Związki zawodowe w numizmatyce:

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Związki zawodowe w numizmatyce:"

Transkrypt

1 Nr 10 Warszawa 21 listopada 2011 r. Czytaj więcej: Związki zawodowe w numizmatyce: Jan Guz Na gorąco o exposé premiera Ryszard Zbrzyzny W oparach absurdu Tadeusz Motowidło Czy ktoś tu rządzi? Julia Kubisa 37 Kongres Duńskiej Konfederacji Związków Zawodowych Paweł Spychalski Faszyzm a związki zawodowe

2 Jan Guz Na gorąco o exposé premiera Z exposé premiera płynie nieprzyjemny przekaz dla społeczeństwa. Budzi niepokój, co w najbliższym czasie może czekać świat pracy. Z dużą obawą wysłuchałem tych propozycji, bowiem są to propozycje księgowego, finansisty, a nie premiera, który ma kreślić wizje rozwoju, który ma mobilizować społeczeństwo do jeszcze wydajniejszej, efektywniejszej pracy i oferować mu poczucie stabilizacji i bezpiecznego jutra. Podniesienie wieku emerytalnego Niepokoi mnie, że zasygnalizowano podniesienie wieku emerytalnego, nie dając w zamian żadnych innych propozycji co do tworzenia nowych miejsc pracy. OPZZ uważał i uważa, że najpierw trzeba stworzyć miejsca pracy dla tych 5 milionów osób, które są zarejestrowane w urzędach pracy lub wyjechały za granicę, a dopiero później rozmawiać na temat wydłużenia wieku emerytalnego. Inaczej zmusimy ludzi do emigracji zarobkowej albo stworzymy kolejną armię ludzi korzystających z opieki społecznej. Oczywiście wiemy, że wydłużenie wieku emerytalnego w dłuższej perspektywie czasu jest niezbędne, ale trzeba to robić stopniowo i bardzo rozważnie. Najpierw trzeba skierować środki czy ulgi podatkowe do przedsiębiorców, którzy tworzą te miejsca pracy, byśmy mieli gdzie pracować, żebyśmy nie musieli emigrować. Jest to niezwykle ważne. Warto podkreślić, że eksperci MOP i OECD wskazują, że nie powinno się podnosić wieku emerytalnego, jeżeli nie ma możliwości zapewnienia pracy. Zauważmy, że premier nic nie powiedział na temat walki z bezrobociem, szarą strefa czy umowami śmieciowymi. Wynika z tego, że wydłużenie wieku emerytalnego to niekoniecznie dłuższe zbieranie składek ale przede wszystkim pozostawienie zebranych środków przez kolejne lata w rękach państwa i instytucji finansowych. My proponujemy, żeby o przejściu na emeryturę decydował staż pracy. Jeśli ktoś przepracował 40 lat to powinien mieć prawo do zabezpieczenia emerytalnego. Dopiero później powinniśmy zrobić kolejny krok i wydłużać wiek emerytalny. Ale też w sposób nie obligatoryjny. Powinniśmy rozważyć inne rozwiązania, np. elastyczne przechodzenie na emeryturę, zatrudnianie osób w starszym wieku w niepełnym wymiarze czasu pracy. Nasz projekt emerytalny Premier powinien pamiętać że w Sejmie jest obywatelski projekt ustawy złożony przez OPZZ, który zakłada, że kobieta będzie miała prawo do emerytury po 35 latach pracy, a mężczyzna po 40 latach stażu pracy na stanowisku pracy. W obecnej kadencji jest to druk sejmowy nr 17. Mam nadzieję, że zostanie szybko rozpatrzony, i będzie stanowił alternatywę dla pracowników, którzy mają już wypracowane okresy składkowe. Apeluję byśmy w tej sprawie usiedli do stołu rozmów. Propozycje i cyfry, które zostały przekazane przez premiera nie są precyzyjne. Mamy dużo wątpliwości czy te wyliczenia i te obiecanki zwiększonej emerytury za 40 lat, są prawidłowe. Brak oferty dla młodych Premier nie mówił nic o ludziach młodych. Przecież opracowano na ten temat ostatnio wiele komentarzy, artykułów, nawet materiałów rządowych jak choćby pod redakcją ministra Michała Boniego raport Młodzi Z nich wynika jednoznacznie, że trzeba skierować ofertę do ludzi młodych, wchodzących na rynek pracy, trzeba dać im ofertę, żeby nie wyjeżdżali za granicę. A przecież projekt wydłużenia wieku emerytalnego dotyczy przede wszystkim przyszłości młodych na rynku pracy jak mają dłużej pracować, skoro już teraz nie mogą znaleźć pracy lub podejmują prace, od której nie są odprowadzane składki? Podniesienie składki rentowej W przypadku o podwyższenie składki rentowej, to przypomnę, że protestowaliśmy przeciwko jej obniżeniu. Podwyższenie składki rentowej po stronie pracodawcy można ocenić jako ruch we właściwym kierunku. Gdyby obciążono pracowników byłoby jeszcze gorzej. Ale pamiętajmy, że pracodawca wkalkuluje to w koszty i przeniesie to na cenę wyrobu. Czyli w konsekwencji zapłacą za to konsumenci my wszyscy. A jeśli będą to produkty codziennego użytku to najwięcej zapłacą najubożsi. Trzeba usiąść do wyliczeń, wskaźników, propozycji i zastanowić się raz jeszcze. Dzisiaj propozycja by waloryzacja emerytur odbywała się kwotowo, nie pokazując kwoty, nie pokazując czy to będzie 50 złotych czy 100 na osobę nie rozwiązuje problemu. OPZZ proponuje i będzie proponował by podnieść kwotowo emerytury starego portfela i dopiero od takich kwot stosować waloryzację procentową. * * * Te propozycje, które dał premier zmierzają w kierunku zaprzeczenia całej reformie systemu ubezpieczeń społecznych Musimy to na nowo przemyśleć. OPZZ będzie proponowało w ramach dialogu społecznego, zmianę tej koncepcji. Wystąpimy do rządu o rozmowy, wystąpimy do Sejmu, Senatu z propozycją dialogu. Nie można nic robić ad hoc. Uważamy, że te propozycje są bardzo niekorzystne dla pracowników, wprowadzają niepokój i społeczne frustracje. Jan Guz przewodniczący OPZZ, wiceprzewodniczący Trójstronnej Komisji do spraw Społeczno-Gospodarczych Warszawa, 21 listopada 2011 r. O czym piszą związkowcy nr listopada

3 Ryszard Zbrzyzny W oparach absurdu Pozornie sejmowe ławy już ponad miesiąca świecą pustkami. Przerwa pomiędzy ostatnim posiedzeniem Wysokiej Izby minionej kadencji, a rozpoczęciem kolejnej z woli prezydenta Bronisława Komorowskiego jest chyba najdłuższą w historii parlamentu III RP. Odbędzie się dopiero 8 listopada. Myli się jednak głęboko każdy, kto sądzi, że w sejmowych gabinetach i korytarzach panuje cisza i spokój. Gdziekolwiek spojrzeć różne grupy i podgrupy starają się wyznaczyć swoje indywidualne strefy wpływów. Kto w jakiej komisji zasiądzie, kto jaką funkcję będzie sprawował i jakie z tego tytułu będzie miał uprawnienia. To są tematy niekończących się spotkań i konsultacji. Zarówno wewnątrz poszczególnych ugrupowań, jak i międzypartyjnych. Jakby mniej ważne stały się problemy gospodarcze i społeczne Polski, o których tak powszechnie niedawno mówiono podczas licznych konwencji, wieców i debat. Wyraźnie widać, że dla niektórych wraz z zakończeniem się kampanii wyborczej ta tematyka zeszła na drugi plan. Teraz ważne stały się pytania o miejsce na sali obrad, czy też które pomieszczenia zostaną przydzielone poszczególnym klubom poselskim. Zupełnie jakby ich odległość od gabinetu marszałka Sejmu miała jakiekolwiek znaczenie. Co znamienne, najwięcej aktywności w tych obszarach wykazują posłowie, którzy dopiera zaczynają swoją przygodę parlamentarną. Wśród nich prym wiodą nowicjusze w Ruchu Palikota. Jeszcze dobrze nie zapoznali się z Regulaminem Sejmu, nie przeczytali dokładnie Ustawy o Wykonywaniu Mandatu Posła i Senatora, a już ruszyli zwartą ławą do działania. Najpierw podjęli walkę o miejsca po lewej stronie sali obrad. Gdy ją przegrali, zaczęły się przepychanki o trzy pokoje zajmowane od lat przez Sojusz Lewicy Demokratycznej. Po tej parlamentarnej rozgrzewce przystąpili z pełną już energią do zmiany wystroju wnętrz sejmowych. Nie czekając nawet na uroczyste ślubowania poselskiego złożyli do marszałka Sejmu wniosek o zdjęcie z sali obrad krzyża. Zupełnie jakby to był najważniejszy problem jakim w najbliższym czasie przyjdzie Polsce się zmierzyć. Zgadzam się, że rozdział kościoła od państwa jest istotną sprawą. Jednak bardziej wymaga ona dyskusji i negocjacji niż otwartej walki. Z uwagi na delikatną naturę problemu nie uważam za zasadne działanie w tej materii z delikatnością rozpędzonego na afrykańskiej sawannie słonia. Takie postępowanie może przynieść więcej szkody niż pożytku. Jeszcze bardzie skłóci i tak już zwaśnione społeczeństwo. Czy takiej eskalacji konfliktu na tle światopoglądowym rzeczywiście potrzebujemy w przededniu kolejnej fali kryzysu gospodarczego? Pytanie to jest tym bardziej zasadne, że finanse państwa są w opłakanym stanie i wymagają natychmiastowej głębokiej reformy. Bez niej nie zdołamy się obronić przed spodziewanym załamaniem światowej koniunktury. Jeśli do tego dojdzie, to być może rzeczywiście nie pozostanie nam nic innego jak zalegalizować marihuanę i bez łamania prawa już całkowicie pogrążyć się w oparach absurdu. poseł Ryszard Zbrzyzny przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Miedziowego, 2 listopada 2011 r. Tadeusz Motowidło Czy ktoś tu rządzi? Staro-nowa koalicja rządowa dopiero po trzech tygodniach zaczyna zauważać, że były wybory. Pierwsze posiedzenie Sejmu, formowanie nowego rządu i prezentacja programu przez zwycięzców ślimaczą się, jakbyśmy mieli kryzys polityczny. Czołowych polityków Platformy Obywatelskiej i PSL wymiotło. Gdyby nie afera wokół krzyża w sali sejmowej, którą rozpętał Janusz Palikot, dziennikarze zajmujący się polityką nie mieliby tematów. Nie pamiętam, żeby w ciągu minionych ponad 20 lat powyborczy czas był niczym sezon ogórkowy. Podziwiam olimpijski spokój, z jakim Donald Tusk podchodzi do przyszłości. Wciąż pamiętam uspokajający ton jego wypowiedzi, kiedy wspomninano w jego obecności o kryzysie gospodarczym. Kryzys puka do naszych drzwi, a my nawet nie wiemy, jakie zamiary mają zwycięzcy. Od czasu do czasu któryś z polityków wspomni coś o tym, że utrzymamy tempo wzrostu. Ja chciałbym wiedzieć, co z tego tempa wzrostu będzie dla społeczeństwa. W krajach, które odczuły kryzys, bezrobocie jest często mniejsze niż na naszej zielonej wyspie. My mamy ponad 11 proc. bezrobotnych. W Austrii jest ich niespełna 4 proc. W Holandii trochę ponad 4 proc. W Niemczech odrobinę ponad 6 proc. Chyba najwięcej wysiłku w walkę z bezrobociem włożyli Niemcy. Miedzy innymi wprowadzili przepisy pozwalające pracodawcom na skracanie czasu pracy zamiast zwalniania pracowników. W zamian firmy dostawały dodatkową państwową pomoc. U nas wciąż wszystko ma załatwić niewidzialna ręka rynku, bo nas nie stać na aktywne przeciwdziałanie bezrobociu. Tniemy wydatki na wspieranie tych, którzy chcą zacząć działalność gospodarczą. Lansujemy od lat śmieciowe umowy o pracę jako receptę na zmniejszenie bezrobocia. Skutek jest taki, ze około 800 tys. osób pracuje na umowach o dzieło i umowach zleceniach. Ci zatrudnieni na umowach o dzieło nie płacą składek. Za jakiś czas ustawia się w kolejce po jakąś emeryturę socjalną. Setki tysięcy ludzi pracują bez formalnego prawa do wypowie- O czym piszą związkowcy nr listopada

