Treści zawarte w utworze w mogą być powielane i rozpowszechniane w całości lub we fragmentach po umieszczeniu informacji o pochodzeniu materiałów.

Transkrypt

1

2 Projekt logo: Maciej Szurek Tłumaczenie na język angielski: Justyna Stypińska Korekta językowa angielskiej części: Natalie Egling, Katarzyna Przybycień Korekta językowa polskiej części: Katarzyna Szklanny Opracowanie typograficzne: Dante Druk: Dante Treści zawarte w utworze w mogą być powielane i rozpowszechniane w całości lub we fragmentach po umieszczeniu informacji o pochodzeniu materiałów. Publikacja dofinansowana ze środków Wspólnoty Europejskiej w ramach Programu MŁODZIEŻ. Treści tej publikacji niekoniecznie odzwierciedlają stanowisko Wspólnoty Europejskiej, czy Narodowej Agencji i instytucje te nie ponoszą za nie odpowiedzialności. Strona WWW: tandem@tandem-krakow.pl Wprowadzenie i podziękowania Pomysł na krakowski Tandem narodził się w Niemczech, gdzie jako wolontariusz EVSu (European Voluntary Service) sam poznałem tandemową naukę języka oraz ideę wieczorów językowych. Kiedy wyjeżdżałem do Niemiec, moja znajomość języka była na poziomie survival German (co odpowiadało poziomowi A1 według Common European Framework of Reference for Languages). Po jedenastomiesięcznym pobycie w Niemczech i nauce języka głównie w tandemie swój poziom znajomości niemieckiego mogłem już określić jako C1, czyli posługiwałem się nim prawie biegle. Po powrocie do Polski zachęcany przez znajomych zabrałem się za stworzenie w Krakowie projektu o nazwie Tandem. Otrzymał on dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Młodzież. Projekt zakładał organizację Wieczorów Językowych oraz stworzenie serwisu internetowego pełniącego rolę bazy danych osób chcących uczyć się języków obcych w Tandemie. Niniejsza publikacja powstała po to, aby przybliżyć zarówno samą ideę Tandemu oraz aby zachęcić i podpowiedzieć pewne schematy pracy tą metodą. Informacje w niej zawarte są też próbą zebrania najważniejszych wskazówek i rad z zagranicznych materiałów na ten temat oraz dzieleniem się moimi własnymi doświadczeniami. Sam pomysł nie mógłby zostać zrealizowany, gdyby nie pomoc kilku osób, które wspierały mnie w tym przedsięwzięciu od początku projektu. Dlatego dziękuję Mazziemu, Dobrusi, Przemkowi, Agacie, Monice, Kindze, Marzenie i wielu innym osobom, które pojawiły się na naszych Wieczorach Językowych. Chciałbym też podziękować kilku krakowskim organizacjom: Bratniej Pomocy Akademickiej im. Św. Jana z Kęt Cantianum, GFPS Polska Stowarzyszeniu Naukowo-Kulturalnemu w Europie Środkowej i Wschodniej, Erasmus Student Network przy Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Horizont e.v. Sieci wolontariuszy dla dialogu polsko-niemieckiego. ISBN:

3 Wprowadzenie i podziękowania. Introduction and acknowledgements. Introduction and acknowledgements The idea for a Cracovian Tandem came up in Germany, where as a voluntary worker for EVS (European Voluntary Service), I got to know the Tandem method of learning languages and the idea of Language evenings. When I left for Germany, the level of my German was something similar to survival German (what equals the A1 level according to the Common European Framework of Refrenece for Languages). After eleven months in Germany, where I was learning German mainly in Tandems, I can easily say I speak German almost fluently (which would correspond with the C1 level of the Common European Framework). After I came back to Poland, encouraged by my friends I took to organizing a project called Tandem in Krakow. The project received subsidy from Programme Youth supervised by the European Union. The project was supposed to involve Language evenings and creation of the Internet service - which would serve as a database for all those who wanted to learn languages in Tandem. The following article was published in order to present Tandem, as well as to demonstrate different ways of working with this method. Information provided here is supposed to create of guideline with some useful tips and advice, as well as some examples from my own experience. The whole idea would not be possible if not for the help of a few of my friends, who supported me from the very beginning of the project. Therefore, I would like to say thanks to Mazzie, Dobrusia, Przemek, Agata, Monika, Kinga, Marzena, and many others who attended our Language evenings. I would also like to show my gratitude towards many Cracovian organizations: Brotherly Academic Help (Bratnia Pomoc Akademicka) of St. Jan from Kęty Cantianum, GFPS Poland Cultural and Scientific Association for Central and Eastern Europe, Erasmus Student Network at the Jagiellonian University, and Horizon e.v. voluntary workers network for Polish-German dialogue. Co to jest ten Tandem? Co to jest tentandem? What is Tandem? Kiedy wpiszemy do wyszukiwarki internetowej słowo tandem, dostaniemy różne wyniki. Są wśród nich rowery, skoki spadochronowe, firmy o różnym profilu oraz to, co nas najbardziej interesuje i co jest przedmiotem tej krótkiej publikacji: opis nauki języka w tandemie. What is Tandem? When we google the term tandem we receive many various answers. Among other things: mountain bikes, parachuting, various companies, and what interests us the most, and is the subject of this publication description of how to learn languages in Tandems. Na czym polega taka nauka? Najprościej możemy to nazwać realnym lub wirtualnym spotkaniem dwóch osób, które są zainteresowane uczeniem się oraz praktycznym ćwiczeniem