Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji ładunków MW w profilaktyce tąpaniowej w warunkach kopalń LGOM
|
|
- Ludwik Rutkowski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 71 CUPRUM nr 4 (69) 2013, s Witold Pytel 1), Piotr Mertuszka 1), Bogusław Cenian 2) Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji ładunków MW w profilaktyce tąpaniowej w warunkach kopalń LGOM Streszczenie W artykule przedstawiono zastosowanie zapalników elektronicznych w systemach inicjacji ładunków MW wykorzystywanych w profilaktyce tąpaniowej. W pierwszej części pracy zaprezentowane zostały dostępne obecnie na rynku systemy inicjacji elektronicznej, które mogą być zastosowane w podziemnych zakładach górniczych. W dalszej części dokonano przeglądu literatury dotyczącego modelowania postrzałowej fali sejsmicznej oraz inicjacji ładunku MW. Słowa kluczowe: technika strzałowa, zagrożenia geomechaniczne w kopalniach podziemnych The use of electronic initiation systems of explosives in rockburst prevention in LGOM s mines conditions Abstract The paper describes the use of electronic initiation systems of explosives in rockburst prevention. The first part presents electronic initiation systems which are currently available on the market and may be used in underground mines. In the following text, a review of the literature on modeling of blasting wave propagation and initiation of explosives have been analyzed. Key words: blasting technique, geomechanical hazards in underground mines Wstęp W sytuacji gdy eksploatacja złóż rud miedzi w kopalniach LGOM prowadzona jest na coraz większych głębokościach i w coraz trudniejszych warunkach geologiczno-górniczych, należy liczyć się ze wzrostem zagrożenia geomechanicznego, w szczególności związanego ze skłonnością górotworu do wyrzutów skał i mającego swoje podstawowe źródło w większych wartościach składowych tensora naprężeń pierwotnych, ale i mniejszej odkształcalności i większej wytrzymałości skał otaczających głębokie złoże. Dlatego też jednym z kluczowych zadań dla zachowania bezpiecznej i efektywnej eksploatacji złoża jest doskonalenie dostępnych i wdrażanie nowych metod zwalczania zagrożenia tąpaniami. 1) KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, ul. gen. Wł. Sikorskiego 2-8, Wrocław 2) KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG Polkowice-Sieroszowice, Kaźmierzów 100, Polkowice
2 72 Witold Pytel, Piotr Mertuszka, Bogusław Cenian Eksploatacja złoża w polskich kopalniach rud miedzi prowadzona jest głównie przy użyciu techniki strzałowej. Prace te wymagają wysokiej precyzji, zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa prowadzonych prac i zachowania wymagań w zakresie stateczności wyrobisk podziemnych, jak i z punktu widzenia technologicznego. Drążone wyrobiska, w celu zapewnienia ich odpowiedniej stateczności muszą mieć wymiary zgodne z projektem eksploatacji. Ponadto odstrzelona skała powinna być odpowiednio rozdrobniona, a stan stropu, ociosów i spągu powinien pozwolić na jej swobodne wybieranie. W ostatnich latach dokonano pierwszych kroków implementacji systemów mechanicznego urabiania w kopalniach Lubin oraz Polkowice-Sieroszowice. W pierwszym przypadku do mechanicznego urabiania złoża zastosowano kombajn chodnikowy, w drugim natomiast zmechanizowany kompleks urabiający. Jak dotąd próby tego rodzaju nie przyniosły jeszcze w pełni satysfakcjonujących ostatecznych rezultatów. Z tego też względu istotnego znaczenia nabiera wdrażanie nowych i doskonalenie istniejących metod urabiania złoża przy użyciu techniki strzałowej, głównie poprzez stosowanie nowoczesnych i bezpiecznych środków strzałowych, pozwalających kontrolować w większym stopniu niż dotychczas geometrię wyrobisk po odstrzale oraz ograniczać zasięg strefy spękań wokół wyrobiska. 1. Technika strzałowa w warunkach zagrożenia tąpaniami Technika strzałowa pozostaje jedną z najbardziej skutecznych, aktywnych metod zwalczania zagrożenia tąpaniami w warunkach kopalń LGOM. Można tu wyróżnić kilka odmian strzelań odprężających w caliźnie złoża: strzelania grupowe jednorazowe odpalanie dużej ilości przodków eksploatacyjnych; strzelania urabiająco-odprężające zwiększenie ilości MW w otworach włomowych; strzelania wydłużonymi otworami odprężającymi; strzelania odprężające w spągu. Strzelania odprężające, które można prowadzić niezależnie od strzelań urabiających, mogą powodować zaburzenia w płynności prac w polach eksploatacyjnych, a przede wszystkim generować wyższe koszty. W związku z tym należy dążyć do opracowywania maksymalnie efektywnych strzelań urabiająco-odprężających oraz strzelań grupowych przodków. Prowokowanie odprężeń w górotworze przodkowymi robotami strzałowymi polega na jednoczesnym pozbawieniu podparcia warstw stropowych na dosyć długim odcinku frontu [1] i równocześnie na zmniejszeniu składowej poziomej stanu naprężeń w samym pokładzie (zmiana stanu naprężenia w przyociosowej części złoża z trójosiowego na jednoosiowy). Likwidacja podparcia stropu na długim odcinku frontu oznacza równoczesne przyłożenie dodatkowego obciążenia na następną silnie już obciążoną strefę calizny pokładu, co może wywołać odprężenia i tąpania (rys. 1). Efekt podcięcia stropu jest trudny do uzyskania na drodze odpalania MW w pojedynczych lub nieregularnie zlokalizowanych przodkach. Można go jednak osiągnąć przez jednoczesne odpalenie położonych blisko siebie kilku lub kilkunastu przodków. Praktyka ta jest stosowana rutynowo w kopalniach LGOM. W celu zwiększenia efektu prowokującego podczas urabiających robót strzałowych stosuje się też często w przodkach tzw. długie otwory odprężająco-
3 73 Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji włomowe o większej średnicy. Oprócz detonacji MW w normalnych 3-4 metrowych otworach strzałowych w caliźnie przodka, ostatnim opóźnieniem odpalany jest wielkośrednicowy ładunek odprężający (około 30 kg MW w otworze) o średnicy 127 mm. Pozwala to na przeładowanie przodków materiałem wybuchowym i na zwiększenie zabiorów. Przyjęto, że po takich skoncentrowanych strzelaniach prowokujących obowiązuje odpowiednio długi czas wyczekiwania, zwykle 8 godzin. Jednoczesne odpalanie skoncentrowanych przodków odbywa się z reguły na kolejnych odcinkach frontu eksploatacyjnego. Skuteczność prowokowania górotworu zależy przy tym od stanu naprężeń w strefie przed linią przodków. 1 strefa górotworu nienaruszonego eksploatacją, 2 strefa oddziaływania ciśnienia eksploatacyjnego, 3 strefa górotworu odprężonego, 4 filary technologiczne, 5 zawał wymuszony robotami strzałowymi, 6 otwory strzałowe zawałowe, 7 otwory strzałowe przodkowe Rys. 1. Zasada prowokowania odprężeni górotworu robotami strzałowymi [1] Prowokowanie górotworu skoncentrowanymi robotami strzałowymi okazało się skuteczną metodą ograniczenia zagrożenia tąpaniami w kopalniach LGOM [1]. Zazwyczaj znaczna część rejestrowanych zjawisk dynamicznych jest sprowokowana tymi robotami. Jako sprowokowane klasyfikuje się te odprężenia, które wystąpiły bezpośrednio po strzelaniu przodków lub też w okresie wyczekiwania po robotach strzałowych. W tabeli 1 przedstawiono zestawienie wstrząsów wysokoenergetycznych zarejestrowanych na terenie kopalni Rudna w latach z podziałem na wstrząsy samoistne i sprowokowane. Ostatnie dwie kolumny zawierają procentowy stosunek wstrząsów samoistnych do sprowokowanych. Z przedstawionych danych wynika, że skuteczność prowokowania wstrząsów robotami strzałowymi na przestrzeni kilku ostatnich lat pozostaje na tym samym poziomie i wynosi 1:4. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę wstrząsy o energii większej lub równej 10 6 J, to otrzymamy skuteczność prowokacji na poziomie ponad 50%, natomiast rozpatrując zarejestrowane wstrząsy z najwyższych klas energetycznych, tj. E7 i więcej, to zaobserwujemy skuteczność na poziomie 85%. Oznacza to, że w ostatnich latach z Zakładach Górniczych Rudna udało się sprowokować ponad 4/5 wstrząsów z najwyższych klas energetycznych, co pozwala stwierdzić, że technika strzałowa jest bardzo skuteczną metodą odprężania górotworu. Oczywiście nie należy bagatelizować wstrząsów o niższej energii, których częste występowanie może być równie niebez-
