1. Produkcja i zużycie energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim

Transkrypt

1 Monitoring Programu rozwoju sektora energetycznego w województwie zachodniopomorskim do 215 r. z częścią prognostyczną do 23 r. - I półrocze 211 r. 1. Produkcja i zużycie energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim W ciągu ostatnich 1 lat w województwie zachodniopomorskim zaobserwować można stosunkowo stabilny poziom zużycia energii elektrycznej wynoszący ok. 5 GWh. Natomiast w omawianym okresie produkcja energii elektrycznej podlegała znacznym wahaniom. W latach odnotowano wyraźny spadek produkcji energii. W 26 r. nastąpił gwałtowny skok o ok. 2 GWh. Sytuacje ta spowodowana była koniecznością zapewnienia wymaganego poziomu niezawodności pracy Krajowej Sieci Elektroenergetycznej - zrównoważenia zapotrzebowania i produkcji energii elektrycznej. Województwo zachodniopomorskie charakteryzuje się znaczną nadwyżką produkcji energii elektrycznej w stosunku do zużycia w wysokości ok GWh co przedstawiono na wykresie 1. Wykres 1. Zużycie oraz produkcja energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w latach [GWh] zużycie energii elektrycznej produkcja energii elektrycznej Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA i GUS Produkcja brutto energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w 29 r. wynosiła 7397,9 GWh natomiast w 21 r ,5 GWh, w tym z OZE w 29 r GWh, a w 21 r. 697 GWh. Nastąpił wyraźny spadek produkcji energii z OZE w województwie. W skali kraju produkcja energii z OZE była na poziomie w 29 r GWh, a w 21 r GWh. Na wykresie 2 zestawiono dane dotyczące produkcji energii elektrycznej z OZE kraj, województwo zachodniopomorskie w latach

2 Wykres 2. Produkcja brutto energii z OZE , ,98 [GWh] ,98 697,58 21 Polska woj. zachodniopom. 29 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA Zużycie energii elektrycznej ogółem w 21 roku wyniosło 5639,4 GWh i przekroczyło poziom maksymalny scenariusza dla 215 roku co przedstawiono na wykresie 3. Najbardziej widoczny wzrost zapotrzebowania obserwować można w gospodarstwach domowych. W sektorze przemysłowym ze względu na likwidację kilku zakładów przemysłowych nastąpił natomiast spadek zapotrzebowania. Mimo, iż odnotowano spadek zapotrzebowania na energię w przemyśle nadal największe zużycie energii jest w tym sektorze i dalej kolejno w sektorach gospodarstwa domowe i energetycznym. Sektor przemysłowy zużywa ok. 25% energii, gospodarstwa domowe 21% natomiast sektor energetyczny 15%. Zużycie energii elektrycznej z podziałem na sektory w latach przedstawiono na wykresie 4. Strukturę zużycia energii w 21 r. przedstawiono natomiast na wykresie 5. Wykres 3. Zużycie energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w latach w zestawieniu z prognozą opisaną w Programie rozwoju sektora energetycznego min max 6 [GWh] min max Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA i GUS 2

3 Wykres 4. Zużycie energii elektrycznej z podziałam na sektory [GWh] lata rolnictwo transport sektor energetyczny gospodarstwa domowe sektor przemysłowy pozostałe zużycie ogółem sektory rolnictwo transport sektor energetyczny gospodarstwa domowe sektor przemysłowy pozostałe zużycie ogółem Wykres 5. Struktura zużycia energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w 21 r. pozostałe zużycie 33% sektor transportowy 5% sektor energetyczny 15% rolnictwo 1% sektor przemysłowy 25% gospodarstwa domowe 21% sektor transportowy sektor energetyczny rolnictwo gospodarstwa domowe sektor przemysłowy pozostałe zużycie 3

