publicznej także oświetlenia. 3) Charakterystyki energetycznej budynku zawierającej dane ilościowe i porównawcze określone w sposób opisany w części 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia dotyczące : a) zapotrzebowania na energię do ogrzewania i wentylacji budynku, b) zapotrzebowania na energię do przygotowania ciepłej wody użytkowej, c) zapotrzebowania na energię przez system klimatyzacji budynku, d) zapotrzebowania na energię elektryczną dla celów oświetlenia.(tylko dla budynków użyteczności publicznej). 4) Obliczenia zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej budynku wykonanego w sposób opisany w części 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia oraz określenia klasy energetycznej budynku według zasad podanych w części 3 załącznika nr 1 do rozporządzenia. 5) Uwag w sprawie możliwości zmniejszenia zużycia energii w budynku a) Przez zmiany w eksploatacji budynku, b) Przez ewentualną termomodernizację czyli przebudowę budynku lub jego wyposażenia technicznego. 6) Informacje o podstawach prawnych świadectwa oraz o korzystaniu ze świadectwa. 5. Wzór formularza świadectwa energetycznego budynku stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia. 3

4 Rozdział 4 Szczegółowy zakres świadectwa energetycznego lokalu mieszkalnego 6. Świadectwo energetyczne lokalu mieszkalnego składa się z następujących części: 1. Strony tytułowej świadectwa zawierającej: a) numer świadectwa w rejestrze, b) typ budynku, c) adres budynku i nazwę lub nazwisko właściciela budynku, d) nr lokalu i nazwisko właściciela, e) zintegrowaną charakterystykę energetyczną lokalu mieszkalnego, f) klasę energetyczną lokalu mieszkalnego, g) datę wydania i datę ważności, h) imię i nazwisko oraz nr licencji audytora energetycznego, i) Informacje dla użytkowników świadectwa. 2.Charakterystyki techniczno-użytkowej budynku i lokalu mieszkalnego zawierającej: a) rok oddania budynku do użytkowania, b) położenie mieszkania ( kondygnacja), c) rodzaj systemu ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody, 3. Charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego zawierającej dane ilościowe i porównawcze określone w sposób opisany w części 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia dotyczące: a) zapotrzebowania na energię do ogrzewania i wentylacji lokalu, b) zapotrzebowania na energię do przygotowania ciepłej wody użytkowej zużywanej w lokalu. 4. Obliczenia zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego wykonanego w sposób opisany w części 2 załącznika nr 2 do rozporządzenia oraz określenia klasy energetycznej budynku według zasad podanych w części 3 załącznika nr 1 do rozporządzenia. 7. Wzór formularza świadectwa energetycznego lokalu mieszkalnego stanowi załącznik nr 4 do rozporządzenia. 4

5 Rozdział 5 Metody obliczeń i określenia charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego 8. Sposób określania danych ilościowych i porównawczych charakterystyki energetycznej budynku, sposób wykonywania zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej budynku oraz zasady określania klasy energetycznej budynku zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia. 9. Sposób określania danych ilościowych i porównawczych charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego, sposób wykonywania zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego oraz zasady określania klasy energetycznej lokalu mieszkalnego zawiera załącznik nr 2 do rozporządzenia. 10. Metodę określania współczynników sprawności systemu grzewczego oraz współczynników korekcyjnych do wyznaczenia zapotrzebowania na ciepło na cele wentylacji należy przyjmować wg załącznika do rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego (Dz.U. nr 12 z 2002 r. poz. 114) 11. Szczegółową metodę obliczeń, przykłady obliczeń i wykaz programów obliczeniowych dopuszczonych do wykonywania obliczeń, a także wyjaśnienia dotyczące wykonywania obliczeń i wydawania świadectw publikuje Sekretariat ds. oceny energetycznej budynków. 5