znajomości języka partnera. Pisząc o tandemach językowych, ograniczę się tu tylko do dwóch rodzajów face to face Tandem oraz et@ndem. How does it work? The most simple definition would be: it is a real or virtual meeting of two people who wish to learn and practise the language of their partner. Here, I would like to concentrate on two types of tandems face to face Tandem and et@ndem. Pomysł na nauczanie 1 języków obcych w Tandemie sięga początku lat 60. Zainicjowała je współpraca niemiecko-francuska. Ta metoda pracy objęła następnie kontakty językowe niemiecko-tureckie, niemiecko-hiszpańskie i niemiecko-greckie. W latach 90. została przeniesiona m.in. do Wielkiej Brytanii i Polski. The idea of learning languages in Tandem dates back to the early 1960s. It was initiated by the German- French co-operation, but later it evolved, and included such working teams as: German-Turkish, German-Spanish, and German-Greek. In the 1990s, the idea spread to Great Britain and Poland. 1 S. Klingborn, G. Krajewski, M. Pasieka, Tandem Językowy Teoria i praktyka na przykładzie polsko-niemieckim, Wrocław

4 Co to jest tentandem? What is Tandem? Co to jest tentandem? What is Tandem? Do najbardziej ogólnych zasad obydwu wymienionych form nauki w tandemie możemy zaliczyć: dobrowolność udana współpraca pomiędzy partnerami, zależy od ich nastawienia do nauki: partnerzy powinni być zmotywowani do pracy, dlatego na początku warto się zastanowić, dlaczego chcę się uczyć języka w tandemie; wzajemność uczymy się od siebie nawzajem: każdy z nas jest ekspertem dla drugiej osoby, nie tylko w sprawach języka, ale także kultury i obyczajów; szacunek musimy szanować partnera i jego pracę oraz oczekiwać tego samego od niego: współpraca nie będzie się układać jeśli jedna ze stron będzie lekceważyć drugą, nie wywiązując się z przyjętych ustaleń. The most general rules of learning languages in Tandems include: noncompulsory character the success of Tandems depends on the attitude of the partners they should both be highly motivated to study and so, they should first ask themselves why they want to learn the language in Tandem; mutuality we learn from each other. Every person is an expert for the other person, not only in the field of the language itself, but also as far as culture and traditions are concerned; respect we have to respect the partner and his or her work, and also we have to expect the same from the partner. This co-operation will not work properly if one partner ignores the other or neglects his or her duties. To prawda, że nauka w Tandemie nigdy nie zastąpi nam tradycyjnych form nauki języka obcego oraz pomocy nauczyciela. Bardzo rzadko zdarza się bowiem, byśmy potrafili wytłumaczyć reguły naszego języka, przyczyn używania tej czy innej formy rzeczownika, czasownika czy konstrukcji gramatycznej... Dla nas są to często rzeczy oczywiste, nad którymi podczas mówienia nigdy się nie zastanawiamy. Rola partnera w Tandemie sprowadza się raczej do bycia takim ekspertem, który potrafi stwierdzić: to brzmi dobrze albo: tak nikt nie mówi. Czasami jednak zdarza się, że nawet w języku ojczystym popełniamy błędy. Dlatego nie należy bezgranicznie ufać naszemu partnerowi i nie traktować go jako ostatecznej wyroczni, a różne wątpliwości lub niejasności rozwiązywać z pomocą naszego nauczyciela albo dostępnych na rynku poradników językowych. It is true that a learning a language in Tandem will never completely replace the traditional methods of studying and the help of a teacher. It is very rare when someone is able to explain all the complicated rules of his own language, the use of this particular form of verb, noun, or grammar construction... For us, these are natural things we never think about while talking. The role of the partner in a Tandem is rather limited to giving advice like: Yeah, it sounds good or No, nobody would ever say that. However, it happens sometimes that we make mistakes in our mother tongue. That is why we should not rely strictly on what our partner has said, but in the case of any doubts, also try to find the correct answer in a textbook, or ask a professional teacher. Skupmy się na początku na najpowszechniejszej formie nauki w tandemie, czyli face to face Tandem Jest to najbardziej tradycyjna i znana forma nauki w Tandemie. Obaj partnerzy mają ze sobą kontakt bezpośredni, face to face. At first, let s concentrate on the most common way of learning in Tandem, which is face to face Tandem It is the most traditional and well known way of learning in Tandem, where partners have direct contact with each other face to face contact. Jak znaleźć partnera? Na wiele sposobów. W Krakowie najłatwiej przez serwis internetowy: można też zostawić ogłoszenie w działającym niemal przy każdej uczelni biurze dla studentów Erasmusa. Trochę mniej pewnym sposobem poszukiwań są informacje na tablicach ogłoszeniowych często w ciągu godziny są one zalepiane przez inne newsy. Innym łatwym i polecanym przeze mnie sposobem jest udział w Wieczorach Językowych, organizowanych w Klubie Studenckim Żaczek w każdy poniedziałek po godzinie How to find a partner? There are many ways. In Krakow, the easiest way is via the Internet service: but you can also enquire at the Erasmus Student Office at the University. Another option is to hang a note on the information board which can be found in every faculty, but very often, it is instantly covered by many other notes, and so, may not be the best method. Another way, which I would strongly recommend is to participate in Language Evenings in Student Club Żaczek organized every Monday at 8 p.m. Czy istnieje partner idealny? Byłaby to zapewne osoba o podobnych zainteresowaniach, wykształceniu (gdy chcemy poszerzyć zakres słownictwa z danej dziedziny) i oczywiście musi coś między nimi zaiskrzyć, chociażby odrobina sympatii. Rzadko udaje znaleźć osobę, która spełniałaby wszystkie nasze oczekiwania, dlatego nie ma przeszkód, by zaplanować równolegle spotkania z innymi partnerami