4 2. Rozwój OZE Program wojewódzki dla okresu do 215 r. rozpatruje trzy możliwe scenariusze dla rozwoju energetyki wiatrowej: Scenariusz I osiągniecie mocy zainstalowanej na poziome ok. 6 MW, Scenariusz II osiągniecie mocy zainstalowanej na poziomie ok. 8 MW, Scenariusz III osiągniecie mocy zainstalowanej na poziomie ok. 1 MW. Według danych z monitoringu na koniec czerwca 211 r. moc zainstalowana w farmach wiatrowych wynosiła 486 MW. Od 25 r. stopniowo wzrastała liczba nowych mocy. Szczególny postęp zaobserwowano w latach : 29 przyrost mocy o 144,4 MW, 21 przyrost mocy o 145,2 MW, 211 przyrost mocy o 6 MW, co przedstawiono na poniższym wykresie. Wykres 6. Moc zainstalowana w farmach wiatrowych w województwie zachodniopomorskim w latach [MW] , przyrost mocy scenariusz I scenariusz II scenariusz III Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE Według statystyk prowadzonych przez Urząd Regulacji Energetyki moc zainstalowana w OZE w województwie zachodniopomorskim na koniec 211 r. wynosiła 59,631 MW, w tym: elektrownie wiatrowe na lądzie 488,912 MW (28 instalacji), instalacje wytwarzające energię z biogazu z oczyszczalni ścieków 1,478 MW (4 instalacje), instalacje wytwarzające energię z biogazu rolniczego 3,13 MW (4 instalacje), instalacje wytwarzające energię z biogazu składowiskowego 2,575 MW (9 instalacji), elektrownie wodne przepływowe do,3 MW 4,263 MW (59 instalacji), elektrownie wodne przepływowe do 1 MW 2,54 MW (4 instalacje), elektrownie wodne przepływowa do 5 MW 5,95 MW (3 instalacje). Województwo zachodniopomorskie zajmuje czołową pozycję w rankingu województw pod kątem rozwoju odnawialnych źródłach energii (OZE). Region dysponuje doskonałymi warunkami wiatrowymi i stał się przede wszystkim liderem w rozwoju energetyki wiatrowej co przedstawiono na wykresie 7. 4

5 Wykres 7. Moc zainstalowana w energetyce wiatrowej z podziałem na województwa stan na r. 5 [MW] zachodniopomorskie wielkopolskie kujawsko-pomorskie 3. Prace planistyczne gmin warmińsko-mazurskie łódzkie pomorskie podlaskie podkarpackie opolskie mazowieckie lubuskie świętokrzyskie śląskie małopolskie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE lubelskie dolnośląskie W okresie od 1 stycznia do 3 czerwca 211 r. Gmina Koszalin podjęła dwie uchwały w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w związku z planowaną budową stacji przeładunkowych odpadów komunalnych i zakładu termicznego przekształcania odpadów dla miast i gmin Pomorza Środkowego. Całkowity koszt projektów to 453 mln złotych. Ponadto jedenaście gmin województwa zachodniopomorskiego rozpoczęło prace planistycznie celem ustalenia przeznaczenia terenów pod lokalizacje energetyki wiatrowej o sumarycznej mocy zainstalowanej ok. 338 MW. Ocena stanu zaawansowania prac planistycznych możliwa będzie po uzyskaniu danych z monitoringu za II półrocze 211 r. Stan rozwoju energetyki wiatrowej na koniec marca 211 r. przedstawiono na mapie 1 opracowanej przez Biuro Planowania Przestrzennego. 5

6 Mapa 1. Stan rozwoju energetyki wiatrowej w województwie zachodniopomorskim 4. Podsektor elektroenergetyczny W okresie od stycznia do czerwca 211 r. realizowano następujące zadania: PSE- Operator SA - realizował rozbudowę stacji 22/11 kv Morzyczyn o rozdzielnię 4 kv i transformację 4/22 kv i 4/11 kv - wykonanie 99%, rozbudowę rozdzielni 4 i 11 kv w stacji 4/22/11 kv Dunowo wykonanie 1%, montaż TR 4/11 kv 45 MVA w stacji 4/22/11 kv Dunowo wykonanie 1%, przyłączeni farmy wiatrowej Darłowo 25 MW do stacji Dunowo wykonanie 1%. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Oddział Zespół Elektrowni Dolna Odra kontynuowało prace związane z budową kotła fluidalnego opalanego biomasą w Elektrowni Szczecin. ENEA - Operator Sp. z o.o. w grupach przyłączeniowych od III-VI realizowała przyłączenia nowych odbiorców, w zakresie OZE w II grupie przyłączeniowej podpisała umowy celem przyłączenia 3 farm wiatrowych o łącznej mocy 152 MW, 6

