Prawo do odmowy składania zeznań przez osobę najbliższą
|
|
- Gabriela Olejnik
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MARCIN JACHIMOWICZ Prawo do odmowy składania zeznań przez osobę najbliższą I. Prawo do odmowy składania zeznań przysługuje trzem kategoriom podmiotów występujących w procesie karnym w charakterze świadka: osobom najbliższym dla oskarżonego (art k.p.k.), byłym współmałżonkom oskarżonego oraz byłym przysposobionym i przysposabiającym (art k.p.k.), a także świadkowi, który w innej toczącej się sprawie jest oskarżony o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem (art k.p.k.). Z uprawnienia tego korzysta również szczególna kategoria uczestników postępowania karnego jaką jest osoba, co do której prokurator żąda zobowiązania jej do zwrotu Skarbowi Państwa korzyści, jakie odniosła z przestępstw popełnionych przez inne osoby (art k.p.k.). Prawo do odmowy składania zeznań nie przysługuje natomiast świadkowi koronnemu. Przepis art. 182 k.p.k. jest przepisem najbardziej reprezentatywnym dla całej instytucji odmowy zeznań zarówno ze względu na zakres zawartego w nim uprawnienia, jak i na rozmiar stosowania w praktyce. Specjalną rangę nadaje mu adresowany do organów procesowych bezwarunkowy nakaz uprzedzenia świadka o przysługującym mu przywileju. 1 Przedmiotem tego opracowania jest prawo do odmowy składania zeznań przysługujące osobie najbliższej. II. Prawo odmowy zeznań przysługujące osobom związanym z oskarżonym węzłem rodzinnym to najbardziej powszechny bezwzględny zakaz dowodowy. Przyznanie prawa do odmowy złożenia zeznań osobom najbliższym dla oskarżonego uzasadnione jest związkiem uczuciowym, jaki łączy je z oskarżonym, nie mogą być bowiem z tego tytułu stawiane w trudnej sytuacji. Stworzono je w interesie świadka nie zaś oskarżonego, a celem tego przywi- 1 K. Łojewski, Instytucja odmowy zeznań w polskim procesie karnym, Warszawa 1970, s. 58. PROKURATOR 1(29)/
2 Marcin Jachimowicz leju jest zapobieganie konfliktowi sumienia, który mógłby zaistnieć gdyby osoba taka składała zeznania obciążające osobę najbliższą. 2 Obowiązująca zasada prawa do odmowy zeznań przysługująca osobom najbliższym dla oskarżonego to efekt dwóch teorii: 1) przywileju świadka, która głosi, że prawo do odmowy zeznań jest wyrazem ofiary złożonej przez ustawę na ołtarzu poszanowania uczuć i przeżyć duchowych jednostki, ofiary wywierającej zawsze negatywny wpływ na wysiłki sądu zmierzające do osiągnięcia prawdy obiektywnej; 2) teorii nieufności, która upatruje w eliminacji zeznań element (instrument) ochrony prawdy obiektywnej przed świadkiem, którego z racji jego relacji z oskarżonym należy się strzec i który wysiłki sądu w kierunku prawidłowego osądzenia sprawy może sprowadzić na manowce. 3 Ustawa polska opiera się na teorii przywileju. Prawo świadka do odmowy składania zeznań powstaje jako wynik dwóch współdziałających ze sobą układów procesowych. Jednym z nich jest obowiązek złożenia zeznań w danej sprawie, drugim zaś fakt, że w tej właśnie sprawie w charakterze podejrzanego występuje osoba najbliższa dla świadka. Układy te, będące nieodzownym elementem przywileju, występują zawsze łącznie. 4 Istota gwarancji płynących z prawa do odmowy składania zeznań związana jest przede wszystkim z uwolnieniem świadka od dylematu czy składać zeznania w sprawie toczącej się przeciwko osobie najbliższej, czy też zeznań takich nie składać. 5 Prawo odmowy zeznań, o którym mowa w art k.p.k., przysługuje tylko w odniesieniu do oskarżonego, który jest dla świadka osobą najbliższą. 6 Pojęcie osoby najbliższej definiuje art k.k., który do tej kategorii podmiotów zalicza: wstępnych, zstępnych, rodzeństwo, powinowatych 2 Wyrok SN z dnia 11 listopada 1976 r., II KR 252/76, OSNPG 1977, nr 2, poz. 17. Odpowiednikiem aktualnie obowiązującego art. 182 k.p.k. był art. 94 ustawy procesowej z 1928 roku. Z motywów Komisji kodyfikacyjnej z 1928 roku wynika, że zadaniem wskazanego przepisu jest eliminowanie sytuacji konfliktowych w jakich znajduje się świadek stojący wobec dylematu czy mówić prawdę i obciążać w ten sposób osobę mu najbliższą występującą w charakterze podejrzanego lub kłamać i narażać się na odpowiedzialność karną za fałszywe zeznania - Projekt ustawy postępowania karnego, Warszawa Lwów K. Łojewski, op. cit., s K. Łojewski, op. cit., s Postanowienie SN z dnia 25 czerwca 2002 r., V KK 68/04, OSNKW 2004, nr 1, poz Wyrok SA w Katowicach z dnia 22 września 2005 r., II AKa 215/05, Lex nr
3 Prawo do odmowy składania zeznań przez osobę najbliższą w tej samej linii lub stopniu, osoby pozostające w stosunku przysposobienia oraz ich małżonków, a także osoby pozostające we wspólnym pożyciu. Stosownie do treści art k.p.k. prawo do odmowy składania zeznań przysługuje także w stosunku do byłego małżonka, trwa bowiem mimo ustania małżeństwa, co jest uzasadnione koniecznością poszanowania więzów uczuciowych, które łączyć mogły te osoby, mimo formalnego rozwiązania małżeństwa. 7 Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku przysposobienia. Kodeks karny przy określaniu osoby najbliższej odwołuje się do kodeksu cywilnego. Dla istoty tego stosunku nie jest istotny element emocjonalny, czy uczuciowy jaki zachodzi między dwojgiem osób, lecz stosunek prawny lub faktyczny jaki te osoby ze sobą łączy. 