Jakie znaczenie ma desykacja ziemniaka?

Transkrypt

1 .pl Jakie znaczenie ma desykacja ziemniaka? Autor: mgr inż. Joanna Sobczak Data: 2 września 2016 Celem produkcji ziemniaka przeznaczonego czy do bezpośredniej konsumpcji, czy dla przemysłu przetwórczego, czy też na materiał sadzeniakowy jest uzyskanie plonu handlowego o wysokiej jakości, spełniającego określone kryteria zależne od kierunku użytkowania. Dbałość o wszelkie niezbędne zabiegi ochronne podczas całego sezonu produkcyjnego jest sprawą nadrzędną dla plantatora. Jednym z ostatnich zabiegów na plantacjach ziemniaka jest desykacja polegająca na niszczeniu zielonej naci. Rodzaje desykacji Wyróżnić możemy 3 podstawowe rodzaje desykacji naci: chemiczną, mechaniczno-chemiczną oraz mechaniczną, przy czym 2 pierwsze metody są powszechniej stosowane. Mechaniczne rozbijanie łęcin, choć jest mniej kosztowne, jednak obarczone wadami takimi jak: możliwość porażenia bulw zarazą ziemniaka wskutek przenoszenia zarodników sprawcy zarazy wraz z resztkami roślinnymi zalegającymi na powierzchni gleby, długotrwałość procesu zasychania czy 1 / 7

2 .pl odrastanie zielonej masy. Podczas desykacji mechaniczno-chemicznej stosuje się zarówno rozbijacz łęcin, który pozwala na wstępne rozdrobnienie zielonych części, a następnie preparat chemiczny, który dzięki wcześniejszemu zabiegowi mechanicznemu łatwiej dostaje się do roślin i lepsza jest dokładność oprysku. W metodzie chemicznej stosuje się tylko i wyłącznie desykanty. W metodzie chemicznej stosuje się tylko i wyłącznie desykanty. Co obecnie jest dostępne na rynku? Kiedy stosować desykanty? Na rynku polskim dostępne są w chwili obecnej środki do desykacji, których działanie opiera się na 4 substancjach aktywnych takich jak: jon dikwatu, glufosynat amonu, karfentrazon etylu oraz kwas nonanowy. Najdłużej w ochronie ziemniaka bo już od roku 1967 stosuje się preparat Reglone 200 SL, zawierający jon dikwatu. Na bazie tej substancji aktywnej mamy również zarejestrowanych aktualnie jeszcze 9 innych środków o następujących nazwach handlowych: Barclay D Quat SL, D Foliate SL, D Quatflash SL, Dessicash 20 SL, Diqua 200 SL, Diquanet 200 SL, Mission 200 SL, MondaQuat SL, Quad- Glob 200 SL. Preparaty z dikwatem mają działanie kontaktowe i przemieszczają się w ograniczonym stopniu w roślinie. Opady deszczu po ich zastosowaniu nie obniżają skuteczności działania, a na szybsze tempo działania wpływ mają wyższe temperatury oraz silniejsze nasłonecznienie. W zależności od zapisów w etykiecie poszczególnych środków mogą one być stosowane na plantacjach ziemniaka jadalnego, przemysłowego lub nasiennego, w dawce pojedynczej lub częściej w dawce dzielonej, przy czym dzielenie dawki jest korzystniejsze i pozwala uzyskać większą dokładność zabiegów. 2 / 7

3 .pl Terminy wykonywania zabiegów uzależnione są od warunków agrometeorologicznych, przeznaczenia ziemniaków, wczesności odmiany, wielkości bulw czy dojrzałości skórki bulw ziemniaka. Terminy wykonywania zabiegów uzależnione są od warunków agrometeorologicznych, przeznaczenia ziemniaków, wczesności odmiany, wielkości bulw czy dojrzałości skórki bulw ziemniaka. Na plantacjach nasiennych, aby jednocześnie zapobiec chorobom wirusowym zabieg należy wykonać do ok. 2 tygodni po głównym locie mszyc wektorów wirusów. Ze względu na dojrzałość skórki desykanty w zależności od wczesności odmiany stosuje się: dla odmian wczesnych: od III dekady lipca do I dekady sierpnia, dla odmian średniowczesnych: od I do II dekady sierpnia, dla odmian późnych do końca sierpnia. Opady deszczu po ich zastosowaniu nie obniżają skuteczności działania, a na szybsze tempo działania wpływ mają wyższe temperatury oraz silniejsze nasłonecznienie. 3 / 7

4 .pl Desykacja ziemniaka jest także ostatnim zabiegiem ochronnym w programach ochrony plantacji przed zarazą ziemniaka, jako zabieg niszczący i zapobiegający tym samym przemieszczaniu się zarodników grzyba z części zielonych do bulw. Dla większości herbicydów z dikwatem, zgodnie z zapisem w etykietach zbiór wykonuje się zazwyczaj dni po wykonaniu desykacji, a wydłużenie okresu przetrzymywania bulw w glebie dłużej niż 3 tygodnie może spowodować odrastanie części nadziemnych, a także zwiększa zagrożenie porażeniem bulw rizoktoniozą. 2 substancją aktywną stosowaną w ochronie ziemniaka między innymi do desykacji jest glufosynat amonu, znany na polskim rynku od 1988 r. jako preparat Basta 200 SL, dostępny w ochronie roślin także obecnie. Jest to herbicyd o działaniu wgłębnym, zalecany szczególnie w przypadku uprawy odmian o silnym wzroście, stosowany w następstwie desykacji mechanicznej, czyli po wcześniejszym ścięciu roślin do wysokości cm. Środek Basta 150 SL przeznaczony jest do stosowania na plantacjach ziemniaka nasiennego. Zabiegu tym preparatem nie należy wykonywać zarówno po intensywnych opadach deszczu jak i przed spodziewanymi opadami. Po desykacji zbiór należy wykonać gdy bulwy są odpowiednio dojrzałe, o twardej i nie łuszczącej się skórce. 4 / 7