7 w III grupie przyłączeniowej podpisała umowy przyłączeniowe dla 12 farm wiatrowych o łącznej mocy 56,875 MW i realizowała prace modernizacyjne w stacjach transformatorowych. 5. Podsektor gazowy W okresie od stycznia do czerwca 211 r. realizowano następujące zadania: Polskie LNG S.A. w zakresie terminalu LNG: wmurowano kamień węgielny pod budowę terminalu LNG w Świnoujściu, uzyskano certyfikat ISO dotyczący: Systemu zarządzania środowiskowego, zgodnego z normą PN-EN ISO 141:25. Wdrożenie tego systemu potwierdza, że budowa terminalu LNG kluczowej inwestycji dla bezpieczeństwa energetycznego kraju jest realizowana w harmonii z otoczeniem oraz zgodnie z wszystkimi wymogami prawa w zakresie ochrony środowiska, zawarto porozumienie o współpracy pomiędzy Akademią Górniczo-Hutniczą w zakresie działalności dydaktycznej oraz wymiany informacji naukowo-technicznej, otworzono Europejskie Centrum Szkoleniowe LNG. Operator gazociągów Przesyłowych GAZ System: Gazociąg Szczecin-Gdańsk, DN 7, MOP 8,4 MPa, L = 265 km etap I: Płoty Karlino styczeń 211 r.- podpisano umowę ramową na dostawę rur dla gazociągu, luty 211 r. - wszczęto postępowanie przetargowe na zawarcie umowy na roboty oraz nadzór inwestorski dla gazociągu, luty 211 r. - podpisano umowę ramową w zakresie dostawy armatury dla gazociągu, luty 211 r. - uzyskano decyzję lokalizacyjną dla odcinka w gm. Karlino obręb Daszewo, kwiecień 211 r. - uzyskano decyzję lokalizacyjną dla odcinka w gm. Rymań, Sławoborze, Gościno i Karlino oraz w gm. Płoty. etap II: Karlino Koszalin styczeń 211 r.- podpisano umowę ramową na dostawę rur dla gazociągu, luty 211 r. - podpisano umowę ramową w zakresie dostawy armatury dla gazociągu, luty 211 r. - uzyskano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla gazociągu dla gminy Biesiekierz obręb Stare Bielice, kwiecień 211 r. - uzyskano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla gazociągu dla gminy Biesiekierz obręb Kotłowo, kwiecień 211 r. - uzyskano decyzję lokalizacyjną dla gazociągu na powiat białogardzki i koszaliński, kwiecień 211 r. - wszczęto postępowanie przetargowe na zawarcie umowy na roboty, maj 211 r. - wszczęto postępowanie przetargowe na zawarcie umowy na nadzór inwestorski dla gazociągu, czerwiec 211 r. - uzyskano decyzję lokalizacyjną dla gazociągu w obrębie Kotłowo gm. Biesiekierz. etap III: Koszalin Słupsk styczeń 211 r. - podpisano umowę ramową na dostawę rur dla gazociągu, luty 211r. - podpisano umowę ramową w zakresie dostawy armatury dla gazociągu, kwiecień 211 r. - wszczęto postępowanie przetargowe na zawarcie umowy na roboty, maj 211 r. - wszczęto postępowanie przetargowe na zawarcie umowy na nadzór inwestorski dla gazociągu, czerwiec 211 r. - uzyskano decyzję lokalizacyjną dla gazociągu dla powiatu koszalińskiego i sławieńskiego, lipiec 211 r. - uzyskano decyzję lokalizacyjną dla gazociągu w obrębie działek Bukowy Las Górki. 7