6 Załącznik nr 1 do rozporządzenia Część 1 Sposób określania danych ilościowych i porównawczych charakterystyki energetycznej budynku. 1. Określenie danych dotyczących zapotrzebowania na energię do ogrzewania i wentylacji budynku obejmuje: a) Obliczenie sezonowego zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i wentylacji budynku w stanie istniejącym Eg (kwh/a). Obliczenie wykonuje się w oparciu o Polską Normę obliczania sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynkow mieszkalnych i zamieszkania zbiorowego, dla normatywnych warunków użytkowania i standardowego sezonu grzewczego, z uwzględnieniem sprawności użytkowanego źródła ciepła i systemu grzewczego, bez przerw ograniczających ogrzewanie. b) Obliczenie wskaźnika jednostkowego zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i wentylacji Eg 1 obliczanego jako Eg 1 = E g /A c [ (kwh/m 2 )/a ] (1) gdzie A c jest wielkością powierzchni (w m 2 ) pomieszczeń o regulowanej temperaturze w budynku. c) Obliczenie sezonowego zapotrzebowania energii i wskaźnika jednostkowego zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i wentylacji dla budynku referencyjnego E gr (kwh/a) i E g1r [ (kwh/m 2 )/a ] W obliczeniu tym należy zastosować sprawności systemu ogrzewania wg tabeli 1 i tabeli 2. Tabela 1 Sprawność źródeł ciepła w budynku referencyjnym Sprawność wytwarzania ciepła Rodzaj źródła ciepła η w dla budynku referencyjnego Kotły na paliwo gazowe lub płynne z palnikami atmosferycznymi i 0,86 regulacją włącz/wyłącz Kotły na paliwo gazowe lub płynne z palnikami wentylatorowymi i 0,88 ciągłą regulacją procesu spalania Kotły gazowe kondensacyjne 0,95 (0,92)* Kotły węglowe 0,75 Kotły na biomasę (słoma) wrzutowe z obsługą ręczną o mocy do 100 0,63 kw Kotły na biomasę (drewno polana, brykiety drewniane, pelety, 0,72 zrębki drewniane)wrzutowe z obsługą ręczną o mocy do 100 kw Kotły na biomasę (słoma) wrzutowe z obsługą ręczną o mocy 0,70 powyżej 100 kw Kotły na biomasę (słoma) automatyczne o mocy powyżej 100 kw 0,75 do 600kW Kotły na biomasę (drewno polana, brykiety drewniane, pelety, 0,85 zrębki drewniane)automatyczne o mocy powyżej 100 kw do 600 kw Kotły na paliwo stałe (węgiel) z paleniskiem retortowym 0,85 Kotły na paliwo stałe (słoma, drewno, pelety)automatyczne z 0,85 mechanicznym podawaniem paliwa o mocy powyżej 500 kw Ogrzewanie elektryczne bezpośrednie (przepływowe) 1,0 Ogrzewanie elektryczne akumulacyjne (pojemnościowe) 0,93 * wartość w nawiasie odnosi się do źródła ciepła w systemie przygotowania ciepłej wody 6

7 Tabela 2 Sprawności instalacji grzewczej w budynku referencyjnym Rodzaj sprawności instalacji grzewczej Sprawności instalacji grzewczej η dla budynku referencyjnego Sprawność przesyłania ciepła 0,95 Sprawność regulacji systemu grzewczego 0,97 Sprawność wykorzystania ciepła 0,95 d) Obliczenie wskaźnika charakterystyki zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i wentylacji obliczanego jako N g = w * E g1 /E g1r ( 2) Wartości współczynników w należy przyjmować zależności od rodzaju nośnika energii wg tablicy 3. Tablica 3. Współczynniki dla nośników energii Lp Nośnik energii Współczynnik wagi (w) 1 Energia elektryczna 2,5 2 Biomasa 0,5 3 Energia słoneczna i geotermalna 0 4 Inne nośniki 1 W przypadku wykorzystywania nośników o różnych wartościach współczynnika w należy wyliczyć średnioważony współczynnik nośnika energii wg wzoru : w = Σ (n i * w i ) (3) gdzie : n i są to wyrażone ułamkiem dziesiętnym udziały poszczególnych nośników energii w całkowitym zużyciu energii w budynku, w i - są to wartości współczynników dla poszczególnych nośników energii wg tablicy3. 2. Określenie danych dotyczących zapotrzebowania na energię dla podgrzania cieplej wody użytkowej obejmuje: a) Obliczenie energii potrzebnej do przygotowania 1m 3 ciepłej wody w systemie występującym w rozpatrywanym budynku E w1 wg wzoru : cw ρ ( tc t z ). kt Ew1 = [kj/m 3 ], ( 4 ) η η k p gdzie: c w ciepło właściwe wody, [kj/kg C] przyjmowana jako 4,2 kj/kg C, ρ - gęstość wody, [kg/m 3 ], t c temperatura wody w podgrzewaczu, [ C], t z temperatura wody zimnej, [ C] przyjmowana jako 10 o C, k t - jest współczynnikiem korekcyjnym uwzględniającym temperaturę wody w podgrzewaczu różną od 60 o C przyjmowanym z tablicy 4. η k sprawność źródła ciepła wykorzystywanego do przygotowania ciepłej wody, η p sprawność układu przewodów do przesyłu ciepłej wody, wg tabl. 5. 7