8 Z powyższego wynika więc, że prawo odmowy zeznań przysługuje: 1) małżonkom, 2) wstępnym (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, itp.), 3) zstępnym (dzieci, wnuki, prawnuki, itp.), 4) rodzeństwu (bracia, siostry), 5) rodzeństwu przyrodniemu (osobom mającym wspólną matkę lub ojca), 6) powinowatym w linii prostej (ojczym mąż matki, babki, prababki, macocha żona ojca, dziadka, pradziadka, małżonkowie zięć), 7) powinowatym w linii bocznej, 8) przysposabiającemu i jego małżonkowi, lub przysposobionemu i jego małżonkowi, 9) osobom pozostającym we wspólnym pożyciu. Małżeństwo powstaje z chwilą, gdy mężczyzna i kobieta jednocześnie obecni, złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenie, że wstępują w związek małżeński (art. 1 1 k.r.o.). Ustawodawca bądź też umowa międzynarodowa (konkordat) mogą określać warunki, w razie spełnienia których ślub konfesyjny rodzić będzie skutki cywilnoprawne. Małżeństwo ustaje z chwilą śmierci jednego z małżonków, bądź też uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód lub unieważnienie małżeństwa. Stosunek pokrewieństwa oparty jest na więzach krwi i oznacza pochodzenie jednej osoby od drugiej (wstępni, zstępni, pokrewieństwo w linii pro- 7 R. A. Stefański, Prawo do odmowy składania zeznań w procesie karnym, Prokuratura i Prawo, s K. Buchała, A. Zoll, Kodeks karny, Część ogólna, Komentarz do art Kodeksu karnego, Kraków 1998, s PROKURATOR 1(29)/
4 Marcin Jachimowicz stej) lub oznacza pochodzenie dwóch osób od tej samej osoby trzeciej (pokrewieństwo w linii bocznej). Stosunek powinowactwa powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa. Z każdego związku małżeńskiego powstają dwa odrębne stosunki powinowactwa., tzn. więzi normatywne łączące: żonę wraz ze wszystkimi krewnymi męża, męża zaś ze wszystkimi krewnymi żony. Stosunek przysposobienia rodzi pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym taki stosunek jak pomiędzy rodzicami a dziećmi (art k.r.o.). Do grona osób najbliższych, którym przysługuje prawo do odmowy składania zeznań Sąd Najwyższy zaliczył pasierba oskarżonego, jako powinowatego w linii zstępnych 9 oraz męża siostry oskarżonego, jako powinowatego w linii bocznej. 10 Prawo odmowy składania zeznań nie przysługuje natomiast rodzeństwu rodziców oskarżonego, ani małżonkom tego rodzeństwa (wuj, stryj, ciotka, itp.). Osoby te nie są bowiem osobami najbliższymi w rozumieniu art k.k. 11 Uprawnienie to nie przysługuje również synowi siostry oskarżonego (siostrzeńcowi), jak i córce brata oskarżonego (bratanicy). 12 Osobami pozostającym we wspólnym pożyciu są wyłącznie konkubina i konkubent, konkubinat bowiem, czyli pozostawanie we wspólnym pożyciu, to stan analogiczny do małżeństwa, pozbawiony jedynie legalnego węzła. Oznacza to więc istnienie domowego ogniska charakteryzującego się duchową, fizyczną i ekonomiczną więzią łączącą mężczyznę oraz kobietę. 13 Bez znaczenia jest w takim przypadku, że ze związku takiego nie ma dziecka. 14 Związek taki, ze względu na wspólne pożycie psychiczne i fizyczne, wspólnotę ekonomiczną oraz trwałość związku różni się od związku małżeńskiego jedynie brakiem prawnej legalizacji faktycznego związku małżeńskiego Wyrok SN z dnia 10 listopada 1976 r., V KRN 184/76, OSNKW 1977, nr 3, poz Wyrok SN z dnia 5 listopada 1981 r., I KR 240/81, OSNKW 1981, nr 6, poz Wyrok SA w Krakowie z dnia 14 marca 1992 r., II Akr 37/92, KZS 1992, nr 3 9, poz Wyrok SN z dnia 25 lutego 1971 r., IV KR 253/70, LEX nr Wyrok SN z dnia 31 marca 1988 r., I KR 50/88, OSNKW 1988, nr 9 10, poz Wyrok SN z dnia 2 października 1959 r., IV K 683/59, OSNPG 1959, nr 11, poz Wyrok SN z dnia 12 listopada 1975 r., V KR 203/75, OSP 1976, nr 10, poz
5 Prawo do odmowy składania zeznań przez osobę najbliższą Jako stosunek najbliższości może być traktowane także, w mojej ocenie, wspólne pożycie osób tej samej płci. Co za tym idzie przysługuje im również prawo do odmowy składania zeznań. Pojęcie wspólne pożycie odnoszone jest wprawdzie wyłącznie do konkubinatu, który jest związkiem osób o różnej płci, odpowiadającym od strony faktycznej stosunkowi małżeństwa (którym w rozumieniu art. 18 Konstytucji RP jest wyłącznie związek osób różnej płci). Jeżeli jednak pomiędzy osobami tej samej płci zachodzą te same więzy, jak w przypadku osób o różnej płci żyjących w konkubinacie to brak jest podstaw do odmowy przyznania takim osobom uprawienia wynikającego z art k.p.k. Uprawnienia tego nie daje natomiast pokrewieństwo bądź powinowactwo, jakie łączy świadka jedynie z konkubentem oskarżonego a nie nim samym. Istnienia konkubinatu nie można domniemywać. Stąd też organ przed którym toczy się postępowanie w danej instancji nie może poprzestać na oświadczeniach oskarżonego i świadka, iż pozostają oni w konkubinacie, lecz musi podjąć stosowane czynności sprawdzające i poddać ocenie materiał dowodowy, aby ustalić charakter kontaktów łączących te osoby. Obowiązek ten aktualizuje się w razie odmowy zeznań przez świadka z tego właśnie powodu. 16 Nie sposób jako konkubinat traktować luźnego związku partnerskiego i pod tym pretekstem zwalniać z obowiązku złożenia zeznań. Doraźne kontakty, choćby połączone ze współżyciem seksualnym, prezenty, wspólna praca, a nawet przelotne uczucie, nie wyczerpują jeszcze kompletu znamion pozostawania we wspólnym pożyciu, różniącego się od małżeństwa jedynie brakiem wypełnienia warunków formalnych (art. 1 i 23 k.r.o. i nast.). 17 Istotny problem pojawia się w przypadku narzeczonych. O ile pozostają oni we wspólnym pożyciu to lege non distinquente przysługuje im uprawnienie, o którym w art k.p.k. Jeżeli natomiast nie pozostają oni we wspólnym pożyciu to nie sposób uznać ich za osoby najbliższe, a co za tym idzie nie mogą powołać się na prawo do odmowy składania zeznań. 18 W tej sytuacji osobę taką traktować należy jako osobę obcą. Wniosek taki wynika m.in. z faktu, że za istotne i konieczne elementy wspólnego pożycia w rozu- 16 Wyrok SA w Lublinie z dnia 30 grudnia 1997 r., II AKa 51/97, Apel Lub 1998, nr 1, poz Wyrok SA w Krakowie z dnia 11 grudnia 1997 r., II AKa 226/97, Prokuratura i Prawo, dodatek Orzecznictwo 1998, nr 10, poz Wyrok SN z dnia 9 września 1990 r., WR 203/99, OSP 1991, nr 9, poz PROKURATOR 1(29)/