4 dzenia, urlopu czy chorobowego. A pracę mogą stracić z dnia na dzien. Potężna część z nich to ludzie młodzi, którzy nie mają szans na normalną umowę o pracę. Nie mają szans na kredyt w banku, nie mogą planować przyszłości. Czy ktoś ma pomysł, jak to zrobić, abyśmy za kilka lat nie mówili o straconym pokoleniu? Ten pomysł powinni mieć rządzący. Na razie zamiast pomysłów mają sezon ogórkowy Tadeusz Motowidło, przewodniczący ZZG JSW Zofiówka Nowy Górnik, 1-15 listopada 2011 r. Julia Kubisa 37 Kongres Duńskiej Konfederacji Związków Zawodowych W dniach 30 października 1 listopada 2011 miał miejsce 37 Kongres Duńskiej Konfederacji Związków Zawodowych LO w Aalborgu. LO jest organizacją parasolową, czyli konfederacją zrzeszającą organizacje związkowe. Należy do niej milion członków (populacja Danii wynosi 5,5 mln). Zdjęcia: 11/BillederFraKongressen/ aspx Tematem przewodnim kongresu stał się duński model stosunków pracy. Przez trzy dni dyskutowano na temat raportu o duńskim modelu przedstawionego przez przewodniczącego LO, analizowano szanse i zagrożenia oraz starano się wypracować strategię duńskich związków zawodowych na najbliższe lata. Kongres rozpoczął się koncertem znanych duńskich piosenkarzy z udziałem orkiestry pieśń Dennmark for the people ( Dania dla wszystkich ludzi ) śpiewała cała sala. W zjeździe uczestniczyło 400 delegatów, co jest znaczącą zmianą w stosunku do poprzednich kongresów, na które zjeżdżało 800 delegowanych. Widać wyraźnie, że nawet w kraju tak silnie uzwiązkowionym jak Dania związki zawodowe odczuwają pewien kryzys. Przewodniczący LO w przemówieniu otwierającym nawiązał do podróży, które odbywa w trakcie roku jeżdżąc po całej Danii i rozmawiając z członkami związków zawodowych w ostatnim roku odwiedził 180 miejsc. Opowiedział o swoim dawnym zakładzie pracy, w którym nadal pracują jego koledzy ludzie i maszyny są ci sami co kiedyś, jednak produkcji jest coraz mniej, ponieważ jest przenoszona do innych krajów. Podkreślał niezwykłą rolę shop stewards czyli osób, które w terenie zajmują się organizowaniem pracowników i wzmacnianiem związków zawodowych. Nigdy nie zapomnę czerwonych flag łopoczących na wietrze powiedział o niedawnej demonstracji shop stewardów praca powinna cieszyć się szacunkiem, a jej wartość musi być rozpoznana. Zaznaczył, że związki zawodowe, mimo że nie są partiami politycznymi, muszą zawsze mieć wpływ na politykę tak jest od 100 lat bo tyle już działają związki zawodowe w Danii. Dania doczekała się właśnie pierwszego po 10 latach socjaldemokratycznego rządu, z czym związki zawodowe wiążą nadzieje. Dziesięć lat rządów prawicy wprowadziło wiele negatywnych zmian dlatego mobilizacja związkowa jest tym bardziej potrzebna. Za konieczną uznano walkę z dumpingiem socjalnym czyli oferowaniem imigrantom niższych stawek za pracę oraz rozwinięcie oferty szkoleń i edukacji dla dorosłych. Perłą w koronie, jak to zgrabnie ujął przewodniczący LO, są porozumienia zbiorowe na nich właśnie, a nie na sztywnym prawie pracy, opiera się duński model. Duński model stosunków pracy opiera się na trzech elementach, który tworzą system flexicurity: elastyczne zasady zwalniania (elastyczność) (pracownicy z długim stażem pracy otrzymują odprawę w wysokości 1 miesięcznego wynagrodzenia dla porównania, w Portugalii aż do 20 miesięcznego wynagrodzenia, w Hiszpanii roczne wynagrodzenie, w Holandii 9 miesięczne wynagrodzenie, we Francji 4 miesięczne); możliwość otrzymywania wysokich zasiłków dla bezrobotnych (bezpieczeństwo); aktywna polityka rynku pracy: nowe kwalifikacje dla bezrobotnych, dostępność bezrobotnych na rynku pracy i chęć do podjęcia pracy, podwyższanie kwalifikacji pracowników. Naczelną zasadą jest uczenie się przez całe życie zawodu, kwalifikacji. O ile w Polsce mówi się starego psa nowych sztuczek nie nauczysz, w Danii od 150 lat ludzie powtarzają Nigdy nie jesteś zbyt stary by się uczyć. Zdaniem związków zawodowych kluczem do wzmacniania i podwyższania poziomu zatrudnienia jest life long learning czyli uczenie się przez całe życie, zdobywanie nowych kwalifikacji, zmienianie zawodu tak, by dopasować się do zmieniającego się rynku pracy. Zdaniem związków jest zatem wspieranie pracowników w tym procesie, oferowanie im szkoleń zawodowych. Aby zmieniać rynek pracy, pracownicy powinni się zmieniać razem z nim. W ostatnich latach oba te rozwiązania zostały mocno ograniczone przycięto wydatki na edukację dla dorosłych, ograniczono czas pobierania zasiłków. Związki obawiają się, że w dłuższej perspektywie pogorszy to warunki pracy i sytuację pracowników na rynku. Jeśli pracownicy zostaną pozbawieni zabezpieczeń, zaczną domagać się dłuższych okresów wypowiedzenia, wyższych odpraw itp., co w rezultacie osłabi zarówno zabezpieczenie jak i elastyczność czyli oba elementy duńskiego systemu flexicurity. Ograniczy to również wypracowany przez wiele lat system solidarności społecznej, który pozwala osobom bezrobotnym na prowadzenie życia na przyzwoitym poziomie. Związkowcy starają się odpowiadać na te O czym piszą związkowcy nr listopada