8 Gazociąg Szczecin-Lwówek, DN 7, MOP 8,4 MPa, L= 186 km Etap I: Szczecin - Gorzów Wlkp. styczeń 211 r.- podpisano umowę ramową na dostawę rur dla gazociągu, styczeń 211 r. - uzyskano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla gazociągu, luty 211 r. - podpisano umowę ramową w zakresie dostawy armatury dla gazociągu, luty - maj 211 r. - uzyskano 8 decyzji lokalizacyjnych dla powiatów: choszczeński, pyrzycki, goleniowski, stargardzki, strzelecko-drezdenecki, gorzowski, stargardzki oraz choszczeński dla terenów leśnych, lipiec 211 r. - wszczęto postępowanie przetargowe na zawarcie umowy na nadzór inwestorski dla gazociągu oraz na zawarto umowę na roboty. Gazociąg Świnoujście-Szczecin, DN 8, MOP 8,4 MPa, L = 8 km styczeń 211 r.- podpisano umowę ramową na dostawę rur dla gazociągu, luty 211r. - podpisano umowę ramową w zakresie dostawy armatury dla gazociągu, luty 211r. - wszczęto postępowanie przetargowe na zawarcie umowy na roboty oraz nadzór inwestorski dla gazociągu, I kwartale 211r. - zakończono budowę Tłoczni Goleniów, marzec 211r. przekazano tłocznię do eksploatacji. Gazociąg łączący polski i duński system przesyłowy (Baltic Pipe) w pierwszym półroczu 211 r. wyłoniony w przetargu wykonawca prowadził prace związane z badaniami geofizycznymi dna morskiego dla tego projektu. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo Gazociąg wysokiego ciśnienia łączący systemy gazownicze Polski i Niemiec pomiędzy miejscowościami Boernicke i Police Projekt budowy gazociągu wysokiego ciśnienia jest wspólnym przedsięwzięciem Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A. (PGNiG) oraz Verbundnetz Gas (VNG). PGNiG dysponuje projektami budowlanymi oraz pozwoleniem na budowę całego odcinka gazociągu na terytorium Polski. Starosta Policki wydał decyzje o zatwierdzeniu projektów budowlanych i pozwoleniu na budowę: 4 października 26 r. na budowę odcinka Dobieszyn Tanowo, 13 lutego 29 r. na budowę odcinka Tanowo Trzeszczyn. Rozpoczęto wstępne prace budowlane. Zgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym gazociąg na terytorium Polski będzie biegł od granicy polsko-niemieckiej w pobliżu miejscowości Dobieszyn do miejscowości Trzeszczyn znajdującej się w rejonie Polic. Interconnector ma zostawać podłączony do systemu przesyłowego OGP Gaz-System S.A. w rejonie Polic poprzez jego włączenie do gazociągu wysokiego ciśnienia DN 5 relacji Odolanów Police. Gazociąg będzie przystosowany technicznie do tłoczenia gazu w obu kierunkach. W pierwszej połowie 211 r. prowadzone były badania rynku Market Screening celem oszacowanie zapotrzebowania na moc przesyłową planowanego gazociągu. Parametry techniczne gazociągu po stronie polskiej: średnica: 7 mm, ciśnienie robocze: 8,4 MPa, długość: ok. 18 km. Wielkopolska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. W 211 r. wybudowano 95,34 km sieci w 21 powiatach. Na 212 r. zaplanowano budowę 59,7 km nowych sieci. Na wykresie 8 przedstawiono stan istniejący i planowany przyrost długości sieci zarządzanych przez WSG Sp. z o.o. 8

9 Wykres 8. Przyrost długości sieci dystrybucyjnej zarządzanej przez WSG Sp. z o.o ,7 lata ,3 4926,8 do długość [km] Charakterystyka sieci Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych WSG Sp. z o.o. Długość czynnej sieci gazowej w województwie zachodniopomorskim stale rośnie. W 21 r. osiągnęła ponad 6 km. Jest to znaczący przyrost w ciągu 5 lat o 1 km w stosunku do roku 25, co przedstawiono na wykresie 9. Wykres 9. Długość czynnej sieci gazowej w województwie zachodniopomorskim 7 6 [km] Charakterystyka odbiorców gazu Od roku 21 rośnie liczba odbiorców gazu w regionie północno-zachodnim. W 21 r. liczba odbiorców wynosiła ponad 1 1, a przyrost w latach wynosił średnio 38. Spowolnienie przyrostu odbiorców nastąpiło w latach Również od 21 r. rosła liczba 9

10 odbiorców gazu w samym województwie zachodniopomorskim, w 21 r. wynosiła W latach wzrastała stopniowo liczba odbiorców gazu na wsiach. W omawianym okresie przyrost wyniósł 1 odbiorców. Powyższe dane przedstawiono na wykresach 1 i 11. Wykres 1. Odbiorcy gazu w regionie północno-zachodnim 12 1 liczba odbiorców Wykres 11. Odbiorcy gazu w województwie zachodniopomorskim Liczba odbiorców Podsektor ciepłowniczy ogółem miasto wieś Informacje dotyczące działań podjętych w pierwszym półroczu 211 r. przesłało siedem Przedsiębiorstw Energetyki Cieplnej. Z otrzymanych danych wynika, że w omawianym okresie nie podejmowano działań mających na celu ograniczenie szkodliwych emisji, natomiast realizowane były następujące inwestycje: rozbudowano sieć cieplną, co spowodowało przyrost długości o 1,8 km (3 przedsiębiorstwa), zmodernizowano 16 węzłów cieplnych (3 przedsiębiorstwa), 1