5 Co to jest tentandem? What is Tandem? Is there an ideal partner? Preferably, that would be a person of similar interests, level of education (if we want to broaden our vocabulary from a particular field), and naturally, there has to be some mutual sympathy and understanding. Of course, it is not an easy task to find a partner who would fit us perfectly, and that is why we can arrange meetings with several persons simultaneously. Jak rozpocząć? Jeśli znaleźliśmy już partnera, to teraz należy przygotować się do pierwszego spotkania. Dla partnerów, którzy się jeszcze nie znają, najlepsze będzie jakieś neutralne miejsce, w którym nic nas nie będzie rozpraszać. Jedna z wielu ławek na krakowskich Plantach, ciche i spokojne kawiarnie przy uliczkach wkoło Rynku czy na Kazimierzu albo otwarte dla wszystkich miejsca spotkań w budynkach naszych uczelni. W przyszłości możemy oczywiście zmienić miejsce, na bardziej prywatne i spotykać się na przykład u siebie w domu. Podczas pierwszego spotkania (albo nawet wcześniej już przy nawiązywaniu kontaktu) należy wyjaśnić kilka rzeczy oraz ustalić zasady, które będą organizować naszą naukę w Tandemie. Warto więc omówić poniższe kwestie: motywacja jak chcę pracować i co chcę osiągnąć? Często są to bardzo różne powody chcemy na przykład: nabrać pewności siebie w mówieniu, mówić płynniej, nauczyć się nowych słówek i zwrotów, zmienić swój dotychczasowy styl mówienia, poznać inną kulturę, poznać kogoś ciekawego. czas jak często chcemy i możemy się spotykać? Pamiętajmy, że nauka wymaga od nas czasu i dlatego dajmy go zarówno sobie, jak i naszemu partnerowi, nie spieszmy się: nie należy na początku ustalać spotkań zbyt często, początkowy zapał często szybko mija i późniejsze regularne spotkania stają się nieco uciążliwe ; rozpoczynając naukę, najlepiej spotykać się maksymalnie dwa razy w tygodniu, później możemy spotykać się częściej, o ile będzie to odpowiadać i nam, i naszemu partnerowi; Co to jest tentandem? What is Tandem? zaplanujmy, jak długo nasz Tandem będzie trwał: jeden semestr, rok akademicki czy może wyznaczy go inny przedział czasowy; dobrze jest też ustalić z góry termin, w jakim będziemy się spotykać (np. we wtorki o 17), oraz to, jak długo będzie trwało nasze spotkanie; wyjaśnijmy sobie również, w jaki sposób najlepiej się uczymy, czego się obawiamy i co nam przeszkadza. How to start? Once you have found a partner, you need to arrange the first meeting. For people, who do not know each other, the best would be to meet in a neutral place, where they would not be distracted. One of the many benches in Planty, small and cozy caffe bars in Main Market or in Kazimierz, or, even, open premises of the Jagiellonian University available to students. In the future, you can naturally change the meeting place for a more private one. During the first meeting (or even earlier) you wiil need need to sort a few things out and set out the rules of the Tandem. You need to discuss the following: The motivation - how do you want to study and what do you want to achieve? The motivation might be diverse, for example: become more self-confident in the way we speak a foreign language speak more fluently learn new words and expressions get to know other culture meet someone interesting Time how often can you meet? You have to remember that studying needs time, let s not hurry, and spare enough time for yourself and your partner. at the beginning, you should not arrange the meetings too often, because it is very common that the initial enthusiasm for learning fades away quite quickly and you are stuck with arranged meetings that you don t really want to attend that much any more; starting off, you should not meet more often than twice a week. Later, if it suits you, you can meet up more often. It also has to be fine for your partner. you should decide on the length of your Tandem - is it going to last a semester, a whole year, or maybe another period of time; it is good to decide when you will we meet up, for example Tuesdays at 7p.m., and also how long the session should take; you should also discuss the way you learn the best, what are you afraid of, what disturbs you

6 Jak się uczyć? How to learn? Jak się uczyć? How to learn? Jak się uczyć Podczas nauki w Tandemie sami organizujemy sobie czas spotkań. Mamy zupełną dowolność i warto to wykorzystać na rzeczy, które nas interesują, ale pod warunkiem, że nasz partner także się na to zgodzi. Ogólną zasadą tej pracy jest, to że czas nauki w Tandemie wykorzystujemy według zasady pół na pół, czyli połowa naszego czasu należy do nas, a połowa do partnera. How to learn? During the work in Tandem, you organize the time of learning for yourself. It is a great advantage and you should make use of it to learn the things which interest you and your partner the most, the only condition being the mutual agreement with our partner. The general rule concerns the division of the meeting time for half-half, which means half of the time is for you, the other for your partner. O czym musimy