4 74 Witold Pytel, Piotr Mertuszka, Bogusław Cenian pieczne jak wstrząsy wysokoenergetyczne. Analiza przeprowadzona przez Kłeczka [3], dotycząca ilości sprowokowanych wstrząsów górotworu w czasie wyczekiwania po strzelaniach w latach na terenie kopalń LGOM, potwierdza tezę, że umiejętne sterowanie wstrząsami górotworu, w połączeniu z odpowiednio wyznaczonym czasem wyczekiwania po strzelaniach, może przyczynić się do poprawy skuteczności aktywnych metod profilaktyki tąpaniowej. Z przedstawionej analizy wynika też, że blisko połowa wstrząsów sprowokowanych pojawia się w czasie krótszym niż 60 sekund po zakończeniu strzelania (rys. 2). Prowokowanie górotworu skoncentrowanymi robotami przodkowymi pozwala również w znacznym stopniu sterować czasem występowania wstrząsów górniczych. W oddziałach eksploatacyjnych stosujących prowokowanie górotworu poprzez jednoczesne odpalanie większej ilości przodków znaczny procent wstrząsów występuje w okresie nieobecności załogi, tj. bezpośrednio po wykonaniu strzelań i w czasie wyczekiwania po strzelaniach. Tabela 1 Zestawienie wysokoenergetycznych wstrząsów samoistnych i sprowokowanych robotami strzałowymi na terenie kopalni Rudna w latach ROK E3 E4 E5 E6 E7 E8 % S P S P S P S P S P S P S P S wstrząsy samoistne P wstrząsy sprowokowane Rys. 2. Rozkład liczby sprowokowanych wstrząsów górotworu w czasie po grupowym strzelaniu przodków [3]
5 75 Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji Dla zachowania bezpiecznej i efektywnej eksploatacji złóż zauważyć należy potencjał, jaki tkwi w odpowiednim wykorzystaniu strzelań grupowych dla celów maksymalizacji ich efektu w zakresie profilaktyki tąpaniowej. Chodzi mianowicie o to, aby opracować i wdrożyć takie metryki strzelań grupowych, które poprzez zjawisko interferencji postrzałowych fal sejsmicznych byłyby w stanie doprowadzić lokalnie do uzyskania efektu wzmocnienia fali sprężystej, a tym samym do istotnego zwiększenia możliwości prowokowania odprężeń w eksploatowanym górotworze. 2. Optymalizacja parametrów strzelań przodków eksploatacyjnych Wypracowanie odpowiedniego sposobu strzelań grupowych może doprowadzić do uzyskania skutecznego narzędzia pozwalającego lepiej kontrolować stateczność wyrobisk podziemnych, w tym także zredukować zagrożenie ze strony dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu. Dobór odpowiednich parametrów strzelań i zastosowanie nowoczesnych środków strzałowych mogą zatem przyczynić się do łatwiejszego uwolnienia energii sprężystej skumulowanej w górotworze oraz do istotnego zwiększenia zabioru. Mówiąc o optymalizacji parametrów strzelań w pierwszej kolejności należy zastanowić się, które z nich powinny być uwzględnione w modelu roboty strzałowej. Spośród dostępnych parametrów wyróżnić tu należy: ilość przodków odpalanych w jednym cyklu i ich przestrzenne usytuowanie, ilość i rozmieszczenie otworów strzałowych w skali pojedynczego przodka, średnicę i długość otworów strzałowych oraz kąt ich nachylenia, rodzaj (moc) materiału wybuchowego, zastosowane opóźnienia pomiędzy kolejno odpalanymi otworami strzałowymi i wiele innych. O ile parametry te można z powodzeniem uwzględnić w modelu jako jego zmienne, o tyle przy przenoszeniu ich zmienności do warunków kopalnianych napotyka się na określone ograniczenia. Wypracowana metoda powinna być z jednej strony skuteczna, natomiast z drugiej nie może w najmniejszym stopniu zakłócić procesu produkcyjnego. Analizując więc każdy z wyżej wymienionych parametrów można łatwo wyeliminować te, których optymalizacja nie jest możliwa w warunkach dołowych. Analiza tego rodzaju powinna uwzględniać następujące okoliczności (warunki brzegowe optymalizacji): 1) ilość otworów strzałowych i ich rozmieszczenie w przodku, co uzależnione jest od wielkości zabioru, parametrów wytrzymałościowych skał furty eksploatacyjnej oraz skał otaczających; 2) średnica otworu strzałowego, jak i kąt jego nachylenia ograniczone są poprzez dostępny park maszynowy; 3) długość otworów strzałowych uzależniona jest również od dostępnego parku maszynowego; 4) stosowany materiał wybuchowy dobierany jest głównie ze względu na jego parametry termodynamiczne i uzależniony jest m.in. od parametrów wytrzymałościowych skał, panujące zagrożenia naturalne, czy stopnie opóźnienia poszczególnych zapalników. Z powyższego wynika, że dla zachowania bezpiecznej i efektywnej eksploatacji należy skupić się na optymalizacji trzech parametrów: 1) ilość przodków eksploatacyjnych odpalanych w jednym cyklu; 2) przestrzenne usytuowanie przodków; 3) stopień opóźnienia pomiędzy kolejno odpalanymi przodkami (opóźnienia w skali grupy przodków, a nie pojedynczego przodka).
6 76 Witold Pytel, Piotr Mertuszka, Bogusław Cenian O ile pierwsze dwa parametry nie wymagają specjalnych nakładów poza odpowiednim projektem eksploatacji, o tyle ostatni wymaga zastosowania najbardziej zaawansowanej dostępnej technologii w postaci zapalników elektronicznych, których niezwykle wysoka precyzja opóźnień i praktycznie nieograniczona ilość ich stopni może doprowadzić do wzbudzenia fali pozwalającej na odprężenie górotworu Elektroniczny system inicjacji ładunków MW Pojawienie się możliwości zastosowania różnych opóźnień pomiędzy ładunkami MW odpalanych w poszczególnych otworach strzałowych było impulsem do rozpoczęcia badań wpływu wielkości czasu opóźnień pomiędzy ładunkami na efekt robót strzałowych. Inicjacja ładunku w określonych interwałach czasowych oznacza, że do masywu skalnego z określoną częstotliwością dostarczana jest energia wyzwolona na skutek detonacji MW. Można zatem stwierdzić, że odpowiednio skorelowane ze sobą opóźnienia, a co za tym idzie częstotliwości drgań, mogą skutkować wzbudzeniem rezonansu i w efekcie doprowadzić do wzmocnienia fali sprężystej, pożądanego w profilaktyce tąpaniowej w warunkach kopalń LGOM Idea strzelania milisekundowego Obecnie jednym z głównych elementów projektowania robót strzałowych jest dobór odpowiednich opóźnień milisekundowych, co ma bezpośredni wpływ na intensywność drgań parasejsmicznych i ich wpływ na otoczenie. Do tego celu służą zapalniki elektroniczne, których budowa na tle tradycyjnych zapalników pirotechnicznych, przedstawiona została na rys. 3. Ideą stosowania zapalników zwłocznych jest detonacja ładunku w kolejnym otworze strzałowym w momencie detonacji ładunku w poprzednim otworze. Zatem detonacja ładunku w kolejnym otworze następuje w momencie, gdy górotwór został już naruszony poprzez detonację ładunku w otworze poprzedzającym. Oznacza to, że należy zaprojektować taką kolejność i czas odpalania poszczególnych ładunków, aby detonował się on dopiero w momencie, kiedy przemieszczenie calizny skalnej nastąpiło już na skutek detonacji poprzedniego ładunku, tzn. kiedy powstały szczeliny w nieurobionej jeszcze skale. Zapalnik elektroniczny składa się z główki zapalczej i elektronicznego elementu opóźniającego. Jest on w pełni programowalny, a unikatowy kod zapalnika nie pozwala na niekontrolowaną inicjację ładunku MW. Dlatego też do uruchomienia systemu konieczna jest komunikacja z dwoma niezbędnymi urządzeniami: urządzeniem logującym (logger) i urządzeniem odpalającym (blaster). Pierwsze odpowiada za zalogowanie zapalnika do sieci strzałowej i nadanie mu konkretnego czasu opóźnienia, drugie natomiast za uzbrojenie zapalnika i jego detonację.