6 Marcin Jachimowicz mieniu art k.k. uznać należy następujące: wspólne pożycie psychiczne i fizyczne, wspólnotę ekonomiczną oraz trwałość związku. 19 Prawo do odmowy zeznań nie przysługuje również byłemu konkubentowi oskarżonego, ustawa procesowa bowiem przyznaje je tylko osobom pozostającym we wspólnym pożyciu. Konkubinat w przeciwieństwie do małżeństwa i przysposobienia nie jest stanem sformalizowanym, a stanem płynnym może się kończyć i ponownie zaczynać. Art k.p.k. poza wskazaniem ustania małżeństwa oraz przysposobienia nie wymienia ustania konkubinatu, co przemawia przeciwko rozszerzającej interpretacji tego przepisu. 20 Wyliczenie osób, którym przysługuje prawo do odmowy zeznań ma charakter wyczerpujący, nie może być rozszerzane w drodze wykładni, jest bowiem instytucją o charakterze wyjątkowym. 21 Z tego też powodu nie znajduje uzasadnienia pogląd, iż legitymacja ta przysługuje również innym osobom połączonym węzłem wspólnego ogniska domowego, np. wychowującym osierocone dziecko. 22 Zgodnie z treścią art k.p.k. prawo odmowy zeznań istnieje również po ustaniu małżeństwa lub przysposobienia. Decyzja co do skorzystania z przysługującego z mocy art. 182 k.p.k. prawa należy do osoby, której ono przysługuje, bez względu na to czy jest ona pełnoletnia czy też nie. 23 Rozwiązanie takie wielokrotnie poddawano krytyce jako sprzeczne z zasadami prawa rodzinnego i opiekuńczego, które wyposażają rodziców bądź opiekunów małoletniego w obowiązujące również na gruncie prawa karnego procesowego określone uprawnienia służące ochronie jego praw i interesów. Kodeks postępowania karnego nie ustanawia dla świadków żadnego cenzusu wieku, wykształcenia, stosunku do stron, stanu zdrowia. Świadkiem może być więc także osoba małoletnia. Dolna granica wystąpienia takiej osoby w tej roli nie została określona. Istotne jest jedynie to by znajdowała się ona w takim wieku by możliwe było porozumienie się z nią. Decyzja o skorzystaniu z uprawienia, o którym mowa w art k.p.k. należy wyłącznie do osoby, która powinna składać zeznania. Zgodnie z przepisami k.p.k. przesłuchanie rozpoczyna się od zapytania świadka o imię, nazwisko, wiek, zajęcie, miejsce zamieszkania, karalność za fałszywe zeznania lub oskarżenia oraz stosunek do stron. Większość nawet 19 Wyrok SN z dnia 12 listopada 1975 r., V KR 205/75, OSP 1976, nr 10, poz Wyrok SN z dnia 13 lipca 1987 r., II KR 187/87, OSNKW 1988, nr 1 2, poz wyrok SN z dnia 16 listopada 1993 r., II KRN 207/93, nie publikowany. 22 K. Łojewski, op. cit., s
7 Prawo do odmowy składania zeznań przez osobę najbliższą małych, 2 3 letnich dzieci potrafi się samo przedstawić, policzyć lub pokazać na palcach, ile mają lat, a także określić gdzie mieszkają. Może się jednak zdarzyć, że przesłuchiwane jest dziecko poważnie zaniedbane wychowawczo, wówczas wydobycie z niego podstawowych informacji, o których mowa w art k.p.k. może okazać się trudne lub niemożliwe. Niezwykle istotną kwestią jest konieczność uprzedzenia takiego świadka o treści art. 182 k.p.k., co wymaga przełożenia treści tego przepisu na jasny i zrozumiały stosownie do wieku, rozwoju umysłowego oraz stopnia dojrzałości umysłowej i społecznej dziecka język, co w praktyce, z uwagi na brak należycie wyrobionych umiejętności oceny postępowania własnego i innych osób, a także ukształtowania oceny związków uczuciowych i rodzinnych u dziecka może powodować poważne trudności. 24 III. Stosunek najbliższości upoważniający do skorzystania z prawa do odmowy zeznań winien istnieć w momencie ich składania, nie później niż w momencie pierwszego zeznania na rozprawie przed sądem I instancji. 25 Wynika z tego, iż z prawa tego skorzystać może osoba, która składała zeznania w postępowaniu przygotowawczym, nie będąc jeszcze najbliższym, a stała się nim przed przesłuchaniem w charakterze świadka przed rozpoczęciem swojego pierwszego zeznania na rozprawie przed sądem I instancji (art k.p.k.). Jest to swoisty termin prekluzyjny. Dodać należy, że odmowa jak i zwolnienie nie są możliwe w postępowaniu, które prowadzone jest ponownie po uchyleniu orzeczenia, gdyż nie jest to pierwsze przesłuchanie w sądzie I Instancji. W sytuacji, gdyby potrzeba przesłuchania danej osoby w charakterze świadka ujawniła się dopiero w postępowaniu odwoławczym w ramach uzupełniającego postępowania dowodowego na rozprawie apelacyjnej (art k.p.k.), to przyjąć należy, że świadek, o którym mowa w art. 182 k.p.k. może skorzystać z prawa do odmowy zeznań, mimo że nie jest to przesłuchanie przed sądem I Instancji. Przemawia za tym fakt, iż nie był on w ogóle przesłuchany, jak i ratio legis instytucji określonej w tym przepisie, iż świadek nie traci swych uprawnień tylko dlatego, że opóźniono i przesunięto do stadium procesu jego przesłuchanie Wyrok SN z dnia 20 grudnia 1985 r., VI KZP 28/85, OSNKW 1986, nr 5-6, poz A. Antoniak Drożdż, Przesłuchanie dziecka w procesie karnym uwagi praktyczne, Prokuratura i Prawo 2006, nr 6, s T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego, Komentarz, Kraków 2006 r., s Ibidem, s PROKURATOR 1(29)/
