WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY IV. Program Nauczania: Tomasz Maćkowski, Wczoraj i dziś. Realizowany przy pomocy podręcznika: Wczoraj i dziś

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY IV Program Nauczania: Tomasz Maćkowski, Wczoraj i dziś. Realizowany przy pomocy podręcznika: Wczoraj i dziś Uzyskanie przez ucznia wyższej oceny uwarunkowane jest spełnieniem wymagań z poziomów niższych. Śródroczną i roczną ocenę celującą otrzyma uczeń, który opanuje wszystkie wiadomości i umiejętności określone w wymaganiach na poziomie bardzo dobrym. Uzyskuje bardzo dobre wyniki na sprawdzianach. Wykazuje szczególną aktywność na lekcjach, zawsze odrabia zadania domowe, przygotowuje się do konkursów historycznych na szczeblu szkolnym, gminnym, powiatowym i wojewódzkim oraz godnie reprezentuje na nich szkołę. Bierze czynny udział w uroczystościach i akademiach patriotycznych. Wykazuje szczególne zainteresowanie przedmiotem. Udziela się w życiu szkoły, wykazuje się aktywną postawą prospołeczną, np. pomagając słabszym koleżankom i kolegom w nauce. Rozdział I. Z historią na Ty - omawia rolę źródeł historycznych w procesie poznawania dziejów. Wskazuje pozapodręcznikowe przykłady różnych kategorii źródeł. Przedstawia różne efekty pracy naukowców zajmujących się przeszłością. - Wskazuje lokalne przykłady instytucji dbających o regionalną kulturę i historię. Tworzy przewodnik po własnej miejscowości i regionie. Charakteryzuje inne regiony państwa polskiego. Wyjaśnia znaczenie dbałości o tradycję regionalną. - Wskazuje na mapie świata największe zbiorowości Polonii. Rozróżnia mniejszości narodowe od etnicznych. Wyjaśnia, dlaczego należy szanować inne tradycje narodowe. Przedstawia konsekwencje przynależności Polski do UE. - Charakteryzuje główne epoki historyczne. Podaje przykłady innych rachub mierzenia czasu. - Przy określeniu datacji wydarzenia posługuje się terminami: początek, środek, koniec stulecia, półwiecze, przełom wieków. Przyporządkowuje wydarzenia do epok historycznych. Interpretuje i wyciąga wnioski z mapy.

2 Na ocenę dobrą uczeń: - porównuje pracę historyków i archeologów. Wskazuje różne przykłady źródeł pisanych i niepisanych. - wyjaśnia czym jest genealogia. Wskazuje na mapie Polski własną miejscowość, region, województwo i jego stolicę. Podaje przykłady tradycji regionalnych. Charakteryzuje własną małą ojczyznę na tle innych regionów. - Wskazuje Polskę na mapie świata. Wskazuje na mapie główne krainy historycznogeograficzne Polski oraz największe miasta. Rozróżnia pojęcie naród i społeczeństwo. Przedstawia genezę najważniejszych świąt państwowych. Wskazuje przykłady instytucji dbających o dziedzictwo narodowe. Podaje przykłady mniejszości narodowych żyjących w Polsce. - podaje cezury czasowe epok historycznych. Wyjaśnia czym jest kartografia, skala mapy. Rozróżnia mapę geograficzną, polityczną, historyczną. Na ocenę dostateczną uczeń: - poprawnie posługuje się terminami: dzieje, archeologia, źródła pisane, materialne. Rozróżnia pracę historyków i archeologów. Potrafi podać przykłady postaci legendarnych i historycznych. Wyjaśnia czym są przyczyny i skutki. - poprawnie posługuje się terminami: tradycja, drzewo genealogiczne, mała ojczyzna. Wyjaśnia czym jest patriotyzm. Podaje przykłady zachowań patriotycznych. - poprawnie posługuje się terminami: mniejszość narodowa, społeczeństwo, symbole narodowe, Polonia. Wymienia najważniejsze czynniki narodowotwórcze. Przedstawia polskie symbole narodowe, święta państwowe. Wskazuje na mapie stolicę. - posługuje się terminami: chronologia, okres p.n.e. i n.e. Zamienia cyfry arabskie na rzymskie. Wyjaśnia czym jest epoka historyczna. Porządkuje fakty i epoki historyczne. Samodzielnie przyporządkowuje wydarzenia stuleciom. Oblicza upływ czasu miedzy wydarzeniami, w tym na przełomie er. - poprawnie posługuje się terminami: legenda, symbol, róża wiatrów. Objaśnia symbole legendy mapy. Odczytuje z mapy podstawowe informacje. - przy pomocy nauczyciela posługuje się terminami: współczesność, przeszłość, historia, historycy, legenda, baśń. Rozróżnia przeszłość od współczesności. Rozróżnia baśnie od historii. Potrafi krótko opowiedzieć o pracy historyka.