7 77 Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji Rys. 3. Schemat budowy podstawowych rodzajów zapalników [6] Zapalnikowi można nadać określone opóźnienie w zakresie od 0 ms do ms, w odstępach czasowych co 1 ms, co daje ogromną przewagę w stosunku do elektrycznych czy nieelektrycznych systemów inicjacji. Cechą charakterystyczną zapalników elektronicznych jest także ich dokładność wynosząca ± 0,05 ms dla opóźnień w zakresie od 0 ms do 500 ms (powyżej 500 ms dokładność wynosi ± 0,01 ms), co jest nieosiągalne przy stosowaniu zapalników z pirotechnicznymi elementami opóźniającymi Przegląd wybranych systemów inicjacji elektronicznej Pierwsze systemy inicjacji elektronicznej powstały w wyniku współpracy firm Orica i Dynamit-Nobel. W Polsce systemy te zostały zaprezentowane po raz pierwszy w roku 2008 w Centralnym Laboratorium Techniki Strzelniczej i Materiałów Wybuchowych AGH w Regulicach, na pokazie zorganizowanym przez Stowarzyszenie Polskich Inżynierów Strzałowych i firmę Orica Poland [8]. Pośród dostępnych elektronicznych systemów inicjacji ładunków MW należy wyróżnić przede wszystkim różne odmiany systemów i-kon oraz systemy uni tronic, Nitronic, HotShot, AStar, DigiShot, SmartShot, QuickShort, edev, czy Deveytronic (tab. 2). System uni tronic 600 jest jednym z trzech systemów nowej generacji Orica. Przeznaczony do zastosowania przy strzelaniach prowadzonych zarówno w dużych zakładach górniczych, jak i niewielkich pracach inżynieryjnych. Jego stworzenie było niewątpliwie istotnym postępem w dziedzinie techniki strzałowej. Głównym elementem systemu jest zaawansowany układ elektroniczny ASIC charakteryzujący się wyższym niż w poprzednich systemach poziomem bezpieczeństwa i niezawodności. System składa się z elektronicznego zapalnika uni tronic 600, zapalarki Blast Box 310/310R (z technologią Bluetooth lub radiowego odpalania), skanerów; 120/125 oraz skanera 200 umożliwiającego pełną kontrolę zainstalowanych zapalników unitronic 600 [5]. Kolejnym systemem, o którym warto wspomnieć jest system HotShot produkowany przez firmę DetNet z RPA. Jego głównym elementem są zapalniki elektroniczne typu HotShot 3G, które zbudowane są podobnie jak natychmiastowy zapalnik
8 78 Witold Pytel, Piotr Mertuszka, Bogusław Cenian elektryczny, tzn. posiadają główkę zapalczą oraz ładunek pierwotny i wtórny. Układ elektroniczny umieszczony jest między przewodami a główką i zastępuje funkcję opóźniacza pirotechnicznego. Daje to możliwość programowania czasu detonacji i możliwość komunikacji dwustronnej. Na płytce drukowanej znajdują się podzespoły: rezystor pełniący funkcję zabezpieczenia obwodu zapalnika przed wpływami elektrycznymi, kondensator magazynujący energię, oscylator kwarcowy element generujący impulsy o dokładnej ustalonej częstotliwości, mikroprocesor odpowiedzialny m.in. za zaprogramowanie czasu opóźnienia, uzbrojenie i odpalenie oraz transmisję i kontrolę zapalnika przez programator, główka zapalcza działa jako interfejs między układem elektronicznym a MW w zapalniku [2]. Zapalniki elektroniczne HotShot 3G posiadają dopuszczenia Wyższego Urzędu Górniczego do stosowania w podziemnych zakładach górniczych, w których nie ma zagrożenia wybuchami metanu oraz pyłu węglowego. Zestawienie wybranych systemów inicjacji elektronicznej Tabela 2 System edev produkcji firmy Orica został zaprojektowany specjalnie do prac związanych z drążeniem tuneli. Zapewnia dokładność i możliwość elastycznego zaprogramowania czasu inicjacji ładunku, oferując jednocześnie przystępną cenę. System jest prosty w obsłudze. Składa się z programowalnych zapalników elektronicznych i sprzętu do identyfikacji, testowania, programowania i detonacji zapalników (Skaner, Tester Sieci, Zapalarka). System jest wspierany przez zaawansowane oprogramowanie do projektowania tuneli SHOTPlus-TTM. Zapalniki edev mogą być stosowane w zasadzie do wszystkich dostępnych na rynku materiałów wybuchowych, także nabojowanych. Każdy zapalnik ma swój unikalny kod identyfikacyjny zapisany w pamięci oraz dodatkowo kod kreskowy przymocowany do przewodu zapalnika pozwalający na jego skanowanie, co umożliwia bezpośrednie określenie czasu inicjacji. Zastosowanie systemu edev wykazało znaczną redukcję drgań w tunelach oraz pozwoliło na ograniczenie ilości stosowanych MW nawet o połowę. Może to prowadzić do zwiększenia zabioru oraz przyspieszenia postępu. Obecnie system edev został zastąpiony przez system nowej generacji edev II. Zasada działania jest niemalże identyczna, jak w przypadku systemu edev.
9 79 Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji System Daveytronic III to trzecia generacja systemów inicjacji elektronicznej produkcji Davey Bickford z USA. Podobnie jak inne systemy elektroniczne jest wysoce efektywny i prosty w obsłudze. System Daveytronic III obsługiwany jest bezprzewodowo, co skraca czas programowania i diagnostyki sieci strzałowej. Zwiększona elastyczność systemu oferuje opóźnienia w zakresie 1 ms do ms w interwałach co 1 ms. W stosunku do poprzednich wersji systemu oferuje on niemal 3 razy więcej możliwości nadania konkretnych opóźnień. Mimo wzrostu dostępności czasów opóźnień, dokładność systemu wynosi poniżej 0,25%. System może obsłużyć jednocześnie do zapalników lub nawet przy odpowiedniej konfiguracji systemu. Do systemu dołączone jest oprogramowanie Daveytronic 2D, co usprawnia proces projektowania strzelań, nawet w przypadku bardziej skomplikowanych robót strzałowych. Program ten umożliwia wyznaczenie lokalizacji otworów strzałowych oraz skonfigurować odpowiednie czasy inicjacji ładunków MW. Istnieje także możliwość importowania współrzędnych otworów czy innych danych z programów takich jak CSV czy Excel. Oprogramowanie jest kompatybilne niemalże ze wszystkimi dostępnymi programami do projektowania strzelań, a także z programem AutoCAD. System Daveytronic III pozwala na bezprzewodowe odpalanie ładunków z odległości do 1 mili, tj. około m, co wpływa pozytywnie na bezpieczeństwo robót strzałowych. W listopadzie 2011 roku na terenie kopalni Rudna przeprowadzono próbne roboty strzałowe wykonywane z zastosowaniem elektronicznego systemu inicjacji materiałów wybuchowych zapalnikami i-kon produkcji firmy Orica. Celem prac było sprawdzenie ich przydatności i możliwości zastosowania w warunkach kopalń podziemnych KGHM Polska Miedź S.A. System elektronicznej inicjacji MW i-kon jest obecnie najbardziej zaawansowanym systemem dostępnym na rynku, przeznaczonym głównie do dużych i skomplikowanych strzelań wykonywanych zarówno w podziemnych, jak i odkrywkowych zakładach górniczych. System składa się z urządzenia logującego (Logger), odpalającego (Blaster) oraz zapalników (i-kon). Logger i Blaster posiadają funkcję ciągłego monitorowania obwodu dla zapewnienia bezpiecznych i efektywnych warunków odpalania, w szczególności w zakresie upływu prądu oraz ewentualnych uszkodzeń zapalników powstałych w trakcie prowadzenia załadunku. Do Loggera można podłączyć jednocześnie 200 zapalników, natomiast Blaster umożliwia podłączenie 2 Loggerów, co w sumie daje możliwość jednoczesnego odpalenia 400 zapalników. Wersje rozszerzone systemu przewidują możliwość odpalania zapalników. Przeprowadzone badania wykazały, że system elektronicznej inicjacji MW w warunkach O/ZG Rudna może znaleźć zastosowanie przy wielkoprzodkowych strzelaniach grupowych, gdzie częstotliwość strzelań i długi czas wyczekiwania po odpaleniu stawiają przed techniką strzałową wymóg zapewnienia 100% skuteczności odpalenia. Możliwość lokalizacji każdego zapalnika w danym przodku tuż przed odpaleniem pozwala podjąć decyzję o pewnym odpaleniu, bądź o jego wstrzymaniu na czas usunięcia problemu. Możliwość różnicowania w czasie momentu inicjacji danego otworu w przodku może być elementem wspomagającym profilaktykę tąpaniową. Podsumowując, system elektronicznej inicjacji ładunków MW w warunkach kopalni Rudna może charakteryzować się takim zróżnicowaniem opóźnień detonacji MW w otworach i przodkach, które spowoduje skuteczne zwiększenie amplitudy drgań wywołanych robotami strzałowymi oraz kontrolowanie obwodów strzałowych wieloprzodkowych w celu pierwszego 100-procentowego odpalenia wszystkich przodków w obwodzie [4].