8 Tablica 4. Współczynniki korekcyjne k t Temperatura wody w podgrzewaczu 0 C Współczynnik korekcyjny k t ,4 50 2,2 45 4,4 Uwaga: dla pośrednich wartości temperatury wartości k t należy interpolować liniowo. Tablica 5. Sprawności przesyłu wody ciepłej. Sprawność przesyłu Rodzaje instalacji ciepłej wody wody ciepłej η p [-] 1. Miejscowe przygotowanie wody ciepłej, instalacje c.w. bez obiegów cyrkulacyjnych Miejscowe przygotowanie ciepłej wody bezpośrednio przy punktach 1,0 poboru wody ciepłej Miejscowe przygotowanie ciepłej wody dla grupy punktów poboru wody 0,8 ciepłej w jednym pomieszczeniu sanitarnym, bez obiegu cyrkulacyjnego Mieszkaniowe węzły cieplne 0,85 2. Centralne przygotowanie wody ciepłej, instalacja c.w. bez obiegów cyrkulacyjnych 1) Instalacje c.w. bez obiegu cyrkulacyjnego 0,6 3. Centralne przygotowanie ciepłej wody, instalacje z obiegami cyrkulacyjnymi, piony instalacyjne nie izolowane, przewody rozprowadzające izolowane Instalacje małe, do 30 punktów poboru c.w. 0,6 Instalacje średnie, punktów poboru c.w. 0,5 Instalacje duże, powyżej 100 punktów poboru c.w. 0,4 4. Centralne przygotowanie ciepłej wody, instalacje z obiegami cyrkulacyjnymi, piony instalacyjne i przewody rozprowadzające izolowane 2) Instalacje małe, do 30 punktów poboru c.w. 0,7 Instalacje średnie, punktów poboru c.w. 0,6 Instalacje duże, powyżej 100 punktów poboru c.w. 0,5 5. Centralne przygotowanie ciepłej wody, instalacje z obiegami cyrkulacyjnymi z ograniczeniem czasu pracy 3), piony instalacyjne i przewody rozprowadzające izolowane Instalacje małe, do 30 punktów poboru c.w. 0,8 Instalacje średnie, punktów poboru c.w. 0,7 Instalacje duże, powyżej 100 punktów poboru c.w. 0,6 Objaśnienia: 1) Układy instalacji wody ciepłej bez obiegu cyrkulacyjnego dopuszcza się tylko w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych. 2) Przewody izolowane wykonane z rur stalowych lub miedzianych, lub przewody nieizolowane wykonane z rur z tworzyw sztucznych. 3) Ograniczenie czasu pracy pompy cyrkulacyjnej do ciepłej wody w godzinach nocnych lub zastosowanie pomp obiegowych ze sterowaniem za pomocą układów termostatycznych. 8

9 b) Obliczenie energii potrzebnej do przygotowania 1m 3 ciepłej wody w budynku referencyjnym E w1r wg wzoru (4) przyjmując: t c temperatura wody w podgrzewaczu jako 60 C, η k sprawność źródła ciepła wykorzystywanego do przygotowania ciepłej wody, wg tabl. 1, η p sprawność przesyłania ciepłej wody wg tablicy 4, przy czym dla systemów centralnego przygotowania ciepłe wody należy przyjąć sprawność wg punktu 5 tablicy 4. c) Obliczenie wskaźnika charakterystyki zapotrzebowania energii na potrzeby podgrzewania wody jako N w = w * E w1 / E w1r ( 5) gdzie : -w jest współczynnikiem uwzględniającym rodzaj nośnika energii przyjmowanym z tablicy 3, d) Obliczenie sezonowego zapotrzebowania na energię do przygotowania ciepłej wody w badanym budynku wg wg wzoru: E w = E w1 *q cw * k t * 365 * 3,6 [kwh/a ] ( 6 ) gdzie: q cw jednostkowa dobowa ilość wody do podgrzania, [dm 3 /(j.o.) d], wg tabl. 6, (j.o.) jednostka odniesienia, [-]. 365 liczba dni w roku 3,6 współczynnik przeliczenia jednostek dm 3 /m 3 oraz kj/kwh 9

10 Tablica 6. Jednostkowe dobowe ilości ciepłej wody dla różnych typów budynków wyposażonych w różne rodzaje wewnętrznych instalacji ciepłej wody. Rodzaje budynków Jednostka odniesienia Jednostkowa dobowa ilość wody ciepłej q cw o temperaturze 60 o [j.o.] [dm 3 /(j.o.) d] 1. Budynki mieszkalne: 1.1. Budynki jednorodzinne [osoba] Budynki wielorodzinne 1) [osoba] 2) Budynki zamieszkania zbiorowego: 2.1. Hotele [miejsce noclegowe] Budynki użyteczności publicznej: 3.1. Szpitale [łóżko] Szkoły [uczeń] Budynki biurowe [pracownik] 7 Objaśnienia: W przypadku zastosowania w budynkach wielorodzinnych wodomierzy mieszkaniowych do rozliczania opłat za ciepłą wodę, podane wskaźniki jednostkowe ilości ciepłej wody można zmniejszyć o 20%. 1) 2) Obliczeniową liczbę mieszkańców w zależności od rodzaju lokalu mieszkalnego należy przyjmować zgodnie z tabl.7. Tablica 7. Obliczeniowe liczby mieszkańców w budownictwie wielorodzinnym. Rodzaj lokalu mieszkalnego Liczba mieszkańców w jednym lokalu mieszkanie 1-pokojowe 1,0 mieszkanie 2-pokojowe 2,5 mieszkanie 3-pokojowe 3,5 mieszkanie 4-pokojowe 4,0 mieszkanie 5-pokojowe 4,5 mieszkanie 6-pokojowe 5,0 3. Metoda określenia danych dotyczących zapotrzebowania na energię dla potrzeb klimatyzacji zostanie ustalona w terminie późniejszym. Do czasu ustalenia tej metody zapotrzebowanie na energię dla potrzeb klimatyzacji należy pominąć. 10