8 Marcin Jachimowicz Prawo do odmowy zeznań jest prawem bezwarunkowym, a organ nie jest uprawniony do ustalania i oceny motywów przyczyn oraz pobudek odmowy składania zeznań przez osobę, której uprawnienie to przysługuje. 27 Ciąży jednakże na nim obowiązek zbadania czy istnieje stosunek warunkujący w rzeczywistości skorzystanie z tego prawa, w związku z czym świadek powinien w dostateczny sposób uprawdopodobnić swój stosunek do oskarżonego, zwłaszcza w sytuacji gdy mamy do czynienia ze stanem pozostawania we wspólnym pożyciu. 28 Prawo do odmowy zeznań przysługuje w stosunku do oskarżonego (podejrzanego). Może być więc realizowane w postępowaniu przygotowawczym, gdy prowadzone jest ono w fazie in personam. Na uprawnienie opisane w art. 182 k.p.k. można się jednak powołać również gdy śledztwo bądź dochodzenie prowadzone jest jeszcze w fazie in rem. Jeżeli po przesłuchaniu świadka w fazie in rem ujawnią się okoliczności, które pozwolą organowi procesowemu na wydanie wobec osoby dla niego najbliższej postanowienia o przedstawieniu zarzutów o czyn, o który toczy się postępowanie, świadek może skorzystać z prawa, o którym mowa w art k.p.k. Obowiązek świadczenia powstaje po stronie świadka z chwilą prawidłowego doręczenia mu wezwania do stawiennictwa w tym charakterze przed organem procesowym. Prawo do odmowy składania zeznań przysługuje świadkowi jedynie w odniesieniu do oskarżonego będącego dla niego osobą najbliższą. W sytuacji, gdy oskarżenie przeciwko kilku osobom wniesiono o różne przestępstwa, prawo świadka do odmowy zeznań wynikające z art k.p.k. dotyczy tylko tych okoliczności, które odnoszą się do przestępstwa, bądź przestępstw o których popełnienie oskarżono osobę dla świadka najbliższą. Nie sposób więc w takiej sytuacji zwolnić świadka od zeznań w całej sprawie, to jest także co do okoliczności dotyczących przestępstw, które popełnione zostały przez inne osoby. 29 W odmiennej sytuacji, gdy przedmiotem rozpoznania jest zachowanie kilku oskarżonych, dokonane w ramach tego samego zdarzenia wówczas udzielając zwolnienia świadkowi, korzystającemu z uprawienia określonego w art k.p.k., należy zwolnieniem objąć całość zdarzenia, a nie tylko zachowanie osoby najbliższej Wyrok SN z dnia 20 stycznia 1981 r., I KR 329/80, OSNKW 1981, nr 6, poz Wyrok SN z dnia 31 marca 1988 r., I KR 50/88, WR 203/90, Informacja Prawnicza 1990, nr 1, poz Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 28 marca 1996 r., II AKz 14/96, Prokuratura i Prawo, dodatek Orzecznictwo 1997, nr 1, poz Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 16 października 1997 r., II AKa 198/97, Prokuratura i Prawo, dodatek Orzecznictwo 1998, nr 7 8, poz
9 Prawo do odmowy składania zeznań przez osobę najbliższą Prawo do odmowy zeznań przysługuje od momentu wszczęcia postępowania w fazie in personam, aż do momentu zapadnięcia prawomocnego orzeczenia, to jest niezaskarżalnego w drodze zwykłych środków odwoławczych (apelacja, zażalenie). Z tą chwilą bowiem osoba najbliższa dla oskarżonego staje się skazanym, uniewinnionym lub tym, w stosunku do którego postępowanie umorzono. Może jednak pojawić się sytuacja, w której taki świadek zobowiązany będzie do złożenia zeznań i składa zeznania co do tej części sprawy i tych osób, które nie zostały jeszcze prawomocnie osądzone, a jego zeznania mogą stanowić podstawę do wznowienia postępowania na niekorzyść osoby najbliższej. W takiej sytuacji prawo do odmowy składania zeznań nie przysługuje, co wynika z treści m. in. art k.p.k., którego wykładnia na użytek instytucji składania zeznań musi być rygorystyczna, co nie zmienia faktu, że zeznania świadka złożone w takiej sytuacji mogą mieć istotny wpływ na losy osoby dla niego najbliższej. 31 Ratio legis przepisu art. 182 k.p.k. nakazuje organowi prowadzącemu postępowanie karne pouczyć, na podstawie art k.p.k. świadka o przysługującym mu prawie do odmowy zeznań w sytuacji, gdy osoba przesłuchująca na podstawie dostępnych jej materiałów dowodowych zdoła się zorientować, że osobie najbliższej dla świadka grozi odpowiedzialność karna. 32 Korzystając z prawa do odmowy zeznań świadek może odmówić zeznań w całości. Przysługujące mu z mocy tegoż przepisu prawo przyznaje mu możliwość nieskładania zeznań, a nie dokonywania wyboru ich zakresu. Nie może więc taka osoba ograniczyć się do złożenia tylko zeznań korzystnych dla oskarżonego. W sytuacji, gdy świadek zgodził się na składanie zeznań może powołać się na treść art k.p.k. i odmówić na jego podstawie odpowiedzi na pytania, które mogłyby narazić osobę mu najbliższą na odpowiedzialność karną. 33 Jeżeli świadek powołując się na treść art lub 2 k.p.k. odmówił złożenia zeznań, nie ma przeszkód by na okoliczności, których dotyczyć miały jego zeznania przesłuchać w tym samym charakterze inne osoby, które informacje te uzyskały od świadka korzystającego z prawa do odmowy złożenia zeznań. 31 K. Łojewski, op. cit., s Wyrok SN z dnia 30 października 1961 r., VI K 610/61, OSNPG 1962, nr 1 6, poz R. Górecki, Świadek w postępowaniu przygotowawczym, Warszawa Poznań 1987, s. 26. PROKURATOR 1(29)/
10 Marcin Jachimowicz Ustawa procesowa nie nakłada na organ procesowy obowiązku żądania od świadka oświadczenia, że korzysta on z prawa, o którym we wspomnianym przepisie mowa. Dlatego też w sytuacji, gdy świadek pouczony przez przesłuchującego o tym prawie przystępuje do składania zeznań, a nie zachodzą wątpliwości co do tego, czy należycie zrozumiał on treść pouczenia, to zachowanie takie wskazuje, że nie zamierza on skorzystać z przysługującego mu prawa. 34 Skorzystanie przez osobę najbliższą dla oskarżonego z prawa do odmowy składania zeznań nie wyłącza możliwości wezwania takiej osoby do wydania przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie (art k.p.k.), ani też dopuszczalności przeprowadzenia w celu znalezienia takich przedmiotów przeszukania w trybie, o którym mowa w art k.p.k., choć, z mocy art k.p.k. w zw. z 1 i 2 tego przepisu, w stosunku do takich osób nie stosuje się kar porządkowych w razie bezpodstawnego uchylenia się od wydania tego rodzaju przedmiotów. 35 Marcin Jachimowicz Asesor Prokuratury Rejonowej w Świebodzinie 34 Wyrok SN z dnia 28 czerwca 1971 r., I KR 76/71, OSNPG 1971, nr 10, poz Wyrok SN III KR 223/80, OSNPG 1980, nr 2, poz