10 80 Witold Pytel, Piotr Mertuszka, Bogusław Cenian 3. Opóźnienia milisekundowe a przebieg drgań składowej poziomej Dla celów poprawy efektywności profilaktyki tąpaniowej poszukuje się coraz to nowych rozwiązań technicznych, których zastosowanie na dużą skalę może znacznie zwiększyć skuteczność wymuszania wstrząsów odprężających górotwór. Jednym z rozpatrywanych rozwiązań jest możliwość przeprowadzenia strzelań grupowych przy takim doborze opóźnień, aby detonacje poszczególnych ładunków w otworach powodowały wzmacnianie amplitudy drgań górotworu wywołanych przez wcześniej odpalane ładunki, co może uwolnić naprężenia skumulowane w górotworze. Wyniki badań wpływu opóźnień milisekundowych na poziom rejestrowanych drgań [8,9] wskazują, że istnieje wyraźny związek pomiędzy zastosowanym opóźnieniem, a przebiegiem zarejestrowanych drgań. Jak znaczący wpływ może mieć zastosowanie zróżnicowanych opóźnień milisekundowych na przebiegi drgań generowanych inicjacją MW przedstawia rysunek 4. Można zatem zauważyć, że ze wzrostem wielkości zastosowanego opóźnienia wydłuża się czas trwania drgań oraz zwiększa się ich amplituda. Rys. 4. Przebiegi drgań składowej poziomej dla różnych opóźnień [7] Chociaż wciąż możliwość zastosowania elektronicznych systemów inicjacji ładunków MW jest analizowana, już na obecnym etapie można wnioskować, że odpowiedni dobór stopni opóźnień pomiędzy przodkami eksploatacyjnymi w przypadku strzelań grupowych może doprowadzić do wzmocnienia fali sprężystej generowanej inicjacją MW, wskutek czego łatwiej może dojść do uwolnienia energii sprężystej, skumulowanej w górotworze.
11 81 Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji Podsumowanie Poszukiwanie nowych rozwiązań dla techniki strzałowej w dużym stopniu uzależnione jest od dostępu do nowych środków strzałowych. Wprowadzenie do górnictwa nieelektrycznych systemów inicjacji MW oraz mechanicznego załadunku otworów było niewątpliwie przełomem w tej dziedzinie i poszerzyło wachlarz możliwości projektowania prac strzałowych. Implementacje systemu mechanicznego urabiania skał twardych jak dotąd nie przyniosły w pełni satysfakcjonujących rezultatów i pozostają nadal w fazie testów. Oznacza to, że należy w dalszym ciągu doskonalić technologie strzałowe dla uzyskania ich maksymalnej efektywności. Prace te powinny skupiać się na stosowaniu efektywnych i bezpiecznych materiałów wybuchowych, mechanizacji procesu strzelań, w tym mechanicznego załadunku otworów strzałowych, czy na stosowaniu wysokiej klasy zapalników elektronicznych. Istotnego znaczenia nabiera też potencjał tkwiący w odpowiednim optymalizowaniu strzelań grupowych dla celów maksymalizacji ich efektu w zakresie profilaktyki tąpaniowej. Wypracowanie odpowiedniego sposobu strzelań grupowych może więc doprowadzić do uzyskania skutecznego narzędzia, pozwalającego lepiej kontrolować stateczność wyrobisk podziemnych, w tym także zredukować zagrożenie ze strony dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu. Bibliografia [1] Butra J., Kicki J., 2003, Ewolucja technologii eksploatacji złóż rud miedzi w polskich kopalniach. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej. [2] Janiak M., Ostiadel W., Pacyna Sz., System inicjowania zapalnikiem elektronicznym HotShot, Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, Nr 134, 2012, str [3] Kłeczek Z., 2004, Grupowe strzelanie przodków jako element profilaktyki tąpaniowej w kopalniach rud miedzi LGOM, Górnictwo i Geoinżynieria, Rok 28, Zeszyt 3/1, str [4] Laskowski M., 2012, Zastosowanie zapalników elektronicznych i-kon w górnictwie podziemnym na przykładzie KGHM Polska Miedź S.A. Oddział ZG/ Rudna, Szkoła Eksploatacji podziemnej, Materiały Konferencyjne, str [5] Materiały Orica Mining Service. [6] Prędki S., 2010, Techniczno-ekonomiczna analiza efektywności stosowania elektronicznych systemów inicjowania materiałów wybuchowych w warunkach polskich kopalń surowców skalnych, Praca doktorska. [7] Pyra J., 2010, Opóźnienie milisekundowe jako czynnik wpływający na spektrum odpowiedzi drgań wzbudzanych detonacją ładunków materiału wybuchowego w kopalniach odkrywkowych, Górnictwo i Geoinżynieria, Rok 34, Zeszyt 4. [8] Pyra J., 2011, Wpływ wielkości opóźnień milisekundowych na spektrum odpowiedzi drgań wzbudzanych detonacją ładunków materiałów wybuchowych, Praca doktorska. [9] Winzer J., 2004, Wpływ opóźnień milisekundowych przy prowadzeniu strzelań eksploatacyjnych na częstotliwościowe charakterystyki drgań gruntu i budynków. Górnictwo i Geoinżynieria. z. 3/1.
12 82 Witold Pytel, Piotr Mertuszka, Bogusław Cenian
(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1. Fig 1 E21F 17/04 E21C 39/00
R Z E C Z P O SP O L IT A PO LSK A (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 179050 (13) B1 Urząd Patentowy R zeczypospolitej Polskiej (2 1) Numer zgłoszenia 314923 (22) Data zgłoszenia. 21.06.1996 (51) IntCl7
Bardziej szczegółowo1. Zagrożenie sejsmiczne towarzyszące eksploatacji rud miedzi w Lubińsko-Głogowskim Okręgu Miedziowym
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 28 Zeszyt 3/1 2004 Zdzisław Kłeczek* GRUPOWE STRZELANIE PRZODKÓW JAKO ELEMENT PROFILAKTYKI TĄPANIOWEJ W KOPALNIACH RUD MIEDZI LGOM 1. Zagrożenie sejsmiczne towarzyszące eksploatacji
Bardziej szczegółowoWARUNKI OPTYMALIZACJI TECHNOLOGII ROBÓT STRZAŁOWYCH W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH
Pracownia Technologii Wydobycia i Przeróbki Surowców Skalnych Laboratorium Sejsmiki Górotworu mgr inż. Arkadiusz Grześkowiak WARUNKI OPTYMALIZACJI TECHNOLOGII ROBÓT STRZAŁOWYCH W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH
Bardziej szczegółowoNowe rozwiązania techniczne w robotach strzałowych wykonywanych w kopalniach podziemnych rud
95 CUPRUM Czasopismo Naukowo-Techniczne Górnictwa Rud nr 3 (76) 2015, s. 95-104 Nowe rozwiązania techniczne w robotach strzałowych wykonywanych w kopalniach podziemnych rud Marcin Szumny, Wojciech Ostiadel
Bardziej szczegółowoAktywność sejsmiczna w strefach zuskokowanych i w sąsiedztwie dużych dyslokacji tektonicznych w oddziałach kopalń KGHM Polska Miedź S.A.
57 CUPRUM nr 4 (69) 213, s. 57-69 Andrzej Janowski 1), Maciej Olchawa 1), Mariusz Serafiński 1) Aktywność sejsmiczna w strefach zuskokowanych i w sąsiedztwie dużych dyslokacji tektonicznych w oddziałach
Bardziej szczegółowoPRZYCZYNEK DO STOSOWANIA ELEKTRONICZNYCH SYSTEMÓW INICJACJI NA PRZYKŁADZIE SYSTEMU i-kon
Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Nr 134 Politechniki Wrocławskiej Nr 134 Studia i Materiały Nr 41 2012 Sebastian PRĘDKI* roboty strzałowe elektroniczny system inicjacji MW dokumentacja strzałowa PRZYCZYNEK
Bardziej szczegółowoSYSTEM INICJOWANIA ZAPALNIKIEM ELEKTRONICZNYM HOTSHOT
Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Nr 134 Politechniki Wrocławskiej Nr 134 Studia i Materiały Nr 41 2012 Michał JANIAK, Wojciech OSTIADEL, Szymon PACYNA* HotShot, zapalnik elektroniczny, system inicjowania
Bardziej szczegółowoAkademia Górniczo Hutnicza Wydział Górnictwa i Geoinżynierii METRYKA STRZAŁOWA
Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Górnictwa i Geoinżynierii METRYKA STRZAŁOWA Wymagania dotyczące sporządzania metryki strzałowej oraz dokumentacji strzałowej zawarte w przepisach górniczych Dla każdego
Bardziej szczegółowoZAPALNIKI ELEKTRYCZNE
ZAPALNIKI ELEKTRYCZNE ZAPALNIKI ELEKTRYCZNE ZAPALNIKI ELEKTRYCZNE Korzystne efekty oraz bezpieczeństwo prowadzonych robót strzałowych w dużym stopniu zależą od wysokiej jakości używanych produktów. NITROERG
Bardziej szczegółowoZastosowanie modelowania numerycznego do oceny możliwości wystąpienia wstrząsu górotworu
5 CUPRUM Czasopismo Naukowo-Techniczne Górnictwa Rud nr 1 (82) 2017, s. 5-15 Zastosowanie modelowania numerycznego do oceny możliwości wystąpienia wstrząsu górotworu Piotr Mertuszka 1) Witold Pytel 1)
Bardziej szczegółowoAKTYWNA PROFILAKTYKA TĄPANIOWA STOSOWANA W WYBRANYM ODDZIALE EKSPLOATACYJNYM O/ZG RUDNA KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.W LATACH
Nr 113 Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr 113 Studia i Materiały Nr 31 2005 Anna GOGOLEWSKA, Marcin BERNAT aktywność sejsmiczna górotworu, profilaktyka tąpaniowa AKTYWNA PROFILAKTYKA
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA PROWADZENIA ROBÓT GÓRNICZYCH W CELU OGRANICZENIA AKTYWNOŚCI SEJSMICZNEJ POLA EKSPLOATACYJNEGO
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2016 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 96 Nr kol. 1963 Damian ŁOPUSIŃSKI Politechnika Wrocławska Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii damian.lopusinski@gmail.com
Bardziej szczegółowoMETODY ROZPOZNAWANIA STANU AKTYWNOŚCI SEJSMICZNEJ GÓROTWORU I STRATEGIA OCENY TEGO ZAGROŻENIA
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2016 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 96 Nr kol. 1963 Damian ŁOPUSIŃSKI Politechnika Wrocławska Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii damian.lopusinski@gmail.com
Bardziej szczegółowoKSMD APN 2 lata pracy w kopalniach odkrywkowych
KSMD APN 2 lata pracy w kopalniach odkrywkowych Katedra Górnictwa Odkrywkowego Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Prelegent: Józef Pyra KSMD APN Przy skutecznym urabianiu złóż z użyciem MW, zawsze będą
Bardziej szczegółowoNowoczesne rozwiązania techniczne firmy Orica, stosowane w technice strzałowej...