5 zagrożenia mówiąc, że powinno się wzmocnić polityczne umocowanie układów zbiorowych, przeciwdziałać międzynarodowej presji na zmianę systemu stosunków pracy w Danii. Powinno się również upowszechniać wiedzę na temat duńskiego modelu stosunków pracy wielu młodych ludzi, jak wykazał to zamówiony przez LO sondaż, nie zna podstawowych mechanizmów kierujących duńskim modelem. Na przykład, dominuje przekonanie, że płaca minimalna ustalana jest odgórnie. Tymczasem jest regulowana wyłącznie układami zbiorowymi. Oznacza to, że pracownik może korzystać z rozwiązań dotyczących płacy minimalnej jedynie wtedy gdy pracuje w przedsiębiorstwie objętym układem zbiorowym. To samo dotyczy zwolnień chorobowych, urlopów macierzyńskich i ojcowskich, płatnych urlopów odpłatność za nie regulowana jest w układach. Innymi słowy, np. kobiety pracujące w Danii mają gwarantowane przez państwo prawo do urlopu macierzyńskiego, ale wysokość zasiłku macierzyńskiego, płaconego przez pracodawcę, jest negocjowana w układach zbiorowych. Podstawowa filozofia duńskiego modelu opiera się na przekonaniu, że określanie warunków pracy i płacy nie powinno być oddane w ręce polityków jak również, że nie są to kwestie ustalane raz na zawsze. Dlatego też co 2-3 lata następują kolejne rundy rokowań zbiorowych i renegocjacji układów zbiorowych. Następnie, efekt negocjacji z pracodawcami jest przedstawiany członkom związku, którzy w referendum zgadzają się bądź nie mogą nawet zastrajkować przeciwko proponowanym rozwiązaniom. Ten system liczy już ponad sto lat. Dlatego pracownicy zrzeszają się w związki zawodowe aby mieć wpływ oraz siłę przetargową wynikającą z liczebności. Mogą więcej niż pojedynczy pracownik, mogą pomagać tym, którzy sami by sobie nie poradzili. W odróżnieniu od systemu polskiego, w duńskich związkach mogą zrzeszać się pracujący, a nie wyłącznie zatrudnieni. Dlatego jedną z najlepiej zorganizowanych grup zawodowych są hydraulicy, swoje związki zawodowe mają również malarze pokojowi, fryzjerki i kosmetyczki, jak również piłkarze i artyści. Związki zawodowe mogą zrzeszać również studentów, choć nie mogą oferować pełni praw członkowskich. Wyzwania międzynarodowe, z jakimi styka się duński model Jak wynika z badań, duński pracownicy nie zdają sobie sprawy z wpływu rozwiązań prawnych i decyzji zapadających w Unii Europejskiej na duński rynek pracy. Wszyscy uczestniczymy w globalnym rynku granice są otwarte i osoby z innych krajów mogą podejmować pracę w Danii. Związkowcy podkreślają, że imigranci powinni pracować na tych samych warunkach i za to samo wynagrodzenie co duńscy pracownicy, na zasadach wypracowanych w układach zbiorowych. Wraz z włączeniem Danii w system gospodarki globalnej pojawiają dwojakiego rodzaju problemy. Zagraniczni pracodawcy nie chcą się podporządkować ustaleniom wypracowanym w układach zbiorowych. Pracownicy przyjeżdżający z innych krajów nie zdają sobie sprawy z tego, ile korzyści przynosi im przynależność do związków zawodowych i w efekcie pracują za niższe stawki i tak powstaje dumping socjalny. Decyzje zapadające w Unii Europejskiej, jak np. wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, osłabiają prawo pracowników do zbiorowych negocjacji i strajku. Np. prawo do strajku, które jest fundamentem duńskiego systemu i gwarancją zabezpieczenia godnych warunków pracy i płacy, według wyroku Trybunału jest mniej ważne niż prawo zagranicznej firmy do swobody prowadzenia biznesu w innych krajach członkowskich. Zdaniem LO, jedyną możliwością zabezpieczenia praw pracowniczych w unijnym prawodawstwie, jest dodatnie tak zwanego społecznego protokołu do Traktatu Lizbońskiego, co jednak wiąże się z długim i skomplikowanym procesem. Dania i unijna prezydencja Wraz z rozpoczęciem duńskiej prezydencji, LO będzie upowszechniać wiedzę na temat szkoleń zawodowych i tworzenia miejsc pracy dla młodych. Obecny, zupełnie nieakceptowany wysoki poziom bezrobocia wśród ludzi młodych w UE, będzie miał konsekwencje w przyszłości. Doprowadzi do spadku dzietności oraz obniżenia kwalifikacji. Dlatego też LO wraz z polskimi i cypryjskimi związkami zawodowymi zaleca zmiany w planach finansowych Unii do 2020 roku. W budżetach więcej powinno się przeznaczać na rozwój, badania i innowacje. Szykują się również do europejskiej demonstracji, na którą chcą zaprosić młodych, w tym studentów. Światowy kryzys Światowy kryzys dotknął również Danię. Przed 2008 rokiem kraj cechowała wysoka konsumpcja, teraz niepoprawne politycznie są wyjazdy na zagraniczne wczasy czy drogie samochody, za to w dobrym tonie jest spędzanie wakacji w kraju. Wzrosło bezrobocie a niektórych miejsc pracy nie da się przywrócić ponieważ produkcja została przeniesiona do innych regionów świata. Duńskie przedsiębiorstwa oraz duńskie rodziny biorą kredyty i sensownie je inwestują, zamiast jedynie zaciskać pasa. W trakcie 10 lat prawicowych rządów bezrobotni stali się kozłem ofiarnym. Oskarża się ich, że pobierają zasiłki, mimo że mogliby pracować, antagonizuje się ich sytuację z pracującymi. Istotnym zadaniem dla związków jest praca nad systemem realnie oferującym pracę a nie tylko kolejne bezsensowne i nieprzydatne szkolenia, które są wyłącznie sztuką dla sztuki. Żółte związki zawodowe Związki zawodowe w Danii, gdzie przynależność wynosi prawie 80%, odnotowują odpływ członków. Na kongresie jednogłośnie stwierdzono, że konieczne jest przeciwdziałanie tej tendencji, co wiąże się z obroną duńskiego modelu stosunków pracy. W ciągu ostatnich 4 lat ubyło członków. Gdzie są? Uczestnicy kongresu wskazują na zjawisko żółtych związków zawodowych, które ma inne znaczenie niż w Polsce. Duńskie żółte związki to organizacje związkowe nie należące do konfederacji. Nie mogą zatem uczestniczyć w negocjowaniu ponadzakładowych układów zbiorowych i oferują członkom jedynie podstawowe O czym piszą związkowcy nr listopada

6 usługi. Oferują jednocześnie znacząco niższą składkę niż związki skonfederowane, przez co pracownicy chętnie do nich przystępują. Nie zdają sobie sprawy z tego, że warunki pracy i płacy są negocjowane i zapisywane w ponadzakładowych układach, ponieważ wiedza na temat duńskiego modelu jest coraz słabsza. Żółte związki zawodowe traktowane są przez konferencje związkowe jako pasażerowie na gapę, którzy korzystają z efektów pracy większych organizacji, a jednocześnie podbierają członków. Jak powiedział jeden z przemawiających, żółte związki oferują błyszczące broszurki i nic ponadto. Zadania dla związków zawodowych: czy wyłącznie usługi? Uczestnicy kongresu przestrzegali przed wizją związku zawodowego jako organizacji wyłącznie oferującej usługi członkom. Bez głębszej, solidarnościowej wizji, związki zawodowe nie mogą się rozwijać. Muszą budować poczucie wspólnego interesu, wspierania słabszych przez silniejszych. Część osób odżegnywała się od strategii organizowania polegającej na obniżaniu składki czy oferowaniu usług gratis podkreślając, że nic nie jest za darmo i za wszystkim stoi czyjaś praca. Młodzi są grupą, która nie przynależy automatycznie do związków zawodowych i należy nakreślić wobec nich strategię rekrutacyjną. Podkreślano, że nie można operować ogólnikami i stereotypami w myśleniu o młodych pracownikach bo nie do końca jest tak, że są wyłącznie indywidualistycznie nastawieni i myślący wyłącznie o swoim interesie i wydają pieniądze na zbytki i markowe ubrania. Są również chętni do działania, chcą poczucia bezpieczeństwa i chcieliby uczestniczyć w związkach zawodowych ale często nie wiedzą co to jest. Zaproponowano hasło napompuj opony twojego roweru i w drogę zachęcające członków organizacji branżowych do rekrutowania i organizowania nowych członków. Zaapelowano, by nie koncentrować się na wewnętrznych spotkaniach w ramach związkowej biurokracji tylko wyruszyć w teren i rozmawiać z ludźmi. Zwracano również uwagę na język związkowy by mówić więcej o wygranych niż o problemach, pokazywać wizję przyszłości. Przemawiający zauważali, że LO i związki zrzeszone powinny posługiwać się kodeksem etycznym, w który znalazłyby się wytyczne dotyczące współpracy z organizacjami i firmami. Polacy w Danii Bardzo istotnym zjawiskiem dla związków zawodowych jest pojawienie się na duńskim rynku pracy imigrantów z Europy Środkowo-Wschodniej, w dużej części Polaków. Pracują często za połowę stawki i nie przystępują do związków zawodowych. Wszystko to wynika z niewiedzy, bariery językowej, nieufności w stosunku do związków oraz zależności od pracodawcy. Związkom zawodowym zależy na tym, by wszyscy pracowali za te same stawki, jak również by wszyscy płacili podatki. Imigranci mają słabszą pozycję na rynku pracy i należy ich wspierać, obejmować układami zbiorowymi oraz zapewniać szkolenia zawodowe. Na przykład związek 3F zatrudnia dwóch polskojęzycznych pracowników, którzy rekrutują Polaków do związków. Tutaj można zapoznać się z działalnością związku zawodowego 3F w języku polskim: &profile=2535&template=polsk Socjaldemokraci znów u władzy Drugi dzień kongresu otworzyło przemówienie nowo wybranej socjaldemokratycznej premier Danii Helle Thorning-Schmidt, pierwszej kobiety na tym stanowisku. Na tle pięknego zdjęcia czerwonych róż symbolu Partii Socjaldemokratycznej, premier deklarowała chęć bliskiej współpracy z LO, organizacji prezentującej wartości, dzięki którym Dania może wyjść z kryzysu i odbuduje prawdziwe welfare state czyli państwo opiekuńcze. Przedstawiła program rządu, opierający się na oszczędzaniu energii i upowszechnianiu zielonych technologii, rozwoju szkół i opieki nad dziećmi, odnawianiu szpitali, inwestycjach w infrastrukturę i kolej, tworzeniu nowych miejsc pracy. Hasłem przewodnim ma być działanie, a nie wycofywanie się. Podkreśliła, że socjaldemokraci nie chcą satysfakcjonować profesorów ekonomii i unijnych biurokratów, chcą działać dla ludzi, co oznacza postawienie na rozwój i opiekuńcze państwo jak również podwyższenie podatków. Zobowiązała się do współpracy ze związkami zawodowymi w zakresie obrony duńskiego modelu, przeciwdziałania dumpingowi społecznemu i włączania obcokrajowców w układy zbiorowe. Chce by 95% młodych było objętych szkoleniami zawodowymi, a 25% miało wyższe studia. Młodzi: W LO pracuje koordynator struktur młodych. Każdy związek zawodowy zrzeszony w LO ma swojego youth advisor czyli doradcę ds. młodych, który zachęca młodych pracowników do wstępowania do związków. Organizują bardzo wiele szkoleń z negocjacji dla młodych. Młodzieżówka LO i organizacji członkowskich zorganizowała kilka akcji podczas kongresu: speakers corner czyli Hyde Park w hallu, gdzie spędzano przerwy w obradach. Przedstawiciele młodych zabierali głos i apelowali o poparcie dla młodych delegatów. w toaletach rozwieszone kartki z pytaniami kiedy ostatnio włączyłeś młodą osobę w działalność związkową?, czy twój przewodniczący korzysta już z opieki dla osób starszych? (aluzja do bardzo wysokiej średniej wieku przewodniczących), czy twoje dzieci wiedzą czym jest duński model? członkowie młodzieżówki prezentowali koszulki z hasłem Kicking ass for the working class czyli Dla klasy pracującej skopiemy tyłki butne, ale z przymrużeniem oka. Równouprawnienie: kobiety i mężczyźni na rynku pracy i w domu Temat sytuacji kobiet na rynku pracy przewijał się w kongresowych przemówieniach. Dużo mówiono o równych płacach a także o tym, jak ważny jest fakt, że premierem Danii po raz pierwszy została kobieta. Równa płaca to zagadnienie powszechnie znane w Danii, co nie znaczy, że urzeczywistnione. O czym piszą związkowcy nr listopada

7 Różnica w płacach między kobietami a mężczyznnami w Danii wynosi 18%. Zdaniem reprezentanta związku 3F (największej organizacji w LO) zajmującego się równouprawnieniem, konieczna jest zmiana ról na bardziej partnerskie, wprowadzenie lepszych urlopów ojcowskich, które zrównoważą podział ról w pracy i w rodzinie. Płace będą równe wtedy, gdy wszyscy wezmą za nie odpowiedzialność. W wyniku segmentacji rynku pracy sektory sfeminizowane są gorzej opłacane podkreślano, że konieczne jest myślenie nie tylko o równej płacy za tę samą pracę, ale również równej płacy za pracę o tej samej wartości. 1 listopada miała miejsce bardzo interesująca akcja społeczna, organizowana przez trzy związki zawodowe zrzeszone w LO. W Danii różnica płac między kobietami a mężczyznami wynosi 18%, a 1 listopada zostaje 18% do końca roku. Dlatego uznano, że od tego dnia kobiety mogą sobie zrobić wolne, bo już wypracowały swoją część pracy i przez resztę roku pracowałyby za darmo. W hollu i przy wejściu do budynku ustawiono kartonowe sylwetki kobiet (z dzieckiem na ręku, sprzątającą mopem, z dokumentami pod pachą), które miały symbolizować nieobecność kobiet. W sklepiku w Centrum kongresowym obowiązywały dwie ceny dla mężczyzn zwyczajne, dla kobiet 18% niższe. Na początku obrad do sali weszli tylko mężczyźni i organizatorzy akcji wyjaśnili im, że kobiet nie ma bo już poszły do domu. Rozdawano wlepki z nazwą akcji i większość osób je nosiła przyklejone obok identyfikatora. Akcję wyjaśniono również na tekturowych ulotkach, które składały się w postać kobiety - były skonstruowane tak, żeby można było je postawić na biurku. Później te ulotki widziałam w knajpkach w Centrum Kopenhagi (były na nich logo związków zawodowych). Związki zawodowe w Danii odgrywają dużą rolę w zabezpieczaniu dobrego łączenia pracy zawodowej z życiem prywatnym. Urlopy macierzyński i ojcowski są gwarantowane prawnie, ale wysokość zasiłku macierzyńskiego i ojcowskiego jest negocjowany i zapisywany w układzie zbiorowym. Zwykle urlop macierzyński trwa ok tygodnie i jest w pełni opłacany przez pracodawcę, na poziomie dotychczasowego wynagrodzenia, później można otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych przez rok (który w Danii jest niewiele niższy od dotychczasowego wynagrodzenia). Urlop ojcowski trwa od 3 do 6 tygodni, jest opłacany przez pracodawcę, później możliwe jest 6 miesięcy na zasiłku dla bezrobotnych. W Danii jest bardzo rozwinięta sieć instytucji opieki nad dziećmi i większość dzieci powyżej 1 roku życia uczęszcza do żłobków. Odpłatność zależy od samorządu. Przez to uczestnictwo kobiet w rynku pracy jest jedno z najwyższych w UE i wynosi 70%. Osoby starsze mieszkają same bądź przenoszą się do domów opieki, które są nieodpłatne i utrzymywane przez lokalny samorząd. Bardzo rzadko zdarza się by osoba starsza wprowadzała się do swoich dzieci. Związki zawodowe i walka z rasizmem Wśród przemawiających znaleźli się również przedstawiciele piłkarzy (którzy również są uzwiązkowieni). Zaprezentowali antyrasistowską akcję Pokażmy rasizmowi czerwoną kartkę prowadzoną w świecie duńskiej i międzynarodowej piłki nożnej, gdzie rasizm jest poważnym problemem. Przeciw temu zjawisku występują znani piłkarze, spotykają się z dziećmi i młodzieżą i dają pozytywny przykład. Kongres zakończył się z pozytywnymi wnioskami i pomysłami na przyszłość. W ciągu trzech dni zaprezentowano różnorodność pomysłów na ulepszenie sytuacji na rynku pracy i w dialogu społecznym, zmobilizowano się do podjęcia działań na rzecz pozyskiwania nowych członków. Pokazano wiele wymiarów związkowej działalności: pracowniczy, polityczny, skupiony na młodych, działający na rzecz imigrantów, a także na rzecz walki z seksizmem i rasizmem. Duński model stosunków pracy napotyka na pewne trudności w innych krajach europejskich - elastyczność przyjmowana jest bez zastrzeżeń, ale bezpieczeństwo już gorzej. Niemniej jednak warto przyjrzeć się doświadczeniom organizacji działających w jednym z najlepiej uzwiązkowionych krajów w Europie i starać się z nich korzystać. dr Julia Kubisa ekspert OPZZ Paweł Spychalski Faszyzm a związki zawodowe Faszyzm antydemokratyczny ruch polityczny o charakterze totalitarnym i nacjonalistycznym, powstał jako protest przeciwko rezultatom I wojny światowej. Rządy faszystowskie oparte są na zasadzie dyktatury wodza, który dysponuje zhierarchizowanym aparatem partyjnym i policyjnym. Krytykuje rządy parlamentarne, zwalcza socjalistów i wszelkiego typu lewicowe ugrupowania, które obarcza winą za chaos gospodarczy i kryzys w kraju (mówi, że organizują strajki zamiast pracować dla państwa). W 1921 r. podczas zjazdu Związku Włoskich Kombatantów zapadła decyzja o utworzeniu Narodowej Partii Faszystowskiej. Została ona zbudowana hierarchicznie i całkowicie podporządkowana wodzowi, którym został Benito Mussolini. Faszyści bardzo szybko zyskali sobie poparcie nie tylko w kręgach przemysłowo-finansowych, ale także wśród klasy średniej, chłopów i bezrobotnych byłych żołnierzy. W październiku 1922 r. faszyści przejęli władzę we Włoszech. Zlikwidowali parlament oraz Rozwiązali wszystkie partie polityczne i związki zawodowe. Zawieszona została wolność zgromadzeń, prasy, słowa i druku. Przeciwnicy polityczni Mus- O czym piszą związkowcy nr listopada

8 soliniego zostali osadzeni w specjalnych obozach lub zmuszeni do opuszczenia kraju. W miejsce partii politycznych i związków zawodowych utworzone zostały przez państwo tzw. korporacje, czyli zrzeszenia skupiające pracodawców i pracowników danej branży. Zakazane zostały strajki, ale rząd faszystowski rozbudował jednocześnie ustawodawstwo socjalne i prorodzinne. W szkołach i środkach masowego przekazu wprowadzono indoktrynację polityczną. Dlaczego jednak ten ruch stal się tak popularny w Europie? W latach 20. XX wieku postanowienia Kongresu Wersalskiego uderzyły w Niemcy. Duże obszary terytorium niemieckiego zostały przekazane państwom pokrzywdzonym przez Rzeszę, bądź nowopowstałym, zredukowano armie, osłabiono gospodarkę, narzucono wypłatę odszkodowań. Taka sytuacja spowodowała, ze przez Niemcy przetoczyła się fala społecznego niezadowolenia. Rachunek za udział w przegranej wojnie płaciły również Bułgaria, Węgry, Austria. Państwa te czuły się pokrzywdzone, wnosiły roszczenia terytorialne. Niezadowolenie to udzielało się także Włochom, gdzie panowało przekonanie, ze Italia nie skorzystała z wojny, nie osiągnęła spodziewanych celów. Nie dosyć na tym, po wojnie gospodarka leżała w gruzach i nie było ani pieniędzy, ani koncepcji na jej wskrzeszenie. Wszystko to skupiło się w jednym momencie i w jednym miejscu Europie, trafiło na bardzo podatny grunt i natychmiast zaczął się rozwijać ruch faszystowski. Zapewnił sobie zwolenników dzięki hasłom, mówiących o jedności i wspólnocie interesów w ramach rozwijania gospodarki i dobrobytu w państwie i narodzie. Faszyści jeszcze przed dojściem do władzy organizowali i umacniali struktury partyjne, tworzyli bojówki paramilitarne, które miały być później wykorzystane do wprowadzenia terroru w państwie. Już po osiągnięciu celu, dojściu do władzy, faszyści likwidowali partie opozycyjne i tworzyli system monopartyjny. Każde ważniejsze stanowisko państwowe obsadzali członkami swej partii, dzięki współpracy bojówek, a później tajnej policji, kontrolowali życie publiczne, jak i prywatne obywateli w celu wyeliminowania opozycjonistów oraz potencjalnych i rzeczywistych wrogów reżimu. Przy czym wielokrotnie wrogów wybierano kierując się zasadami rasistowskimi. Rozwiązywali wolne związki zawodowe i zastępowali je własnymi organizacjami, które były ogniskiem faszyzmu w zakładach pracy. Jest to pokrótce schemat działania faszystów w propagowaniu i wprowadzaniu faszyzmu w państwie, gdzie panuje ogólny chaos i niezadowolenie społeczne. Dziś w Europie, w dobie kolejnego globalnego kryzysu, hasła szowinistyczne i autorytarne odżywają. Ofiarami tych haseł padają imigranci, zarówno ci z Afryki i Azji, jak i blisko 2 miliony Polaków przebywających na Wyspach Brytyjskich, Irlandii i Niemczech. Spotykają się z coraz większą wrogością ze strony tych, którzy ulegli hasłom wzywającym do rozprawienia się z imigrantami i wypędzenia ich do swoich krajów pochodzenia. Obarcza się ich całą odpowiedzialnością za pogorszenie się standardów pracy, wyższe bezrobocie i niższe zarobki. Te niechęci podsycają i wykorzystują siły polityczne, które pod hasłami nacjonalistyczni zamierzają zdobyć lub utrzymać swoją władzę. Walka o prawa pracownicze przyniosła między innymi 8 godzinny dzień pracy, powszechne prawo tworzenia związków zawodowych i polityczne równouprawnienie kobiet. Zarówno w Rosji, jak i w Niemczech ruch robotniczy został ostatecznie rozbity przez totalitarne reżimy. Również w Polsce autorytaryzm, pod hasłami nacjonalistycznymi, torował sobie drogę do władzy prześladując niejednokrotnie działaczy związkowych, którzy odważyli się upomnieć o swoje prawa. Poglądy atakujące rolę związków zawodowych głoszone są obecnie, a także publikowane przez poważne nośniki informacji jak Rzeczpospolita, Wprost, Opcja na Prawo itd., nie wspominając o mediach społecznych. Wybrałem w google hasło faszyzm a związki zawodowe. Oto fragment z pierwszej dziesiątki akordów. ( ) Na koniec warto jeszcze wyjaśnić gnębiący ostatnio Polskę problem bezrobocia; skąd się ono bierze? Według polskich władz i związków zawodowych odpowiedź jest następująca: Ministerstwo Pracy i Urzędy Pracy za mało wydają na walkę z bezrobociem a związki zawodowe nie mają zbyt dużych możliwości działania, by zwalczać bezrobocie. Tymczasem sytuacja wygląda całkowicie odmiennie: by nie było bezrobocia trzeba ukrócić związki zawodowe, zlikwidować Kodeks Pracy, Ministerstwo Pracy i Urzędy Pracy. Sytuację polepszyłyby również niższe podatki i zmniejszenie ingerencji państwa w gospodarkę.( ) Dziś siły nacjonalistyczne i ksenofobiczne, wykorzystując dzień 11 Listopada symboliczny dzień odzyskania niepodległości próbują raz jeszcze wyjść na ulice. Porozumienie 11 Listopada jest także wspierane przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych. Andrzej Radzikowski, wiceprzewodniczący OPZZ powiedział, że takie wartości jak walka z faszyzmem są głęboko wpisane w tradycję OPZZ. Radzikowski odwołał się także do wydarzeń, jakie miały miejsce w Norwegii na wyspie Utoya i w Oslo. Jak mówił faszyzm to nie jest tylko karta historii, ale także dzisiaj są ludzie i siły, które próbują odrodzić tą ideologię i te sposoby działania, oparte o przemoc. Przypisy: Tomasz Cukiernik, Stanowisko IP w sprawie 11 listopada, Faszyzm, wikipedia.org Paweł Spychalski pracownik Biura Prasowe OPZZ 8 listopada 2011 r. Biuro Prasowe Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Redaktor: Grzegorz Ilka Warszawa, ul. M. Kopernika 36/40, tel. (0-22) , ilka@opzz.org.pl O czym piszą związkowcy nr listopada

Zatrudnienie i kształcenie młodzieży w Europie Środkowo-Wschodniej. Sytuacja polskich młodych pracowników na rynku pracy

Zatrudnienie i kształcenie młodzieży w Europie Środkowo-Wschodniej. Sytuacja polskich młodych pracowników na rynku pracy Zatrudnienie i kształcenie młodzieży w Europie Środkowo-Wschodniej Sytuacja polskich młodych pracowników na rynku pracy Od 2004 roku Polska jest członkiem Unii Europejskiej, w wyniku możliwości podjęcia

Bardziej szczegółowo

Dzień Wiosny w Europie

Dzień Wiosny w Europie Dzień Wiosny w Europie Debata o naszej przyszłości 21 marca - 9 maja 2006 Dzień Wiosny w Europie 2006 Inicjatywa, która ma na celu promować Dialog, Debatę i Demokrację w europejskich szkołach. 2 3 Głos

Bardziej szczegółowo

obniżenie wieku emerytalnego

obniżenie wieku emerytalnego obniżenie wieku emerytalnego Foto: Shutterstock Model przedstawiający możliwe skutki obniżenia wieku emerytalnego zaprezentowali ekonomiści z Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Głównej Handlowej, związani

Bardziej szczegółowo

Silna gospodarka Stabilne finanse publiczne

Silna gospodarka Stabilne finanse publiczne Silna gospodarka Stabilne finanse publiczne Beata Szydło Prawo i Sprawiedliwość Wiceprezes www.pis.org.pl 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Wiemy jak budować silną, konkurencyjną gospodarkę Polski Dynamika

Bardziej szczegółowo

Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym.

Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym. BEZROBOCIE rodzaje, skutki i przeciwdziałanie 1 2 3 Bezrobocie problemem XXI wieku Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i

Bardziej szczegółowo

[ Fachowiec ] Czy wiesz? CNV Hout en Bouw

[ Fachowiec ] Czy wiesz? CNV Hout en Bouw [ Fachowiec ] Czy wiesz? CNV Hout en Bouw Silni razem! [ Praca w Holandii ] Jeśli chcesz pracować w Holandii, istnieją ku temu różne możliwości. Możesz zostać zatrudniony przez własnego pracodawcę w Polsce

Bardziej szczegółowo

Dlaczego powinieneś wstąpić do związków zawodowych?

Dlaczego powinieneś wstąpić do związków zawodowych? Dlaczego powinieneś wstąpić do związków zawodowych? Polska www.gåmedifacket.nu 020-56 00 56 Chciałbyś negocjować sam? Twój pracodawca tego nie robi. Oczywiście sam możesz pertraktować na temat twojego

Bardziej szczegółowo

wracającego na rynek pracy. Dzięki rządowemu programowi MALUCH w całej Polsce działa coraz więcej żłobków, klubów dziecięcych oraz dziennych

wracającego na rynek pracy. Dzięki rządowemu programowi MALUCH w całej Polsce działa coraz więcej żłobków, klubów dziecięcych oraz dziennych UZASADNIENIE Priorytetem polityki społecznej państwa są działania na rzecz rodziny. Wyzwaniem, przed którym obecnie stoimy, jest mała liczba urodzeń. Prowadzone w ostatnich latach przez rząd działania

Bardziej szczegółowo

Kto pomoże dziadkom, czyli historia systemów emerytalnych. Autor: Artur Brzeziński

Kto pomoże dziadkom, czyli historia systemów emerytalnych. Autor: Artur Brzeziński Kto pomoże dziadkom, czyli historia systemów emerytalnych Autor: Artur Brzeziński Skrócony opis lekcji Uczniowie poznają wybrane fakty z historii emerytur, przeanalizują dwa podstawowe systemy emerytalne

Bardziej szczegółowo

Warszawa, październik 2013 BS/140/2013 PREFERENCJE PARTYJNE W PAŹDZIERNIKU

Warszawa, październik 2013 BS/140/2013 PREFERENCJE PARTYJNE W PAŹDZIERNIKU Warszawa, październik 2013 BS/140/2013 PREFERENCJE PARTYJNE W PAŹDZIERNIKU Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku Fundacja Centrum Badania Opinii

Bardziej szczegółowo

PRZEBUDOWA FORMUŁY TRÓJSTRONNEJ KOMISJI DO SPRAW SPOŁECZNO- GOSPODARCZYCH

PRZEBUDOWA FORMUŁY TRÓJSTRONNEJ KOMISJI DO SPRAW SPOŁECZNO- GOSPODARCZYCH PRZEBUDOWA FORMUŁY TRÓJSTRONNEJ KOMISJI DO SPRAW SPOŁECZNO- GOSPODARCZYCH Przebudowa formuły Trójstronnej Komisji Trójstronna Komisja ds. Społeczno Gospodarczych nie może dalej funkcjonować w dotychczasowej

Bardziej szczegółowo

Wspieranie kształcenia i zatrudniania ludzi młodych

Wspieranie kształcenia i zatrudniania ludzi młodych Międzynarodowe warsztaty Zatrudnienie, równouprawnienie, bezpieczeństwo socjalne (nestor) Wspieranie kształcenia i zatrudniania ludzi młodych Nikogo nie wolno pozostawić samemu sobie pomysły działań i

Bardziej szczegółowo

Rynek pracy tymczasowej w Niemczech

Rynek pracy tymczasowej w Niemczech Coraz więcej osób pracuje w Niemczech jako pracownicy tymczasowi, a warunki pracy są coraz lepsze. Najwięcej wolnych stanowisk można znaleźć przy produkcji maszyn i samochodów. Da się na tym zarobić! Leihfirma

Bardziej szczegółowo

Reguły koordynacji w tej kwestii opierają się głównie na 3 zasadach:

Reguły koordynacji w tej kwestii opierają się głównie na 3 zasadach: Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy radzi: Polskie i europejskie zasiłki dla bezrobotnych Od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej Polacy mogą bez problemu podróżować, osiedlać się i podejmować legalną

Bardziej szczegółowo

Zapewnienie profesjonalnej opieki nad dzieckiem jest kluczowe dla rodzica

Zapewnienie profesjonalnej opieki nad dzieckiem jest kluczowe dla rodzica UZASADNIENIE Priorytetem polityki społecznej państwa są działania na rzecz rodziny. Wyzwaniem, przed którym obecnie stoimy, jest mała liczba urodzeń. Prowadzone w ostatnich latach przez Rząd działania

Bardziej szczegółowo

Polacy zdecydowanie za dalszym członkostwem w UE

Polacy zdecydowanie za dalszym członkostwem w UE Polacy zdecydowanie za dalszym członkostwem w UE Polacy są zdecydowanymi zwolennikami pozostania Polski w Unii. Gdyby referendum w sprawie pozostania lub wystąpienia Polski z Unii odbyło się dziś, 85%

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO NR 1 XXIII WALNEGO ZEBRANIA DELEGATÓW KRAJOWEJ SEKCJI BRANŻY METALOWCÓW NSZZ SOLIDARNOŚĆ Z DNIA 15.05.2013

STANOWISKO NR 1 XXIII WALNEGO ZEBRANIA DELEGATÓW KRAJOWEJ SEKCJI BRANŻY METALOWCÓW NSZZ SOLIDARNOŚĆ Z DNIA 15.05.2013 STANOWISKO NR 1 W sprawie: przywrócenia ustawy o negocjacyjnym kształtowaniu wynagrodzeń Solidarność ponownie zwracają się do Komisji Krajowej NSZZ Solidarność z wnioskiem o podjęcie inicjatywy ustawodawczej,

Bardziej szczegółowo

POLITYKA SŁUCHANIE I PISANIE (A2) Oto opinie kilku osób na temat polityki i obecnej sytuacji politycznej:

POLITYKA SŁUCHANIE I PISANIE (A2) Oto opinie kilku osób na temat polityki i obecnej sytuacji politycznej: POLITYKA SŁUCHANIE I PISANIE (A2) Oto opinie kilku osób na temat polityki i obecnej sytuacji politycznej: Ania (23 l.) Gdybym tylko mogła, nie słuchałabym wiadomości o polityce. Nie interesuje mnie to

Bardziej szczegółowo

Ubóstwo pracowników w Unii Europejskiej i w Polsce

Ubóstwo pracowników w Unii Europejskiej i w Polsce Ubóstwo pracowników w Unii Europejskiej i w Polsce Przeciwdziałanie ubóstwu pracowników - zalecenia EAPN w polskim kontekście PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU

Bardziej szczegółowo

Polsko-Niemieckie Forum Związków Zawodowych. 7. Polsko-Niemieckie Forum Związków Zawodowych w Gdańsku

Polsko-Niemieckie Forum Związków Zawodowych. 7. Polsko-Niemieckie Forum Związków Zawodowych w Gdańsku 7. Polsko-Niemieckie Forum Związków Zawodowych w Gdańsku W dniach 23 i 24 września 2016 związkowcy i związkowczynie z Niemiec i Polski spotkali się w Gdańsku, by omówić aktualne wyzwania stojące przed

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet

KOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 5.3.2010 KOM(2010)78 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet Deklaracja Komisji Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Dlaczego Cele Zrównoważonego Rozwoju są ważne dla młodych ludzi?

Dlaczego Cele Zrównoważonego Rozwoju są ważne dla młodych ludzi? Prezentacja Ośrodka Informacji ONZ Dlaczego Cele Zrównoważonego Rozwoju są ważne dla młodych ludzi? Slajd 1: strona tytułowa Slajd 2: Cele Zrównoważonego Rozwoju Trochę historii: Cofnijmy się do roku 2000,

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0197/1. Poprawka. Thomas Händel w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0197/1. Poprawka. Thomas Händel w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych 6.6.2017 A8-0197/1 1 Motyw H H. mając na uwadze, że coraz większa indywidualna odpowiedzialność za decyzje dotyczące oszczędzania wiążąca się z różnymi zagrożeniami oznacza również, że poszczególne osoby

Bardziej szczegółowo

Cudu nie będzie, czyli ile kosztują nas wczesne emerytury. Warszawa, 29 lutego 2008 roku

Cudu nie będzie, czyli ile kosztują nas wczesne emerytury. Warszawa, 29 lutego 2008 roku Cudu nie będzie, czyli ile kosztują nas wczesne emerytury Andrzej Rzońca Wiktor Wojciechowski Warszawa, 29 lutego 2008 roku W Polsce jest prawie 3,5 mln osób w wieku produkcyjnym, które pobierają świadczenia

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO RADY OCHRONY PRACY w sprawie zawierania umów cywilnoprawnych i zatrudnienia w szarej strefie

STANOWISKO RADY OCHRONY PRACY w sprawie zawierania umów cywilnoprawnych i zatrudnienia w szarej strefie STANOWISKO RADY OCHRONY PRACY w sprawie zawierania umów cywilnoprawnych i zatrudnienia w szarej strefie Rada Ochrony Pracy na posiedzeniu 9 lutego 2016 r. zapoznała się z przygotowanym przez Państwową

Bardziej szczegółowo

Bezrobocie w Głogowie. Dominik Gadziemski II rok ekonomia Menedżer administracji publicznej

Bezrobocie w Głogowie. Dominik Gadziemski II rok ekonomia Menedżer administracji publicznej Bezrobocie w Głogowie. Dominik Gadziemski II rok ekonomia Menedżer administracji publicznej Bezrobocie- podstawowe dane Liczba bezrobotnych w październiku 2011 r. wynosiła 4252. Stopa bezrobocia na koniec

Bardziej szczegółowo

Warszawa, czerwiec 2012 BS/77/2012 OPINIE O ZMIANACH W SYSTEMIE EMERYTALNYM

Warszawa, czerwiec 2012 BS/77/2012 OPINIE O ZMIANACH W SYSTEMIE EMERYTALNYM Warszawa, czerwiec 2012 BS/77/2012 OPINIE O ZMIANACH W SYSTEMIE EMERYTALNYM Znak jakości przyznany przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej

Bardziej szczegółowo

III Kongres FZZ zakończony

III Kongres FZZ zakończony III Kongres FZZ zakończony Wręczenie medali dla zasłużonych działaczy Forum Związków Zawodowych i uroczyste wyprowadzenie sztandarów organizacji związkowych zakończyły obrady III Kongresu FZZ. Ostatnie

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na niemieckim rynku budowlanym w 2017 roku

Sytuacja na niemieckim rynku budowlanym w 2017 roku Niemieckie place budowy to eldorado finansowe dla polskich firm budowlanych. Mnóstwo wolnych zleceń, rosnące stawki finansowe i coraz bardziej sprzyjająca koniunktura powodują, że w 2017 roku da się dużo

Bardziej szczegółowo

- zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.

- zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-3-08 Druk nr 197 Warszawa, 30 stycznia 2008 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Obywatelski Parlament Seniorów reprezentacja interesów osób starszych na poziomie krajowym i partner w kreowaniu polityki senioralnej

Obywatelski Parlament Seniorów reprezentacja interesów osób starszych na poziomie krajowym i partner w kreowaniu polityki senioralnej Obywatelski Parlament Seniorów reprezentacja interesów osób starszych na poziomie krajowym i partner w kreowaniu polityki senioralnej Michał Szczerba Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu Spotkanie inauguracyjne

Bardziej szczegółowo

Kiedy rozpocznie się oddłużanie rolników?

Kiedy rozpocznie się oddłużanie rolników? .pl https://www..pl Kiedy rozpocznie się oddłużanie rolników? Autor: Ewa Ploplis Data: 25 kwietnia 2018 Przygotowany projekt ustawy oddłużeniowej budzi wiele kontrowersji. Czy proponowany przez resort

Bardziej szczegółowo

Samorząd lokalny a Unia Europejska konferencja w Golubiu-Dobrzyniu

Samorząd lokalny a Unia Europejska konferencja w Golubiu-Dobrzyniu Na zaproszenie posła do Parlamentu Europejskiego Janusza Zemke, kilkudziesięcioosobowa grupa samorządowców z województwa kujawsko-pomorskiego przybyła w sobotę do Golubia-Dobrzynia, by wziąć udział w dwudniowej

Bardziej szczegółowo

OBYWATEL W DEMOKRATYCZNEJ POLSCE

OBYWATEL W DEMOKRATYCZNEJ POLSCE ... imię i nazwisko ucznia czas trwania konkursu: 45 minut maks. liczba punktów: 65... nazwa i adres szkoły OBYWATEL W DEMOKRATYCZNEJ POLSCE KONKURS WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI ZAWODOWE DZIAŁAJĄCE SOLIDARNIE NA RZECZ WARUNKÓW PRACY W DOBIE KRYSYSU

ZWIĄZKI ZAWODOWE DZIAŁAJĄCE SOLIDARNIE NA RZECZ WARUNKÓW PRACY W DOBIE KRYSYSU Konferencja projektowa: Londyn, 13-14 maja 2013 r. Podczas konferencji odbyły się dyskusje na temat obecnej sytuacji nauczycieli, ich kondycji zdrowotnej oraz warunków pracy. Przedstawiono wstępne wyniki

Bardziej szczegółowo

TAK/NIE + uzasadnienie

TAK/NIE + uzasadnienie TAK/NIE + uzasadnienie 0. Podstawowym problemem Zagłębia Ruhry po II wojnie światowej był brak infrastruktury transportowej. 1. Podstawowym problemem Mezzogiorno był brak kapitału społecznego. 2. Globalizacja

Bardziej szczegółowo

Pewna praca dla opiekunek w Niemczech

Pewna praca dla opiekunek w Niemczech Polskie opiekunki na długie lata mają pewną pracę w Niemczech, gdyż 27% niemieckiego społeczeństwa ma powyżej 60 lat, a Niemcy stoją przed wyzwaniem zapewnienia seniorom opieki na jesień życia. Polskie

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

OFERTA CZŁONKOWSKA ZOSTAŃ CZŁONKIEM ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW WIELKOPOLSKA POZNAŃ, 2017

OFERTA CZŁONKOWSKA ZOSTAŃ CZŁONKIEM ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW WIELKOPOLSKA POZNAŃ, 2017 OFERTA CZŁONKOWSKA ZOSTAŃ CZŁONKIEM ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW WIELKOPOLSKA POZNAŃ, 2017 ZWIĄZEK PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW 1 2 3 ZPP jest związkiem pracodawców firm sektora MSP, zatrudniających

Bardziej szczegółowo

, , INTERNET: INSTYTUCJE PUBLICZNE

, , INTERNET:     INSTYTUCJE PUBLICZNE CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 6 69, 62 04 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT. 00 3 W A R S Z A W A TELEFAX 6 40 9 621 07 57, 62 90 17 INTERNET: http://www.korpo.pol.pl/cbos

Bardziej szczegółowo

Ważne zmiany w niemieckich finansach w 2019 roku

Ważne zmiany w niemieckich finansach w 2019 roku Wzrost Kindergeld i nowe prawo rodzinne, pomoc osobom ubezpieczonym, pakiet emerytalny, ulepszenia dla zatrudnionych, finansowanie budownictwa mieszkaniowego to tylko część zmian. Co roku osoby pracujące

Bardziej szczegółowo

Związek Pracodawców Polska Miedź integracja firm, wsparcie otoczenia, współpraca z samorządami

Związek Pracodawców Polska Miedź integracja firm, wsparcie otoczenia, współpraca z samorządami Michał Kuszyk Wiceprezes Związku Pracodawców Polska Miedź Związek Pracodawców Polska Miedź integracja firm, wsparcie otoczenia, współpraca z samorządami Czym jest Związek Pracodawców? Samorządną ORGANIZACJĄ

Bardziej szczegółowo

ZAPIS STENOGRAFICZNY. Wspólne posiedzenie Komisji Obrony Narodowej (97.) oraz Komisji Zdrowia (97.) w dniu 21 maja 2015 r.

ZAPIS STENOGRAFICZNY. Wspólne posiedzenie Komisji Obrony Narodowej (97.) oraz Komisji Zdrowia (97.) w dniu 21 maja 2015 r. ZAPIS STENOGRAFICZNY Wspólne posiedzenie Komisji Obrony Narodowej (97.) oraz Komisji Zdrowia (97.) w dniu 21 maja 2015 r. VIII kadencja Porządek obrad: 1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 75. posiedzeniu

Bardziej szczegółowo

Pracujesz za granicą w UE, EOG lub Szwajcarii? Przeczytaj koniecznie!

Pracujesz za granicą w UE, EOG lub Szwajcarii? Przeczytaj koniecznie! Pracujesz za granicą w UE, EOG lub Szwajcarii? Przeczytaj koniecznie! Każde z państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Liechtenstein, Norwegia) oraz Szwajcaria

Bardziej szczegółowo

Prognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze

Prognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela/Strasburg, 25 lutego 2014 r. Prognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze W zimowej prognozie Komisji Europejskiej przewiduje się

Bardziej szczegółowo

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2015/2016 dla klasy II a

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2015/2016 dla klasy II a Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2015/2016 dla klasy II a Nauczyciel prowadzący: Jacek Foszczyński Liczba tygodni nauki: 38 Liczba godzin w tygodniu: 3 Liczba godzin

Bardziej szczegółowo

Związek. zakładzie pracy nie czekaj, organizuj się i walcz!

Związek. zakładzie pracy nie czekaj, organizuj się i walcz! Związek zawodowy w twoim zakładzie pracy nie czekaj, organizuj się i walcz! Po co pracownikom związki zawodowe? Co im zawdzięczamy? Przez ostatnie 100 lat, dzięki protestom, strajkom i działalności związków

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0037/1. Poprawka

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0037/1. Poprawka 13.2.2017 A8-0037/1 1 Ustęp 6 a (nowy) 6a. ostrzega przed malejącym udziałem wynagrodzeń w UE, powiększającą się skalą nierówności wynagrodzeń i dochodów oraz przybierającym na sile zjawiskiem ubóstwa

Bardziej szczegółowo

, , INTERNET:

, , INTERNET: CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 6 69, 628 04 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00 503 W A R S Z A W A TELEFAX 6 40 89 621 07 57, 628 90 17 INTERNET: http://www.korpo.pol.pl/cbos

Bardziej szczegółowo

Spotkanie z prawnikiem UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE W UNII EUROPEJSKIEJ TWOJE PRAWA W HISZPANII

Spotkanie z prawnikiem UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE W UNII EUROPEJSKIEJ TWOJE PRAWA W HISZPANII Prawo pracy & Treningi Spotkanie z prawnikiem UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE W UNII EUROPEJSKIEJ TWOJE PRAWA W HISZPANII Barcelona, 29 marca 2011 Spotkaniaz prawnikiem Od ponad trzech lat Konsulat Generalny RP

Bardziej szczegółowo

- o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

- o zmianie ustawy - Kodeks pracy. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-120-10 Druk nr 3478 Warszawa, 11 października 2010 r. Pan Grzegorz Schetyna Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie

Bardziej szczegółowo

Informacja o treści testu dla kl 3 gimnazjum Test wielokrotnego wyboru, z luką iopisowy zwos Temat: Udział obywateli w życiu publicznym

Informacja o treści testu dla kl 3 gimnazjum Test wielokrotnego wyboru, z luką iopisowy zwos Temat: Udział obywateli w życiu publicznym Druk 1 Opracowała mgr Ewa Konczewska-Kamińska Informacja o treści testu dla kl 3 gimnazjum Test wielokrotnego wyboru, z luką iopisowy zwos Przeczytaj uważnie! Otrzymałeś test, który sprawdzi Twoją wiedze

Bardziej szczegółowo

- o zmianie ustawy - o systemie ubezpieczeń społecznych. Warszawa, dnia 25 października 2012 rok

- o zmianie ustawy - o systemie ubezpieczeń społecznych. Warszawa, dnia 25 października 2012 rok Warszawa, dnia 25 października 2012 rok Grupa Posłów na Sejm RP Klubu Poselskiego Ruch Palikota Szanowna Pani Ewa Kopacz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji

Bardziej szczegółowo

RAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc październik listopada 2016

RAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc październik listopada 2016 za miesiąc październik 2016 3 14 listopada 2016 RAPORT MIESIĘCZNY ZA PAŹDZIERNIK 2016 Zarząd Spółki LOYD S.A. z siedzibą w Warszawie działając w oparciu o postanowienia Pkt 16 Załącznika do Uchwały Nr

Bardziej szczegółowo

ZMIANY KLIMATU. Specjalne wydanie Eurobarometru (EB 69) Wiosna 2008 Badanie PE/KE Podsumowanie analityczne

ZMIANY KLIMATU. Specjalne wydanie Eurobarometru (EB 69) Wiosna 2008 Badanie PE/KE Podsumowanie analityczne Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji DZIAŁ BADANIA OPINII PUBLICZNEJ Bruksela, 15/10/2008 r. ZMIANY KLIMATU Specjalne wydanie Eurobarometru (EB 69) Wiosna 2008 Badanie PE/KE Podsumowanie analityczne I. Problem

Bardziej szczegółowo

MATERIAL DO DYSKUSJI. Przemysł spożywczy DOBRE ŻYCIE ZAWODOWE

MATERIAL DO DYSKUSJI. Przemysł spożywczy DOBRE ŻYCIE ZAWODOWE MATERIAL DO DYSKUSJI Przemysł spożywczy DOBRE ŻYCIE ZAWODOWE Przedmowa Sierpień 2016 Wiosną odbędą się negocjacje między Duńskim Związkiem Pracowników Przemysłu Spożywczego (NNF) a Konfederacją Przemysłu

Bardziej szczegółowo

*** PROJEKT ZALECENIA

*** PROJEKT ZALECENIA PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych 13.5.2015 2014/0258(NLE) *** PROJEKT ZALECENIA w sprawie projektu decyzji Rady upoważniającej państwa

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA PRASOWA Warszawa, 27 marca 2014 r.

INFORMACJA PRASOWA Warszawa, 27 marca 2014 r. INFORMACJA PRASOWA Warszawa, 27 marca 2014 r. Przedsiębiorcy oczekują ożywienia gospodarczego pierwsze wskazania Indeksu Optymizmu Przedsiębiorców Pracodawców RP Przedsiębiorcy coraz optymistyczniej oceniają

Bardziej szczegółowo

Warszawa, czerwiec 2011 BS/69/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W CZERWCU

Warszawa, czerwiec 2011 BS/69/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W CZERWCU Warszawa, czerwiec 2011 BS/69/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W CZERWCU Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej

Bardziej szczegółowo

Jak uczą się dorośli Polacy?

Jak uczą się dorośli Polacy? Jak uczą się dorośli Polacy? W ciągu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających trzecią turę badania (a więc przez niemal cały rok 2011 r. i w pierwszej połowie 2012 r.) łącznie 36% Polaków w wieku 18-59/64

Bardziej szczegółowo

Warszawa, styczeń 2014 BS/5/2014 PREFERENCJE PARTYJNE W STYCZNIU

Warszawa, styczeń 2014 BS/5/2014 PREFERENCJE PARTYJNE W STYCZNIU Warszawa, styczeń 2014 BS/5/2014 PREFERENCJE PARTYJNE W STYCZNIU Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej

Bardziej szczegółowo

Raport. Stan na 28 lutego 2017 r.

Raport. Stan na 28 lutego 2017 r. Raport Stan na 28 lutego 2017 r. Spis treści 1. Realizacja programu Rodzina 500+... 7 2. Program Rodzina 500+ w regionach... 13 3. Mapa drogowa programu Rodzina 500+... 29 4. Program Rodzina 500+ doceniony

Bardziej szczegółowo

wyjaśnia, co to znaczy, że

wyjaśnia, co to znaczy, że Zajęcia WOS u klasa IIIA i B Gimnazjum Wymagania na poszczególne oceny Nauczyciel : mgr Ewa Żychlińska Dział VII: Ustrój demokratyczny w Polsce Lp. Temat zajęć Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena

Bardziej szczegółowo

Bezrobocie i inne wyzwania dla polityki rynku pracy. dr Krzysztof Kołodziejczyk

Bezrobocie i inne wyzwania dla polityki rynku pracy. dr Krzysztof Kołodziejczyk Bezrobocie i inne wyzwania dla polityki rynku pracy dr Krzysztof Kołodziejczyk Plan 1. Bezrobocie definicja, rodzaje, przyczyny 2. Państwo a bezrobocie 3. Inne wyzwania rynku pracy 4. Wskaźniki rynku

Bardziej szczegółowo

D3.3 Agendy na Rzecz Odpowiedzialnych Innowacji Poziom krajowy

D3.3 Agendy na Rzecz Odpowiedzialnych Innowacji Poziom krajowy D3.3 Agendy na Rzecz Odpowiedzialnych Innowacji Poziom krajowy 1 6. Polska 2 6.1 Ogólne informacje o warsztatach dialogu z interesariuszami w Polsce Dane na temat warsztatów dialogu Location of the dialogue

Bardziej szczegółowo

W centrum uwagi Roczny plan pracy. Liczb a godzi n lekcyj nych. Punkt z NPP

W centrum uwagi Roczny plan pracy. Liczb a godzi n lekcyj nych. Punkt z NPP W centrum uwagi Roczny plan pracy Jednostka tematyczna 1. Życie zbiorowe i jego reguły 2. Socjalizacja i kontrola społeczna Zagadnienia Klasa II I. Społeczeństwo socjologia formy życia społecznego normy

Bardziej szczegółowo

U Z A S A D N I E N I E

U Z A S A D N I E N I E U Z A S A D N I E N I E Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych określa zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz stopy procentowe składek na poszczególne

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ PREFERENCJE PARTYJNE W STYCZNIU BS/7/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 2004

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ PREFERENCJE PARTYJNE W STYCZNIU BS/7/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 2004 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Druk nr 323 Warszawa, 6 marca 2008 r.

Druk nr 323 Warszawa, 6 marca 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-29-08 Druk nr 323 Warszawa, 6 marca 2008 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118

Bardziej szczegółowo

Polska. Płaca za pracę Wojciech Misztal IS UMCS

Polska. Płaca za pracę Wojciech Misztal IS UMCS Polska. Płaca za pracę Wojciech Misztal IS UMCS Płaca sprawiedliwa (rozumiana też czasem jako godziwa): Sprawiedliwa płaca może być rozumiana na dwa sposoby: 1. jeśli jest równa stawce obowiązującej na

Bardziej szczegółowo

ZUS CZY ZUS I OFE? PO PIERWSZE, CO WYBIERAMY PO DRUGIE, JAK WYBIERAMY

ZUS CZY ZUS I OFE? PO PIERWSZE, CO WYBIERAMY PO DRUGIE, JAK WYBIERAMY 01 kwietnia 2014 r. Od dziś, 1 kwietnia 2014 r., przez najbliższe cztery miesiące, ubezpieczeni płacący składki emerytalne będą mogli zdecydować gdzie chcą gromadzić kapitał na przyszłe emerytury: czy

Bardziej szczegółowo

OKRĄGŁY STÓŁ LUTY- KWIECIEŃ 1989R. 3 0 R O C Z N I C A

OKRĄGŁY STÓŁ LUTY- KWIECIEŃ 1989R. 3 0 R O C Z N I C A OKRĄGŁY STÓŁ LUTY- KWIECIEŃ 1989R. 3 0 R O C Z N I C A 2 0 1 9 PRZYCZYNY OKRĄGŁEGO STOŁU - po dojściu do władzy w 1985 r w ZSRS Michaiła Gorbaczowa rozpoczął się rozpad sowieckiego imperium - próby reform

Bardziej szczegółowo

, , PREFERENCJE WYBORCZE W PAŹDZIERNIKU 96 WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 96

, , PREFERENCJE WYBORCZE W PAŹDZIERNIKU 96 WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 96 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA. PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA.  PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI www.akademiadlamlodych.pl PODRĘCZNIK WPROWADZENIE Akademia dla Młodych to nowa inicjatywa mająca na celu wspieranie ludzi młodych w rozwijaniu umiejętności niezbędnych w ich miejscu

Bardziej szczegółowo

FINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa

FINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa FINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa Międzynarodowe badanie ING na temat wiedzy finansowej konsumentów w Polsce i na świecie Wybrane wyniki badania przeprowadzonego dla Grupy ING przez TNS NIPO Maj

Bardziej szczegółowo

DYNAMIKA NASTROJÓW POLITYCZNYCH POLAKÓW

DYNAMIKA NASTROJÓW POLITYCZNYCH POLAKÓW Prof. dr hab. Paweł Ruszkowski Collegium Civitas, Warszawa DYNAMIKA NASTROJÓW POLITYCZNYCH POLAKÓW Wprowadzenie Badania CBOS są powtarzane co miesiąc, przeprowadzane na losowej próbie ogólnopolskiej, przez

Bardziej szczegółowo

Warszawa, lipiec 2012 BS/95/2012 PREFERENCJE PARTYJNE W LIPCU

Warszawa, lipiec 2012 BS/95/2012 PREFERENCJE PARTYJNE W LIPCU Warszawa, lipiec BS/95/ PREFERENCJE PARTYJNE W LIPCU Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Żurawia 4a,

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O SYTUACJI NA RYNKU PRACY BS/126/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LIPIEC 2002

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O SYTUACJI NA RYNKU PRACY BS/126/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LIPIEC 2002 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Opracował: Rafał Górniak Gra symulacyjna Budujemy wiatraki

Opracował: Rafał Górniak Gra symulacyjna Budujemy wiatraki Gra symulacyjna Budujemy wiatraki Cele gry - poznanie interesów różnych grup społecznych, których dotyczy budowa farmy wiatrowej - poznanie/ lepsze zrozumienie zalet i wad elektrowni wiatrowych - rozwój

Bardziej szczegółowo

RADA EUROPY STRAŻNIK PRAW CZŁOWIEKA W SKRÓCIE

RADA EUROPY STRAŻNIK PRAW CZŁOWIEKA W SKRÓCIE RADA EUROPY STRAŻNIK PRAW CZŁOWIEKA W SKRÓCIE Państwa niebędące członkami Rady Europy (Białoruś) PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE SIEDZIBA GŁÓWNA I BIURA BUDŻET Albania, Andora, Armenia, Austria, Azerbejdżan, Belgia,

Bardziej szczegółowo

ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE W POLSCE

ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE W POLSCE ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE W POLSCE PROBLEMY DO ROZWIĄZANIA W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI Redakcja naukowa Gertruda Uścińska Warszawa 2008 WPROWADZENIE 13 Rozdział I Hanna Perło, Gertruda Uścińska, Hanna Zalewska

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. "GWIEZDNY KRĄG" Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG

Załącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. GWIEZDNY KRĄG Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG Załącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. "GWIEZDNY KRĄG" Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG I. Zawody I stopnia 1. Społeczeństwo. Definicja społeczeństwa. Pojęcie zbiorowości społecznej.

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKATzBADAŃ. Preferencje partyjne w sierpniu NR 106/2017 ISSN

KOMUNIKATzBADAŃ. Preferencje partyjne w sierpniu NR 106/2017 ISSN KOMUNKATzBADAŃ NR 106/ SSN 2353-5822 Preferencje partyjne w sierpniu Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów oraz danych empirycznych

Bardziej szczegółowo

Praca socjalna jest wielkim nieobecnym systemu pomocy społecznej mówi Marek Rymsza.

Praca socjalna jest wielkim nieobecnym systemu pomocy społecznej mówi Marek Rymsza. Resort pracy nie zamierza przygotować ustawy o zawodzie pracownika socjalnego. Zamiast pracą z podopiecznymi pracownicy socjalni wypełniają dokumenty. Zawód pracownika socjalnego nie jest doceniany mimo

Bardziej szczegółowo

WŁADZA USTAWODAWCZA W POLSCE. Sejm i Senat

WŁADZA USTAWODAWCZA W POLSCE. Sejm i Senat WŁADZA USTAWODAWCZA W POLSCE Sejm i Senat GŁÓWNE CECHY PARLAMENTU W RP Parlament jest jedynym organem ustawodawczym w Polsce. Parlament (zwłaszcza izba sejmowa) pełni też inne funkcje kontrolną i kreacyjną.

Bardziej szczegółowo

JAK CZYTAĆ WYKRESY I DANE STATYSTYCZNE PRZYKŁADY ZADAŃ

JAK CZYTAĆ WYKRESY I DANE STATYSTYCZNE PRZYKŁADY ZADAŃ JAK CZYTAĆ WYKRESY I DANE STATYSTYCZNE PRZYKŁADY ZADAŃ 1. Polityk roku 2003 w Polsce i na Świecie. Badanie CBOS 1. Wyjaśnij kim są poszczególne osoby wymienione w sondażu; 2. Jakie wydarzenia sprawiły,

Bardziej szczegółowo

III Europejski Kongres Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Katowice, września 2013 roku III EDYCJA PROGRAMU SAMORZĄD, KTÓRY WSPIERA MŚP

III Europejski Kongres Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Katowice, września 2013 roku III EDYCJA PROGRAMU SAMORZĄD, KTÓRY WSPIERA MŚP Strona1 III EUROPEJSKI KONGRES MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW KATOWICE, 16-18 WRZEŚNIA 2013 III EDYCJA PROGRAMU SAMORZĄD, KTÓRY WSPIERA MŚP www.kongresmsp.eu Strona2 ORGANIZATOR Regionalna Izba Gospodarcza

Bardziej szczegółowo

PRACUJESZ ZA GRANICĄ? PRZECZYTAJ!

PRACUJESZ ZA GRANICĄ? PRZECZYTAJ! PRACUJESZ ZA GRANICĄ? PRZECZYTAJ! JEŚLI JESTEŚ AKTYWNY ZAWODOWO NA TERENIE PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, TO MOŻESZ W TYM SAMYM OKRESIE PODLEGAĆ ZABEZPIECZENIU SPOŁECZNEMU WYŁĄCZNIE W JEDNYM PAŃSTWIE. Szczegółowe

Bardziej szczegółowo

Kto jest kim w UE? PFUE, 19 (22)

Kto jest kim w UE? PFUE, 19 (22) Kto jest kim w UE? PFUE, 19 (22).02.2016 Who is who w UE (i nie w UE)? Komisja Europejska Rada Unii Europejskiej Rada Europejska Rada Europy Parlament Europejski Parlament Europejski Europarlamentarzyści

Bardziej szczegółowo

RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE) Opinia Biura CCJE. na wniosek polskiej Krajowej Rady Sądownictwa

RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE) Opinia Biura CCJE. na wniosek polskiej Krajowej Rady Sądownictwa Strasburg, 12 października 2017 r. CCJE-BU(2017)9REV RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE) Opinia Biura CCJE na wniosek polskiej Krajowej Rady Sądownictwa o przedstawienie opinii w sprawie projektu

Bardziej szczegółowo

ISSN SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ISSN SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ ISSN 1643-2851 SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Zapis stenograficzny (858) Wspólne posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (20.) oraz Komisji Ustawodawczej (183.) w dniu 22 kwietnia 2009 r. VII

Bardziej szczegółowo

Czy CETA będzie obowiązywać?

Czy CETA będzie obowiązywać? .pl Czy CETA będzie obowiązywać? Autor: Ewa Ploplis Data: 6 października 2016 Czy Polska opowie się za wejściem w życie umowy o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską i Kanadą? Wczoraj Sejm debatował na

Bardziej szczegółowo

Warszawa, luty 2011 BS/17/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W LUTYM

Warszawa, luty 2011 BS/17/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W LUTYM Warszawa, luty 2011 BS/17/2011 PREFERENCJE PARTYJNE W LUTYM Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 4 lutego 2010 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Żurawia

Bardziej szczegółowo

Rozmawiajmy! DIALOG SPOŁECZNY JAKO ELEMENT WYRÓWNYWANIA SZANS NA RYNKU PRACY. Andrzej Tomeczek Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa

Rozmawiajmy! DIALOG SPOŁECZNY JAKO ELEMENT WYRÓWNYWANIA SZANS NA RYNKU PRACY. Andrzej Tomeczek Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa DIALOG SPOŁECZNY JAKO ELEMENT WYRÓWNYWANIA SZANS NA RYNKU PRACY Andrzej Tomeczek Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa Obszary priorytetowe dla działańue w zakresie wyeliminowania wszelkich form nierówności

Bardziej szczegółowo

PPK oczami Polaków RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN

PPK oczami Polaków RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN PPK oczami Polaków RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN Informacje o badaniu Wywiady realizowane metodą CATI przez Kantar Polska. Metoda badawcza N=500 Reprezentatywna próba Polaków w wieku 18-55 lat, pracująca

Bardziej szczegółowo

Młode kobiety i matki na rynku pracy

Młode kobiety i matki na rynku pracy OTTO POLSKA Młode kobiety i matki na rynku pracy Raport z badania OTTO Polska 2013-03-01 OTTO Polska przy wsparciu merytorycznym stowarzyszenia Aktywność Kobiet na Dolnym Śląsku przeprowadziła badanie

Bardziej szczegółowo

Rząd proponuje policjantom wyższą emeryturę za dłuższą służbę"

Rząd proponuje policjantom wyższą emeryturę za dłuższą służbę Rząd proponuje policjantom wyższą emeryturę za dłuższą służbę" Rozmowa ze ZBIGNIEWEM SOSNOWSKIM, wiceministrem MSWiA - Rząd chce, żeby prawo do przejścia na emeryturę mieli funkcjonariusze po ukończeniu

Bardziej szczegółowo

MIĘDZY ROZWIĄZANIAMI MOP, RE I UE W ZAKRESIE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

MIĘDZY ROZWIĄZANIAMI MOP, RE I UE W ZAKRESIE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO ZWIĄZKI I ZALEŻNOŚCI MIĘDZY ROZWIĄZANIAMI MOP, I UE W ZAKSIE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Gertruda Uścińska Instytut Pracy i Spraw Socjalnych SCHEMAT 1. ZWIĄZKI I ZALEŻNOŚCI Międzynarodowa Organizacja Pracy

Bardziej szczegółowo

Jakich podatków dochodowych oczekują Polacy?

Jakich podatków dochodowych oczekują Polacy? KOMUNIKAT Z BADAŃ ISSN 2353-5822 Nr 73/2018 Jakich podatków dochodowych oczekują Polacy? Czerwiec 2018 Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

Otwieramy firmę żeby więcej zarabiać

Otwieramy firmę żeby więcej zarabiać Otwieramy firmę żeby więcej zarabiać Mężczyzna, w wieku do 40 lat, wykształcony, chcący osiągać wyższe zarobki i być niezależny taki portret startującego polskiego przedsiębiorcy można nakreślić analizując

Bardziej szczegółowo