1. Prawo do odmowy złożenia zeznań.
1. Prawo do odmowy złożenia zeznań. W obecnym stanie prawnym prawo do odmowy złożenia zeznań przysługuje w dwóch sytuacjach: 1) Po pierwsze osoba najbliższa dla oskarżonego może odmówić zeznań, przy czym
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 26 KWIETNIA 2012 R. II KK 268/11
WYROK Z DNIA 26 KWIETNIA 2012 R. II KK 268/11 Pasierbowi przysługuje prawo odmowy składnia zeznań. Przysługujące powinowatemu prawo odmowy zeznań nie dezaktualizuje się na skutek ustania małżeństwa jego
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 24 LISTOPADA 2010 R. I KZP 18/10
POSTANOWIENIE Z DNIA 24 LISTOPADA 2010 R. I KZP 18/10 Sformułowanie pierwsze zeznanie w postępowaniu sądowym (art. 186 1 k.p.k.) nie odnosi się do sytuacji procesowej, w której sprawa po uchyleniu wyroku
Bardziej szczegółowoSKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA
SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA Skarga o wznowienie postępowania jest instytucją wyjątkową w tym znaczeniu, że przysługuje wyłącznie od ściśle określonych orzeczeń i na ściśle określonej podstawie. Ratio
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 20 KWIETNIA 2005 R. I KZP 8/05
POSTANOWIENIE Z DNIA 20 KWIETNIA 2005 R. I KZP 8/05 Formułując w art. 186 1 in fine k.p.k. bezwzględny zakaz dowodowy ustawodawca wprowadza zakaz wykorzystania jako dowodu w sprawie poprzednio złożonych
Bardziej szczegółowoOBOWIĄZKI I PRAWA ŚWIADKA W PROCESIE KARNYM
Sprawiedliwość idzie za prawem - bezpłatne poradnictwo i edukacja prawna OBOWIĄZKI I PRAWA ŚWIADKA W PROCESIE KARNYM Rzeszów 2009 1 Podkarpacki Ośrodek Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ul. Fredry 4/58
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 4 MARCA 2009 R. III KK 322/08
WYROK Z DNIA 4 MARCA 2009 R. III KK 322/08 Przepis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w pierwotnym brzmieniu
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 11 GRUDNIA 2002 R. V KK 135/02
POSTANOWIENIE Z DNIA 11 GRUDNIA 2002 R. V KK 135/02 Sędzia, który wydał postanowienie kończące postępowanie w sprawie, a następnie, w wyniku uwzględnienia w trybie art. 463 1 k.p.k. zażalenia wniesionego
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc
Sygn. akt IV KK 713/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 grudnia 2018 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Andrzej Ryński SSN Barbara
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. postanowił: utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie. Sygn. akt III KZ 39/16. Dnia 22 czerwca 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt III KZ 39/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 czerwca 2016 r. SSN Dariusz Świecki w sprawie J. P. po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu, w dniu 22 czerwca 2016 r., zażalenia
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Cesarz
Sygn. akt III KK 452/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 kwietnia 2016 r. SSN Krzysztof Cesarz na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 20 kwietnia 2016
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Roman Sądej SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca) Protokolant Barbara Kobrzyńska
Sygn. akt V KK 247/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 stycznia 2014 r. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Roman Sądej SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca) Protokolant Barbara Kobrzyńska
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka
Sygn. akt V KO 56/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 września 2016 r. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka w sprawie D. M. skazanego
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III KO 20/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 29 czerwca 2017 r. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Michał Laskowski SSN Roman Sądej
Bardziej szczegółowoPostępowanie karne. Cje. Postępowanie przygotowawcze II
Postępowanie karne Cje I Dr Wojciech Jasiński Katedra Postępowania Karnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Uprawnienia stron postępowania przygotowawczego 1) uprawnienia
Bardziej szczegółowoRenta alimentacyjna - Obowiązek alimentacyjny
Renta alimentacyjna - Obowiązek alimentacyjny Marcin Gwizd, 5.10.2011 Każdy człowiek żyjący w społeczeństwie ma określone indywidualnie potrzeby. Nie każdy jednak posiada własne środki na zaspokojenie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) SSN Dariusz Świecki
Sygn. akt IV KO 96/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 maja 2016 r. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) SSN Dariusz Świecki w sprawie R. K. skazanego
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Józef Dołhy SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 148/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 lipca 2013 r. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Józef Dołhy SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoZajęcia nr 17: Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze rozwiązywanie kazusów
Zajęcia nr 17: Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze rozwiązywanie kazusów mgr Błażej Boch Katedra Postępowania Karnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Kazus nr 1
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc
Sygn. akt IV KK 248/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 marca 2013 r. SSN Roman Sądej (przewodniczący) SSN Eugeniusz Wildowicz SSA del. do SN Dorota Wróblewska
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 13 CZERWCA 2002 R. V KKN 125/00
WYROK Z DNIA 13 CZERWCA 2002 R. V KKN 125/00 W postępowaniu o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie przy dokonywaniu ustaleń, czy istnieją przesłanki do uznania aresztowania
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Prezes SN Lech Paprzycki
Sygn. akt III KK 42/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 sierpnia 2015 r. Prezes SN Lech Paprzycki w sprawie J. K. skazanego z art.280 1 k.k. w zw. z art. 64 1 k.k. po rozpoznaniu w Izbie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Jerzy Grubba. Protokolant Anna Janczak
Sygn. akt II KK 89/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 28 listopada 2018 r. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Jerzy Grubba Protokolant Anna
Bardziej szczegółowoZASADY PRACY KURATORA PROCESOWEGO KOMPETENCJE I ZAKRES DZIAŁAŃ ORAZ PRZESŁUCHANIE DZIECKA W PRAKTYCE SĄDOWEJ
ZASADY PRACY KURATORA PROCESOWEGO KOMPETENCJE I ZAKRES DZIAŁAŃ ORAZ PRZESŁUCHANIE DZIECKA W PRAKTYCE SĄDOWEJ RODZAJE KURATELI Kurator dla osoby częściowo ubezwłasnowolnionej (ustanawia go Sąd opiekuńczy
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 3 KWIETNIA 2006 R. II KK 157/05
POSTANOWIENIE Z DNIA 3 KWIETNIA 2006 R. II KK 157/05 Użyte w art. 5 ustawy z dnia 10 stycznia 2003 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego,
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 12 LIPCA 2001 R. III KZ 39/01
POSTANOWIENIE Z DNIA 12 LIPCA 2001 R. III KZ 39/01 Strony występujące w postępowaniu poprawczym mogą wnieść kasację, w warunkach określonych w art. 520 k.p.k., od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego,
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Zbigniew Puszkarski (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka
Sygn. akt IV KO 98/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 marca 2015 r. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Zbigniew Puszkarski (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka w sprawie A. K. skazanej
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 4 sierpnia 2005 r. II UK 318/04
Wyrok z dnia 4 sierpnia 2005 r. II UK 318/04 Wdowa pozostająca w chwili śmierci męża we wspólności majątkowej małżeńskiej ma prawo do renty rodzinnej nawet wtedy, gdy nie miała ustalonego prawa do alimentów
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 4 LISTOPADA 2003 R. V KK 233/03
POSTANOWIENIE Z DNIA 4 LISTOPADA 2003 R. V KK 233/03 Brak warunków do wydania wyroku łącznego, w rozumieniu art. 572 k.p.k., to nie tylko brak przesłanek materialnoprawnych określonych art. 85 k.k., niezbędnych
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Z DNIA 30 WRZEŚNIA 2003 R. I KZP 19/03
UCHWAŁA Z DNIA 30 WRZEŚNIA 2003 R. I KZP 19/03 W wypadkach określonych w art. 66 3 k.k. pojednać się ze sprawcą może w razie śmierci pokrzywdzonego osoba najbliższa. Przewodniczący: sędzia SN F. Tarnowski
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Andrzej Ryński (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Józef Szewczyk
Sygn. akt V KK 373/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 listopada 2017 r. SSN Andrzej Ryński (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Józef
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 15 GRUDNIA 2011 R. II KK 184/11
WYROK Z DNIA 15 GRUDNIA 2011 R. II KK 184/11 Treść art. 244 k.k., zawierającego komplet znamion określonego w tym przepisie czynu, m.in. polegającego na niezastosowaniu się do orzeczonego przez sąd zakazu
Bardziej szczegółowoWyciąg z ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego i
Wyciąg z ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego i Rozdział 22 Biegli, tłumacze, specjaliści Art. 193. 1. Jeżeli stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA OGÓLNE mgr Paulina Ogorzałek
Podstawy procesu karnego ZAGADNIENIA OGÓLNE mgr Paulina Ogorzałek Pojęcie prawa karnego sensu largo Prawo karne materialne Prawo karne wykonawcze Prawo karne procesowe Pojęcie procesu karnego Jest to zespół
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 19 stycznia 2005 r., V CK 364/04
Wyrok z dnia 19 stycznia 2005 r., V CK 364/04 W razie wniesienia apelacji od wyroku orzekającego rozwód w części dotyczącej winy rozkładu pożycia małżeńskiego tylko przez jednego małżonka, sąd drugiej
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Waldemar Płóciennik
Sygn. akt II KK 366/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 grudnia 2015 r. SSN Waldemar Płóciennik na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 18 grudnia
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Jarosław Matras
Sygn. akt V KK 106/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 czerwca 2016 r. SSN Jarosław Matras w sprawie R. Ś. skazanego z art. 200 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i inne po rozpoznaniu w Izbie
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 16 MARCA 2011 R. III KK 278/10
WYROK Z DNIA 16 MARCA 2011 R. III KK 278/10 Wniosek o ponowne przesłuchanie świadka, który złożył już zeznania w trybie art. 185a k.p.k. można oddalić wówczas, gdy nie wyjdą na jaw, w trakcie postępowania
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 24 stycznia 2001 r. II UKN 195/00
Wyrok z dnia 24 stycznia 2001 r. II UKN 195/00 Zasada domniemania życia osoby zaginionej, która nie została uznana za zmarłego w trybie art. 29-32 Kodeksu cywilnego, stanowi podstawowe kryterium dopuszczalności
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 24 listopada 2006 r., III CZP 106/06
Uchwała z dnia 24 listopada 2006 r., III CZP 106/06 Sędzia SN Józef Frąckowiak (przewodniczący) Sędzia SN Iwona Koper (sprawozdawca) Sędzia SN Krzysztof Pietrzykowski Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Katarzyna Wełpa
Sygn. akt V KO 83/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 listopada 2016 r. SSN Józef Dołhy (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jarosław Matras SSN Andrzej Ryński
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIE PRAWNE UZASADNIENIE
Sygn. akt I KZP 16/12 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie zażalenia Prokuratora Rejonowego na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 1-06-2012 roku, [ ] w przedmiocie umorzenia części należności z tytułu przepadku
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący) SSN Przemysław Kalinowski SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 453/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 czerwca 2013 r. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący) SSN Przemysław Kalinowski SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Barbara Kobrzyńska
Sygn. akt V KK 417/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 marca 2015 r. SSN Eugeniusz Wildowicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Józef Dołhy SSN Kazimierz Klugiewicz
Bardziej szczegółowoTytuł I. Małżeństwo Dział I. Zawarcie małżeństwa
Art. 1. 1. Małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta jednocześnie obecni złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek małżeński. 2. Małżeństwo zostaje
Bardziej szczegółowoGRUPY SPOŁECZNE Rodzina
POKREWIEŃSTWO I POWINOWACTWO pokrewieństwo wspólni przodkowie w linii prostej v jedna osoba pochodzi od drugiej np. dziadek, ojciec, syn, wnuk v wstępni ci od których się pochodzi (dziadek, ojciec) v zstępni
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca)
Sygn. akt III KO 66/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 października 2013 r. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Włodzimierz Wróbel
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Z DNIA 23 KWIETNIA 2002 R. I KZP 12/2002
UCHWAŁA Z DNIA 23 KWIETNIA 2002 R. I KZP 12/2002 Względna przyczyna odwoławcza w postaci zarzutu rażącej niewspółmierności kary przewidziana w art. 438 pkt 4 zd. 1 k.p.k. może stanowić podstawę wniesienia
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 26 STYCZNIA 2007 R. I KZP 35/06
POSTANOWIENIE Z DNIA 26 STYCZNIA 2007 R. I KZP 35/06 Brak postanowienia sądu o zleceniu przesłuchania świadka anonimowego przez sędziego wyznaczonego ze składu (art. 184 3 k.p.k.) stanowi rażące naruszenie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt IV KO 18/14. Dnia 27 sierpnia 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt IV KO 18/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 27 sierpnia 2014 r. SSN Roman Sądej (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dorota Rysińska SSN Dariusz Świecki w sprawie A. P. skazanego z
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Józef Dołhy SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 189/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 października 2013 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Józef Dołhy SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoZagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Polskie postępowanie karne. Rok akademicki 2010/2011. 1. Przedmiot a podstawa faktyczna procesu karnego.
Dr hab. Hanna Paluszkiewicz Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Polskie postępowanie karne Rok akademicki 2010/2011 1. Przedmiot a podstawa faktyczna procesu karnego. 2. Cele procesu karnego. 3. Proces
Bardziej szczegółowoINFO NOWE PZP. Komentarz do art. 17 nowe Pzp. Autor komentarza: Józef Edmund Nowicki
INFO NOWE PZP Komentarz do art. 17 nowe Pzp Autor komentarza: Józef Edmund Nowicki Wyłączenie z postępowania osób wykonujących czynności w związku z prowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
Bardziej szczegółowo1. Pokrzywdzony w postępowaniu przygotowawczym jest stroną uprawnioną do. działania we własnym imieniu i zgodnie z własnym interesem (art kpk).
1 Podstawowe prawa pokrzywdzonego: 1. Pokrzywdzony w postępowaniu przygotowawczym jest stroną uprawnioną do działania we własnym imieniu i zgodnie z własnym interesem (art. 299 1 kpk). 2. Jeżeli pokrzywdzonym
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 5 MARCA 2002 R. III KKN 329/99
WYROK Z DNIA 5 MARCA 2002 R. III KKN 329/99 W procesie karnym stan psychiczny oskarżonego ma znaczenie dopiero przy ustaleniu, że dopuścił się on czynu zabronionego. Żaden przepis prawa nie zwalnia sądu
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Z DNIA 25 LUTEGO 2005 R. I KZP 35/04
UCHWAŁA Z DNIA 25 LUTEGO 2005 R. I KZP 35/04 Pokrzywdzony nie jest osobą uprawnioną do zaskarżenia postanowienia sądu wydanego w trybie art. 354 k.p.k. na wniosek prokuratora, skierowany do sądu na podstawie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt V KZ 50/12. Dnia 19 września 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Piotr Hofmański UZASADNIENIE
Sygn. akt V KZ 50/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 19 września 2012 r. SSN Piotr Hofmański na posiedzeniu w sprawie M. S. w przedmiocie zażalenia na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału
Bardziej szczegółowoZAWIADOMIENIE POUCZENIE PODEJRZANEGO
PROKUilATUHA OKRĘGOWA lii. Gon. Władysława Andersa 34A Koszalin, dnia ^TM.. grudnia 2016 r. 75-950 K O S Z A L I N ; tel. 094-342-86-97. fax 094-342-24-17 PO V Ds. 40.2016 ZAWIADOMIENIE Sekretariat Prokuratury
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Protokolant Dorota Szczerbiak
Sygn. akt IV KK 211/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 listopada 2014 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Zbigniew Puszkarski SSN Dorota Rysińska Protokolant Dorota
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 17 LISTOPADA 2005 R. II KK 216/05
WYROK Z DNIA 17 LISTOPADA 2005 R. II KK 216/05 Uchylenie lub zmiana orzeczenia na korzyść współoskarżonych, w trybie określonym w art. 435 k.p.k., nie dotyczy orzeczenia wydanego wobec współoskarżonych
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Dariusz Świecki
Sygn. akt III KK 384/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 września 2017 r. SSN Dariusz Świecki w sprawie M.R. co do którego przedłużono wykonywanie środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 15 KWIETNIA 2010 R. III KO 83/09
WYROK Z DNIA 15 KWIETNIA 2010 R. III KO 83/09 1. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 kwietnia 2009 r., P 11/08, Dz. U. Nr 163, poz. 1363, w wyniku którego utracił moc przepis 2 art. 148 k.k., stanowi
Bardziej szczegółowoZgodnie z art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, sędziowie są niezawiśli w sprawowaniu swojego urzędu i podlegają tylko Konstytucji RP oraz ustawom.
WYŁĄCZENIE SĘDZIEGO Zgodnie z art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, sędziowie są niezawiśli w sprawowaniu swojego urzędu i podlegają tylko Konstytucji RP oraz ustawom. Niezawisłość sędziowska nie zapewnia jednak
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE Z DNIA 20 KWIETNIA 2005 R. I KZP 6/05
POSTANOWIENIE Z DNIA 20 KWIETNIA 2005 R. I KZP 6/05 Przepis art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 ze zm.) dotyczy każdej osoby, która
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CNP 66/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 19 października 2007 r. SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Krzysztof Pietrzykowski
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...
Przedmowa... Wykaz skrótów... IX XI Apelacja cywilna Część I. Komentarz praktyczny... 1 Rozdział 1. Wstęp... 3 Rozdział 2. Dopuszczalność apelacji... 6 Rozdział 3. Podmioty legitymowane do składania apelacji...
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 22 czerwca 2005 r., III CZP 23/05
Uchwała z dnia 22 czerwca 2005 r., III CZP 23/05 Sędzia SN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz Sędzia SN Jan Górowski Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Jadwigi
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 407/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 lutego 2014 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Paweł Wiliński
Sygn. akt V KK 474/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 grudnia 2018 r. SSN Paweł Wiliński w sprawie J. H. oskarżonego z art. 157 1 i art. 190 1 k.k., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca) SSA del. do SN Piotr Mirek. Protokolant Ewa Oziębła
Sygn. akt II KK 215/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 29 stycznia 2015 r. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca) SSA del. do SN Piotr Mirek Protokolant
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Rafał Malarski (sprawozdawca)
Sygn. akt IV KK 82/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 2 października 2014 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Rafał Malarski
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący) SSN Romualda Spyt SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)
Sygn. akt I PZ 19/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 28 października 2015 r. SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący) SSN Romualda Spyt SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca) w sprawie z powództwa
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Z DNIA 30 WRZEŚNIA 2003 R. I KZP 23/03
UCHWAŁA Z DNIA 30 WRZEŚNIA 2003 R. I KZP 23/03 W sprawach rozpoznawanych według przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r., Dz. U. Nr 106, poz. 1148 ze zm.)
Bardziej szczegółowoUSTAWA Kodeks rodzinny i opiekuńczy z dnia 25 lutego 1964 r.
USTAWA Kodeks rodzinny i opiekuńczy z dnia 25 lutego 1964 r. (tekst pierwotny: Dz.U. z 1964 r., Nr 9, poz. 59) (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r., Nr 131, poz. 788) TYTUŁ I MAŁŻEŃSTWO DZIAŁ I ZAWARCIE MAŁŻEŃSTWA
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Barbara Skoczkowska SSN Roman Sądej (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 222/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 września 2014 r. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Barbara Skoczkowska SSN Roman Sądej (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWYROK Z DNIA 26 CZERWCA 2008 R. V KK 112/08
WYROK Z DNIA 26 CZERWCA 2008 R. V KK 112/08 Nakaz bezpośredniego stosowania ustawy nowej w zakresie przepisów o przedawnieniu, wyrażony w art. 2 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy Kodeks
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CZ 51/12. Dnia 5 września 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt IV CZ 51/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 5 września 2012 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Anna Owczarek SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca) ze skargi J.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp...
Wstęp... Wykaz skrótów... XIII XI CZĘŚĆ 1... 1 Zagadnienie 1. Zawarcie małżeństwa... 3 1.1. Zawarcie małżeństwa przed kierownikiem USC... 3 1.1.1. Przesłanki zawarcia małżeństwa... 3 1.1.2. Dokumenty niezbędne
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI Wykaz skrótów... 13 Przedmowa... 15 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 sierpnia 2007 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury...
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Puszkarski
Sygn. akt IV KK 118/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 26 kwietnia 2016 r. SSN Zbigniew Puszkarski w sprawie P. Z. co do którego umorzono postępowanie karne o czyn z art. 157 2 k.k. po rozważeniu
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Wiesław Kozielewicz
Sygn. akt IV KK 155/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 lipca 2015 r. SSN Wiesław Kozielewicz po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 3 lipca 2015 r. sprawy A. S. skazanego z art. 55 ust. 3
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący) SSN Józef Dołhy (sprawozdawca) SSN Zbigniew Puszkarski
Sygn. akt V KK 145/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 grudnia 2013 r. SSN Henryk Gradzik (przewodniczący) SSN Józef Dołhy (sprawozdawca) SSN Zbigniew Puszkarski
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 19 kwietnia 1991 r. O SAMORZĄDZIE PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH. (Dz. U. Nr 41, poz. 178) Rozdział 6. Odpowiedzialność zawodowa
USTAWA z dnia 19 kwietnia 1991 r. O SAMORZĄDZIE PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH. (Dz. U. Nr 41, poz. 178) Ostatnia zmiana: Dz. U. Nr 92, poz. 885 z 2004 r. - Wyciąg Rozdział 6 Odpowiedzialność zawodowa Art. 38.
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Janczak
Sygn. akt II KK 111/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 maja 2013 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Roman Sądej (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka
Bardziej szczegółowoP O S T A N O W I E N I E
Sygn. akt I KZP 11/09 P O S T A N O W I E N I E Sąd Najwyższy w Warszawie Izba Karna na posiedzeniu w składzie: Dnia 29 lipca 2009 r. Przewodniczący: Sędziowie SN: Sędzia SN Przemysław Kalinowski Jerzy
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Przemysław Kalinowski SSN Jarosław Matras (sprawozdawca)
Sygn. akt V KO 50/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 28 stycznia 2015 r. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący) SSN Przemysław Kalinowski SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) w sprawie A. B. skazanego
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Eugeniusz Wildowicz
Sygn. akt IV KK 354/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 listopada 2015 r. SSN Eugeniusz Wildowicz na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 24 listopada
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Józef Dołhy SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Sygn. akt III KK 333/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 listopada 2013 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Józef Dołhy SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoGlosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2016 r., III KK 394/15 1
Białostockie Studia Prawnicze 2018 vol. 23 nr 1 Uniwersytet w Białymstoku katarzynawiktorzak1@gmail.com DOI: 10.15290/bsp.2018.23.01.16 Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2016 r., III KK
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jerzy Grubba (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Rafał Malarski
Sygn. akt V KK 317/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 grudnia 2012 r. SSN Jerzy Grubba (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Rafał Malarski
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Michał Laskowski SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Sygn. akt II KK 200/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 29 stycznia 2014 r. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Michał Laskowski SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoP O S T A N O W I E N I E
Sygn. akt I KZP 3/13 P O S T A N O W I E N I E Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 czerwca 2013 r. SSN Dariusz Świecki (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska SSN Józef Szewczyk Protokolant
Bardziej szczegółowoCje. Strony oraz inni uczestnicy procesu karnego. Postępowanie karne
Postępowanie karne Cje Dr Wojciech Jasiński Katedra Postępowania Karnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Strony i inni uczestnicy procesu karnego 1. Organy procesowe 2. Strony
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... XIII Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXI
Przedmowa... XIII Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXI Część I. Dowody komentarz do części ogólnej KPK z orzecznictwem... 1 Rozdział 1. Wyjaśnienia oskarżonego... 7 1. Oskarżony jako źródło dowodowe...
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz
Sygn. akt V KK 285/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 stycznia 2015 r. SSN Kazimierz Klugiewicz na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 21 stycznia
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV KK 405/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 kwietnia 2013 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący) SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca) SSA del.
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jarosław Matras (przewodniczący) SSN Jerzy Grubba SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 462/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 lutego 2015 r. SSN Jarosław Matras (przewodniczący) SSN Jerzy Grubba SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 5 lutego 2010 r., III CZP 132/09
Uchwała z dnia 5 lutego 2010 r., III CZP 132/09 Sędzia SN Marek Sychowicz (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Jan Górowski Sędzia SN Marian Kocon Sąd Najwyższy w sprawie ze skarg dłużniczki Beaty
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Roman Sądej (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
Sygn. akt III KO 76/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 stycznia 2015 r. SSN Roman Sądej (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca) w sprawie S. S. skazanego za
Bardziej szczegółowoWiesław Juchacz Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 r., II KK 318. Studia z zakresu nauk prawnoustrojowych. Miscellanea 5,
Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 r., II KK 318 Studia z zakresu nauk prawnoustrojowych. Miscellanea 5, 251-254 2015 A. GLOSY Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015r.,
Bardziej szczegółowo