Nowoczesne rozwiązania techniczne firmy Orica, stosowane w technice strzałowej... 23 Nowoczesne rozwiązania techniczne firmy Orica, stosowane w technice strzałowej na przykładzie kopalni złota Kumtor (Kirgistan)
Bardziej szczegółowoThe study of seismic effects and modern systems of blasting explosives
Nr 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY 69 UKD 622.23:622.271:622.83/.84 Badania efektu sejsmicznego a nowoczesne systemy odpalania ładunków materiałów wybuchowych The study of seismic effects and modern systems of blasting
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób podziemnej eksploatacji pokładowych i pseudopokładowych złóż minerałów użytecznych BUP 07/04
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 199552 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 356308 (51) Int.Cl. E21C 41/30 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 26.09.2002
Bardziej szczegółowoThis article is available in PDF-format, in colour, at:
194 This article is available in PDF-format, in colour, at: www.wydawnictwa.ipo.waw.pl/materialy-wysokoenergetyczne.html Materiały Wysokoenergetyczne / High Energy Materials, 2017, 9, 194 203; DOI: 10.22211/matwys/0149
Bardziej szczegółowoAnaliza wpływów sejsmicznych na środowisko szybu przy prowadzeniu robót górniczych za pomocą materiałów wybuchowych studium przypadku
Nr 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY 41 UKD 622.23:622.25:005.585 Analiza wpływów sejsmicznych na środowisko szybu przy prowadzeniu robót górniczych za pomocą materiałów wybuchowych studium przypadku The analysis of
Bardziej szczegółowoSKUTECZNOŚĆ AKTYWNEJ PROFILAKTYKI TĄPANIOWEJ W WYBRANYCH POLACH EKSPLOATACYJNYCH O/ZG LUBIN
Nr 128 Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr 128 Studia i Materiały Nr 36 2009 Anna GOGOLEWSKA*, Gabriela DĄBROWSKA** zagrożenie tąpaniami, podziemna eksploatacja rud miedzi, aktywna
Bardziej szczegółowoMetody oceny stanu zagrożenia tąpaniami wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego. Praca zbiorowa pod redakcją Józefa Kabiesza
Metody oceny stanu zagrożenia tąpaniami wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego Praca zbiorowa pod redakcją Józefa Kabiesza GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2010 Spis treści 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoStrefa spękań w podziemnych przodkowych robotach strzelniczych Crack zone in underground blasting works
36 W. Ostiadel, M. Szumny Strefa spękań w podziemnych przodkowych robotach strzelniczych Crack zone in underground blasting works Wojciech Ostiadel, Marcin Szumny Orica Poland Sp. z o.o., ul.tadeusza Kościuszki
Bardziej szczegółowoSYSTEM NIEELEKTRYCZNEGO INICJOWANIA
SYSTEM NIEELEKTRYCZNEGO INICJOWANIA SYSTEM NIEELEKTRYCZNEGO INICJOWANIA System nieelektrycznego inicjowania przeznaczony jest do inicjowania materiału wybuchowego, w tym także materiału wybuchowego ładowanego
Bardziej szczegółowoDOSTAWY ŚRODKÓW STRZAŁOWYCH JAKO NOWOCZESNY WACHLARZ USŁUG W WARUNKACH KOPALNI ROGOŹNICA WRAZ Z ANALIZĄ KORZYŚCI TECHNICZNO-ORGANIZACYJNYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 28 Zeszyt 3/1 2004 Barbara Gołąbek*, Johann Kasperski*, Mariusz Ogórek*, Józef Szatkowski** DOSTAWY ŚRODKÓW STRZAŁOWYCH JAKO NOWOCZESNY WACHLARZ USŁUG W WARUNKACH KOPALNI
Bardziej szczegółowoOgólny zarys koncepcji rachunku ABC w kopalni węgla kamiennego
Ogólny zarys koncepcji rachunku ABC w kopalni węgla kamiennego Mogłoby się wydawać, iż kopalnia węgla kamiennego, która wydobywa teoretycznie jeden surowiec jakim jest węgiel nie potrzebuje tak zaawansowanego
Bardziej szczegółowoWpływ warunków górniczych na stan naprężenia
XV WARSZTATY GÓRNICZE 4-6 czerwca 2012r. Czarna k. Ustrzyk Dolnych - Bóbrka Wpływ warunków górniczych na stan naprężenia i przemieszczenia wokół wyrobisk korytarzowych Tadeusz Majcherczyk Zbigniew Niedbalski
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 189249 (21) Numer zgłoszenia: 325582 (22) Data zgłoszenia: 25.03.1998 (13) B1 (51) IntCl7 E21C 41/22 (54)Sposób
Bardziej szczegółowoEKSPLOATACJA POKŁADU 510/1 ŚCIANĄ 22a W PARTII Z3 W KWK JAS-MOS W WARUNKACH DUŻEJ AKTYWNOŚCI SEJSMICZNEJ
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Augustyn Holeksa*, Mieczysław Lubryka*, Ryszard Skatuła*, Zbigniew Szreder* EKSPLOATACJA POKŁADU 510/1 ŚCIANĄ 22a W PARTII Z3 W KWK JAS-MOS W WARUNKACH
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. W podziemnych zakładach górniczych W odkrywkowych zakładach górniczych W górnictwie otworowym i wiertnictwie...
ZAGROśENIE ZWIĄZANE ZE STOSOWANIEM ŚRODKÓW STRZAŁOWYCH KATOWICE 2007 Spis treści 1. W podziemnych zakładach górniczych... 3 2. W odkrywkowych zakładach górniczych... 4 3. W górnictwie otworowym i wiertnictwie...
Bardziej szczegółowoOcena możliwości zastosowania zapalników elektronicznych w polskich kopalniach węgla kamiennego
Jacek SOBALA Andrzej SZYMUSIAK 1) Iwona ZAWADZKA-MAŁOTA Główny Instytut Górnictwa Kopalnia Doświadczalna Barbara Mikołów 1) Kompania Węglowa S.A. Oddział KWK Bielszowice Ruda Śląska Ocena możliwości zastosowania
Bardziej szczegółowoDz.U Nr 64 poz. 737 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1999 Nr 64 poz. 737 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 20 lipca 1999 r. w sprawie rozbiórek obiektów budowlanych wykonywanych metoda wybuchową.