11 4. Określenie danych dotyczących zapotrzebowania na energię dla potrzeb oświetlenia obejmuje: a) wykonanie w układzie wg tablicy 8 zestawienia zawierającego: - rodzaje pomieszczeń i ich powierzchnię użytkową, - wymagany poziom natężenia oświetlenia, - moc urządzeń oświetleniowych występujących w pomieszczeniach, - moc jednostkową rzeczywistą i zalecaną oraz wartości średnioważone mocy jednostkowej rzeczywistej i zalecanej, - czas użytkowania oświetlenia w ciągu roku, - zużycie energii elektrycznej na oświetlenie w ciągu roku. Lp Tablica 8 - moc urządzeń oświetleniowych i zużycie energii na oświetlenie Rodzaj pomieszczeń Wartość średnioważona Pow. uzytk A N m 2 Wymagany poziom natężenia oświetlenia lux Moc urządzeń oświetlenio wych w pomieszcze - niach P i W Moc jednostkowa (odniesiona do powierzchni pomieszczenia) W/m 2 Rzeczywista P jr Wg zaleceń P jz Czas użytkowania oświetlenia t u h/a Roczne zużycie energii P i x t u kwh/a Ogółem ΣA N = ΣP i = Σ( P i x t u ) = E s1 = E s1r = Dla określenia zalecanej mocy należy przyjmować najwyższe dopuszczalne wartości dla danego rodzaju pomieszczeń z tabeli zawartej w Warunkach Technicznych. W tabeli 8 : E s1 = ΣP i / ΣA N E s1r = [ Σ (P jz x A N )] / ΣA N (7) Dla określenia czasu użytkowania oświetlenia należy korzystać ze wzoru (8) i tablic 9,10i 11. t u = t D *F D *F O + t N * F O [h] (8) gdzie : t u - okres efektywnego stosowania oświetlenia [h], t D - okres uwzględniania oświetlenia dziennego [h] tablica 9 t N okres stosowania tylko oświetlenia elektrycznego [h] tablica 9, F D -czynnik uwzględniający okres wykorzystania światła dziennego w oświetleniu tablica 10, F O - czynnik uwzględniający okres nieobecności użytkowników w budynku tablica

12 Tabela 9. Roczne odniesieniowe czasy użytkowania oświetlenia w budynkach t D, t N Typ budynku Czas użytkowania oświetlenia w ciągu roku [h] t D t N t tot Biura Szkoły Szpitale Tabela 10. Uwzględnienie wpływu światła dziennego w budynkach. Typ budynku Rodzaj regulacji F D Ręczna 1.0 Płynna regulacja bez 0.9 Biura uwzględnienia światła dziennego Płynna regulacja z uwzględnieniem światła dziennego 0.8 Szkoły, szpitale Ręczna Płynna regulacja bez uwzględnienia światła dziennego Płynna regulacja z uwzględnieniem światła dziennego Uwaga Założono, że co najmniej 60 % mocy instalowanej jest sterowane. 0.7 Tabela 11. Uwzględnienie wpływu nieobecności pracowników w miejscu pracy. Typ budynku Rodzaj regulacji F O Biura, szkoły Ręczna 1.0 Automatyczna 0.9 Szpitale Ręczna (częściowo automat.) 0.8 Uwaga Założono, zastosowanie automatycznej regulacji z co najmniej jednym czujnikiem obecności w pomieszczeniu a w dużych pomieszczeniach, co najmniej jeden czujnik obecności na 30 m 2. b) Obliczenie wskaźnika charakterystyki zapotrzebowania energii na potrzeby oświetlenia : N s = w *E s1 / E s1r ( 9) Gdzie : -w jest współczynnikiem uwzględniającym rodzaj nośnika energii przyjmowanym z tablicy 3, - E S1 i E S1r wg wzoru (7) c) Obliczenie rocznego zużycia energii na potrzeby oświetlenia w budynku ocenianym : Es = [Σ (P i x t u )] / n*a N [kwh/a] (10) Gdzie n= 1 kwh/(m 2 *a) gdy jest oświetlenie awaryjne oraz n= 6 kwh/(m 2 *a) gdy jest oświetlenie zapasowe. 12

13 Część 2 Sposób wykonywania zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej budynku Określenie zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynku dokonuje się jako obliczenie wskaźnika EP wg wzoru ( 11) na podstawie obliczonych w części 2 wartości wskaźników charakterystyki energetycznej N1, N2, N3, N4 oraz współczynników udziału ilości energii w danej dziedzinie do całkowitego zużycia energii fg, fw, fk, fs : EP = N g * f g + N w * f w + N k * f k + N s * f s ( 11 ) gdzie wartości współczynników fg, fw, fk, fs należy obliczać ; f g = E g / E f w =E w / E f k = E k / E f s = E s / E E = E g + E w + E k + E s (12) 13