11 zmodernizowano 3 systemy automatyki i sterowania (1 przedsiębiorstwo), przystosowano kotły do wykorzystania OZE (2 przedsiębiorstwa). Charakterystyka sieci Od roku 21 w województwie nastąpił przyrost długości sieci cieplnej o ponad 1 km. Całkowita długość sieci cieplnej w 21 r. wynosiła 732,6 km. Przyrost długości sieci cieplnej w województwie zachodniopomorskim w latach 2-21 przedstawiono na wykresie 12. Wykres 12. Długość cieplnej sieci przesyłowej w województwie zachodniopomorskim [km] Produkcja ciepła W 21 r. produkcja ciepła wynosiła ,7 GJ. Strukturę paliw w produkcji ciepła przedstawiono na wykresie 13. Wykres 13. Struktura paliw w produkcji ciepła w woj. zachodniopomorskim w 21 r. [%] 3,3% 1,24% 1,17%,33%,6% 9,27% 84,91% węgiel kamienny gaz ziemny - E gaz ziemny - L biomasa inne OZE olej opałowy pozostałe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE 11

12 Sprzedaż ciepła Zapotrzebowanie na ciepło ulega wahaniom związanym z warunkami atmosferycznymi w sezonie grzewczym. W latach zauważyć można tendencję zwyżkową zapotrzebowania. Wpływ na zwiększoną sprzedaż ciepła miały bardzo mroźne zimy, a także przyrost sieci ciepłowniczych. Wolumen sprzedanego ciepła ogółem w województwie w 21 r. była na poziomie 11 GJ. Na wykresie 14 przedstawiono dane dotyczące wolumenu sprzedanego ciepła w latach 26-21, natomiast na wykresach 15 i 16 strukturę paliw w sprzedaży ciepła w województwie zachodniopomorskim w 21 r. Wykres 14. Sprzedaż ciepła w województwie zachodniopomorskim 12 1 sprzedaż ciepła [GJ] Wykres 15. Sprzedaż ciepła z różnych rodzajów paliw w 21 r. w województwie zachodniopomorskim [GJ] węgiel kamienny gaz ziemny - E gaz ziemny - L biomasa inne OZE olej opałowy pozostałe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE 12

13 Wykres 16. Sprzedaż ciepła z różnych rodzajów paliw w 21 r. w województwie zachodniopomorskim z wyłączeniem węgla kamiennego [GJ] gaz ziemny - E gaz ziemny - L biomasa inne OZE olej opałowy pozostałe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE Parametrem opisującym stan ogrzewnictwa jest kubatura budynków ogrzewanych centralnie i jej zmiany. W województwie w 21 r. zaobserwować można zmniejszenie całkowitej kubatury ogrzewanych budynków. Dane te świadczą o odwrocie od scentralizowanych systemów ogrzewania. Na wykresie 17 przedstawiono informacje na temat kubatury ogrzewanych budynków w województwie w latach 2-21 natomiast na wykresie 18 kubaturę budynków z podziałem wg form własności. Wykres 17. Kubatura budynków ogrzewanych centralnie w województwie zachodniopomorskim [dam 3 ]

14 Wykres 18. Kubatura budynków ogrzewanych centralnie w 21 r. - podział wg formy własności [dam 3 ] budynki mieszkalne ogółem budynki mieszkalne spółdzielni mieszkaniow ych budynki mieszkalne komunalne budynki mieszkalne pryw atne Koszty ciepła Od 23 r. w woj. zachodniopomorskim sukcesywnie wzrasta cena ciepła wytworzonego z różnych paliw, wyjątek stanowi olej opałowy lekki. Koszt ciepła wytworzonego z tego paliwa spadł o ponad 3% w stosunku do 29 r. Średnią cenę ciepła wytworzonego z różnych paliw w województwie w latach przedstawiono na wykresie 19. Wykres 19. Średnia cena ciepła wytworzonego z różnych paliw w województwie zachodniopomorskim cena [zł/gj] wegiel olej opałowy lekki gaz ziemny - E biomasa Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE W województwie zachodniopomorskim wzrasta cena ciepła wytworzonego z biomasy, podobną sytuacje zaobserwować można w województwie pomorskim, natomiast w województwie lubuskim cena tego paliwa w roku 21 zdecydowanie obniżyła się. Porównanie średniej ceny ciepła 14

15 wytworzonego z biomasy w województwie zachodniopomorskim i województwach ościennych przedstawiono na wykresie 2. Wykres 2. Porównanie średniej cena ciepła wytworzonego z biomasy w województwie zachodniopomorskim i w województwach ościennych cena [zł/gj] pomorskie wielkopolskie lubuskie zachodnipomorskie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE 15