Bardziej szczegółowoZagrożenie tąpaniami w polskich kopalniach węgla kamiennego i rud miedzi
Mat. Symp. str. 143 155 Zdzisław KŁECZEK Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Kraków Zagrożenie tąpaniami w polskich kopalniach węgla kamiennego i rud miedzi Streszczenie Dane
Bardziej szczegółowoWydział Górnictwa i Geoinżynierii
Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Przedmiot kierunkowy: Technika i technologia
Bardziej szczegółowoModułowe programy komputerowe wspomagające prowadzenie robót strzałowych
Nr 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY 55 UKD 622.23:622.271:005.61 Modułowe programy komputerowe wspomagające prowadzenie robót strzałowych The module computer software which can be applied during blasting works mgr
Bardziej szczegółowoDevelopment of explosive initiation systems in open pit mining
52 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2014 UKD 622.271: 662.1/.4 Rozwój systemów inicjowania ładunków MW stosowanych w górnictwie odkrywkowym Development of explosive initiation systems in open pit mining Dr inż. Józef
Bardziej szczegółowoI. Technologia eksploatacji złóż węgla kamiennego (moduł kierunkowy)
Wydział: Kierunek studiów: Rodzaj i poziom studiów: Specjalność: Górnictwa i Geoinżynierii Górnictwo i Geologia stacjonarne/niestacjonarne II stopnia Górnictwo podziemne Zakres zagadnień egzaminacyjnych
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu
PL 214250 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214250 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382608 (51) Int.Cl. E21C 41/22 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób wykonywania włomów prostych równoległych dwufazowych z milisekundową inicjacją grupy otworów włomowych
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203169 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 361573 (51) Int.Cl. E21C 41/22 (2006.01) F42D 3/04 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoWPŁYW OPÓŹNIEŃ MILISEKUNDOWYCH PRZY PROWADZENIU STRZELAŃ EKSPLOATACYJNYCH NA CZĘSTOTLIWOŚCIOWE CHARAKTERYSTYKI DRGAŃ GRUNTU I BUDYNKÓW
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 28 Zeszyt 3/1 2004 Jan Winzer* WPŁYW OPÓŹNIEŃ MILISEKUNDOWYCH PRZY PROWADZENIU STRZELAŃ EKSPLOATACYJNYCH NA CZĘSTOTLIWOŚCIOWE CHARAKTERYSTYKI DRGAŃ GRUNTU I BUDYNKÓW 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoSelected problems of time delays achieving by use of non-electric method of initiating explosive charges in multi-row patterns
58 UKD 622.271: 622.662.1/.4: 622.23 Wybrane problemy realizacji opóźnień czasowych przy nieelektrycznym sposobie inicjacji ładunków MW w siatkach wieloszeregowych Selected problems of time delays achieving
Bardziej szczegółowoNowe systemy inicjowania materiałów wybuchowych zapalniki elektroniczne
Dr inż. Jacek SOBALA Główny Instytut Górnictwa Katowice, Kopalnia Doświadczalna BARBARA Nowe systemy inicjowania materiałów wybuchowych zapalniki elektroniczne Streszczenie Producenci środków strzałowych
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO 41-902 Bytom, ul. Chorzowska 25, tel.: 032 282 25 25 www.csrg.bytom.pl e-mail: info@csrg.bytom.pl ZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA
Bardziej szczegółowoANALIZA ODLEGŁOŚCI I CZASU MIĘDZY WSTRZĄSAMI ZE STRZELAŃ TORPEDUJĄCYCH A SAMOISTNYMI O ENERGII RZĘDU E4 J W WARUNKACH KW SA KWK,,PIAST
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 32 Zeszyt 1 2008 Józef Rusinek*, Stanisław Kurnik** ANALIZA ODLEGŁOŚCI I CZASU MIĘDZY WSTRZĄSAMI ZE STRZELAŃ TORPEDUJĄCYCH A SAMOISTNYMI O ENERGII RZĘDU E4 J W WARUNKACH KW
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010
Zawód: technik górnictwa podziemnego Symbol cyfrowy zawodu: 311 [15] Numer zadania: 2 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu 311[15]-02-102 Czas trwania egzaminu: 180
Bardziej szczegółowoANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY GEOMECHANICZNYMI PARAMETRAMI SKAŁ ZŁOŻOWYCH I OTACZAJĄCYCH NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REJONÓW GÓRNICZYCH KOPALŃ LGOM. 1.
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 1 009 Andrzej Galinski* ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY GEOMECHANICZNYMI PARAMETRAMI SKAŁ ZŁOŻOWYCH I OTACZAJĄCYCH NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REJONÓW GÓRNICZYCH KOPALŃ LGOM
Bardziej szczegółowo1. Wprowadzenie. Tadeusz Rembielak*, Leszek Łaskawiec**, Marek Majcher**, Zygmunt Mielcarek** Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005 Tadeusz Rembielak*, Leszek Łaskawiec**, Marek Majcher**, Zygmunt Mielcarek** INIEKCYJNE USZCZELNIANIE I WZMACNIANIE GÓROTWORU PRZED CZOŁEM PRZEKOPU ŁĄCZĄCEGO
Bardziej szczegółowoZWIĘKSZENIE BEZPIECZEŃSTWA PODCZAS ROZRUCHU ŚCIANY 375 W KWK PIAST NA DRODZE INIEKCYJNEGO WZMACNIANIA POKŁADU 209 PRZED JEJ CZOŁEM****
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 3/1 2009 Tadeusz Rembielak*, Jacek Kudela**, Jan Krella**, Janusz Rosikowski***, Bogdan Zamarlik** ZWIĘKSZENIE BEZPIECZEŃSTWA PODCZAS ROZRUCHU ŚCIANY 375 W KWK PIAST
Bardziej szczegółowoKARTA TECHNOLOGII System eksploatacji komorowo-filarowy z lokowaniem skały płonnej i likwidacją podsadzką hydrauliczną
Scenariusze rozwoju technologicznego przemysłu wydobywczego rud miedzi i surowców towarzyszących w Polsce Strona 1 KARTA TECHNOLOGII System eksploatacji komorowo-filarowy z lokowaniem skały płonnej i likwidacją
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA DLA CELÓW WENTYLACYJNYCH I TRANSPORTOWYCH WYROBISK W OBECNOŚCI ZROBÓW W ASPEKCIE LIKWIDACJI REJONU
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 32 Zeszyt 1 2008 Andrzej Janowski*, Maciej Olchawa*, Mariusz Serafiński* MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA DLA CELÓW WENTYLACYJNYCH I TRANSPORTOWYCH WYROBISK W OBECNOŚCI ZROBÓW W ASPEKCIE
Bardziej szczegółowo6. Charakterystyka systemu eksploatacji pokładów grubych z dennym wypuszczaniem urobku.
Kierunek studiów: Rodzaj i poziom studiów: Specjalność: Górnictwo i Geologia stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Górnictwo podziemne Zakres pytań obowiązujący od roku akad. 2014/2015 I. Technologia
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE ELEKTRONICZNEGO SYSTEMU INICJOWANIA TYPU I-KON PRZY PROWADZENIU ROBÓT STRZAŁOWYCH W PGE KWB BEŁCHATÓW SA. 1.