14 Załącznik nr 2 do rozporządzenia Część 1 Sposób określania danych ilościowych charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego. 1. Określenie danych dotyczących zapotrzebowania na energię do ogrzewania i wentylacji lokalu mieszkalnego dokonuje się w sposób podany dla budynku w załączniku 1 przyjmując : a) jako sprawności źródła ciepła lokalu mieszkalnego odpowiednio : sprawność indywidualnego źródła ciepła i systemu grzewczego w lokalu lub sprawność źródła ciepła i systemu grzewczego budynku, b) zyski ciepła od ludzi dla liczby mieszkańców określonej wg tablicy 6 załącznika nr 1 część Określenie danych dotyczących zapotrzebowania na energię do podgrzania cieplej wody użytkowej dokonuje się w sposób podany dla budynku w załączniku 1 przyjmując : a) temperaturę wody w podgrzewaczu w lokalu mieszkalnym odpowiednio : jako temperaturę w miejscowym lub centralnym systemie przygotowania ciepłej wody, b) sprawności źródła przygotowania ciepłej wody i układu przewodów do przesyłu ciepłej wody w lokalu mieszkalnym odpowiednio: jako sprawności w miejscowym lub centralnym systemie przygotowania ciepłej wody, c) liczbę osób w lokalu wg tablicy 6 załącznika nr 1 część 1, d) dane porównawcze dla zaopatrzenie w ciepłą wodę w lokalu referencyjnym jak dla systemu centralnego przygotowania ciepłej wody ze sprawnością wg punktu 5 tablicy 3 Część 2 Sposób wykonywania zintegrowanej oceny charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego Określenie zintegrowanej charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego dokonuje się jako obliczenie wskaźnika EP wg wzoru ( 13 ) na podstawie obliczonych w części 2 wartości wskaźników charakterystyki energetycznej N1 i N2, oraz współczynników udziału ilości energii dla danego celu do całkowitego zużycia energii fg i fw : EP = N g * f g + N w * f w ( 13 ) gdzie wartości współczynników fg, fw, należy obliczać ; f g = E g / E f w = E w / E E = E g + E w (14) 14

15 Wzór świadectwa energetycznego budynku.. Strona tytułowa. Załącznik nr 3 do rozporządzenia ŚWIADECTWO ENERGETYCZNE BUDYNKU Nr... Rodzaj budynku : Adres: Kod pocztowy: Nazwisko/nazwa właściciela: Wartość zintegrowanego wskaźnika charakterystyki energetycznej : * EP = * KLASA ENERGETYCZNA BUDYNKU : A EP =< 0, B 0,25 < EP =< 0, C 0,50<EP =< 0, D 0,75<EP =< 1, E 1,0<EP =< 1, F 1,25<EP =< 1, G EP > 1, Imię i nazwisko oraz adres audytora Nr licencji :... Podpis Audytora... Data wystawienia... Data ważności świadectwa:... 15

16 Wzór świadectwa energetycznego budynku. Strona CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNO-UŻYTKOWA BUDYNKU Przeznaczenie budynku: Rok oddania do użytkowania: Liczba użytkowników: Rodzaj konstrukcji budynku Rodzaj danych Kubatura części budynku o regulowanej temperaturze powietrza Vc [m 3 ] Powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza A C [m 2 ] Współczynniki przenikania ciepła U [W/(m 2 *K] ścian zewnętrznych okien stropodachu, dachu lub stropu pod nieogrzewanym poddaszem stropu nad nieogrzewana piwnicą Wartość System ogrzewania i jego sprawność: System wentylacji: System przygotowania ciepłej wody i jego sprawność: System klimatyzacji: Rodzaj oświetlenia : Zdjęcie budynku lub szkic rzutu i przekroju pionowego budynku 16

17 Wzór świadectwa energetycznego budynku. Strona CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU Omówienie danych charakterystyki energetycznej Wskaźniki charakterystyki energetycznej Nazwa i jednostka Wartość dla budynku Charakterystyka użytkowania energii na poszczególne cele: Ogrzewanie i Przygotowanie Klimatyzacja i Oświetlenie wentylacja ciepłej wody chłodzenie Sezonowe Zużycie energii na Moc jednostkowa zapotrzebowanie podgrzanie 1m 3 energii kwh/a wody kwh/m 3 (1) Eg1= (2) Ew1= (3) Ek1= (4) Es1= W/m 2 Wartość referencyjna (5) Eg1r= (6) Ew1r= (7) Ek1r= (8) Es1r= wi* Ei1/ Ei1r (9) Ng = (10) Nw= (11) Nk= (12) Ns= Rodzaje nośników energii (wg oznaczeń poniżej) i ich procentowy udział w ilości energii zużywanej na dany cel (13) (14) (15) (16) Średnioważony współczynnik nośnika energii Udział ilości energii zużywanej na dany cel do całkowitego zużycia energii (17) w g (21) fg = (18) w w (22) fw= (19) w k (23) fk= (20) w s (24) fs= Całkowite roczne zużycie energii ( kwh/ a) obliczone dla danego celu (25) Eg= (26) Ew= (27) Ek= (28) Es= Oznaczenie nośników energii: G - gaz sieciowy K koks B biomasa S energia słoneczna E- energia elektryczna X- inne Gp- gaz płynny W- węgiel Op olej opałowy T- energia geotermalna Z- ciepło z sieci Uwaga : kolumna Oświetlenie dotyczy tylko budynków użyteczności publicznej WSKAŹNIK ZINTEGROWANEJ CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKU EP = N g * f g + N w * f w + N k * f k + N s * f s EP = 17