5 .pl Desykacja poprzedza i ułatwia zbiór ziemniaka, który jest trudnym i pracochłonnym zabiegiem agrotechnicznym. (fot. AgroFoto.pl, użytkownik: przemol87) 3 substancją, wykorzystywaną do niszczenia naci, zarejestrowaną w Polsce od 1997 r. jest karfentrazon etylu, składnik obecnie dostępnego herbicydu Spotlight Plus 060 EO. Jest to środek kontaktowy, którego działanie polega na zwiększeniu wrażliwości roślin na światło, w konsekwencji czego ulegają one uszkodzeniu. Środek Basta 150 SL przeznaczony jest do stosowania na plantacjach ziemniaka nasiennego. 5 / 7

6 .pl Herbicyd przeznaczony jest dla plantacji ziemniaka jadalnego oraz przemysłowego oraz zalecany jest do stosowania w dawce dzielonej w 3 możliwych terminach niszczenia naci: fizjologicznym (czyli w fazie starzenia się roślin BBCH 90, ok. 2 3 tygodnie przed zbiorem), terminie uwzględniającym choroby wirusowe (po przekwitnięciu roślin, na ok dni po letnim oblocie mszyc wektorów wirusów, w zależności od wczesności odmian zabieg w tym terminie wykonuje się od III dekady lipca aż do II dekady sierpnia) oraz terminie uwzględniającym zwalczanie zarazy ziemniaka. Zalecany termin zbioru to 14 dni od zastosowania desykanta. Nowością jest środek Beloukha 680 EC zawierający kwas nonanowy, zarejestrowany w Polsce wiosną tego roku. Jest to desykant kontaktowy, który niszczy zielone, nadziemne części roślin, a jego działanie polega na niszczeniu błon komórkowych i ich dehydratacji, czego konsekwencją jest deformacja roślin. Zakres stosowania herbicydu obejmuje plantacje ziemniaka jadalnego, przemysłowego oraz nasiennego. Desykant zalecany jest do stosowania w metodzie mechaniczno-chemicznej, przed zbiorem roślin, godzin od zabiegu mechanicznego, podczas słonecznej, bezdeszczowej pogody. 6 / 7

7 Powered by TCPDF ( Desykant zalecany jest do stosowania w metodzie mechaniczno-chemicznej, przed zbiorem roślin, godzin od zabiegu mechanicznego, podczas słonecznej, bezdeszczowej pogody. (fot. AgroFoto.pl, użytkownik: yacenty) Korzyści zabiegu desykacji Desykacja poprzedza i ułatwia zbiór ziemniaka, który jest trudnym i pracochłonnym zabiegiem agrotechnicznym. Zarówno przygotowanie plantacji do zbioru jak i sam zbiór pochłaniają najwięcej czasu i pracy. Staranność przygotowań zmierzająca do uzyskania plonu wysokiej jakości bez uszkodzeń, strat, zanieczyszczeń oraz nadmiernego nakładu pracy jest więc celem nadrzędnym, a pomocą w jego osiągnięciu jest desykacja naci. Desykacja pomaga ograniczyć uszkodzenia, ponieważ skórka szybciej osiąga dojrzałość technologiczną, dzięki czemu jest mniej podatna na złuszczanie, obicia czy stłuczenia w trakcie zbioru czy transportu. Nać powinna zostać zniszczona tak, aby jej masa nie przekraczała w trakcie zbioru 2 4 t/ha. Korzyści jakie niesie ze sobą zabieg desykacji jest kilka. Niszczenie naci ma za zadanie m.in. polepszenie zdrowotności i jakości bulw poprzez zapobieganie przemieszczaniu się wirusów z liści i łodyg do bulw, zapobieganie i ograniczanie porażenia bulw zarazą ziemniaka, zmniejszenie liczby uszkodzeń mechanicznych podczas zbioru. Na wielkość uszkodzeń mechanicznych bulw w trakcie zbioru mają wpływ różne czynniki takie jak: odporność odmiany, stopień zakamieniania gleby, temperatura w trakcie zbioru (odpowiednia to >10 C) czy rozwiązania konstrukcyjne maszyn zbierających i ich eksploatacja. Desykacja pomaga ograniczyć uszkodzenia, ponieważ skórka szybciej osiąga dojrzałość technologiczną, dzięki czemu jest mniej podatna na złuszczanie, obicia czy stłuczenia w trakcie zbioru czy transportu. Kolejną ważną zaletą desykacji jest ułatwienie pracy maszyn (kopaczek czy kombajnów) podczas zbioru bulw ziemniaka. Desykacja ułatwia oddzielanie się bulw od stolonów, a także pomaga eliminować chwasty pojawiające się wtórnie na plantacji, powodujące często awarie maszyn zbierających, a zarazem opóźnienia w zbiorach. Wszystko to wpływa na wzrost wydajności pracy maszyny zbierającej. Zniszczenie naci wykonane w odpowiednim czasie powoduje przyspieszenie dojrzewania bulw ziemniaka oraz zwiększenie udziału frakcji sadzeniakowej w plonie bulw, co ma duże znaczenie na plantacjach nasiennych ziemniaka. 7 / 7