pamiętać: spotykamy się regularnie nauka w Tandemie wymaga przede wszystkim systematyczności i dyscypliny; używamy obydwu języków w Tandemie raz jesteśmy nauczycielem, a raz uczniem ; starajmy się nie mieszać obu języków najlepiej jest podzielić czas spotkania na dwie części, w których raz rozmawiamy w języku partnera, a raz w naszym własnym, możemy też wprowadzić zasadę jedno spotkanie, jeden język; nasz partner nie musi wszystkiego wiedzieć i być w stanie wszystko nam wytłumaczyć, nie jest naszym prywatnym nauczycielem (!); starajmy się tłumaczyć partnerowi słówka w naszym języku dzięki temu łatwiej będzie mu je zapamiętać i zrozumieć kontekst ich użycia. What do we need to remember? you meet regularly. Learning in Tandem needs systematic work and discipline; you use two languages, in Tandem you are both: a teacher and a student; try to not to mix the languages and divide the time for the two languages. You can also adapt a rule which says One meeting, one language ; your partner does not have to know everything and be able to explain every problem. Remember - he is not your private teacher (!); try to explain the words to your partner in your language. In this way he or she will learn them more easily and will understand the use of them in context. Podczas spotkania i rozmowy w naszym języku ojczystym: jako native speaker: akceptujemy życzenia naszego partnera (to on ustala, czego chce się nauczyć i na jaki temat porozmawiać); słuchamy uważnie i pomagamy w zrozumieniu, jeśli jest to konieczne; staramy się zrozumieć naszego partnera możemy zadawać pytania w naszym języku; możemy także podpowiadać słówka i tłumaczyć kontekst ich użycia; pomagamy wymawiać trudniejsze słowa, powtarzając je z partnerem; jesteśmy ekspertami od własnego języka ojczystego (jednak z tą świadomością, że nie wszystko musimy o nim wiedzieć). jako osoba mówiąca w obcym języku: decydujemy, co będziemy robić; przygotowujemy się do spotkania (materiały, teksty, pytania); jesteśmy aktywni (prowadzimy tę część spotkania); staramy się być zrozumiali, koncentrujemy się na tym, co chcemy przekazać; nie bójmy się sygnalizować, że w danym momencie potrzebujemy pomocy; staramy się robić postępy w nauce. Dobrą sprawdzoną praktyką, stosowaną także przeze mnie, jest noszenie ze sobą małego notatnika, w którym zapisujemy ciekawe słówka i zwroty, które wytłumaczył nam nasz partner. W drodze na uczelnię czy do pracy możemy przeglądać sobie te notatki i utrwalać nowe słownictwo. as a native speaker: During the meeting in your mother tongue: you accept the wishes of your partner. He or she decides what he or she wants to learn or what to talk about; you listen carefully and help in understanding when there is such a need; you try to understand your partner you can ask questions in your own language;

7 Jak się uczyć? How to learn? Jak się uczyć? How to learn? you can also prompt the words and explain the context in which they are used; you help to pronounce the more difficult words saying them aloud with your partner; we are an expert on your mother tongue (however, with the awareness that we do not know everything). as a student: you decide what you want to do; you prepare yourself for to the meeting (materials, questions, texts); you are the active leader of the meeting; you try to be easy to understand, you concentrate on what you want to communicate; do not be afraid of asking questions and admitting you need help with something; try to make progress. A good method, which I made use of, is to bring a small notebook to the meeting where you can write all the interesting words and expressions. On your way to work or school you can look through them, and in this way revise the vocabulary. Korygowanie błędów Podczas rozmowy należy skupić się na treści, którą chce nam przekazać nasz parter. Nie poprawiajmy każdego błędu, jest to bowiem bardzo deprymujące. Uczymy się języka po to, by móc się w nim komunikować z innymi i to jest najważniejszy cel nauki. Nie bójmy się też mówić, nawet jeśli popełniamy błędy. Najważniejsze to, by starać się rozmawiać, a z czasem będziemy popełniać ich coraz mniej. Każdy z nas zna to uczucie ze szkoły albo z kontaktów z obcokrajowcami: bardzo chcemy coś powiedzieć, ale ze strachu przed popełnieniem błędu nagle odbiera nam mowę i zamiast przekazać treść, zastanawiamy się nad gramatyką... Gramatyka oczywiście jest ważna, ale jeszcze ważniejsza jest komunikatywność. Obcokrajowiec jest w stanie nas zrozumieć, pomimo wszystkich błędów, które popełniamy. A jeśli będzie miał wątpliwości, zawsze może się jeszcze dokładniej upewnić, o co nam chodziło. Correcting the mistakes During the conversation you should concentrate on what your partner wants to tell you. Do not correct every single word, it is very discouraging. We learn a language in order to be able to communicate with other people, and this is our main goal. Even though we make many mistakes, we should not to be afraid of speaking. The most important thing is to try to speak as much as possible, and as time passes we will also make fewer mistakes. Every one of us knows this feeling from school or meetings with foreigners we want to say something, but we are so scared that instead of saying it, we only think about the proper grammar construction... Naturally, grammar is important, but what is more important are the communicative skills. A foreigner is able to understand us even though we make many mistakes. And if he or she has any doubts, they can ask us whether or not they understood correctly. Kiedy korygować błędy? jeśli nie zrozumieliśmy naszego partnera; kiedy partner szuka właściwego słówka w danej sytuacji; kiedy dany błąd pojawia się bardzo często; kiedy partner nas o to prosi. Powinniśmy zawsze dawać naszemu partnerowi szansę, aby sam mógł poprawić swoje błędy. When should you correct the mistakes? when you did not understand our partner; when your partner is looking for the proper word in a particular situation; when the same mistake occurs very often; when your partner asks you for help. You should always give your partner the opportunity to correct their mistakes on their own. Jak korygować błędy? pytając się o rzeczy, których nie zrozumieliśmy; poprawiając wypowiedziane błędnie zdane, wypowiadaj je bezbłędnie w naszym języku bez wyraźnego wskazywania błędu; nie korygujemy każdego błędu, robimy to wyjątkowo dzięki temu nasza komunikacja nie będzie często przerywana i stanie się bardziej płynna; zapamiętujemy albo zapisujemy najczęstsze błędy, które omawiamy potem wspólnie na końcu spotkania; wykorzystujemy różne możliwości i przede wszystkim błędy korygujemy w sposób życzliwy i uprzejmy dla partnera

8 Jak się uczyć? How to learn? How to correct the mistakes? by asking about the things you did not understand; by saying the same sentence correctly, but without putting emphasis on the mistake; you do not correct every mistake, we only do it when necessary. It will improve the fluency of your conversation and the communication will not be interrupted as often; you have to remember to put down the most common mistakes, so that at the end of the meeting you can discuss them together; you correct the mistakes in a polite and friendly way. Skąd brać materiały do nauki w Tandemie? Wykorzystanie materiałów zależy od naszej znajomości języka. Jeżeli nasz stopień zaawansowania określamy jako początkujący, to najlepiej jeśli są to podręczniki do nauki tego języka. Z czasem możemy przejść do ciekawszych materiałów, jakimi są np. gazety. Tutaj również mamy spory wybór. Dla osób średnio zaawansowanych dobra będzie na przykład Gazeta Krakowska, której język nie jest bardzo skomplikowany, albo tzw. czasopisma kobiece. Bardziej zaawansowanym polecam Gazetę Wyborczą lub Rzeczpospolitą. Jeżeli ktoś pragnie poszerzyć swoją znajomość wyrażeń potocznych i kolokwialnych, to warto zastanowić się nad wykorzystaniem polskich brukowców takich jak Fakt czy Super Express. Sięgając po bieżącą prasę, możemy rozmawiać na aktualne tematy, co na pewno będzie bardziej interesujące niż klasyczne lekcje z podręczników. W przypadku Polaków chcących uczyć się języka obcego niewyczerpanym źródłem wszelkich materiałów jest Internet. Możemy spytać naszego partnera, które czasopisma ze swojego kraju poleciłby nam, po czym sami możemy wydrukować ciekawsze artykuły i omawiać je na naszych spotkaniach. Proponuję jednak, aby na samym początku wykorzystać poniższy schemat pracy. Pomoże nam to przełamać pierwsze lody oraz pozwoli także lepiej się poznać. Przeprowadźmy ze sobą mini wywiady, zadając pytania w swoim języku i oczekując, że partner też nam w nim odpowie. Potem to partner zadaje nam te same pytania w swoim języku, a my mu na nie odpowiadamy. Pytania na dobry początek: Studiujesz? Pracujesz? A co? Od kiedy studiujesz? Od kiedy jesteś w Polsce? Jak się uczyć? How to learn? Podobają Ci się twoje studia/praca? Masz swoje ulubione miejsca/knajpy? Co robisz w wolnym czasie? Itp... Różne wskazówki dotyczące materiałów oraz tematów spotkań w Tandemie możecie także znaleźć w zalecanej przeze mnie literaturze oraz na stronach internetowych, które przytaczam na końcu tej publikacji. Where to take the materials needed for learning in Tandem from? The use of materials depends on your knowledge of language. If you are a beginner the best option is to take the materials from textbooks for the given language. Later, you can try to reach for some more interesting sources, like newspapers. For the medium level, Gazeta Krakowska would be the most suitable, since it provides quite simple vocabulary; some women s magazines would also fit perfectly for that level. For the advanced students, I recommend Gazeta Wyborcza or Rzeczpospolita. If someone wishes to broaden their knowledge of colloquial and everyday language, it is worth having a look at Polish tabloids, like Super Express or Fakt. Using materials from newspapers you deal with current events, and it makes the studying process much more interesting than using textbook alone. In the case of Polish people who wish to learn a foreign language, the best source of various materials is definitely the Internet. You can ask your partner which of the newspapers are the most interesting in their country, and then print some of the articles from that online newspaper. However, for the very beginning of your work in Tandem, I propose you use the following outline. It will help you break the ice and get to know each other better. Make small interviews in your own languages, so that your partner could also give you the answers in their language. Then you switch roles. A few sample questions: What do you do for a living? Do you study or work? How long have you been studying/working? How long have you been in Poland or when did you arrive in Poland? Do you like your studies/ your work? Do you have a favourite place/pubs? What do you do in your free time? Etc... You can find many useful hints about the materials and themes of meetings at the end of this publication, and in the literature and websites I recommend