18 Wzór świadectwa energetycznego budynku. Strona UWAGI w sprawie możliwości zmniejszenia zużycia energii 1) Uwagi dotyczące możliwych zmian energooszczednościowych w eksploatacji budynku 2) Uwagi dotyczące ewentualnej termomodernizacji czyli przebudowy budynku lub jego wyposażenia technicznego. INFORMACJE 1) Niniejsze świadectwo energetyczne budynku zostało wydane na podstawie dokonanej oceny energetycznej budynku oraz kontroli niektórych urządzeń w zakresie efektywności energetycznej zgodnie z przepisami Ustawy z dnia...o ocenie energetycznej budynków (Dz.U. nr...poz...) oraz Rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia...w sprawie zakresu i formy Świadectwa energetycznego budynku oraz lokalu mieszkalnego (Dz.U. nr...poz...). 2) Świadectwo traci ważność po upływie terminu podanego na str. 1 oraz w przypadku zmiany przeznaczenia budynku lub wykonania modernizacji w dużym zakresie. 3) Ustalona w świadectwie klasa energetyczna budynku wyraża porównanie jego charakterystyki energetycznej z charakterystyką budynku referencyjnego. 4) Klasy energetyczne ustalono na podstawie obliczonego zintegrowanego wskaźnika charakterystyki energetycznej, w porównaniu do wskaźnika 1 wyrażającego zużycie energii w budynku referencyjnym. 5). Wyższą klasę energetyczną budynku można uzyskać przez poprawienie jego cech technicznych wykonując modernizację. 18

19 Załącznik nr 4 do rozporządzenia Wzór świadectwa energetycznego lokalu mieszkalnego. Strona tytułowa ŚWIADECTWO ENERGETYCZNE LOKALU MIESZKALNEGO Nr... Adres: Kod pocztowy: Nazwisko/nazwa właściciela budynku, w którym znajduje się lokal: Wartość zintegrowanego wskaźnika charakterystyki energetycznej lokalu: * EP = * KLASA ENERGETYCZNA LOKALU MIESZKALNEGO : A EP =< 0, B 0,25 < EP =< 0, C 0,50<EP =< 0, D 0,75<EP =< 1, E 1,0<EP =< 1, F 1,25<EP =< 1, G EP > 1, Imię i nazwisko oraz adres audytora Nr licencji :... Podpis Audytora... Data wystawienia... Data ważności świadectwa:... INFORMACJE 1) Niniejsze świadectwo energetyczne lokalu mieszkalnego zostało wydane na podstawie dokonanej oceny energetycznej zgodnie z przepisami Ustawy z dnia...o ocenie energetycznej budynków oraz kontroli niektórych urządzeń w zakresie efektywności energetycznej (Dz.U. nr...poz...) oraz Rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia...w sprawie zakresu i formy świadectwa energetycznego budynku oraz lokalu mieszkalnego (Dz.U. nr...poz...). 2) Świadectwo traci ważność po upływie podanego terminu oraz w przypadku zmiany przeznaczenia lokalu lub wykonania modernizacji w dużym zakresie. 19

20 3) Ustalona w świadectwie klasa energetyczna lokalu mieszkalnego wyraża porównanie jego charakterystyki energetycznej z charakterystyką lokalu mieszkalnego referencyjnego. 4) Klasę energetyczną ustalono na podstawie obliczonego zintegrowanego wskaźnika charakterystyki energetycznej, w porównaniu do wskaźnika 1 wyrażającego zużycie energii w budynku referencyjnym. 20