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 34 Zeszyt 4 2010 Sebastian Prędki* ZASTOSOWANIE ELEKTRONICZNEGO SYSTEMU INICJOWANIA TYPU I-KON PRZY PROWADZENIU ROBÓT STRZAŁOWYCH W PGE KWB BEŁCHATÓW SA 1. Wprowadzenie Położona
Bardziej szczegółowoWydział Górnictwa i Geoinżynierii Górnictwo i Geologia stacjonarne/niestacjonarne II stopnia Górnictwo podziemne
Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Rodzaj i poziom studiów: stacjonarne/niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo podziemne Przedmiot kierunkowy: Technologia
Bardziej szczegółowoAKTYWNOŚĆ SEJSMICZNA W GÓROTWORZE O NISKICH PARAMETRACH WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH NA PRZYKŁADZIE KWK ZIEMOWIT
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 1 2009 Adrian Gołda*, Tadeusz Gębiś*, Grzegorz Śladowski*, Mirosław Moszko* AKTYWNOŚĆ SEJSMICZNA W GÓROTWORZE O NISKICH PARAMETRACH WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH NA PRZYKŁADZIE
Bardziej szczegółowoAnaliza kosztów eksploatacji przy prowadzeniu robót strzałowych z wykorzystaniem elektronicznego systemu inicjowania materiałów wybuchowych
Analiza kosztów eksploatacji przy prowadzeniu robót strzałowych z wykorzystaniem elektronicznego systemu inicjowania materiałów wybuchowych Józef PYRA 1), Bartosz PAPIŃSKI 2) 1) Dr inż.; AGH University
Bardziej szczegółowoBadanie możliwości zwiększenia skuteczności strzelań prewencyjnych w kopalniach rud miedzi
121 CUPRUM Czasopismo Naukowo-Techniczne Górnictwa Rud nr 4 (77) 2015, s. 121-132 Badanie możliwości zwiększenia skuteczności strzelań prewencyjnych w kopalniach rud miedzi Józef Kabiesz 1), Adam Lurka
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE LOKALIZACJI CHODNIKA PRZYŚCIANOWEGO W WARUNKACH ODDZIAŁYWANIA ZROBÓW W POKŁADZIE NIŻEJ LEŻĄCYM**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3 2007 Tadeusz Majcherczyk*, Zbigniew Niedbalski*, Piotr Małkowski* OKREŚLENIE LOKALIZACJI CHODNIKA PRZYŚCIANOWEGO W WARUNKACH ODDZIAŁYWANIA ZROBÓW W POKŁADZIE NIŻEJ
Bardziej szczegółowo2. Kopalnia ČSA warunki naturalne i górnicze
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 32 Zeszyt 1 2008 Janusz Makówka*, Józef Kabiesz* SPOSÓB ANALIZY PRZYCZYN I KONSEKWENCJI WYSTĘPOWANIA ZAGROŻENIA TĄPANIAMI NA PRZYKŁADZIE KOPALNI ČSA 1. Wprowadzenie Analiza
Bardziej szczegółowoDobór systemu eksploatacji
Dobór systemu eksploatacji Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Górnictwa Podziemnego mgr inż. Łukasz Herezy Czynniki decydujące o wyborze systemu eksploatacji - Warunki geologiczne, człowiek nie
Bardziej szczegółowoOdmetanowanie pokładów węgla w warunkach rosnącej koncentracji wydobycia
dr hab. inż. Eugeniusz Krause, prof. GIG dr inż. Jacek Skiba mgr inż. Bartłomiej Jura mgr inż. Daniel Borsucki Odmetanowanie pokładów węgla w warunkach rosnącej koncentracji wydobycia KATOWICE, styczeń
Bardziej szczegółowoPraca mgr/inż. Student. Nr tematu TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH Promotor. Blachowski Jan Blachowski Jan Błażej Ryszard
Nr tematu TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH Promotor 2012/w/20 2012/w/23 2008/w/50 2011/w/16 2009/w/5 2009/w/7 2009/w/8 2012/w/26 2009/w/136 2009/w/139 2011/w/30 Publikacja wybranych danych planistycznych z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoANALIZA AKTYWNOŚCI SEJSMICZNEJ W WYBRANYCH POLACH EKSPLOATACYJNYCH ZG POLKOWICE-SIEROSZOWICE Z ZASTOSOWANIEM NARZĘDZI GIS
podziemna eksploatacja rud miedzi zagrożenie sejsmiczne i tąpaniami zastosowanie GIS w górnictwie cyfrowa baza danych Karolina ADACH*, Anna GOGOLEWSKA* ANALIZA AKTYWNOŚCI SEJSMICZNEJ W WYBRANYCH POLACH
Bardziej szczegółowoDodatkowa profilaktyka tąpaniowa z wykorzystaniem strzelań w warstwach stropowych doświadczenia kghm polska miedź s.a. O/zg rudna
PRZEGLĄD Nr 2 GÓRNICZY 1 założono 01.10.1903 r. MIESIĘCZNIK STOWARZYSZENIA INŻYNIERÓW I TECHNIKÓW GÓRNICTWA Nr 2 (1107) luty 2015 Tom 71 (LXXI) UKD 622.34:622.23:622.1:550.8 Dodatkowa profilaktyka tąpaniowa
Bardziej szczegółowoPYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA
PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA I. Eksploatacja odkrywkowa (program boloński) 1. Klasyfikacja technologii urabiania i sposobów zwałowania w górnictwie
Bardziej szczegółowoKlimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A.
Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Zmiany wielkości kopalni Bogdanka O.G. Ludwin 78,7 km 2 O.G. Puchaczów V 73,4 km 2 O.G. razem 161,5 km 2 O.G. Stręczyn 9,4 km 2 1 Czynne wyrobiska
Bardziej szczegółowoOpóźnienia milisekundowe a minimalizacja oddziaływania robót strzałowych na zabudowania w otoczeniu
Nr 10 PRZEGLĄD GÓRNICZY 71 UKD 622.271: 622.23 Opóźnienia milisekundowe a minimalizacja oddziaływania robót strzałowych na zabudowania w otoczeniu Millisecond time delays and the minimization of blasting
Bardziej szczegółowoOcena możliwości uzyskania konstruktywnej interferencji drgań pochodzących od robót strzałowych
Nr 12 PRZEGLĄD GÓRNICZY 59 UKD 622.333: 622.23: 622.550.3 Ocena możliwości uzyskania konstruktywnej interferencji drgań pochodzących od robót strzałowych Assessment of the possibility to obtain constructive
Bardziej szczegółowoSTOSOWANIE MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH W ZAKŁADACH GÓRNICZYCH. 1. Wstęp. Jan Krzelowski*, Andrzej Szulik* Górnictwo i Geoinżynieria Rok 28 Zeszyt 3/1 2004
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 28 Zeszyt 3/1 2004 Jan Krzelowski*, Andrzej Szulik* STOSOWANIE MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH W ZAKŁADACH GÓRNICZYCH 1. Wstęp Pod pojęciem materiały wybuchowe należy rozumieć zarówno
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż podziemnych Oznaczenie kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoWPŁYW WYBRANYCH ELEMENTÓW TECHNIKI STRZELNICZEJ NA INTENSYWNOŚCI DRGAŃ GRUNTÓW**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 28 Zeszyt 3/1 2004 Paweł Batko* WPŁYW WYBRANYCH ELEMENTÓW TECHNIKI STRZELNICZEJ NA INTENSYWNOŚCI DRGAŃ GRUNTÓW** 1. Wprowadzenie Drgania parasejsmiczne są w wielu kopalniach
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE NISZCZĄCEJ STREFY WPŁYWÓW DLA ZJAWISK SEJSMICZNYCH. 1. Wprowadzenie. Jan Drzewiecki* Górnictwo i Geoinżynieria Rok 32 Zeszyt
Górnictwo i Geoinżynieria ok 32 Zeszyt 1 2008 Jan Drzewiecki* OKEŚLENIE NISZCZĄCEJ STEFY WPŁYWÓW DLA ZJAWISK SEJSMICZNYCH 1. Wprowadzenie Wstrząsy górotworu towarzyszą prowadzonej działalności górniczej.
Bardziej szczegółowoDoświadczenia w zakresie wykonywania robót wiertniczo-strzałowych system zleconym na przykładzie Nordkalk Sp. z o.o. - Zakład Miedzianka
Doświadczenia w zakresie wykonywania robót wiertniczo-strzałowych system zleconym na przykładzie Nordkalk Sp. z o.o. - Zakład Miedzianka Partnerzy: Konrad Mieszczankowski Nordkalk Sp. z o.o. Kopalnia Wapienia
Bardziej szczegółowoROCKSPLITTER. Nowa niewybuchowa technologia wydobywania kamienia blocznego i odspajania skał
Nowa niewybuchowa technologia wydobywania kamienia blocznego i odspajania skał Przeznaczenie oraz sposób działania Cebar-DG ma zaszczyt przedstawić urządzenie jako nową niewybuchową technologię wydobywania
Bardziej szczegółowoMETODA OCENY JAKOŚCI WKLEJENIA ŻERDZI KOTWIOWYCH W GÓROTWORZE JAKO SKUTECZNY SPOSÓB KONTROLI STANU BEZPIECZEŃSTWA PRACY W WYROBISKACH KORYTARZOWYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Andrzej Staniek* METODA OCENY JAKOŚCI WKLEJENIA ŻERDZI KOTWIOWYCH W GÓROTWORZE JAKO SKUTECZNY SPOSÓB KONTROLI STANU BEZPIECZEŃSTWA PRACY W WYROBISKACH KORYTARZOWYCH
Bardziej szczegółowoINIEKCYJNE WZMACNIANIE GÓROTWORU PODCZAS PRZEBUDÓW ROZWIDLEŃ WYROBISK KORYTARZOWYCH**** 1. Wprowadzenie
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3 2007 Tadeusz Rembielak*, Jan Krella**, Janusz Rosikowski**, Franciszek Wala*** INIEKCYJNE WZMACNIANIE GÓROTWORU PODCZAS PRZEBUDÓW ROZWIDLEŃ WYROBISK KORYTARZOWYCH****
Bardziej szczegółowoProjektowanie i wykonanie kompleksowych robót wiertniczo-strzałowych długimi otworami w górnictwie odkrywkowym surowców skalnych
Projektowanie i wykonanie kompleksowych robót wiertniczo-strzałowych długimi otworami w górnictwie odkrywkowym surowców skalnych Inżynier strzałowy SSE Polska mgr inż. Łukasz Kordyzon Kraków, kwiecień
Bardziej szczegółowoTabela odniesień efektów kierunkowych do efektów obszarowych (tabela odniesień efektów kształcenia)
Tabela odniesień efektów kierunkowych do efektów obszarowych (tabela odniesień efektów kształcenia) Nazwa kierunku studiów: Górnictwo i Geologia Poziom kształcenia: studia I Profil kształcenia: ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowo1. Własności podstawowych składników powietrza kopalnianego i aparatura do kontroli składu powietrza
Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne I stopnia Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Zakres pytań obowiązujący od roku akademickiego 2018/19 I. Górnictwo 1.