9 Uwagi Jak się uczyć? How to learn? Pamiętajmy, że nauka w Tandemie to wysiłek włożony zarówno przez nas, jak i naszego partnera. Wywiązujmy się ze swoich ustaleń, bądźmy systematyczni i uczciwi w stosunku do naszego kolegi/koleżanki. Jeżeli raz lub dwa zdarzy się nam być nieprzygotowanym, to jeszcze nie tragedia. Powinniśmy jednak mieć świadomość, że tracimy wówczas zaufanie naszego partnera. Ucząc się języka w Tandemie, nie musimy ograniczać się tylko do jednego partnera. Jeśli mamy dużo czasu, możemy równolegle spotykać się z innymi obcokrajowcami. Każdy partner jest inny i na pewno może nas nauczyć wielu nowych rzeczy. Nauka w Tandemie nie zastąpi tradycyjnego nauczania języka przez nauczycieli, którzy są do tego przygotowani. Stanowi jednak bardzo dobre uzupełnienie tradycyjnych form kształcenia, pozwalając jednocześnie na wzbogacanie słownictwa (zwłaszcza w języku mówionym). Pomaga także w nawiązywaniu nowych znajomości oraz jest przyjemną i pożyteczną formą spędzania wolnego czasu aktywnym poznawaniem innej kultury i przekazywaniem własnej. Final remarks You should remember that learning in Tandem is a common effort for both you and your partner. You must fulfill your obligations, be responsible, systematic, and honest towards your partner. It is not a tragedy if it happens that once or twice you are not properly prepared for the meeting. But you should keep in mind that you are losing the trust of your partner the more this happens. Learning the language in Tandem, you do not need to confine yourself to only one partner. If you have a lot of time, you can meet as many people as you wish. Every partner is different and can teach us new and interesting things. Learning in Tandem will never replace the traditional lessons with a professional teacher -who is fully prepared for such work. Nevertheless, it is a perfect way to enrich the process of studying, make it more interesting, and also pick up some new vocabulary (especially in spoken language). With Tandem, you can also make new friends. It is a perfect way to combine business and pleasure, and to spend time to get to know another culture and to give information about your own. et@ndem et@ndem Drugą, dużo młodszą formą nauki w Tandemie jest tzw. etandem. Polega na wykorzystaniu elektronicznych środków przekazu, głównie poczty elektronicznej, do kontaktowania się i wymiany wiedzy z partnerem. Różni się zasadniczo od tradycyjnych tandemów tym, że partnerzy często nigdy się nie spotkają, nie znają się osobiście, a nauka odbywa się głównie w formie wymiany tekstów pisanych. Oczywiście możemy także wykorzystać elektroniczne media umożliwiające przesyłanie głosu, np. Skype a, ale nie wszyscy mogą korzystać ze stałego łącza z Internetem. W niniejszej prezentacji nie będę się więc skupiał na tej formie pracy. Przybliżę zasady, które mogą pomóc w tandemowej nauce języka z wykorzystaniem poczty elektronicznej. et@ndem The other, much younger, form of learning a foreign language is the so-called et@ndem. It consists of the use of electronic ways of communication, mainly s, to stay in touch and exchange information with the other partner. The basic difference between et@ndem and the traditional method is that in et@ndem partners might never even meet face to face, and the studying process depends only on the exchange of written texts. You can also use the electronic methods of transmitting voice, such as Skype for example, but not everyone has a fixed Internet connection. In the following presentation, I will not concentrate on this form of communication, but I will only present the rules of Tandem work with the use of s. Jak znaleźć ep@rtnera? W Europie istnieje duża baza osób chętnych do nauki w Tandemie via Internet i mieści się ona pod adresem Z powodzeniem możemy skorzystać także z zasobów Znajdują się tam kontakty do osób, które już nie mieszkają w Krakowie, ale które nadal chciałby w jakiś sposób utrzymywać kontakt z tym miastem. How to find an ep@rtner? In Europe, there is a huge database which gathers all the people interested in learning in et@ndems. The address of the above is: You can also make use of the Polish website: which has a collection of people who no longer live in Krakow, but are still attached to the city and wish to have contacts with it and the people living there

10 W jaki sposób najlepiej uczyć się w et@ndemie? Możliwości związane z tą metodą nauki dotyczą głównie poszerzania słownictwa, często używanych zwrotów oraz rozwoju sprawności językowych związanych z konstruowaniem wypowiedzi i tekstów pisemnych. W et@ndemie kładziemy także większy nacisk na gramatykę. Łatwiej jest nam zauważyć i poprawić błędy, a ponadto forma pisemna komunikacji daje nam więcej czasu na przemyślenie używanych przez nas zwrotów czy struktur gramatycznych. Podobnie jak w face to face Tandem, także i tutaj każdy partner ma prawo do połowy komunikacji, czyli krótko pisząc: w wysyłanych ach 50% treści jest w naszym ojczystym języku, a drugie 50% w języku partnera. To bardzo ważne dla naszego partnera, aby pisać także w naszym własnym języku. Dzięki temu może on poznać nasz styl pisania oraz różne zwroty, które niełatwo znaleźć w podręcznikach czy słownikach. Z naszych listów nasz partner poznaje kontekst nowych słów i konstrukcje językowe z ich użyciem. Jeżeli jego poziom znajomości języka jest odpowiednio wysoki, warto urozmaicać nasze e ciekawymi idiomami, przymiotnikami czy pożytecznymi zwrotami. Połowę naszej