21 Wzór świadectwa energetycznego budynku. Strona CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNO-UŻYTKOWA BUDYNKU I LOKALU Rok oddania budynku do użytkowania: Rodzaj konstrukcji budynku: Rodzaj danych Powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza A C [m 2 ] Współczynniki przenikania ciepła U [W/(m 2 *K] ścian zewnętrznych okien stropodachu, dachu lub stropu pod nieogrzewanym poddaszem stropu nad nieogrzewana piwnicą Wartość System ogrzewania i jego sprawność: System wentylacji: System przygotowania ciepłej wody i jego sprawność: CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA LOKALU MIESZKALNEGO Charakterystyka użytkowania energii na Omówienie danych charakterystyki energetycznej Nazwa i jednostka poszczególne cele: Ogrzewanie i wentylacja Przygotowanie ciepłej wody Sezonowe zapotrzebowanie Zużycie energii na energii kwh/a podgrzanie 1m 3 wody Wskaźniki charakterystyki kwh/m 3 energetycznej Wartość dla lokalu (1) Eg1= (2) Ew1= Wartość referencyjna (3) Eg1r= (4) Ew1r= wi *Ei1/ Ei1r (5) Ng = (6) Nw= Rodzaje nośników energii (wg oznaczeń poniżej) i ich (7) (8) procentowy udział w ilości energii zużywanej na dany cel Średnioważony współczynnik nośnika energii (9) (10) Udział ilości energii dla danego celu w całkowitym zużyciu energii Całkowite roczne zużycie energii ( kwh/ a) obliczone dla danego celu w g (11) fg = (13) Eg= w w (12) fw= (14) Ew= WSKAŹNIK ZINTEGROWANEJ CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ LOKALU MIESZKALNEGO EP = N g * f g + N w * f w EP = 21

22 Uzasadnienie do projektu rozporządzenia 1.Cel regulacji Proponowane regulacje zapewniać mają odpowiednią jakość wykonywania świadectw oraz możliwość ich ewentualnej weryfikacji. 1) Metoda oceny energetycznej i wzór świadectwa energetycznego zostały przyjęte w oparciu o projekt normy europejskiej EN Charakterystyka energetyczna budynków Metody wyrażania charakterystyki energetycznej i certyfikacji energetycznej budynkow. 2) Do oceny charakterystyki energetycznej budynku rozpatruje się zapotrzebowanie energii dostarczanej do budynku, to znaczy energii praktycznie wykorzystywanej z uwzględnieniem strat w budynku. Jest to poziom zapotrzebowania energii ważny z punktu widzenia zarządcy i użytkowników budynku, gdyż odpowiada płaconym rachunkom. Przewidywane alternatywnie w normie EN określanie zapotrzebowania energii na poziomie energii pierwotnej t.zn. wg wartości energetycznej surowców energetycznych z uwzględnieniem strat przesyłowych - zostało odrzucone jako rozwiązanie mało zrozumiałe dla właścicieli i użytkowników budynków. 3) Załącznik 1 część 1 - Dla określenia charakterystyki energetycznej przyjęto metodę odnoszenia cech ocenianego budynku do cech budynku referencyjnego, czyli budynku, który spełnia aktualne wymagania stawiane budynkom, ale spełnia te wymagania na najniższym dopuszczalnym poziomie. Tak więc wskaźniki jakości energetycznej dotyczące ogrzewania, ciepłej wody, klimatyzacji i oświetlenia nie są wyrażane w jednostkach fizycznych zużycia energii, ale w jednostkach bezwymiarowych, wyrażających porównanie z budynkiem referencyjnym. Jako porównywaną cechę dotyczącą ogrzewania i wentylacji przyjęto wskaźnik sezonowego zapotrzebowania energii przeznaczonej na ten cel odniesiony do jednego metra powierzchni budynku. Jako porównywana cechę dotyczącą przygotowania ciepłej wody użytkowej przyjęto wskaźnik zużycia energii na podgrzanie jednego metra sześciennego wody. Jako wskaźnik zużycia energii na oświetlenie przyjęto średnioważony wskaźnik mocy urządzeń oświetleniowych odniesiony do jednostki powierzchni budynku. Przyjęto, że czasowo nie będzie oceniane zapotrzebowanie energii na cele klimatyzacji i chłodzenia, gdyż nie jest możliwe sformułowanie metody tej oceny przed ustaleniem odpowiednich norm. Przy określaniu wskaźników charakterystyki wprowadzono współczynniki korekcyjne obowiązujące w przypadku korzystania z energii elektrycznej lub z energii odnawialnych. Ponieważ w procesie wytwarzania i przesyłu energii elektrycznej występują nieporównywalnie wyższe straty niż w przypadku stosowania innych rodzajów energii przy sumowaniu zużycia energii z różnych nośników przyjęto zgodnie z sugestią normy EN do zużycia energii elektrycznej mnożnik 2,5, który także uwzględnia różnicę poziomu ceny za jednostkę energii. Dla energii odnawialnych przyjęto mnożniki preferencyjne ; dla energii słonecznej i geotermalnej mnożnik 0 ( energia darmowa), a dla energii uzyskiwanej z biomasy mnożnik 0,5 jako promocja tego surowca energetycznego. 4) Załącznik 1 część 2 -Wskaźniki charakterystyki energetycznej cząstkowe stanowią podstawę do określenia wskaźnika zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynku., 22