3 - przy pomocy potrafi poprawnie posługiwać się terminami: ojczyzna, patriotyzm. Podaje przykłady świąt rodzinnych, pamiątek rodzinnych. - z pomocą nauczyciela używa terminów: państwo, region, naród. Wskazuje na mapie Polskę i jej granice. Zna pełną nazwę Polski. - z pomocą nauczyciela poprawnie używa terminów: data, tysiąclecie, wiek. Umieszcza daty na osi czasu. Z pomocą nauczyciela określa w którym wieku miało miejsce dane wydarzenie. Poprawnie wskazuje wydarzenie wcześniejsze w czasach p.n.e. Oblicza upływ czasu między wydarzeniami w ramach jednej ery. - posługuje się terminami: mapa, plan i dostrzega między nimi różnice. Rozdział II Od Piastów do Jagiellonów - charakteryzuje znaczenie przyjęcia chrześcijaństwa dla Polski. Wyjaśnia znaczenie wizyty Ottona III w Gnieźnie i utworzenia samodzielnej metropolii kościelnej dla Polski. - charakteryzuje wkład duchowieństwa dla kultury średniowiecza. Wyjaśnia znaczenie ksiąg dla rozwoju wiedzy i nauki. Ocenia politykę prowadzoną przez Kazimierza Wielkiego. Argumentuje dlaczego król stał się wzorem dobrego władcy. Podaje przykłady zachowanych zamków średniowiecznych w regionie. -omawia zagrożenie ze strony krzyżaków dla Polski i Litwy. Wyjaśnia czym zajmuje się heraldyka, objaśnia kulturę i obyczaje rycerskie. - przedstawia postanowienia pokoju toruńskiego i jego skutki. Omawia dokonania Mikołaja Kopernika. Na ocenę dobrą uczeń: - wymienia przodków Mieszka I. Przedstawia skutki chrztu. Pokazuje na mapie Gniezno, Poznań i inne grody. Opisuje bitwę pod Cedynią. Zna daty: 997, Opisuje misję św. Wojciecha. Przedstawia przyczyny i skutki zjazdu w Gnieźnie. Wskazuje na mapie ziemie podbite przez Chrobrego. - Wymienia główne reformy K. Wielkiego. Opisuje zjazd monarchów w Krakowie. Opisuje zjazd monarchów w Krakowie. Wyjaśnia znaczenie utworzenia AK. Wskazuje ziemie, które przyłączył K. Wielki. - przedstawia okoliczności unii w Krewie i jej postanowienia. Opowiada o rycerskim kodeksie honorowym. Przedstawia przyczyny i przebieg bitwy pod Grunwaldem. Przedstawia poglądy Mikołaja Kopernika.

4 Na ocenę dostateczną uczeń: - poprawnie posługuje się terminami: Piastowie, misja, relikwie, dynastia, uczta u Wierzynka, paź giermek, pasowanie, kopia, fosa, baszta astronomia, teoria heliocentryczna. --wskazuje na mapie: rozmieszczenie polskich plemion. Zna legendy o początkach Polski. Wyjaśnia pochodzenie nazwy Polska. Zna daty: 1000, Zna postać św. Wojciecha. Opisuje wygląd wojów. - Zna wydarzenia:1364, Wyjaśnia powiedzenie zastał Polskę.Wyjaśnia powiedzenie: polegać jak na Zawiszy. Zna postać Zawiszy Czarnego. Zna daty:1385, posługuje się terminami: Słowianie, plemię, cesarz, koronacja, gród, wojowie, uniwersytet, rycerz, miecz, herb, astronom, luneta. - wie kto był pierwszym władcą i królem Polski. Opisuje wygląd grodu. Wyjaśnia dlaczego Kazimierz ma przydomek Wielki. Opisuje wygląd zamku w średniowieczu, rycerza. Wie kim był Jagiełło. Wskazuje na mapie ziemie Polski i Litwy Wie kim był M Kopernik. Rozdział III Wojny i upadek Rzeczpospolitej - Wyjaśnia różnice między monarchią dynastyczną a elekcyjną. Widzi zagrożenia wynikające z wolnej elekcji. Wyjaśnia przyczyny klęsk Polaków podczas potopu szwedzkiego. Ocenia postawy Polaków w okresie rozbiorów. Wyjaśnia przyczyny klęski powstania kościuszkowskiego. - wyjaśnia dlaczego powstanie styczniowe upadło. Ocenia postawy Polaków pod zaborami. Wymienia kilku polskich laureatów Nagrody Nobla. Na ocenę dobrą uczeń: - opisuje państwo polskie w XVI wieku. Pokazuje Zamość jako miasto renesansowe. Zna przebieg potopu szwedzkiego. Pokazuje na mapie: Szwecję, Jasną Górę, Turcję, Wiedeń, Chocim. Pokazuje sytuację Polaków po III rozbiorze. Charakteryzuje Króla S. Poniatowskiego. - Opisuje Legiony Polskie We Włoszech. Opisuje charakter i przebieg powstania styczniowego i jego skutki. Przedstawia dokonania Marii Skłodowskiej Curie. Na ocenę dostateczną uczeń:

5 - poprawnie używa terminów: kanclerz, hetman, akademia,potop szwedzki, husaria, rozbiory, powstanie, hymn państwowy, zabory, wojna partyzancka. Zna dokonania Jana Zamoyskiego. Zna daty: , 1683, 1791, 1772, 1794, 1795, 1797, zna postacie: Augustyn Kordecki, Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski, Tadeusz Kościuszko i ich dokonania. Zna terminy: konstytucja, kosynierzy, emigracja, legiony branka, zesłanie, dyktator. Wskazuje na mapie Polskę i jej sąsiadów oraz Francję i Włochy. - opisuje dokonania J H Dąbrowskiego, Józefa Wybickiego, Romualda Traugutta, Marii Skłodowskiej. - Wskazuje na mapie Zamość. Opisuje wygląd i uzbrojenie husarii. Wyjaśnia dlaczego Polacy reformowali państwo w XVIIIw. Wymienia państwo, które dokonały rozbiorów. - zna cel powstania kościuszkowskiego. Zna nazwisko twórcy hymnu i potrafi wyjaśnić I jego zwrotkę. Wyjaśnia dlaczego Polacy zorganizowali powstanie. Charakteryzuje wojnę partyzancką. Wyjaśnia dlaczego Polacy nie mogli uczyć się po polsku. Rozdział IV Ku współczesnej Polsce - opisuje trudności w odbudowie Polski. Ocenia znaczenie Bitwy Warszawskiej. Zna czynniki, które przyczyniły się do zwycięstwa Polski nad Rosją Sowiecką. - charakteryzuje działalność Polskiego Państwa Podziemnego. Przedstawia politykę ZSRR wobec Polaków. Wyjaśnia dlaczego Polska znalazła się po wojnie w radzieckiej strefie wpływów. - charakteryzuje działalność opozycji antykomunistycznej. Wyjaśnia znaczenie działań papieża Jana Pawła II. Wykazuje różnice między Polską komunistyczną a wolną Polską. Na ocenę dobrą uczeń: - wyjaśnia sytuację w Europie przed wybuchem I wojny światowej. Opowiada o udziale Legionów Polskich w działaniach zbrojnych. Ocenia rolę Józefa Piłsudskiego w tworzeniu Polski. Omawia przebieg wojny polsko-bolszewickiej. Opowiada o Cudzie nad Wisłą. - opisuje trudności gospodarcze Polski. Zna postać i dokonania Eugeniusza Kwiatkowskiego. Przedstawia przebieg powstania warszawskiego. Ocenia postawę polskiej młodzieży pod okupacją. Wskazuje na mapie niemieckie obozy koncentracyjne. Zna postać Witolda Pileckiego. Wyjaśnia pojęcia: żołnierze niezłomni, konklawe, kardynał, pontyfikat.

6 - zna daty: 1980, Używa pojęć: Solidarność, stan wojenny, Okrągły stół. Zna głównych bohaterów Solidarności: L. Wałęsę, A. Walentynowicz, A. Gwiazdę. Na ocenę dostateczną uczeń: - zna terminy: I wojna światowa, naczelnik państwa, eksport, import, łapanki, Armia Krajowa, Szare Szeregi. Zna postawę Danuty Siedzikówny, PS. Inka. Charakteryzuje rolę kościoła katolickiego. Wyjaśnia dlaczego w 1980 doszło do strajków. - wie co to był stan wojenny. Przedstawia kilka postulatów Solidarności. Zna rolę Okrągłego Stołu w historii. - zna termin II Rzeczpospolita i pokazuje jej granice. Wie o Święcie Niepodległości. Posługuje się terminami: gospodarka, przemysł, minister, bezrobocie. Pokazuje na mapie Gdynię, granice Polski po II wojnie światowej. - wie gdzie i kiedy wybuchła II wojna. Opisuje sytuację Polaków pod okupacją. Wie kim był Karol Wojtyłła. Posługuje się terminami: obozy koncentracyjne, papież, kryzys, strajk. Wie jak nazywał się pierwszy przywódca Solidarności i późniejszy prezydent.