wiadomości staramy się napisać w języku partnera, tak by mógł ją skorygować i odesłać nam poprawione zdania lub sugestie dotyczące naszego tekstu. How to best study in et@ndem? Studying according to this method gives us the possibility to broaden our vocabulary by new useful expressions, but also to improve our linguistic skills in written language and formulating longer sentences. In et@ndem give more attention to grammar. It is easier to pay attention to grammar mistakes and correct them, and what more, written form of communication gives us more time to think carefully about the construction of sentences and the expressions we use. In et@ndem the same rules apply as in the traditional Tandem, namely, every partner has the right to half of the communication, which means that half of the s have to be written in your own language and the other half in the language of your partner. It is vital for your partner to write in your own language. Only in this way, can they get to know your style of writing and some interesting and useful expressions, which cannot be found in textbooks or dictionaries. From your s your partner learns new words and expressions in the proper context. If your partner s level of knowledge of the language is relatively high, you can enrich the s with some new interesting idioms, adjectives or helpful expressions. Half of the should be written in our partner s language, so that they can read and check it for any mistakes, and then send us a corrected version. Częstotliwość Podobnie jak w przypadku face to face Tandem, nie powinniśmy na początku narzucać sobie dużego tempa nauki. Optymalne wydaje się takie prowadzenie korespondencji, kiedy e wymieniamy raz, dwa razy w tygodniu. Powinniśmy również poinformować naszego partnera o dłuższych przerwach w korespondencji (np. z powodu sesji, urlopu ). Oczywiście możemy równocześnie prowadzić et@ndem z więcej niż jedną osobą. Pamiętajmy jednak o tym, by zawsze wywiązywać się ze swoich zobowiązań. Frequency As in the traditional Tandem, you should not impose on yourself a high speed of learning. The most optimal pace for studying seems to be writing to each other once or twice a week. You should certainly inform your partner about all the longer intervals in the communication due to some other obligations, like exams or holidays. You are also allowed to correspond with more than one person, but you should always remember to fulfill your obligations towards every partner. Korygowanie błędów Pamiętajmy, że każdy robi błędy i dlatego nie bójmy się ich popełniać (przynajmniej nie podczas nauki w Tandemie). Jeżeli czegoś nie jesteśmy pewni, to zapytajmy naszego partnera, w jaki sposób on użyłby danego zwrotu czy konstrukcji gramatycznej. Nasza relacja nie ma nic wspólnego ze szkołą i każdy z partnerów ma takie samo prawo do zadawania pytań i popełnia błędów. Błędy są w Tandemie bardzo ważną częścią procesu uczenia się każdy zauważony i wyjaśniony przez partnera błąd pomaga nam unikać go w przyszłości

11 Correcting mistakes You should remember that every one of us makes mistakes and you should not be ashamed of it, especially not while studying in Tandem. If you are not sure about something, you should immediately ask your partner how they would use the problematic expression. Your co-operation is everything but school, so every partner has the same right to make mistakes and ask questions. Mistakes are a vital part of learning in Tandem all mistakes corrected by your partner help you to avoid making them in the future. Dobre rady: Korygujemy maksymalnie 10 błędów (oczywiście, możemy zdecydować się na więcej, ale wówczas nasz partner może się lekko zniechęcić). Poprawiamy tylko błędy najbardziej rażące: - te, których poprawy życzyłby sobie nasz partner; - te, które intuicyjnie są dla Ciebie ważne i powodują niebezpieczeństwo niezrozumienia; - te, które nasz partner ciągle popełnia; - te, które są wyrażeniami niestosownymi lub nieuprzejmymi. Tips You correct only up to ten mistakes. If you correct more, your partner might get discouraged; You only correct the most glaring errors: - ones which your partner would want you to correct; - ones which you instinctively feel need to be corrected, because otherwise the text might not be understandable; - ones which are made most often by your partner; - ones which are impolite or involve improper language. Materiały, tematy et@ndem Początkującym można polecić streszczanie ostatniego tygodnia lub wydarzeń od ostatniej wysłanej wiadomości. Osobom zaawansowanym polecam dyskusje na różne aktualne tematy społeczne lub wymianę opinii z różnych branż (gdy obie osoby studiują podobne kierunki lub wykonują podobne zawody albo mają to samo hobby). Będziemy mieli wówczas możliwość poszerzenia słownictwa z danej branży. Czytając tekst przysłany przez partnera, nie sprawdzajmy w słowniku każdego nieznanego słowa. Raczej dążmy do zrozumienia sensu całego przekazu, a dopiero na końcu możemy wynotować sobie ciekawsze zwroty i słówka. Materials and topics For beginners, it is most useful to make short summaries of events which have happened to you during the preceding week. For advanced learners, I recommend discussions on the current social affairs or exchanging information from a particular field of interest (in the situation when both partners study the same thing, work in the same field and have similar hobbies). In such a case we will have the opportunity to broaden our vocabulary from this specific field. While