23 który jest obliczany jako suma tych wskaźników cząstkowych z uwzględnieniem wagi udziału danego celu zużycia energii w całkowitym bilansie energetycznym. 5) Załącznik 1 część 3 - Jako główną ocenę jakości energetycznej budynku przyjęto klasy energetyczne budynków. Przyjęto zgodnie z normą EN skalę 7 klas oznaczonych literami od A (budynki o najniższym zapotrzebowaniu energii) do G (budynki o najwyższym zapotrzebowaniu). Jakość budynku referencyjnego też zgodnie z normą EN jest w powyższej skali na granicy klasy D. W takim założeniu budynki oddawane do użytkowania spełniające aktualne wymagania będą mieściły się w klasie D,C B lub w klasie A (jeżeli będą miały znacznie niższe zapotrzebowanie energii niż referencyjne). 6) Załącznik 2 ocena energetyczna lokalu mieszkalnego przyjęto, że metoda oceny jest taka sama jak dla budynku, ale z wykorzystaniem danych dotyczących tylko lokalu. Przewiduje się, że możliwa będzie sytuacja, gdy lokal mieszkalny będzie miał inną klasę energetyczną niż budynek w którym się znajduje. Ocena lokalu dokonywana niezależnie od oceny budynku jest konieczna, gdyż częste będą przypadki sprzedaży lub wynajmu lokalu przy niezmienionych warunkach technicznych i własnościowych budynku czyli w sytuacji braku świadectwa energetycznego dla budynku w którym znajduje się oceniany lokal. 7) Załącznik 3 -Przyjęty wzór świadectwa energetycznego budynku w formie 4 stron obejmuje niezbędny zakres informacji dla użytkowników oraz organów ewidencji i kontroli świadectw. Na świadectwo składają się: a) strona tytułowa zawierająca podstawowe dane o budynku i jego klasie energetycznej, b) strona zawierająca charakterystykę techniczno-użytkową, czyli opis techniczny budynku, c) strona zawierająca charakterystykę energetyczną, która zawiera cząstkowe wskaźniki stanowiące podstawę określenia zintegrowanej charakterystyki i klasy energetycznej budynku. Dane podawane na tej stronie zawierają dla użytkownika świadectwa uzupełniające informacje o zapotrzebowaniu energii w poszczególnych dziedzinach (ogrzewanie i wentylacja, ciepła woda, klimatyzacja, oświetlenie), a dla organów nadzoru tworzą możliwość skontrolowania prawidłowości określenia klasy energetycznej budynku. d) strona zawierająca wskazówki dla właściciela dotyczące możliwości zmniejszenia zużycia energii w budynku przez poprawienie sposobu eksploatacji i przez ewentualna modernizację. Na tej stronie przewidziane są także uwagi wyjaśniające podstawę prawną świadectwa i zasady określenia klasy energetycznej. 8 ) Załącznik 4 -Przyjęty wzór świadectwa energetycznego lokalu mieszkalnego w formie 2 stron obejmuje niezbędny zakres informacji dla użytkowników oraz organów ewidencji i kontroli świadectw. Na świadectwo składają się: a) strona tytułowa zawierająca podstawowe dane o lokalu i jego klasie energetycznej, b) strona zawierająca charakterystykę techniczno-uzytkową oraz charakterystykę energetyczną, która zawiera cząstkowe wskaźniki stanowiące podstawę określenia zintegrowanej charakterystyki i klasy energetycznej budynku. Dane podawane na tej stronie zawierają dla użytkownika świadectwa uzupełniające informacje o zapotrzebowaniu energii na poszczególne cele (ogrzewanie i wentylacja, ciepła woda). 23

24 2. Podmioty, na które oddziaływuje rozporządzenie Proponowane regulacje oddziaływują na podmioty funkcjonujące w sektorze budownictwa i zajmujące się: projektowaniem, wykonawstwem oraz zarządzeniem nieruchomościami, ich sprzedażą i wynajmem. 3. Wpływy na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego Projektowane rozwiązanie nie generuje dodatkowych wydatków z budżetu państwa i sektora publicznego. 4. Wpływy na rynek pracy Należy oczekiwać, że dzięki proponowanym regulacjom będzie on znaczący i pozytywny. Wejście w życie regulacji skutkować będzie zwiększonym zapotrzebowania na usługi związane z problematyką objętą ustawą. 5. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw Stabilizacja i rozwój przedsiębiorstw istniejących oraz stworzenie proponowanymi rozwiązaniami warunków do powstania nowych przedsiębiorstw, bez naruszenia zasad wolnej konkurencji 6. Wstępna ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej Projekt zostanie uzgodniony z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej. 7. Konsultacje społeczne Przewiduje się szerokie konsultacje środowiskowe projektu ustawy i aktów wykonawczych. Projekty będą przesłane do możliwie szerokiego grona jednostek i organizacji związanych z branżą budowlaną, w wykonawców, projektantów, rzeczoznawców majątkowych, związków spółdzielczości, deweloperów, zarządów budynków komunalnych, właścicieli i zarządców budynków użyteczności publicznej itp. Ponadto projekty zostaną umieszczone do publicznej wiadomości na stronach internetowych ministerstwa. Opracowano w Departamencie Rynku Budowlanego 24