Kardiomiopatia tako-tsubo u 66-letniej pacjentki bez typowych zmian w elektrokardiogramie

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Kardiomiopatia tako-tsubo u 66-letniej pacjentki bez typowych zmian w elektrokardiogramie"

Transkrypt

1 Opis przypadku/case report Kardiomiopatia tako-tsubo u 66-letniej pacjentki bez typowych zmian w elektrokardiogramie Tako-tsubo cardiomyopathy in 66-year-old female patient with the absence of typical electrocardiogram Małgorzata Zalewska-Adamiec 1, Hanna Bachórzewska-Gajewska 1,2, Magdalena Róg-Makal 1, Sławomir Dobrzycki 1 1 Klinika Kardiologii Inwazyjnej, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku 2 Zakład Medycyny Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Przegląd Kardiodiabetologiczny 2012; 7 (1): Słowa kluczowe: kardiomiopatia tako-tsubo, ostry zespół wieńcowy, elektrokardiogram. Key words: tako-tsubo cardiomyopathy, acute coronary syndrome, electrocardiogram. Streszczenie Zespół tako-tsubo jest przemijającą kardiomiopatią, nazywaną także zespołem balotowania koniuszka. Charakteryzuje się występowaniem przemijającej dysfunkcji skurczowej koniuszka lewej komory i cech niedokrwienia w elektrokardiogramie (EKG) przy braku istotnych zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Klinicznie przebiega jako ostry zespół wieńcowy. Najczęstszą zmianą obserwowaną w EKG jest uniesienie odcinka ST w odprowadzeniach przedsercowych. Kardiomiopatia tako-tsubo występuje także u chorych na cukrzycę. Przedstawiono przypadek 66-letniej pacjentki z kardiomiopatią tako-tsubo, u której rozpoznano zespół balotowania koniuszka pomimo braku typowych zmian w EKG. Abstract Tako-tsubo syndrome is a transient cardiomyopathy, which is also known as the apical ballooning syndrome. Tako-tsubo is characterised by transient systolic dysfunction involving left ventricular apex and ischemic ECG findings with the absence of significant obstructive coronary artery disease. The clinical manifestation of tako-tsubo is similar to acute coronary syndrome. The most frequent finding on admission is ST-segment elevation in precordial leads in ECG. Tako-tsubo cardiomyopathy is also present in patients with diabetes. We present a case of a 66-year-old female patient with tako-tsubo cardiomyopathy, in whom apical ballooning syndrome was diagnosed despite of the absence of typical ECG findings. Wstęp Kardiomiopatia tako-tsubo jest zespołem klinicznym wywołanym stresem, charakteryzującym się przemijającą dysfunkcją skurczową koniuszka i segmentów środkowych ścian lewej komory, niedokrwiennymi zmianami elektrokardiograficznymi jak w ostrych zespołach wieńcowych oraz brakiem istotnych zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych w badaniu koronarograficznym. Kardiomiopatia tako-tsubo nazywana jest także zespołem przemijającego balotowania koniuszka, zespołem przemijającego rozdęcia koniuszka lewej komory oraz kardiomiopatią indukowaną stresem. Najczęściej używana nazwa tako-tsubo pochodzi od nazwy naczynia używanego do połowu Ad res do ko re spon den cji: dr n. med. Małgorzata Zalewska-Adamiec, Klinika Kardiologii Inwazyjnej, Uniwersytecki Szpital Kliniczny, ul. M. Skłodowskiej-Curie 24 A, Białystok, mzalewska5@wp.pl

2 Kardiomiopatia tako-tsubo u 66-letniej pacjentki bez typowych zmian w elektrokardiogramie 45 ośmiornic, z wąską szyją i szerokim dnem. Po raz pierwszy chorobę opisali Sato i wsp. w 1990 roku w Japonii [1]. W niniejszym artykule przedstawiono przypadek 66-letniej pacjentki hospitalizowanej w Klinice w Białymstoku z powodu ostrego zespołu wieńcowego, u której pomimo nietypowego EKG rozpoznano kardiomiopatię tako-tsubo. Opis przypadku Kobieta 66-letnia z kilkumiesięcznym wywiadem drętwienia lewej kończyny górnej zgłosiła się na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) szpitala powiatowego z powodu nawracających od 24 godzin zamostkowych bólów spoczynkowych. Dolegliwości były poprzedzone sytuacją stresową pożarem w domu pacjentki. Poza tym przed 6 miesiącami zginęła tragicznie jej córka. Na podstawie wywiadu ustalono także, że od kilku lat chora miała rozpoznane nadciśnienie tętnicze, które leczono ramiprylem i bisoprololem. Poza tym w przeszłości paliła papierosy, ale od wielu lat już nie pali. Na SOR stwierdzono zwiększone wartości troponiny i sercowej kinazy kreatynowej (CKMB), a w wielokrotnie wykonywanym badaniu elektrokardiograficznym (EKG) uniesienie odcinka ST o 0,5 mm z ujemnym załamkiem T w odprowadzeniu avl. Chorą przeniesiono do Kliniki Kardiologii Inwazyjnej z podejrzeniem ostrego zespołu wieńcowego w celu diagnostyki i leczenia inwazyjnego. Przy przyjęciu do Kliniki pacjentka była stabilna hemodynamicznie, nie zgłaszała bólu zamostkowego. W badaniu przedmiotowym stwierdzono miarową czynność serca 90/min, ciśnienie tętnicze 148/96 mm Hg, wskaźnik masy ciała (body mass index BMI) 33 kg/m 2, nad polami płucnymi szmer pęcherzykowy prawidłowy i żylaki obu podudzi i uda prawego. W wykonanym EKG odnotowano rytm zatokowy miarowy 92/min, uniesienie ST o 0,5 mm i ujemny załamek T w avl, QT 386 ms (ryc. 1.). W badaniach laboratoryjnych wykazano zwiększone wartości markerów martwicy mięśnia sercowego: troponiny (1,555 ng/dl), kinazy kreatynowej CK (240 IU/l) i sercowej kinazy kreatynowej CKMB (44 IU/l). W trybie pilnym wykonano koronarografię, w której wykazano obecność przyściennych zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych (ryc. 2. A B). W wentrykulografii stwierdzono akinezę koniuszka, koniuszkowego segmentu ściany dolnej oraz koniuszkowego i środkowego segmentu ściany przedniej, frakcja wy - rzutowa (ejection fraction EF) 38% (ryc. 3. A B). W leczeniu stosowano heparynę drobnocząsteczkową, kwas acetylosalicylowy, klopidogrel, bisoprolol, losartan, atorwastatynę oraz pantoprazol. Podczas dalszej hospitalizacji u pacjentki nie nawracały bóle w klatce piersiowej, w badaniach laboratoryjnych obserwowano stopniowe zmniejszenie wartości enzymów sercowych. W drugiej dobie hospitalizacji w EKG zarejestrowano ujemne załamki T w odprowadzeniach I, avl i V2 V3 oraz wydłużone QT 454 ms (ryc. 4.). W wykonanym badaniu rentgenograficznym (RTG) klatki piersiowej nie odnotowano odchyleń od stanu prawidłowego. Dodatkowe badania laboratoryjne poza nieco zwiększonymi wartościami mózgowego Ryc. 1. Elektrokardiogram przy przyjęciu Fig. 1. Electrocardiogram tracing

3 46 Małgorzata Zalewska-Adamiec, Hanna Bachórzewska-Gajewska, Magdalena Róg-Makal, Sławomir Dobrzycki A B Ryc. 2 A B. Koronarografia lewej i prawej tętnicy wieńcowej Fig. 2 A-B. Coronary angiogram of left coronary artery and right coronary artery A B Ryc. 3 A B. Wentrykulografia Fig. 3 A-B. Ventriculography peptydu natriuretycznego (brain natriuretic peptide BNP) (158,8 pg/ml) i parametrami lipidowymi (cholesterol całkowity 212 mg/dl, frakcja LDL cholesterolu 136 mg/dl, frakcja HDL cholesterolu 51 mg/dl, triglicerydy 133 mg/dl) nie wykazały innych nieprawidłowości. U pacjentki wykonano badanie echokardiograficzne, w którym poza umiarkowaną niedomykalnością mitralną stwierdzono akinezę segmentu koniuszkowego i środkowego oraz hipokinezę segmentu przypodstawnego ściany przedniej, głęboką hipokinezę koniuszka, ściany bocznej oraz segmentu koniuszkowego ściany dolnej. Frakcję wyrzutową oszacowano na 37%. W piątej dobie hospitalizacji w EKG odnotowano rytm zatokowy miarowy 60/min, ujemne załamki w odprowadzeniach I i avl. Pacjentkę wypisano do domu z zaleceniem przestrzegania diety niskocholesterolowej, regularnego przyjmowania leków, okresowej kontroli w poradni kardiologicznej oraz wykonania kontrolnego badania echokardiograficznego za miesiąc. Przy wypisie zalecono: klopidogrel w dawce 75 mg/dobę

4 Kardiomiopatia tako-tsubo u 66-letniej pacjentki bez typowych zmian w elektrokardiogramie 47 Ryc. 4. Elektrokardiogram w drugiej dobie hospitalizacji Fig. 4. Electrocardiogram tracing in second day of hospitalisation (przez 4 tygodnie), kwas acetylosalicylowy w dawce 75 mg/dobę, bisoprolol w dawce 5 mg/dobę, losartan w dawce 25 mg/dobę, atorwastatynę w dawce 40 mg/ dobę i pantoprazol w dawce 20 mg/dobę. Po miesiącu chora zgłosiła się na wizytę kontrolną do poradni kardiologicznej. Od wypisu z Kliniki czuje się dobrze, nie nawracały bóle zamostkowe. W kontrolnym badaniu echokardiograficznym nie wykazano zaburzeń kurczliwości ścian lewej komory, frakcję wyrzutową oceniono na 60%. Omówienie Kardiomiopatia tako-tsubo jako odrębna jednostka chorobowa jest opisywana od 20 lat. W 2004 roku zespół Mayo Clinic określił kryteria diagnostyczne zespołu przemijającego balotowania koniuszka, co ułatwiło prawidłowe rozpoznawanie kardiomiopatii stresowej (tab. I) [2]. Przez kilkanaście lat tako-tsubo nazywano zespołem, w latach została określona jako kardiomiopatia i uwzględniona w klasyfikacji kardiomiopatii American Heart Association i European Society of Cardiology [3, 4]. Według danych z piśmiennictwa kardiomiopatia tako-tsubo stanowi 1 2% ostrych zespołów wieńcowych. Typowo występuje u kobiet w wieku lat z kilkoma czynnikami ryzyka rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego i jest wywoływana przez stres psychiczny lub fizyczny [5 7]. Klinicznie przebiega jako ostry zespół wieńcowy. Omawiana chora jest w wieku 66 lat, ma rozpoznane nadciśnienie i wcześniej paliła papierosy, a wystąpienie tako-tsubo było poprzedzone sytuacją stresową. W koronarografii nie stwierdzono istotnych zmian miażdżycowych, natomiast w wentrykulografii i echokardiografii obserwowano typowe zaburzenia kurczliwości w obrębie koniuszka i środkowych segmentów ścian lewej komory, które ustąpiły całkowicie po miesiącu. Obserwowano także niewielkie zwiększenie stężenia troponiny. Zmiany stwierdzane w EKG nie były natomiast tak typowe jak dotychczas opisywano w przebiegu zespołu tako-tsubo, chociaż nie wykluczały jego rozpoznania. Najbardziej typowe zmiany elektrokardiograficzne rejestrowane w pierwszej dobie tako-tsubo to uniesie- Tabela I. Kryteria rozpoznania kardiomiopatii tako-tsubo według Mayo Clinic Table I. Mayo Clinic criteria for diagnosis of Tako-Tsubo cardiomiopathy 1. Przemijająca akineza lub dyskineza koniuszka i środkowych segmentów lewej komory, która obejmuje swoim zasięgiem obszar wykraczający poza unaczynienie więcej niż jednej tętnicy wieńcowej 2. Brak istotnych zwężeń w naczyniach wieńcowych lub angiograficznych cech pęknięcia blaszki miażdżycowej 3. Obecność nowych zmian w EKG (uniesienie odcinka ST-T i/lub ujemne załamki T) lub zwiększone stężenie troponin sercowych 4. Wykluczenie ostatnio przebytego urazu głowy, krwawienia śródczaszkowego, guza chromochłonnego, kardiomiopatii przerostowej i zapalenia mięśnia sercowego Do rozpoznania choroby konieczne jest spełnienie wszystkich 4 kryteriów.

5 48 Małgorzata Zalewska-Adamiec, Hanna Bachórzewska-Gajewska, Magdalena Róg-Makal, Sławomir Dobrzycki nie odcinków ST występujące w odprowadzeniach I, avl oraz V3 V6, często dołącza się również uniesienie ST w odprowadzeniach znad ściany dolnej (II, III i avf). W kolejnych dniach dochodzi do ewolucji zmian elektrokardiograficznych. Zazwyczaj w trzeciej dobie pojawiają się głębokie ujemne załamki T z wydłużeniem odstępu QT (nawet do > 500 ms). U 6 30% chorych przejściowo występują patologiczne załamki Q w odpro wa - dzeniach z wcześniejszym uniesieniem odcinka ST [2]. Po około 7 10 dniach przez 2 3 tygodnie stopniowo spłycają się ujemne załamki T oraz normalizuje odstęp QT [8]. W przypadku przedstawianej chorej zmiany elektrokardiograficzne obserwowano w innych odprowadzeniach, a ewolucja zmian następowała znacznie szybciej. Zarówno w EKG wykonanym w szpitalu rejonowym, jak i przy przyjęciu do Kliniki stwierdzono uniesienie ST o 0,5 mm i ujemny załamek T tylko w jednym odprowadzeniu avl. W drugiej dobie hospitalizacji w EKG pojawiły się ujemne załamki T w odprowadzeniach I, avl i V2 V3, jednak nie były to typowe dla kardiomiopatii tako-tsubo głębokie ujemne załamki T, natomiast chociaż nieco wcześniej, ale raczej typowo wydłużył się odstęp QT do 454 ms. Kolejną ewolucję zmian elektrokardiograficznych, czyli spłycanie ujemnych załamków T, obserwowano również znacznie wcześniej. W piątej dobie stwierdzono obecność ujemnych załamków T tylko w dwóch odprowadzeniach. W wieloośrodkowej japońskiej pracy Tsuchihashi i wsp. analizowali częstość występowania najbardziej typowych zmian elektrokardiograficznych tako-tsubo w grupie 88 chorych. Uniesienie ST obserwowano u 90% badanych, natomiast głębokie ujemne załamki T aż u 97% chorych [9]. W opublikowanej niedawno pracy Tamura i wsp. zaproponowali nowe kryterium tako- -tsubo w EKG uniesienie odcinka ST o minimum 1 mm w przynajmniej jednym z odprowadzeń V3 V5 bez uniesienia odcinka w odprowadzeniu V1 [10]. U omawianej pacjentki nie stwierdzono istotnych uniesień odcinka ST i głębokich ujemnych załamków ST. Obserwowano natomiast nietypową, ale jednak ewolucję zmian elektrokardiograficznych. Poza tym zostały spełnione pozostałe kryteria zespołu przejściowego balotowania koniuszka, dlatego też rozpoznano kardiomiopatię tako-tsubo. Przedstawiany przypadek dowodzi, jak ważne jest regularne rejestrowanie elektrokardiogramów u chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi, które umożliwia wychwycenie zmian już w okresie ewolucji. W opisywanym przypadku zdiagnozowano zespół tako-tsubo (mimo braku przy przyjęciu typowych zmian w EKG), ponieważ do rozpoznania, jak wynika z przedstawionych kryteriów, potrzebne są zmiany w EKG lub zwiększone stężenie troponiny. Kardiomiopatia tako-tsubo występuje także u chorych na cukrzycę. W materiale zebranym w Klinice, który jest w trakcie opracowywania, pacjenci z tym schorzeniem stanowią około 17% chorych z tako-tsubo. Piśmiennictwo 1. Sato H, Tateishi H, Uchida T, et al. Tako-tsubo-like left ventricular dysfunction due to multivessel coronary spasm. In: Clinical aspect of myocardial injury: from ischemia to heart failure. Kodama K, Haze K, Hori M (ed.). Kagakuhyoronsha Publishing, Tokyo 1990; Bybee K, Kara T, Prasad A, et al. Systematic review: transient left ventricular apical ballooning: a syndrome that mimics STsegment elevation myocardial infarction. Ann Intern Med 2004; 141: Maron BJ, Towbin JA, Thiene G, et al.; American Heart Association; Council on Clinical Cardiology, Heart Failure and Transplantation Committee; Quality of Care and Outcomes Research and Functional Genomics and Translational Biology Interdisciplinary Working Groups; Council on Epidemiology and Prevention. Contemporary definitions and classification of the cardiomyopathies: an American Heart Association Scientific Statement from the Council on Clinical Cardiology, Heart Failure and Transplantation Committee; Quality of Care and Outcomes Research and Functional Genomics and Translational Biology Interdisciplinary Working Groups; and Council on Epidemiology and Prevention. Circulation 2006; 113: Elliott P, Andersson B, Arbustini E, et al. Classification of the cardiomyopathies: a position statement from the European Society Of Cardiology Working Group on Myocardial and Pericardial Diseases. Eur Heart J 2008; 29: Prasad A. Apical ballooning syndrome: an important differential diagnosis of acute myocardial infarction. Circulation 2007; 115: e Dote K, Sato H, Tateishi H, et al. Myocardial stunning due to simultaneuos multivessel coronary spasm: a review of 5 ca - ses. J Cardiol 1991; 21: Gianni M, Dentali F, Grandi AM, et al. Apical ballooning syndrome or takotsubo cardiomyopathy: a systematic review. Eur Heart J 2006; 27: Kurisu S, Inoue I, Kawagoe T, et al. Time course of electrocardiographic changes in patients with tako-tsubo syndrome: comparison with acute myocardial infarction with minimal enzymatic release. Circ J 2004; 68: Tsuchihashi K, Ueshima K, Uchida T, et al; Angina Pectoris- Myocardial Infarction Investigations in Japan. Transient left ventricular apical ballooning without coronary artery stenosis: a novel heart syndrome mimicking acute myocardial infarction: Angina Pectoris-Myocardial Infarction Investigations in Japan. J Am Coll Cardiol 2001; 38: Tamura A, Watanabe T, Ishihara M, et al. A new electrocardiographic criterion to differentiate between takotsubo cardiomyopathy and anterior wall ST-segment elevation acute myocardial infarction. Am J Cardiol 2011; 108:

Kardiomiopatia tako - tsubo w przebiegu zatrucia tlenkiem węgla

Kardiomiopatia tako - tsubo w przebiegu zatrucia tlenkiem węgla Kardiomiopatia tako - tsubo w przebiegu zatrucia tlenkiem węgla Jarosław Szponar *, Anna Krajewska *, Magdalena Majewska *, Piotr Danielewicz *, Grzegorz Drelich *, Jakub Drozd **, Michał Tomaszewski **,

Bardziej szczegółowo

Kardiomiopatia takotsubo. Jak duży problem u pacjenta z cukrzycą? Prezentacja przypadku.

Kardiomiopatia takotsubo. Jak duży problem u pacjenta z cukrzycą? Prezentacja przypadku. Małgorzata Zalewska-Adamiec Kardiomiopatia takotsubo. Jak duży problem u pacjenta z cukrzycą? Prezentacja przypadku. Klinika Kardiologii Inwazyjnej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Kierownik Kliniki:

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zawał serca ból wieńcowy p30 min +CPK +Troponiny Zawał serca z p ST STEMI ( zamknięcie dużej tętnicy wieńcowej) Z wytworzeniem załamka Q Zawał serca bez pst NSTEMI Zamknięcie

Bardziej szczegółowo

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Janina Stępińska Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej Instytut Kardiologii, Warszawa o Abott Potencjalny konflikt interesów

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA 2006: 139 142 (przypadek 32); 143 146 (przypadek 33). PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA, 2006: 135 138 (przypadek 31) i 147 150 (przypadek 34) PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Kardiomiopatia Tako-tsubo jako choroba nawrotowa o niekorzystnym. rokowaniu i heterogennym obrazie klinicznym. Opis 2 przypadków.

Kardiomiopatia Tako-tsubo jako choroba nawrotowa o niekorzystnym. rokowaniu i heterogennym obrazie klinicznym. Opis 2 przypadków. Kardiomiopatia Tako-tsubo jako choroba nawrotowa o niekorzystnym rokowaniu i heterogennym obrazie klinicznym. Opis 2 przypadków. Lek. Grzegorz Kubiak kons. Dr W. Jacheć Kardiomiopatia Tako-tsubo jest jednostką

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka kardiomiopatii takotsubo

Diagnostyka kardiomiopatii takotsubo DIAGNOSTYKA KARDIOLOGICZNA Folia Cardiologica 2015 tom 10, nr 1, strony 58 64 DOI: 10.5603/FC.2015.0010 Copyright 2015 Via Medica ISSN 2353 7752 Diagnostyka kardiomiopatii takotsubo Diagnosis of takotsubo

Bardziej szczegółowo

Nawracające zawały serca bez uniesienia odcinka ST u 68-letniego pacjenta z dławicą naczynioskurczową

Nawracające zawały serca bez uniesienia odcinka ST u 68-letniego pacjenta z dławicą naczynioskurczową Choroby Serca i Naczyń 2016, tom 13, nr 5, 385 389 P R Z Y P A D K I K L I N I C Z N E Redaktor działu: prof. dr hab. n. med. Beata Wożakowska-Kapłon Nawracające zawały serca bez uniesienia odcinka ST

Bardziej szczegółowo

Bezpośrednia oraz odległa ocena chorych z przemijającym balotowaniem koniuszka lewej komory

Bezpośrednia oraz odległa ocena chorych z przemijającym balotowaniem koniuszka lewej komory PRACA ORYGINALNA Folia Cardiologica Excerpta 2006, tom 1, nr 4, 189 194 Copyright 2006 Via Medica ISSN 1896 2475 Bezpośrednia oraz odległa ocena chorych z przemijającym balotowaniem koniuszka lewej komory

Bardziej szczegółowo

PRZYPADEK KLINICZNY. Aleksandra Jarecka

PRZYPADEK KLINICZNY. Aleksandra Jarecka PRZYPADEK KLINICZNY Aleksandra Jarecka BADANIE PODMIOTOWE kobieta, lat 75 nawracające od ok 3 h dolegliwości bólowe o charakterze wieńcowym duszność od ok. 4 miesiąc narażona na silny stres związany z

Bardziej szczegółowo

10. Zmiany elektrokardiograficzne

10. Zmiany elektrokardiograficzne 10. Zmiany elektrokardiograficzne w różnych zespołach chorobowyh 309 Zanim zaczniesz, przejrzyj streszczenie tego rozdziału na s. 340 342. zmiany elektrokardiograficzne w różnych zespołach chorobowych

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym

Bardziej szczegółowo

EKG w stanach nagłych. Dr hab. med. Marzenna Zielińska

EKG w stanach nagłych. Dr hab. med. Marzenna Zielińska EKG w stanach nagłych Dr hab. med. Marzenna Zielińska Co to jest EKG????? Układ bodźco-przewodzący serca (Wagner, 2006) Jakie patologie, jakie choroby możemy rozpoznać na podstawie EKG? zaburzenia rytmu

Bardziej szczegółowo

Zespół przemijającego balotowania koniuszka lewej komory lub kardiomiopatia takotsubo: nowe wyzwanie dla intensywnej opieki kardiologicznej

Zespół przemijającego balotowania koniuszka lewej komory lub kardiomiopatia takotsubo: nowe wyzwanie dla intensywnej opieki kardiologicznej PRACA POGLĄDOWA PRZEDRUK Folia Cardiologica Excerpta 2009, tom 4, nr 3, 161 166 Copyright 2009 Via Medica ISSN 1896 2475 Zespół przemijającego balotowania koniuszka lewej komory lub kardiomiopatia takotsubo:

Bardziej szczegółowo

Uniesienie ST to nie zawsze ostry zespół wieńcowy opis przypadku

Uniesienie ST to nie zawsze ostry zespół wieńcowy opis przypadku Choroby Serca i Naczyń 2015, tom 12, nr 6, 371 375 E K G W P R A K T Y C E Redaktor działu: prof. Rafał Baranowski Uniesienie ST to nie zawsze ostry zespół wieńcowy opis przypadku ST-elevation may not

Bardziej szczegółowo

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd.

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. Jakość bólu charakter bólu; Jak można go określić, gdzie odczuwany jest dyskomfort? Promieniowanie Gdzie odczuwany jest ból? Gdzie ten ból bólu promieniuje?

Bardziej szczegółowo

PRACA ORYGINALNA. III Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii Śląskiej Akademii Medycznej, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu

PRACA ORYGINALNA. III Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii Śląskiej Akademii Medycznej, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2006, tom 13, nr 3, 244 249 Copyright 2006 Via Medica ISSN 1507 4145 Uniesienie odcinka ST w odprowadzeniu avr w przebiegu zawału ściany przedniej, wskazujące na zamknięcie

Bardziej szczegółowo

Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW

Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW Idealny marker powinien posiadać następujące cechy: o umożliwiać wczesne rozpoznanie zawału mięśnia sercowego o występować w dużych stężeniach w mięśniu

Bardziej szczegółowo

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU Ostre zespoły wieńcowe NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej

Bardziej szczegółowo

Słowa kluczowe: ostry zespół wieńcowy, - zawał mięśnia serca bez uniesienia odcinka ST - NSTEMI

Słowa kluczowe: ostry zespół wieńcowy, - zawał mięśnia serca bez uniesienia odcinka ST - NSTEMI 33 FA R M AC J A W S P Ó Ł C Z E S N A 2011; 4: 33-39 Akademia Medycyny OPIS PRZYPADKU/CASE REPORT Otrzymano/Submitted: 17.03.2011 Zaakceptowano/Accepted: 20.03.2011 Ostre zespoły wieńcowe Część I Zawał

Bardziej szczegółowo

Wartość wstępnego elektrokardiogramu w ocenie obszaru ostrego niedokrwienia w zawale ściany przedniej serca

Wartość wstępnego elektrokardiogramu w ocenie obszaru ostrego niedokrwienia w zawale ściany przedniej serca PRACA ORYGINALNA Folia Cardiologica Excerpta 2006, tom 1, nr 6, 333 341 Copyright 2006 Via Medica ISSN 1896 2475 Wartość wstępnego elektrokardiogramu w ocenie obszaru ostrego niedokrwienia w zawale ściany

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku)

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) T. XXXIII Zeszyty Naukowe WSHE 2011 r. Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) LECZENIE INWAZYJNE PACJENTÓW Z OSTRYM ZAWAŁEM SERCA Z UTRZYMUJĄCYM SIĘ UNIESIENIEM

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa i zawał serca.

Choroba wieńcowa i zawał serca. Choroba wieńcowa i zawał serca. Dr Dariusz Andrzej Tomczak Specjalista II stopnia chorób wewnętrznych Choroby serca i naczyń 1 O czym będziemy mówić? Budowa układu wieńcowego Funkcje układu wieńcowego.

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

Kardiologia Polska 2013; 71, 8: ; DOI: /KP ISSN OPIS PRZYPADKU / CASE REPORT

Kardiologia Polska 2013; 71, 8: ; DOI: /KP ISSN OPIS PRZYPADKU / CASE REPORT Kardiologia Polska 2013; 71, 8: 864 868; DOI: 10.5603/KP.2013.0203 ISSN 0022 9032 OPIS PRZYPADKU / CASE REPORT Atypowa postać zespołu tako-tsubo związanego z migotaniem przedsionków w zespole Wolffa-Parkinsona-White

Bardziej szczegółowo

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Nieinwazyjne badanie diagnostyczne układu krążenia stanowią podstawową metodę, wykorzystywaną w rozpoznawaniu jak i monitorowaniu

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Krytyczne EKG, czyli krytycznie o EKG oczami hemodynamisty. Jerzy Sacha. Oddział Kardiologii, Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu

Krytyczne EKG, czyli krytycznie o EKG oczami hemodynamisty. Jerzy Sacha. Oddział Kardiologii, Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu Krytyczne EKG, czyli krytycznie o EKG oczami hemodynamisty Jerzy Sacha Oddział Kardiologii, Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu W krytycznych stanach mamy do czynienia z wysokimi falami w zapisie EKG

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

Dławica naczynioskurczowa manifestacja kliniczna u 79-letniego chorego z miażdżycą tętnic wieńcowych

Dławica naczynioskurczowa manifestacja kliniczna u 79-letniego chorego z miażdżycą tętnic wieńcowych Chorzy trudni typowi/case report Dławica naczynioskurczowa manifestacja kliniczna u 79-letniego chorego z miażdżycą tętnic wieńcowych Prinzmetal s angina clinical manifestation in a 79-year-old man with

Bardziej szczegółowo

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego ETAP I (wypełni pielęgniarka) Imię i nazwisko:... Adres:... PESEL Wzrost:...cm Wykształcenie:... Masa ciała:...kg Zawód wykonywany:... Obwód talii:...cm

Bardziej szczegółowo

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe?

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? co można jeszcze poprawić? Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Porównanie liczby ppci/mln mieszkańców w 37 krajach (dane za 2007 i

Bardziej szczegółowo

Jerzy Sacha 1, Przemysław Guzik 2 1. Streszczenie. Abstract

Jerzy Sacha 1, Przemysław Guzik 2 1. Streszczenie. Abstract 63 Anestezjologia i Ratownictwo 2013; 7: 63-68 ARTYKUŁ POGLĄDOWY/REVIEW PAPER Otrzymano/Submitted: 01.02.2013 Zaakceptowano/Accepted: 11.02.2013 Akademia Medycyny Nowa uniwersalna definicja zawału serca

Bardziej szczegółowo

Obraz ostrego zespołu wieńcowego typu nieokreślonego u chorej ze wszczepionym rozrusznikiem serca

Obraz ostrego zespołu wieńcowego typu nieokreślonego u chorej ze wszczepionym rozrusznikiem serca Elektrokardiogram miesiąca/electrocardiogram of the month Obraz ostrego zespołu wieńcowego typu nieokreślonego u chorej ze wszczepionym rozrusznikiem serca Undetermined type of acute coronary syndrome

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI Dlaczego dzieci sąs kierowane do kardiologa? Różnice w diagnostyce obrazowej chorób układu krążenia u dorosłych i dzieci Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz

Bardziej szczegółowo

ZAWAŁ PRAWEJ KOMORY odmienności diagnostyczno-terapeutyczne. rat. med. Adam J. Stępka Centrum Kardiologii Allenort w Kutnie

ZAWAŁ PRAWEJ KOMORY odmienności diagnostyczno-terapeutyczne. rat. med. Adam J. Stępka Centrum Kardiologii Allenort w Kutnie ZAWAŁ PRAWEJ KOMORY odmienności diagnostyczno-terapeutyczne rat. med. Adam J. Stępka Centrum Kardiologii Allenort w Kutnie RVMI może manifestować się jako wstrząs kardiogenny. Strategia leczenia RVMI jest

Bardziej szczegółowo

Kurcz prawej tętnicy wieńcowej powikłany objawowymi zaburzeniami przewodzenia przedsionkowo-komorowego

Kurcz prawej tętnicy wieńcowej powikłany objawowymi zaburzeniami przewodzenia przedsionkowo-komorowego Angiogram miesiąca/angiogram of the month Kurcz prawej tętnicy wieńcowej powikłany objawowymi zaburzeniami przewodzenia przedsionkowo-komorowego The right coronary artery spasm as a cause of an atrio-ventricular

Bardziej szczegółowo

Kardiomiopatia tako-tsubo problem kliniczny

Kardiomiopatia tako-tsubo problem kliniczny PRACA KAZUISTYCZNA Folia Cardiologica Excerpta 2010, tom 5, nr 5, 298 304 Copyright 2010 Via Medica ISSN 1896 2475 Kardiomiopatia tako-tsubo problem kliniczny Małgorzata Rozwodowska 1, Aleksander Łukasiewicz

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 6 elektrod przedsercowych V1 do V6 4 elektrody kończynowe Prawa ręka Lewa ręka Prawa noga Lewa noga 1 2 Częstość i rytm Oś Nieprawidłowości P Odstęp PQ Zespół QRS (morfologia,

Bardziej szczegółowo

Kompleksowa rewaskularyzacja wieńcowa z użyciem aterektomii rotacyjnej u 62-letniego dializowanego pacjenta z zawałem NSTEMI

Kompleksowa rewaskularyzacja wieńcowa z użyciem aterektomii rotacyjnej u 62-letniego dializowanego pacjenta z zawałem NSTEMI PRACE kazuistyczne Małgorzata Zalewska-Adamiec 1 Jolanta Małyszko 2 Hanna Bachórzewska-Gajewska 1 Łukasz Kuźma 1 Kamil Gugała 1 Sławomir Dobrzycki 1 Kompleksowa rewaskularyzacja wieńcowa z użyciem aterektomii

Bardziej szczegółowo

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki?

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Prof. Hanna Szwed Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Warszawa, 2015 Rozpoznanie stabilnej choroby wieńcowej i ocena ryzyka Etap 1 Kliniczna ocena

Bardziej szczegółowo

Aktywność sportowa po zawale serca

Aktywność sportowa po zawale serca Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Zmiany stwierdzane w badaniu przezklatkowym

Zmiany stwierdzane w badaniu przezklatkowym 162 Choroba nadciśnieniowa serca Prezentacja dwuwymiarowa S Przerost (> 12 mm) mięśnia sercowego (od umiarkowanego do znacznego), obejmujący głównie przegrodę międzykomorową, brak odcinkowych zaburzeń

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

Podstawy elektrokardiografii część 1

Podstawy elektrokardiografii część 1 Podstawy elektrokardiografii część 1 Dr med. Piotr Bienias Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus w Warszawie ELEKTROKARDIOGRAFIA metoda rejestracji napięć elektrycznych

Bardziej szczegółowo

Zawirusowane zapisy EKG

Zawirusowane zapisy EKG Choroby Serca i Naczyń 2008, tom 5, nr 3, 172 177 E K G W P R A K T Y C E Redaktor działu: dr hab. med. Rafał Baranowski Zawirusowane zapisy EKG Jadwiga Wolszakiewicz, Rafał Baranowski Instytut Kardiologii

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko

Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko Podstawy echokardiografii Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek,

Bardziej szczegółowo

WYTYCZNE A PRAKTYKA KLINICZNA FORUM DYSKUSYJNE KARDIOLOGÓW. I Klinika Kardiologii i Elektroterapii Świętokrzyskiego Centrum Kardiologii w Kielcach

WYTYCZNE A PRAKTYKA KLINICZNA FORUM DYSKUSYJNE KARDIOLOGÓW. I Klinika Kardiologii i Elektroterapii Świętokrzyskiego Centrum Kardiologii w Kielcach WYTYCZNE A PRAKTYKA KLINICZNA FORUM DYSKUSYJNE KARDIOLOGÓW Folia Cardiologica 2015 tom 10, nr 5, strony 386 390 DOI: 10.5603/FC.2015.0071 Copyright 2015 Via Medica ISSN 2353 7752 Skąpoobjawowa manifestacja

Bardziej szczegółowo

Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) dotyczące postępowania

Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) dotyczące postępowania Ostre uszkodzenie nerek wywołane środkami kontrastowymi u pacjenta z zawałem ściany przednio-bocznej mięśnia sercowego STEMI leczonym przezskórną angioplastyką wieńcową Ostre uszkodzenie nerek po podaniu

Bardziej szczegółowo

Przy przyjęciu w EKG AFL z czynnością komór 120/min. Bezpośrednio przed zabiegiem, na sali elektrofizjologicznej,

Przy przyjęciu w EKG AFL z czynnością komór 120/min. Bezpośrednio przed zabiegiem, na sali elektrofizjologicznej, Opis przypadku Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS u pacjenta po zawale serca czy zawsze VT? Wide QRS complex tachycardia in a patient after myocardial infarction: is it always ventricular tachycardia?

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie Docelowy model leczenia OZW zasady systemu system

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

Niewydolność serca w przebiegu nieleczonego nadciśnienia tętniczego oraz zaburzeń metabolicznych

Niewydolność serca w przebiegu nieleczonego nadciśnienia tętniczego oraz zaburzeń metabolicznych praca kazuistyczna Folia Cardiologica 2017 tom 12, supl., strony 18 22 DOI: 10.5603/FC.2017.0044 Copyright 2017 Via Medica ISSN 2353 7752 Niewydolność serca w przebiegu nieleczonego nadciśnienia tętniczego

Bardziej szczegółowo

Zespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka

Zespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka PRACA KAZUISTYCZNA Folia Cardiologica Excerpta 2010, tom 5, nr 5, 310 314 Copyright 2010 Via Medica ISSN 1896 2475 Zespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka Alicja Nowowiejska-Wiewióra, Bartosz Hudzik,

Bardziej szczegółowo

Nitraty -nitrogliceryna

Nitraty -nitrogliceryna Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

OCENA RYZYKA OPERACYJNEGO U CHORYCH KARDIOLOGICZNYCH Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Kardiologicznej I Katedry Kardiologii i Kardiochirurgii UM w Łodzi Jak ocenić ryzyko i zakwalifikować chorego

Bardziej szczegółowo

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument D043528/02 Annex.

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument D043528/02 Annex. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 8 marca 2016 r. (OR. en) 6937/16 ADD 1 TRANS 72 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 7 marca 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Sekretariat Generalny

Bardziej szczegółowo

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23 Definicja Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Recenzja pracy doktorskiej lek. med. Beaty Morawiec

Recenzja pracy doktorskiej lek. med. Beaty Morawiec Recenzja pracy doktorskiej lek. med. Beaty Morawiec pt. Wczesne rozpoznanie i ocena rokowania u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym bez uniesienia odcinka ST na podstawie stężenia kopeptyny. Rozprawa

Bardziej szczegółowo

Warsztat nr 1. Niewydolność serca analiza problemu

Warsztat nr 1. Niewydolność serca analiza problemu Warsztat nr 1 Niewydolność serca analiza problemu Przewlekła niewydolność serca (PNS) Przewlekła niewydolność serca jest to stan, w którym uszkodzone serce nie może zapewnić przepływu krwi odpowiedniego

Bardziej szczegółowo

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania

Bardziej szczegółowo

Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010

Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010 OZW - postępowanie przedszpitalne. Doświadczenia własne - Pogotowie Ratunkowe w Jeleniej Górze. Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010 OZW Definicja....... Ostre zespoły wieńcowe ( OZW )

Bardziej szczegółowo

Skąpoobjawowy przebieg krytycznego zwężenia lewej tętnicy wieńcowej u wytrenowanego pacjenta

Skąpoobjawowy przebieg krytycznego zwężenia lewej tętnicy wieńcowej u wytrenowanego pacjenta Choroby Serca i Naczyń 2013, tom 10, nr 1, 40 44 P R Z Y P A D K I K L I N I C Z N E Redaktorzy działu: prof. dr hab. n. med. Beata Wożakowska-Kapłon prof. dr hab. n. med. Tomasz Pasierski Skąpoobjawowy

Bardziej szczegółowo

Przewlekła choroba wieńcowa u chorego z cukrzycą typu 2 Miażdżyca uogólniona i inne problemy

Przewlekła choroba wieńcowa u chorego z cukrzycą typu 2 Miażdżyca uogólniona i inne problemy Przewlekła choroba wieńcowa u chorego z cukrzycą typu 2 Miażdżyca uogólniona i inne problemy Jolanta B. Prokop Katedra i Klinika Kardiologii USK Białystok (prezentacja przypadków) Kardiodiabetogia Poznań

Bardziej szczegółowo

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS. Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej

Bardziej szczegółowo

Stabilna choroba wieńcowa

Stabilna choroba wieńcowa Stabilna choroba wieńcowa dr hab. med. prof. nadzw. Małgorzata Lelonek FESC Wytyczne ESC postępowania w stabilnej dławicy piersiowej 2013 www.ptkardio.pl 1 2 Epidemiologia Europa: 20-40 / 1 000 Około 5

Bardziej szczegółowo

Kardiomiopatia takotsubo co dzisiaj o niej wiemy?

Kardiomiopatia takotsubo co dzisiaj o niej wiemy? Choroby Serca i Naczyń 2015, tom 12, nr 6, 347 356 C H o r o b a W i e ń c o w a Redaktor działu: prof. dr hab. n. med. Lech Poloński Kardiomiopatia takotsubo co dzisiaj o niej wiemy? Takotsubo cardiomyopathy

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka różnicowa omdleń

Diagnostyka różnicowa omdleń Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność

Bardziej szczegółowo

lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej

lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr

Bardziej szczegółowo

1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1

1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1 v Wstęp xiii Przedmowa do wydania I polskiego xv Wykaz skrótów xvii 1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1 A. Wywiad perinatalny i z okresu ciąży 1 B. Wywiad po urodzeniu

Bardziej szczegółowo

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA dr hab. med. Ewa Konduracka Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowski Szpital Specjalistyczny

Bardziej szczegółowo

Sylabus modułu zajęć na studiach wyższych Biomarkery w chorobach układu krążenia. Wydział Lekarski UJ CM

Sylabus modułu zajęć na studiach wyższych Biomarkery w chorobach układu krążenia. Wydział Lekarski UJ CM Załącznik nr 4 do zarządzenia nr 118 Rektora UJ z 19 grudnia 2016 r. Sylabus modułu zajęć na studiach wyższych Biomarkery w chorobach układu krążenia Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa

Bardziej szczegółowo

PRACA ORYGINALNA PRZEDRUK

PRACA ORYGINALNA PRZEDRUK PRACA ORYGINALNA PRZEDRUK Folia Cardiologica Excerpta 2010, tom 5, nr 4, 162 169 Copyright 2010 Via Medica ISSN 1896 2475 Ocena korelacji zmian niedokrwiennych obserwowanych w zapisie elektrokardiograficznym

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk

Patofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca Obiektywny dowód dysfunkcji serca i i Odpowiedź na właściwe leczenie

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych. wytyczne i praktyka

Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych. wytyczne i praktyka Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych wytyczne i praktyka Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Śmiertelność Zmniejszenie śmiertelności w świeżym zawale serca w okresie 2003-2010 20%

Bardziej szczegółowo

Migotanie przedsionków Aleksandra Jarecka Studenckie Koło Naukowe przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie Kierownik Kliniki - prof. dr hab. Piotr

Bardziej szczegółowo

diagnostyka obrazowa REDAKTOR DZIAŁU dr n. med. Magdalena Zagrodzka

diagnostyka obrazowa REDAKTOR DZIAŁU dr n. med. Magdalena Zagrodzka diagnostyka obrazowa Medycyna jest sztuką opartą na domyśle, gdzie wnioski często się sprawdzają, choć nierzadko zawodzą Celsus Młodszy Drogie Koleżanki i Koledzy, REDAKTOR DZIAŁU dr n. med. Magdalena

Bardziej szczegółowo

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca zapotrzebowanie na O2 > moŝliwości podaŝy O2 niedotlenienie upośledzenie czynności mięśnia sercowego przemijające trwałe

Bardziej szczegółowo

PRACA ORYGINALNA. Klinika Kardiologii Wojskowego Instytutu Medycznego Centralnego Szpitala Klinicznego Ministerstwa Obrony Narodowej w Warszawie

PRACA ORYGINALNA. Klinika Kardiologii Wojskowego Instytutu Medycznego Centralnego Szpitala Klinicznego Ministerstwa Obrony Narodowej w Warszawie PRACA ORYGINALNA Folia Cardiologica Excerpta 2006, tom 1, nr 2, 110 115 Copyright 2006 Via Medica ISSN 1507 4145 Echokardiograficzne zmiany u chorych na cukrzycę typu 2 po przebytym zawale serca z uniesieniem

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW

ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW Rozprawa doktorska Autor: lek. Marcin Wełnicki Promotor: prof. dr hab. n. med Artur

Bardziej szczegółowo

PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE KONTRAPULSACJI WEWNĄTRZAORTALNEJ

PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE KONTRAPULSACJI WEWNĄTRZAORTALNEJ PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE KONTRAPULSACJI WEWNĄTRZAORTALNEJ PAWEŁ MONCZNIK, RAFAŁ DRWIŁA, TOMASZ DAROCHA ODDZIAŁ INTENSYWNEJ TERAPII KSS IM. JANA PAWŁA II HISTORIA KONTRAPULSACJI 1958 - Harken i Britwell

Bardziej szczegółowo

Nieokreślony typ ostrego zespołu wieńcowego rola elektrokardiogramu

Nieokreślony typ ostrego zespołu wieńcowego rola elektrokardiogramu PRACA POGLĄDOWA PRZEDRUK Folia Cardiologica Excerpta 2007, tom 2, nr 5, 175 182 Copyright 2007 Via Medica ISSN 1896 2475 Nieokreślony typ ostrego zespołu wieńcowego rola elektrokardiogramu Artur Klimczak

Bardziej szczegółowo

Analiza fali tętna u dzieci z. doniesienie wstępne

Analiza fali tętna u dzieci z. doniesienie wstępne Analiza fali tętna u dzieci z chorobami kłębuszków nerkowych doniesienie wstępne Piotr Skrzypczyk, Zofia Wawer, Małgorzata Mizerska-Wasiak, Maria Roszkowska-Blaim Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii

Bardziej szczegółowo

Choroby osierdzia 2010. Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO

Choroby osierdzia 2010. Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO Choroby osierdzia 2010 Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO Klasyczne kryteria rozpoznania OZO (2 z trzech) Typowy ból w klatce piersiowej swoisty szmer tarcia osierdzia

Bardziej szczegółowo

Pacjent ze stymulatorem

Pacjent ze stymulatorem Choroby Serca i Naczyń 2008, tom 5, nr 4, 221 226 E K G W P R A K T Y C E Redaktor działu: dr hab. med. Rafał Baranowski Pacjent ze stymulatorem Ewa Piotrowicz, Rafał Baranowski Instytut Kardiologii im.

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii

Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii Choroby układu sercowo - naczyniowego stanowią przyczynę około połowy wszystkich zgonów w Polsce. W 2001 r. z powodu choroby wieńcowej zmarło

Bardziej szczegółowo

Parametry echokardiograficzne wpływające na rokowanie pacjentów z kardiomiopatią takotsubo

Parametry echokardiograficzne wpływające na rokowanie pacjentów z kardiomiopatią takotsubo DIAGNOSTYKA KARDIOLOGICZNA Folia Cardiologica 2016 tom 11, nr 6, strony 569 574 DOI: 10.5603/FC.2016.0117 Copyright 2016 Via Medica ISSN 2353 7752 Parametry echokardiograficzne wpływające na rokowanie

Bardziej szczegółowo

Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego

Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego Wacław Karakuła Katedra i Klinika Chirurgii Naczyń i Angiologii U.M. w Lublinie Kierownik Kliniki prof. Tomasz Zubilewicz Lublin, 27.02.2016 Zespół

Bardziej szczegółowo

Elektrokardiografia: podstawy i interpretacja

Elektrokardiografia: podstawy i interpretacja Elektrokardiografia: podstawy i interpretacja Podstawy EKG 1887 rok- Waller dokonał bezpośredniego zapisu potencjałów serca. 1901 rok- galwanometr strunowy Einthovena pozwolił na rejestrację czynności

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego

Bardziej szczegółowo