reading the text of your partner, do not concentrate on every single word and immediately check it up in the dictionary. A much useful method is to read the whole text and try to get the general idea of what it is about, and perhaps afterwards put down some interesting words or phrases. Uwagi Pisząc e do naszych znajomych, robimy to zazwyczaj bardzo szybko, nie czytając ponownie wysyłanego listu. W przypadku et@ndemu powinniśmy jednak dokładnie sprawdzić naszą wiadomość przed wysłaniem. Zróbmy to dla naszego partnera, by ten nie uczył się błędnych sformułowań i nie miał problemów z odczytaniem naszej wiadomości. W większości przypadków chcemy poznać język potoczny, dlatego możemy formułować naszą treść tak, jakby była ona skierowana do naszych znajomych. Starajmy się jednak pokazać naszemu partnerowi te sformułowania, które należą do języka potocznego, tak by w przyszłości uniknął ich nieprawidłowego użycia. Nie ułatwiajmy zbytnio naszemu partnerowi pracy przez zaniżanie

12 poziomu naszego języka (chyba, że takie było jego życzenie). Ważne jest, by uczył się poprawnego i spójnego stylu, a to osiągnąć może o tyle, o ile będzie miał dobry przykład od nas. W domu każdy może korzystać z różnych pomocy naukowych, co z pewnością ułatwi zrozumienie czytanego tekstu. Zawsze w porozumieniu z naszym partnerem możemy sami zmodyfikować poziom prowadzonej przez nas korespondencji. Final remarks When you are writing regular s to your friends you do it quickly and never read it before you send it. However, you should definitely read yours s before you send them to your et@ndem partner. You should do it for your partner, so that they do not learn improper language full of typos and other mistakes. Most of the time, you are interested in learning the everyday language, and so you should try to formulate your s the way you would write them to your friends. However, you should remember to point out the colloquial phrases and show the proper use of them, so that your partner will not misuse them. You should not try to make it easier for your partner by lowering dramatically the level of the language you use, unless they really want that. It is extremely important that your partner learns a proper and coherent language, and this can only be achieved if you are a good role model. At home, everyone can make use of various teaching aids which will make the understanding of a written text much easier. After consulting your partner we can always modify the level of the language you use. Wieczory Językowe Wieczory Językowe. Language Evenings. Jedną z form nawiązywania kontaktów oraz możliwości konwersacji w obcym języku są Wieczory Językowe. Idea organizacji takich wieczorów polega na stworzeniu przestrzeni spotkania obcokrajowców przebywających w danym mieście z jego mieszkańcami. Uczestnicy takich spotkań mają możliwość wyboru języka, w jakim chcą rozmawiać, mogą dowolnie wybierać tematy dyskusji, a także zawierać znajomości, które w przyszłości prowadzić mogą także do nauki w face to face Tandemie. Language Evenings One of the ways to get to know some foreigners and talk to them in their language is the organization of so-called Language evenings. The idea is to create space for the foreigners living in a certain city to meet up with the locals. The participants can chose the language of conversation and the topic they want to discuss. What more, they can make friends who can later become their partners for face to face Tandem. W Krakowie Wieczory Językowe odbywają się od połowy marca Spotkania mają miejsce w każdy poniedziałek w Klubie Studenckim Żaczek od godziny Wszelkie informacje oraz aktualności dotyczące wieczorów można znaleźć na stronie W spotkaniach udział brało średnio około 30 osób, przy czym co najmniej jedną trzecią stanowili obcokrajowcy. Najpopularniejszymi językami tych spotkań był niemiecki, angielski, francuski, rosyjski, hiszpański oraz polski. Każdy z uczestników mógł przysiąść się do stolika z określonym językiem i włączyć się do prowadzonych przy nim rozmów. Istniała również możliwość gry w gry planszowe, ale dyskusje były przeważnie tak interesujące, że mało kto korzystał z tej oferty. Uczestnikiem takich wieczorów może być każdy. Wystarczy chcieć poznać innych ludzi oraz porozmawiać na jakikolwiek interesujące go tematy. Wstęp na spotkania jest bezpłatny i otwarty dla wszystkich. In Krakow, these evenings have been taking place since the beginning of March They take place in the Student Club Żaczek at 8 p.m. All the current information about these events can be found on the website: Usually, there were around 30 participants each time, and at least one third of them were foreigners. The most popular languages were: German, English, French, Russian, Spanish, and Polish. Every participant could chose a table with a certain language and simply join the

13 Wieczory językowe. Language evenings. conversation. There was also an option of playing board games, but hardly anyone used them since the discussions were much more interesting. Everyone can become a participant in these evenings, the only requirement being the will to meet other people and to discuss some fascinating topics. The entrance is free and open to everyone. Bibliografia. - Tandem językowy. Teoria i praktyka na przykładzie polsko-niemieckim. Małgorzta Pasieka, Grzegorz Krajewski, Suzanne Klingborn. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. - Wie Kinder mehrsprachig aufwachsen. Elke Burchardt Montanari. Brandes und Apsel. Internet: