BADANIE I DIAGNOZA SYTUACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LOKALNYM RYNKU PRACY Kwestionariusz (PAPI) Wersja dla pracodawców

Transkrypt

1 (numer kwestionariusza) (imię i nazwisko ankietera) BADANIE I DIAGNOZA SYTUACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LOKALNYM RYNKU PRACY Kwestionariusz (PAPI) Wersja dla pracodawców Badanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Płock 2010

2 Dzień dobry, Nazywam się i chciałbym/chciałabym zaprosić Pana/Panią do wzięcia udziału w projekcie badawczym zatytułowanym Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy, prowadzonego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Płocku. Wywiad kwestionariuszowy będzie miał formę rozmowy (pytań i odpowiedzi) dotyczących sytuacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy. Pana/Pani wypowiedzi i opinie będą dla nas niezwykle cenne i pomogą nam ustalić, jakie są deficytowe zawody, w których mogłyby pracować osoby niepełnosprawne, pożądane przez pracodawców umiejętności i kwalifikacje oraz bariery, na jakie napotykają pracodawcy zatrudniający niepełnosprawnych pracowników. Przyczynią się również do bardziej efektywnych działań na rzecz osób niepełnosprawnych i zatrudniających ich pracodawców w naszym mieście.

3 Pierwszym obszarem, o którym chciałbym/łabym z Panem/Panią porozmawiać jest charakterystyka Pana/Pani przedsiębiorstwa. W związku z tym, pojawią się pytania dotyczące jego struktury, umocowań formalno-prawnych, struktury zatrudnienia itp. 1. Proszę powiedzieć od jak dawna istnieje Pana/Pani firma? 2. Jaka jest forma prawna przedsiębiorstwa? 1. spółdzielnia 2. spółka akcyjna 3. spółka z o.o. 4. spółka jawna 5. osoba fizyczna 6. spółka cywilna 7. inne, jakie? 1. tak 2. nie 3. Czy Pana/Pani zakład posiada status pracy chronionej? 4. Proszę wskazać jaki rodzaj działalności prowadzi Pana/Pani firma? 1. przemysł 2. budownictwo 3. rolnictwo 4. leśnictwo 5. transport i łączność 6. handel 7. gospodarka mieszkaniowa i komunalna 8. nauka 9. oświata i wychowanie 10. kultura i sztuka 11. ochrona zdrowia, opieka społeczna i kultura fizyczna 12. finanse i ubezpieczenia 13. administracja, wymiar sprawiedliwości i ochrona narodowa 14. usługi 15. inne, jakie? 5. Proszę wskazać, jaki jest stan zatrudnienia (w osobach) na dzień 31 grudnia 2009 r. w Pana/Pani firmie? 1. do 9 pracowników pracowników pracowników 4. powyżej 250 pracowników

4 6. Proszę wskazać, jaki jest stan zatrudnienia (w etatach) na dzień 31 grudnia 2009 r. w Pana/Pani firmie? 1. do 9 etatów etatów etatów etatów 5. powyżej 200 etatów 7. Czy obecnie (na dzień r.) zatrudnia Pan/Pani osoby niepełnosprawne? 1. tak 2. nie (przejdź do pyt. 19) 8. Jaki jest stan zatrudnienia (w osobach) na dzień 31 grudnia 2009 r. osób niepełnosprawnych? osób osób osób osób osób 6. powyżej 25 osób 9. Jaki jest stan zatrudnienia (w etatach) na dzień 31 grudnia 2009 r. osób niepełnosprawnych? osób osób osób osób osób 6. powyżej 25 osób 10. Ile osób/etatów niepełnosprawnych zatrudnionych w firmie jest z: Stopień niepełnosprawności Liczba osób Liczba etatów 1. Lekki stopień niepełnosprawności 2. Lekki stopień niepełnosprawności ze specjalnymi schorzeniami 3. Umiarkowany stopień niepełnosprawności 4. Umiarkowany stopień niepełnosprawności ze specjalnymi schorzeniami 5. Znaczny stopień niepełnosprawności 6. Znaczny stopień niepełnosprawności ze specjalnymi schorzeniami

5 11. Proszę powiedzieć jakim rodzajem niepełnosprawności charakteryzują się zatrudnione w firmie osoby/etaty: 1. upośledzenie umysłowe 2. choroby psychiczne Rodzaj niepełnosprawności Liczba osób Liczba etatów 3. zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 4. choroby narządu wzroku 5. upośledzenia narządu ruchu 6. epilepsja 7. choroby układu oddechowego i krążenia 8. choroby układu pokarmowego 9. choroby układu moczowo-płciowego 10. choroby neurologiczne 11. inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego 12. Jaki jest podział osób niepełnosprawnych zatrudnionych w firmie ze względu na wykształcenie? Rodzaj wykształcenia Liczba osób 1. Wyższe pełne (magisterskie) 2. Wyższe zawodowe (licencjat) 3. Pomaturalne, policealne 4. Średnie ogólnokształcące 5. Średnie techniczne 6. Zawodowe 7. Podstawowe 8. Niepełne podstawowe (w tym gimnazjalne) 13. Jaki jest podział osób niepełnosprawnych zatrudnionych w firmie ze względu na płeć? Płeć Liczba osób 1. kobieta 2. mężczyzna

6 14. Czy spełnia Pan/Pani kryteria zatrudnienia osób niepełnosprawnych, umożliwiające zwolnienie z wpłat na PFRON? 1. tak 2. nie 15. Czy w przeszłości zatrudniał Pan/Pani osoby niepełnosprawne? 1. tak 2. nie (przejdź do pyt. 19) 1. tak 2. nie 3. nie wiem 16. Na jakich stanowiskach zatrudnione były osoby niepełnosprawne? 17. Dlaczego już nie pracują? 18. Jakie są Pana/Pani doświadczenia z niepełnosprawnymi pracownikami? 1. bardzo dobre 2. dobre 3. złe 4. bardzo złe 5. trudno powiedzieć *Informacja dla ankietera: po skończeniu tego pytania proszę przejść do pyt Jakie są powody braku zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Pana/Pani firmie? 20. Czy planuje Pan/Pani w najbliższym roku zatrudnić osobę niepełnosprawną?

7 Stosunek pracodawca pracownik jest specyficzną relacją, nawet w odniesieniu do osób zdrowych. Składają się na niego kontakty interpersonalne jak również prawa i obowiązki obydwu stron. Chciałbym/łabym przejść do części związanej z Pana/Pani doświadczeniami w kontaktach z osobami i pracownikami niepełnosprawnymi. 21. Czy w swoim otoczeniu stykał/a się Pan/Pani z osobami niepełnosprawnymi? Tak Nie 1. Sam/a jestem osobą niepełnosprawną 2. Mam lub miałem/am takie osoby w rodzinie 3. Mam lub miałem/am takie osoby wśród przyjaciół, znajomych 4. Mam lub miałem/am, ponieważ zatrudniałem/am lub zatrudniam takie osoby 5. Znam takie osoby tylko z widzenia 6. Nie znam takich osób, nie miałem/am z nimi nigdy styczności 22. Jaki jest Pana/Pani zdaniem stosunek większości ludzi w naszym kraju do osób niepełnosprawnych? 1. bardzo dobry 2. dobry 3. zły 4. bardzo zły 5. trudno powiedzieć 23. Jak ocenia Pan/Pani kwalifikacje i umiejętności osób niepełnosprawnych? 1. wysoko 2. raczej wysoko 3. raczej nisko 4. nisko 5. trudno powiedzieć 24. Czy któraś z poniższych umiejętności i kwalifikacji wydaje się Panu/Pani przydatna osobom niepełnosprawnym w zdobyciu i późniejszym wykonywaniu pracy, a jej nie posiadają? Umiejętności 1.Obsługi komputera Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowani e nie Trudno powiedzieć

8 2.Obsługi zaawansowanych programów komputerowych 3. Obsługi Internetu 4. Prawo jazdy 5. Napisania CV i listu motywacyjnego 6. Znajomość języka obcego (poziom co najmniej komunikatywny) 7. Obsługa urządzeń biurowych 8. Autoprezentacji 9. Inne, jakie? Projekt Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy 25. Jakich umiejętności zawodowych ( twardych ) najczęściej brakuje osobom niepełnosprawnym? 26. W jakich zawodach, Pana/Pani zdaniem, najlepiej sprawdzają się osoby niepełnosprawne? 27. Czy widzi Pan/Pani zawody deficytowe choćby w swoim zakładzie, w których mogłyby pracować osoby niepełnosprawne? 28. Jak ocenia Pan/Pani sytuację osób niepełnosprawnych na rynku pracy? 1. bardzo dobrze (przejdź do pyt. 30) 2. raczej dobrze (przejdź do pyt. 30) 3. raczej źle 4. zdecydowanie źle 5. trudno powiedzieć

9 29. Kto ponosi według Pana/Pani odpowiedzialność za taką sytuację? 1. sami niepełnosprawni 2. przedstawiciele instytucji wsparcia społecznego 3. pracodawcy 4. władza państwowa 5. wszyscy po trochu 6. inni, jacy? 30. Czy Pana/Pani zdaniem są takie powody, które całkowicie wykluczają wykonywanie pracy zawodowej przez osoby niepełnosprawne? 1. tak 2. nie (przejdź do pyt. 32) 3. trudno powiedzieć 31. Jakie są to powody? 32. Proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się Pan/Pani z poniższymi stwierdzeniami dotyczącymi pracy osób niepełnosprawnych? 1. Pracując, mogą poprawić jakość swojego życia 2. Osoby niepełnosprawne powinny pracować na zamkniętym rynku pracy 3. Nie mają praktycznie żadnego wyboru i możliwości na rynku pracy 4. Powinny pracować razem z osobami zdrowymi 5. Mają największą szansę znaleźć tylko pracę prostą i niewymagającą kwalifikacji 6. Nie są w stanie pracować bez wsparcia i pomocy innych osób Całkowicie się zgadzam Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam Trudno powiedzieć

10 7. Są źle traktowane i dyskryminowane w miejscach pracy 8. Są narażone w pracy na ogromny stres i nic więcej 9. Nie nadają się do pracy, nie są w stanie się w niej odnaleźć 10. Jeśli tylko chcą mogą pracować w każdej pracy i w każdym zawodzie 11. W ogóle nie powinny pracować, bo to nie ma sensu 12. powinny dążyć do tego by być aktywnym zawodowo i pracować Projekt Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy 33. Proszę powiedzieć, w jakim stopniu poniższe cechy są charakterystyczne dla osób niepełnosprawnych? 1. odpowiedzialność Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowani e nie Trudno powiedzieć 2. zorganizowanie 3. komunikatywność 4. umiejętność pracy w grupie 5. zaangażowanie 6. kreatywność 7. obowiązkowość 8. punktualność 9. pracowitość 10. lojalność 11. umiejętność pracy indywidualnej 12. elastyczność 13. przedsiębiorczość 14. sumienność 15. dokładność

11 34. Co Pana/Pani zdaniem ogranicza aktywność zawodową osób niepełnosprawnych? 1. niska samoocena i poczucie własnej wartości 2. brak wiary w siebie 3. strach przed brakiem akceptacji w środowisku pracy 4. brak kompetencji społecznych 5. złe radzenie sobie z porażkami i trudnościami 6. brak inicjatywy i aktywności 7. niska świadomość własnych praw i brak chęci do ich poznania 8. nieznajomość realiów rynku 9. inne, jakie? Porozmawiajmy chwilę o przeszkodach i zachętach do zatrudniania osób niepełnosprawnych z perspektywy pracodawcy. Chcielibyśmy zdiagnozować, które obszary są problematyczne, a które nie. 35. Jak się Panu/Pani wydaje, co stanowi obecnie największą przeszkodę w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ze strony pracodawców? 1. bariery formalno-prawne 2. bariery psychologiczne samych osób niepełnosprawnych 3. negatywne stereotypy społeczne dotyczące osób niepełnosprawnych 4. bariery finansowe 5. bariery architektoniczne i w przestrzeni fizycznej 6. inne, jakie? 7. nie ma takich barier (przejdź do pyt. 37) 36. Jakie, zdaniem Pana/Pani są przyczyny niezatrudnienia osób nie pełnosprawnych przez pracodawców? (proszę zaznaczyć maksymalnie 3 odpowiedzi) a. brak wiedzy o możliwościach zawodowych osób niepełnosprawnych b. brak wiedzy o możliwościach uzyskania wsparcia na zatrudnianie osób niepełnosprawnych c. wysokie koszty zatrudnienia osób niepełnosprawnych d. obawa przed dodatkowymi kontrolami e. obawa przed dodatkowymi obowiązkami wobec niepełnosprawnych pracowników f. liczne i kosztowne przywileje osób niepełnosprawnych (skrócony czas pracy, dłuższy urlop, zapewnienie opieki medycznej) g. niższa wydajność i jakość pracy osób niepełnosprawnych h. koszty związane z przystosowaniem stanowiska pracy i budynku dla potrzeb osoby niepełnosprawnej i. stan zdrowia osoby niepełnosprawnej j. inne, jakie?

12 37. Którą z cech uznałby Pan/Pani za największe bariery związane z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych? (proszę zaznaczyć maksymalnie 3 odpowiedzi) a. stan zdrowia b. zbyt niski bądź nieadekwatny poziom wykształcenia c. brak dodatkowych kwalifikacji (obsługi komputera, znajomość języków obcych) d. brak doświadczenia zawodowego e. niższa wydajności pracownika niepełnosprawnego f. zmniejszona odporność na stres g. szybkie męczenie się h. nieumiejętność odnalezienia się w środowisku pracy i. słaba komunikatywność j. brak pewności siebie k. negatywne stereotypy i uprzedzenia wśród zdrowych pracowników l. inne, jakie? 38. Który z poniższych uprawnień zniechęca do zatrudniania osób niepełnosprawnych? a. skrócony czas pracy b. dodatkowe urlopy wypoczynkowe c. dodatkowe przerwy d. zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia (w celu wykonania badań, udziału w turnusie rehabilitacyjnym e. niemożność zatrudnienia w porze nocnej lub w godzinach nadliczbowych f. inne, jakie? g. żadne, nie stanowią one dla mnie przeszkody, należą się one osobom niepełnosprawnym 39. Co jest bardziej opłacalne dla Pana/Pani jako pracodawcy? a. zatrudnienie niepełnosprawnych pracowników b. wpłaty na PFRON c. trudno powiedzieć 40. Jakie korzyści dla Pana/Pani firmy wynikają z zatrudnienia osób niepełnosprawnych? (proszę zaznaczyć maksymalnie 3 odpowiedzi) 1. dofinansowanie do wynagrodzeń 2. dofinansowanie kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego osobie niepełnosprawnej 3. dofinansowanie składek na ZUS 4. dofinansowanie kosztów przystosowania stanowiska 5. dofinansowanie odsetek kredytów 6. uniknięcie składek na PFRON

13 41. Czy obowiązujące w Polsce prawo w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych jest: 1. stabilne 2. jasne i przejrzyste 3. nieskomplikowane 4. restrykcyjne i represyjne 5. nierealne 6. niedostosowane do potrzeb pracodawców 42. Czy polskie prawo zachęca do zatrudnienia osób niepełnosprawnych? 1. zdecydowanie tak 2. raczej tak 3. raczej nie 4. zdecydowanie nie 5. trudno powiedzieć 43. Jakie zmiany w Polsce związane z aktywnością zawodową osób niepełnosprawnych dostrzega Pan/Pani w ostatnich 2-3 latach? a. zmiany na lepsze b. zmiany na gorsze c. nic się nie zmieniło, nadal są te same problemy d. trudno powiedzieć 44. Czy Pana/Pani firma jest przystosowana pod względem architektonicznym do zatrudniania osób niepełnosprawnych? 1. tak, jest przystosowana 2. nie, ma bariery architektoniczne 3. jest w trakcie redukcji barier architektonicznych 4. nie, ale planuje redukcję barier architektonicznych 5. nie i nie planuje redukcji barier architektonicznych Chcielibyśmy również poznać jak w oczach pracodawców powinny wyglądać formy aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych oraz co powinno się zmienić by pracodawcy chętniej zatrudniali osoby niepełnosprawne. 45. Co może wpłynąć na zmianę postawy pracodawców? (proszę wybrać maksymalnie 3 odpowiedzi) a. edukacja pracodawców w zakresie możliwości zawodowych osób niepełnosprawnych

14 b. edukacja pracodawców w zakresie możliwości uzyskiwania różnych form wsparcia na zatrudnianie osób niepełnosprawnych, c. racjonalizacja i lepszy dobór instrumentów finansowego wspierania pracodawców d. z tytułu zatrudniania osób niepełnosprawnych, e. stosowanie instrumentów miękkich wpływających na zmianę postaw (np. kampanie medialne, lokalne akcje informacyjne, promocja społecznej odpowiedzialności biznesu) f. inne, jakie? 46. Jakiej formy pomocy oczekiwałby/łaby Pan/Pani jako pracodawca, które mogłyby wpłynąć na wzrost poziomu zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych? 47. Jakich szkoleń według Pana/Pani wymagają osoby niepełnosprawne? 1. kursy doszkalające w ramach posiadanego zawodu 2. kursy przyuczające do nowego zawodu 3. kursy komputerowe 4. kursy językowe 5. kursy przygotowujące do poszukiwania pracy, np. pisania CV, pisania listów motywacyjnych 6. szkolenia dotyczące rozwijania umiejętności komunikacyjnych 7. szkolenia z autoprezentacji 8. szkolenia z zakresu zarządzania stresem, lękiem 9. szkolenia z zakresu radzenia sobie z sytuacjami konfliktowymi 10. szkolenia integracyjne, aktywizujące 11. osoby niepełnosprawne nie wymagają szkoleń, posiadają odpowiednie przygotowanie 12. inne, jakie? Dziękuję bardzo