Bardziej szczegółowoEKSPLOATACJA W WARUNKACH WYSTĘPOWANIA W STROPIE WYROBISK DOLOMITU KAWERNISTEGO NA PRZYKŁADZIE POLA G-12/7 KGHM POLSKA MIEDŹ SA O/ZG RUDNA
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 1 2009 Mirosław Laskowski*, Roman Fedorczak*, Arkadiusz Anderko* EKSPLOATACJA W WARUNKACH WYSTĘPOWANIA W STROPIE WYROBISK DOLOMITU KAWERNISTEGO NA PRZYKŁADZIE POLA
Bardziej szczegółowo2. Roboty strzałowe w odkrywkowych zakładach górniczych
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 28 Zeszyt 3/1 2004 Roman Biessikirski*, Jan Winzer* NOWE ROZWIĄZANIA ORGANIZACJI ROBÓT STRZAŁOWYCH W GÓRNICTWIE ODKRYWKOWYM 1. Wprowadzenie Wejście naszego kraju do Unii Europejskiej,
Bardziej szczegółowoEksploatacja złoża o dużym nachyleniu w warunkach pola XV/3 O/ZG RUDNA
Cuprum nr 1 (66) 2013 45 Arkadiusz Anderko 1) Rafał Dębkowski 2) Marek Jasak 1) Marcin Szpak 2) Eksploatacja złoża o dużym nachyleniu w warunkach pola XV/3 O/ZG RUDNA Słowa kluczowe: geologia, górnictwo,
Bardziej szczegółowoKierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe
Kierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Zakres pytań obowiązujący od roku akad. 2014/2015 I. Technologia eksploatacji złóż
Bardziej szczegółowoSpis treści Wykaz ważniejszych pojęć Wykaz ważniejszych oznaczeń Wstęp 1. Wprowadzenie w problematykę ochrony terenów górniczych
Spis treści Wykaz ważniejszych pojęć... 13 Wykaz ważniejszych oznaczeń... 21 Wstęp... 23 1. Wprowadzenie w problematykę ochrony terenów górniczych... 27 1.1. Charakterystyka ujemnych wpływów eksploatacji
Bardziej szczegółowoSystem zarządzania złożem w LW Bogdanka SA. Katowice, r.
System zarządzania złożem w LW Bogdanka SA Katowice, 12.12.2018r. Agenda 1. Mapy wytrzymałości skał na ściskanie w otoczeniu pokładów 2. Idea systemu zarządzania złożem 3. Geologiczny model złoża 4. Planowanie
Bardziej szczegółowoKLIMATYZACJA CENTRALNA LGOM. SYSTEMY CENTRALNEJ KLIMATYZACJI ZAPROJEKTOWANE I ZBUDOWANE PRZEZ PeBeKa S.A. DLA KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.
Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A. jest jedną z czołowych spółek w branży budowlanej w Polsce. Funkcjonuje w ramach grupy kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A., jednego z największych producentów
Bardziej szczegółowoSłowa kluczowe: górnictwo, technika strzelnicza, strzelanie milisekundowe, minimalizacja drgań
1) dr inż.; AGH Akademia Górniczo-Hutnicza; email: soltys@agh.edu.pl 2) dr inż.; Austin Powder Polska Sp. z o.o. 3) mgr inż.; Austin Powder Polska Sp. z o.o. DOI: 10.29227/IM-2017-02-25 Zastosowanie informatycznych
Bardziej szczegółowo7. Wypadek przy pracy definicja, rodzaje, wskaźniki wypadkowości. 8. Czynniki szkodliwe i uciążliwe w środowisku w aspekcie norm higienicznych.
Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne I stopnia Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Zakres pytań obowiązujący od roku akad. 2015/16 I. Górnictwo moduł kierunkowy
Bardziej szczegółowoZagrożenie tąpaniami w górnictwie polskim w 1999 roku
WARSZTATY 2 nt. Zagrożenia naturalne w górnictwie Wojciech MAGIERA, Adam MIREK Wyższy Urząd Górniczy, Katowice Mat. Symp. Warsztaty 2 str. 167-18 Zagrożenie tąpaniami w górnictwie polskim w 1999 roku Streszczenie
Bardziej szczegółowoPRZEGLĄD GÓRNICZY 2014
86 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2014 UKD 622.333: 622.83/84: 622.550.3 Aktywność sejsmiczna w pokładach siodłowych 506 i 507 a kształtowanie się zagrożenia sejsmicznego w obrębie pola ściany 2 w pokładzie 502wg w
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 08 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż podziemnych Oznaczenie kwalifikacji: M.9
Bardziej szczegółowoPL B1. Kopalnia Węgla Kamiennego KAZIMIERZ-JULIUSZ Sp. z o.o.,sosnowiec,pl BUP 01/04
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 198737 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 354901 (51) Int.Cl. E21C 41/18 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 05.07.2002
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA HARMONOGRAMOWANIA MONTAŻU SAMOCHODÓW Z ZASTOSOWANIEM PROGRAMOWANIA W LOGICE Z OGRANICZENIAMI
Autoreferat do rozprawy doktorskiej OPTYMALIZACJA HARMONOGRAMOWANIA MONTAŻU SAMOCHODÓW Z ZASTOSOWANIEM PROGRAMOWANIA W LOGICE Z OGRANICZENIAMI Michał Mazur Gliwice 2016 1 2 Montaż samochodów na linii w
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE MODELI SIECI NEURONOWYCH DO IDENTYFIKACJI SKŁADU LITOLOGICZNEGO RUDY MIEDZI**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 4 2009 Aldona Krawczykowska*, Kazimierz Trybalski*, Damian Krawczykowski* WYKORZYSTANIE MODELI SIECI NEURONOWYCH DO IDENTYFIKACJI SKŁADU LITOLOGICZNEGO RUDY MIEDZI**
Bardziej szczegółowoAnaliza całkowitego czasu pracy w wielozmianowym systemie organizacji pracy WSP, w oddziałach górniczych KGHM Polska Miedź S.A.
Sławomir HANZEL KGHM CUPRUM CBR sp. z o.o. Analiza całkowitego czasu pracy w wielozmianowym systemie organizacji pracy WSP, w oddziałach górniczych KGHM Polska Miedź S.A. Streszczenie Artykuł podejmuje
Bardziej szczegółowoPL B1. INSTYTUT TECHNIKI GÓRNICZEJ KOMAG, Gliwice, PL BUP 07/14. DARIUSZ MICHALAK, Bytom, PL ŁUKASZ JASZCZYK, Pyskowice, PL
PL 223534 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223534 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 400834 (51) Int.Cl. E21C 35/24 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoSprawozdanie ze stażu naukowo-technicznego
dr inż. Edyta Brzychczy mgr inż. Aneta Napieraj Katedra Ekonomiki i Zarządzania w Przemyśle Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Sprawozdanie
Bardziej szczegółowoPokłady możliwości. Innowacje jako Strategia Wspierająca KGHM Polska Miedź S.A. Piotr Spaliński Departament Badań i Innowacji KGHM Polska Miedź S.A.
Pokłady możliwości Innowacje jako Strategia Wspierająca KGHM Polska Miedź S.A. Strategia Innowacji w KGHM Polska Miedź S.A. Wyodrębnienie Strategii Innowacji W związku z systematycznym zwiększaniem działalności
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIE TĄPANIAMI PODCZAS EKSPLOATACJI ŚCIANY 8 W POKŁADZIE 510 WARSTWA DOLNA W KWK BOBREK-CENTRUM. 1. Warunki geologiczno-górnicze
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 1 2009 Janusz Jankowski*, Bronisław Pawszok** ZAGROŻENIE TĄPANIAMI PODCZAS EKSPLOATACJI ŚCIANY 8 W POKŁADZIE 510 WARSTWA DOLNA W KWK BOBREK-CENTRUM 1. Warunki geologiczno-górnicze
Bardziej szczegółowoDynamiczne oddziaływania drgań na powierzchnię terenu ZG Rudna po wstrząsie z dnia roku o energii 1,9 E9 J
WARSZTATY 27 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Materiały Warsztatów str. 411 421 Lech STOLECKI KGHM Cuprum sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe Dynamiczne oddziaływania drgań na powierzchnię
Bardziej szczegółowoEKSPLOATACJA ZŁOŻA W SĄSIEDZTWIE ZROBÓW I STREF UPODATNIONYCH W ŚWIETLE DOŚWIADCZEŃ PRAKTYCZNYCH ORAZ MODELOWANIA NUMERYCZNEGO
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 3/1 2007 Jan Butra*, Witold Pytel* EKSPLOATACJA ZŁOŻA W SĄSIEDZTWIE ZROBÓW I STREF UPODATNIONYCH W ŚWIETLE DOŚWIADCZEŃ PRAKTYCZNYCH ORAZ MODELOWANIA NUMERYCZNEGO
Bardziej szczegółowoPL B BUP 12/13. ANDRZEJ ŚWIERCZ, Warszawa, PL JAN HOLNICKI-SZULC, Warszawa, PL PRZEMYSŁAW KOŁAKOWSKI, Nieporęt, PL
PL 222132 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222132 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 397310 (22) Data zgłoszenia: 09.12.2011 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowo